'Door al die woonerven is straks
geen brand meer te blussen'
Leids Toonkunstorkest
deed Britten versteld staan
HARTEKREET VAN LEIDSE BRANDWEERMAN:
Dorine vam der Klei weinig gevarieerd
STAD
LEIDSE COURANT
DINSDAG 5 JUN11979 PAGINA 3
«iijA
j
LEIDEN „De stad wordt
zo langzamerhand onbegaan
baar voor onze auto's. Met de
autospuit is het in grote de
len van Leiden al bijna on
mogelijk om er te komen,
laat staan met nog grotere
voertuigen als de ladderwa
gen of de hoogwerker. Wij
ken. die normaal gesproken
goed bereikbaar zijn, gaan
naar de knoppen, omdat een
handjevol bewoners met alle
geweld een breed trottoir
voor de deur wil hebben, het
liefst nog met van die mooie
bochten erin, zodat je 's
avonds met je auto de slalom
kunt oefenen. Die mooie stra
ten heten dan tegenwoordig
woonerf. „Het is er nu zo
fijn wonen sinds onze straat
woonerf is", hoor je die men
sen dan zeggen. Maar nie
mand rept erover, of de
straat ook veiliger is gewor
den en of de brandweer er
met zijn wagens doorheen
kan. Daar hoor je geen mens
over. Alleen als het te laat
is, als er brand uitbreekt en
de brandweer kan niet op
tijd ter plekke zijn, doordat
er overal auto's op drie bre
de stoepen staan geparkeerd,
ja, dan regent het klachten
en wordt ons de zwarte piet
toegespeeld", zegt de heer W.
Harteveld, hoofd van de af
deling preventie van de Leid-
se brandweer.
De heer Harteveld (en hij niet
alleen) ziet met lede ogen dat
de Sleutelstad in veel wijken
een nirwana voor de voetgan
ger aan het worden is. Stra
ten die tot voor kort optimaal
bereikbaar waren voor brand
weer en ziekenauto gaan vol
gens hem steeds meer op een
wandelpark lijken, waar de
voetganger het beheer over
voert. „Overal bloembakken,
paaltjes, bochten, heuvels,
druppels en oortjes op de
weg, hoe breder, hoe mooier.
Maar men vergeet wel, dat op
die oortjes 's avonds auto's
worden geparkeerd, het ver
keer zich tegen die onverlich
te druppels te pletter rijdt,
Obstakels voor de brandweer in de Paul Krugerstraat
die mooie bochten door snel
heidsduivels als rallybaan
worden gebruikt en dat de
brandweer er „kostbare" mi
nuten langer over moet gaan
doen om op de plek des on
heil s te kunnen arriveren. En
in enkele gevallen er hele
maal niet kan komen, omdat
de straat door geparkeerde
auto's wordt versperd. Die
uitruktijd van zes minuten,
die de brandweer heeft om
ter plekke te kunnen zijn is
een farce aan het worden.
Vergeet het maar. We doen er
nu al acht minuten over om
van de St. Jorissteeg op de
Langebrug te komen, waar de
brandweerkazerne is".
Een rit met de brandweerauto
levert het bewijs. Harteveld
achter het stuur van de A3,
een van de drie autospuiten
van de Leidse brandweer en
naast hem collega F. van
Oosten, een jonge officier, die
hem over twee jaar gaat ver
vangen, want dan gaat Harte
veld (53) met pensioen.
„Breedte voor luxe", mompelt
de geroutineerde chauffeur
als hij in de Vreewijkstraat
tussen twee tegenoverelkaar
op „oortjes" geparkeerde au
to's moet laveren, die voor de
2,5 meter brede brandweerwa
gen nauwelijks een centimeter
ruimte overlaten. Vloekend
rijdt de brandweerman de
Morsweg' over om op de hoek
van de melkman de Paul
Krugerstraat in te draaien.
Hij kan geen kant op. De
straat is semi-woonerf gewor
den, een lang lint van wijnro
de paaltjes, verkeersluw,
maar afgeladen met auto's, de
een nog idioter op de weg
neergezet dan de ander.
Bloembakken verfraaien het
geheel.
Van Oosten: „Ja, als er in dit
buurtje brand uitbreekt, dan
zie ik het somber in. Door
drukken heeft hier geen enke
le zin. Je kan moeilijk door
een auto heen rijden. Het. is
ook erg zonde van al dat
werk van de stratenmakers.
We hebben al heel wat vak
werk kapot gereden, omdat
we ergens niet konden ko
men, zonder een bloembak of
een verhoogde rand mee te
Harteveld: Ik geloof er trou
wens niks van, dat die buur
ten er verkeersveiliger op
worden. De jeugd wordt ge
woon verpest door al die be
scherming. Ik zeg altijd een
schipperskind valt Hiet in het
water, een kind dat aan een
spoorlijn woont loopt niet on
der de trein en een stads jon
gen niet zomaar onder een
auto. Dat krijg je wel als je
ze in de watten legt en van je
straat een tuintje maakt.. Het
is onrealistisch om de auto
weg te denken. Dat zie je in
deze buurten toch zelf ook,
iederen heeft een auto. Ook
al rijd ik graag op de fiets,
mijn wagen kan ik gewoon
niet meer wegdenken. Dat
hele woonerven-gedoe, danken
we-per buurt aan een handje
vol mensen die zo nodig moe
ten. Het zijn er nooit meer
dan een stuk of zes. Ze
schrijven lange brieven naar
de gemeente, schelden dat het
in hun straat zo'n rotzooi is
en dan stuurt het stadhuis je
de volgende maand een brief,
dat in die en die buurt een
woonerf komt. Of je daar
dan maar rekening mee wil
houden".
De heer Harteveld laat zo'n
brief zien. Het betreft bepaal
de verbeteringen aan de Bos-
huizerkade, Diemeistraat en
Gerrit Kasteinstraat. Die stra
ten krijgen eenrichtingver
keer. „Terwijl we anders ge
lijk via de Vijf Meilaan de
Gerrit Kasteinstraat in kon
den rijden, moeten we nu
eerst de Telderskade over om
er te kunnen komen. Wordt
ook zo'n soort van woonerf".
In de brief, afkomstig van de
hoofdafdeling verkeerszaken
van de dienst gemeentewer
ken staat het volgende: „De
aansluiting van deze straten
op de Vijf Meilaan moet zo
danig worden gewijzigd, dat
in en uitrijden van auto's fy
siek 'onmogelijk wordt, terwijl
dit niet geldt voor het fiets-
verkeer".
„Geklets natuurlijk, maar de
raadscommissie gaat zonder
meer mee akkoord. Het rotte
is dat alles tot stand komt in
overleg met de bewoners, ook
al zijn dat er maar een paar.
Het moet een woongebied
worden, klagen ze dan. Maar
wat is in Leiden dan wel
geen woongebied. Iedere
straat toch".
Als de A3 door de straat van
de heer Harteveld rijdt, wordt
de brandweerman nog som
berder. „Ik weet zeker, dat ik
binnenkort ook van die hob
bels en bochten voor mijn
deur krijg en ook van die
prachtige bloemen op mijn
stoep. Niemand weet er iets
van, want de meeste mensen
gaan 's avonds niet zitten ver
gaderen, als zij van hun werk
af komen. Maar het groepje
fanaten zal er wel voor zor
gen, dat het allemaal in orde
komt. Het is allemaal politiek.
Als het kon zou er eens eèn
vergadering moeten komen,
waaraan de hele stad mee
kan doen. Ik ben bpnieuwd of
dan ook iedereen om wooner
ven zou staan te schreeuwen.
PETER VIERING
Zilveren priesterjubileum
Pastor drs E.C. Hoogervorst viert zondag 10 juni in de
St Petrusparochie zijn zilveren Priesterjubileum. De ker
kelijke viering beeft op die dag plaats om 10.30 tijdens
een plechtige eucharistieviering. Zaterdag 9 juni om
19.00 uur wordt een gezinsmis gehouden voor en door
jeugdige parochianen ook ter gelegenheid van bet vijfen
twintig jarig jubileum. Sinds 1973 is de pastor in de St
Petrusparochie te Leiden verbonden. De jubilaris werd
op 12 juni 1954 in de St Bavo te Haarlem tot priester
gewijd, waarna hij tot kapelaan te Reeuwijk werd be
noemd. Na enkele jaren ging de pastor Nederlands stu
deren. In 1961 deed hij het doctoraal examen en werd
daarop benoemd tot leraar aan het klein seminarie
Leeuwenhorst in Noordwijkerhout. Verandering in de
bestemming van Leeuwenhorst en het tekort aan pries
ters was reden om de benoeming tot kapelaan in Leiden
te aanvaarden. Een jaar later werd hem de leiding van
de St Petrusparochie toevertrouwd, met foto van Hoo
gervorst.
Fietstocht naar Woubrugge
Het bestuur van de Vereniging Oud-Leiden organiseert 9
juni een fietstocht naar Woubrugge voor leden en intro-
ducé's. Om éen uür is het vertrek bij de Spanjaardsbrug
aan het einde van de Lage Rijndijk. In Woubrugge ont
vangt de heer drs. B. de Boer de deelnemers en zal een
en ander over de geschiedenis van het stadje vertellen.
De tocht staat onder leiding van de heren Van Soest en
Kortenbout van der Sluys.
Prijsuitreiking
Voor de kinderen, die in de paasvakantie hebben meege
daan aan de wedstrijd in het maken van spelletjes in het
Rijksmuseum voor Volkenkunde is woensdag 6 juni de
prijsuitreiking. Deze wordt feestelijk omkleed. Voor de
spelletjesmakers wordt ook een poppenkastvoorstelling
gehouden. Om twee uur begint de uitreiking in het mu
seum aan de Steenstraat.
Excursies
De koninklijke maatschappij voor tuinbouw en plant
kunde afdeling Leiden maakt de komende maanden drie
excursies. Dinsdag 12 juni wordt vanaf acht uur een be
zoek gebracht aan de rijksmuseum van Natuurlijke His
torie aan de Raamsteeg. Woensdag 27 juni staat een be
zoek aan het potplantenbedrijf van de firma Lemkes in
Alphen aan den Rijn op het programma. Om twaalf
over zeven 's avonds vertrekken de deelnemers vanaf
het Stationsplein met lijn 7 van „Wies* Nederland". Za
terdag 15 en zondag 16 september maakt de maatschap
pij een excursie naar de Bundesgartenschau in Bonn.
Politie in
gevecht
o
met twee
arrestanten
LEIDEN De Leidse politie
heeft zaterdagavond veel
moeite gehad met de arresta
tie van twee agressieve per
sonen op de hoek van de
Vrouwensteeg en de Haar
lemmerstraat. De door over
matig alcoholgebruik bene
velde Leidenaars verzetten
zich hevig. Een agent werd
in het gezicht geslagen en in
de bovenarm gebeten toen hij
een houdgreep toepaste.
De vechtpartij begon rond zes
uur, toen een Leidenaar naar
een op de hoek geparkeerde
surveillancewagen van de
Leidse politie toeliep en door
het portierraam de agent ach
ter het stuur zonder enige re
den in het gezicht sloeg. Toen
de twee agenten uitstapten
om de vechtersbaas te arres-
teren, kreeg deze laatste hulp.
Nadat de Hermandad verster
king had ingeroepen, wist
men met acht man het twee
tal te arresteren. De strubbe
lingen werden nauwgezet; ga-
degeslagen door enkele tien
tallen kijkers, die zich overi
gens passief gedroegen.
Tegen een 21-jarige Leidenaar
werd proces opgemaakt we-,
gens verzet tegen arrestatie,
poging tot vernieling van de
surveillancewagen en mishan-
I deling door het bijten in de
arm van de agent. Een 18-ja-
rige Leidenaar werd poging
tot zware mishandeling ver
weten; hij had getracht een
zware straattegel naar de po
litiemensen te werpen.
Aanrijding op
W. de Zwijgerlaan
LEIDEN Twee personen
zijn in de nacht van zondag
op maandag gewond geraakt
bij een aanrijding op de Wil
lem de Zwijgerlaan in Lei
den. Beide personen werden
opgenomen in het AZL.
Het ongeval ontstond toen
een personenauto, bestuurd
door een 42-jarige Leidenaar
i plotseling vanaf de ventweg
de Willem de Zwijgerlaan op
reed. Een auto, bestuurd door
een 31-jarige vrouw uit Kat
wijk/Rijn kon hem niet meer
ontwijken. In het ziekenhuis
werd de Leidenaar de bloed
proef met positief resultaat
afgenomen.
Het Leids
Toonkunstor
kest tijdens
de opnamen
voor BBC-te-
levisie in de
St. German's
Church in
Cardiff
LEIDEN Het Toonkunstorkest Leiden
heeft een concertreis naar Engeland ge
maakt waar het medewerking verleende
aan drie uitvoeringen met het Groot Ge
mengd Koor „Hagacantare" uit Den Haag.
Zowel het orkest als het koor staan onder
leiding van René Verhoeff, een hoogst be
kwame jonge dirigent die niet eerder op
reis gaat of het concertrepertoire moet er
geheid inzitten. Dat er ernstig en met volle
inzet aan de voorbereidingen is gewerkt
bleek dan ook wel bij alle optredens, die
ondanks vermoeienissen van de reis op
even hoog niveau stonden als de keuze van
het programma dat werken omvatte van
barok-componisten zowel als van 20e eeuw-
se meesters als Distier, Kod£Iy en Hendrik
Andriessen.
Het uit 120 koorzangers, 30 intrumententalis-
ten en twee solisten, de sopraan Wendela
Bronsgeest en de bariton Bernard Kruysen,
bestaande reisgezelschap dat per boot en
bus door het concertreizenbureau Nico Nan-
ninga door Zuid-Engeland werd getranspor
teerd, verzorgde drei concerten in rooms-ka-
tholieke kerken in Bristol en Cardiff waar
onder één in het kader van het Bath Festi
val en één voor de BBC-televisie.
Het orkest dat zich manifesteerde als een
ensemble dat niet voor een professioneel en
semble onder doet, had tot taak het koor en
de solisten te begeleiden. Doordat koor en
orkest onder dezelfde dirigent werken en
door deze tot een even hoog peil zijn opge
voerd, was de samenwerking voortreffelijk:
de uitvoeringen klonken als een eenheid
zonder hiaten. Overigens was dit niet voor
het eerst dat koor en orkest samenwerkten,
eerder was dit het geval tijdens een concert
in de Hartebrugkerk, radio-opnamen van de
Kerstcyclus van Marius Monnikendam en de
jaarlijkse, door Hagacantare georganiseerde
Kerstconcerten in de Grote Kerk in Den
Haag. Men is dus behoorlijk op elkaar inge
speeld.
Het eerste van de drie optredens vond in
Cardiff, de hoofdstad van Wales, plaats in
de zeer goed bezette gothische Llandaff Ca
thedral. Reeds bij het eerst uitgevoerde
werk, „Gelobet sei der da kommt" van De-
dekind met alle medewerkenden bleek dat
er muziek van klasse werd gemaakt, de a-
koestiek van de kerk werkte hieraan in gun
stige zin mee; het publiek reageerde dan
ook met een duidelijk positief applaus.
Enorm succes oogstte ook de bariton Be
rnard Kruysen als solist in de Cantate „Ich
habe genug" van Joh. S. Bach; met zijn in
drukwekkende, welluidende stem wist hij de
hele kerk te vullen en het publiek te impo
neren. Na deze berustende religieuze Bach
werd diens veelzijdig talent gedemonstreerd
in de gemoedelijke, huiselijke en onderhou
dende „Kaffee Kantate" waarin de sopraan
Wendela Bronsgeest soliste was. De uitste
kende instrumentale begeleiding van de flui
tiste Stance Backer, claveciniste Henny Vos
sen en de cellisten van het orkest verdienen
een extra vermelding. Met deze intrumenta-
listen zong zij voorts de aria „Süszer Trost,
mein Jesu kommt" uit de Cantate 151 van
Joh. S. Bach en met het koor en orkest de
Cantate „Nichts soli uns scheiden" van Bux-
tehude, werken die vooral diepe indruk
maakten door de muzikaal hoogstaande uit
voering.
Behalve de door liet Toonkunstorkest bege
leide werken zong Hagacantare een tweetal
uiterst, verzorgde a capella werken van
Hugo Distier en Zoltan Kodaly waarin ju
weeltjes van klankschakeringen te beluiste
ren waren.
Het orkest kreeg een aparte feature in twee
werken; Hans Roskam was solist in het
Concert voor hobo en orkest van A. Corelli,
dat een uitstekende, stijlvolle vertolking
kreeg, fraai van toon en subtiel van sfeer.
Een ronduit verbluffende prestatie werd ge
leverd in het zelfs voor professionele musici
niet eenvoudig te spelen, in 1935 knap en
inventief geschreven „Kuhnau Variations"
van de nestor van de Nederlandse compo
nisten Hendrik Andriessen. In deze variaties
en fuga op een thema van Johann Kuhnau
(1660-1722) worden alle klankmogelijkheden
van een strijkorkest benut. Talloze onver
wachte, spanningsvolle klanken kwamen op
verrassende wijze uit de instrumenten, van
af zinderende violen tot diepe tot contrabas
tonen reikende samenklanken van de celli.
Overigens werd dit stuk alleen tijdens het
eerste concert uitgevoerd.
De uitnodiging tot de toernee naar Engeland
was uitgegaan van de organisatie van het
jaarlijkse Bath Festival, een stadje in de
omgeving van Bristol. Het concert in het ka
der van dit festival vond plaats in de Clif
ton Cathedral van de H.H. Petrus en Paulus
te Bristol, een zes jaar geleden ingewijd, ul
tra-modern gebouw. De sfeer in dit opmer
kelijk originele, geheel in beton uitgevoerde
gebouw was uiteraard afwijkend van de
voorgaande locatie, ook doordat de kerk,
die 1200 bezoekers kan herbergen, slechts
matig was bezet. Niettemin werd er weer
met enthousiasme gloedvol gemusiceerd.
De televisie-opnamen werden gemaakt in de
in een buitenwijk van Cardiff gelegen Paro
chiekerk St. German's Church. Dit in 1886
ingewijde neo-gothische kerkgebouw leent
zich zowel door de entourage als de akoe
stiek hiervoor uitstekend. Voor de kleurente
levisie-opnamen werkten ook de oranje cor
sages van de dameskoorleden en de rood-
wit-blauwe shawls en dassen met het Leidse
wapen van de orkestleden visueel mee. De
opnamen hadden een zodanig vlot verloop
dat de BBC-heren hiervan versteld stonden,
dit hadden zij met amateurs nog nooit mee
gemaakt. Ook over de muzikale kwaliteit
was men zeer tevreden. De datum van uit
zending is nog niet bekend, onderhandelin
gen zijn gaande om de registratie ook voor
de Nederlandse televisie over te nemen.
Na een bezoek aan Windsor en London, dat
door de aanwezigheid van tienduizenden lal
lende en herrieschoppende Schotse voetbal
fans zich anders dan normaal vertoonde,
keerde het succesvolle culturele reisgezel
schap voldaan maar vermoeid' per dagboot
huiswaarts om het afgelopen weekeinde al
weer een conert te geven in de Hooglandse
kerk.
WOUTER VAN GOOL
LEIDEN De Leidse politie
heeft zaterdagavond twee
maal geassisteerd bij 't Bree-
fyuis in dé Leidse Breestraat.
In beide gevallen werd men
te hulp geroepen omdat jon
gelieden zich verzetten toen
zij niet tot het jeugdcentrum
werden toegelaten.
Weer vernielingen in Hortus Botanicus
LEIDEN Voor de tweede maal in. enkele weken hebben
vandalen ingebroken in de Leidse Hortus Botanicus. Enkele
kassen werden vernield en bloembakken werden omgekeerd.
Niets werd ontvreemd. De vernietigen werden aangericht in
de nacht van vrijdag op zaterdag.
LEIDEN Het eind van het
toneelseizoen lijkt in kleine
theaters als het LAK voorbe
stemd voor een serie try-outs.
Dinsdag probeerde Theu
Boermans een programma
uit, volgende week zaterdag
is het Lijn Negen dat ons
gaat laten zien wat we vol
gend jaar kunnen verwachten
ep afgelopen zaterdag was
dat één De Sissie, Dorine van
der Klei, met „Leven is slo
ven en liefde is lastig".
„Leven is sloven en liefde is
lastig" is een liedjesprogram
ma, waarin af en toe een Lot
te Lenia-achtige zangwijze bij
Van der Klei doorbreekt, in
de verte de rollende r's van
Piaf te ontwaren zijn, maar
waarin voornamelijk de gekte
vih Van der Klei het
boeiendst is. De maffe wijze
van het aan elkaar praten
van de songs, de gekke bek
ken die ze trekt en de ver
moeide pufjes die ze slaakt
tijdens het zingen, en de mal
le bewegingen, zijn het zout
in de pap van het program
ma. Voor een deel werden die.
zaterdag veroorzaakt door on
volkomenheden in de voor
stelling en kleine black-outs
van Van der Klei, die in een
voltooide voordracht natuur
lijk maar misschien wel
helaas niet meer zullen
voorkomen.
De teksten van de liederen
hebben iets licht absurds, dat
dus fraai combineert met de
wijze van brengen van Van
der Klei. „Leven is sloven" zit
eeti beetje tussen edel-kitch
en nieuwe-lulligheid in. en zal
bij een select publiek moge
lijk aanslaan.
Van der Klei werd begeleid
door Thom Jansen en Esther
Strumphler. Mevrouw Ineke
van Dijk.uit Amstelveen voer
de een arabische buikdans
uit. Dat was al het theater.
Verder was het zang, wat de
klok sloeg.
PAUL VAN DER PLANK
Leids
„Imperium'
met toneel
van hoog
niveau
LEIDEN Reeds geruime
tijd heeft de Leidse toneel
groep Imperium het stuk
„Met gesloten deuren" van
Sartre gespeeld. Zaterdaga
vond vond de laatste voor
stelling plaats. Imperium
heeft het stuk 4 jaar geleden
ook op het repertoire gehad,
en speelde het toen in vrij
wel gelijke bezetting, en met
dezelfde regisseur. Het spel
peil lag afgelopen zaterdag
even hoog, zo niet hoger dan
dat van voorheen. De leden
van Imperium zijn in staat
tot uitstekend toneel, met
goede spanningsopbouw en
tekstzegging. Zij hebben „Met
gesloten deuren" dan ook
niet opnieuw gespeeld uit ge
makzucht of gebrek aan ta
lent.
Het afgelopen jaar is niet ge
makkelijk geweest voor Impe
rium. Zij moesten weg uit
hun ruimte aan de Vestes-
traat wegens afbraakplannen
en heeft het lang geduurd
voordat zij een nieuwe ruimte
vonden. Hun microtheater is
thans gevestigd aan de Oude
Vest 35 in de gymzaal van
een oude school. Na een in
tensieve verbouwing door alle
spelers, is de ruimte nu gro-
tendeeld gebruiksklaar. De
speelzaal is nog wat klein, en
er bestaan plannen om hem
door te breken; de foyer is
echter bijzonder gezellig. Het
is een uitstekende plaats om
na afloop van de voorstelling
nog wat na te blijven praten
met elkaar 'of met de spelers.
Ondanks al deze werkzaamhe
den wilde de groep het Leid
se pubhek toch een stuk aan
bieden, zonder een al te zwa
re wissel op zichzelf te trek
ken. Vandaar de reprise.
Over enige maanden zal de
officiële opening plaatsvinden
met een stuk van Goldoni. De
regie is in handen van Niek
Pancras, acteur bij De Appel.
Het stuk zal gespeeld worden
in de commedia dell'arte stijl,
een wereldberoemde komische
techniek uit Italië. Hoewel
oorspronkelijk gesitueerd in
Italië, is de handeling van het
stuk verplaatst naar Leiden.
Gezien de voorgaande stuk
ken, kan het een interessante
ervaring worden.
De leden van Imperium val
len onder de noemer „ama
teurs", daar zij het toneelspe
len part-time beoefenen, en er
niet mee in hun levensonder
houd voorzien.
JACQUELINE MAHIEU