Nederlands
waterpolo
gaat
vaste koers
varen
Spelen worden
georganiseerd
vanuit
Russisch
standpunt
K
Henk
Lichtenve
Schande s
van r'
West-Berg
uitwissen
*1
VRIJDAG 10 AUGUSTUS 1979 PAGII»0
SPORT
LEIDSE COURANT
APELDOORN Henk
Lichtenveldt leidt nog
altijd een druk, bepaald
niet veel minder
enerverend bestaan. De
inmiddels 42-jarige oud
redacteur van het NOS-
journaal en daarvoor
werkzaam als
verslaggever bij dagblad
Het Vrije Volk bekleedt
momenteel de functie
van hoofd regionale
omroep Radio Oost. Een
betrekking die alleen
reeds genoeg
beslommeringen met
zich meebrengt, maar
Lichtenveldt is nimmer
te lui geweest om de
handen vlijtig uit de
mouwen te steken. „Aan
werken is tot nu toe nog
nooit iemand dood
gegaan. En ach, zo lang
het maar gezellig blijft
heb je hier naderhand
heus veel voldoening
van", luidt zijn
voornaamste drijfveer.
Zelfs heeft Henk
Lichtenveldt nog dapper
de tijd gevonden om een
evenmin al te
eenvoudige taak op zijn
schouders te nemen: hij
werd gevraagd als
voorzitter voor de
werkgroep nationale
waterpoloselecties van
de Koninklijke
Nederlandse Zwem
Bond. Lichtenveldt
twijfelde geen moment
en bood dadelijk zijn
diensten aan.
Henk Lichtenveldt
is hoofd van de
regionale omroep
Radio Oost en
voorzitter van de
werkgroep
waterpoloselecties
van de KNZB.
OEI
adh
Ook tijdens zijn journalistieke periode
.stond Henk Lichtenveldt, tegenwoordig in
Ede woonachtig, voortdurend in nauw
contact met de waterpolowereld. Sterker
zelfs, hij was zes jaar een ongekend fana
tiek coach van de Zaanse vereniging Ne-
reus. Menigeen zal zich bovendien nog
zijn enthousiaste radio-commentaren kun
nen herinneren ten tijde van de Olym
pische Spelen in Montreal toen de Neder
landse ploeg anno 1976 een historische
derde plaats wist te bemachtigen. Sinds
dien staat Lichtenveldt dan ook overal be
kend als "waterpologek", waaraan hij zich
overigens geenszins stoort. „Het is inder
daad mijn grote hobby. In mijn Rotter
damse periode als sportjournalist moest ik
op een gegeven moment zwemmen en wa
terpolo gaan verslaan. Het heeft me daar
na nooit meer los gelaten. En via via kom
je dan steeds een stapje verder. Nu weet
ik pas goed wat er allemaal speelt. Dat
kun je als journalist nooit helemaal be
vroeden".
Het ging de laatste tijd echter allerminst
voorspoedig met het waterpologebeuren
in Nederland. De bronzen medaille van
Montreal bleek al snel een positieve uit
schieter te zijn geweest, al kon wel lang
op dit succes worden geteerd. Vorig jaar,
tijdens de wereldkampioenschappen in
West Berlijn, viel Oranje evenwel defini
tief door de mand. Na een desastreuze ne
derlaag tegen Bulgarije miste het nationa
le team tenslotte de automatische kwalifi
catie voor Moskou en eindigde op een bla
merende dertiende plaats. Het Nederlands
Waterpolo had duidelijk afgehaakt bij de
oppermachtige Oosteuropese naties. En de
weg terug is lang en vermoeiend.
Beleid
De machthebbende hoge heren van de
zwembond reageerden geschokt. Dit
kon uiteraard zo niet meer langer
voortduren. Dat er problemen waren
met de nationale selectie, was al gerui
me tijd bekend. Het tot op dat moment
gevolgde beleid was dan ook op zijn
vriendelijkst gezegd voor enige verbe
tering vatbaar. Ivo Trumbic, een voor
treffelijke bondscoach, moest tegelij
kertijd ook andere (organisatorische)
zaken voor zijn rekening nemen. Daar
was de goede man eenvoudig niet voor
aangenomen en het leidde allemaal uit
eindelijk tot gigantische moeilijkhe
den. Vrijwel niemand zag eigenlijk
nog een uitweg uit deze misère.
De KNZB besefte alras dat het volgen van
een duidelijk afgebakende koers voortaan
onontbeerlijk zou zijn. Daartoe werd on
der meer de werkgroep nationale water
poloselecties in het leven geroepen waar
bij Henk Lichtenveldt de scepter mocht
gaan zwaaien. „Er zijn sindsdien duidelij
ke afspraken gemaakt. We werken thans
in organisatorisch opzicht met een alles
overkoepelende waterpolocommissie on
der voorzitter Hans Blom en daarnaast
ressorteren weer drie afzonderlijke werk
groepen: de afdelingen competitiezaken,
scheidsrechters en nationale selecties. Die
laatste werkgroep heeft de verantwoor
ding over de totale gang van zaken rond
alle bestaande selecties: senioren, jeugd en
dames. Let wel: Ivo Trumbic, die ik een
geweldige vakman blijf vinden, houdt ge
woon de technische kant van de zaak on
der zijn hoede. Ik bemoei me niet onge
vraagd met de opstelling van welk team
dan ook. Maar daarnaast zijn we al ver
schillende malen met de spelers om de ta
fel gaan zitten".
In het verleden was er een gebruikelijke
tendens dat veel spelers om uiteenlopende
redenen voor de nationale selectie be
dankten. Dat kon ook allemaal zo maar.
Inmiddels is er een vaste groep van vijf
tien spelers, die nota bene zelfs in de zo
merperiode vrijwel iedere dag ijverig en
fanatiek traint, samengesteld die tot en
met de Olympische Spelen van volgend
jaar in Moskou bij elkaar moet blijven.
Onlangs vloeide daaruit niettemin Wim
Keman weg in verband met zijn vertrek
naar Curasao. Diens plaats werd ingeno
men door clubgenoot Gijze Stroboer, wel
ke na lange tijd afwezigheid pas weer
meereisde naar een internationaal toer
nooi in Hongarije. Samen met routiniers
als Tonny Buunk, Hans van Zeeland en
Jan Evert Veer een belangrijke schakel in
de selectie die voorts enkele veelbeloven
de jonge talenten (Eric Noordegraaf, Aad
van Mil, Eddy van Es, Stan van Belkum)
telt.
De weg naar Moskou is, als nog steeds na
werkende consequentie van die pijnlijke
nederlaag in West-Berlijn tegen Bulgarije,
bijzonder lang. In oktober staat het eerste
kwalificatietoernooi gepland op het Joego
slavische eiland Hvar. Van de acht deel
nemende ploegen plaatsen er zich vier
voor het zogenaamde mondiale toernooi
dat op een nader te bepalen datum en
plaats (vermoedelijk buiten Europa) wordt
afgewerkt. Een behoorlijke opgave voor
het Nederlands team, temeer omdat in
verhouding bijzonder laat met de voorbe
reidingen kon worden begonnen. Lichten
veldt: „Met deze groep zijn we eigenlijk
pas in december, januari samen gaan wer
ken, terwijl de andere landen bijna een
jaar op ons schema voor zullen liggen. Het
fanatisme is echter wel degelijk aanwezig.
De spelers willen zich maar al te graag re
vancheren voor de blamage van West
Berlijn. Want dat die dertiende plaats als
een enorme afgang is ervaren, daar is ie
dereen het duidelijk over eens".
Kneusjes
Onder nauw toezicht van de werk
groep, met Henk Lichtenveldt waak
zaam op de eerste rij, wordt aan een
vast te volgen opzet gewerkt. „Ze kun
nen wel of ze kunnen niet. Een tussen
weg is er niet of nauwelijks. En we
kunnen geen kneusjes meer gebruiken.
Iemand, die vijf maanden niets heeft
gedaan, valt definitief af. Uitzonderin
gen kunnen natuurlijk altijd wel eens
optreden, die bevestigen per slot van
rekening de regel, maar we zullen zo
veel mogelijk proberen, dat te beper
ken. De huidige ploeg dient bij elkaar
te worden gehouden, alleen op die ma
nier kan er aan eerherstel worden ge-
osk<
dacht, en door middel van een stb it
naar continuïteit. De jongens len k
een eigen verantwoordelijkheid bet
gen". bet.
>t la
De samenwerking met de verscherla
clubs was in dit verband niet te veotse
lozen. Als gevolg daarvan zal de emn
competitie rigoreus worden aaqn p
terwijl voor elk te spelen toernoijn i
coach van een aan de nationale in d
spelers afstaande club de trip memda
In Hongarije, waar Nederland iistet
voorlaatste werd na eerder in hehilli
aanse Bogliasco op een vijfde plaats hai
geëindigd, was Wim van de Schiliden
het Haagse ZIAN/Vitesse presen177
jongens kunnen zo mooi vakkenronz
doen", aldus Lichtenveldt. ag.
Qua prestaties in de voorgaande tceen
ien moet wellicht niet al te veel vlf g
Nederlandse kansen worden gegeyns i
is dat een wat overhaaste conclusieid. 1
Lichtenveldt? „Dat was allemaal iit. C
culeerd. In Italië hebben we tochjjger
wedstrijden gespeeld. Alleen in deach
periode ging het vaak alsnog mis: eer i
volg van de grote trainingsachterm,
In augustus vindt in Drachten een 1
rijk internationaal waterpolotC
plaats met onder meer deelnemir^
Italië, het momenteel verrassend i
ge Joego-Slavië en Rusland. „Dat i
wat serieuzere test. Maar in oktob
het in Hvar allemaal gaan gebeure/
is voorlopig ons hele streven duide
gericht. We moeten ons haasten,
met deze goed gemotiveerde groe
het lukken DICK
ilotd—
miii
DEN HAAG In
hoeverre het de Sovjet
Unie ernst is geweest om
van de Spartakiade een
generale repetitie voor
de Olympische Spelen te
maken, werd niet geheel
duidelijk. De indruk
werd gewekt dat het in
hoofdzaak ging om het
testen van de
accommodaties, die
technisch volkomen in
orde zijn. Een volledige
nabootsing van de
Spelen ontbrak evenwel.
De medische dienst was
niet in functie, bij de
wegrit voor wielrenners
ontbrak de
ravitaillering, het bij de
Spelen verplicht
verschijnen van de
medaillewinnaars in een
interviewruimte werd
nagelaten. Dergelijke
omissies zullen volgend
jaar niet voorkomen,
daarvan kan men
verzekerd zijn, want in
Moskou zal men zich
volledig houden aan het
Olympisch reglement.
Maar dat zal niet
voldoende zijn om van
de Spelen het succes te
maken dat Rusland
ervan verwacht. Om dat
te bereiken zullen alle
medewerkers, en zeker
de lagere, ervan
doordrongen moeten
worden dat het in hun
land gevolgde
leefsysteem verschilt
van dat van andere
landen, in vergelijking
waarmee de Russische
leefwijze een starre
indruk maakt waarmee
vooral de toeristen die
Moskou of een van de
andere Olympische
steden zullen bezoeken,
grote moeite zullen,
hebben.
De flats in het Olympisch dorp waar de atleten zullen worden ondergebracht. Het dorp wordt een onderdeel van een
nieuwe stadswijk.
Het is de bevolking noch de medewerkers
aan de Spelen kwalijk te nemen dat zij
niet op de hoogte zijn van andere syste
men. Zij leven in een besloten gemeen
schap, mogen niet buiten hun eigen land
en hebben er derhalve geen notie van dat
elders een discussie mogelijk is, een ver
zoek wordt ingediend waarop een bevre
digend antwoord wordt gegeven - ook als
dat negatief is - of een mogelijkheid wordt
geschapen een gerezen moeilijkheid uit de
weg te ruimen. De Rus is opgevoed met
zijn systeem en houdt zich daaraan, wat
tot onverkwikkelijke situaties kan leiden.
Antwoorden zijn onbevredigend, maar
ook onweerlegbaar. Wie een gesprek aan
vraagt met een Russische topsporter kan
als antwoord krijgen dat de atleet is ver
trokken. Dat kan even juist als onjuist zijn
maar omdat er geen discussie mogelijk is,
blijft men in het ongewisse.
Nee is nee
De taalbarrière speelt daarbij ook nog
een grote rol. Eenmaal „nee" blijft
„nee". Ongetwijfeld zullen de mede
werkers aan de Spelen terdege geïn
strueerd worden maar omdat zij geen
eigen beslissingsbevoegdheid hebben,
zal een starre opstelling niet vermeden
kunnen worden. Geen verwijt aan de
betrokkenen maar wel aan de leiding
gevende personen die er, blijkens erva
ringen opgedaan bij de Spartakiade,
niet van doordrongen konden worden
dat elders andere opvattingen worden
gehuldigd.
Men is er niet met de, ongetwijfeld be
langrijke, service die zal worden 'verleend
door „mobiele eenheden" op verscheidene
punten in Moskou te stationeren waar de
Olympische toerist in tientallen talen in
formatie kan krijgen. Er zal ook op ande
re punten gestreefd moeten worden om de
begrippen gastvrijheid en het ontvangen
van gasten gestalte te geven. Wie bij het
grote Leninstadion de verkeerde ingang
kiest, kan niet te weten komen van de
man die daar staat waar hij dan wel moet
zijn. De man spreekt alleen Russisch en
kan u slechts verderop wijzen waar u het
zelfde ritueel wacht.
Rusland, en Moskou eerst en vooral,
niseert de Spelen naar eigen inzicht en is
ervan overtuigd dat dit ruimschoots vol
doende is. Er wordt georganiseerd vanuit
eigen standpunt, zonder rekening te hou
den met verlangens en gevoelens van de
buitenlandse bezoekers. Men houdt zich
aan het eigen stramien, althans zoals is ge
bleken bij de Spartakiade, en is kennelijk
niet van plan hierin verandering te bren
gen. Allicht, een toerist dus ook een
Olympische, dient zich aan te passen aan
gewoonten, wetten en zeden van het te
bezoeken land maar als een wereldmani
festatie als de Olympische Spelen wordt
georganiseerd en een land gasten uit de
gehele wereld ontvangt,dient van deze zij
de ook enigermate rekening te worden
gehouden met gewoonten en zeden van
anderen. Dat betekent onder meer dat het
in vele landen lunchtijd is tussen 12 en 14
uur, het tijdstip waarop in de Russische
hotels de zogenaamde buffetten - ruimten
op de vediepingen van de hotels waar
kleine hapjes genuttigd kunnen worden -
gesloten zijn. Ergens anders kan men niet
terecht want broodjeszaken en dergelijke
kent Moskou niet. Een sluitingstijd van elf
uur voor restaurants, waar overigens na
ongeveer tien uur geen bestellingen meer
werden aangenomen, veroorzaakt moei
lijkheden voor bezoekers van Olympische
evenementen die, zoals het schema aange
eft, eerst om tien uur 's avonds zijn afgelo
pen.. Het zou van soepelheid getuigen in
dien in deze tijden in restaurants wijziging
kon worden aangebracht maar er moet
gevreesd worden dat zulks niet mogelijk
or«a" Eigen inzicht
en is
Moskou, als hoofdzetel van de Spelen
1980, gaat volgens eigen inzicht te
werk, wat uitstekend voldoet voor de
eigen bevolking maar onvoldoende is
voor de bezoeker die, indien hij niet
met een gezelschap reist, voor onover
komelijke moeilijkheden komt te
staan.
Informatie op welke wijze de eenling de
Olympische accommodaties kan bereiken
- bus nummer zoveel, trolleybus zoveel -
is er niet. Voor de Moskoviet is dat gesne
den koek maar bepaald niet voor de
vreemdeling, die ook zal moeten wennen
aan de uitgebreide douanebepalingen, die
er oorzaak van zijn dat men ten minste
twee uren tevoren op het vliegveld aan
wezig moet zijn. De formaliteiten zijn uit
gebreid: het inwisselen van overgehouden
roebels, het controleren van de bagage,
het overdreven uitgebreid bekijken van
het paspoort. Alles gaat zo langzaam, om
dat het zo gedegen geschiedt, dat irritatie
OLYMPISCHE TOERIST ZAL ZICH
MOETEN AANPASSEN
tnk<
het
teg<
Inde
Kist
I 2.5
moeilijk kan uitblijven. Formulieren
waarop in de gauwigheid vragen zijn be
antwoord met een streepje worden onver
biddelijk teruggegeven, er moet „ja" of
„nee" worden ingevuld. Een pietepeute
righeid waarmee buitenlanders terecht
moeite hebben, maar de douanebeambte
heeft nu eenmaal de opdracht gekregen
zodanig ingevulde formulieren niet te ac
cepteren en is niet bevoegd de streepjes
door de vingers te zien. Bovendien is hij
met macht bekleed en dat zal hij dan ook
laten blijken.
Aanpassen
Men dient ervan doordrongen te zijn
dat men zich aan de Russische ziens
wijze, die nogal verschilt van de onze
en die van andere volkeren, dient aan
te passen. De Russische bevolking, dus
ook de medewerkers aan de Olym
pische Spelen, heeft er geen notie van
hoe het elders is en kan zich dus ook
niet enigermate aanpassen. Improvisa
tie is onbekend omdat alles wordt gere
geld. Zodra iets buiten het normale pa
troon valt, staat men met de mond vol
tanden want „het systeem" heeft ge
faald en dan moet er op instructies
worden gewacht.
Hoezeer Moskou de Spelen als „eigen
dom" beschouwt, blijkt uit de bouw van
het Olympisch dorp voor de atleten, dat
een «fnderdeel wordt van een nieuwe
stadswijk. Ook bij vorige Spelen werden
Olympische dqrpen nadien gebruikt als
huisvesting voor de bevolking, een nuttig
streven want het zou waanzin zijn de flats
en
voor enige weken te bouwen. Minie'
werd er wel rekening mee gehou?ar!
het Olympisch dorp duizenden Jon|
herbergt die zich willen verpozen,®11
nen eens willen strekken. Daartó
den dan brede straten en uitgebreiL^
nen. In Moskou heeft het Olympis
dezelfde straten die in elke stadst
vinden zijn, dus niet aangepast
Olympische behoefte. De straten
nauw, de pleinen te klein en het
centrum is gebouwd rondom een t
ge ruimte. Een voordeel is, dat d<
king van Moskou zich hoogstwaa
lijk niet om het dorp zal verdring
niet de jeugd. Tijdens de Spar
waar toch alle sportsterren van
aanwezig waren, was niet één har"
ningenjager te bekennen noch iem!
een foto van een sportman of 'a q
vroeg. Het ruilen van speldjes blr*J
een onbekend begrip te zijn. WelLnj
dat ingang vinden met de Spelen £,rk
kou tot de ontdekking komt dat Lnn
keningen en foto's en speldjes ruLtoe
de vaste onderdelen van 01ympisc|jm(
len behoren. e g!
Maar dan zijn de Spelen er al. WU»
ren nog zal worden geregeld blijMl
ker. Als de organisatoren van dei.
kiade hebben geleerd dat het bij.
pische Spelen, een sportontmoeti?evi
de gehele wereld, niet alleen gaat r*
fecte accommodaties, hebben deze r.nn
vooral Russische sportkampioenscr
zij het met buitenlandse deelnemif
nut dubbel en dwars bewezen.
HERMAN VAN Bf