Andriessen centrale figuur in
ploeterende ministersploeg
Ondernemer uit ondernemingsraad
Drie jaar geëist tegen overvallers restaurant
CcidocSoutaut
Nederland rookt
steeds meer
Gasverbruik
Van gezinnen
Ikan met de
'helft omlaag
Uitputtende weken in het catshuis
Fraude als verschijnsel
„Autopool
bespaart miljoenen
liters benzine
NNENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 4 JUL11979
PAGINA 9
(Van onze parlementaire redactie)
JDEN HAAG Hoewel de beide
•Kamers nu op reces zijn en Den
JHaag van het zomerse weer geniet
jheerst er op het politiek front be-
jpaald nog geen rust. In het fraaie
iCatshuis,. niet ver van het aanlok-
jkelijke Noordzeestrand, pijnigen de
{bewindslieden van het kabinet-Van
jAgt zich de hersens hoe ze op de
jderde dinsdag van september met
leen voor het parlement aan v aard-
ibare rijksbegroting voor de dag
Kunnen komen. In de eerste helft
Ivan juli heerst in het Catshuis per
jtraditie een wat „hektische" sfeer
jomdat dan de voor het volgend
^jjaar beschikbare financiële midde
len verdeeld moeten worden. Aan
die vrijwel dagelijkse besprekingen
gaan maanden van voorbereiding
vooraf.
iAJ in januari-februari gaat men op
de departementen bekijken wat
men in het daaropvolgende jaar wil
doen en hoeveel dat kan gaan kos
ten. Natuurlijk zijn er vaste uit
gangspunten, waafonder de perso
nele kosten; daaraan valt nauwe
lijks wat te veranderen. Ook liggen
de meerjarenramingen op tafel die
op z'n minst richtinggevend zijn.
Wat er aan ruimte voor „eigen be
leid" overblijft is niet zo heel veel;
de marges zijn inderdaad bijzonder
smal. Maar juist die marges geven
aanleiding tot tal van discussies, in
en buiten het departement. Iedere
minister, iedere staatssecretaris wil
wel wat extra's doen, zich als be
windsman of bewindsvrouw profile
ren.
Nadat allerlei zaken over de meest
gewenste departementale begroting
in het voorjaar ambtelijk zijn voor
bereid buigen de bewindslieden van
de departementen zich erover en
vervolgens wordt zowel op ambte
lijk als op bestuurlijk niveau inten
sief met „Financiën" gepraat. Vaak
komt het erop neer dat de minister
Financiën aan het schrappen
slaat, niet zelden na moeizame be
sprekingen met de betrokken de
partementsminister.
De ervaring leert dat daarmee veel
al de kous niet af is. De minister
van Financiën en zijn collega's wor
den het in gesprekken, die nogal
eens onder vier ogen gevoerd wor
den, niet eens en dan moet de mi
nisterraad het beslissende woord
spreken. Welnu, in dat stadium zit
ten we nu. i
Zwaarste last
Het is duidelijk dat in deze juli-we-
ken de zwaarste last op de schou
ders van de minister van Financiën
ligt. Hij moet vaak „nee" verkopen,
zeer tot ongenoegen van zijn colle
ga's. Het is in het verleden heel
wat malen voorgekomen dat de le
den van de ministerraad aan het
eind van een lange vergaderdag
triest uit elkaar gingen omdat de
minister van Financiën onvermurw
baar bleek te zijn.
Die centrale figuur in het moeilijke
begrotingsberaad heet ditmaal, net
als vorig jaar, mr.Frans Andriessen.
Tien jaar lang heeft hij als lid van
de Tweede Kamer en later als
voorzitter van de KVP-fractie de
begrotingsbesprekingen in het Cats
huis langs de zijlijn gevolgd, hoewel
hij er als fractievoorzitter van een
regeringspartij indirect bij betrok
ken werd. Het is immers traditie
dat de voorzitters en de financiële
specialisten „stand-by" blijven gedu
rende het begrotingsberaad in het
kabinet. In heel ingewikkelde situa
ties met mogelijke politieke gevol
gen geven ze de hun geestverwante
ministers advies, veelal om hun po
sitie in de besprekingen kracht bij
te zetten.
Andriessen staat dit jaar voor een
bijna onmogelijke taak. Hij heeft
zij collega's voorgehouden dat het -
om met Wiegel te spreken - in 1980
niet meer met „pappen en nathou
den" zal lukken, er zullen zéér on-
Niet dat minister Andriessen iedereen, die om geld komt, met
zijn duim de deur wijst, maar soms is het wel nodig.
aangename maatregelen genomen
moeten worden om 's lands econo
mie te saneren. De ombuigingen
zullen versterkt voortgezet moeten
worden, het financieringstekort zal
terug moeten (dr.Zijlstra, president
van De Nederlandsche Bank, deelde
vorige week in de SER nog een ste
vige vermaning uit). Er moet een
zeer strak inkomensbeleid komen
waardoor verhoging van de loon
kosten zoals die dit jaar nog voor
kwamen niet meer mogelijk zijn.
En er zal gedacht moeten worden
aan belastingverhogingen. Allemaal
geen leuke dingen voor de mensen,
maar het moet wél gebeuren, vin
den Andriessen en vele anderen.
Veeleisend
Frans Andriessen is geen gemakke
lijk mens. Tegenover anderen kan
hij zeer stijfhoofdig en veeleisend
zijn, maar ook van zichzelf eist hij
het uiterste, 's Morgens vroeg ver
trekt hij uit zijn fraaie woning in
Bilthoven (onder eigen architectuur
gebouwd, verzekert hij ieder die het
horen wil) om er meestal pas 's
avonds laat terug te keren. Ook in
het weekeinde werkt hij fors door
en gunt hij zichzelf nauwelijks een
verzetje.
Mensen die hem goed kennen vra
gen zich wel eens af of hij het alle
maal volhoudt. Frans Andriessen is
er in zijn nu ruim anderhalfjarige
ministersperiode in geslaagd zich
goed in de uiterst ingewikkelde ma
terie in te werken, zeker geen klei
nigheid na de zeer deskundige Dui-
senberg. Hij wordt daarbij uitste
kend bijgestaan door zijn staatsse
cretaris Nooteboom, een befaamd
expert op fiscaal gebied die duide
lijke ambities heeft om op het ter
rein van de belastingen veel wetge
vende arbeid te verrichten.
Maar nogmaals, de minister van Fi
nanciën staat dit jaar voor een bij
na onmogelijke, ook omdat de bo
dem van de Schatkist te zien is. Hij
is genoodzaakt tijdens het nu lopen
de begrotingsberaad in het Catshuis
telkens weer de boot af te houden
en laat zijn mede-bewindslieden
veel rekenen. Nee-verkopen is een
ondankbare bezigheid, Andriessen
weet erover mee te praten.
Een geluk bij dit alles is dat de mi
nisters van het kabinet-Van Agt het
over het algemeen goed met elkaar
kunnen vinden, al vallen er wel
eens scherpe woorden. Met name
aan minister Pais van Onderwijs en
Wetenschappen heeft Andriessen
een „moeilijke", niet alleen omdat
een minister van Onderwijs nu een
maal heel veel geld nodig heeft om
zijn wensenpakket te kunnen uit
voeren (en hij ondervindt sterk de
„hete adem" van de onderwijswe
reld, kijk bijvoorbeeld maar eens
naar de demonstraties op het Bin
nenhof en elders), maar ook omdat
Pais een zeer knap econoom is die
erg veel weet over het opstellen
van een rijksbegroting.
Half juli, nadat de grote lijnen van
de rijksbegroting zijn uitgezet, gaat
de ministerraad voor een aantal
weken uiteen. De meesten gaan met
vakantie; een kleine ploeg blijft
over. Medio augustus worden de
besprekingen voortgezet. De inhoud
van de Makro-Economische Verken
ningen van het Centraal Planbure
au is dan binnen het kabinet be
kend en het dekkingsplan moet op
gesteld worden. Ook worden in dat
stadium de puntjes op de i gezet,
alvorens de stapels stukken naar de
Staatsuitgeverij gaan waar ze op de
derde dinsdag van september in ge
drukte vorm tevoorschijn komen
om aan de Kamer gepresenteerd te
worden.
Voor Frans Andriessen zal het ge
noegen van een forse vakantie niet
weggelegd zijn. Hij zal de komende
tijd met de ambtenaren van zijn
departement moeten zwoegen om
de stukken op tijd klaar te krijgen.
Waarschijnlijk kan hij er maar heel
even tusssenuit, een schrale troost
voor de harde werker die in deze
weken in het Catshuis de „kop van
Jut" is. Er is beslist geen aanlei
ding om de beheerder van 's rijks
schatkist te benijden!
EVERT MATHIES
'RECHT (ANP) De officier van
stitie mr. R. E. A. Toeter heeft
teren voor de Utrechtse recht-
tegen twee zeelieden ui(
ngkong elk drie jaar gevangenis-
nf geëist. Zij stonden terecht
or hun aandeel in een gewapende
irval op 26 maart op een Chinees
taurant in Utrecht, waar ruim
MM) gulden werd buitgemaakt,
in deze overval werd ook deelge-
nen door twee landgenoten, die
sinds het gebeurde voortvluchtig
zijn.
Een van de twee ontsnapte overval
lers had destijds bij de anderen, die
in Amsterdam aan het passagieren
waren, zijn nood geklaagd, dat hij
naar Hongkong terug wilde, maar
geen geld had. Hij was de man die,
aldus de twee terechtstaande ver
dachten, daarom had voorgesteld
een Chinees restaurant te overval-
Uit de verhoren gisteren Jjleek, dat
de vier overvallers ieder personeels
lid hadden bedreigd en onder druk
gezet. Zij eigenden zich niet alleen
het geldkistje met inhoud (20.000
gulden) toe, maar doorzochten ook
alles op de bovenverdiepingen om
aan geld te komen. De twee terecht
staande verdachten werden daarna
belast met de bewaking van de
mensen. De twee voortvluchtigen
zouden een verder onderzoek instel
len naar nog méér geld. Dit bleek
echter een uitvlucht om er vandoor
te kunnen gaan, met achterlating
van hun twee vrienden. Deze wer
den dan ook prompt gearresteerd en
moesten zich gisteren verantwoor
den.
De eis van drie jaar vonden de
raadslieden van de twee verdachten
nogal hoog, omdat hun cliënten
slechts een kleine rol bij de overval
zouden hebben vervuld. De twee
voortvluchtigen zouden de grote jon
gens zijn geweest. De officier dacht
er anders over en paste het „gelijke
mon- nikken, gelijke kappen" toe.
Want als de voortvluchtigen hadden,
terecht gestaan, zou hij tegen die
twee ook drie jaar hebben geëist.
Fraudes die aan het licht komen volgen elkaar de
laatste tijd in Nederland op in een aantal dat, naar het
zich laat aanzien, nog niet ten einde is. In de fraude
met sociale verzekeringen heeft al een aantal koppelba
zen terecht gestaan. Door de belastingontduiking bij de
casino's verliezen bestuursleden hun functie, los nog
van de heffing, die de fiscus deze instituten zal opleg
gen. Morgen houdt de Haarlemse rechter zijn eerste o-
penbare ziting tegen vier van de 21 in de zogenaamde
Haarlemse bouwfraude aangehouden verdachten. Wat
zich eerst als een fraude, ook met belastingtechnische
aspecten, in en rond Haarlem liet aanzien, wordt nu
een zaak met vertakkingen in verschillende provincies.
Sinds gisteren kent Nederland nu ook zijn belasting
fraude in de sector van de tandheelkunde.
INSIDERS in de belastingtechnische wereld menen, dat
de ontdekte fraudes nog maar een topje van de ijsberg
zijn. Zij verwachten, zich baserend op hierover bestaan
de vertrouwelijke rapporten bij het ministerie van Fi
nancien, dat de Rijksaccountantsdienst binnen niet al te
lange tijd nieuwe fraudes aan het licht zal brengen.
Dat is onder meer het resultaat van de voortdurende
aandrang, die de laatste jaren op de Rijksaccountant
sdienst en de Fiscale Inlichtingen en Opsporings Dienst
is uitgeoefend, om dit-soort ernstige misdragingen op te
sporen en zo nodig te straffen. Daarmee beantwoordt
de overheid tevens aan het rechtvaardigheidsbeginsel,
dat niet alleen de kleine (belasting)fraudeur moet wor
den aangepakt, maar ook degenen die gebruik makend
van hun kennis op fiscaal-technisch gebied de belastin
gen op grote schaal ontduiken.
overheid gaat tabaksgebruik
aanpakken
DEN HAAG De tot nu toe ondernomen activi-
tetien om door middel van voorlichting het ta
baksgebruik in de gewenste richting om te bui
gen hebben volgens het ministerie van Volksge
zondheid nog niet het gewenste resultaat opgele
verd. De totale consumptie van tabaksartikelen
neemt nog steeds toe, hoewel de totale groep ro
kers zich de laatste tijd aan het stabiliseren is.
In 1977 werden in ons land 1920 fabrieks- en 925 handgerolde
sigaretten per hoofd van de bevolking gerookt. Met deze 2845
sigaretten per hoofd van de bevolking behoort Nederland tot
de tien landen waar het meest wordt gerookt.
Bij de jeugd en bij vrouwen is de afgelopen jaren een sterke
stijging van het roken geconstateerd. De jeugd begint ook
steeds vroeger te roken. Daarentegen neemt het roken af bij
mannen boven de 25 jaar en bij personen met een hogere op
leiding, zo zegt het ministerie van Volksgezondheid.
Het besef is doorgedrongen dat, wil men tot een noodzakelijke
beperking van het gebruik komen, de voorlichtende en opvoe
dende activiteiten ondersteund moeten worden door maatrege
len met een daadwerkelijke preventieve werking. Staatssecreta
ris Veder-Smit heeft daarom vandaag een commissie geïnstal
leerd, die tot taak heeft concrete maatregelen ter beperking,
van het tabaksgebruik voor te bereiden. Gedacht wordt aan
een verbod tot verkoop van tabaksartikelen aan de jeugd, het
verbieden van sigarettenautomaten en het verplicht stellen van
rookvrije ruimten in openbare gelegenheden.
pleidooi voor betere isolatie
ÏN HAAG (ANP)
s de juiste maatrege-
worden genomen
ruien gezinnen in
euwe woningen nage-
ieg de helft besparen
het aardgasver-
uik dat anders nodig
azijn.
deze conclusie komt het
sbedrijf Centraal Neder-
d op grond van een onder-
k dat is verricht op ver-
k van de gemeente Hou-
De maatregelen behelzen
toepassing van een verbe-
de isolatie en het in ge-
nemen van centrale
warmingsketels met een
>g rendement. Het gasver-
lik voor ruimteverwarming
een gemiddelde éénge-
swoning bedraagt 3200 ku-
ke meter per jaar. Alleen
door een verbeterde isola-
kan hierop jaarlijks bijna
kubieke meter worden
paard, dat wil zeggen
van het oorspronkelijke
bruik. Het rendement van
itaande c.v.-ketels kan, bij
passing van de juiste
atregelen, worden ver-
3gd met zo'n 15 terwijl
nieuwe ketels bestaan die
'geleken met de conventio-
e ongeveer 20 meer ren-
nent opleveren.
rden de voorstellen van
gasbedrijf uitgevoerd,, zo
stelt dit orgaan, dan daalt het
gemiddeld verbruik voor
ruimteverwarming per woning
van 3200 kubieke meter per
jaar tot nog geen 1400 Dit is
een besparing van ruim 1800
kubieke meter per jaar, ter
wijl het totale gasverbruik
van een gemiddelde éénge
zinswoning —inclusief koken
en bereiding van warm tap
water3800 kubieke meter
per jaar bedraagt. Er is dus
een gasbesparing mogelijk
van ongeveer de helft van het
oorspronkelijke verbruik.
Vrijstelling
van tachograaf
verlengd
DEN HAAG De ca-
tegoerieën beroepsver
voer die maar weinig
aan het verkeer deelne^
men hoeven voorlopig
nog geen tachograaf in
hun auto te hebben.
Aanvankelijk zouden de toe
gekende vrijstellingen per 1
juli vervallen. Minister Albeda
(sociale zaken) en staatssecre
taris Smit-Kroes (verkeer)
hébben de beschikking waar
in de vrijstellingen geregeld
worden nu een langere wer
kingsduur gegeven. Tot de be
roepsvervoerders die maar
weinig op de weg komen wor
den ondermeer circus- en ker
misexploitanten gerekend.
Ook rijdende bibliotheken be
horen tot deze categorie. Met
'de tachograaf worden zoals
bekend de rij- en rusttijden
gemeten. De bedoeling hier
van is te voorkomen dat de
chauffeur te lang achter het
stuur zit
199
RAAMSDONKSVEER (ANP) - De miljoenen li
ters benzine, die dagelijks worden verbruikt door
het woon-werk verkeer, kunnen door middel van
het autopool-systeem drastisch worden terugge
bracht. Indien dit systeem goed functioneert, is
een besparing van 2,5 miljoen liter benzine per
dag haalbaar. Dit heeft de Compartners Groep
b.v. te Raamsdonksveer, een computerservice be
drijf dat zich de laatste tijd heeft verdiept in dit
systeem, uitgerekend. De computer zorgt ervoor,
dat iedere ingeschreven deelnemer aan de auto-
pool is verzekerd van vaste partners.
Volgens het bedrijf zullep de ongeveer 70.000 forensen in Ne
derland met deze autopool een belangrijke bijdrage kunnen le
veren aan de energiebesparing, terwijl er tevens financiële
voordelen (besparing reiskosten, verlaging bijdrage autoverze
kering) aan vast zitten. Het systeem zou ook van belang zijn
voor macro-economische aspecten, zoals minder vervuiling,
minder files, kortere reistijden en minder ongevallen.
Nederlandse VN - militair gewond
DEN HAAG (ANP De 21-
jarige korporaal J. D. van
Putten uit Heerenveen, lid
van het Nederlands VN-deta-
chement in Libanon is giste
ren aan gezicht, armen en be
nen ernstig gewond geraakt,
toen een handgranaat ont
plofte.
NIEUWE WET1 SEPTEMBER VAN KRACHT
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De nieuwe wet op de onder
nemingsraden is thans ook door de Eerste
Kamer aanvaard. De nieuwe wet die op 1
september van kracht wordt, beoogt de on
dernemingsraden een grotere zelfstandigheid
en meer bevoegdheden te geven.
Tegen de nieuwe wet stemden in de Eerste
Kamer de frakties van WD, SGP en GPV, e-
venals zes leden van de CDA-fraktie onder
wie oud-minister De Gaay Fortman. Dé overi
ge CDA'ers toonden zich bij monde van de
heer J.H. Franssen niet overdreven gelukkig
met de nieuwe regeling, maar gunden het ka
binet het voordeel van de twijfel. De PvdA-
fraktie stemde ondanks vele diepgaande be
zwaren voor omdat „kleine stappen voor
waarts de voorkeur verdienen boven stil
staan".
Ruim zes jaar heeft het geduurd voordat er
een nieuwe wet op de o.r. is gekomen. Het
kabinet-Den Uyl kondigde haar in de rege
ringsverklaring van mei 1973 al aan als één
van de maatschappijhervormende voorstellen,
die ons land te wachten stond. Begin 1976
kwam er eindelijk een wetsontwerp nadat de
ministers er onderling enorm over hadden ge
ruzied en er bijna een kabinetscrisis over was
ontstaan. Tijdens de behandeling van het ont
werp in de Tweede Kamer viel het kabinet-
Den Uyl. Zijn opvolger bracht er aanzienlijke
wijzigingen in aan en die nieuwe versie, nog
weer eens rijkeüjk geamendeerd door de
Tweede Kamer, is thans dus wet geworden.
Het belangrijkste strijdpunt in al die jaren is
geweest de verzelfstandiging van de onderne
mingsraad. Voorheen bestond zij uit de onder
nemer als voorzitter plus een aantal door en
uit het personeel gekozen leden. Nu gaat zij
uitsluitend uit gekozen leden bestaan, diege-
heel zelfstandig adviezen kunnen uitbrerigen.
Wel moet die o.r.-nieuwe-stijl regelmatig met
de ondernemer samenkomen (in zogenaamde
overlegvergaderingen), enerzijds om informa
ties te verwerven óver het bedrijfsgeheimen en
voorstellen te vernemen, -anderzijds als een
laatste samenspraak voordat de o.r. adviezen
uitbrengt. Het adviseren blijft nog de belang
rijkste taak van de o.r. De oppositiepartijen
zouden hem nog meer beslissende bevoegdhe
den willen toekennen, zo bleek ook gisteren
weer in de Eerste Kamer.
Een hogedrukgebied boven
Engeland en de Noordzee ver
andert maar weinig van
plaats en beheerst ook van
daag het weer in ons land en
West-Europa. De plaats van
het hogedrukgebied is zoda
nig, dat de matige wind bij
ons uit noordelijke richtingen
blijft waaien en wolkenvelden
van de Noordzee over ons
land voert. Het weer zal dan
ook niet veel verschillen met
dat van gisteren. In het noor
den een vrij hardnekkige be-'
wolking met temperaturen
van ongeveer 17 graden, in
het zuiden wat meer zon met
temperaturen rond 20 graden.
Het blijft droog. In Zuid-
Duitsland, Zwitserland, Oos
tenrijk, Tsjecho-Slowakije en
Hongarije is het bewolkt, re
genachtig en koel. In Italië en
de Balkan is het warm en on
bestendig met buien. In Zuid-
Frankijijk en Spanje is het i
warm, zonnig en droog. Op
de Britse eilanden is het wat
zonniger dan bij ons, maar in
Schotland wordt het weer on
vaster. op nadering van een
zwak front. In Scandinavië
blijft het onbestendig en koeL
Vooruitzichten voor vrijdag:
aanvankelijk droog en zonnig,
laster mogelijk een bui. Mid-
dagtemperaturen ongeveer 23
graden.
Weersgesteldheid van gisteren
Amsterdam
OeB.lt
Eelde
Eindhoven
Den Helder
luchth. R'dan
Vlissmgen
Z-Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
