VN-functionarissen
onderhandelen met
majoor Haddad
Wé
Kreisky: alles of niets
Amerikanen in verwarring
na verkiezingen Rhodesië
Oliemaatschappij en
in de VS berekenen
te hoge prijzen
THE WOMAN
WHO CAN SAVE
BRITAIN
pi ra
-
GIVE
THE
GIRL1
A CHANCE!
Mirror
Britse stembureaus
blijven geopend tot
vanavond 10 uur
Stern: Scheel opvolger Luns
Pretoria goeddeels
akkoord met
arbeidswetgeving
VOOR OF TEGEN MOEZOREWA?
Begin: Israël
geeft Golan
niet op
Meer politie ingezet tegen geweld in Parijs
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 3 ME11979 PAGINA
WASHINGTON (ANP) Het Amerikaanse ministerie van
■nergie heeft zeven oliemaatschappijen in de Verenigde Sta
len ervan beschuldigd dat ze de afgelopen zes jaar te hoge
i rijzen voor ruwe olie uit Amerikaanse bodem hebben be re
iend. Het zijn Texaco, Gulf Oil, Standard Oil of California,
Ulantic Richfield, Marathon, Standard Oil of Indiana en
itandard Oil of Ohio.
Jamen hebben ze volgens het ministerie 1,7 miljard dollar te-
berekend. Texaco zou in zes jaar maar liefst 338,3 mil-
dollar teveel hebben gevraagd. Gulf Oil 578 miljoen en
■Standard Oil of California 101,6 miljoen. Voor de overige
maatschappijen gaat het om minder dan 100 miljoen.
In strijd met de bepalingen hebben de maatschappijen volgens
hel ministerie de maximumprijzen voor „nieuwe" olie toege
past op „oude" olie. „Oude" oüe is olie die voor 1972 is ont
dekt „Nieuwe" olie is afkomstig uit reserves die na dat jaar
zijn aangeboord. Voor „nieuwe" olie geldt een maximumprijs
van 12 dollar. „Oude" olie mag niet boven de zes dollar wor
den verkocht.
veel
oen
Christine
Kuby:
levenslang
HAMBURG (AFP)-De 22-ja-
rige Westduitse Christine
Kuby is gisteren door een
rechtbank in Hamburg ver
oordeeld tot levenslange ge
vangenisstraf wegens mede
plichtigheid aan terroristi
sche acties.
Zij is beschuldigd van een
Eoging tot moord op twee po-
tie-agenten die haar wilden
arresteren toe zij in een apo
theek was. Zij werd daarvoor
gezocht in verband met een
bomaanslag op het paleis van
justitie in Zweibriicken. Zij is
lid van de „Rote Armee Frak-
tion"
Een Iraanse politieman zoekt dekking tijdens een schietpartij tussen muitende gevangenen in de cen
trale gevangenis van Teheran en revolutionaire troepen. De gevangenen hielden een aantal bewakers
in gijzeling, nadat ze eerder geprobeerd hadden uit het gebouw te ontsrtappen. Later droegen ze de
gegijzelde bewakers over aan de revolutionaire troepen.
Iran rouwt
om vermoorde
geestelijke
TEHERAN (AP) - Naar
schatting dertigduizend men
sen hebben vanochtend in Te
heran de rouwdienst bijge
woond voor ayatollah Morteza
Motahari, de Iraanse moslim
leider die dinsdagavond door
moordenaarshand werd ge
veld.
De Iraanse regering had na
de aanslag voor vandaag een
dag van nationale rouw afge
kondigd. Duizenden demon
stranten verschenen in de
straten na de bekendmaking
van het nieuws van de aan
slag. Scholen en winkels wer
den gesloten en arbeiders leg
den het werk neer. In een
toespraak via de radio ver
klaarde Khomeini dat men
niet zou buigen voor de ter
reur.
llëXPRESS
Bail a at» BJaü EQ
THE GUARDIAN
Thatcher casts net
for floating votes
fg? vEhrPailnSflfgra
life be like..
UNDER MRS
THATCHER'S
BROOMSTICK? ft h/
by TERENCE LANCASTER
-
Sommige Britse dagbladen weten het al: de Conservatieven, met
Margaret Thatcher aan het hoofd, gaan' de verkiezingen van van
daag winnen. Zij ruimen op hun frontpagina's dan ook veel plaats
ir wat zij zien als de eerste vrouwelijke premier in Europa.
BOOKMAKERS GOKKEN OP THATCHER
LONDEN Tot tien uur vanavond blijven de Britse stembu
reaus open om de kiezers de gelegenheid te geven hun stem
uit te brengen op een van de kandidaten voor de 635 zetels
van het Lagerhuis. Gisteren hebben de politieke leiders hun
campagne besloten in het vooruitzicht van een parlement
waarin geen van de partijen de absolute meerderheid zou
kunnen hebben en waarin het dus op een samenwerking aan
zou komen. Toch zeiden zowel Labourleider Callaghan als de
Conservatieve leidster Thatcher zeker te zijn van de overwin
ning. Als de laatste zou winnen, zou zij de eerste vrouwelijke
premier in Europa worden.
NAKOERA (ANP) Hoge VN-functio-
narisscn van het hoofdkwartier van de
VN-vredesmacht in Nakoera in Libanon
hebben vandaag in Metulla in het noor
den van Israël een ontmoeting met
majoor Sa'ad Haddad de leider van de
christen-milities „Het al een van de
belangrijkste gesprekken tot nu toe wor
den Een van de agendapunten is het
feit dat de milities nog altijd tal van
wegen in hun gebied voor iedereen ook
voor VN-eenheden, gesloten houden"
verklaarde gisteren de Nederlandse ko
lonel J. Tjassens hoofd operatiën van
Unifil, in Nakoera
Volgens hem kan deze situatie niet
voortduren. Sommige wegen in het zui
den gaan dagelijks voor enkele uren
open. „We zullen toch op een- bepaalde
manier samen moeten werken met el
kaar, anders gaat het niet. Het mag niet
voorkomen, dat drie Ierse waarneming
sposten, gelegen in het gebied van de
milities, nu al 20 dagen volkomen geïso-,
leerd zitten", aldus de kolonel. Hij kreeg
overigens gisterochtend te horen, dat
deze drie posten weer konden worden
bevoorraad.
Ook zal Nakoera van Haddad verlangen,
dat de kustweg naar het noorden en het
zuiden vrij toegankelijk wordt voor de
VN. „Het is ons goed recht te eisen dat
het VN-hoofdkwartier niet geïsoleerd
mag raken. We willen niet afhankelijk
zijn van anderen", meent de kolonel, die
donderdag eveneens het probleem van
de circa 80 burgers wil aankaarten die
aanvankelijk op het hoofdkwartier werk
ten. Vlak voor de beschieting zijn ze ver
trokken en er bleken militie-aanhangers
onder hen te zijn. Nu staan zc dagelijks
voor het hek en willen weer worden toe
gelaten.
Gisterochtend bleek nog eens hoe men
op zijn tellen moet passen voor. deze
rechtse christenen. Ze hebben op de
kustweg ten noorden van Nakoera een
zwaar bewaakte versperring en na de
beschieting isoleerden ze daarmee Na
koera vanuit het noorden gedurende en
kele dagen. Gisterochtend werd het
hoofdkwartier meegedeeld, dat een aan
de noordkant van deze post wachtende
Nederlandse YP (gepantserd wielvoertuig
met mitrailleur) moest verdwijnen anders
werd het opgeblazen. „Men voelde zich
bedreigd", was de lezing tegenover Na
koera. Aan het verzoek werd gevolg ge
geven en het voertuig reed een km. te
rug en wachtte daar op de terugkomst
van Nederlandse verlofgangers uit Israël.
Voor het eerst na de beschietingen van
Nakoera lukte het woensdag een Neder
landse journalist (ANP-verslaggever) het
kamp te bezoeken. De ruim 800 VN-mili-
tairen hebben het zwaar te verduren ge
had en iedereen spreekt van „een won
der" dat bij deze gevechtshandelingen
geen doden zijn gevallen. Geen enkele
van de ongeveer dertig houten prefab
barakken is gespaard gebleven. Overal
zijn kogelgaten en scherf inslagen zicht
baar en in veel gevallen zijn de' kogels
dwars door de barakken gegaan. Ook
het hoofdkwartier zelf is geraakt en een
Ierse commandant, die hier logeerde, zag
een granaat enkele centimeters boven z'n
bed in de muur verdwijnen. Het granaat-
vuur trof eveneens enkele barakken van
het hospitaal.
HAMBURG (AP) Volgens een bericht in het weekblad
Stern zou Walter Scheel, de Westduitse president die binnen
kort aftreedt, de opvolger kunnen worden van de Nederlan
der mr. Josef Luns als secretaris-generaal van de NAVO.
De Westduitse minister van defensie, Hans Apel, zou daarvoor
moej,teÜAebben gedaan tijdens de verleden week gehouden ver
gadering van de N.P.G. (Nuclear Planning Group) van de
NAVO'Op de Amerikaanse luchtmachtbasis Homestead in Flo
rida. aldus het blad. Het ministerie in Bonn het bericht niet
willen ontkennen of bevestigen.
De bookmakers houden het op de Conservatieven, waarbij de
winstkans steeg van 2 tegen 7 naar 2 tegen 8. De kansen voor
Labour daalden van 12 tegen 4 naar 11 tegen 4. Vier opinie
peilingen van conservatieve bladen gaven gisteren een voor
sprong voor de conservatieven aan van 2 tot 7 procent. Ande
re opiniepeilingen laten de kansen ongeveer gelijk liggen.
De partij die 318 zetels verovert beschikt over de volstrekte
meerderheid. Om probleemloos te regeren heeft een partij ech
ter een ruimere voorsprong nodig. Labour veroverde in 1974
319 zetels, maar door sterfgevallen en de daaruit voortvloeien
de tussentijdse verkiezingen verloor' de partij spoedig zijn
meerderheid, waardoor de noodzaak van een akkoord met de
liberalen ontstond. De liberalen eisen een systeem van evenre
dige vertegenwoordiging, omdat zij in vergelijking met de
stemmen die zij krijgen, zo weinig zetels veroveren. De twee
grote partijen weigeren echter het voor hen voordelige distric
tensysteem op te geven.
Ginzboerg: liever gevangenisstraf
dan ballingschap
NEW YORK De Sovjetrussische dissident Alexander Ginz
boerg heeft gezegd dat hij liever in de Sovjet-Unie zijn gevan
genisstraf zou uitzitten dan in ballingschap leven in het bui
tenland. In een televisie-interview zei hij dat de uitwisseling
van hem en vier andere Russische dissidenten tegen twee Rus
sische spionnen eigenlijk een poging was tot het om de tuin
leiden van de Verenigde Staten aangezien deze uitwisseling
niets van doen had met mensenrechten. De Russen kregen
hun agenten terug en raakten mensen kwijt die toch maar in
de wegliepen, aldus Gizboerg.
PARLEMENTSVERKIEZINGEN IN OOSTENRIJK
Behalve in Engeland wor
den deze week (zondag 6
mei) ook in Oostenrijk
parlementsverkiezingen
gehouden. Maar in het Al
penland is van een spek
takel zoals op het Kanaa
leiland geen sprake. Onze
correspondent in Bonn
was in Wenen en geeft
hierbij weer waar het in
Oostenrijk om gaat.
(Van onze correspondent Ami van Vree)
WENEN „Ik mag ze niet", een korte
re, eerlijker omschrijving van de tegen
partij hoort men zelden in een verkie-
zingstrijd. Het zinnetje is opgetekend uit
de mond van de huidige bondskanselier
Bruno Kreisky die daarmee de grootste
oppositiepartij, OEVP (Oostenrijkse
Volkspartij), ais mogelijke coalitiepartner
van het tapijt veegt. Want Kreisky speelt
bij de komende parlementsverkiezingen
op alles of niets: als zijn partij, de socia
listische partij van Oostenrijk (SPOE)
niet voor de derde keer sinds 1970 de
absolute meerderheid van de stemmen
behaalt, zal hij in de oppositiebanken te
rugkeren, of het politieke toneel verlaten
als zijn partijgenoten wel een coalitie
willen aangaan.
Het is moeilijk om er achter te komen
of Kreisky's stellingname eerlijk ge
meend is of dat hij er zijn potentiële kie
ners mee voor het blok wil zetten. De be-
aarde regeringsleider, ook wel „de Zon
nekoning" of „Keizer Bruno" genoemd,
s immers een eenzaam licht aan het ver
ier vrij duistere firmament van de Oos-
cnrijkse politiek. Zijn populariteit is
'norm en het is de vraag wat er met
uJn partij gebeurt als hij er eens niet
neer zal zijn. In zoverre lijdt de Oosten-'
"Ukse politiek van dit ogenblik ook on-
'er een ontwikkeling die zich in zeer
'eel westerse democratieën manifesteert.
namelijk dat hij bij verkiezingen niet
meer om controversiële problemen gaat,
maar om personen.
Wat dat betreft is de SPOE duidelijk in
het voordeel bij de oppositiepartijen
OEUP met zijn wat kleurloze lijstaan
voerder Josef Taus en de kleine zich li
beraal noemende maar in werkelijkheid
uiterst rechtse.
Freiheitliche Partei (FPOE) van de reac
tionaire dr. Alexander Goetz. Toch zal
het komende zondag een nek-aan-nek
race worden: bij de laatste verkiezingen
kreeg Kreisky's SPOE een meerderheid
van 50,4 procent en daarmee 93 van de
in totaal 183 parlementszetels. De opposi
tie beschikt over slechts drie zetels min
der (resp. 80 en 10). Als het de SPOE
zondag niet lukt om met name de kie
zers in Wenen naar de stembus te lok
ken, is een nederlaag voor de sociaal-de
mocraten (van socialisme is in Oostenrijk
geen sprake) niet uitgesloten.
De uitslag van de verkiezingen hangt
dus eens temeer af van de weersomstan
digheden en van de willekeur van de
kiezers, een gegeven waarmee tevens tot
uiting komt dat er eigenlijk helemaal
geen grote twistpunten bestaan in het
huidige Oostenrijk. Met de conjuctuur
gaat het bergopwaarts, de werkloosheid
is gering, en de muntwaarde is aan een
niet al te grote inflatie onderhevig. Be
langrijke verkiezingsthema's zijn er dan
ook nauwelijks. De regeringspartij be
roemt zich op de resultaten van haar be
wind en ziet in de komende tijd als het
grootste probleem het scheppen van
nieuwe arbeidsplaatsen. De oppositie valt
de regering vooral aan vanwege de in
haar ogen niet meer te verantwoorden
staatsschulden en glijdt verder weg in
het aantal onbelangrijke zaken als het
aantal nieuwe kostuums van de minister
van Financiën Androsch en andere al of
niet opgeblazen schandaaltjes. Zoals
Kreisky zich vastlegt op zijn weigering
een coalitie aan te gaan, zo houden de
beide oppositiepartijen een mogelijke
partnerkeuze zorgvuldig open. Beiden
weten zij dat een eventueel samengaan
van OEUP en SPOE, in deze samenstel
ling een uiterst conservatief span, bij
veel liberale Oostenrijkers de rillingen
over de rug doet lopen. Als om strijd
herhalen zij dan ook dat zij tegenover
welke coalitie dan ook „volledig open"
staan.
Het meest; waarschijnlijke is dat er na
de zesde mei niets zal veranderen en dat
iedereen weer opgelucht tot de rustige
orde van de dag overgaat. Het voorjaar
komt er toch wel al is dat dan niet „het
nieuwe voorjaar" waar de volkspartij
mee werft. Wat dat betreft zijn de soci
aal democraten dichterbij de waarheid
als zij op ettelijke verkiezingsplakkaten
beweren „Kreisky, Oostenrijk heeft hem
nodig.
KAAPSTAD (UPI-AP) - De
Zuidafrikaanse minister van
arbeid, Fanie Botha, heeft
meegedeeld dat de regering
in beginsel de meeste aanbe
velingen van de commissie-
Wiehahn tot schrapping van
wetten die bepaalde banen
aan blanken voorbehielden,
had aanvaard. Hij zei tegen
verslaggevers dat de voorstel
len tot amendering van de
bestaande wetgeving binnen
twee weken bij het parle
ment zouden worden inge
diend.
De door de regering benoem
de commissie, onder leiding
van arbeidsdeskundige prof.
Nic. Wiehahn, heeft dinsdag
haar rapport aangeboden. Zij
beval aan dat zwarten en
blanken gelijke lonen en mo
gelijkheden zouden krijgen in
handel en industrie.
Botha verklaarde dat de wet
ten die de huidige geregis
treerde bonden verbieden po
litiek actief te zijn\ tevens zul
len gelden voor de zwarte
bonden die onder voorwaarde,
van tot dusverre niet gespeci
ficeerde criteria erkenning
krijgen.
Hij voegde hieraan toe dat de
werknemers die geen vaste
woonplaats bij hun werk heb
ben, naar schatting twee mil
joen, zich niet bij een bond
kunnen aansluiten.
Het voornaamste argument
voor de incorporatie van
zwarten in het blanke sy
steem is geweest dat de zwar
te bonden onder controle ge
bracht moeten worden, opdat
deze niet kunnen worden ge
bruikt om de aspiraties van
de 19 miljoen zwarten in
Zuid-Afrika te ventileren.
ADVERTENTIE
(Van onze correspondent Dick T<- et)
WASHINGTON De verkiezingen in
Rhodesië, hebben de Amerikaanse presi
dent Carter voor een moeilijk dilemma
geplaatst. De enige winst, die Carter op
dit moment kan maken, is tijdwinst.
Maar ook die winst is beperkt, want
volgende maand moet Carter een oor
deel vellen over de vraag, óf de verkie
zingen in Rhodesië vrij en eerlijk zijn
geweest en of de nieuwe regering onder
leiding van bisschop Moezorewa vol
doende bereidheid heeft getoond om te
trachten met de guerrilla-groeperingen
tot een vergelijk te komen.
Carter is wettelijk tot een dergelijke be
slissing verplicht door een vorig jaar in
het congres aanvaard voorstel, waarin
het al dan niet voortzetten van de econo
mische sancties tegen Rhodesië afhanke
lijk werd gesteld van dit oordeel.
Hoewel de kwestie Rhodesië in de met
energie-, inflatie- en SALT-problemen
worstelende Amerikaanse publieke opinie
geen al te grote rol speelt, loopt de zaak
m politiek Washington hoog op. De
scheidslijn loopt globaal tussen erkende
conservatieven en uitgesproken progres
sieven met daartussen een grote groep
twijfelaars. Woordvoerders van de voor
standers van onmiddellijke opheffing van
alle sancties tegen Rhodesië is de repu
blikeinse senator Helms (North Carolina).
Hij beoordeelt de Rhodesische verkiezin
gen als „de meest vrije en open verkie
zingen, die ooit in Afrika zijn gehouden".
De liberalen in het Congres, voor wie de
New Yorkse democraat Solarz zich als
belangrijkste woordvoerder heeft opge
worpen, vinden dat in ieder geval voorlo
pig nog een afwachtende houding aange
nomen dient te worden. Solarz, voorzitter
van de commissie voor Afrikaanse zaken
uit het Huis van Afgevaardigden, meent
dat de onverwacht hoge opkomst (bijna
64 procent), op zichzelf nog geen garan
tie vormt voor vrije en eerlijke verkiezin
gen. „Bij de laatste verkiezingen in de
Sowjet-Unie was er nog een veel hogere
opkomst", aldus Solarz.
Een probleem is, dat de rapporten van
Amerikaanse waarnemers bij de verkie
zingen erg verdeeld en weinig concreet
zijn. De beoordeling is over het alge
meen nogal positief, maar de voornaam
ste reden daarvoor lijkt het feit, dat de
verwachtingen bijzonder laag gespannen
waren.
De progressieven in het Congres vrezen,
dat een voor Rhodesië positief Ameri
kaans besluit de toegenomen goodwill
voor de Verenigde Staten in zwart Afri
ka in één klap kan vernietigen. Veel van
die de laatste jaren gekweekte goodwill,
wordt toegeschreven aan Carters speciale
beschermeling Andrew Young, die een
fervent voorstander van een voorlopig zo
neutraal mogelijke positie van de Vere
nigde Staten in de kwestie Rhodesië is.
Young meent, dat pas aan de de voor
waarde van de sancties is voldaan, als er
verkiezingen zijn gehouden onder toe
zicht van de Verenigde Naties en als een
VN-vredesmacht in het land controle kan
uitoefenen.
U wilt zonder veel omhaal wassen en
centrifugeren, zo goed als maar kan.
Met een echte wasautomaat en een aparte
centrifuge, bij elkaar in één toestel, dat jaren
lang trouw en probleemloos al het wasgoed
brandschoon wast en perfekt droogt. Kortom:
een werkpaard. Dan is er maar één die hier
aan voldoet: de AEG-TURN AM AT. En zo
heeft AEG voor elk
wasprobleem een
oplossing.
AEG laat je niet in de steek.
AEG-TELEFUNKEN Nederland N V.
Aletta Jacobslaan 7.1066 8P Amsterdam,
telefoon. 020-51163 3a
TEL AVIV (REUTER) - Pre
mier Begin van Israël heeft
gisteren verklaard dat Israël
zich nooit zal terugtrekken
van de hoogvlakte van Go
lan, zelfs niet op basis van
een vredesverdrag met Syrië,
dat de Golan in de zesdaagse
oorlog van 1967 aan Israël
heeft verloren.
Ook benadrukte de premier
in een radio-interview op de
onafhankelijkheidsdag van Is
raël nog eens dat Israèl niet
bereid is zich terug te trek-
ken van de Westelijke Jor-
daanoever.
„We zullen de Golan nooit op
geven, aldus Begin. Je kan
veiligheid niet opgeven in ruil
voor vrede. Er is geen vrede
zonder veiligheid en er is
geen veiligheid zonder de Go
lan".
PARUS De Franse regering heeft gis
teren aangekondigd .extra politieman
schappen te zullen inzetten om het ge
weld dat in Parijs de kop opsteekt, te
onderdrukken. Alleen al dit jaar zullen
ruim duizend agenten meer worden on-
De Franse hoofdstad is in de nacht van
dinsdag op woensdag het toneel geweest
van bomaanslagen, die gericht waren op
politieposten, winkels, banken en kanto
ren. Verschillende mensen hebben zich
in anonieme telefoontjes verantwoorde
lijk gesteld voor de aanslagen, die ge-
In Frankrijk duiken de laatste tijd „au-
tonomisten" op, studenten afkomstig uit
de middenklasse, die de maatschappij
willen bestrijden.
