(Wit'
Érchie
jaat in
/S tiende
aar in
£aidóa<2oatard
t
LLYWOOD Tien jaar geleden liepen in
erika twee televisiemensen vergeefs te leuren
t een tv-serie die eerst "Those were the days"
later "All in the family" heette. De eerste
000,fatschappij, ABC, veegde de twee
rtiji^efopnamen onmiddellijk van tafel. De tweede,
e me|S, zag er wel iets in, zond het uit, maar bleef de
raHste uitzendingen als een zeer pijnlijke bevalling
^"^sohouwen. Er is sindsdien het een en ander
Q^vijzigd. "All in the family", ook wel "Archie
inker" genoemd naar de dominerende
pfdpersoon, begint na de zomer in de VS aan
t tiende seizoen. Een record op de Amerikaanse
is. De serie geniet een hoge populariteit en elke
000,g worden oude afleveringen herhaald,
voojt produktiekantoor is al lang niet meer een
1 acfokje voor twee mensen. Tandem Productions is
«Heen goed boerend bedrijf, een apparaat met
*loeh vrij stevige greep op de tv-zendtijd in de
demlrenigde Staten.
hoofdkwartier van Tandem Productions ligt
^a)h Sunset Boulevard in het hart van Hollywood,
ft is er uiteraard zonnig als wij arriveren en via
p lift en lange gangen komen wij bij
liciteitsmedewerker Maed Camp, die niet
ider trots praat over verleden en toekomst van
nog steeds opmerkelijke televisieserie "All in
family".
ïze serie gaat verder", zegt hij met klem, direct
igerend op geruchten dat het einde nabij zou
"Het is misschien wat moeilijk te begrijpen
r buitenlanders, maar we zetten de serie voort
jder een andere naam. De rechten op de titel
V' in the family" hebben we verkocht aan de tv-
■Itions. Zij zenden de oude afleveringen uit en
iar hebben wij nu niets meer over te zeggen. Dat
iat zo in ons systeem. Wij gaan verder met een.
luwe titel: Archie Bunker s Place, ledereen kent
i serie als Archie Bunker, dus dat maakt niet
Jveel uit. Hebben jullie al gezien dat hij Kelsey's
fcce heeft overgenomen? Nou, daarop
"ncentreren zich nu de uitzendingen. Archie's
puw Edith komt er minder in voor. Hij krijgt nu
genspel van een paar nieuwe figuren, zijn
Ikelijke partner, een kok en nog een paar".
Hdith
pt lijkt een beetje op het in stand houden van
in machtig monument, "één van de grootste tv-
ries aller tijden", zegt Maed Camp. Niet alleen
lith behoort niet langer tot de vaste figuren, ook
chter Gloria en schoonzoon Mike (de
ieathead') zijn verdwenen. Zij wilden na zoveel
k* ar iets anders gaan doen en nu rust op de
Jis (houders van de rechtse blaaskaak en
v - (rtederend rechtlijnige Archie Bunker de taak het
yeau hoog te houden.
hs gesprek komt al zeer snel op Norman Lear,
d" drijfkracht achter "All in the family". Hij kocht
pstijds de rechten van de kort lopende serie "Tot
i dood ons scheidt", geschreven door, de
ngelsman Johnny Speight. Daarna bouwde hij dit
iet les om tot een Amerikaans verhaal en zocht hij
n- fer acteurs bij elkaar. In de film "What did you do
®T the war daddy" zag hij een brullende, maar toch
irdige generaal. Dat was Carroll O'Connor en hij
ir_ jeeg de rol van Archie. Jean Stapleton overtuigde
èm in een toneelstuk van lonesco en zij werd de
|>handige, slaafse Edith. Glofia werd vertolkt door
ld ^lly Struthers en Rob Reiner werd de strijdbare,
ikse schoonzoon Mike Stivic.
r' prman Lear was een tv-man in goede doen en al
;n' fhter in de veertig toen hij tot de overtuiging
j. pam dat het televisiewezen in Amerika vast zat
v h er een reeks van muren omvergekegeld moest
orden. Een uitspraak die zijn instelling tekent is:
iv-stations zijn geld-verdien-machlnes, gedreven
bor mensen die de hele dag golf spelen. Ze
raaien alleen aan de knop van het toestel, het
rogramma gaat eruit, het geld komt binnen en
lies is okay zolang ze er geen zorgen over hoeven
hebben. Conflictstof of iets nieuws zou hun spel
fjnnen bederven en zij fungeren als
iderdrukkers in de tv-
ireld. het enige wat
willen is het oude,
trouwde spul",
imen met Bud Yorkin
«J fcht Norman Lear de
laatschappij Tandem
Aanvankelijk
ihrijven ze teksten
tor het komische duo
ean Martin en Jerry
wis en maken ze
ms die zich niet
nderscheiden van het
ros, maar als het
roject "All in the
mily" wordt
angepakt, verandert
tuzies
a de weigering van
BC gaat CBS met
ear in zee, maar het
erste jaar wordt
ekenmerkt door felle
iscussies en ruzies
ver de inhoud. De
BS-censuur blikt en
loost en de hoge tv-
eren breken van pure
llende bijna het
chrappotlood dat ze
1 onstant in hun vingers
4 lemmen.
De Bunkers met hun geadopteerde dochter Ste
phanie.
Maed Camp van Tandem geeft toe dat het begin
verre van gemakkelijk was. "Er waren zorgen. Het
programma was nieuw en veel realistischer dan de
bestaande shows, waarin alles lief en aardig was.
Bij elke uitzending waren er ruzies, maar Norman
heeft eens gezegd: we hebben geen enkel gevecht
verloren. Als ze iets weigerden, zei hij dat ze
helemaal niks zouden krijgen. Na een jaar
ongeveer bleek het publiek de serie te pikken en
toen we uitzendingen gingen herhalen werd het de
nummer één hit in
Amerika".
Grenzen
Toen er per keer zo'n
50 miljoen mensen
bleken te kijken, was er
voor Lear en Yorkin
geen enkel probleem
meer. Onderwerpen als
rassendiscriminatie,
dienstweigering,
transexualiteit en
gebruik van robuuste
taal leverden steeds
minder protesten op.
"All in the family"
verlegde de grenzen in
de Verenigde Staten",
zegt Camp. "De serie
maakte heel veel
andere dingen
mogelijk. Het was een
vernieuwing op veel
gebieden. Bij de
opname was publiek in
de studio aanwezig en
dat was ongekend:
iedereen gebruikte
ingeblikt applaus".
Er zijn nu 204
afleveringen gemaakt,
waarvan Nederland nog
een deel tegoed heeft.
"Mead Camp praat ons even helemaal bij. "Mike en
Gloria zijn verhuisd naar Californië en dat betekent
dat ze nog heel weinig te zien zijn in de serie. De
reden daarvan is dat ze allebei meer aan hun eigen
carrière wilden doen. "All in the family" is voor een
groot deel het persoonlijke succes van de vier
spelers. Ze zijn stuk voor stuk een begrip
geworden en daar maken Mike en Gloria nu
gebruik van. De serie heeft jarenlang bijna al hun
tijd opgeëist en het is begrijpelijk dat ze eindelijk
wel eens iets anders willen".
Gloria (Sally Struthers) heeft inmiddels een baby
gekregen en Mike (Rob Reiner) verschijnt af en toe
in talk-shows, waarbij opvalt dat hij zeer kaal
geworden is. Hij heeft een contract voor een
aantal eigen tv-shows, maar heeft inmiddels,
geheel in de stijl van Norman Lear, moeilijkheden
van de interne tv-censuur gekregen.
Stephanie
"Er is een nieuwe figuur bijgekomen", gaat Maed
Camp verder. "Op aandringen van Edith wordt een
meisje van negen jaar geadopteerd. Ze heet
Stephanie en reageert met kinderlijke logica op
Archie's uitbarstingen. En de rol van Edith is
verder ontwikkeld. Ze is steeds meer gaan groeien
in haar rol en de tekstschrijvers zijn daar op
ingesprongen. Ze is veel dynamischer geworden,
veel zelfstandiger".
Een vleugje emancipatie is doorgedrongen in de
Bunker-vesting. Edith is minder slaafs, levert
Archie goed partij en ervaart dat de maatschappij
nog lang niet is ingesteld op vrouwen die op eigen
initiatief iets ondernemen. Als het heilige tv-toestel
bij. de Bunkers in rook opgaat, wil Edith voor
Archie een nieuwe bak kopen. Daarvoor moet ze
geld lenen', maar de banken verkopen haar 'nee'
omdat ze als huisvrouw geen inkomen heeft. Ze
kan wél geld krijgen als ze .Archie de aanvraag laat
ondertekenen. Edith is volkomen verslagen door
deze onrechtvaardigheid en zegt de bankier
resoluut dat hij de pot op kan.
Edith (Jean Staplèton) gedraagt zich pok privé
minder afhankelijk en ook zij vindt het tijd worden
Norman Lear zorgde aanvankelijk voor de scripts,
maar al gauw werden beroeps tekstschrijvers
aangetrokken. "Er is constant een team van vijf
zes mensen aan het schrijven", zegt Camp. "In de
loop der jaren zijn er wat afgevallen en
bijgekomen. De drijvende krachten zijn nu Bob
Schiller en Bob Weiskopf. Ze schreven vroeger
teksten voor dingen als de Lucy-show".
Norman Lear heeft inmiddels de leiding van
Tandem Productions overgedragen aan Alan Hom,
niet omdat hij wil gaan rentenieren, maar omdat hij
wil werken aan nieuwe projecten. Zijn troetelkind
was de serie "Mary Hartman, Mary Hartman", die
we ook in Nederland konden zien. Deze serie
haalde het in eerste instantie niet, omdat de
aanpak en de actiesnelheid teveel verschilde van
wat de Amerikanen normaal krijgen
voorgeschoteld. "Mary Hartman" draaide twee
jaar en per week werden maar liefst 5 afleveringen,
al improviserend, opgenomen. Dat kon niemand
volhouden en de show werd gestopt. Het aardige
is echter dat de serie voor het volgende seizoen
weer op het programma staat en misschien
gebeurt na deze herhalingen hetzelfde als met "All
in the family".
Fernwood
"Mary Hartman" speelde zich af in het niet
bestaande plaatsje Fernwood en dat
merkwaardige gehucht heeft Norman Lear nu weer
gebruikt voor een parodie op de Amerikaanse
praatshow. Het programma wordt op kanaal 2
uitgezonden en heet "Fernwood 2 night". Het lijkt
in alles op de grote talkshows in de VS, maar het
verschil is dat de gastheer mensen ontvangt die
dwaze dingen te zeggen hebben of absurde
uitvindingen toelichten. Er moet nog afgewacht
worden hoe de Amerikanen reageren op deze
kluchtige ontheiliging van een heilig tv-instituut.
Verder houdt Lear zich bezig met een serie die
"The Baxter" heet. Daarin krijgt een familie te
maken met allerlei actuele problemen, zoals
homosexuele onderwijzers en sociale lasten en
daarna gaan in de studio betrokkenen over dat
onderwerp discussiëren.
Naar Tandem hoeft Lear nauwelijks meer om te
kijken. De maatschappij heeft na "All in the
family" een reeks andere tv-series gelanceerd.
"Maude" en "The Jeffersons" werden opgebouwd
rond personen uit "All in the family". Al vijf jaar
draait nu "One day at time" over een moeder met
twee dochters die de samenleving schokt door niet
te gaan trouwen. Succesvol zijn ook "Diff'rent
strokes" over twee zwarte kinderen die opgevoed
worden door een blanke vader en "Hello Larry"
met in de hoofdrol McLean Stevens, eens de
verstrooide kolonel in "Mash".
Rollen
"We hebben dingen geprobeerd die niet goed
werkten", zegt Camp. "Dan moet je stoppen, zo
gaat dat hier in de VS. Eén serie vond ik
persoonlijk erg goed. Dat was "All the Glitter",
waarin alle rollen zijn omgedraaid en de vrouwen
de mannen onderdrukken. Ik vond dat leuk omdat
mijn chef ook een vrouw is, maar de serie sloeg
toch niet zo aan".
Tandem is uitgegroeid tot een bedrijf met enige
invloed op de Amerikaanse televisie, maar blijft
natuurlijk afhankelijk van de grote tv-
maatschappijen ABC, CBS en NBC. "We zijn een
grote leverancier van programma's", zegt Mead
Camp. "We zijn de één na grootste als je het in
uren omrekent. Nummer 1 is MTM met Mary Tyler
Moore en Lou Grant en nog een paar series. Maar
we zijn best tevreden. Wat onze filosofie is? In de
eerste plaats willen we amusement brengen. Dat
staat voorop, maar daarnaast letten we erg op de
inhoud, er moet iets uit spreken, we willen iets
duidelijk maken. Het is amusement rond een min
of meer zwaar onderwerp".
Daarin lijkt Tandem te slagen, ook al is er van
deze serieuze instelling weinig te merken als we
het gebouw verlaten. De functionarissen gaan een
verjaardag vieren en de studio's zijn leeg. omdat
de acteurs ver weg van hun zomervakantie
genieten.
DIRK VELLENGA
„vrede" leefde en gezamenlijk het kerstfeest vier-
zelfstandig op weg te gaan in de showbusiness. In
het komende seizoen (voor Amerika dus, nog niet
voor ons) zal ze waarschijnlijk een keer of zes
opdraven in "Archie Bunker's Place" en
concentreert ze zich daarnaast op rollen in tv-
stukken. Ze gaat onder meer de hoofdrol spelen in
"Elenanor", een stuk over Elenanor Roosevelt.
Vijf dagen
Negen jaar "All in the family" gaat je ook niet in je
kouwe kleren zitten. Eén aflevering kost vijf dagen,
een volledige werkweek. Maed Camp: "De eerste
dag gaan de acteurs rond de tafel zitten om het
script te lezen. Er wordt wat bijgeschaafd en op de
tweede en derde dag zijn de eerste repetities. Op
de vierde en vijfde dag wordt gerepeteerd met
camera's. Vrijdagmiddag
om 5.30 uur vindt de
eerste opname plaats,
dan wordt er gegeten
en om acht uur wordt
het programma nog
eens opgenomen. Wat
het publiek te zien
krijgt, is een
combinatie van die
twee opnamen. De
laatste tijd wordt de
show in vier dagen
opgenomen en wordt
elke scène apart
vastgelegd, maar het
blijft een zware opgave
voor de acteurs. Archie
gaatYiu alleen het
tiende jaar in. Hij ziet in
de nieuwe "Omgeving,
de bar, een nieuwe
uitdaging. In de
zomermaanden is hij
vrij en doet hij wat
ander werk, zoals
gastheer spelen in Toen het viertal nog in
talkshows". de.