Eenbeetje frivool
magbest
EEN WEEK
KELDERKOOPJES
Een éigen
huis:
tekorten
en
uitschieters
MODEHUIS DE GROOT
GERARD REVE
BUNDELT
ONGEPUBLICEERD
WERK
In grote dankbaarheid terugdenkend aan het blijde
geloof, waarin zij ons heeft leren leven, delen wij u
mede, dat God zondagmorgen tot Zich heeft geroe
pen onze lieve moeder, oma, zus, schoonzus en
tante
MARIA BOERS-CLARIJS
Weduwe van Barnardus Petrus Boers
Dicht bij de plaats waar zij 73 jaar geleden werd ge
boren, gaf zij het levenslicht terug in het Bethesda-
St. Joseph Ziekenhuis te Vlissingen.
Hazerswoude: Jan Boers
Ank Boers-de Hertogh
Berthold, Yvette, Jasper
Zoeterwoude: Hans Boers
Lenie Boers-de Wolf
Roland, Annette, Leonie
Hazerswoude: Hélène v d. Voort-Boers
Theo v. d. Voort
Mariëtta, Angelique
Groenlo: Ben Boers
Henny Boers-Knijff
Wouter, Jeroen
Koudekerk a. d. Rijn: Greet Meskers-Boers
Bert Meskers
Edwin, Paul
Didam: Toos Straver-Boers
Henk Straver
Petra, Elvira
Hazerswoude: Coen Boers
Gemma Boers-Geuke
Bernard, Marjorie, Pascal
Hazerswoude: Aad Boers
Riet Boers-Vriesekoop
Karin, Heddy
Hazerswoude: Marianne Schram-Boers
Frank Schram
Isolde, Ivo
Familie Boers
Familie Clarijs
Moeder is opgebaard in het mortuarium van het
Multifunctioneel-centrum 't Anker, Chopinlaan 2,
Hazerswoude Rijndijk.
Dinsdag 29 mei om 19.00 uur is er een avondwake
in 't Anker, waarna er gelegenheid is tot condoleren.
De H. Eucharistieviering zal worden gehouden op
woensdag 30 mei om 11.00 uur in 't Anker, waarna
de ter aarde bestelling op de Gemeentelijke be
graafplaats te Hazerswoude-dorp zal plaatsvinden.
ADRIANUS BERKHOUT
op de leeftijd van 79 jaar.
Sassenheim, 26 mei 1979
'Correspondentie adres:
C. P. Roelandse, Wilgenlaan 16.
De plechtige gezongen H. Requiemmis zal worden
opgedragen op woensdag 30 mei a.s. om 10.00 uur
in de parochiekerk van St. Pancratius te Sassen
heim, waarna de begrafenis op het R.K. kerkhof al
daar.
De overledene ligt opgebaard in het mortuarium
de St. Barbaraverenigmg. Kontaktadres voor het
mortuarium H. van Steijn, Hoofdstraat 171, Sassen
heim, telefoon 11246.
Avondwake voor de overledene maandagavond a.s.
om 19.30 uur in bovengenoemde kerk.
Geen bjoemen
LEIDSE COURANT MAANDAG 28 ME11979 PAGINA
.gen Huls" is de nieuwste publicatie
ard Reve: een boek van zo'n 200
s, dat een nogal fragmentarisch en
enhangend karakter heeft. Het bestaat
rlei teksten die Reve schreef in het
en, soms kennelijk als voorstudie of
aal voor een van zijn eerder
even boeken, soms ook gaat het om
iblikatie die reeds eerder in beperkte
jit herdrukte vorm verscheen. Verder
het boek een aantal gedichten, die
nog nooit publiceerde en tenslotte
t hij in deze verzamelbundel een aantal
raken op, zoals die voor de rechter bij
roces over godslastering, of de
>raak in het Muiderslot bij de
aarding van de P.C. Hooftprijs 1968.
nderdaad vrij onsamenhangend geheel.
*'s „eigen huis", zou je zeggen: Allerlei
•enten uit zijn oeuvre vind je in heel veel
-ten terug Noem maar wat- het thema van
eeuwige tekort van het menselijk bestaan:
lemonstratie van het homo-erotische; de
olgen van drank en drankmisbruik. De
te verering voor de moeder-maagdelijke
uw; soms geprojecteerd in de koningin,
ïls in eerdere boeken, soms in de richting
i de roomse opvattingen over de Maagd
oder Maria. En het thema van onversneden
onvermijdelijke eemzaamheid.
staan knappe stukken in „Een Eigen Huis",
ukken die opnieuw autobiografische
ementen lijken te vertonen. Zoals in het
jrhaal „De laatste jaren van mijn
rootvader", de opening van deze bundel. Het
een ontroerende beschrijving van de laatste
avensfase van zijn grootvader. Jaren geleden,
■et moet nog rond 1961 geweest zijn, zat
3eve in een tv-forum over literatuur, te praten
Dver „Voer voor psychologen" van Mulisch.
Hij negeerde toen de kwaliteit van de passage
die Mulisch wijdde aan de dood van zijn
✓ader op literaire gronden: „Iemand die daar
niet goed over kan schrijven, moet op zijn
sodemieter hebben" of woorden van gelijke
strekking.
Reve bewijst dat hij het kan, al gaat het over
zijn grootvader in dit verhaal. Het is een van
de boeiendste en persoonlijkste verhalen uit
zijn boek. Want vaak suggereert Reve dat hij
heel persoonlijk is. dat zijn werk valt onder
de categorie „bekentenisliteratuur", maar
doorgaans heb je het gevoel als je zijn werk
leest, dat er een imaginaire figuur, een fictie
persoon gecreëerd is door Reve. die als
identiek met Reve zelf ten tonele wordt
gevoerd, maar die in veel opzichten eigenlijk
niet zo gelijk is aan Reve. Zijn zogenaamde ik
vertoont zich in deze verhalen, schetsen of
hoe je het wilt noemen, in een aantal, elk
voor zich eenzijdige verschijningsvorm. In het
puur Nesciaanse gesprek tussen „ik" en
„Bul", overgoten door veel drank, (in de
schets „Veertien etsen van Frans Lodewijk
Pannekoek voor arbeiders verklaard") is de ik
een geheel andere, zo lijkt het althans, dan
de ik van de vele opgenomen gedichten en
de ik van de toespraken.
Reve amuseert, Reve ergert. Beide manieren
zijn briljant. Opnieuw is in dit boek het
verschijnsel rassenhaat, dan wel discriminatie
op ongeneerde wijze aan de orde. In een stuk
onder de titel „Rietsuiker" komt de volgende
passage voor:
„Want inderdaad is aan de uit de
zogenaamde ontwikkelingslanden afkomstige
suiker het een en ander toegevoegd"
„Waf streven die bruintjes namelijk na. wat
willen die rumbonen eigenlijk van ons? Ze
willen van ons alles, wat wij door ijver, vlijt
en plichtsbetrachting hebben vergaard,
opgebouwd en tot stand gebracht. Ze willen
zich in onze prachtige flats nestelen enz.
enz.".
Even verder schrijft Reve zelfs neer:
„Ze willen waarom nog langer doekjes
erom winden onze roomblanke dochters
voor onze ogen de kleren van het lijf
scheurendat willen ze".
Dit alles in het kader van de paranöide
stelling dat aan rietsuiker een chemisch
preparaat is toegevoegd, dat „bij alle
gebruikers, ongeacht leeftijd en sekse, een
blijvende levenslange onvruchtbaarheid
teweegbrengt".
Vandaar de kreet aan het slot van dit
betreurenswaardige verhaaltje, verzinseltje:
„Koop Nederlandse waar, dan helpen wij
elkaar".
In dit boekje ook die kleine semi-
kinderverhaaltjes, waarin de verwijzing naar
ontlasting en sexueel gebeuren niet van de
lucht zijn.
Een merkwaardig beeld van een heel eigen
huis, dat wel. Je krijgt weliswaar opnieuw niet
de indruk dat het hier gaat om teksten of
wat, die alles laten zien van Gerard Reve, die
het achterste van zijn tong immers nergens
laat zien, maar zich liever verbergt in dubbel
uit te leggen uitspraken, zoals in het
hierboven vermelde „Rietsuiker". Daarin kun
je immers met gemak verdedigen dat de
ironie op racisme eraf druipt, maar het
tegendeel is evengoed waar te maken.
Een boek met een behoorlijk aantal tekorten.
Er zijn nogal wat passages, die beter nooit
gepubliceerd hadden hoeven te worden. Maar
opeens zijn er uitschieters, zoals in de
collectie gedichten. Het gedicht, waarin citatei
van Nescio over Reve's boek „De Avonden" is
van een groot verdriet en groot besef van het
onvermogen der dingen. Ook de uitspraak in
het „gedicht": „In het land der blinden"
getuigt weer van een grote ironisering van de
eigen situatie: „Eigenlijk ben ik een soort
Nero. want. zingend als een pauw, win ik veel
prijzen in concoursen".
Een man met een wanhopige visie op het
leven, zoals hij uitspreekt in een feestrede,
gehouden in 1973 in Pulchri Studio in Den
Haag:',,Het menselijk bestaan is, met de rede
beschouwd, zinloos en uitzichtloos. Er is voor
de mens geen enkele hoop buiten die op
Gods genade, die ons bestaan, uit
overwegingen die ons verstand te boven gaa
zin en uitzicht zou kunnen geven".
Die zin spreekt in alle fragmenten en verhale
uit deze verzameling. Veel ervan had niet
gezegd hoeven te worden, ook al staan ze in
het teken van dit thema („het menselijk
bestaan is zinloos en uitzichtloos"), maar bli
te veel anecdote.
De toespraken in het slot van het boek, de
reeks gedichten zijn daarentegen zo
authentiek, dat je Reve best een heleboel
onnodige flauwekul wilt vergeven en laten
voor wat het is.
JAN VERSTAPPEN
Gerard Reve: „Een Eigen Huis", uitgeverij
Elzevier-Mantena. prijs 17.90
Een moderne vrouw mag
best een beetje frivool zijn
tegenwoordig. Oók in de
keuze van haar "onder-mode".
Wat denkt u van zo'n leuke set:
beha, slipje en jarratel-
gordeltje, allemaal uitgevoerd
in dezelfde garnering.
Het materiaal is heerlijk
zacht: prettig om te dragen
en om te zien. Alle artikelen
zijn bij ons natuurlijk ook los
verkrijgbaar. Komt u gerust
eens kijken en kiezen uit onze
kollektie "frivolité's".
Breestraat 113 - Leiden
heeft vanaf dinsdag 29 mei
't Zal je hond maar wezen.
Terwijl iedereen nog verbaasd
is over zijn laatste stunt komt
die trouwe doorbijter alwéér
met zo'n Snuffels voordelige
aanbieding. En natuurlijk
prima spullen, uit de zomer-
mode van dit jaar.
En op het ogenblik is die
trouwe doorbijter alweer
onderweg naar z'n volgende
stuntphhh wat een hondje.
Links: Polo-shirt van 100%
zomers acryl. Twee op
gestikte zakken en
modern rond kraagje.
SMLXL
C&oi U tbcA
Links: Nooit waren 100%
echte katoenen canvas jeans
zó voordelig. Fijne speurneus
die Snuffel. (Zonder riem.)
Midden: Prima, blouson-
achtig shirt met rits en op
gestikte zakken. Puur
katoen in meer dan één
kleuren kombinatie.
S M L XL Slechts
Rechts: Het echte polo
shirt voor 'n luchtig
sportieve zomer. Opge
stikte zakken en twee-
kleuren-band over de
borst. SMLXL
