m van m Gigantische problemen luchtverkeer VS Hartstoch telijk pleidooi van paus voor vrede en de mensenrechten Thorpe weigert te getuigen Moord en afpersing onder Kroatische kolonie in de VS Iartinair lijdt I [rote verliezen GIN4_ UITENLAND LEIDSE COURANT/ VRIJDAG 8 JUN11979 BIPHOL - Het Ivallen van de J-10-vIoot kost irtinair een rart tot een half ljoen gulden r dag. De vier istellen van de ^atschappij ma- 3 tezamen ze- atig procent de vlootcapa- eit van Martin- uit. Alleen gis pen al moesten Jft vluchten naar hanse vakantie- itemmingen met jler materieel worden uitge voerd. Voor van daag stonden vier vluchten naar va kantiebestemmin gen op het pro gramma. Hiervoor zijn andere toe stellen, waaronder Boeing-737's vau Transavia, ingezet. Over de hele we reld beginnen luchtvaartmaat schappijen zich steeds meer te verzetten tegen de maatregel van de Amerikaanse dienst voor het luchtverkeer FA A om de DC-10's aan de grond te hou den. British Cale donian overweegt de FAA te vervol gen, de Canadese Wardair heeft de FAA verzocht voor enkele typen van het toestel een uitzondering te maken, en Swissair probeert in de Verenigde Staten het verbod op het type DC-10- 30, het interconti nentale type, inge trokken te krijgea De Indonesische luchtvaartmaat schappij Garuda heeft de vluchten naar Australië en Nederland ge staakt. WASHINGTON Het stilleggen van alle vluchten met DC-10's in de Verenigde Staten plaatst het gigantische Amerikaanse passa giersvervoer door de lucht voor grote proble men. Dagelijks verplaatsen zeker 800.000 Amerikanen zich door de lucht, van wie on geveer 70.000 per DC-10. Het vliegtuig is voor veel Amerikanen wat de bus of de trein is voor Europanen. Tussen enkele grote centra, onder andere tussen New York en Washing ton, vliegt elk uur een zogenaamde „shuttle", waarbij het kaartje in het vliegtuig wordt gekocht en op spitsuren onmiddellijk een nieuw vliegtuig wordt ingezet als er een vol „Het is een gekkenhuis", zei gisteren een woordvoerder van United Airlines, de grootste Amerikaanse luchtvaartmaatschappij, net te rug na een wekenlange staking van het tech nisch personeel. Getracht wordt zoveel moge lijk andere vliegtuigen in te zetten, maar het is vrijwel zeker dat de komende weken hon derdduizenden Amerikanen hun reisdoel niet per vliegtuig zullen bereiken. Het stilleggen van de DC-1 O's komt op een moment dat de vakantiedrukte begint en veel Amerikanen door de benzineschaarste beslo ten hebben het vliegtuig te nemen Bovendien heeft United Airlines de terugkeer in de lucht gevierd met halve prijstickets, een actie die door andere maatschappijen ijlings is overge nomen. Er zijn op dit moment 275 DC-1 O's in gebruik, waarvan 138 in de Verenigde Staten. Over de hele wereld voeren deze toestellen dagelijks 750 vluchten per dag uit (1 miljoen passagiers per week). McDonnell Douglas, de fabrikant, heeft nog bestellingen en opties lopen voor 130 DC-1 O's, waarmee het totaal over de 400 zou komen. Daardoor zou de acht jaar gele den geïntroduceerde DC-10 voor het eerst winst gaan opleveren. Volgens de fabrikant zijn na de ramp bij Chicago en de daaropvol gende gebeurtenissen geen afgzeggingen bin nengekomen. Wel heeft de Braziliaanse maat schappij Varig sindsdien vijf nieuwe DC-10's besteld. De fabriek drijft overigens voor ruim drie kwart van zijn verkopen op militaire vliegtuigen. De verwachting in de VS is dat de maatregel om de toestellen aan de grond te houden, niet snel zal worden opgeheven. De meest optimis tische geluiden spreken van zeker een week, maar het lijkt niet uitgesloten dat het veel langer zal duren. In kringen van het Ameri kaanse bureau voor de burgerluchtvaart, dat de maatregel afkondigde, wordt zelfs gespro ken van „niet eerder dan dat mogelijke essen tiële constructiefouten zijn verholpen". Kernpunt daarbij is dat het verlies van niet direct fatale onderdelen als een vrachtdeur (de ramp bij Parijs in 1974) of een motor (Chicago) heeft geleid tot het volledig oncon troleerbaar maken van het toestel. In de Ame rikaanse pers wordt een direct verband gelegd met de haast waarmee de fabriek de DC-10 heeft ontwikkeld, een haast die nodig was in verband met de ontwikkeling van de Lock- heed-jumbo, de Tristar. Van de Tristar zijn momenteel 163 exemplaren verkocht. Beide toestellen zijn overigens sterk achtergebleven bij de succesvolle Boeing-747. quarel van 1it Ier brengt B 25.000.- op YORK (UPI) Op een ,Iing in New York is don- rdagavond 25.000 gulden [aald voor een waterverf- tilderij van Adolf Hitler. <r een ander schilderij van hand van Hitier vóór hij hrer" was werd 14.000 |den neergeteld en vier id-omrande dank-u kaarten i zijn hand brachten 1500 Iden op. ansichtkaart beschreven r Eva Braun, Hitiers ndin en echtgenote te elf ure. werd verkocht voor 0 gulden. wente blijft ïgerust over ?rnopslag haus SCHEDE (ANP) Het •port van Nederlandse en itse technici over de tusse- islag van radioactieve ndstofelementen in Ahaus de ongerustheid in ente over dit plan niet ïgenomen. Dit vindt de 'ieucommissie van het ge- st Twente. In het rapport dien de deskundigen dat de llag in Ahaus geen kwaad voor volksgezondheid en eu. leden van de milieucom- vinden dat de conclu- van het rapport niet vol- jnde zijn toegelicht. Verder pen ze de nota achterge- lld omdat die ervan uitgaat F de bouw van de opwerk- pfabriek in Gorleben door- Dat plan is echter in- Idels van de baan. Een ge il van het niet-doorgaan i Gorleben zou volgens het irest Twente kunnen zijn de opslag van radioactie- ;stof in Ahaus gaat duren oorspronkelijk de bedoe- mada stelt fcrhuizing jassade in iraël uit i fl'AWA (UPI) - Canada fdaagt de verhuizing van n ambassade in Israël van I Aviv naar Jeruzalem om l vredesoverleg tussen Isra- en Egypte niet in de wie- i te rijden, zo heeft minis- !dens de .recente verkie scampagne heeft mijn ij laten weten dat zij be- 3 is de ambassade te ver- |atsen. Dat is nog zo. Zij is f van plan ervan terug te hen", aldus MacDonald. paanse fficier ermoord fN SEBASTIAN (AP) - In jlosa, een industriestad in t noorden van Spanje, is teren een majoor van het jaanse leger, Andres Varela, or twee mannen doodge- hoten toen hij zijn woning anenging. Zegslieden van de laanse politie hebben ver- lard dat de moord het )rk leek te zijn van de Bas- jche^ afscheidingsbeweging AUSCHWITZ Het bezoek, dat paus Johannes Paulus II gistermiddag aan Ausch witz heeft gebracht is het hoogtepunt tot nu toe ge worden van de pauselijke pelgrimage door Polen. Tij dens een vele malen door applaus onderbroken preek hield hij een hartstochtelijk pleidooi voor de bescher ming van de rechten van de mens en de menselijke waardigheid. Ook deed hij een dringende oproep tot vTede in de wereld en vroeg hij eerbiediging van de sou- vereiniteit van alle volke- De paus was tijdens de "ruim drie uur durende plechtigheid duidelijk ont roerd. Tevoren had hij hij enige tijd gebeden in de be ruchte hongerbunker waar de Poolse pater Maximilian Kolbe eind juli 1941 de dood vond. Hij had daar de plaats ingenomen van de va der van een groot gezin. Met een aantal anderen werd pa ter Kolbe opgesloten om de hongerdood te sterven. Toen de bunker na vele dagen werd geopend bleek alleen pater Kolbe nog in leven. De nazi's dienden hem toen een dodelijke injectie toe. De door pater Kolbe gered de man, de Pool Franciszek Gajowniczek, die nu 78 jaar is, bevond zich onder de honderdduizenden, die de plechtigheid meemaakten. Paus Johannes Paulus hield een indrukwekkende preek, die door veelvuldig en vaak langdurig applaus werd on derbroken. De paus sprak langzaam, nadrukkelijk en duidelijk geroerd. „Ik kniel op het Golgotha van de mo derne wereld, op deze gra ven. Ik kniel voor al de in scripties die de herinnering aan de slachtoffers van Auschwitz in vele talen dra gen. Ik wil vooral stilstaan bij een inscriptie in het He breeuws. Deze herinnert aan het volk, welks zonen en dochters totaal uitgeroeid moesten worden. Het volk, dat van God zelf het gebod „Gij zult niet doden" kreeg en zelf op een bijzondere manier ondervond wat do den is. Niemand mag deze inscriptie onverschillig voor bijlopen". De menigte was doodstil toen de paus deze woorden vanaf zijn podium sprak. Hij memoreerde de in het Russisch gestelde inscriptie. „Ik wil daar niets over zeg gen. Ik weet goed, dat zij afkomstig is van een volk, dat een groot aandeel had in de strijd voor de vrij heid". Hij zei, dat men in Ausch witz niet als toerist kon ko men. „Hier moet men zich afvragen waar de grenzen Even los van de honderdduizenden, die hem bij zijn tocht door Polen omrin gen, bidt paus Johannes Paulus II bij de dodenmuur in het voormalige con centratiekamp Auschwitz, nadat hij daar een krans had gelegd. In de kampen van Auschwitz en Birkenau kwamen tussen 1941 en 1945 tenminste zes mil joen mensen om. van de haat, de grenzen van de vernietiging van de mens door de mens, de grenzen van de gruwelijkheid lig gen". Auschwitz is een pro- dukt van de oorlog. Deze brengt een uitzonderlijke toename van de haat, van de verwoesting en van de gruwelijkheid met zich mee. En hoewel men niet kan loo chenen, aldus de paus, dat de oorlog ook nieuwe moge lijkheden van menselijke moed, van dapperheid en van vaderlandsliefde open baart, wint toch bij een ver gelijking de negatieve zijde. Zij wint steeds meer, omdat de vernietigingskracht van de door de moderne tech niek uitgevonden wapens van dag tot dag groeit. Ver antwoordelijk voor de oorlog zijn niet alleen diegenen die de oorlog aanstoken, maar ook diegenen, die niet alles doen wat in hun vermogen ligt om de oorlog te verhin deren. De paus legde er de nadruk op, dat hij niet wilde be- Bij degenen, die de herdenking in het concentratie kamp Auschwitz bijwoonden, bevond zich ook de nu 78-jarige Pool. Franciszek Gajowniczek. Hij is nog in leven, dankzij de daad van de Poolse pater Maximilian Kolbe, die in 1941 zijn plaats innam in de beruchte hongerbunker en daar de dood vond. worpen aan de eisen van het systeem?", aldus de paus die verder zei: „Kan het iemand verbazen, dat de paus die geboren en opge voed is in dit land, de paus die naar de zetel van Sint- Petrus kwam uit het bisdom waarin het kamp Auschwitz ligt, zijn hele eerste ency cliek „Redemptor Hominis" (Verlosser van de mens), heeft gewijd aan de waar digheid van de mens en zijn onvervreemdbare rechten die zo gemakkelijk vernie tigd kunnen worden door zijn medemensen?" Een zeer lang applaus kreeg de paus toe hij zei: „Nooit mag een volk zich op kosten van een ander volk ontwik kelen", daarmee duidelijk doelend op bijvoorbeeld de positie van de Sovjet-Unie in Oost-Europa. Maar hij be pleitte ook het op gang hou den van een dialoog tussen partijen die verschillende maatschappijvisies hebben. In groot contrast tot het in drukwekkende bezoek van de paus aan Auschwitz stond het bezoek, dat hij gisteren eerder op de dag bracht aan zijn geboorte plaats Wadowice, een stadje van nu twintigduizend inwo ners op vijftig kilometer af- De paus zelf greep direct naar de microfoon als het volk weer eens een van zijn oneindig aantal liederen aan hief en zong er met zijn ba riton de tweede stem bij. Hij schijnt de hele, nagenoeg onuitputtelijke. Poolse liede renschat uit het hoofd te kennen. Met de gebaren en de berekende rustpauzes van de geboren toneelspeler wees hij tijdens zijn uitbun dig bejubelde toespraak op zijn geboortehuis, op de la gere school, die hij bezocht heeft en op het plein, waar op hij als kind gespeeld heeft. Zijn tevoren geschre ven toespraak legde hij weer eens nonchalant terzijde om diep in zijn herinneringen te tasten en het was andermaal het juiste gebaar op de juis te plaats. Voor velen had hij een per soonlijk woord. Tegen een oude vriend, Zbigruew Sit- kowski, zei hij:„We moeten elkaar veel vaker zien, Zbig- niew, want we worden als maar ouder". En toen^hij de mensen vroeg hem eindelijk te laten gaan, omdat „ze in het Vaticaan denken, dat ik eeuwig paus blijf", zong de menigte nog maar eens „Sto Lat": dat hij minstens hon derd jaar mocht worden... schuldigen, doch slechts tot bezinning wilde oproepen. Hij vroeg zich af hoe het mogelijk is, dat de onver vreemdbare rechten van de mens zo gemakkelijk door medemensen met voeten kunnen worden getreden. „Is het al voldoende om iemand een ander uniform aan te trekken en hem te wapenen met het apparaat van de vernietiging? Is het voldoen de om hem een ideologie op te leggen waarin de rechten van de mens worden onder- (Van onze correspondent Roger Simons) LONDEN Het sensationele proces-Thorpe, dat sinds 7 mei aan de gang is voor de Old Bailey in Londen, is plotseling geschorst omdat de 50-jarige gewezen liberale leider en nog twee andere beklaagden weigerden te getuigen. Zij worden onder meer beschuldigd van samenzwering om Thorpe's ho mofiele vriend, ex-mannequin Norman Scott (35), te vermoor den. Door de onverwachte wending kunnen volgende maandag de pleidooien al beginnen, omdat de verdediging haar getuigen verhoor heeft afgesloten. Het oordeel van de jury. die bestaat uit negen mannen en drie vrouwen, en de uitspraak door rechter Cantley zullen daarna niet erg lang meer op zich laten wachten. In deze nieuwe omstandigheden zou het proces-Thorpe al ein de volgende week afgelopen kunnen zijn. Als Thorpe en zijn drie mede-beklaagden schuldig bevonden worden, kunnen zij een gevangenisstraf krijgen van maximaal tien jaar. De enige beklaagde, die zich tijdens het proces als getuige heeft laten verhoren, is de Welse zakenman George Deacon. Hij heeft bekend, dat door zijn tussenkomst de piloot Andrew Newton in contact gebracht werd met de andere beklaagden. „Ik dacht dat ze Newton alleen zouden verzoeken Norman Scott, die chantage pleegde, de schrik op het lijf te jagen", zei Deacon. Maar volgens Newton zelf moest hij Scott vermoor den. Die lugubere opdracht werd evenwel nooit uitgevoerd. Newton schoot alleen de hond van Scott dood. Presidentieel gebaar van solidariteit President Carter van de VS maakt hier een gebaar van solidariteit met op de achtergrond het embleem van de internationale vakbond van werkers in de voedingsindustrie. Deze vakbond is deze week opgericht. Ontslag Portugese regering aanvaard LISSABON (AFP-UPD - President Eanes van Portugal heeft het ontslag van de re gering Mota Pinto aanvaard. De woordvoerder van de pre sident, Caldeira Guimaraes, heeft dit gisteren bekendge maakt. De regering van Pinto zal aanblijven tot er een nieuwe De woordvoerder liet zich er niet over uit of president Ea nes van plan is een nieuwe regering te vormen of het parlement te ontbinden en nieuwe verkiezingen uit te schrijven. Journalisten in zaak Moro beschuldigd ROME (Reuter) In de zaak van de moord op de Italiaan se premier Aldo Moro zijn gisteren drie journalisten in staat van beschuldiging ge steld. Het drietal, woensdag aange houden in het pand van het tijdschrift Metropoli, wordt beschuldigd van gewapend verzet tegen het staatsgezag, het vormen van een gewapen de bende en ondermijnende activiteit Het zijn Paolo Vir- no, Lucio Castellano en Libe ro Maesano. >S ANGELES (UPI) - De FBI heeft onderzoek ingesteld naar een reeks bomaanslagen, afpersingen en igen met de dood onder de Kro- 5°he gemeenschap in de VS. Volgens t FBI zijn radikale elementen binnen groep, die streeft naar afscheiding Ongeveer vijftig Kroaten in de VS heb ben brieven ontvangen, waarin zij met de dood bedreigd werden. Deze brieven zijn in West-Duitslan'd op de post ge daan. Daarin wordt een bijdrage geëist voor de afscheidingsbeweging. Deze bij drage moest gestuurd worden naar een adres in Paraguay. De FBI ondervindt in zijn onderzoek nogal wat moeilijkheden, omdaz de Kroa ten weigerachtig zijn om inlichtingen te geven. Deze onwil komt voort uit de overtuiging dat de Joegoslavische gehei me politie erachter zou zitten. Deze ge heime politie, de Oedba, zou inlichtingen krijgen van de FBI. De FBI ontkent dat er contacten bestaan met de Oedba en ook dat inlichtingen aan de Joegoslavische autoriteiten wor den doorgegeven. In en om Los Angeles hebben drie moordaanslagen en een moord plaats ge had. Bovendien hebben veel leden van de Kroatische kolonie dreigbrieven ont vangen. Een van de zaken, die de FBI thans on derzoekt is de moord op Krizan Brkic op 22 november van het vorige jaar. Brkic had tevoren een dreigbrief ontvan gen. In april van dit jaar zijn bomaan slagen gepleegd op woningen van Kroa ten in Greenburg en Chicago.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 11