Martina Navratilova
onderstreept kandidatuur
Een
combinatie
van
schoonheid
en
topsport
Tracy Austin wint generatiestrijd tegen billie jean king
VERONTMENSELIJKING
BEDREIGT
RITMISCHE
GYMNASTIEK
2SP0RT LEIDSE COURANT/
Zij moet dan afrekenen met
titelverdedigster Martina Na
vratilova, die haar vorm van
vorig jaar nog niet helemaal
heeft bereikt Dat bleek tegen
Dianne Fromholtz, die de eer
ste set op haar naam bracht
in de kwalitatief beste van de
vier gisteren gespeelde kwart
finales. Maar het agressieve
spel van de oud-Praagse gaf
tenslotte de doorslag. Met 2-6,
6-3, 6-0 onderstreepte zij haar
kandidatuur voor titelprolon-
gatie. Chris Evert, die haar ti
tels van 1974 en 1976 wil eve
naren, omdat zij aan het moe
derschap denkt „schaakte"
vanaf de achterlijn beter dan
Wendy Turnbull, die met 6-3,
6-4 het onderspit dolf. Waar
mee drie Amerikaanse speel
sters onder de laatste vier
zijn terug te vinden.
FRANK WERKMAN.
Uitslagen
Wimbledon uitslagen kwartfinales
dames enkelspel:
Chris Evert Lloyd (VS)—Wendy Turn
bull (Aus) 6-3 6-4. Tracy Austin
(VS)—Billie Jean King (VS) 6-4 6-7 6-
2. Evonne Goolagong Cawley (Aus)
Virginia Wade (Eng.) 6-4 66. Martina
Navratilova (statenloos)—Dianne
Fromholtz (Aus) 2-6 6-3 6-0.
Damesdubbelspel: tweede ronde:
Mima Jausovec/Virginia Ruzici (Jsl-
/Roe)Marcia en Peanut Louie (VSt)
7-56-2.
Herendubbelspel, tweede ronde:
Dibley/Drewett (Aus)Saviano/Scan-
lon (VSt) 6-2 7-6 6-7 6-2. Case/Mas-
ters (mus)Mitton/Schneider (ZAT) 6-
7 4-6 7-5 7-5 8-6. Gonzalek/Kriek
(VSt(ZAf)—Tim en Tom Gullikson
(VSt) 6-3 7-6 4-6 6-4 Kronk/Letcher
(Aus)—Lutz/Smith (VSt) 6-1 3-6 7-6
7-6. Peter Fleming/john McEnroe
(VSt))Ray Moore/Roscoe Tanner
(ZAf/VSt) 7-5 7-6 6-3. Carmlehael/Te-
acher (Aus/VSt>-Cox/D.Uoyd (GBr)
7-6 6-33-66-3.
Derde ronde:
Carmichael/Teacher (Aus/VSt)
Sandy en Gene Mayer (VSt). Feming-
/McEnroe (VSt)—'Van Winitsky/Ycaza
(VSt/Ecu) 6-3 6-2 6-4. Sadri/Wilkison
(VSt)Davidson/Newcombe (Aus) 7-6
7-5 6-3. Kronk/Letcher (Aus)—Drysda-
le/Taylor (ZAf/GBr) 6-2 6-2 6-4
Damesdubbelspel, derde ronde:
Mima Jausovec/Virginia Ruzici (Jsl-
/Roe)—Joanne Durie/Debbie Je ven*
(GBr) 6-2 6-1. liana Kloss/Betty Ann
Stuart (ZAf/VSt)—Wendy Gilchrist/B-
renda Perry (Aus/NWZ) 7-6 6-2
Gemengd dubbelspel, eerste ronde:
Sherbeck/Stratton (VSt)—Lewis/Bur-
ton (GBr) 7-6 4-6 6-3. Smit/Chaloner
(GBr/NWZ)—Collings/Gregory (Aus)
7-5 7-5. D.LIoyd/Charles (GBr)—Ro-
driguez/Rodrigues (Chi/Fra) 6-4 6-1.
Tiriac/Ruzici (Roe)—Appleton/Whyt-
cross (GBr/Aus) 7-5 6-4. Damlani/Ur-
roz (Uru/Chi)Farrell/HObbs (GBr) 6-
3 7-6. Fancutt/Marsikova (Aus/Tsj)—
Koch/Giscafre (Bra/Arg) 4-6 6-3 6-3.
Warwick/Nagelsen (Aus/VSt)—Rus
sell/Morrison (Jam/VSt) 36 6-4 9-7
UT Tetter (Aus/Vst)Pasarell-
/Russell (VSt) 7-5 7-5
Damesdubbelspel derde ronde:
Billie Jean King/Martina Navratilova
(VSt/statenloos)—Diane Desford/Bar-
bara Hallquist (VSt) 6-3 6-4
Herendubbelspel derde ronde:
Hewitt/McMillan (ZAf)—Gonzaliez-
/Kriek (VSt/ZAf) 76 6-2 4-6 36 6-3.
Alexander/Dent (Aus)—Tony en John
Lloyd (GBr) 6-4 6-7 6-2 &4. Case-
/Masters (Aus)-Kodes/Smid (Tsj) 6-4
46 7-5 76. Gottfried/Ramirez
(VSt/Mex>—Dibley/Drewett (Aus) 6-3
6-1 6-4. Betty Stöve/Wendy Tumbull
(Ned/Aus)Lea Antonopolis/Dianne
Evers (VSt/Aus) 6-2 6-2.
Tips voor
Duindigt
(Van onze sportredactie)
WASSENAAR Zes drave
rijen en vier rennen staan er
morgeramiddag (14.00 uur) op
het programma van de Was-
se naarse renbaan Duindigt.
De eerste start is om 14.00
uur. Onze tips:
LINGFIELDPRIJS (eerste af
deling) Derry Castle, Lady
Valentine en Gerdien.
TOEKOMSTPRIJS: Anneke,
Liz Raaphorst en Royal Char
lie.
MADAGASCARPRIJS:
Blacky, Midsummer Nary en
Prins Adri.
LINGFIELDPRIJS (tweede
afdeling): Kasto, Lady Shirley
en Buthes Rika.
HAARLEMPRUS: Sorento,
Reine Fort una en Star Queen
Laren.
HAAKSBERGENPRUS: Nes
tor Volann, Ohio Lee en Pas-
siana.
HALSTERENPRIJS: Nant
Buitenzorg, Matchless en Ozo
Hollandia.
HA VELTE PRIJS: Riamiko,
Rob Alkestis en Rietje P.
HARDERWIJKPRIJS: Rail ant
Way, Pammy en Pele Star.
HARDENBERGPRLJS: Riekie
V, Raymond, Paulien Laren.
Fraaie zege
Henk Steman
(van onze sportredactie)
AMSTERDAM Speedway-
coureur Henk Steman uit
Voorburg heeft gisteren in
Amsterdam met groot
machtsvertoon de wedstrij
den om de Gouden Roos ge
wonnen.
De nationale kampioen 1976
had eindelijk geen motorpech
en won vier van de vijf heats.
De Deen Nielson werd tweede
en Rudy Muts (Ned) en G.
Gimre (Zwe) deelden de der
de plaats.
DINSDAG 3'JUU 1979 PAGINA 13
haar aansprekende entree
twee jaar geleden als 14-jari
ge, halve final iste. „Het
maakt me niet uit wie ik in
de finale tegenover me
krijg", sprak de winnares la
ter ietwat overmoedig. „Als
ik die eindstrijd eerst maar
haal".
ZEIST In een vlaag van
lyrische bewondering zijn
acties van CruIJft wel
eens vergeleken met bal
let Met behulp van een
bal benutte hij zijn uitzon
derlijke expressieve mo
gelijkheden met als uit
komst een schoonheid,
die taboe lijkt In de sport.
HIJ was In staat om de la
tent aanwezige mogelijk
heden van het voetbal de
dimensie te geven waar
toe zeer weinigen In staat
zijn. Wie momenteel al
leen al naar de toenemen
de spelverruwlng In dat
zelfde voetbal kijkt, zal
daar weinig artistieks In
terugvinden. De hele ont
wikkeling In de topsport
houdt trouwens gelijke
tred met die verzakelij
king. Veel damessporten
zijn weinig anders dan
een kopie van de man
nelijkebenadering en
worden daardoor onaan
trekkelijk. Feminisme of
niet Moderne ritmische
gymnastiek Is daarbij nog
een uitzondering, want het
wezen van die sport
vraagt om gratie en char
me. Met als basiselemen
ten ballet en klassieke
muziek ademen de oefe
ningen een sfeer uit, die
met een nieuw woord
„sportcultuur" zou kunnen
worden genoemd. aa
Maar
de meisjes met normale
lichamen, wat al bijna on-
§ewoon Is, ondergaan ook
e ontberingen van de
topsport. Deze dagen zit
ten de besten In een trai
ningskamp te Zeist, als
voorbereiding op het we
reldkampioenschap
onder Oosteuropees ge
zag (lleana loslf). Op de
plano klinkt een gearran
geerde Llszt 's ochtends
even fraai als 'a avonds,
wanneer de geur van Jas
mijn al lang Is veranderd
In die van zweet. Schoon
heid en topsport, de com
binatie Is nog mogelijk.
Ritmische gymnastiek vraagt om gratie en charme.
De vraag is echter hoe lang de ritmische
gymnastiek, zoals het steeds meer wordt
betiteld, de invloeden van buitenaf kan
weren. Onder aanvoering van Oost-Euro
pa, dat ook daar de wereldtop beheerst,
dreigt de sport te worden meegesleurd in
de verontmenselijking waaraan bijvoor
beeld het damestumen langzaam maar
zeker kapot gaat. Die bedreiging wordt
in beeld gebracht door Simone Jacobs.
Met haar achttien jaar is zij na Lily Mol
(21) de oudste. Zij zit middenin de studie
om aan het zesde jaar van het Athe
neum te mogen beginnen en komt alleen
voor de avondtrainingen (van zeven tot
tien) uit Veghel. Goed figuur, maar vol
gens lleana Iosif (ook na haar twee
Amerikaanse jaren) veel en veel te dik.
Ze wordt gehandhaafd wegens haar rou
tine, maar enkele jongere en sprieterige
meisjes die met haar de groepsoefening
trainen, wijzen in de richting van een
veranderend toekomstbeeld. „Ik houd er
helemaal niet van om dik te zijn", zegt
Simone, „dus ik let er altijd op, maar ik
moet toch nog afvallen. Daarvoor moet
ik af en toe op dieet En ik heb altijd
honger, ik ben gek op eten. Maar onze
trainster vind zo'n beetje iedereen te dik.'
Zij ziet het liefst van die „pluimpjes"
van turnsters. Soms baal ik ervan. Zoals
bij het turnen, zo moet het bij ons niet
worden. Die meisjes hebben niets op de
goede plaats zitten."
Om andere redenen zal Simone Jacobs
dit jaar stoppen. „Ik heb het allemaal
wel gezien, ik ben niet meer zo fana
tiek", vertelt ze. „Al je weekeinden ben
je kwijt. De trainingen zijn erg zwaar, je
voelt dat je elke spier gebruikt. Elke dag
heb je meer pijn en aan het eind van
zo'n trainingsweek als deze ga je op je
knieën terug. Dan vloek je op alles en
iedereen, kun je niemand meer luchten
of zien. Vroeger heb ik het nooit met te
genzin gedaan, en ook nu beschouw ik
het nog wel als zinvol. Je moet voor zo'n
groepsoefening (dit jaar hoepel-red.) im
mers naar elkaar toegroeien. Zeker nu
er dit seizoen veel nieuwe meisjes bij
zijn gekomen."
„Ik moet volgend jaar eindexamen doen.
Ik heb nooit moeilijkheden gehad met le
ren, maar nu gaat het door mijn sport
problemen geven. Momenteel zit ik na de
training thuis tot één uur 's nachts te le
ren en dan ga ik 's ochtends om zes uur
weer verder. Ik heb alle B-vakken, want
ik wil fysiotherapeute of biologielerares
worden, talen interesseren me niet Een
medicijnenstudie duurt me te lang. Maar
het kan zijn, dat ik volgend jaar weer
iets anders wil hoor. Daarnaast geef ik
op een club les in ritmische gymnastiek,
dat wil ik blijven doen, maar niet echt
als mijn werk."
Als ze door haar enkel gaat, hinkelt ze
de mat af richting kleedkamer. Niemand
slaat er acht op. Een ander vraagt of ze
even naar het toilet mag. „Na deze oefe
ning", klinkt het. De sfeer wordt ge
spannen terwijl het in de zaal alsmaar
benauwder wordt. Geen ongebruikelijk
verschijnsel tegen het eind van een zwa
re dag. Temeer daar de eigenlijk te
moeilijke oefening allesbehalve goed
wordt uitgevoerd. Hoepels knallen tegen
elkaar of rollen tientallen meters over
de vloer. Van het laagje vernis, dat de
topsport ook bij de ritmische gymna
stiek is, blijft weinig over. Niets bijzon
ders trouwens. Een korte pauze, een
frisdrank. Ook lleana Iosif. die voor
haar geestesoog alles al fout ziet gaan
in Londen, ontspant Ze lacht en sloft
op haar slippers en in haar veel te rui
me trainingspak met opgerolde broek
spijpen naar de bank. „Wat 'n vak", zal
ze wel denken, net zoals al die andere
collega's met verantwoordelijkheidsge
voel.
Joke de Boer (16) maakt dat allemaal
niet meer mee. Met de andere meisjes,
die in het individuele toernooi uitkomen,
is ze die avond vrijaf. Terwijl voor de
groep een finaleplaats mogelijk lijkt na
de klassering als zesde bij het EK, is
voor de Nederlandse kampioene waar
schijnlijk geen plaatsje bij de eerste der
tig weggelegd in Londen. Het ontneemt
haar het plezier allerminst „Dit maak je
maar een keer in je leven mee", is een
deel van haar motivatie. „Maar je moet
natuurlijk ook aan later denken. In de
tweede klas van de MAVO ben ik blij
ven zitten door mijn sport, maar verder
moet het niet gaan natuurlijk. Zo'n trai
ningsweek is erg belangrijk, dan kun je
goed werken aan uithoudingsvermogen,
lenigheid materiaalbeheersing flint
knots, hoepel, bal-red.) en show. Dat
laatste heb je nodig voor de opwaarde
ring. Soms wordt er ontzettend gemeen
gejureerd. Frankrijk bijvoorbeeld zal ons
altijd drukken."
„Je moet flair hebben,, maar toch zit ik
liever in een hoekje. Ik heb een hekel
aan feliciteren meteen na afloop en ik
ben liever lekker thuis dan op mijn ka
mer tijdens een trainingskamp. Maar aan
de andere kant vind ik het heerlijk om
in een volle zaal veel applaus te krijgen.
En ook al heb ik zenuwen, als ik een
maal bezig ben, doe ik alles. Een langza
me oefening past niet bij me, ik kan niet
stilzitten, dus het moet goed bewegen.
De muziek is fijn, ik kan er helemaal in
opgaan. Ik kan iets kwijt in deze sport,
ik heb de ruimte nodig. Ik ben eens op
gesloten op de WC, ik dacht dacht ik
gek werd, ik heb gegild, verschrikkelijk.
Ik zou graag op ballet willen, mijn zus
heeft daar spullen van, daarmee sta ik
vaak voor de spiegel te oefenen. Ik zou
een auditie bij Scpaino krijgen, maar die
ging niet door omdat ik zoveel moest
^trainen."
Timide
Afdelingsvoorzitster mevrouw Vos bena
drukt nog het wezenlijke verschil tussen
ballet en ritmische gymnastiek. „Bij bal
let wordt de romp praktisch niet be
trokken. Wij willen niet de statische on
derdelen van ballet. Er wordt wel met
oefeningen aan de barre begonnen, maar
niet urenlang. Ballet is ondersteuning.
Het gaat om sprongkracht, lenigheid en
erg veel expressie. Een timide meisje
zou nooit de top bereiken."
Ritmische gymnastiek, negen jhar gele
den aarzelend begonnen in Nederland,
sinds 1972 topsport met beperkte finan
ciële middelen. „We hopen dat het een
Olympische sport wordt", zegt mevrouw
Vos, „dan komt er wel geld vrij. En dat
is nodig, want je moet er eigenlijk dage
lijks mee bezig zijn." De toppers hebben
dat deze week gedaan. Aan het eind van
elke dag zwetend en hijgend de complete
oefening demonstrerend, met gebreken.
Schoonheid met een geurtje. „M'n rug",
klagen er een paar. Eerder op de dag
wist iedereen het al: „het is een comple
te uitputtingsslag".
DICK HOFLAND
LONDEN De sentimenten overheersten giste-
;n op Wimbledon, tijdens een speeldag, die meer
aanmerking komt voor de kwalificatie „Ladies
lay" dan de traditionele openingsronde aan het
;gin van de eerste week. Want er stonden vier
partijen uit de kwartfinales op het programma,
vaarin niet minder dan vijf kampioenes op het
gras verschenen. Naar de meest gelauwerde van
dat quintet, Billie Jean King, ging in de eerste
plaats de aandacht uit. Al was het alleen maar
om het feit, dat de 35-jarige voorvechtster van
damestennis het moest opnemen tegen de jongste
deelneemster bij de laatste acht, Tracy Austin.
Dit vroegrijpe kindvrouwtje,
dat nog maar net is verlost
tan een enorme beugel rond
i haar voortanden, moest nota
bene riog geboren worden
)oen Billie Jean King (toen
nog Moffitt geheten) al haar
eerste Wimbledon-titel in de
[vacht sleepte. Dat was in
11961, anderhalf jaar voor in
kedondo Beach de familie
|Austin werd verblijd met de
geboorte van een dochter.
Ruim zestien jaar later is
Tracy Austin kanshebster
yoor de enkelspeltitel, die Bil-
jlie Jean King al zes keer op
jhaar conto schreef.
In een door emoties geken
merkte ontmoeting moest de
veterane het hoofd buigen
voor haar zoveel jongere
landgenote, nadat zij in de
derde set een perspectiefrijke
voorsprong had moeten prijs
geven. Sneuvelde Billie Jean
King dus gisteren, een zelfde
lot was de titelhoudster van
het jubileumjaar 1977, Virgi
nia Wade, beschoren. De door
de Britten zo geliefkoosde
Wade kon zelfs uit de aanwe
zigheid van de Hertogin van
Kent niet de inspiratie putten
om het Evonne Cawley-Goola-
gong alleen al moeilijk te ma
ken. De sierlijke Australische,
die in 1971 de Wimbledon-
kroon mocht opzetten, toonde
zich zo superieur aan de Brit
se, dat deze op een bijna
pijnlijke wijze uit het toernooi
werd gewerkt
De resterende halve finalisten
zijn Chris Lloyd-Evert en
Martina Navratilova, die res
pectievelijk afrekenden met
Wendy Tumbull en Dianne
Fromholtz, waarbij de staten
loze titelhoudster nog met de
meeste problemen te maken
kreeg. Zij kon pas in de der
de set afstand nemen van de
taaie Fromholtz, die eerder
Betty Stöve had uitgescha
keld. Chris Evert had bijna
net zo'n gemakkelijke dag als
Evonne Cawley, hetgeen beide
speelsters kanshebster maakt
voor de titel. Van wie overi
gens één van beiden moet af
vallen, want ze ontmoeten el
kaar morgen in de halve
eindstrijd.
Vertedering
Waarbij Groot-Brittannië dan
de hoop vestigt op de ranke,
inmiddels 27-jarige Evonne
Cawley, die bovendien aller
wegen vertedering oproept
door het feit, dat zij sinds
twee jaar moeder is van
dochter Kelly. Bovendien
herinnert menigeen zich nog
het dramatisch verlopen hal-
ve-finaleduel van vorig jaar
tussen Matina Navratilova en
de Australische, toen de laat
ste in kansrijke positie werd
getroffen door een fatale en
kelblessure.
Daarvan heeft Evonne Caw
ley nog steeds enigszins last,
zodat zij elke ochtend specia
le strekoefeningen moet doen
om het stijve lichaamsdeel op
de juiste temperatuur te krij
gen. Van enige hinder was
gisteren overigens niets te
merken. Virginia Wade maak
te daarentegen een verkramp
te indruk. „Ik kon geen mo
ment in mijn spel komen",
klaagde de struise Britse la
ter. „Als Evonne eenmaal
sterk begint, is er eigenlijk
geen houden meer aan".
Zoals in 25 van de 33 tussen
beide speelsters afgewerkte
partijen ook was gebleken.
Daarin was de Australische
meestal oppermachtig, hoewel
zij de laatste twee ontmoetin
gen van Wade had verloren.
Tracy Austin geconcentreerd bezig in de generaties
trijd tegen King.
„Ik had een zwaardere partij
verwacht", vertelde Evonne
Cawley na afloop van haar
zege met 6-4, 6-0. „Maar mijn
moeilijke eerdere duel tegen
Jordan heeft geholpen. Daar
door was ik in het juiste rit
me gekomen".
Verliep het duel Cawley-Wade
zeer eenzijdig, het treffen tus
sen de oudste en jongste deel
neemster, King en Austin,
kreeg een enerverender ver
loop. Zonder dat de ontmoe
ting nu tot echt grote hoogte
reikte, was het een boeiende
krachtmeting tussen twee ge
neraties. Vooral door de be
wondering afdwingende wijze
waarop Billie Jean King, die
voor het eerst tegen Tracy
Austin speelde, voor haar
kansen vocht.
Haar emoties als altijd moei
lijk verbergend, bestookte zij
haar met een bijna onuitput
telijk loopvermogen begiftigde
tegenstandster, maar hoe
merkwaardig het ook klinkt
voor een routinier met een
19-jarige Wimbledon-ervaring,
niet met de juiste wapens. In
plaats van haar conditioneel
ijzersterke landgenote naar
het net te lokken, en dan met
passeerslagen te overrompe
len, bleef zij de bal in het
achterveld slaan, waar de
kleine Amerikaanse voortdu
rend heen en weer draafde
en meestal als winnares uit
de slagenwisselingen tevoor
schijn kwam. „Ik weet niet
wat de beste manier is om
haar te bestrijden", verklaar
de Billie Jean King later.
„Het is tenslotte pas de eerste
keer, dat ik tegen haar speel.
Maar ik zal nog vaak genoeg
tegen haar uitkomen. Aan
stoppen denk ik niet. Ik zal
ook hier terugkomen".
Maar de tijd werkt niet in
Billie Jean Kings voordeel.
Wel in dat van Tracy Austin,
die overigens van alle vier
halve finalisten over de zwak
ste opslag beschikt Dat bleek
gisteren geen beletsel om Bil
lie Jean King te verslaan.
Hoewel de 19-voudige Wimble-
don-kampioene, nog steeds op
jacht naar het record van 20
titels, waarmee zij dan de le
gendarische Elisabeth Ryan
zal onttronen, in de derde set
(na 4-6 en 7-6 in de voorgaan
de), twee slagen af was van
mogelijk beslissende voor
sprong van 3-0, ging zij ten
onder.
De stoïcijns spelende Tracy
Austin doorbrak de opslag
van King en liep vervolgens
door naar 5-2. Deze marge
gaf de kleine Amerikaanse
niet meer uit handen. Met 6-2
in iets meer dan twee uur
was zij, voor het eerst sinds
iiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiimiimiimimiiiim