mm
/weekpuzzel door dr.Pluizer
sterrenhemel
/postzegels
oplossing vorige puzzel
mDENKSPORTEN/HOBBY
LEIDSE COURANT'
25
De prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn:
Mevr. E. de Jong-Giezen, Prinsenlaan 19,2341 KS Oegstgeest.
G. C. Vreeburg, Mgr. Bekkerstraat 59,2223 AR Katwijk.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
NR. 21
Contactpuzzel
Rondom de genummerde cirkeltjes dienen woorden van 4 letters van
navolgende betekenis te worden ingevuld. Alle antwoorden lezen in de
richting van de wijzers van de klok.
De beginletter van het eerste antwoord komt in het eerste vakje van
de bovenste rij. Het vakje voor de beginletter van elk van de overige
antwoorden dient door combinatie met de letters van de omringende
antwoorden te worden vastgesteld.
Bij juiste oplossing ontstaat op de buitenrand - te beginnen met de
letters in het vakje van het eerste antwoord - een waarheid.
1 hevige wervelwind;
2 ademhalinqsorqaan;
3 kleur;
4 datgene wat men t
5 staat in de V.S. met Columbus
als hoofdstad;
6 het inwendige v.e. viool;
7 sneeuwhut der Eskimo's;
8 ontstuimig;
9 sikkelvormig snoeimes;
10 l-vormige gordijnroede;
11 deel v.e. eetservies;
12 Europeaan;
13 sportploeg;
14 tijding;
15 Britse luchtvaartmaatschappij
(afk.);
16 land in Afrika;
17 op alle plaaten;
18 stad in Frankrijk;
19 staatsiekleding;
20 salaris;
21 godin van rivieren en bron
nen;
22 schaapkameel;
23 waterhoudend magnesiumsili
caat;
24 Italiaanse vulkaan;
25 klipgeit;
26 ringvormig koraaleiland;
27 wettig bewijsschrift;
28 deel van de voet;
29 deel v.h. oog;
30 stad in Algerije;
31 drank.
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 21 dienen uiterlijk
woensdagmiddag in bezit te zijn van:
Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden.
Talj
iDe Russische ex-wereldkampi-
'oen Talj deed het op het zware
toernooi van Montreal heel goed
en van hem zijn hier een twee
tal korte partijen die aantonen
.dat hij op volle kracht speelt.
Larsen gaf de strijd op na 18
zetten en Spasski kwam ook al
niet veel boven de dertigste zet.
Maar oordeel zelf:
Wit: M. Talj
Zwart B. Spasski.
IPf3. Pf6 2 c4.g6 3. Pc3.e6 4.
e4.d6 5 d4 0-0 6 Le2.e5 7 0-
0 ed4: 0. Pd4;. Te8 9. f3.c6 10.
KM ',d5 11 cd .cd 12 Lg5.de
12 fe.Pbd7. 14 Pdb5..Te5 15.
Lf4.Pe4 16. Le5:,Le5 17
Pe4Dh4 18 h3.De4 19 Db3.
Deze combinatie, die zwart een
kwaliteit voor een pion heeft ge
kost. hebben beide spelers stel
lig gezien - voor zwart was de
afwikkeling een beetje uit de
nood geboren, maar voor Talj
was het juist een kolfje naar
]zijn hand!
(Zie diagram nr. 1.)
(Er dreigt nu mat in twee zetten
voor zwart en hij heeft niet be
ter dan 19. ...Pf6 20. Lc4,Dh4
21 Lf7:f.Kh8 22. Tf3.Lf5 23.
Pc3.Pe4 24. Pe4 ,Le4: 25.
Dc4',Td8 26. Taf1,Kg7 27.
Le6.Td2? (Beter was hier 27.
95.) Nu brengt de matdreiging
Iop f8: 28. Dc5,... het einde van
de partij: 28. ...Lf3: 29.
De5|.Df6 30. Df6:t.Kf6: 31.
1 A
H'
Al
C-
l
A
A
A
d
'A
A
A
K
ttfÖ7
Lg4,en wit verliest een stuk
en geeft op.
Nog slechter verging het Lar-
Wit: M. Talj Siciliaanse verdedi
ging. B Larsen.
1. e4,c5 2. Pf3,Pc6 3. d4,cd4: 4.
Pd4 ,Pf6 5. Pc3.d6 6 Lg5,e6 7.
Dd2,Lé7 8. 0-0-0,a6 9. f4,Dc7 10.
,Le2,Pd4: 11. Dd4:,b5 12. e5.de5:
13. fe5 ,Pd5 14. Le7:,Pc3: 14.
Lf3!,Pd1: 16. Ld6.Dc4.
(Zie diagram nr. 2.)
Het is al tientallen jaren zo met
de Siciliaan - er hoeft maar een
kleinigheid fout te gaan voor
zowel wit als zwart, of de partij
is ineens hopeloos verloren.
Hier heeft zwart een zó scherpe
doorn in het vlees (de witte lo
per op d6) dat het voor Talj
een kleinigheid is om het uit te
maken.
17. Db6!,Pf2 18. Lc6f,Ld7 19.
Ld7:t.Kd7: 20. Db7f.Kd8 21.
Da8:|.De8 22. Da7,... en zwart
gaf op, want hij verliest het
Van de prijsopgave van enkele
weken terug geef ik al vast de
oplossing, maar daar de oplos
termijn nog niet geheel is ver
streken wordt de winnaar de
volgende keer vermeld. Er zijn
al enige goede oplossingen bin
nen. maar er kunnen er nog
wel meer binnenkomen.
De opgave was van: H. F.
Blandford. 1e prijs thematoer-
nooi Springaren 1949.
Wit: Kd7,Lc3; pjon: c2 - Zwart:
Ka7,Pf 1Wit begint en wint.
De auteur was zelf ietwat ver
baasd dat hij een eerste prijs
kreeg, want precies hetzelfde
had Kubbelj al vertoond in
1905, en enkele anderen na
hem hadden hetzelfde thema
ook gebracht. Er zijn er een
reeks van, die op zichzelf een
heel verhaal vormen. Maar de
prijsrechter vond het feit.d at
Blandford het minimum aan ma
teriaal had gebruikt voldoende
voorde hoge onderscheiding.
Om een lang verhaal kort te
maken volgt dan hrer simpel de
oplossing - diegenen die er niet
uitkwamen zullen e.r van genie
ten:
1. Lc3-d4t,Ka7-a8! Dit is een
poging om van een patstelling
te profiteren. 2. c2-c4,Pf1-d2 3.
c4-c5,Pd2-b3 4. c5-c6,Pb3-c5.
Dat achterna lopen van die pion
schijnt zinloos, want hoe zal
zwart na: 5. c6-c7,... nog een
zinnige zet vinden? dat kan hij
toch wel. 5...,Pa5-c6! en wan
neer de witte pion nu niet door
loopt kan zwart de pion er niet
meer doorkrijgen. En op: 6. c7-
c8D?,Pc6-b8f komt wit pat te
staan. Maar: 6. c7-c8Tt!,... wint
voor wit. 6. ...Pc6-b8t 7. Kd7-
d6.... en vanwege de torenpro
motie is het veld b7 beschik
baar voor de zwarte konjng.
Een grappige noot is, dat Goel-
jajev in zijn monografie van
1956 precies dezelfde studie als
eerste publikatie vermeldde zon
der Kubbelj of Blandford ook
maar te noemen. Het bleek dus
dat ook hij ten offer viel aan
een voor hem onbekende voor
ganger. Maar dat overkomt een
iedere komponist op zijn tijd...
Serpens: tweedelig slangelichaam
Serpens of Slang is een heel
bijzonder sterrenbeeld. Eigenlijk
?iin het twee beelden, die een
behoorlijk stuk uit elkaar liggen.
Samen stellen die delen de
slang voor, waarmee Ophiuchus,
ofwel Slangendrager, aan het
vechten is. Het ene deel is Ser
pens Caput (kop van de slang)
en het andere Serpens Cauda
(staart van de slang).
Serpens heeft duidelijk het on
derspit tegen Ophiuchus moeten
delven. Vandaar dus dat hij in
ien- twee stukken in zijn handen
jno- hangt. Serpens Caput ligt ten
vanj noordwesten van Opiuchus tus
sen sen Bootes en Hercules. Dit
deel bevat een ster van de
tweede grootte, drie van de der
de en vijf van de vierde grootte.
Serpens Cauda is een erg slin
gerend geheel, dat loopt van f
Ophiuchus naar het oosten tot
c Scutum (Schild), daarna naar
het noorden en noordoosten
naar het sterrenbeeld Aquïla
(Arend). In dit zeer verspreide
en lintachtige deel van het ster
renbeeld zijn slechts enkele
sterren van belang, waarvan de.
helderste twee van de derde en
vier van de vierde grootte zijn.
In de staart van de slang be
vindt zich de mooie dubbelster t
(Alya). niet ver verwijderd van d
Aquila. Het is /en vrij ver uit-
eenliggend p? met componen
ten met een lagnitude van 4.5
en 5.4 Zij n al met een klei-
,ne verreki jr afzonderlijk te
De kop b< at een variabele ster
met een jnge periode R Ser
pens. D' e ster ligt tussen de
sterren en c en iets naar het
zuiden /eze variabele ster heeft
een p< ode van bijna een jaar,
waarii zijn grootte oploopt van
14 4 jt 5.7. In het zuiden van
de l p. ongeveer 7 graden ten
zuir /esten van oe ster a ligt
,NGC 5904), een mooie bol-
vc nige sterrenhoop met een
samengeperst centrum.
I" /ze is een van de mooiste in
in soort aan de hemel.
Astronomische gebeurtenissen
in de maand juni:
2 juni 16h Saturnus 2' ten noorden
nderr
23h Eerste kwartier van de
04h Uranus 4' ten zuiden
van de maan.
i 12h Volle maan.
i 12h Neptunus 4° ten zuiden
van de maan.
i 15h Neptunus in oppositie,
i I6h De maan staat in het
perigee,
i 04h Pallas stationair
i 05h Laatste kwartier van dé
i 03h Venus 5° ten noorden
van Aldebaran.
21 juni
22 juni
22 juni
22 juni
23 juni
24 juni
26 juni
27 juni
29 juni
30 juni
16h Mars 5° ten noorden
van de maan.
OOh Solstitium.
17h Aldebaran 0 43 ten zui
den van de maan
22h Mercurius 5' ten zuiden
van Pollux.
OOh Venus 4° ten noorden'
van de maan
12h Nieuwe maan.
18h Mercurius 5° ten noor
den van de maan.
16h Jupiter 3° ten noorden
van de maan.
11 h De maan staat in het
apogee.
03h Saturnus 2° ten noorden
van de maan.
Hoofdsterren
a. Unik Elhaia 2.75 0.75 81.5
b. 3-74 0.90 120.5
C. 3.86 3.34 41.4
d. (1.2) (d) 385 0.23 172.7
e. 3 75 1.67 84.7
f. 3.42 1.81 68.4
t. (1.2) Alya (d) 4 10 0.93 140.1
m. 363 -022 192.2
n. (d) 4.33 1.06 146.6
x. 3.64 1.111 104.3
Dubbelsterren:
1 d.Ser 5.16 4.23 3.9
2 n.Ser 4.35 8.70 47.3
69 Ser var. 7.80 3.9
Het mag als bekend worden
verondersteld, dat de basis van
goed bridge uit telwerk bestaat,
zoals de kaartverdeling bij de
tegenstanders en het baseren
van het speelplan op de uit
komst hiervan. Deze techniek zit
in de bagage van alle goede
spelers en leidt tot winst tegen
minder sterke spelers, die vaak
verzuimen deze methode toe te
passen. Voor de tegenpartij gaat
het erom zo weinig mogelijk in
lichtingen te geven of. wat vaak
spectaculairder is, misleidende!
Een voorbeeld hiervan is het
nevenstaande spel:
Noord gever, niemand kwets
baar. Noord opende met 1 rui
ten, zuid bood 1 harten, west 1
schoppen en tenslotte legden
noord-zuid aan in het optimisti
sche 6 hartencontract. Uitkomst
schoppenvrouw voor zuids heer.
Hierna werden de rode azen ge
speeld en een ruiten door zuid
getroefd. Viermaal harten was
het vervolg, waarop west drie
schoppens afgooide, noord twee
Telwerk
A943
A
OA7432
H82
VB 10872
6
V 4 2 \A/Nn B®5
O H V W O o B9865
4 B 93 +A765
H 5
bH V 10 9 8 73
o 10
V104
N
W O
z
ruitens, een schoppen en een
klaveren en oost twee ruiten.
Dat leidde tot:
Zuid speelde en kleine klaveren,
west klein, noord de heer en
oost nam met het aas. Hij ver
volgde met ruitenboer, die zuid
troefde en waarop west klaver 9
moest bijspelen. Zuid speelde
toen schoppen na, in noord met
het aas genomen. Oost bekende
niet en de volledige kaartverde
ling was nu bekend: west had 6
schoppens, 2 hartens en 2 rui
tens gehad en dus 3 klaveren.
Daar de tweede klaveren die hij
bijspeelde de 9 was, conclu
deerde zuid dat de boer nu wel
sec zou zitten. Hij speelde kla
veren van tafel, legde de vrouw
en toen de boer viel was het
contract gemaakt.
Tot zover weinig bijzonders.
Zuid heeft goed opgelet en ge
teld en het spel correct af
gewerkt. Als oost echter dezelf
de techniek had toegepast zou
het anders hebben kunnen
gaan. In de negende slag speel
de zuid een kleine klaveren
naar de heer en oost had die
slag niet moeten nemen! Hij
weet dat zuid begonnen is met
zeven hartens en een ruiten.
Bovendien kan hij uit 't afgooi
en van drie schoppens door
west afleiden dat deze er ten
minste zes heeft gehad. Zuid
heeft dus met zekerheid vijf
zwarte kaarten, waaronder mini
maal 3 klaveren. Het niet nemen
van klaveraas kan dus niets
kosten. Zuid echter, zit nu met
een probleem dat met dichte
kaarten niet met zekerheid op
te lossen is. Gaat hij er van uit
dat west het aas heeft en snijdt
hij op de boer, dan gaat hij een
down.
't Baat oost niet, als hij klaver
aas wel neemt en klaveren naspeelt.
Zuid neemt met de vrouw
en speelt troef. West zit dan in
dwang met klaverboer en twee
schoppens.
Oploswedstrijd (16)
Vandaag aandacht voor de laat
ste ronde van de tweede oplos
wedstrijd, die het hele wintersei
zoen de aandacht van de deel
nemers heeft beziggehouden.
Ook nu weer publiceer ik nieu
we problemen, wederom van
drs. P. Kuijper uit Hoorn en J.
J. T. Hauschild uit Hoogeveen.
Oplossingen moeten binnen
veertien dagen op weg zijn naar
B. J. Nuys, Oleander 12. 2671
NN Naaldwijk.
Oplossingen veertiende ronde:
Vuurboom (27); 26—21 28x48
21x12 18x7 25—20 24x15 30—25
48x30 35x4 45x34 25—20 15x24
4x1 34—39 1—6 39—43 6—39
43x34 en 50—44, Vuurboom
(28): 28—23 19x17 26—21 17x26
4741 36x38 37-31 26x28 43x5
35x44 49x40 16—21 27x16 4—10
5x2 en het bekende afspel 1—7
2x11 6x17 40—34 17—22 16—11
22-28 11-7 29-32 7-2 32-
38 2—16 38—42 16—43 42—48
43—39.
In de voorlaatste ronde van de
finale om het kampioenschap
Kuijper (31)
van Nederland nam Hans Jan
sen een beslissende voorsprong.
Door zijn winst op Johan de
Boer en de remise van Rob
Clerc tegen Harm Wiersma werd
het verschil twee punten. Hier
onder de partij die het toernooi
besliste. Jansen heeft zwart.
1. 34—29 19—23 2. 33—28
23x34 3. 40x29 17—22 4. 28x17
11x22 5. 45-40 14—19 6. 38-
33 10-14 7. 40—34 5—10 8.
42—38 6—11 9. 44—40 11—17
Hauschild (32)
10. 47^42 19-23 11. 32-28
23x32 12. 37x28 20—24 13.
29x20 15x24 14. 49-44 10-15
15. 41—37 7—11 16. 46—41 4—
10 17. 31—26 14—19 18. 37—32
1—6 19. 41—37 10—14 20. 34—
29 2—7 21. 29x20 14x25 22.
50—45 9-14 23. 35—30 25x34
24. 40x29 14—20 25. 45—40
19—24.
Wit moet nu kiezen. De uitval
22—27 mocht nog steeds niet,
maar wits 26. 39—34 maakt het
bezetten van 27 mogelijk. Ken
nelijk heeft De Boer de gevol-'
gen onderschat. Weliswaar
houdt 39—34 de driepoot 29—
3440 in stand, maar 4034
blijkt op den duur ook onvol
doende. Na 39 4440 mag
22—27 immers wel. 26.
22—27 27. 32x21 16x27 28. 37—
32 11—16 29. 32x21 16x27 30.
43—39 zo logisch als wat. ge
woon de consequentie van 26.
39—34. Maar Jansen heeft goed
gerekend en het verwachte 43—
39 wordt beantwoord met het
vernietigende 30. 24—30
31. 34x14 18-23 32. 29x9 8—13
33. 9x18 12x45 34. 33—29 7—12
35. 29—23 45—50 36. 44—40
50—22 37. 40—35 22—9 38.
23—18 9x47 39. 18x7 6—11 40.
7x16 47—33 en De Boer geeft
het op.
Men moet bewondering hebben
voor de ogenschijnlijk „simpele'"
middelen waarmee Jansen recht
streeks op de overwinning af
gaat. Dat vefraadt zijn klasse.
Met de uitgifte van een bijzon
dere postzegel zal de PTT de
aandacht vestigen op de Kamers
van Koophandel en Fabrieken
als instituut. Aanleiding hiertoe
vormde tiet 175-jarig bestaan
van de Kamer voor Maastricht
e.o. als een van de oudste in
Nederland. In 1803 wordt de Ka
mer van Koophandel voor Rot
terdam als eerste Kamer in Ne
derland door Napoleon inge
steld. De Maastrichtse Kamer
van Koophandel volgt een jaar
later, in 1804.
Momenteel opereren over het
land verspreid 36 Kamers van
Koophandel. Door de jaren heen
hebben de Kamers zich ontwik
keld tot bij de wet geregelde in
stituten. Belangrijkste taak van
de Kamers is het behartigen van
de belangen van het bedrijfsle
ven in de meest brede zin des
woords. In de wettelijke uitvoe
ring zijn aan de Kamer belang
rijke taken toebedacht, zoals het
beheren van het handelsregister,
dat in feite het bevolkinsregister
van het Nederlandse bedrijfsle
ven is. Dit handelsregister ligt
bij de Kamer voor iedereen ter
inzage. De Kamers zijn verder
o.m. belast met de uitvoering
175 jaar Kamers van Koophandel
van een aantal andere wetten
waaronder de Vestigingswet, de
Handelsnaamwet, de Uitverko-
penwet. Verder is de behande
ling van andere zaken door de
wetgever aan de Kamers toege
wezen. Ook houdt de Kamer
zich bezig met voorlichtingsta
ken op het gebied van export
en handel, douaneregime en
certificaten van oorsprong. Dit
zijn slechts enkele van de aktivi-
teiten waarmee de Kamers zich
bezig houden en waardoor zij
zich in het Nederlandse bedrijfs
leven een onmisbare plaats heb
ben verworven.
De bijzondere zegel heeft een
waarde van 45 cent, zonder toe
slag en zal op 5 juni a s. in de
verkoop komen. Op de zegel
ziet men een kaart van Neder
land afgebeeld, waarop de 36
Kamers van Koophandel zijn
aangegeven.
De voorstelling wordt omlijst
door een schijnbaar
driedimensionaal kader, dat de
wetten en voorschriften voor het
bedrijfsleven symboliseert. Ver
der de bijzondere tekst „Kamers
van Koophandel". Het ontwerp
werd vervaardigd door Ben Duij-
velshoff uit Vreeland, die hier
mee als postzegelontwerper de
buteert. De zegel werd gedrukt
in de kleuren rood, donker
blauw, lichtblauw en groen in
offset door Joh. Enschedé en
Zonen te Haarlem. Oplagecijfers:
75.000 vel van ieder 100 zegels.
De zegel zal verkrijgbaar zijn
zolang de voorraad strekt, doch
uiterlijk tot 1 juli 1980.
Sinds 23 november 1978 is het
Vorstendom Liechtenstein lid
van de Raad van Europa. Naar
aanleiding van dit feit zal op 7
juni a.s. een bijzondere serie
bestaande uit drie zegels wor
den uitgegeven. Een zegel in de
waarde van 50 r. brengt het 50-
jarig bestaan van het Raadge
vend Comité van het Bad'over-
keer in herinnering. Op de zegel
ziet men gestyleerde radiogolven
en de initialen van de jubileren
de instelling „CCIR". De door
Josef Schadler uit Triesen ont
worpen zegel toont verder het
embleem van de „U.I.T.". Ver
volgens een zegel in de waarde
van 80 r. met als afbeelding de
sterrenring van de Raad van Eu
ropa en de datum van toetre
ding. Verder toont deze door
Louis Ja ger uit Vaduz ontwor
pen zegel een symbolische kleu-
ren-compositie. De serie wordt
afgesloten met een zegel in de
waarde van 1.- f. Deze zegel
werd ontworpen door Hans Pe
ter Gassner uit Vaduz en toont
een zon, die opgaat boven de
twee continenten. Deze zegels
wérden in vellen van 20 stuks
gedrukt door Courvoisier SA te
La Chaux-de-Fonds in Zwitser
land.
