Olympische Spelen van de jazzmuziek Paul Acket psp^ Ella Fitzgerald rig jaar op een van de eerste rijen mee zien genieten van het pianowerk van generatiegenote Mary Lou Williams. Trompettist en jazzgek Wybe Buma, vanaf zijn eerste jaren bij de Dutch Swing College-band bevriend met Paul Acket die toen met de musici meereizend van zaaltje naar zaaltje de eerste schreden op het impresario-pad zette, en tevens lid van de Stichting Northsea Festivals: „Vorig jaar werd een van de zalen ter beschikking gesteld voor het houden van jam-sessions. Dat heeft maar ten dele gewerkt omdat we de ijdele hoop hadden dat er een voldoend aantal musi ci zou zijn dat na het eigen optreden zin zou hebben om met de andere muzikanten te „jammen". Daarin hebben we ons vergist, want de meeste musici gaven er de voorkeur aan hun collega's tijdens de concerten te beluisteren, 't Is nog een wonder dat er, vooral door het eindeloos achter elkaar spelen van saxofonist Hans Dulfer en het vaste trio, nu en dan tóch nog een session kon ontstaan. Uit betrouw bare bron is trouwens vernomen dat Dulfer na het Northsea Jazz Festival tenminste een half jaar rust heeft moeten ne men. Dit jaar houden we een van de zalen gedurende de laatste vier uren van de avond toch vrij voor sessions, maar die zullen tevoren in het belendende Bel Air Hotel met de muzikanten besproken en afgesproken worden". Gezelligheidsfestijn Wie het niet meegemaakt heeft, kan nauwelijks een idee hebben hoe het er tijdens die drie Noordzee-dagen toegaat. Een onherkenbaar Congresgebouw dat van een door Karei Appel van buiten versierd gigantisch zwembad opeens is veranderd in een levend gebouw waarbinnen eindelijk dui zenden mensen de wandelgangen bevolken, op weg naar cultuur in een ongelooflijke verscheidenheid van vormen. De establishment van de jazz, voornamelijk in de grote Prins Willem Alexanderzaal, maar daar niet alleen: mainstream- musici, de mannen van de oude stijl, modernisten en avant- gardisten elders in het gebouw. Mensen met de tijdsche ma's in de hand op weg, of kijkend en luisterend bij de vi deo-apparaten die aanvullen wat Acket dan net niét gecon tracteerd heeft. Die in hun kielzog een gezelligheidsfestijn meeslepen waarbij aan de buffetten vorig jaar vijftig ton bier, zestigduizend flessen van idem dito. zeshonderd liters thee en koffie, vijfentwintigduizend broodjes en zevendui zend salades verorberd werden. Dizzy Gillespie Het lijkt niet al te boud te veronderstellen dat als Paul Ac ket ook van dat „onderdeel" van het festival de exploitatie in handen had, er minder financiële zorgen en waarschijn lijk nóg ettelijke muzikanten meer zouden zijn. Al met al loop je daar in dat Haagse Congresgebouw drie dagen lang in een jazzroes rond. Het lijkt of de buitenwereld die drie dagen en nachten mijlen ver weg is, alsof er niets anders bestaat dan muziek. En al ben je ook doodmoe van het be gerige rennen van evenement naar evenement, je moét door. En je kunt dan ook alleen maar bestraffend kijken als je een Nederlandse musicus vorig jaar op driekwart van het festival hoorde zeggen: „Al wordt er ergens nou nóg zo mooi gespeeld, ik hou het voor gezien. Ik ben óp." Twee „Stones" Paul Acket is een van de weinige impresario's ter wereld die de attracties die hij op één avond brengt, met geen mogelijkheid op één enkel affiche kan onderbrengen. Een Albert Collins opsomming geven van wie en wat er op zijn festival, dat naar zijn berekening een hele maand zou duren indien alles zich in een enkele zaal zou afspelen, vraagt een apart boekwerk. Een greep dus: Big bands van Lionel Hampton, onverwoestbaar enthousiast, Woody Herman, keihard, swin gend, de in augustus 75 jaar wordende Count Basie, met luie grafelijke vingers aan de piano een op fluweel getoon zette band dirigerend, en Dollar Brand (oftewel Abdullah Ibrahim) die met zijn „African Orchestra" allerlei idiomen uit het continent waar de jazz zoveel aan te danken heeft, sa mensmeedt. De bijna complete „loft scene", die voor zo'n sterke nieuwe impuls binnen de jazz gezorgd heeft: Het Rivbea Orchestra van Sam Rivers, waarin Hamiètt Bluiett, Chico Freeman en Dave Holland. David Murray met een kwartet. Tenorsaxgrootheden als Archie Shepp en Sam Ri vers (even weg van zijn orkest) voor het eerst bij elkaar voor een gezamenlijk optreden. Fats Domino, die zijn stuk- gespeelde hits thuis laat voor het echte rhylm and blues- werk met zijn „Explosion". Sun Ra die zijn theorieën over het leven niet alleen muzikaal, maar ook zeer theatraal ver taalt. Oscar Peterson, met elders de man die Peterson-de- Tweede wordt genoemd. Monty Alexander. Het bijna com plete Concorde jazz-label is er met Laurindo Almeida, Ray, Brown, de L.A.-four, en met mensen als de splinternieuwe' ontdekking-in-vijftiger-jarenstijl Scott Hamilton, met Herb El- lis, Snooky Young en Dave McKenna. Chick Corea herhaalt met Herbie Hancock het optreden dat ooit in Rotterdam te horen was, Dave Brubeck is er, met slechts één van z'n zo nen, Grover Washington jr brengt z'n mengsel van jazz, rock en pop. B. B. King is er voor de blues, evenals Luther Allison en een zeer aparte gast is de Bob Hall-George Green Boogie Woogie Band. Als verrassing daarin pianist Ian Stewart, die op vele Rolling Stonesplaten meespeelde en een hele echte „Stone" zelf: Drummer Charlie Watts. Er Herb Ellis doen geruchten de ronde als zou het best kunnen dat an dere Stones in hun kielzog mee naar Den Haag komen. Nederland is ook stevig vertegenwoordigd: Willem Breuker en Kollektief hebben het, tussen Oscar Peterson en Lionel Hampton in, zelfs tot de grote Prins Willem Alexanderzaal gebracht, Jasper van 't Hoff neemt bassist Miroslav Vitous mee (ex-Miles Davis, ex-Weather Report). Loek Dikker vormt een kwartet met Keshavan Maslak. Martin van Duynhoven sluit het festival af met een combinatie van maar liefst vijf: drummers, Ted Easton, de Dutch Swing, Barrelhouse, Frits Kaatee, de Down Town jazzband van Roef ie Hueting, Gilius' Haagse Hofje en Herbie White komen daarvóór uitgebreid aan bod. Het lijkt er dit jaar in voorpublicaties op dat de kritische toon ten opzichte van Ackets festival in moderne jazzkrin gen aan het verstommen is. Tenslotte komt de iazz in z'n hele breedte aan bod, en wellicht heeft ook het buitenland se enthousiasme vaderlandse tegenpruttelaars tot andere ge dachten gebracht. Paul Acket hoopt er maar op. Hij speurt dagelijks kranten na op reacties en steun voor zijn kapitale en gedurfde marathon, kan nog wel smalen „De Nederland se pers wil atlijd meteen dat je je complete boekhouding op tafel legt, de buitenlandse juicht bij elke grote naam die je opnoemt", maar is vooralsnog beroepshalve ongerust, zijn zekerheid zal merkwaardigerwijs pas op vrijdag de der tiende juli gaan groeien. Dan begint zestig jaar jazz zich in één grote parade opnieuw te voltrekken. Van Jabbo Smith Archie Shepp (71), ooit een minder fortuinlijke tegenhanger van Louis Armstrong tot en met de Hyde Park Junior High School Jazz Band, een schoolband uit Las Vegas en winnaar van eep festival in Reno dit jaar. Leeftijd tussen de 12 en 14 jaar. Wie zei dat er geen toekomst voor de jazz was...? BERTJANSMA •N HAAG Het is voor de nachtrust van de Haagse iro- ïsario Paul Acket te hopen dat hij geen last van bijgelo- |heid heeft. De vierde versie van het grootste jazzfesti- I dat Nederland ooit gekend heeft, Europa ook al nooit zien had en waar men zelfs in Amerika met grote ogen genaan kijkt, begint op vrijdag de dertiende. Precies op dag dat de gemiddelde Nederlander z'n agenda vrij van spraken houdt, z'n nek niet uitsteekt en geen risico s zal Hen lopen, begint zijn Northsea Jazz Festival '79: vrijdag zaterdag 14 en zondag 15 juli, een gigantische onder- «iiing van 36 uur levende jazzmuziek, om en nabij da 0 musici in zo'n honderd concerten, in zeven zalen van 1 Haagse Congresgebouw tegèlijkertijd. Bico's te over lijkt het, al maken de voorberichten die van erlei kanten doorsiepelën een heleboel goed. Telde Ac ts festival vorig jaar tegen de twintigduizend bezoekers, t jaar lijkt de kaartverkoop een week vooruit te lopen op aantallen tijdens de voorverkoop van '78. Jazzliefhebbers n elkaar inmiddels al druk aan het ophitsen dat je er wel jn Ra L* de wiedeweerga bij moet zijn om nog een plekje te vin- in bij de allergrootsten als Count Basie, Ella Fitzgerald, Dnel Hampton, Oscar Peterson en noemt u maar op. ant wie die allergrootsten zijn blijft een persoonlijke zaak. )or wie met een beetje breed vizier naar de jazz kijkt, da rt het van de superstars straks in het Congresgebouw, iul Acket hoopt dit jaar dan ook op een vijfentwintigdui- tnd bezoekers. Een aantal dat nodig is om kosten en baat Hijke tred te laten lopen in Den Haag, de stad die de jazz elk geval deze immense driedaagse lang een goed nart edraagt met een garantiesubsidie en de gratis beschikbaar sstelde zalen. nds Paul Acket zijn succesformule in 1976 in première liet jan. bleek dat jazz aantallen mensen op de been kon engen waar menig voetbalstadion gapend van jaloersheid lar kan kijken. Begon het toen met tegen de twaalfdui- ind man nog op eerste divisieniveau, sinds '77 (achttien- lizend), '78 (twintigduizend) is Northsea Jazz tot de pure edivisie gaan behoren. In Japan hebben ze er nog een Bviger vergelijking voor. Het blad Swing Journal schreef iar: „Drie dagen Northsea Jazz Festival zijn de Olympische jelen van de jazzmuziek". •-day ït Northsea Jazz Festival is allang niet meer een zaak tor de Nederlandse jazzliefhebber alléén. Tijdens vorige af keringen hoorde je al steeds meer vreemde talen in de andelgangen, dit jaar zal dat nog opvallender zijn. Paul ïket: „Er is een overweldigende belangstelling uit het bui- nland. We adverteren uiteraard in buitenlandse jazzbladen. een aantal grote steden hangen onze affiches, maar KÓral de jazzbladen in het buitenland hebben op een in- ukwekkende manier gereageerd vorig jaar". i knipsels liggen bij Acket ter inzage: Zweden, Duitsland, ïnada, Japan, Zuid-Afrika, Frankrijk, de Verenigde Staten, igeland, België, het kan niet op. Jazz Journal: „Het is on- ogelijk om dit festival in kort bestek ook maar enig recht doen. Een buitengewone rijkdom aan muziek, en wat erkwaardiger was: Als je de goeie zaal te pakken had, za- n daar ook precies de artiesten die het tijdschema beloof- Ze zouden daar in Den Haag ook D-day goed georaani- serd hebben".-De Westdeutsche Allgemeine: „Het Northsea »zz Festival heeft zich zonder erg veel publicitaire poeha it een jazzmarathon opgewerkt die zijns gelijke in de we- rfd nog niet gevonden heeft". Het Zweedse Orkester Jour- ilen: „Het meest geconcentreerde muzikale evenement op wereld De Star uit Johannesburg: „Een orgie van jazz. B KLM kan voor mij alvast een plaats reserveren, want ik i volgend jaar naar Den Haag terug' onel Hampton Je staat als bij voorbaat nuchtere Nederlander met je oren te klapperen bij al dat verbale geweld. Dat is het gekke: Terwijl we hier al gewenningsverschijnselen gaan vertonen bij het stuntwerk van Acket en de zijnen, laat ie elke vreemdeling die van jazz houdt met open mond achter bij een achteloze opsomming van wie er allemaal straks het Congresgebouw komen binnenwandelen. Paul Acket ontving een van z'n mooiste reacties van de Brusselse schrijver en dichter Robert Goffin, die inmiddels tegen de negentig loopt. Goffin publiceerde in een zeer grijs verleden ooit het allereerste boek over jazz, schreef er in de loop van de tijd zes bij waarvan er een in New York opnieuw uitgegeven gaat worden. Die man, die de jazz heeft zien komen, was getuige van een van de Northsea festivals, zag de jazz daar overwinnen en schreef Acket het volgende gedicht (vrij vertaald): „Nu is mijn leven, lijkt mii, vol. afscheid neem ik nu gerust want de jazz heeft Noordzeekust en vasteland verlicht. Ik zag zestig jaar muziek verdicht voorbijgaan in Den Haag. zag de parade van mijn leven lopen tot zijn einde in synco pen." Zelfs musici kijken hun ogen uit tijdens Northsea Jazz. Van Oscar Peterson kwam de wat angstige uitspraak: „Als er een bom op het Congresgebouw valt, bestaat in één keer de jazz niet meer". Een grote als Ella Fitzgerald kon je vo- Cecil Taylor NORTHSEA JAZZ FESTIVAL '79 BEGINT OP VRIJDAG DE DERTIENDE Oscar Peterson Dexter Gordon

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 17