optrauss' laatste gooi naar de macht
Nederlandse wensen
in landbouwberaad
alle ingewi
HERLEEFT IN RECHTSZAAL
>6!
OAS oneens
OVERVAL NAVO-BIVAK
over Nicaragua
Amnesty start
actie voor
„verdwenen"
Argentijnen
TRIjl) TUSSEN ZUSTERPARTIJEN IN BONN LAAIT HOOG OP
Servische
kaper
geeft
zich over
DEN HAAG Amnesty International, de organisatie
die zich inzet voor politieke gevangenen, heeft gisteren
het startsein gegeven voor een internationale campagne
tén behoeve van de ongeveer 15.000 „verdwenen" Argen
tijnse gevangenen. Zij doet dit door het vrijgeven van
een lijst met 2665 namen van vermisten. Op deze manier
hoopt Amnesty opheldering te krijgen over hun lot. In
het kader van deze campagne bezoeken twee „dwaze
moeders van het Plaza de Mayo" verschillende landen in
Europa.
Met. de „dwaze moeders" worden ongeveer honderd vrou
wen in Argentinë aangeduid, die op het Plaza de Mayo
in Buenos Aires protesteren tegen de' verdwijning van
hun echtgenoten, kinderen en kleirüdnderen.
Die verdwijningen zijn met de militaire staatsgreep van
1976 begonnen. De militaire machthebbers hebben zich
toen ten doel gesteld alles dat links heet koste wat het
kost te laten verdwijnen. Met „links" worden leden van
de guerrillabewegingen in Argentinië bedoeld, maar ook
journalisten, studenten, vakbondsleden, hoogleraren, kort
om iedereen die zich op een of andere manier niet ge
draagt naar de wensen van de militairen; zij worden
vaak voor de ogen van familieleden van straat opgepikt
en men hoort in de meeste gevallen niets meer van hen.
„De dwaze moeders van Plaza de Mayo" proberen al ja
ren achter de verblijfplaats te komen van hun familiele
den. Rechters weigeren hen hierbij te helpen. Waarschijn
lijk zijn zij bang vandaag of morgen ook opgepakt te
worden door politie of leger, die immers het brein achter
de ontvoeringen zijn.
De moeders komen- elke donderdagmiddag bijeen op het
plein Plaza de Mayo hieraan danken zij hun naam
maken een stille ronde om het plein en fluisteren elkaar
zachtjes de dingen die ze meegemaakt hebben in de oren.
De politie van Argentinië hééft de vrouwen verboden bij
elkaar te komen, maar dat verhindert hen niet in kleine
groepjes de aandacht van de mensen te trekken. Gere
geld slaat de politie, die elke donderdag in de zijstraten
staat te kijken, de vrouwen uit elkaar, Sommigen worden
opgepakt en in de meeste gevallen een paar uur later
weer vrijgelaten.
De oude en jonge, rijke en arme vrouwen blijven protes
teren. Ze voelen zich verbonden door het lot en ze heb
ben één gemeenschappelijk doel: het terugvinden van
echtgenoot, kind of kleinkind.
Amnesty International wil daaraan meewerken. De publi
catie van de lijst met namen die zij heeft verzameld, is
de eerste aanzet om de wereld opnieuw met de neus op
de gruweldaden van president Videla te drukken. Het in
ternationale secretariaat van Amnesty International in
Londen verklaarde dat zij over een „ongekend gedetail
leerde informatie" beschikt „Er moest een computer aan
te pas komen om onze onderzoeksafdeling in staat te
stellen de duizenden namen, nummers van identiteitspa
pieren, nationaliteiten en data van verdwijningen met el
kaar te vergelijken en te controleren", aldus Amnesty. De
organisatie vermeldt voorts dat de lijst onvolledig is en
dat zij informatie heeft over nog honderden andere ge
vallen.
Ook in andere Latijns Amerikaanse landen, waar de mi
litairen via een staatsgreep aan de macht zijn gekomen,
komen dergelijke praktijken als in Argentinië voor. Men
sen worden opgepakt en gemarteld en familieleden horen
vaak niets meer' van hen. Van een eerlijke rechtsgang is
zelden sprake.
De politieke situatie in Peru, nog niet zo verziekt als in
Argentinië en Brazilië, is volgens de gegevens van Am
nesty International weer op de goede weg. Dat wil zeg
gen dat in dat land het aantal politieke gevangenen af
neemt Zaten in het begin van de jaren '70 vele duizen
den onder vaak slechte omstandigheden in kampen en
gevangenissen, op dit moment betreft het nog enkele
tientallen.
NETTY BOGERS
ITENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 22 JUN11979
PAGINA 11
acht.
gemijt
ïen o|
rkeer
irder
ovei
op d<
is
zei
«Wan onze correspondent Ami van Vree)
fN - „De geest van Strauss zweeft
de wateren van Bonn". Met deze re-
jatig herhaalde mededeling wilde
iz-Josef Strauss laten weten dat hij
de aanvaarding van het ambt van mi-
er-president van de deelstaat Beieren
et najaar van 1978 niet van het „gro-
politiekc toneel verdwenen was. De
'urtenisssen van de laatste maand heb-
bewezen dat zijn geest zelfs steeds
triëlere vormen begint aan te nemen,
als mogelijke kandidaat voor het kan-
j-schap bij de Bondsdagverkiezingen
^980 krijgt hij steeds vastere bodem
l%r de voeten.
Strauss' aankondiging op die gedenk-
Vdige Hemelvaartsdag (nog geen 24 uur
op d<ie verkiezing van zijn protégé Carstens
hebb Westduits president) dat hij bereid was
di voor de kandidatuur als kanselier be-
egtuij ibaar te stellen, bracht de schilderach-
Voor spullebaas uit de zuidelijke blauwwitte
'a taat een kermis in Bonn op gang die
weerga niet kent. Sindsdien is het the-
„Kanslerkandidat" niet meer weg te
iden uit de politieke discussies. De
en haar zusterpartij in Beieren, de
raakten verwikkeld in een hevige
ltsstrijd die gekenmerkt wordt door
betwi,)nkel, suggestieve interviews, tegenstrij-
onri verklaringen, koortsachtige besprekin-
op allerlei niveau, speculaties, vertra-
van staktieken, ultimatums, solidariteits-
verklaringen, draaierijen en bezweringen.
De kiezer die - uit overtuiging of uit sleur
- op de CDU-CSU pleegt te stemmen, ziet
langzamerhand door de bomen het bos
niet meer. De media, vooral radio en tele
visie, hebben geleidelijk hun eigen stand
aardformuleringen gevonden om deze
stroom van nieuws - of eigenlijk „on
nieuws" - aan te kondigen. Wie de actuali
teitenprogramma's op de Duitse tv aanzet,
wordt dagelijks vergast op de mededeling
„de kandidatuur voor het kanselierschap
in CDU en CSU blijft een „Dauerbren-
ner"; of: „de strijd binnen de Union om
het kanselierschap houdt aan", en dan
volgt wat er die dag te melden was. Dat is
heel wat. De CDU antwoordde op de eer
ste zet van CSU-voorzitter met een verkla
ring die aanvankelijk bewondering oogstte:
eensgezind wees het bestuur van de chris
ten-democraten de Nedersaksische minis
ter-president Ernst Albracht (die de laatste
tijd- steeds meer op de voorgrond was ge
treden) als de eigen kandidaat voor het
kanselierschap aan. Maar alras bleek dat
deze eensgezindheid slechts schijn was.
Aangezien er geen politieke bijeenkomst in
de Bondsrepubliek kan worden gehouden
of er lekt iets of veel van uit (dat geldt
zelfs voor kabinetsvergaderingen) werd al
snel bekend dat een groot aantal vooraan
staande CDU-ers helemaal niet zo gelukkig
was met de kandidatuur van Albrecht
Deze indruk werd versterkt toen de politici
uit beide kampen - in plaats van met el
kaar te praten - overingen tot een soort in
terview-oorlog. De één had nog niet zijn
mond tegenover een journalist opengedaan,
of de ander kwam in een ander blad of in
een andere uitzendingmet tegenargumen
ten en insinuaties. Om nog maar niet te
spreken van het feit, dat er buiten de
CDU-leiding om allerlei bijeenkomsten op
hoog niveau werden georganiseerd die de
toch al aangeslagen positie van CDu-voor-
zitter Helmut Kohl en zijn secretaris-gene
raal Geissler verder verzwakte. Strauss'
positie is parallel daaraan steeds sterker
geworden. In plaats van de verdeeldheid
die de CDU- zo masochistisch ten toon
spreidt, kan hij rekenen op honderd pro
cent loyaliteit van zijn eigen partij in Beie
ren.
In al die tijd heeft geen enkele politi
cus van de CSU een scheve schaats gere
den, integendeel, de jongeren-afdeling van
de CSU ondersteunt Strauss op een offen
sieve manier die verder gaat dan de partij
eigenlijk wil. De CDU daarentegen toont
een beeld van gespletenheid en onzeker
heid. Ondanks enquêtes die uitwijzen dat
een CDU-CSU-kandidatuur van Strauss
minder gewin oplevert dan die van Al-
brechts, bekennen steeds meer christen-de
mocraten zich voor de sterke hand van
„FJS" (zoals Strauss in Bonn wordt ge
noemd". De grootste kracht van de Beierse
CSU ligt in de dreiging dat zij, in het ge
val van een breuk met de CDU, bij de
verkiezingen voor de Bondsdag in heel
Duitsland een eigen lijst of, in samenwer
king met de belastingpartij met een ge
combineerde lijst zal uitkomen. Vele CDU
-politici houden daarbij hun hart vast -t
vooral de CDU van de deelstaat Baden-"
Wiirtenberg die statistisch gezien tientallen
procenten gaat verliezen wanneer Strauss
op haar jachtgebied zou gaan opereren.
Maar ook in deelstaten als Nedersaksen en
Noordrijn-Westfalen bestaat de vrees dat
een aparte CSU-lijst weieens zeer veel con
servatieve stemmen voor zich zou weten te
winnen. Uit de onverkwikkelijke machts
strijd blijkt overigens eens temeer dat de
CDU-CSU veel meer een „kiezersvereni
ging" is dan een echte politieke gesloten
partij als de SPD. De „basis" moet maar
afwachten wat er uit de bus zal komen
van de besprekingen in het Conrad Ade-
nauer-huis. Toch wordt de weerstand tegen
het gekonkel achter de schermen steeds
luider. De bondsdagfractie heeft als eerste
haar stem verheven tegen het geheimzinni
ge machtsgedoe van de leiding en geëist
dat zij „medezeggenschap" over de proce
dure krijgt. Op dit moment is nog vol
strekt niet te overzien hoe de uitslag van
de interne krachtmeting tussen CDU en
CSU zal zijn. Hoewel vandaag reeds de
eerste beraadslagingen over de te volgen
koers bij de Bondsdagverkiezingen plaats
vinden, kan het nog heel lang duren voor
er enige zekerheid over de personele bezet
ting van de kieslijsten bereikt is. Met
name Franz-Josef Strauss is er alles aan
gelegen om tijd te winnen. In de eerste
plaats kan liij daardoor bereiken dat de
CDU steeds verder verstrikt raakt in in
nerlijk gekrakeel, waarbij Albrecht steeds
minder neiging zal voelen om zijn tótnutoe
glansrijke carrière in de waagschaal te
stellen. In de tweede plaats is het mogelijk
dat Strauss er op speculeert dat er de ko
mende winter met de prijzen en met olie-
en benzinebevoorrading wel eens uit de
hand zou kunnen gaan lopen. In dat geval
is het niet uitgesloten dat in de Bondsre
publiek de roep om een „sterke man"
steeds duidelijker zal klinken, temeer daar
Helmut Schmidt de laatste tijd tekenen
van vermoeidheid begint te vertonen. Maar
zelfs wanneer de huidige Bondskanselier
nog altijd de crisismanager zal blijken te
zijn zoals hij dat ten tijde van de terroris
tische hoogtepuntfen in 1977 (o.a. met de
ontvoering van het Lufthansa-toestel naar
Mogadiscu) was, dan nog bestaat de moge
lijkheid dat de politieke polarisatie tussen
Strauss en Schmidt in de Bondsrepubliek
zulke vormen aanneemt, dat de veel klei
nere liberale FDP tussen deze twee gigan
ten door gebrek aan gewicht het loodje
moet leggen. Daarmee zou de FDP de
christelijke unie ongewild aan de zo gretig
gewenste meerderheid helpen. En dat is
precies wat Strauss in zijn laatste poging
om de invloedrijkste functie in West-Duits-
land te gaan bekleden, voor ogen staat.
SHANNON (DPA/UPI/Rtr)
De kaping met een Boeing
727, die een vervolg kreeg in
de vlucht van een Boeing 707
van New York naar het Ierse
Shannon, is gisteravond be
ëindigd, toen de kaper, de 45-
jarige Servische nationalist
Nikola Kavaja, zich overgaf
aan de Ierse Politie.
De kaper is vanmorgen als
gevangene naar de Verenigde
Staten teruggevlogen.
De man had woensdagavond
een Boeing van de luchtvaart
maatschappij „American Air
lines" gekaapt en de vrijlating
van een Servisch-orthodoxe
geestelijke geëist, die wegens
terreuraanslagen op Joegosla
vische diplomaten in de Vere
nigde Staten gevangen zit.
De bemanning van de gekaapte
Boeing 747 verlaat het vliegtuig,
nadat de kaper zich had overge
geven.
u)
leui
mis
soel
>la( O
Jf^XEMBURG (ANP) De
^•raad van landbouwminis-
heeft vannacht zijn prij-
Jwerkweek afgesloten met
beslissing over de prijzen
in ,r het op 1 juli ingaande
„P, oen 1979/80. Over het re-
laat is de Nederlandse mi-
ter Van der Stee, al gaan
en zijn delegatiegenoten
tjl helemaal als „gelukkige
Qtnsen" aaar huis, redelijk
TriTreden. „Alle speciale wen-
y,r i van Nederland", aldus de
dndsman, „zijn ingewil-
o?"'
prijzen gaan over de hele
met anderhalf pröcent
Jg, behalve voor de
[0£- Voor dat veelbesproken
w irschotprodukt blijft zowel
prijs als de medeverant-
I Prdelijkheidsheffing (een
half procent van de richtprijs)
gelijk. Wel zal die heffing in
1980 tot anderhalf procent
stijgen, als de melkproduktie
der gemeenschap dit jaar
meer dan twee procent boven
die van 1978 uitkomt.
De Beneluxlanden en Duits
land zullen van hun positieve
monetair compenserende be
dragen resp. een halve en een
hele punt moeten missen: dat
van de Benelux gaat van 3,3
naar 2,8; dat van Duitsland
van 10,8 naar 9,8 procent, wat
voor deze landen de vreugde
van de prijsverhoging iet*
vermindert.
Twee denkbeelden aangaande
de melk zullen nog worden
bestudeerd: ten eerste een
eventuele verhoging van de
medeverantwoordelijkheids-
heffing niet te laten gelden
voor bedrijven die met hun
produktie beneden een be
paalde, in liters per hectare
uit te drukken, grens blijven.
Ten tweede voor boeren, die
vrijwillig hun produktie ver
minderen, de heffing te verla
gen of de eventuele heffings
verhoging niet toe te passen.
Dat tweede idee is volgens
minister Van der Stee te zien
als een variant op het door
Nederland aangedragen plan
voor premieregeling ter be
vordering van vrijwillige
melkproduktievermindering.
Een voor Nederland plezierig
bericht is zeker ook dat de
schoolmelkvoorziening van 1
september af volledig door de
gemeenschap zal worden ge
subsidieerd (thans voor 75
procent).
ng
ESTDUITSE
TONNEN
INGEHOUDEN
(DPA) Zes
^itduitsers zijn de afgelo-
dagen ontmaskerd als
[jDpnten voor de DDR. Drie
,kt^en 2'jn aangehouden,
vijl de andere drie kenne-
£ec kans hebben gezien te
beSchten, aldus de bekendma-
g van de Federale procu-
opgeneraal in Karlsruhe.
mannen worden ervan be-
uldigd te hebben gewerkt
de militaire geheime
van de DDR.
(Van onze correspondent Ami van Vree)
BÜCKEBURG De gebeurtenissen in een ijskou
de februarinacht vorig jaar op een Nederlands mi
litair bivak op de Lüneburger Heide, waar vier
wachtposten werden overvallen en van hun wa
pens beroofd, herleefde gisteren in de hete recht
zaal van het Duitse Bückeburg waar zes neo-nazi's
onder andere voor deze overval terechtstaan. De
vier Nederlandse militairen die gisteren als getui
gen waren opgeroepen, lieten er geen twijfel over
bestaan dat het een zeer brutale bewapende over
val was geweest waarbij enkele van hen waren
mishandeld en zij met de dood waren bedreigd.
Beroepssergeant Pieter Kruijssên (21) uit Tilburg
beschreef hoe drie gemaskerde mannen de tent wa
ren binnengedrongen waar hij met een andere sol
daat op wacht zat, hen onder bedreiging van wa
pens en met geweld dwongen op de grond te gaan
liggen en hun machinepistolen af te geven. (De
UZI's waren echter niet- geladen omdat het om een
„droge" NAVO-oefening ging). Twee van de drie
overvallers gingen vervolgens op zoek naar de twee
soldaten die buiten wacht liepen en die eveneens
werden overvallen en van hun wapens beroofd. De
belangrijkste getuige van deze overval was de voor
malige soldaat Willem Kooyman (23 uit Barsinger-
horn Noord-Holland), die bovendien als enige getui
ge vier overvallers meent te hebben gezien. Kooy
man en zijn maat Maas (die vrij ernstig werd ge
wond door een trap in zijn gezicht) moesten zich
bij de twee in de wachttent voegen. Zowel Kruys-
sen als Kooyman beweren dat de overvallers twee
maal hebben gediscussieerd of men de gevangenen
zou neerschieten, maar dat de leider van de groep
zich daar tegen verzette. De andere twee Neder
landse getuigen die gisteren voorkwamen, Kemner
en Heerens, hadden alleen het geluid van een auto
gehoord en de kreet „Erschiessen".
Hoewel belastend de verklaringen van de Nederlan
ders ook waren, veel minder overtuigend waren de
uitspraken over de identiteit van de gemaskerde
overvallers, wie van hen wat gedaan had en welke
wapens hij droeg. Wat dat betreft waren de Neder
landse getuigen niet zeker van hun zaak, vooral
toen de advocaten hen nader aan de tand voelden,
op allerlei details ingingen en wezen op tegenstrij
digheden in hun uitspraken. Met name toen het
ging over de lichaamsgrootte tan de verschillende
daders raakten de getuigen het spoor bijster.
Een van de bloedige incidenten die Turkije de laatste maanden geregeld hebben geteisterd, waar rech-
tsen en linksen fel tegenover elkaar staan. Een Turkse linkse student is doodgeschoten en vier andere
demonstranten zijn gewond door de politie die op hen het vuur heeft geopend, nadat zij een begrafe
nis van een van hun collega's hebben bijgewoond.
/arte doos
rnado gevonden
ICKPOOL (Rtr) Dui-
die zoeken naar het
van een zeer geheim
els gevechtsvliegtuig, de
nado geheten, dat vorige
i op onverklaarbare wij-
n de Ierse zee 40 mijl uit
Engelse kust bij Black-
is verongelukt, hebben
eren de .zwarte doos"
het toestel gevonden. Dit
het Britse ministerie
defensie bekendgemaakt
met andere op de zee-
em teruggevonden wrak-
[ken zou men .ver moeten
[en bij het opsporen van
oorzaak van het ongeluk,
[s het ministerie.
oer al dansend
estolen
och
ras, e
ems
comjoor meisjes
JteAPELS (DPA) - Een
te gkchtigjarige boer uit een
in het zuiden van
jdië staarde mét open
lclusiïnd naar de vier beval-
ige e meisjes die leuke
ïhaa: QSJes voor hem uitvoer-
,jjn terwijl hij voor zijn
j is zat uit te blazen van
dane arbeid.
ichrer open toen twee van
lijkn
ijdai begonnen uit te kle-
Toen de meisjes
'jlel ontkleed waren, was
db°er dat ook. De twee
inseresïes die niet aan
m0l: stripease hadden mee-
daan hadden intussen
huis doorzocht en
fearuit een kistje met
n He ld en juwelen meegeno-
laldeen-
derlfc
oog
n mond 'viel hog ver-
meisjes zich al dansen-
De barbaarse strijd in Nicaragua gaat nog steeds voort. Hier staat een Nicaraguaans
echtpaar bij het graf van van hun twee zonen van 14 en 15 jaar die ze voor hun
wo-
WASHINGTON
(AFP) De lidstaten
van de organisatie van
Amerikaanse staten
(OAS), die in Washing
ton bijeen zijn om te
onderzoeken op welke
manier er een einde kan
worden gemaakt aan de
burgeroorlog in Nicara
gua, zijn verdeeld in
drie groepen. De bespre
kingen op niveau van
ministers duren voort.
genheid van Nicaragua.
De enige punten waaro
ver de landen het eens
lijken te zijn, is de
noodzaak van een
staakt-het-vuren, de stop
zetting van alle militaire
steun uit het buitenland
aan de strijdende par
tijen en het verlenen
van humanitaire hulp
aan het volk van Nicara
gua. Na het debat zullen
de ministers achter ge
sloten deuren bijeen ko
men voor het moeilijkste
gedeelte van de bespre
kingen, namelijk het ko-
-men tot een compromis
en i het uitwerken van
een gemeenschappelijke
verklaring.
De Verenigde Staten, sa
men met Argentinië stre
ven naar de vorming
van een regering van
„verzoening", samenge
steld in overleg met de
OAS en alle groeperin
gen in Nicaragua, met
inbegrip van de sandi
nisten en de „democrati
sche" beweging van pre
sident Somoza. De lan
den van het Andespact
eisen de definitieve uit
sluiting van Somoza van
iedere politieke over
gangsregering. Mexico,
Guatemala, Salvador,
Honduras, Brazilië, Pa
raguay, Uruquay en Chi
li daarentegen verwer
pen iedere inmenging
van de OAS in het con
flict, dat zij beschouwen
als een interne aangele-
Het lid van de Nicaraguaanse Nationale Garde, Lorenzo
Brenis, dat er van verdacht wordt woensdag een Ameri
kaanse journalist in koelen bloede te hebben doodge
schoten. Brenis zei dat een collega er voor verantwoor
delijk was die later bij de gevechten omkwam.
