Proclameer VS in staat
van oorlog met OPEC
Simone Veil kandidaat voorzitter Europees parlement
Treinbotsing bij
Napels: 13 doden
ADVIES AAN CARTER:
Costa Rica wijst
Amerikaanse
militairen
de deur
Minder chaos op Franse
wegen dankzij goede
raad van 'Sluwe Buffel'
Sobere
ontvangst
Begin in
Egypte
Harttransplantatie in VS weer sterk in belangstelling
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 11 JULI1979
LUXEMBURG Tegen de algemene verwachting
in heeft de liberale fractie in het Europees parle
ment Simone Veil, de Franse oud-minister van volg-
sgezondheid, kandidaat gesteld voor het voorzitter
schap. Zij versloeg verrassend de Luxemburgse oud-
premier en voorzitter van de federatie van liberale
partijen, Gaston Thora. Mevr. Veil is thans de eni
ge kandidaat voor het voorzitterschap van het par
lement. Het is overigens nog maar de vraag of zij
17 juli wordt gekozen.
Ze heeft daarvoor de steun
nodig van de christen-democraten, maar aangezien
ze liberale opvattingen heeft ten aanzien van oan.
abortus is niet zeker dat ze die steun krijgt.
De samenwerking tussen Nederlandse en Westduitse
christen-democraten in het Europees parlement ver
loopt niet zonder de nodige wrijving. Dit liet de lei
der van de tien Nederlandse CD-afgevaardigden,
Bouke Beumer, gisteren blijken. De achtergrond
daarvan is onder meer het feit dat de rechtse Duitse
politicus Franz-Josef Strauss door de CDU en SCU
kandidaat is gesteld voor het bondskanselierschap in
West-Duitsland.
Naar mate socialisten en christen-de
mocraten in de Duitse verkiezingscampagne scherper
tegenover elkaar komen te staan zullen de moeilijk
heden tussen Westduitsers en Nederlanders in de Eu
ropese fractie groter worden, aldus Beumer.
(Van onze correspondenten)
DEN HAAG-WASHINGTON De kans
is niet denkbeeldig dat president Carter,
wanneer hij straks terugkomt van zijn
met geheimzinnigheid omgeven verblijf
in Camp David, het Amerikaanse volk
zal voorhouden dat het zich eigenlijk in
staat van oorlog bevindt met de leden
van de Organisatie van Olie Exporteren
de Landen (OPEC).
Dit om zijn prestige, dat met name door
de benzineschaarste in de VS tot een
dieptepunt is gedaald, op te vijzelen en
tegelijk voldoende steun te vinden voor
de maatregelen die hij op energiegebied
wil nemen, maar die tot nu toe groten
deels door het Congres zijn geblokkeerd.
De plannen van Carter houden onder
meer in: meer geld voor alternatieve
energie, betere relaties met de olieprodu
centen Canada en Mexico, verzachting
van milieubeschermende maatregelen om
meer kolen te kunnen winnen, een nieu
we poging om „dorstige" auto's zwaarder
te belasten en het loslaten van de prijs-
beheersing betreffende olieprodukten, zo
dat de binnenlandse oliewinning gestimu
leerd wordt.
Het idee om de OPEC als „de vijdnd" af
te schilderen staat in een memo van Stu
Eizenstat, de belangrijkste adviseur van
Carter voor binnenlandse aangelegenhe
den. Volgens velen is Eizenstat momen
teel de belangrijkste man achter de
schermen in het Witte Huis. Zijn OPEC-
memo, dat president Carter bereikte toen
hij in Tokio deelnam aan de economi
sche topconferentie, is onthuld in de
Washington Post
Memorandum
De tekst van het memorandum luidt on
der meer als volgt: „Met harde maatre
gelen kunnen we het land mobiliseren
voor een reële crisis met een duidelijke
vijand: de OPEC. Gebruik de prijsverho
ging van de OPEC als aanleiding om
onze energie-aanpak duidelijk te maken.
U moet steeds weer publiekelijk herha
len dat het een zaak is van leven of
dood. We moeten de olieprijsverhogingen
in ons eigen voordeel aanwenden door
duidelijk te wijzen op de verwoestende
gevolgen voor de economie om onze ac
ties tegen het OPEC-kartel te rechtvaar
digen en de gehele, eigen energieproduk-
tie op te voeren".
„Wanneer u terugkeert (uit Japan), moet
er, voordat u naar Camp David gaat,
één hele dag in het Witte Huis met uw
- adviseurs vergaderd worden over een
aantal energieproblemen. Een dag wer
ken aan de oplossing daarvan zal een
steun voor ons zijn, maar zal tevens uw
aanhoudende betrokkenheid demonstre
ren om deze problemen op te lossen. (In
derdaad vergaderde Carter vorige week
een volle dag met zijn kabinet en advi
seurs over de mogelijkheden van een of
fensief tegen de OPEC). Alleen wanneer
de aandacht bijna geheel op energie is
gericht - gedurende twee tot drie weken
na uw terugkeer - zullen we in staat zijn
de loop der gebeurtenissen een andere
wending te geven. En alleen dan zullen
we het Amerikaanse volk ervan kunnen
overtuigen dat we een vastere greep heb
ben op het probleem dan nu wordt ver
ondersteld".
(Eizenstat doet de president vervolgens
een aantal suggesties voor bekendmakin
gen die zijns inziens indruk zullen ma
ken op de bevolking. Zo heeft hij het
over de winning van olie uit teerzanden
en leisteen, „waarover een belangrijk
voorstel wordt ontwikkeld, dat u kunt
aankondigen". Ook adviseert hij een Na
tionale Energie Mobilisatie Raad op te
richten, die allerlei projecten kan uitvoe
ren die nu door welke oorzaak dan ook
vertraagd worden.)
Apollo-project
Kort na het uitlekken van Eizenstats
memo lieten andere Witte Huis-woord
voerders als perssecretaris Jody Powell,
en vice-president Mondale al opvallend
scherpe taal aan het adres van dè
OPEC-landen horen.
Mondale zei verder onder meer dat alter
natieve energiebronnen even ambitieus
gezocht moeten worden als destijds de
weg naar de maan Een soort Apollo-
project voor de energie dus, maar dat is
in deze Skylab-dagen geen al te gelukki
ge vergelijking.
Van Carter worden vooral ook duidelijke
verstaanbare voorstellen verwacht die er
toe moeten leiden dat de vooral aan de
Oostkust nog lange rijen wachtende au
tomobilisten verdwijnen. De enige korte-
termijn maatregel die Carter daarbij
voor handen heeft, is een verandering
van het federale distributiesysteem. Dit
systeem waarbij wordt uitgegaan van in
voorgaande maanden verstrekte hoeveel
heden, heeft er toe geleid dat in landelij
ke gebieden soms soms een overschot en
in veel steden en stedelijke gebieden een
ernstig tekort aan benzine is ontstaan.
Veel Amerikanen besteden hun vrije tijd
op dit moment zo dicht mogelijk bij huis
en als zij al naar verder gelegen gebie
den gaan doen zij dat om verrassingen
te voorkomen met een dicht bij huis vol-
getankte auto. Verandering van het dis
tributiesysteem kan al op korte termijn
enig soelaas bieden, maar de structurele
problemen veranderen er natuurlijk niet
door.
Steeds meer Nicaraguanen die het zich veroorloven kunnen
verlaten hun land, dat steeds sterker in de greep van de
Sandinisten raakt.
SAN JOSE, MANAGUA (AP/UPI/AFP)
Het parlement van het Nicaraguaanse
buurland Costa Rica heeft gisteren met
een duidelijke meerderheid besloten dat
de sinds begin deze week in Costa Rica
gelegerde Amerikaanse mariniers het
land binnen vierentwintig uur moeten
verlaten. De militairen bevonden zich in
de stad Liberia, 75 kilometer van de
grens met Nicaragua. Zij werden officieel
achter de hand gehouden voor evacuatie
van Amerikanen uit Nicaragua.
De woordvoerder van het Amerikaanse
ministerie van Buitenlandse Zaken, Hod-
ding Carter, bevestigde het vertrek van de
mariniers en beklemtoonde dat de Vere
nigde Staten SomoZa niet steunen en dat
ze evnmin proberen reen van de strijden
de partijen in een van de strijdende par
tijen in Nicaragua te neutraliseren.
De positie van Somoza wordt als steeds
hachelijker omschreven. Volgens welinge
lichte kringen in Managua hebben de
meeste generaals Somoza gevraagd om
Amerikaanse visa voor hen en hun gezin
nen. Somoza heeft echter een uitreisver
bod voor officieren uitgevbaardigd.
Slechts met zijn persoonlijke toestemming
mogen zij het land verlaten.
Ismail Reyes, de directeur van het Nicar-
guaanse Rode Kruis, vertelde verslagge
vers dinsdag dat de Amerikaanse ambas
sadeur Lawrence Pezullo, hem had ge
vraagd de de leiding op zich te nemen
van een interim-regering na Somoza.
Reyes zei dat hij de functie slechts zou
aanvaarden met toestemming van de San
dinisten. Een door de Sandinisten onthuld
Amerikaans CIA-plan tegen het leven So
moza en zijn zoon zou zijn getorpedeerd
nadat de conservatieve buurlanden Hon
duras en Guatemala van medewerking
zouden hebben afgezien. Het plan onder
de codenaam Green Light King II behels
de behalve het ombrengen van Somoza en
zijn zoon de instelling van een junta in
Managua, bestaande uit officieren van de
Nationale Garde en en Conservatieve op
positieleden van het Nicaraguaanse parle
ment
(Van onze correspon
dent Jan Drummen)
PARUS De na
drukkelijke adviezen
en waarschuwingen
van de Franse autori
teiten in verband met
de vakantie-verkeers-
drukte hebben eind
juni hoopgevende re
sultaten opgeleverd.
Hoewel het verkeer
zeer druk was, kwa
men er bij lange na
niet zoveel opstoppin
gen voor als in voor
afgaande jaren.
Franse zowel als bui
tenlandse automobilis
ten hebben de raadge
vingen ter harte geno
men op de zgn. "rode
dagen" niet te rijden
en de omgeving van
de grote steden (zoals
Parijs en Lyon) te
vermijden rond de
spitsuren. Het plaatse
lijke verkeer voegt
zich op deze uren bij
de vakantie-stroom en
veroorzaakt dan files
van tientallen kilome
ters, waarin vele uren
en tonnen benzine
verloren gaan.
De komeride zeer
moeilijke ('rode') da
gen zijn voor de rit
ten noord-zuid: zater
dag 14 juli, zaterdag
28 juli, zaterdag 4 au
gustus. Moeilijke da
gen zijn ook: vrijdag
13 juli, vrijdag 27 juli,
zondag 29 juli, woens
dag 1 augustus en
vrijdag 3 augustus.
Voor de 'terugritten'
zuid-noord zijn de
zeer moeilijke dagen:
vrijdag 27 juli, zater
dag 28 juli, vrijdag 24
augustus en zaterdag
25 augustus. Dagen,
waarop men het rij
den beter kan mijden
zijn ook: donderdag
26 juli, donderdag 23
augustus, vrijdag 31
augustus en zaterdag
1 september. Is rijden
dan toch nodig, dan
houde men zich aan
de adviezen betreffen
de de gunstigste ver
trektijden, die via
pers en Franse radio
bekendgemaakt wor
den, evenals op bor
den langs, de weg in
de voornaamste va
kantiecentra voor wat
de terugreizen betreft
Bij alle service-stati
ons, waar een affiche
"Bison Futé" ("Sluwe
Buffel", codenaam
voor de operatie) aan
gebracht is, kan men
gratis wegenkaarten
krijgen met duidelijke
vermelding van min
der drukke routes, de
zgn. "Iternéraires
bis", die met groene
pijlen aangeduid zijn
voor het verkeer van
noord naar zuid, door
witte met groen om
lijnde pijlen voor de
richting zuid-noord. In
stadsgebieden geven
de blauwe borden
met gele pijlen de
omleidingen aan ter
vermijding van op
stoppingen.
De autoweg van Pa
rijs naar Marseille-
Cóte d'Azur is de
drukstbereden route
van Frankrijk en
daar komen uiteraard
de meeste moeilijkhe
den voor. Men doet er
dan ook goed aan
niet te aarzelen de
raadgevingen van "Bi
son Futé" te volgen'
om problemen te ver
mijden. Daarbij moet
opgemerkt worden
dat de omleidingsrou
tes uiteraard smaller
zijn dan de autowe
gen en voor caravans
hier en daar moeilijk
heden kunnen opleve
ren. Waar dit laatste
het geval is, zijn de
borden "Itinéraire
bis" voorzien van een
afbeelding van een
caravan, die "wegges
treept" is.
NAPELS (SP) Bij een frontale botsing tussen
twee afgeladen forensentreinen buiten Napels op
de helling van de vulkaan Vesuvius zijn gisteren
tenminste 13 mensen om het leven gekomen en
60 verwond, zo heeft de Italiaanse politie meege
deeld. Van enkele gewonden werd de toestand
ernstig genoemd.
De botsing was zo krachtig
dat de ene trein in de andere
schoof. De treinen bevonden
zich op het Circumbesuviana-
traject, een verbinding door
enkele voorsteden van Napels
over hellingen van de Vesuvi
us.
Een van de machinisten be
hoort tot de doden. Zijn colle
ga van de andere trein wordt
thans ondervraagd. De bot
sing was op een na de hevig
ste in Italië van de laatste 10
jaar. Zij was zo raak geweest
dat een van de wagens volko
men onder de andere trein
was geperst
Na de ramp werd hulp ver
leend door ongeveer 30 zieke
nauto's die de gewonden
brachten naar vier ziekenhui
zen in de buurt
Geen ontslag voor Rahimi in Iran
commandant van de militaire politie, generaal Saif Amir Ra
himi. Zij heeft zich neergelegd bij het besluit van de geeste
lijk leider Khomeini, dat Rahimi in functie blijft
De intrekking van het ontslag betekent een persoonlijk succes
voor de generaal, die maandag had meegedeeld, dat er een
militaire regering tegen hem was om hem te verwijderen en
de revolutie uit te hollen.
De Israëlische premier Begin,
hier op de foto wuivend naar
de menigte voor de joodse sy
nagoge in Alexandrië, is daar
gisteren twee dagen durende
besprekingen begonnen over
de voortgang van het vredes
proces in het Midden-Oosten.
Na afloop van him eerste ge
spreksronde dineerden de
twee leiders in de tuin van de
residentie van Sadat.
De ontvangst van de Israëli
sche premier in Egypte was
uiterst sober. Er werden geen
toespraken gehouden en er
waren geen menigten georga
niseerd langs de weg waaro
ver Begin reed. Het belang
rijkste onderwerp van ge
sprek zal de Palestijnse kwes
tie zijn, waarbij tot nu toe
nauwelijks vorderingen zijn
gemaakt
kunst en
kunstenaa
Neville Marriner, leide
de vermaarde Academy
Martin-in-the-Fields, is
koningin Elisabeth van
land benoemd tot Coi
der of the British E
een van de hoogste e
onderscheidingen. Man-
naast leider van dit
sensemble ook een v©
vraagd gastdirigent bij s
nie-orkesten. Hij maal|
verschillende opnameni
het Concertgebouworkest
Een tiental originele
landse draaiorgels is
juli op het VuurtorenpleL
ningin Wilhelmina BoiZ
en in de Hoofdstra;
Noordwijk te béwondeij
te beluisteren. Deeli^
aan de draaiorgelmanify
zijn o.m. Decap van Min,
Es, de Arabier, de Klein
te Ruth, Willem Parel
Cementmolen. u
Pieter van der Sloot, a
Westduitsland woona
nederlandse choreograaf
met de door hem
groep Tanz-Theater M£
een aantal voorstellingen,
in Italië en Frankrijk. H,
zeischap zal achtereenvt
optreden voor de Filhar5
ca Romana te Rome eij
Heinrich Heine Institut i
rijs. g
Indische Oceaa*
tien jaar veilig J
voor walvissen
LONDEN De drieëntf
landen die lid zijn van c'
temationale walviscomh
hebben gisteren met ir
meerderheid gestemd voaj
voorstel om de Indischee
aan te verklaren tot een
bied, waarin het dodenjl
walvissen voor de konrc
tien jaren is verboden. *r
daag zou de voltallige ve
dering het besluit ratiftë
en spreken over een tijdie
opschorting van de wa
vangst voor commerciële
einden. L
Geestelijk gesto
de stichtte brani:
zes doden
PARUS Een brand
gisteren in Parijs aas
mensen het leven kostl/
gesticht door een gees1-;
gestoorde 35-jarige man 1
maandag uit een zen
richting was ontslagen.
De dader, die op gronc
persoonsbeschrijvingen S
getuigen kon worden a
houden, legde na enkele
verhoor een bekentnis a|y
verklaarde zich door zet 1
branding van het leve
hebben willen beroven, t
om hij tenslotte het hu.
een gastarbeiderswijk
brand stak, is niet duidelijl
Spionne ontmasker^
in West-Duitsland
BONN De eigenaresGi
een massage-instituutBa
Bonn heeft toegegeven FJJ
de Russische geheime pfej
haar klanten te hebben t£e
hoord, zo is gisteren beD/a
gemaakt in een rapportje
de Duitse veiligheidsdienst
De vrouw is een van demi
tig personen, die de la(B
achttien maanden in l*3
Duitsland zijn ontmaskert0
spion. In 1969, tijdens eeijja
kantie in de Sovj et-Unie, Pa
zij ertoe overgehaald
massage-instituut in BoriBr
beginnen en te rapport'^1
Griekenland
wilde juntama!
in Europees
parlement
LUXEMBURG (ANP) -!o
Griekse regering heeft g)j£
beerd een diplomaat, dit(br
kolonelsbewind van PajG<
poulos trouw heeft gedidc
via een omweg lid te 1*1
worden van de Euro
Commissie, het dagelijki cc
stuur van de Europese m
m eenschap. (N
Het betreft de Griekse anl,e
sadeur in Londen, Rod g
Deze zou permanent verte
woordiger van Griekenlaü
Brussel moeten worden.
leden van de Europese
missie is echter bezwaar-
ger. Daarop besloot de
se regering haar vooi
in te trekken.
irdiL.
(Van onze correspondent Dick Toet)
WASHINGTON Na jarenlang op een
laag pitje te hebben gestaan, is de be
langstelling voor harttransplantaties in
de Verenigde Staten plotseling sterk
toegenomen. Belangrijkste reden daar
voor vormen de sterk verbeterde resul
taten in het voornaamste Amerikaanse
harttransplantatiecentrum, de Stanford
Universiteit in California.
Door betere bestrij dingsmethoden bij
afstotingsverschijnselen en infecties,
heeft men in Stanford bereikt, dat ze
ventig procent van de patiënten een
jaar na de operatie nog in leven is.
Daarna bedraagt het sterftecijfer vijftig
procent per jaar. Het team in Stanford
onder leiding van dr. Norman Shum-
way heeft in tien jaar 171 transplanta
ties verricht met zeventig overlevenden.
Van dezen hebben er acht al een twee
de transplantatie gehad, één patient
loopt rond met een derde hart
De harttransplantatie beleefde een top
in 1968, een jaar nadat de Zuidafri-
kaanse dr. Christian Barnard de eerste
harttransplantatie had verricht en bijna
tien jaar, nadat dr. Shumway in Stan
ford de eerste harttransplantatie had
volbracht bij een hond.
Ondanks enkele incidentele successen,
zoals bij de Fransman Emanuel Vitria,
die nog steeds in leven is, terwijl zijn
chirurg inmiddels is overleden, bleven
de gehoopte successen uit. De meeste
patiënten stierven binnen een jaar na
de operatie.
Hoewel de afstoting»- en infektie-proble-
men nog aanzienlijk zijn, wordt dat in
Stanford en enkele andere medische
centra in de Verenigde Staten niet
meer als het grootste obstakel gezien.
De enorme hoeveelheid mankracht, die
per transplantatie is vereist, de hoge
door nog weinig verzekeringen gedekte
kosten van operatie (ruim 80.000 gul
den) en nabehandeling en vooral het
ontbreken van voldoende geschikte do
nors, vormen op dit moment de belang
rijkste belemmeringen voor een aan
zienlijke uitbreiding van het aantal
transplantaties. Als er voldoende donors
zouden zijn, konden zeker 75.000 Ameri
kanen per jaar profiteren van een hart
transplantatie.
De successen in Stanford, waar #r
overlevingskans bij het inbrengen va®
een nieuw hart thans even groot is ar®1]
bij een niertransplantatie, hebben oor™
de aktiviteiten in andere medische cd*""
tra in de Verenigde Staten doen toenj
men. Buiten Stanford worden op
moment in nog vijf andere plaats
harttransplantaties verricht. Twee grof
medische centra, in New York en Bof
ton, overwegen opnieuw met 1
plantaties te beginnen.