WATERWEGEN
LANGS
Een schoolklas
van weleer op de
Kagerplassen
Natuurlijk Nieuwkoop heeft nauwelijks
nog geheimen voor ,Onedin'-bemanning
Gerookte paling;
een Nieuwkoopse
delicatesse
IL „JL1 i
De blauwe reiger en
de Hollandse zomer
^'TAP/REGIO
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 16 AUGUSTUS 1979 PAGINA 5
DE SNELLE HAP
Van de zoetwatervissen die
in ons land worden gegeten
zijn de palingen
waarschijnlijk wel het meest
bekend. Het is een feit dat er
in Nederland ook wel
andere zoetwatervissen
worden gegeten maar die
zijn nimmer in die grote
mate bekend geworden.
Bekend zijn en veel gegeten
worden staan nauw met
elkaar in verband. Toch
moet de vaarredactie
constateren dat de paling-
eterij van karakter is
veranderd. Was het vroeger
zo dat je tussendoor, op een
doordeweekse dag, even een
pdling naar binnen werkte,
tegenwoordig ligt het accent
op een toastje met een
miniem stukje paling op
Nieuwjaarsdag. De prijs voor
het gerecht is de schuldige
voor het verleggen van de
grenzen. Een pondje paling
kost toch al gauw het loon
van een kwart werkdag van
Jan Modaal. De vaarredactie
heeft besloten om als snelle
hap toch maar eens de
paling in de mond te nemen
want behalve een beetje
De blauwe reiger is één van de sierlijkste vogels in
Hollands Waterland. Tot aan de slootjes naast de
autosnelwegen kan men deze statige dieren aanschouwen.
Eenzaam, met een rotsvaste blik in het oneindige,
vertoeven deze prachtige vogels langs de waterkant. Wat is
de betekenis van dat statige wachten, dat balanceren op
één poot? Hoe vaak zijn schrijvers en dichters gecharmeerd
van dit wonderlijke wezen.
Trekvogels zijn het, slechts weinigen wagen het om de
winter in Holland door te brengen, niet voor niets bestaat
het spreekwoord 'gelijk een reiger op het ijs' .maar toch,
ieder jaar staan ze weer langs het water en staren
onverstoorbaar.
Een zomervakantie lang beweegt een deel van de re
dactie van de Leidse Courant zich langs de waterwe
gen in het Hollands Midden. Vrijwel dagelijks doet de
bemanning van de Onedin kruiser verslag van haar be
levenissen In het vakantievierende plassengebled. De
boot is evenals vorig jaar ter beschikking gesteld door
het Zoeterwoudse Bootcentrum. De varende redactiele
den zijn te bereiken via de L.C.-redactie, tel. 071-
122244, maar uiteraard is eenieder welkom aan boord
van het schip. Heeft u een aardige bijdrage voor deze
zomerse rubriek, bel dan even of stap aan boord als
u de kruiser ziet passeren. De koffie staat klaar
flauw gevoel, heerste er
geen honger in de
maagstreek. De paling werd
verorberd op de daartoe best
geeigende plek: het
'Praathuis' van Aart
Leliveld in Nieuwkoop.
Nieuwkoop is een
palingstreek bij uitstek door
zijn prachtige schone plassen
Met het bereiken van een
wat bezadigde leeftijd, zo
eet rond de vijfenzestig, krijgen
dit de meeste mensen een hang
rojj naar het verleden. „Hoe zou
r het gaan met Klaas van de
toef vijfde klas die altijd met
dj gaten in z'n korte broek
feel rondliep?" en meer van dat
roff soort gedachten waar je uren
'de mee in stilte kunt
oon doorbrengen. Bij de meeste
Hk mensen blijft het bij
30* herinneringen maar
prff sommige trekken de 'stoute'
I schoenen aan en gaan op
ooi. zoek naar de adressen van
id3[ de vroegere klasgenoten.
wi Eén van die mensen is
Adrianus van der Voort uit
Hazerswoude,
hoi „Groenendijk" zoals hij zelf
vet de gemeente nog trouw
eel noemt. Gisteren was de
eel heugelijke dag dat het
J vroegere vriendenclubje van
Wi de St. Jozefschool uit
Hazerswoude zich verenigde
op het jacht de 'Rijnrots' van
een broer van Adrianus. Een
tocht naar de Kagerplassen
was het programma dat de
heer Van der Voort in
elkaar had gedraaid.
Gezellig was het met de
verenigde 'oudjes' die zich
vermaakte met oude
prenten en het bijpraten met
de vrienden. Adrianus:
„Eigenlijk is dit de derde
maal. Iedere keer
organiseerd iemand anders
een bijeenkomst. De eerste
keer dat we bijelkaar waren
voor een reünie was twee
jaar geleden. De tweede
maal was in het voorjaar. Ja,
je komt op een leeftijd dat je
niet teveel tijd meer voor de
boeg hebt en nu kunnen we
elkaar nog vermaken. We
kunnen het goed eens
worden met elkaar. Dat heb
je met oude vrienden."
Het clubje van vroeger werd
van allerhande zaken
voorzien op de boot door
Wilma, een oom-zegger van
Adrianus. Adrianus, zelf 64
jaar, is nooit getrouwd. „Het
is allemaal wat anders
gelopen. Je verkering raakt
uit en dan ja... Je komt niks
tekort hoor, maar hoe mooi
het vrijgezellenleven ook is,
alleen is maar alleen. Nee,
als je de kans krijgt om
gelukkig te trouwen moet je
het zeker niet laten."
De vrienden, die elkaar in
de jaren twintig ontmoetten,
maakte er een vrolijke boel
van en gingen na afloop van
het dagje varen lekker wat
nakaarten aan een
feestelijke dis in hotel
'Groenendijk'. Vooral de
verhalen over de afwezige
klasgenoten, gingen
veelvuldig van mond tot
mond. Ook de zin „Nee joh,
dat is zo gegaan" vulde
veelvuldig het luchtruim.
en iedere watersporter heeft
weieens de fuiken van de
vissers in het water zien
liggen. Vele honderden
fuiken zijn over de plassen
verspreid.
De gekozen paling was een
gerookte paling. De meest
gewilde wijze van
klaarmaken van een paling.
hoewel andere mensen weer
zweren bij het bakken,
stoven, etcetera.
De paling is goed als het
velletje een beetje vettig
aanvoelt, anders bestaat de
kans dat het paling onder
het velletje is uitgedroogd.
Een paling uit de koeling
moet eerst een tijdje op
temperatuur komen
(bijvoorbeeld op een krantje
bij de verwarming). De
truck is dan dat het velletje
heel gemakkelijk moet
loslaten; is dit niet het geval
dan is de paling te droog en
niet lekker meer.
De paling die de
vaarredactie nuttigde was
zonder twijfel van eerste
kwaliteit. Het was zogezegd
om je vingers bij af te
likken. Een negen voor dit
natuurprodukt van zuiverste
kwaliteit. Maar nog steeds
geldt 'de vis wordt duur
betaald'. Nu niet in
mensenlevens (vroeger
bleven veel mensen 'op zee')
maar in keiharde guldens.
toe heeft nog geen otter zich
binnen het gezichtsveld
vertoond. De zeldzame
purperreigers hebben een
zeer verstandige keuze
gedaan door het
Nieuwkoopse Plasssengebied
als territorium te kiezen.
Met de verrekijker is deze
langsnavelige kolonie zeker
te bewonderen. „Langs
Waterwegen" kreeg de
vogels vanaf de
Slikkendammersluis in het
vizier.
Naast de brood visser, kan
ook de sportvisser
ruimschoots aan zijn trekken
komen. De LC-vaarredactie
heeft zelf geen hengel
uitgeworpen, maar de
plassen zijn bekend om de
visrijkdom. Uiteraard
zwemmen de bekende
witsoorten hier veelvuldig
rond, maar daarnaast kan
een beetje visser zijn hengel
ook door snoek, snoekbaars,
karper, zeelt of paling
gebogen krijgen. Mocht een
gezonde Nieuwkoopse vis
onverwacht veel bezwaar
tegen een kijkje bovenwater
maken en dit duidelijk
maken door de hengelaar
pardoes van de wallekant
weg te trekken, dan niet
getreurd want de kwaliteit
van het zwemwater is in
Nieuwkoop aanvaardbaar.
Deze wijsheid heeft de
vaarredactie niet alleen
„van horen zeggen", want
toen zij in de middag voor
anker ging om een snelle
hap uit eigen kombuis te
vervaardigen (overigens
werd aan die „de snelle hap"
unaniem een negen
toegekend), kon de
verleiding niet worden
weerstaan, twee redacteuren
onderworpen de
waterkwaliteit middels een
frisse duik aan een nadere
expertise; koud, maar wel
lekker en vrij zuiver
bovendien.
Aan het eind van de eerste
dag vol
vaarwederwaardigheden op
de Nieuwkoopse Plassen
werd bij de jachthaven
afgemeerd. Gedurende de
tijd, dat „de stille plas" werd
bevaren, besefte de LC-
redactie terdege, dat zij de
haastige opgewondenheid
van het drukke stadsleven
was ontvlucht en dat dat een
verademing was.
moet in het bezit zijn van
een vaarvergunning. Hoewel
er in het kleine sluisje twee
plezierjachten liggen te
wachten, wordt in alle rust
een vergunning
uitgeschreven en
gemoedelijk een praatje
gemaakt. De zware deuren
worden gesloten en na
ongeveer een meter verval
gaan de binnendeuren open,
de in de sluis aanwezige
jachten varen, door een
minimaal aantal PK's
voortbewogen het
natuurreservaat binnen.
Het gébied van de
Nieuwkoopse Plassen biedt
nog steeds veel ongerept
natuurschoon; iets dat
jammer genoeg van weinig
Hollandse plassen gezegd
kan worden. Er is een
veelheid aan riet te vinden.
Niet alleen de rietbinder
doet hier zijn voordeel mee
door de „kragen" in het
najaar weg te maaien en het
als dakbedekking ter
verkoop aan te bieden, ook
is het riet een
toevluchtsoord voor vogels.
Rond de plassen broeden
diverse vogelsoorten, die
elders niet de kans krijgen
in alle rust hun kroost ter
wereld te brengen. Op de
veenbonken, die overigens
als ijsbergen voor maar een
klein deel boven water
uitsteken, zien we nogal wat
aalscholvers, die hier
fourageren. Zelfs de visotter,
een in Nederland bijna
uitgestorven diersoort heeft,
zij het op zeer beperkte
schaal, in dit gebied een
goed heenkomen gezocht.
Kennelijk hebben de dieren
geen behoefte aan
publiciteit, of zijn zij hevig
in het mensenras
teleurgesteld, want tot nu
Nieuwkoopse Plassen ligt
voor de boeg en bijna
automatisch wordt gas
teruggenomen. Nieuwkoop
is landelijk en -straalt rust
uit, alleen varensgasten met
oogkleppen voor en met
angst voor stilte varen dit
gebied met onnodig veel
motorkracht binnen.
Voordat de LC-boot geschut
wordt, nodigt de
sluiswachter de vaarredactie
uit even mee naar binnen te
gaan; iedereen, die met een
motorboot het eigenlijke
plassengebied wil bevaren,
„Langs Waterwegen"
heeft de Braassem en
t Kagerplassen verlaten
j en een nieuwe koers
uitgezet; de varende
redactie is in Nieuwkoop
I verzeild geraakt en
vanuit dit wonderschone
i plassengebied worden
de laatste afleveringen
;van „Langs
Waterwegen" verzorgd.
ij De Ziendesluis, de
allj toegangsdeur tot de