Konviktin
Utrecht van de grond
Rhodesïè richt
zijn hoop
op Moezorewa
Kindermishandeling beslaat. Hoe lang nog.
Meer erkenning
voor
kerk in DDR
Chileense
ballingen
kerk
wereld
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 25 APRIL 1979 PAGlNf
De ruim een miljóen Chi-
lenen, die sinds de coupe
in hun land naar het bui
tenland zijn gevlucht, heb
ben weinig kans ooit hun
vaderland terug te zien.
Deze Chilenen, die een
tiende deel van de totale
bevolking omvatten zien
hun verzoeken om terug
te keren meestal afgewe
zen op politieke gronden
en vahwege de bescher
ming van de nationale
veiligheid, aldus het r.k.
solidariteitsvicariaat in
Santiago, dat zich vooral
bezig houdt met migratie
en emigratie.
Christen
socialisten
De beweging „Christenen
voor het Socialisme" zal
van 28 tot en met 30 april
te Milaan haar tweede
Europese conferentie hou
den met als thema de
aanstaande verkiezingen
voor het Europese Parle
ment Op grond van een
structurele analyse zullen
de economische aspecten
van de Europese integra
tie onder de loep worden
genomen. Daarbij zal
vooral worden stilgestaan
bij de rol van politieke
christelijke organisaties
en van de christelijke ide
ologie voor zover deze de
gevestigde orde steunen.
De maatschappelijke ver
antwoordelijkheid van de
kerken in de DDR krijgt
steeds meer erkenning. Dit
heeft de Evangelise h-Lu-
therse bisschop van Oost-
Berlijn, dr. Albrecht
Schönherr, op de synode
van het Oostdui tse deel
van de Evangelisch-Luther-
se Kerk Herlijn-Branden
burg medegedeeld.
Als voorbeelden noemde
hij de behandeling van de
vragen uit de kerk over
het abortuswetsontwerp,
enkele jaren geleden, en de
discussie over het militair
onderricht op de lagere
scholen. In gesprekken met
vertegenwoordigers van de
staat is van kerkelijke zij
de steeds op de maatschap
pelijke betekenis van het
christelijk geloof gewezen.
Sinds het einde van ae
oorlog is het ledental van
de kerk in het huidige ge
bied van de DDR gehal
veerd van 16 naar 8 mil
joen. Dit is niet in de eer
ste plaats aan de atheïsti
sche propaganda te wijten,
aangezien de ontkerkelij
king in de landen die zich
beroepen op christelijke
principes niet minder is, al
dus dr. Schönherr.
Het besluit vorig jaar van de bis
schoppen van Utrecht en Groningen,
kardinaal Willebrands en bisschop
Möller, om een konvikt op te richten
voor theologiestudenten aan de
K.T.H.U., die celibatair priester willen
worden in de bisdommen Utrecht of
Groningen en die graag in een groep
willen samenwonen, zijn nu zover ge
vorderd, dat het konvikt kan worden
opgericht.
Onlangs is van de gemeente Utrecht
het huis aan de Keistraat 9 aange
kocht, gelegen in het centrum van de
stad. Dit pand is jarenlang in gebruik
geweest als kantoor van het water
schap Lekdijk Bovendams. Daarna
werd het huis tijdelijk bewoond door
de zusters van de Eucharistie, voordat
zij het stiltecentrum van Hoog Catha-
rijne konden betrekken.
Met de nieuwe bestemming zal het
huis de naam „Ariens-konvikt" dragen.
Het huis zal plaats kunnen bieden aan
acht tot tien studenten. Gezien het aan
tal kandidaten, dat zich meldde, zal
het konvikt in september van dit jaar
al voor een groot deel bewoond zijn.
In het konvikt zullen de studenten sa
men wonen en leven, met veel aan
dacht voor gezamenlijk gebed en on
derlinge bezinning. De bedoeling hier
van is, een ruimte te scheppen, waarin
studenten hun verlangen om priester te
worden aan elkaar kunnen toetsen en
doen rijpen tot een doorleefde keuze.
De aparte aandacht voor deze studen
ten wordt ingegeven door de overtui
ging, dat vandaag en in de toekomst
binnen de groeiende pluriformiteit aan
bedieningen en ambten ook celibataire
priesters een eigen en belangrijke
plaats innemen. Naast deze eigen vorm
van begeleiding voor stüdenten die ce
libatair priester willen worden, zoeken
de bisschoppen ook naar een geëigen
de begeleiding voor die studenten, die
als pastoraal werk(st)er in de dienst
van de kerk willen gaan funktioneren.
De voorbereidingen hiervoor zijn in
een vergevorderd stadium.
Gekozen is voor de vorm van een kon
vikt en niet voor een seminarie in de
oude stijl, om isolement te voorkomen.
De studenten ontvangen de theologi
sche opleiding en de praktisch-pastora-
le vorming aan de K.T.H.U., samen
met de theologiestudenten, die zich la
ter op andere wijze beschikbaar zullen
stellen in dienst van kerk en samenle
ving. Ze nemen ook deel aan het pas
toraat voor alle theologiestudenten
o.I.v. pastor Sales. De ligging van het
huis in het centrum van Utrecht biedt
aan de studenten ook de mogelijkheid
om intensief deel te nemen aan het le
ven van Utrechtse parochies.
De bisschoppen van Utrecht en Gro
ningen hebben aan pastor Rentinck de
opdracht gegeven om leiding te geven
aan het konvikt en er ook zelf te gaan
wonen.
Hij zal zijn half-time funktie
voor volwassenenkatechese en lekenka
dervorming in het dekenaat Utrecht
blijven vervullen. Naast hem zal nog
een tweede priester uit het basispasto
raat van de stad Utrecht in het kon
vikt komen wonen: pastor J. Wissink,
die zijn huidige funktie in de zielzorg
blijft vervullen. Op deze wijze hopen
de bisschoppen de duurzaamheid van
het konvikt te garanderen en tevens
een verdere uitgroei mogelijk te ma
ken.
KORTE METTEN
Verschenen is he.t speciaal
nummer van „Archief van
de kerken" met de Neder
landse vertaling van de
encycliek „Redemptor Homi-
nis" van Paus Johannes
Paulus 11. De vraag naar de
encycliek is bijzonder groot
en de eerste oplage van dit
speciale nummer wordt
door de Horstik te Amers
foort die het veertien
daags verschijnende docu
mentatieblad „Archief van
de kerken" uitgeeft uit
zonderlijk genoemd.
Vaclav Benda, de katholieke
woordvoerder van de Tsje-
choslowaakse mensenrech
tenbeweging „Charta '77",
heeft de internationale vre
desbeweging „Pax Christi"
gevraagd om juridische
waarnemers aanwezig te
doen zijn bij de zgn. „af
schrikkingsprocessen" die
momenteel ui Tsjechoslowa-
kije plaats vinden. Zulke
processen worden vooral
aangespannen tegen leden
van „Charta".
Benda zei dat mensen
oordeeld worden voor din
gen die ze niet hebben ge
daan. Processen worden ge
construeerd. Alleen politie
mensen treden als getuigen
op, aldus Benda.
Op 3 mei zal minister-presi
dent Van Agt, samen met
de ministers Van der
Klaauw (Buitenl. Zaken) en
Scholten (Defensie) een dele
gatie van de Raad van Ker
ken ontvangen voor een ge
sprek over de bewapening
swedloop en over de neutro
nenbom. De Raad van Ker
ken, die reeds herhaalde
malen over dit onderwerp
heeft geschreven aan de re
gering, achtte het antwoord
van de minister-president
over de door hem gestelde
vragen niet bevredigend en
verzocht om een gesprek.
Welke leden van de Raad
van Kerken aan het gesprek
zullen deelnemen is nog
niet bekend.
Gewoonlijk goed ingelichte
waarnemers zijn van mening
dat het Vaticaan Israël bin
nen afzienbare tijd erkent
en diplomatieke betrekkin
gen met dit land aangaat.
Paus Johannes Paulus n
heeft dezer dagen de alge
meen-directeur van het Isra
ëlische ministerie van Bui
tenlandse Zaken in privé-au-
diëntie ontvangen. Enige tijd
geleden voerde de Paus een
lang gesprek met de Israëli
sche ambassadeur in Italië.
Het is niet verstandig de
Olympische Spelen in Mos
kou te boycotten, zei de in
Engeland wonende publicist
Emanuel Litcinoss op het in
Amsterdam gehouden semi
nar over antisemitisme in
de Sowjet-Unie. De Spelen
zouden volgens Litcinoss,
die zich al meer dan twin
tig jaar met de positie van
de Russische joden bezig
houdt, toch wel doorgaan.
Veel belangrijker is het ge
ven van voorlichting over
de situatie van de mensen
rechten aan de deelnemers
van de Spelen. Door deze
voorlichting zullen zij ge
makkelijker in contact kun
nen komen met dissidenten.
(Van onze correspondent Ja
mes MacManus)
SALISBURY Eigenlijk
tot ieders verbazing is bij
de Rhodesische verkiezingen
van vorige week een vrij
groot aantal zwarte kiezers
opgekomen. Voor de Natio
nalistische leider bisschop
Moezorewa schuilt er nu
maar een gevaar, en dat is
dat hij en zijn volgelingen
straks met een enorme ka
ter komen te zitten, wan
neer gewekte verwachtingen
niet vervuld kun en worden.
Naar Westeuropese maatsta
ven was deze eerste „demo
cratische verkiezing" die
naam nauwelijks waard.
Maar het zou oneerlijk zijn
met Europese maten te me
ten. Rhodesië is een Afri
kaans land, dat bovendien
verwikkeld is in een guerril
la-oorlog. Beide tegenstan
ders hebben geprobeerd de
verkiezingen te beïnvloeden.
Iedere vergelijking met de
situatie bij ons moet dus
wel spaak lopen. Ongetwij
feld brachten vele zwarte
kiezers hun stem onder druk
van anderen uit, maar nog
veel meer gingen gemoti
veerd en geheel uit vrije wil
naar de stemlokalen.
Hoewel de uitslag pas van
daag officieel bekend wordt
gemaakt, stond aan het be
gin van de week al vast dat
de verkiezingen een overwin
ning hebben opgeleverd voor
de partij van bisschop Moe
zorewa, de UANC (United
African National Party, Ver
enigde Afrikaanse Nationale
Partij). Maar de sancties en
de interne guerrilla-oorlog
duren voort, en een interna
tionale erkenning van de
„interne oplossing" laat op
zich wachten. Het is dan
ook de vraag of de interne
oplossing een lang leven zal
zijn beschoren.
Nu 63,9 procent van de
zwarte kiezers is komen op
dagen, beschikt het Rhodesi
sche bewind over nieuwe ar
gumenten om te pleiten voor
erkenning. De Britten en de
Amerikanen zullen echter
waarschijnlijk vasthouden
aan hun plan, dat voorziet
in een conferentie van alle
partijen in het Rhodesische
conflict Volgende maand
worden in Engeland ver
vroegde verkiezingen gehou
den. Winnen de Conservatie
ven, dan zal de nieuwe rege
ring wel een wat vriendelij
ker houding ten opzichte
van de vreemde coalitie in
Salisbury aannemen, maar
tot erkenning zal het niet
komen.
Verwacht wordt dat de Or
ganisatie voor Afrikaanse
Eenheid (OAE) tijdens haar
conferentie aanstaande zo
mer geen eensgezinde positie
zal innemen. Toch ziet het
er voor de interne oplossing
niet zo gunstig uit Hooguit
zullen de gematigde lidstaten
niet meer, zoals nu het geval
is, alleen het Patriottisch
Front erkennen, maar ook
andere zwarte Rhodesische
partijen. De bisschop heeft
daar weinig aan. Moezorewa
dankt zijn grote aanhang
namelijk aan de hoop van
veel kiezers dat, met hem
aan de macht, een einde ge
maakt zal kunnen worden
aan de oorlog.
Geen toenadering
Een overeenkomst tussen
het Front en de bisschop zit
er niet in. De bisschop zelf
wil daar niet eens over pra
ten en het zou ook tegen de
wens zijn van de meeste
zwarte Rhodesiërs. Trou
wens, de blanken, die vol
gens de bepalingen van de
grondwet en vanwege hun
militair overwicht nog een
flinke vinger in de Rhodesi
sche pap houden, zouden
nooit akkoord gaan met een
toenadering tussen Moezore
wa en het Patriottisch
Front.
Toch heeft de bisschop tij
dens zijn verkiezingscampag
ne bij veel van zijn rasgeno
ten de hoop gewekt dat er
vrede zal komen wanneer
.hij aan de macht komt. Of
hij het aanzien, dat hij nu
geniet, zal kunnen behouden,
hangt af van de mate waar
in hij aan die hooggespan
nen verwachtingen zal kun
nen beantwoorden.
Deze verwachtingen zijn
vooral op drie punten bij
zonder duidelijk. Ten. eerste
hopen de dorpelingen in de
reservaten op normalisatie.
Al vele jaren wordt hun le
ven verzuurd door de
avondklok, de aanwezigheid
van de veiligheidstroepen, en
de onafgebroken gevechten
tussen de guerrilla's en de
regeringstroepen.
Ten tweede verwachten dui
zenden jonge rusteloze werk
lozen in de steden, waar de
UANC bijzonder sterk staat,
niet anders dan dat hun
stem beloond zal worden
met een baan en gelijke be
taling.
Ten derde zal de coalitiere
gering, die na de bekendma
king van de verkiezingsuit
slag gevormd zal worden,
vanaf het eerste moment
krachtdadig moeten optre
den. Die kracht zal zowel in
het parlement als uit het be
leid van de nieuwe regering
moeten blijken.
De blanken krijgen 28 van
de 100 zetels in het nieuwe
parlement, en naar verwach
ting 6 van de 20 kabinet-
sposten. Zij zullen nog veel
politieke macht behouden.
Premier Smith zal én in het
parlement én in het kabinet
een zetel krijgen. Nu valt
het bijna niet te vermijden
dat de zwarte Rhodesiërs in
economisch opzicht teleurge
steld zullen worden, en zij
zullen dat ongetwijfeld wij
ten aan ondershandse poli
tieke actie door de blanken.
Verzwakking
Dit alles komt er op neer
dat de toekomst van Rhode
sië twee kanten op kan
gaan. De eerste mogelijkheid
is dat de oorlog zal blijven
voortwoeden, en dat daar
door steeds meer blanken
het land zullen verlaten. Als
gevolg daarvan zal de mili
taire macht van het land
steeds meer verzwakken en
zullen steeds meer ontevre
den zwarten voor de zijde
van het Patriottisch Front
kiezen.
Volgens de tweede voorspel
ling is de interne oplossing
wel degelijk te verdedigen,
en zal deze ook standhou
den, ondanks de voortduren
de oorlog.
Waar het om draait, zo gaat
deze gedachtengang, is het
buitenlands beleid van Zuid-
Af rika. Dat is erop gericht
een nieuwe veilige zone rond
Zuid-Afrika te scheppen
door middel van een mili
tair-economisch bondgenoot
schap met de omringende
landen. Een eventuele Rho-
desische regering onder
Moezorewa staat dan ook
bovenaan het Zuidafrikaanse
lijstje van landen die in aan
merking komen voor econo
mische en militaire hulp, dat
laatste vooral op het gebied
van de luchtmacht Die hulp
moet dan een uittocht van
de blanken voorkomen, en
tot een geleidelijke terugvoe
ring van de oorlog leiden.
Copyright The Guardian
Cotton-look pak
Van cotelé/polyester.
Zonder rugsplit. In diverse beige tinten.
Merk: Walkers.
190-
Cotton-look pak
Van katoen/linnen/polyester. Met stoffen
onderkraag. In visgraat-dessin. Zonder
rugsplit. In diverse beige tinten.
Merk: Career Club.
Zijde-look pak
Van zijde/wol/polyester. Zonder rugsplit.
Met stoffen onderkraacj. In wit en beige.
Merk: Career Club.
opmerkelijke mode - opmerkelijke prijzen
Kindermishandeling,daar praten we liever niet Aan het probleem van kindermishandeling kan bij de Nederlandse Vereniging tegen Kinder-
over in Nederland. Dat is jammer. Want met dood- een hoop gedaan worden. Ook door u. Hoe. dat staat mishandeling. Koningsplein 27 in Den Haag,
zwijgen help je geen enkel probleem uit de wereld, te lezen in een speciale folder. Die kunt u aanvragen telefcxin: 070-631923.
p]
Franse
rei
bisschopp^
wijzen
abortus
af
ien
anv
Een aantal Franse chf p<
tenen heeft geprotestcen
tegen de opvattingen ekk
de Franse bisschopjjpanl
over abortus,
schoppen hebben een
pagina's tellend rappfs d
gepubliceerd waarin
abortus afwijzen ais fens
zware zonde
moord gelijk is. Zij
men stelling tegen
verlenging van een in
nuari 1975 voor
proeftijd van vijf j
van kracht geworden i
op abortus.
Deze onder minister
gezondheid Simone
aangenomen wet
zwangerschapsonderbr*
king tot de tiende w«
toe op voorwaarde dat
zwangere vrouw tevoi
advies heeft gekregen.
De Franse christenen z
gen dat zij abortus r N
accepteren als anti-a jar
ceptie-middel en het e n(j
ernstige daad vind
maar zij kunnen niet
cepteren dat de bissch* n"
pen het in alle geval gei
een ernstige fout noen r
Zij spreken er zich
uit dat de kerken de vt
tigheid erkennen van
houding van hen die i
een ernstige situatie gj il
andere mogelijkheid
dan zwangerschapsond r(j,
breking. Zij willen o i.
dat de kerken doelmgt f
anti-conceptie toestaan
sexualiteit niet alleen
als een middel tot vocf
planting.
