Nieuwe ster met \eel talent KLASSIEK Nieuwe opname van .Peter Grimes9 Concert-agenda Hoe zou het komen dat een componist als Benjamin Britten (een typische eclec ticus die uit vele stijlen pre cies wist te kiezen wat voor hem het beste was) zo wei nig ophad met Beethoven en Brahms? Hij erkende dat ze grootmeesters waren, was ook op gezette tijden met hun muziek bezig, maar wees die in laatste in stantie toch telkens weer a f. Mogelijk heeft Simon Vest dijk al een jaar of twintig geleden in een opmerkelijk artikel „Sluipwegen der welluidendheid" de reden daarvan exact weergegeven. Vestdijk schreef: „Britten is meer een vocaal dan een in strumentaal denker, al weet hij zich van de ziel van ieder instrument met gemak mees ter te maken. Uit zijn stijl van componeren blijkt echter, dat er liefst altijd gezongen moet worden, ook wanneer de geestelijke stem toevallig ver stek laat gaan". Zó was be paald niet het diepste muzika le wezen van Beethoven en Brahms, die men instrumen talisten bij uitstek mag noe men. Omdat Brittens grootste kracht lag in de dramatiek, hetzij in, hetzij buiten de ope ra, is het jammer dat zijn beste muziekdrama „Peter Grimes" ons zo lang werd onthouden. Het werk dat in de laatste wereldoorlog ont stond, is dadelijk na de vrede de hechte basis geworden voor de internationale reputa tie van de componist. Het werd hier in 1955 en in 1960 met veel succes door de Ne derlandse Opera opgevoerd, maar daarna kwam het niet meer aan bod. Wel is voor en na „Albert Herring" gespeeld, en soms nog een andere opera van zijn hand, maar voor „Pe ter Grimes" moesten wij ons behelpen met de enige, zij het dan ook authentieke opname, namelijk die van Decca uit 1959, tot stand gekomen onder leiding van de componist en met diens vriend Peter Pears Vol goede moed stapte de Engelse zangeres Judie Tzuke acht jaar geleden met twee nummers het kantoor van The Rocket Record Company in Londen binnen. De bazen roken direct talent nadat ze haar hadden aangehoord en vroegen of ze nog meer nummers had. Ze vertelde dat ze er nog achttien thuis had liggen. Dat was niet zo. Daarom durfde ze er ook niet terug te keren. Een aantal jaren later kwam ze echter weer in contact met de maatschappij. Het resultaat daarvan is nu een prachtige elpee „Welcome to the cruise". Judie Tzuke, ster van de jaren tachtig? Ze heeft alles in zich om het te worden. De niet erg grote, blonde Judie Tzuke (uitgesproken Tzoekis vriendelijk en heeft iets aantrekkelijks. In een van de kleedkamers van het NOS-complex vertelt ze: „Ik weet eigenlijk nog niet waarom ik als 15-jarige naar Rocket Records ben gestapt. Ik mocht een auditie doen en speelde mijn twee nummers waar ze erg van onder de indruk waren. Die nummers gingen over een vriend van mij die gestorven was en over een festival in Engeland. Voor die tijd waren ze van veel betekenis maar nu zou ik ze niet meer willen horen. Er werd gevraagd of ik nog meer geschreven had. Ik dacht je kunt moeilijk zeggen dat dit de enige twee nummers zijn. Ik bedoel je stapt toch niet naar een platenmaatschappij en zegt hier zijn twee liedjes, geef me maar een contract van drie jaar. Misschien schrijf ik nooit meer iets. Ik vertelde dus dat ik er een stuk of twintig had. Er werd een afspraak gemaakt om de volgende week terug te komen om in de studio acht nummers op te nemen om te kijken hoe het zou klinken. Ik was echter zo in verlegenheid gebracht dat ik niet ben teruggegaan. Ik kan namelijk geen zes nummers in een week componeren Wij (Mike Paxman en ik) schrijven misschien drie of vier nummers in twee of drie maanden Judie, die in Londen werd geboren moest op haar zevende jaar van haar ouders naar een toneel- en ballet-school. „Ik was wel geïnteresseerd in toneel maar eigenlijk niet zo heel erg in ballet". Waar ze nu veel plezier van heeft, is dat ze geleerd heeft haar zenuwen in bedwang te houden als ze op moet treden. Judie begon serieus over zingen na te denken toen ze twaalf was. „Al mijn ooms en tantes vonden dat ik het goed kon. Ik dacht, waarom ga ik er mijn boterham niet mee verdienen". Judie maakte met Alike Paxman kennis toen ze in een band ging zingen waarin hij ook speelde. Mike: We kwamen er achter dat we dezelfde muzikale ideeën hadden. Funk was net op een hoogtepunt. De platenmaatschappij Motown tekende in die tijd veel funkgroepen Judie: „We wilden Motown- achtige muziek maken. Maar mijn stem klinkt niet als die van een zwarte zangeres, waardoor er iets nieuws zou ons taan Alike: „Toen we eenmaal gezamelijk begonnen te schrijven, bleek dat we allebei ideeën over muziek hadden, die niets met het Motown-geluid te maken hadden. We zijn eigenlijk niet aan één stijl gebonden. Zo is de elpee Welcome to the cruise" een verzameling van nummers en stijlen, die we graag spelen en zal ook de volgende plaat, die we in augustus opnemen, een verzameling nummers zijn, die we graag spelen al hebben we wel een aantal verrassingen in petto". Judie: We willen ons niet aan één stijl binden, omdat je dan veel te veel beperkt wordt in je mogelijkheden". Mike: „We interesseren ons zowel voor de middeleeuwse muziek als klassiek, jazz, pop, rock en zelfs hard- Judie: „Ik geloof dat als je kan zingen, je alles kunt zingen. Een goede stem is tenslotte een goede stem. Ik wil niet zeggen dat ik de beste zangeres ter wereld ben, maar ik heb wel een goede stem. Ik kan trouwens niets anders, dus ik moet wel vertrouwen in mezelf hebben Judie is tevreden met de eerste elpee maar gelooft dat de nummers beter tot uitdrukking komen op het toneel. Judie: „Mensen die ons hebben zien optreden vinden de nummers live vaak beter omdat ze beter horen wat er precies gebeurt". Mike: „Ik ben er van overtuigd dat wat er in de studio gebeurt en wat je op het toneel kunt doen heel veel van elkaar verschilt. Een plaat is iets waar je op je gemak aan werkt. Een show is iets anders'r Judie: „.We zingen wel dezelfde nummers, ze zijn alleen opnieuw gearrangeerd. Waar op de plaat violen staan wordt op het podium iets anders ingevuld. Die violen zijn trouwens niet belangrijk, want die zijn er op de elpee als extraatje aan toegevoegd". Het was voor Judie de eerste keer dat ze in de studio was. Judie: We hebben geëxperimenteerd. De elpee is dus eigenlijk een groot experiment. Ik weet niet eens of ik wel alle violen op de plaat mooi vind. Je zou kunnen zeggen dat de eerste langspeler misschien is overgeproduceerd. De tweede zal waarschijnlijk ook nog de nodige foutjes tellën, maar aan de derde elpee zal heel weinig mankeren Mike: „Het is gek maar bij de meeste bands is de eerste elpee vaak niet genoeg geproduceerd. Dat komt omdat er niet genoeg geld is om dingen uit te proberen. Gelukkig was dat bij ons niet zo. De tweede elpee zal een groepsproject worden nu we een uitstekende band hebben waarmee we werk over te nemen van het theater in het Zweedse Göte- borg. Onvoorziene omstandig heden voorbehouden kunnen in het seizoen 1981/82 wel zo'n tien, twaalf voorstellin gen tegemoet worden gezien. Wie zich al eerder wil bezig houden met de vooral vocaal aangrijpende verklanking van het drama dat zich rond 1830 in een vissersplaatsje aan de Engelse oostkust afspeelde, kan dit doen met de genoem de Philipsbox. Daar komen de grote kwaliteiten van deze „veristische" opera voortref felijk uit: de sublieme sféer- schildering, de psychologische typering van de personages, de meesterlijke volkstafere len. Dirigent Colin Da vies is wat gereserveerder, wat min der gevoelig genuanceerd dan de componist op de oude op name. De Canadese tenor Jon Vickers is ruiger en robuuster dan Peter Pears die meer de onaangepaste psychopaat uit beeldt. Dat zijn echter relatief geringe verschillen die alleen bewijzen dat de Decca-opna- me naast de nieuwe Phiips- opname zijn waarde behoudt, juist omdat beider niveau zo hoog is. Tot slot nog een citaat uit het verhelderende artikel van Vestdijk: „Wat mij van het hart moet, is dat Britten nooit bedoeld kan hebben dat Peter Grimes werkelijk schuldig is aan de dood van zijn scheeps jongen (zoals, naar ik meen, in het als uitgangspunt ge bruikte gedicht van George Crabbe). Deze opera is veleer een studie in collectieve ran cune. en het sadisme van Pe ter Grimes, waar hij als neu roticus tenslotte enig recht op heeft, wordt geheel in de schaduw gesteld door dat van zijn brave vervolgers, die meer de eenling en uitzonde ringsmens in hem haten dan de misdadiger. Eerst déze op vatting maakt begrijpelijk waarom iemand als Britten zich in zo ongewone mate door deze stof heeft laten in spireren optreden. Met hen gaan we de tweede elpee opnemen In alle rust is naar de beste musici gezocht. „We hebben mensen gevonden die nog niet beroemd zijn, maar dat weldra zullen zijn". Judie: „We wilden mensen, die jong en nieuw in het vak zijn, omdat wij dat ook zijn. Tijdens de audities speelde ook een aantal beroemde mensen, maar ze waren niet wat we zochten. De band is getalenteerd en nog een beetje naïef en daar hou ik wel van. Ik vind het niet leuk om met mensen te werken die overal al geweest zijn terwijl ik pas kom kijken". Alike: We hebben een talentvolle zanger en toetsenman Judie: Het zijn ook ontzettend goede ekstschrijvers. Ze hadden een band, maar die is uit elkaar gegaan. Ik geloof ook niet dat ze voor altijd bij ons zullen blijven, want ik vind eigenlijk dat ze voor zichzelf weer aan het werk moeten gaan. We hebben afgesproken dat als ze een aanbieding krijgen van een platenmaatschappij ze deze met beide handen moeten aanpakken als het ze wat in de hem van meet af aan toegedachte titelrol. Philips heeft nu voor een nieuwe, artistiek en technisch buitengewoon geslaagde op name gezorgd (No. 6769014). Verder ziet het er naar uit dat wij „Peter Grimes" binnen niet al te lange tijd ook weer eens „live" zullen kunnen er varen. De Nederlandse Opera heeft de kans gegrepen aan- - trekkelijke decors voor het briljant dat het zonde is om hun talent te verspillen. Het probleem dat ze plotseling weggaan, is er niet want we hebben ook afgesproken dat ze drie maanden van te voren zeggen, wanneer ze vertrekken zoals wij voor vervanging kunnen zorgen Mike: „Je staat er werkelijk versteld van hoeveel goede musici er rondlopen waarvan nog niemand heeft gehoord zoals de bassist en de drummer bijvoorbeeld. Ze zijn muzikaal onderlegd, maar hebben gewoon nog nooit de kans gekregen om te laten zien wat ze kunnen Judie Tzuke en Mike Paxman maken geen probleem van eventuele groepswissehngen. Alike: „De situatie waarin een band verkeert, verandert voortdurende. Je gaat tenslotte naar verschillende landen waar de groepsleden ieder weer andere ervaringen opdoen. Als blijkt dat er iemand wil vertrekken, dan kan hij zonder problemen gaan en zoeken wij wel iemand anders voor hem Judie: „Zolang ze maar bijtijds zeggen, dat ze weggaan De band waarmee Judie Tzuke en Mike Paxman optreden bestaat uit John Edwards (basgitaar), Jeff Rich (drums) Bob Noble (toetsen) en Paul Muggleton (ach tergrondzang). Judie: „De toetsenman en zanger zijn vrienden van mij. Ik ken ze uit de tijd dat ik bij een andere maatschappij onder contract stond voor ik naar Rocket Records ging. Voor de bassist en de drummer hebben we audities gehouden Mike: „De bassist hielden we al enige jaren in het oog. Ik ben met Judie een paar keer naar hem gaan luisteren. We besloten, dat als we een eigen band zouden oprichten, we hem zouden vragen Judie: „Ik herinner me ineens hoe jij hem weer ben tegengekomen. Toen we een bassist zochten waren we hem eigenlijk helemaal vergeten. Op de dag dat onze platenmaatschappij zei dat we een groep mochten samenstellen omdat ze daarvoor het nodige geld beschikbaar zouden stellen, moest Alike naar een partij. Daar kwam hij onze bassist tegen. Ze raakten aan de praat. John (Edwards) vertelde dat hij zonder werk zat. Mike belde me dronken op, om te vertellen dat hij de bassist gevonden had. De volgende dag liet Mike hem wat voorspelen. Hoewel we ook andere bassisten hadden geprobeerd, leek hij ons de beste". Mike: „We hebben echt goede mensen in onze band". Judie: „Zoals de ach tergrondzanger bijvoorbeeld, die heeft een ongelooflijk zuivere en sterke stem. We hebben dan ook geen koortje nodig voor alle achtergrondvocalen". Judie: „Onze stemmen lijken op elkaar. Soms hoor je niet eens dat het een mannenstem is. Het was moeilijk om een goede zanger te vinden omdat de meeste mannen met een vibrerende stem zingen en dat doe ik niet". Judie's zangecarrière begon eigenlijk in Zuid-Frankrijk. Judie: „Ik ging er op vakantie naar toe en wilde eigenlijk door heel Europa trekken, maar ik was nog niet in San Tropez gearriveerd of mijn portemonnee werd gestolen. Ik had de keus uit naar huis gaan of geld proberen te verdienen. Ik heb voor het laatste gekozen en ben in café's gaan zingen. Dal zingen in Frankrijk is wel heel verschillend van het zingen tijdens een optreden met de band. In Frankrijk hoefje namelijk alleen maar hard te schreeuwen". Het eerste concert dat de groep begin mei in Cambridge gaf werd een fiasco omdat de geluidsinstallatie veel te groot was voor de kleine zaal. Het tweede optreden was echter veel beter. Judie: „Ik was ontzettend zenuwachtig en heb nauwelijks iets tussen de nummers gezegd, maar het publiek was wild enthousiast. Ze bleven maar klappen terwijl ik eigenlijk alleen maar zong". Mike: We proberen zo natuurlijk mogelijk over te komen. Judie staat er niet als een mannequin te poseren, maar zingt. Een optreden is iets echts, waar fouten gemaakt worden, maar waar een goede stemming belangrijk is". Judie: „Dat de muziek weer echt leeft hebben we te danken aan de punk en new wave. De kans dat je in slaap valt zoals mij overkwam bij een Pink Floyd-concert, bestaat niet meer". Judie begint net te vertellen dat ze bijna alle nummers van de elpee, plus een groot aantal nieuwe nummers spelen, als Phonogram's radio-promoter binnenkomt om te vertellen dat het interview beëindigd is. Er is geen tijd meer om verder te praten. Een radio-interview staat hen te wachten en dat is erg belangrijk om bij het Nederlandse publiek door te dringen. De inmiddels overleden Engelse componist Britten aan het werk als dirigent mssm Zuiderpark. Het festival is gratis toegankelijk. Aan vang 13.00 uur. Zaterdag 15 september Concert van de Franse zan ger Gilbert Becaud in het Nederlands Congresgebouw in Den Haag Maandag 24 september Chic treedt op in de Jaap Edenhal te Amsterdam. Dinsdag 25 september Nils Lofgren geeft een con cert m Paradiso te Amsterdam. Donderdag 27 september Woodstock in Europa met Joe Cocker, Joe McDonald. Arlo Guthrie en Ri chie Havens in de Jaap Edenhal in Amsterdam. Maandag 1 oktober Optreden van Lene Lovicb in Paradiso te Amsterdam. Zaterdag 6 oktober Optreden van Udo Jürgens in de Jaap Edenhal te Amsterdam. Zondag 7 oktober Tweede concert van Udo Jür gens in het Nederlands Congresgebouw in Den Haag. Maandag 8 oktober Concert van John Denver in het Ahoy' Sportpaleis te Rotterdam. Dinsdag 9 oktober De Amerikaanse formatie Bos ton treedt op in het Ahoy' Sportpaleis te Rotterdam. Zaterdag 13 oktober Cliff Richard geeft een con cert in de Doelen te Rotterdam. Zondag 14 oktober Tweede concert van Cliff Ri chard in de Jaap Edenhal in Amsterdam. Concert van Udo Jürgens m de Doelen te Rotterdam. Vrijdag 17 augustus De Engelse groep Fischer Z treedt op in Paradiso te Amsterdam: Dinsdag 21 augustus Concert van Amalia Rodri guez in de Stadsschouwburg in Amsterdam. Woensdag 22 augustus Concert van de Amerikaan Joe Tex in het Marriot Hotel in Amsterdam. Vrijdag 24 augustus Gigantische jongerenbeurs Casa Nova tot 2 september in het Ahoy' Sportpaleis in Rotterdam. Opgetreden wordt door Cheap Trick, Van Morrison, Commodores, Inner Circle, Randy New man, The Golden Earring, Sniff TearsThe New Adventures en Flairck. Zondag 26 augustus Laatste concert van Joe Tex in het Sonesta Hotel in Amsterdam. Maandag 27 augustus Concert van Fischer Z tij dens het Casanova-festival in het Ahoy' Sportpaleis te Rotterdam. Zaterdag 1 september Optreden van de Ameri kaanse Commodores in de Jaap Edenhal in Amster- Zondag 2 september Tweede concert van The Commodores in het Ahoy' Sportpaleis in Rotterdam. Maandag 3 september De Amerikaanse zangeres Ricky Lee Jones in Carré te Amsterdam. Dinsdag 4 september Concert van Patty Smith in Carré in Amsterdam. Zondag 9 september Voor de derde achtereenvol gende keer het Rotterdam New Pop Festival in het Judie Tzuke begint in augustus aan haar nieuwe elpee.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 19