telefoontjes
Hans Vredeman de Vries studeerde 40 jaar perspecth
071-122244
AIS DE BALWEER GAAT ROl
KUNST
LEIDSE COURANT
MAANDAG 30 JUL11979
Het is niet juist om te beweren dat
men in de middeleeuwen geen enkel
begrip van perspectief had, maar in de
renaissance begonnen de kunstenaars
afstanden en verhoudingen met ver
nuft uit te meten. Er waren toen zelfs
mensen die er een soort wetenschap
van maakten en leerboeken begonnen
te schrijven, voorzien van 'illustraties.
Cornelis Flores en Pieter Coecke van
Aelst (de leermeester van gieter Bru
eghel) b.v., maar Hans Vredeman de
Vries, geboren in 1526 en overleden om
streeks 1606, spande toch wel de kroon
op dit gebied. Rijksmuseum Meerman-
no-Westreenianum in Den Haag heeft
een tentoonstelling aan deze kunste
naar-geleerde gewijd die tot 18 augus
tus zal duren.
Zijn ..voorbeelden-boeken" worden hier
getoond en dat zijn prachtige drukwer
ken. meest gravures, bedoeld als ontwer
pen voor grafmonumenten, gebouwen,
fonteinen, erepoorten, gevel-versieringen
en tuinen-aanleg. En dit alles streng bere
kend naar de wetten van de verkorting
waarbij de fantasie uitgesloten is. In één
van zijn boeken zegt Vredeman dat hij
meer dan veertig jaar gestudeerd heeft al
vorens zijn ..Perspective" uit te geven bij
Hendrick Hondius te Den Haag in het jaar
1604. Maar dan heeft hij de zaak volko
men onder de knie en laat zijn bewijs-the-
orie zien. En dit terwijl in 1555 al zijn eer
ste werk van de pers kwam bij Hierony-
mus Cock binnen Antwerpen. Wie daar
belang in stelt, kan het allemaal lezen in
een dun maar zeer educatief boekje van
de heer Peter Karstkarel die deze ten
toonstelling samenstelde. En dat is heel
goed want in de gewone kunstgeschiede
nissen wordt Vredemannus Frisius ge
woonlijk maar met enkele regels afge
daan. Wat zullen schilders en tekenaars
veel van hem geleerd hebben in de zeven
tiende en achttiende eeuw!
De meeste bezoekers echter, dunkt ons,
zullen op de eerste plaats genieten van de
gravure-kunst op zich, van de schitteren
de architectuur-doorzichten zoals die open
hallen met hun zuilen-reeksen, met de ar
caden, nissen en uitbouwen, voorkomende
in zijn „Scenographiae" (1560), van de
wonderlijk gewrochte cartouches in zijn
„Multarum variarum" of de rijkversierde
grafmonumenten van het „Pictores statu-
arii" van 1563 en niet minder van de ma
thematisch afgepaalde tuinen gegroepeerd
in „Hortorum viridariorumque" uit 1583,
een manier van tuin-aanleg die tot diep in
de achttiende eeuw door zal werken.
Maar er is nog meer te zien in Meerman-
no: een heel bijzondere collectie van mini
atuur-boekjes uit het eigen bezit, aange
vuld met exemplaren uit de Koninklijke
Bibliotheek. Ze zijn niet groter dan tien
centimeter hoog, want dat is de maxi
mum-maat voor een miniatuurboekje. Ze
werden vroeger, maar óók nog in onze
tijd, gedrukt als curiosum. Zo werd in
1952 in Amsterdam een boekske vervaar
digd waarvan de bladzijden een halve
centimeter hoog en breed zijn, het bevat
het Onze Vader in zes talen; maar door
een vergrootglas kun je zien hoe duidelijk
die lettertjes zijn! Een kleine keuze uit
deze kostelijke verzameling: Het Nieuwe
Testament uit de Bieskensbijbel van 1563
(duidelijk leesbaar) een Tefilla van 1739
acht punts gezet, het „Bloemhofkes" uit
1674 dat het kleinste boekje moet zijn van
vóór de twintigste eeuw en de Psalmen in
het Grieks op zes punts gezet in 1584 door
Plantijn. Maar ook in de vorige
hield men van zulke fraaie kleinigheden:
„Le petit Bijou des Dames" in Parijs ge
drukt omstreeks 1810 of de Nederlandse
Grondwet die Enschedé in Haarlem in
1861 uitgaf. Dan 'n kleinodie uit onze
eeuw: een foto-albumpje van 1910, zo'n
paar centimeters hoog en voorzien van re-
productietjes van bekende meester-schil-
derijen.
Het is voor de eerste maal dat in ons land
een dergelijke collectie van werkelijk lite
raire schatjes ten toon wordt gesteld.
Daarom klinkt het bijna overbodig deze
expositie aan te bevelen.
Elke kunst-organisatie heeft zijn ups en
downs maar door het onvermoeid ijveren
van Cathy Jansen en Jos Burksen gaat
het met de Nederlandse Kunstkring weer
voorwaarts. De Zomertentoonstelling die
t.m. 5 augustus in Panorama Mesdag
wordt gehouden, heeft weer een frisse
kleur gekregen mede door een aantal
nieuwe leden. Naast de bekende altijd-
deelnemer.de schilders en grafici, vallen
zij op door een „nieuwe kleur" zoals Ans
Das met een lichtgetoetst natural
mevrouw Wijnia-Dussel met eenl
beweeglijk damesportret (Eline i
haar na-dagen), goed, iéts te accf
kenwerk van Tineke van der 1
juist niet in de buurt van de ingj
litho's van Pieter Breed ijk gehari
moeten worden, want bij zijn kil
'n academisch genre al gauw v«
En dit zijn er maar enkelen vanf
wen. Uit elke groep springen af
werken naar voren die 'n apart
raai- of picturaal accent bij zich]
Dat zijn er misschien 'n stuk of vj
de zeventig en van die kleine grj
men we het Stilleven met hoed vj
Linschooten, die rake kenschets
Brugse markt door Jaap Volke|
uitmuntend geaquarelleerde vissa
organisatrice mevrouw Jansen. 1
elkaar een prettige expositie.
'JAN "VE
Ciol U tbtA rtroide&jeAf
4.46 per plaatsing (voor de eerste 30
woorden niet groter dan 12 letters).
leder woord méér 27 ct. exclusief 4% BTW
BIJ PLAATSING VAN DEZELFDE TEKST
op 3 achtereenvolgende dagen:
slechts 2x betalen
op 6 achtereenvolgende dagen:
slechts 3x betalen
regel-telefoontjes
te plaatsen over een of 2 kolom met grotere
letterkoppen 31 ct.permm.
opdrachten worden telefonisch en schriftelijk
aangenomen tot de dag vóór plaatsing
13.00 uur.
FEEST-. TONEEL- en CABARET
AVONDEN. Nu ook in nieuwe
zaal. Bruiloften, diners, koffieta
fels, lunches. Inl. dagelijks Anto-
Clubhuis, Lange Mare I
41—43. tel 131626.
I Handels-/kant. pers. gevr.
Meddens. Hofweg 11Den Haag
vraagt een administratieve
kracht vr/mnl
i Verloren/
gevonden
GEVONDEN do 26 juli op de
Oude Singel: HOND. lijkt op
schapendoes, reu.-lichte vacht
met bruine vlek op rug. Bruine
leren halsband. Tel. 071-144988
('s middags).
kWinkel/kappers
pers, gevr.
Met spoed gevraagd 2 1e KAP
STERS. Dameskapsalon Ina, Tul
penstraat 16a. Rijnsburg. Tel.
01718-20762 op werkdagen van
8 30 uur tot 17.30 uur.
Diversen
pers, gevr.
Enkele medewerkers gevraagd
voor uitbreiding KASSENBOUW-
PLOEG bij voorkeur uit Roelofa-
rendsveen of omgeving. Voor inl.
Tel01712-8851. na 19.00 uur.
Gevraagd: ASSISTENT bedrijfs
leider. Liefst in bezit van rijbe
wijs. Niet ouder dan 23 jaar.
Goede vooruitzichten. Overde-
vest levensmiddelenbedrijven,
Herenstraat 96. Leiden.' Tel.
121409.
HERENHUIS: Royale woonka
mer, 5 slaapkamers, mooie voor-
en achtertuin, 248.000. Tel.
071-893090.
i Woonruimte te I
huur gevr.
Ie jaars student zoekt KAMER
in of buiten Leiden, tel.: 023-
377459.
KAMER gezocht met kookgele-
genheid. Tel. 05214-1358.
Medisch drs. (vr.) zoekt dringend
voor 1 jaar een VRIJE KAMER
of ETAGE. Huurprijs tot 400,-.
015-561247.
Rustige vijfde-jaars werk-studen-
te, zoekt grote KAMER met gebr.
v. keuken in Leiden. Br. o. nr.
4390 v.d. blad.
Studente (Reinwardt Academie).
21 jaar uit Leeuwarden, zoekt
per heden WOONRUIMTE, kost
huis in Leiden of omgeving. G.
M. van der Valk. Hofplein 31.
Leeuwarden Tel. 05100-26096.
HOGE NOOD! Wie kan mij aan
een KAMER in Leiden of omge
ving helpen. Ik heb hem hard
nodig. Huur tot 275..'Onno
Veerman. Kanaalstr. 53 I. Am
sterdam. Tel. 020-832897 (s
avonds) 071-156640 (overdag.
huisje!).
BELONING voor degene, die
mijn zoon aan een kamer in
Leiden helpt. Rinke de Wit. Tel.
070-453310.
A s. studente Frans uit Bussum,
zoekt KAMER in Leiden of omge
ving. tel. 071-410393. b.g.g.
02159-33188.
i Onderhoud en
reparatie
Radio of tv DEFEKT. bel 01729-
8523. wij komen direkt. ook voor
wasautomaten en geisers, ook
avonds.
pKlvfëubelen, 1
7 huisraad enz. I
GORDIJNEN GRATIS GEMAAKT
gordijnen gratis gemaakt
gordijnen gratis gemaakt
gordijnen gratis gemaakt
gordijnen gratis gemaakt
TAPIJTEN GRATIS GELEGD
tapijten gratis gelegd
tapijten gratis gelegd
tapijten gratis gelegd
tapijten gratis gelegd
MATEBA Haarlemmerstr. 214.
Leiden, tel. 071-122614.
i Dieren éde
planten
KWEKERIJ INCO.
mer- en decoratieplaj
1.50; erwtenplant jj
taarnplant 1.50;
voordelige grote pla|
7.50; opgemaakte BUI
7.50. Kwekerij Inco.l
43. Roelofarendsveenj
TUINBANKEN in
bestendig, wit e
tonnen, kruiwagens, sj
ken. schoffels
ijk. Nieuwe Beestenj
Leiden, tel 126627.
GRASZODEN 1e
m2; gratis thuisbezcL
aarde p. zak. Bel vaiL
01719-13939. f
ALFA ROMEO SUD Tl. ANWB-
gekeurd. bj. 1975. km.stand
70.090. dubbel stereo cassette
-r verstralers t vinyldak trek
haak. Pr. n.o.t.k. Tel.: 071-
121435
Te koop: AUSTIN Allegro, bjr.
1975, kleur flamingo-rood, met
radio. Prijs 250Ö,-. Tel. 01715-
2210.
PEUGEOT 104 Type GL 6. juni
'77. Kilometerstand 28.000, zeer
mooi. vraagprijs 8259,-. Tel.
01715-1784, Eventueel ruilen te-
gen Honda CX 500.
i Bromfietsen
en rijwielen
i Lessen en
clubs
Gaat u rijles nemen? Neem dan
contact op met AUTORIJ
SCHOOL ACHILLES, die in een
Opel Ascona en een Honda Civic
automaat lest. Tel. 070-547248
en 872447.
Sport, spel
en hobby's
Uit nalatenschap sportzaak plm.
500 paren nieuwe SKI'S met
bindingen in diverse maten-
75.- per paar. Alleen te bezich
tigen tussen 9 en 13 uur. iedere
dag behalve woensdag. Winkel
Hoefkade 436. Den Haag. Tel.
070-881843.
Doe-het-iic
KUNSTGEBITTEN Rt
klaar terwijl u wacht»
beh. zat. van 9-111
r Maand, en dc(
19 - 19.30. Fafl
Henegouwen. Schelpfl
Leiden Tel 120794. 5
Verliefd - verloofd? I
UITZETBOEKJE! Korf]
verlanglijstjes t
tentie. Oudshoorn, f
straat 160, Leiden.
ons KINDERPARAt
een enorme sortej
goed en natuurlijk v
aanbiedingen (voor cl
enigingen speciale I
Oudshoorn. Haarle^i
160, Leiden.
CTe koop (1
aangebo
HEUGAFELTTEGELSJ
ren direct leverbaar. K(
rantie. Gemakkelijk k
Tijdelijk Stanleymes g
aankoop
Smits Woningrichtindj
Vrouwensteeg 9. Tel-T
GASHAARD, zilv.
koelkast 1
55.-. TL bak 1<j
eiken stoelen 15.-.
de 4, Hazerswoude-Rj
01714-2767.
Te koop gevraagd:
of complete vellenL'
GELS tegen 200% c
1037. tegen 100% r
1010-1025 en 1043 t|
Tel. 070-881843
890891.
15 augustus a.s. verschijnt'als bijlage van deze krant,
de grote voetbalkrant 1979. Informatie over adverteren in
dit speciale nummer: 071-122244
