Grote verschillen
bij begin overleg
over Palestijnen
B
£cidóc0outcmt
Speculaties over plannen van Strauss
r
INNEN LAND/BUITENLAND
Spenkelink geëxecuteerd
Rechtvaardige verdeling
van werk en inkomen
AFRIKA: ERKEN
MUZOREWA NIET
Philips doorbreekt wapenembargo
Paus en kardinaal
spraken procedure af
Bonden tegen uitkleden
van Postbankplannen
r-4%
3% LENING 1979
PER 1995/1994
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 26 ME11979 PAGINA 7
Van onze correspondent Ami van Vree)
BONN De verrassende mededeling van
CSU-voorzitter Franz Jozef Strauss, dat hij
bereid is kandidaat te zijn voor de functie
van Bondskanselier bij de verkiezingen van
1980 („als men hem nodig heeft", heeft gis
teren in Bonn tot een vloedgolf van specu
laties geleid over de ware motieven van de
Beierse minister-president en over de ma
nier, waarover de grote zusterpartij CDU
op dit aanbod zal reageren. Bij alle onze
kerheid staat eigenlijk maar één ding vast,
namelijk dat Helmut Kohl, fractie- en par
tijvoorzitter van de CDU, zo „versleten" is
door de partijpolitieke wrijyingen en
scherpslijperijen van de afgelopen jaren, en
daardoor zoveel aan autoriteit heeft verlo
ren, dat hij zich niet nog eens als lijsttrek
ker van CDU en CSU beschikbaar zal stel
len.
Steeds duidelijker wordt dat. dat de CDU-
leiding nu het liefst minister-president Al-
brecht van de deelstaat Neder-Saksen, in
ternationaal bekend geworden door zijn be
slissing over Gorleben, als mogelijke
Bondskanselier van de Unie-partijen naar
voren wil schuiven.
Velen zien in de plotselinge stap van
Strauss vooral een poging om zich niet nog
eens, zoals vier jaar geleden, toen de CDU
zonder zijn weten Kohl als kandidaat aan
wees. voor het blok te laten zetten. Door
zich vroegtijdig aan te bieden, kan de CDU
niet meer om hem heen en heeft hij bij alle
komende besprekingen een voet tussen de
deur: zonder zijn inspraak geen gemeen
schappelijke Unie-kandidaat. In deze versie
is Strauss' kandidatuur dus niet ernstig ge
meend.
Volgens anderen is Strauss, mede op aan
drang van een groot aantal CDU'ers, die het
met de leiding van hun partij oneens zijn,
wel degelijk van plan serieus een gooi te
doen naar de functie van Bondskanselier.
Strauss weet natuurlijk zelf heel goed, dat
Mj door zijn polariserend gedrag ook
minder dan Kohl in 1976 in staat zal zijn
om de absolute meerderheid van de stem-
men voor CDU en CSU te behalen. Zijn
taktiek zou dan ook zijn: een confrontatie
politiek met de SPD voeren, de nieuwe be
lastingpartij van Fredersdorf ondersteunen
en daardoor te bereiken dat de FDP niet de
vereiste vijf procent van de stemmen be
haalt. Dan blijven alleen CDU, CSU en
SPD in het parlement over en te verwach
ten is, dat in deze constellatie de Unie-par
tijen wel de meerderheid van de beschikba
re zetels zullen krijgen en daarmee de
macht kunnen overnemen.
Er doet in Bonn ook nog een boosaardige
theorie de ronde. Volgens deze zou een aan
zienlijk deel van de CDU tot de overtuiging
zijn gekomen, dat het met geen van de hui
dige partijleiders ook met Albrecht njét
mogelijk zal zijn om de verkiezingen te
winnen. Door Strauss, die ongetwijfeld de
grootste persoonlijkheid en uitstralings
kracht bezit, als lijsttrekker naar voren te
duwen, heeft de CDU een tweesnijdend
zwaard in handen. Zou Strauss er onver
wacht in slagen om Helmut Schmidt te
overwinnen en de Unie-partijen de tien jaar
geleden verloren gegane macht terug te ge
ven, dan verdient hij het ook ten volste om
de nieuwe Bondskanselier te zijn. Zou daar
entegen Strauss de openlijke slag met zijn
sociaal-democratische rivaal verliezen, dan
raakt de CDU eindelijk voorgoed de lastige
criticus en intrigant uit München kwijt.
ÏADAT VANDAAG IN EL ARISH
(EERSHEBA Met volledig van
jlkaar verschillende verklaringen
fijn Israël en Egypte gisteren in Be-
rsheba in de Israëlische Negev-
roestijn begonnen met hun onder-
landelingen over zelfbestuur van de
[alestijnen op de Westelijke Jor-
aanoever en in de strook van
Egyptische minister van
fensie Kamel Hassan Ali,
op het laatste moment de
aats had ingenomen van
emier Moestafa Khalil, ver
aarde dat de Palestijnen
van God verkregen recht
zelfbeschikking hebben.-
eiste volledige terugtrek-
l van Israël uit het bezette
ebied, met inbegrip van
'ost-Jeruzalem. hij wees op
verschillen die Israël en
;ypte scheidden inzake het
>rt autonomie dat aan de
iestijnen moet worden ver-
Gaza. De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Vance riep de
partijen op alle vijandelijke uit
ingen na te laten, maar hij kon niet
bewerken dat er enige hoop ont
stond op een binnen afzienbare te
bereiken overeenstemming.
leend en hij eiste volledige
overdracht van het Israëlische
militair gezag aan de voorge
stelde Palestijnse autoriteit.
Hij zei dat de Israëlische ne
derzettingen in veroverd ge
bied niet rechtsgeldig waren.
De Israëlische minister van
binnenlandse zaken Burg zei
dat zijn land vastbesloten is
niet de vestiging van een Pa
lestijnse staat op de Jordaan-
oever toe te laten, daar dit
een zeker recept voor geweld
en oorlog zou zijn. „Autono
mie houdt eeen souvereiniteit
Pinguin
geboren
oogleraar: veel te
eel specialisten
In het Noorder
Dierenpark te Em-
men is deze week
een pinguin gebo
ren, een diertje
van 80 gram, en
niet meer dan 10
centimeter groot.
Het bijzondere is
dat Shocking Pink,
zoals het diertje
wordt genoemd, is
uitgebroed in een
machine. Een
wijnglas is groot
genoeg voor een
eerste zwemles.
el".
Minister Vance, ,die de volgen
de besprekingsronde op 6
juni in Alexandrië in Egypte
niet zal bijwonen, onder
streepte „de legitieme rechten
van de Palestijnen", onder
wie ook de Palestijnen buiten
de Gazastrook en de bezette
Jordaanoever: „Wij geloven
dat het Palestijnse volk het
recht voor zichzelf en zijn
kinderen moet hebben met
waardigheid en vrijheid en
mogelijkheden voor economi
sche vervulling en politieke
expressie te leven".
Vandaag reist president Sadat
van Egypte naar El Arish in
de Sinaï, dat gisteren door Is
rael na twaalf jaar bezetting
aan Egypte is overgedragen.
Het overige deel van de Sinaï
zal in etappes aan Egypte
worden teruggegeven. Zondag
worden premier Begin en mi
nister Vance in El Arish ver
wacht voor gezamenlijke be
sprekingen. die later op de
dag in Beersheba zullen wor
den gevolgd door een ge-
meenschapelijke verklaring.
Vervolgens zullen Begin en
Sadat naar Tel Aviv vliegen
ter opening van de luchtlijn
tussen Tel Aviv en Cairo. Na
een landing in Beersheba zal
Sadat naar El Arish terugke
ren en vandaar met zijn jacht
naar Port Said varen.
Darlene Downs barst in
tranen uit als ze het
nieuws over de executie
van John Spenkelink
hoort. Ze demonstreerde
bij de staatsgevangenis
van Florida samen met
familieleden van de ter-
doodveroordeelde, omdat
een vriend van haar het
zelfde lot wacht als Spen
kelink. Ze zoekt hier
troost bij een kennis, die
een truitje draagt met de
tekst „Vermoord Spenke
link niet".
Spenkelink is gistermid
dag ter dood gebracht op
de electrische stoel, nadat
het Amerikaanse Hoogge
rechtshof een laatste be
roep tegen de doodstraf
had verworpen. De Ame
rikaanse afgevaardigde
bij de Verenigde Naties
vergeleek de terechtstel
ling van Spenkelink met
de executies door de isla
mitische regering van
Iran. „Ik zie niet veel
verschil tussen een eer
lijk proces in Florida en
een eerlijk proces van
Khomeini". Spenkelink
was de eerste die tegen
zijn wil in de Verenigde
Staten werd geëxecuteerd
hi twaalf jaar.
In deze tijd van grote werkloosheid en ontslagdreiging
is er in brede kring weer discussie ontstaan over een
eventueel verschil tussen het recht van mannen en
vrouwen op werk. In de dagelijkse praktijk (met name
in het onderwijs) blijkt dat als er gekozen moet worden
tussen ontslag van een kostwinner en een niet-kostwin-
ner, er veelal voor het ontslag van de niet-kostwinner
wordt gekozen. Omdat de niet-kostwinners voor het me
rendeel vrouwen zijn, ligt de consequentie voor de
hand dat het hanteren van het niet-kostwinnerschap
wordt uitgelegd als een aantasting van het recht van
vrouwen op arbeid.
Die uitleg is terecht. Het is wel op het eerste gezicht
voor de hand liggend, dat er bij een ontslagkeuze ge
zocht wordt naar gevallen waarin financieel het minste
pijn geleden wordt. Dat zijn bijvoorbeeld de gevallen
van gehuwde werkende vrouwen, die voor een dubbel
gezinsinkomen zorgen. Maar het is tegelijkertijd een
volstrekt oneigenlijk middel om tot een zo pijnloos mo
gelijke keuze te komen.
DAARMEE wordt voorbijgegaan aan het feit dat er
een groot verschil is tussen het recht op werk, en het
recht op een inkomen. Fundamenteel dient te, zijn dat
men recht heeft op werk, ongeacht de vraag of men
een vrouw of een man is. In het buitenshuis werken
van gehuwde vrouwen zit vaak een stuk levensgeluk,
dat even zwaar dient te wegen als dat van een werken
de kostwinner. Discrimineren op sekse is daarom een
volledig onterecht uitgangspunt
DAARNAAST is duidelijk dat er in het inkomenspa-
troon onrechtmatigheden zitten door de dubbele gezin
sinkomens. Om die dubbele inkomens aan te pakken
moet niet naar het middel van ontslag gegrepen wor
den (daarvoor moeten andere crititeria worden gehan
teerd), maar dient in het kader van een allesomvatten
de inkomenspolitiek veel recht getrokken te worden. Al
leen langs die gescheiden wegen valt een rechtvaardiger
verdeling van zowel werk als inkomen te verkrijgen.
NAIROBI De Organisatie voor Afrikaanse Eenheid heeft
aangekondigd de Rhodesische regering van bisschop Abel Mu-
zorewa niet te zullen erkennen. Ook werden de Verenigde Sta
ten en Groot-Brittannië opgeroepen het nieuwe bewind1 niet te
steunen. In een door het Keniaanse ministerie van buitenland
se zaken uitgegeven verklaring hebben de aangesloten landen
hun bezorgdheid uitgesproken over de verslapte Brits-Ameri
kaanse houding inzake het bewind van Muzorewa en de nu al
meer dan tien jaar van kracht zijnde economische sancties te
gen Rhodesië.
AABN EIST UITVOERSTOP
DEN HAAG De Anti-Apartheids Be
weging Nederland (AABN) heeft giste
ren in een petitie aan het ministerie
van Buitenlandse Zaken geëist dat de
uitvoer van alle goederen, die voorko
men op de lijst van strategische goede
ren, naar Zuid-Afrika verboden wordt.
In vele landen zijn nationale wetgevin
gen gemaakt om het VN-embargo tegen
Zuid-Afrika uit te voeren. In Nederland
bestaat slechts een „gentlemans agree
ment", waarbij bedrijven beloofd heb
ben zich aan dit embargo te zullen hou
den. In een gisteren verschenen rapport
toont de AABN echter aan dat Philips
dit wapenembargo doorbreekt en, even
als andere Nederlandse bedrijven, Zuid-
Afrika en Rhodesië helpt zich te bewa
penen.
Volgens het rapport vult Philips zelfs het
gat dat is ontstaan omdat de voornaam
ste leveranciers van communicatie-mate
riaal, het Amerikaanse electronica-con-
cern Motorola, zijn leveranties aan de
politie van Zuid-Afrika moest staken. De
AABN zegt dat ondermeer radio's zijn
geleverd aan het Rhodesische leger,
voorts ontstekingen voor zg „clusterbom-
men", radio-hoogtemeters en camera's
voor luchtfotografie in Zuidafrikaanse en
Rhodesische Mirage-vliegtuigen, mobiele
radio's aan de Zuidafrikaanse politie en
electronica voor de kerncentrale in Koe
berg.
Voor de export door Philips is goedkeu
ring door de Nederlandse regering nodig,
zodat de AABN concludeert dat Philips
ofwel de Nederlandse wet heeft ontdo
ken door deze produkten zonden vergun
ning te exporteren, ofwel dat de Neder
landse regering een vergunning voor de
export heeft verstrekt en daardoor het
VN-wapenembargo heeft geschonden.
Een woordvoerder van het ministerie
van Buitenlandse Zaken heeft verklaard
dat de AABN kennelijk een andere op
vatting heeft over de omvang van het
wapenembargo dan de Nederlandse rege
ring. Volgens hem zal het ministerie het
rapport bestuderen. Aan de AABN is
meegedeeld dat de regering zich altijd
scrupuleus gehouden heeft aan het'wape-
nembargo van de VN en dat ook in de
toekomst zal doen.
SCHIPHOL Paus Johannes Paulus heeft samen met kardi
naal Willebrands een procedure vastgesteld voor besprekingen
tussen de Nederlandse bisschoppen over de huidige proble
men binnen de Nederlandse kerkprovincie. Dit heeft kardi
naal Willebrands gisteravond na zijn aankomst uit Rome op
Schiphol meegedeeld. De kardinaal was woensdag door de
paus ontvangen.
De procedure voor de besprekingen berust op het beginsel van
de collegialiteit: „de bisschoppen niet zonder de paus en de
paus niet zonder de bisschoppen", aldus de kardinaal. Over de
concrete beschrijving van de procedure wilde kardinaal Wille
brands niet spreken voordat eerst de bisschoppen hierover zijn
geïnformeerd. Op 5 juni komen de bisschoppen bijeen op hun
eerstvolgende maandelijkse conferentie. De kardinaal zei niet
te verwachten dat de bisschoppen op korte termijn opnieuw
naar Rome zullen gaan voor overleg met de paus. „Eerst zul
len we de problemen van gemeenschappelijk beleid bespreken,
en als wij daarover een standpunt hebben bepaald, al dan niet
eenstemmig, dan zal dat later met de paus worden bespro
ken", aldus kardinaal Willebrands.
OTTERDAM Het aantal
edische specialisten in Ne-
irland dient te worden be-
rkt en hun prijzen moeten
ntraal aan banden worden
legd. Dit zegt de decaan
n de medische faculteit van
Erasmusuniversiteit in Rot-
■dam, prof. dr. S. A. de
inge, in een interview met
t Rotterdamse universiteits-
ld Quod Novum.
cijfers van onder andere
t ministerie van volksge-
ndheid maken volgens De
mge duidelijk dat er de ko-
ende jaren een onver ant-
iord groot aantal specialis
te verwachten is. Het ge-
ar bestaat dat specialisten
I weinig patiënten krijgen,
lardoor hun vaardigheid in
raar kan komen. Bovendien
eest de professor dat de
ijzen „op een onwaarschijn-
ke wijze uit de pan zullen
iegen," als er geen strikte
ijscontrole komt.
UTRECHT Bestuurder H. Engelberts van
de ambtenarenbonden ABVA en KABO heeft
grote bezwaren tegen de plannen van dr. J.
Zijlstra, president van de Nederlandse Bank,
met het wetsontwerp Postbank. De plannen
komen er volgens hem op neer dat het wets
ontwerp van oud-minister Duisenberg wordt
uitgekleed ten gunste van de particuliere
banken.
In een uitgelekte brief aan staatssecreta
ris Smit-Kroes (Verkeer en Waterstaat, waar
onder PTT-zaken) en minister Andriessen (Fi
nanciën) heeft Zijlstra enkele adviezen met
betrekking tot het wetsontwerp gegeven. Als
de bewindslieden die adviezen opvolgen, is het
overleg over mogelijke wijzigingen in het
wetsontwerp volkomen zinloos: „Of de Duisen-
berg-Postbank, of helemaal geen Postbank.
Aan afgekloven botten hebben we niets", al
dus Engelsberts.
Volgens hem brengt dr. Zijlstra met zijn plan
nen de werkgelegenheid van 10.000 werkne
mers bij de PTT-gelddiensten in gevaar. Bij
de girodienst en de Rijkspostspaarbank te
Leeuwarden is al een aantal mensen overcom
pleet ten gevolge van de kredietbeperkende
maatregelen.
Engelberts zegt ook geen goed woord over te
hebben voor Zijlstra's plannen om te komen
tot een nationaal betalingscircuit dat enkele
honderden werknemers bij de PCGD en de
rijkspostspaarbank hun baan gaat kosten. En
gelberts: „Dan is de tijd van een concurreren
de postgiro voorgoed voorbij en is de PCGD
omgevormd tot een service-instituut voor de
particuliere banken".
Mt
Beeld van de demonstratie tegen de uitvoer van strategische goederen naar
Zuid- Afrika voor het ministerie van Buitenlandse Zaken.
STAAT DER NEDERLANDEN
open bed:ag
de koers wordt na de inschrijving op 29 mei 1979
vastgesteld volgens het tendersysteem
rente jaarlijks op 1 juli
aflossing in 10 jaarlijkse termijnen van 1 juli 1985 af
vervroegde aflossing is vanaf 1 juli 1989 mogelijk
tegen de koers van 103%
inschrijving 29 mei a.s. van 9 tot 15 uur via banken en commissionairs
storting 2 juli 1979
prospectus kosteloos bij banken en commissionairs
Enquête: vind
je postzegels
mooi?
AMSTERDAM Volgen
de maand houdt het on
derzoekbureau Intomart
een enquete naar de
waardering van mensen
voor postzegels. Duizend
postzegelverzamelaars en
duizend anderen zal in
opdracht van de PTT
worden gevraagd of zij
bepaalde zegels al of niet
mooi vinden, en waarom.
Dit zei staatssecretaris
mevrouw N. Smit-Kroes
gisteren in het Amster
damse RA I-congrescen
trum, waar zij de nationa
le postzegeltentoonstelling,
„Amsterphila" opende. De
expositie duurt tot en met
zondag.
Anti-Amerikaanse
betogingen Iran
TEHERAN Voor de tweede
achtereenvolgende dag zijn
gisteren in Iran emotionale
massabetogingen gehouden
ter ondersteuning van de re
volutionaire rechtbanken en
de doodvonnissen in het land.
Volgens de staatradio waren
er miljoenen mensen op de
been. Met name president
Carter en de Amerikaanse
Senaat werden verantwoorde
lijk gesteld voor de Ameri
kaanse bemoeienissen met de
Iraanse binnenlandse politiek.
Beeltenissen van president
Carter werden verbrand. De
protesten zijn het gevolg van
een vorige week door de Se
naat aangenomen resolutie,
waarin het Iraanse rechtssys
teem werd veroordeeld. Voor
de Amerikaanse ambassade
kwam het evenwel tot gevech
ten met andere betogers.
Wapendiefstal uit
depot van NAVO
OSLO De Noorse politie
heeft vier Westduitsers aange
houden die ervan worden ver
dacht een flinke hoeveelheid
wapens te hebben gestolen uit
een militaire opslagplaats van
de NAVO. Het viertal zou sy-
mathiseren met de Duitse
stadsguerrilla's en zou hon
derden kilo's explosief materi
aal, 20.000 patronen en een
flink aantal geweren en gra
naten gestolen hebben. De
vier werden gearresteerd op
een vissersboot Het is niet
bekend of de gestolen wapens
z»jn teruggevonden.