Leliekwekers tonen op
Flevohof vakmanschap
™<voor
Kleur vleestomaten soms
aanleiding tot afkeuring
SITUATIE GROENTE- EN FRUITMARKT TAM
BLOEMENGESCfflEDENIS HERHAALT ZICH
BOLLENVAK NAAR EEN FUSTCENTRALE?
-AND EN TUINBOUW
ilN
LEIDSE COURANT
MAANDAG 16 JUL11979
GROTE SHOW
TOT EN MET
2 AUGUSTUS
Efl]
le el
;tr
3anh'
TlO^1
,HiIlegom Een volle
naand staat de Flevohof in
liet teken van de lelie. De
leden van Vereniging „De
Lelie", de groep leliekwe-
;ers van de Koninklijke Al-
jemeene Vereeniging voor
loembollencultuur te Hille-
om houdt in het hoofdpa-
Ijoen van de Flevohof een
elieshow, met als thema
et internationale jaar van
iet Kind". Kinderen van di
verse continenten zijn door
niddel van foto's en ge
bruiksvoorwerpen uit talrij-
landen onderwerp van
le leliearrangementen.
Daarnaast is er een perma-
lente lelie-dia-show en
wordt in een aparte exposi-
;ie de geschiedenis van de
:lie verteld. De expositie
luurt tot en met zondag 12
lugustus:
De lelie, eertijds in de
bloembollenwereld een onbe
duidend artikel, beleefde in
de jaren een renaissance,
toen een aantal nieuwe zaai
lingen op de markt kwam,
dat zich uitsluitend bleek te
^jlenen om de kassen in bloei
worden getrokken. Sinds-
ien is de lelie een bolgewas
an steeds groter importan-
ie geworden. De oppervlak-
groeide in een betrekke-
jk klein aantal jaren van
lauwelijks honderd hektare
it ruim duizend hektare in
9.
export van leliebollen
sterk toe. West-Duits-
nd was de grootste koper.
Vorig jaar gingen er 15 mil-
Lelie: middelpunt op show in Flevohof.
joen leliebollen naar dit
land. Op de tweede plaats
stond Frankrijk met veertien
miljoen stuks en als derde
werd Italië geklasseerd met
acht miljoen stuks.
Een groot deel van de va
derlandse lelie-oogst blijft
echter in het binnenland en
wordt door de kwekers in
Aalsmeer, het Westland,
Rijnsburg enz. in bloei ge
trokken. Sommige lelies
kunnen bijna twaalf maan
den van het jaar worden
aangevoerd en de vakman
spreekt in dat geval van een
jaar-rond-artikel. De aantal
len bloemen die hier voor
de respectievelijke veiling-
klokken worden gereden,
zijn bepaald niet kinderach
tig. Vorig jaar waren dat
151.000.000 takken lelies en
daarnaast nog eens
32.000.000 leliekelken. Dije
brachten samen een bedrag
op dat bijna 72 miljoen gul
den bedroeg.
De schoonheid van de lelies
werd in de oudheid reeds
bezongen. Ook in de Bijbel.
Tal van rassen zijn inder
daad van een imponerende
schoonheid en voornaam
heid. De laatste jaren zijn
tal van nieuwe lelierassen
gewonnen in vormen en
kleuren die totvoor kort
volslagen onbekend waren.
Het zijn vooral de verede
laars mt Holland die sterk
naar voren komen.
En zij bewijzen tot en met
zondag 12 augustus de be
zoekers van Flevohof hun
vakmanschap.
Eerste steen
adi
kantoorgebouw
ÏÏbij Delft-
QWesterlee
flen vorige week de troffel
m nu eens letterlijk een
•steentje bij te dragen aan
,r*de nieuwbouw. Het betrof
officiële eerste steen.
pTttchter, zonder sierlijke in-
briptie, wijze spreuk of his-
orische datum. Het was
,pr sen doodgewone ordinaire
iaksteen.
Senvoud sierde ook hierbij
"He voorzitter en het bestuur.
Jestaag werkt men aan de
'oltooiing van de bouw. Er
Vpis al heel wat gebeurd, zo
nemoreerde tweede voorzit-
T er P. van den Berg, tot de
[enodigden. Het dempen van
ie Breede Lee, de aanleg
ilc ten ontsluitingswegen, fust-
oods, neerzethal, kopersac-
j. sommodatie... In zijn toe
spraak wees de heer Van
,ien Berg op de produktie-
Verhoging per m2 die de
glastuinbouw in betrekkelijk
Voorzitter van Velden in actie,
weinig jaren heeft weten te
realiseren. Als sprekende
voorbeelden nam hij de to
maat en komkommer. In
1970 wordt per 55 m3 gas
en i>er m2 10,5 kg tomaten
geproduceerd. Acht jaar la
ter ligt de opbrengst op 13
kg. Voor komkommers gel
den de volgende gegevens:
1974 met 60 m3 gas 49 stuks
per m2 en amper vier jaar
later blijkt het aantal geste
gen te zijn tot 57 stuks.
Deze cijfers geven de tuin
ders weer moed ten opzichte
van de te verwachten toene
mende concurrentie uit de
Middellandse Zeelanden. Te
meer omdat het Nederlandse
handelsapparaat zeer effi
cient werlrt, aldus de tweede
voorzitter de heer Van den
Berg.
Sterk wisselend
^eeld bij radijs
W
Smt
■nSDEN HAAG Het Kwaliteits Controle Bureau (KCB)
bstelt idere maand een rapport op over de keuringserva-
to ringen bij groenten en fruit Deze keer is onze aandacht
geconcentreerd op de kleinere gewassen. De kwaliteit
van vleestomaten bleef in juni goed. Ook bij paprika
- «waren er bijzonder weinig kwaliteitsproblemen.
ie aubergine kreeg zelfs het predicaat mee van voortref
felijk. Bij rettich kampt men met problemen bij de sorte-
ig. De radijs bood kwalitatief gezien een zeer wisselend
Ij VLEZIGE TOMATEN
|De kwaliteit van de vlezige tomaten bleef in juni goed.
jToch vroeg dit produkt meer aandacht wegens gebreken
;tu|als stervormige scheuren bij de kroon, groenkragen, vuil,
nzachte plekken en een enkele holle vrucht. Dergelijke
apartijen werden eerst opnieuw gesorteerd alvorens deze
ajin de blokken werden geplaatst. Ook de kleur gaf diverse
.analen aanleiding tot afkeuringen voor klasse I. Soms
Jwas de kleur in de middenbak wat ongelijk binnen de
[bak. Ook kwamen er wat te lichte (groene) vruchten in
roor, zodat enkele partijen om deze reden werden afge-
;eurd voor klasse I. Het ongelijk van kleur zijn, wordt
nede veroorzaakt doordat nog niet alle veilingen zoals
»ij de ronde tomaten een consequente kleurindeling in
vee blokken toepassen. De afkeuringen voor klasse I
•egens te zachte of gescheurde vruchten hadden voorna-
lelijk plaats in de rode blokken.
PAPRIKA EN AUBERGINE
lij de paprika waren er bijzonder weinig kwaliteitspro-
ilemen. Aanvankelijk kampte men met strip en krimp-
cheurtjes bij de rode paprika, maar ook deze beide pro-
ilemen kwamen in juni in veel mindere mate voor. De
roene en de gele paprika waren prima van kwaliteit,
'oor de witte paprika werd door het CBT een éénmalige
doos ingevoerd.
Ook de aubergines bleven van een voortreffelijke kwali-
vfeit. Op die veilingen, waar binnen klasse I twee combi-
ïatiec werden aangehouden moesten incidenteel partijen
uit de combinatie B van klasse I genomen worden we
gens teveel gebreken erin. In hoofdzaak betrof dit be-
1_| schadigingen, misvormingen en groeischeuren. De kleur
was vrijwel altijd in orde, hoewel er soms een wat te
icht gekleurde vrucht (te rijp) was meeverpakt in de
4 lichtste sorteringen. Dit had te maken met telers die bij
12 de oogst wat achterop geraakt waren.
I RETTICH
1 De kwaliteit van de rettich bleef goed. Meer problemen
Zijn e? met de sortering. Zoals bekend verondersteld mag
5 Worden, werkt men ook bij rettich met een proefnorm.
Het blad is voor de
langrijk
consument wel degelijk be-
Als sorteringsgrenzen zijn aangehouden 30-40 mm, 40-50
mm, 50-65 mm en 65-80 mm. In de praktijk blijkt echter
dat met name de sortering 50-65 mm wat te grof wordt
aangevoerd. Dit komt ook omdat juist deze sortering,
verpakt met 25 stuks per krat, bij de handel zeer geweld
is. Daar alle rettich op stukstal wordt verkocht, lopen de
netto-inhoudsgewichten van de kratten sterk uiteen.
Een tweede probleem bij dit produkt vormt het loof. Met
name het kasprodukt heeft een vrij sterke loofontwikke-
ling. De grote hoeveelheid blad past niet in de krat. In
dien men de gehele bladlengte wil handhaven komt het
er op neer dat het blad wordt omgevouwen. Dit geeft
veelal aanleiding tot grove beschadiging of breuk. Het
blad vergeelt overigens vrij snel in de krat Vooralsnog
is
dit probleem bij de veilingen niet opgelost
RADIJS
De kwaliteit van de radijs, die overigens nog in grote
hoeveelheden in juni werd aangevoerd, viel deze maand
niet mee. Naast mooie heldere partijen stonden er ook
partijen van oudere zaaisels. De kleur van dergelijke par
tijen was over het algemeen wat doffer en de knolletjes
waren wat staartig. meerdere partijen moesten ook wor
den afgekeurd voor klasse I wegens zwak loof, het wit,
een ongelijke maatsortering of een onjuist stukstal. Op
veilingniveau werden deze correcties uitgevoerd, zodat er
toch nog een goed blok klasse I voor de handel aanwezig
was.
De afgelopen week kenmerkt zich door
het praktisch over de hele linie van het
groenteassortiment optredende prijsver-
val op enkele uitzonderingen voor een
paar kleine gewassen na.
Het aanbod van radijs is in vergelijking
met vorig seizoen nog steeds uitzonder-
lijk groot Klappen konden haast niet
uitblijven, zeker met de nu aangebroken
vakantieperiode. De prijs kelderde naar
28 cent per bosje. Verbetering op korte
termijn zit hier bijna niet in. De aanvoer
van aubergines nam sterk toe. Daarnaast
wordt er concurrentie ondervonden van
Spaanse aubergines. Ook hier werden er
rake klappen uitgedeeld. De sortering
300-400 daalde van 2,04 gulden naar een
ennegentig cent per kilo. De sortering
225-300 daalde van 2,15 naar 1,35 per
kilo. Door het aanhoudend ruime aanbod
lijken betere prijzen wel haast onmoge
lijk. Postelein behoort ook tot de goedko
pe groentesoorten, er kwam een veiling-
prijs van 0,37 per kilo tot stand. Ook
dit gewas zal goedkoop blijven. Voor
komkommers lagen de prijzen tussen de
23 en 26 cent per stuk. Deze prijsvor
ming is in belangrijke mate veroorzaakt
door het ruime aanbod. Naar het zich
laat aanzien wordt het aanbod wat klei
ner, zodat er een kans is op enig prijs
herstel. De groene paprika's moesten het
in de afgelopen week sterk ontgelden.
De sortering 75-85 daalde maar liefst van
3,34 per kilo naar 1,17 per kilo. Het
zelfde was het geval met de sortering 65-
75. Deze daalde van 3,15 naar 1,05
per kilo. De rode sorteringen daalden
eveneens in prijs, zij het niet zo extreem
als de groenesorteringen. De gemiddelde
prijs kwam op twee gulden per kilo. In
vergelijking met vorig seizoen steekt
deze prijs zeer ongunstig af. Toen werd
er gemiddeld vier gulden per kilo be
taald. De gele paprika's wisten zich aan
deze aanslag te onttrekken, de prijs wist
zich te handhaven, er werd gemiddeld
3,34 per kilo betaald. Het totaalaanbod
van paprika's lijkt wat af te nemen, zo
dat er op betere prijzen gerekend mag
Het plukken van tomaten.
worden. De tomatenprijs voor de gewone
tomaten zakte voor de a-1 sortering naar
90 cent per kilo. Opvallend is, dat de be
langrijkste afnemer, West-Duitsland, aan
merkelijk grote partijen uit Bulgarije im
porteert. In de eerste week van juli was
dit maar liefst 1120 ton, dit was drie
maal zoveel als in het vorige seizoen. De
vleestomaten wisten iets uit de put te
klimmen, de gemiddelde prijs liep op
naar 1,76 per kilo. De prijsdruk op de.
tomatenmarkt lijkt zich te handhaven.
Vollegronds groente
De aanvoer van spitskool neemt af,
maar dit heeft toch niet kunnen verhin
deren dat de prijs zich in de afgelopen
week moest halveren. Er werd slechts 25
cent per kilo betaald. Voor de komende
week lijkt de prijs zich wat te herstellen.
Het nog steeds ruime aanbod van sla
wordt tegen matige prijzen afgezet. Ook
in de afgelopen week lag de gemiddelde
prijs niet hoger dan 15 cent per krop.
Prijsherstel lijkt niet mogelijk, omdat er
op een groter aanbod gerekend wordt.
Voor bloemkool werden er spotprijzen
betaald, de „zessen" brachten slechts 62
cent per stuk op. Lagere prijzen zijn bij
na niet mogelijk, de prijs lijkt de komen
de week weer wat op te lopen. Ondanks
het afnemende aanbod van tuinbonen
kwam de prijs Op een dieptepunt terecht,
namelijk veertig cent per kilo. Verdere
prijsdaling lijkt uitgesloten, er wordt
voor de komende week op prijsherstel
gerekend. Het aanbod van prei blijft nog
steeds toenemen, de prijsdaling houdt
hiermee gelijke tred. Er werd gemiddeld
90 cent per kilo betaald. Prei kan nog
wat verder in prijs dalen.
Spinazie duikelde eveneens fors in prijs,
te weten van 1,04 naar 45 cent per
kilo. Door een kleinere aanvoer kan de
prijs wat oplopen. Bospeen bracht in de
afgelopen week 85 cent per bos op. On=
danks een kleiner wordend aanbod zal
de prijs niet veel oplopen. Voor Chinese
kool werd er een dieptepunt in de han
del bereikt, namelijk 20 cent per kilo.
Voor de komende week worden er hoge
re prijzen verwacht Door het warmere
weer daalde de andijvieprijs naar 26
cent per kilo. Bij aanhoudend warm
weer zal de prijs onder druk blijven.
De geschiedenis herhaalt zich dat wil
zeggen, de geschiedenis zoals deze gedu
rende de maand juli zich heeft ontwik
keld. Overigens op zichzelf niets geen
bijzonders, want de twee vakantiemaan
den drukken ieder jaar op het hele le
vensbeeld een eigen stempel en zeker op
zakelijk gebied. Zoals dat van de bloe
menhandel. In het algemeen betekent dat
ook een dieptepunt in de aanvoeren, ge
volg ook van dezelfde situatie wat de
prijzen betreft. Daar zijn nog wel enkele
gunstige en ongunstige uitzonderingen in
hetgeen ook afgelopen week het geval
was.. Met gerbera, grote rozen, anthurium
en nog enkele bloemsoorten viel het nog
gunstig uit, maar snijgroen, troschrysan-
ten en veel anderen moesten geld inleve
ren.
Het is dan ook te begrijpen dat de han
del op deze gang van zaken heel voor
zichtig reageert en het rUstig aan doet
met de inkopen. Dat heeft weer door
draai en minimumprijzen tot gevolg. De
kwekers zijn op dat alles wel min of
meer voorbereid, maar de vakantietijd
kost ook hen geld.
Zo zal het in de komende weken nog
wel aanhouden. Daar staat tegenover dat
in tegenstelling met vroeger jaren de
van produkten vrij groot blijft,
hoewel er bij de kwekers zoveel mogelijk
de rem op gaat.
De cijfers tonen dat trouwens wel aan
want ook afgelopen week was de totale
aanvoer weer aanzienljk groter dan in
deze tijd van het vorig jaar. Met als te
genhanger een omzetbedrag dat op gelij
ke hoogte bleef en dat betekent dus een
gemiddeld lager prijs.
Zo had de CCWS bij een aanvoer van
31.801.503 bos of stuks met omzetbedrijf
van 8.389.657,44 tegen een aanvoer van
25.020.674 vorig jaar en omzetbedrag van
ƒ8.573.088,21 en dat spreekt dus duidelij
ke taal!
Het waren vooral de snijbloemen die een
veer moesten laten. Aanvoer 31.192.947
bos of stuks, opbrengst 7.580.90001 en
vorig jaar 24.642.139 tegen opbrengst
18.049.881,30 vorig jaar. De import haal
de de omzet nog wat op met 10.653,45
tegen 9.180,55 vorig jaar en de potplan
ten droegen daar eveneens toe bij met
een omzet van ƒ776.792,95 tegen vorig
jaar 511.362,32.
Als totaal dus niet al te slecht hoewel de
méérproduktie van snijbloemen er finan
cieel niet uit kwam.
Ook nu weer was het opvallend, dat de
zogenaamde „zomerbloemen" flink verte
genwoordigd waren naast de jaarrond
en seizoenbloemen.
De prijsvorming was dus in het alge
meen matig met in het laatst van de
week een neiging tot daling, mogelijk als
voorbereiding op de vertrekkende stroom
vakantiegangers. Gemiddelde prijzen met
tussen haakjes die van het vorig jaar
zijn: Amerikaanse anjers 22(24) trosan-
'jers 21(31) anthuriums 62(67) snijgroen
9(12) jaarrondtroschrysanten 38 (52) idem
geplozen 59(82) freesia 16(25) waarbij
moet worden aangetekend, dat de aan
voer van 3.546.804 bijna een miljoen ho
ger lag dan vorig jaar in deze tijd; ge
rbera 50(43) gladiolen 27(35) irissen 8(25)
leliekelken 39(41) idem takken 33(49) gro
te rozen 22(24) idem klein 14(17) sonia
14(23) belinda 16(14) red garnette 10(13).
De ruim zes miljoen bos of stuks snij
bloemen hebben dus de geldelijke omzet
aan de CCWS afgelopen week niet kun
nen redden en er is weinig optimisme
voor hetgeen deze week zal gebeuren.
Daarop zullen ook de weersomstandighe
den van invloed zijn, want tot nu toe
blijft de hitte uit en dus ook de overstel
pende hoeveelheden bloemen.
Maar met een zwakke prijsvorming moet
toch wel rekening worden gehouden!
Is het bloembollenvak op weg naar één
fustcentrale?.. Er worden wel pogingen
in het werk gesteld om zo ver te komen,
maar er is stellig nog een lange weg te
gaan voor die centrale werkelijk gestalte
krijgt Dat houdt o.m. verband met het
feit dat fust in het bollenvak niet alleen
een gebruiks-, maar ook een concurren-
tie-artikel is. De twee bloembollenveilin
gen CNB en Hobabo die met hun In- en
Verkoopbureaus een zeer groot deel van
de bollenhandel beheersen, hebben in de
afgelopen vier, vijf jaren ruim vijf mil
joen geïnvesteerd in nieuwe kunstof bak
ken. Die moesten de aloude rotan mand,
die meer dan een eeuw de toon aangaf
gaan vervangen. Voor dat bedrag wer
den ze eigenaar van zo'n 600.000 bakken.
Daarnaast hebben de twee andere In- en
verkoopbureaus, nl. BSF van de bloe
menveiling Flora in Rijnsburgen ABM
uit Lisse ook nog eens zo'n 60.000 bak
ken.
Niet voor niets
Dat fust stelt men natuurlijk niet gratis
beschikbaar. Er is een huur-naar-duur-re-
geling. Met andere woorden: men betaalt
al naar gelang het aantal weken dat men
het fust onder zich houdt. Volgens de
letter van de overeenkomst moet ook de
exporteur zijn portie bijdragen, maar in
de praktijk komt daar in vele gevallen
niets van terecht Het is nl. een publiek
geheim dat de exporteurs het afstaan
van fust door de veilingen als een soort
dienstbetoon beschouwen en voor deze
vorm van service niets wensen te beta
len. Als het om een goede klant gaat zul
len de veilingen geen trammelant maken,
want ze willen voor alles voorkomen dat
een goede relatie om een meningsver
schil van een paar honderd gulden naar
de concurrentie loopt
Ongebruikt
Die honderdduizenden kunststof bakken
zijn niet constant in gebruik. In de win
termaanden staat een niet onbelangrijk
deel ongebruikt in de veilingloodsen. Dat
kost geld en in feite moet daar het gehe
le bollenvak voor opdraaien. Er zou op
c^t vlak veel verbeterd kunnen «"orden
Kunsstof fust is nu in het bloembollenvak
ook sterk in opmars.
en daarom is die Stichting Fustpentrale
dan ook geboren. Aan de wieg stonden
de heren A. Augustinus van ABM in Lis-
se, Th. de Gunst van BSF, Rijnsburg, en
mr. C. Nyqvist van Gervos Adviesbureau
in Hillegom en tevens een van de top
man van de Bond van Bloembollenhan
delaren (al heeft die laatste funktie niets
met de Fustcentrale te maken). Alle vei
lingen en In- en Verkoopbureaus kunnen
zich bij die stichting aansluiten, maar tot
nu toe registreerde men alleen ABM en
BSF. De twee grote veilingen, de Coöp.
Ned. Bloembollencentrale met vestigin
gen in Lisse en Bovenkarspel, en de Ho-
baho in Lisse, hebben tot nu toe de boot
afgehouden.
Voordelen
De voordelen van één fustcentrale voor
het gehele vak zijn zonder meer aanwijs
baar. Om te beginnen zou die centrale
meteen strak de hand kunnen gaan hou
den aan de bepalingen van de huur-
naar-duur-regeling. Immers: die centrale
behoeft geen hand- en spandiensten te
verlenen aan exporteurs en zou hen dus
zonder meer kunnen dwingen hun „bak-
ken-geld" te betalen. Daarnaast zouden
de veilingen en de IVB's van een massa
administratieve rompslomp af zijn. Bo
vendien behoeven de depothouders
dat zijn vaak de transportbedrijven die
voor vervoer van de bollen van en naar
de veilingen zorg dragen geen bakken
van drie, vier verschillende verkooporga
nisaties in voorraad te houden.
Rand verschi j nselen
De voordelen van één fustcentrale voor
het gehele vak worden door niemand be
streden. De bezwaren -zijn alleen te om
schrijven als randverschijnselen die niet
in het zakelijke naar in het psychologi
sche vlak liggen, zo zei mr. Nyqvist, die
zich verder afvroeg of het nu wel ver
standig is daar tegenaan te blijven hik
ken. Hoe de twee veilingen er over den
ken, is uiteraard niet duidelijk. Speelt de
angst voor een soort gezichtsverlies een
rol of....wensen zij het fust toch nog als
een soort klantenbindingsartikel te hand
haven?
Omdat de Stichting Fustcentrale een ef
ficiënt en dus meer economisch gebruik
van het fust voorstaat, heeft men dat
punt onder de aandacht van het Ministe^
rie van Landbouw gebracht. Via dat Mi
nisterie is ook de Nehem, die de follow
up van het struktuuronderzoek in het
bollenvak verzorgt, op dit onderdeel ge
attendeerd. Dat laatste vooral met het
oog op de strukturele aspecten van de
activiteiten die de stichting ontwikkelt
Ook al omdat iedere vakgenoot van de
diensten van de stichting gebruik kan
maken en de stichting geen winstoogmer
ken heeft.
Uiteraard kan die centrale alleen dan
goed van de grond komen als CNB en
Hobaho als lid toetreden. Zoals de zaken
er nu voorstaan moet de kans dat dit op
korte termijn zal gebeuren, niet groot
worden geacht. De „randverschijnselen"
zullen nog wel te zwaar wegen, maar
wie weet komt daar binnen afzienbare
tijd ook wel verandering in. Je kunt
nooit wetenl...