Uitvoerige inleiding op tv-serie „Holocaust"
F
TERUGBLIK
3R
Er lag een
half miljoen op de trap,
maar ik dronk
koffie metde buurvrouw"
föO
scherm
in net
oog
TELEVISIE VANAVON
L
TELEVISIE DINSDAG
RADIO VANAVOND
RADIO DINSDAG
AJ
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT,
MAANDAG 23 APRIL 1979 PAl
Een Rotterdamse huisvrouw, echtge
note van een havenarbeider, had de
giro-envelop wel gezien die de brie
venbesteller bij haar in de bus had
geschoven- In haar geval bevatten die
enveloppen meestal een aansporing
om de rekening aan te vullen, aange
zien anders geen betalingen meer zou
den worden verricht. Zij legde die
envelop derhalve zonder enige inte
resse onderaan de trap. dééd nog wat
dingetjes en ging als algesproken kof
fie drinken met de buurvrouw. Later
thuis opende zij plichtmatig de groe
ne huls en stelde vervolgens vastt dat
er een fout moest zijn gemaakt bij de
PTT: een bijschrijving van 500.000
gulden- Er stond achter: Prijs uit
staatsloterij. En toen was het huis
plotseling te klein.
Het is opnieuw de. momenteel lichtelijk
overspannen op vakantie zijnde Wim Ney-
man van de IKON, die deze vrouw aan'
het praten krijgt over het grote geld, dat
haar in de schoot Werd geworpen, een
kwart miljoen, want de andere helft ging
naar haar schoonvader, met wie zij een ge
deeld lot had gekocht In zes afleveringen,
te beginnen op vrijdag 27 april, gaat hij
babbelen over geld en geluk, zoals hij eer
der de mensen tot openhartigheid kreeg
over zaken als geloof, hoop en liefde.
Jef Rademakers, de man van het idee ach
ter dit programma: „Uit de reacties op de
„Geloof, Hoop en Liefde Show" hebben
wij begrepen, dat we met een goede for
mule voor een dergelijk programma in
onze vingers zaten. Het lag dus voor de
hand, dat we opnieuw eenzelfde serie zou
den gaan maken. De vraag was alleen
welk onderwerp? Mij viel toen de volk
swijsheid in van veel geld dat niet geluk
kig maakt Het zou interessant zijn als we
dat op juistheid zouden kunnen toetsen,
we daarover mensen aan het praten zou
den kunnen krijgen, die óf heel weinig óf
heel veel ervan in huis hebben en of die
ook gelukkig c.q. ongelukkig zijn. Geld
speelt een belangrijke rol in de samenle
ving. Dat kunnen we leren uit onze taal,
die vol zit met uitdrukkingen over geld:
Geld dat stom is maakt recht wat krom is,
geld uit iets slaan, geld is het slijk der
aarde, geen geld geen Zwitsers, geld stinkt
niet, en zelfs een liedje: geen geld en toch.
geen zorgen. Daarmee zijn we aan het
werk gegaan, d.w.z. op zoek naar mensen
die mededeelzaam wensten te zijn wat be
treft hun eigen portemonnee. Dat was even
moeilijk. We hebben ondervonden, dat de
mensen het heel wat gemakkelijker hebben
over intieme zaken als hun eigen sex dan
over de inhoud van hun beurs, ofschoon
op het eerste nog steeds een taboe heet te
rusten en op het tweede niet Producente
Anita van Ommeren heeft net als de vori
ge keer heel wat mensen afgelopen met
verzoek om medewerking. Toch viel het
haar op, dat ruime kringen te bewegen
waren tot het tonen van het achterste van
hun tong aan praatpaal Neyman. Die men
sen schreven dat zelf toe aan de „Geloof,
Hoop en Liefde Show". Die had vertrou
wen gewekt en hen geleerd, dat het geen
centje pijn gaf om je hart bij Wim en ten
overstaan van een heel kijkers volk uit te
storten. Wat in deze formule boeit is het
speelse contrast tussen vorm en inhoud.
Het gaat altijd over zaken, die de mensen
na aan het hart liggen, waar ze in principe
liever over zwijgen, omdat het anderen
niets aan gaat. Totdat ze ontdekken, dat
we ieder met onze eigen problemen alle
maal in hetzelfde schuitje varen. Dan
breekt het ijs en flappen we in één keer
alles er uit, en dat zelfs in de ludieke
vorm van een show, waarin het meest éi
gene van ieder naar boven wordt gehaald.
Zij hebben ondervonden, dat ook de meest
intieme gedachten objectiveerbaar zijn en
dus onder woorden gebracht kunnen wor
den".
f ^Praatpaal Wim Neyman overspannen met vakantie
De „Geld en Geluk Show" opent telkens
met een toepasselijke evergreen: „Pennies
from heaven", waarbij de stuivertjes inder
daad over het scherm neerdalen. Uit die
wolk van geld treedt Wim Neyman te
voorschijn, die met de deur in huis vallend
begint te vragen hoeveel geld iedereen in
zijn portemonnee heeft. Dat valt knap te
gen. Zelfs de heer Enschede, directeur van
de drukkerij waar de Ned. Bank de bank
biljetten». laat aanmaken, heeft maar een
luttel bedrag op zak. Er is in zijn geval
geen sprake van, dat hij zijn machines zo
nu en dan voor eigen gebruik een uurtje
laat draaien. Hij verdient wel zoveel, dat
hij zich een groot huis kan permitteren.
En veel ruimte om in te wonen acht hij
een van de voorwaarden om gelukkig te
kunnen zijn. Geld maakt het leven een
stuk gemakkelijker, maar hij heeft weinig
geluk gezien bij mensen met veel geld en
veel geluk bij mensen met weinig geld.
Geluk heeft inderdaad meer met je leven
sinstelling dan met geld te maken. Dat
vindt die Rotterdamse 'vrouw van dat
kwart miljoen uit de staatsloterij ook. Zij
kocht een duur huis in een wijk, waar de
mensen op haar neer keken, althans zo
voelde zij dat aan. Haar man dronk altijd
al een' stevig glas, waarbij de financiën de
enige rem vormden. Die noodzaak om het
kalm aan te doen verviel na die hoofdprijs
en de man ontdekte spoedig, dat één glas
teveel en veertig te weinig was. Hij drinkt
nu geen druppel meer. Zij hebben een
winkel gekocht en vinden daarin vertier in
hun omgang met de klanten. Vooral me
vrouw is niet vein het type om de hele dag
te gaan zitten niksen in een duur huis. Die
Rotterdamse mevrouw vertelde ook nog,
dat zij eens een kapstok kocht van 125
gulden en dat die winkelier van haar in
formatie verlangde over de baan en het in
komen van haar man. Toen is ze toch
even boos geworden. Dat vindt zij vooral
een voordeel van geld, dat je niet overal
genoegen mee hoeft te nemen. Maar je
raakt er wel vrienden door kwijt, mensen
die je ineens niet meer kennen, wat zij
verklaart als een vorm van jaloezie
Elk van de zes afleveringen gaat uit van
een bepaald thema. Zo komen aan de orde
de zuinigheid waarmee de ouderen zijn
grootgebracht *en de verspilling waarmee
de huidige jeugd groot wordt, maar ook de
vraag in hoeverre geld een zekere status
verleent aan de bezitter en hoever zaken
mensen vinden dat zij kunnen gaan in het
maken van geld. In het oude Rome gold
Mercurius zowel de god van de zakenlui
als van de dieven. Ook wordt er gepraat
over het weggeven van geld aan anderen
Jef Rademakers: ,,De mensen praten -
gemakkelijker over hun sex dan over
hun geld".
en aan goede doelen als je vindt, dat je te
veel verdient. Een hoogleraar van 120.ooo
gulden 's jaars verklaart zich direct bereid
in te leveren. Hij vindt dat hij teveel ver
dient. Als alle grote salarissen iets zouden
prijs geven, zouden daarvan andere men
sen aan het werk' gezet kunnen worden.
Op de departementen gaat het meeste geld
op aan salarissen. Versobering daar zou
kunnen leiden tot toename van de werkge
legenheid, meent die professor.
Een meisje uit India, dat hier op het Athe
neum zit, komt vertellen over het verschil
in armoe hier en in haar eigen land. Hier
hebben ook de arme mensen goed te eten
en niemand bukt zich nog voor een dub
beltje op straat. In India heeft de arme
werkelijk niets te eten, is hij aangewezen
op bedelarij. Hier zie je dat als scholieren
geen trek hebben in hun brood zij het met
hele pakken tegelijk weggooien. Die ver
spilling is voor haar met kennis van de In
diase armoe onvoorstelbaar.
Een chirurg, die zich een medische vrije
ondernemer noemt, legt uit hoe zijn inko
men in elkaar zit. Als zelfstandige heeft
hij een omzet van 230.000 gulden. Daar
moet meer dan 100.000 belasting af, alsme
de allerhande kosten. Hij houdt dan 77.000
jaarlijks schoon over, net genoeg, zegt hij,
om zijn vrouw geen toestemming te hoe
ven. vragen een flesje wijn aan te' breken
aan het eind van een zwdre dag. Het
klinkt evenwel koddig hem te horen ver
klaren, dat hij bijv. de postzegels op de re
keningen aan zijn patiënten allemaal zelf
rrioet betalen. Even later zegt een vrouw
met een man, die van een ziekengeldje
moet rondkomen, dat zij nooit naar mooie
etalages kijkt, omdat zij die dingen toch
niet kan kopen.
Jef Rademakers: „Toen we de serie afhad
den, werd bekend, dat voorheen multimil
jonair Cruijff weer in de armoe zit. Het
zou -interessant geweest zijn om hem daar
over. te laten praten. Maar toen we deze
série opzetten, is ook de naam van Maup
Caransa gevallen. We hebben toen besloten
om geen mensen te nemen, die al door te
veel aan publiciteit zijn belast. We hebben
bewust naar onbekende Nederlanders ge
zocht, mensen die in ons midden leven.
Ook geen dwarsdoorsnee van het Neder
landse volk, maar rijk tegenover arm, oud
naast jong, zodat het contrast het karakter
van deze show zou bepalen. We hebben de
indruk dat het gelukt is. Producente Anita
van Ommeren heeft er heel wat adressen
voor afgelopen en Wim Neyman is er zelfs
overspannen van geraakt, al zie je dat niet
aan de vlotte manier waarop hij de show
presenteert"
De Amerikaanse tv-serie „Ho
locaust" over de jodenvervol
ging en over de moord op zes
miljoen mensen, waarvan
vanavond de eerste van de
vier afleveringen, zal worden
voorafgegaan door een uit
voerige inleiding. Hierin
wordt ingegaan op de toen
malige toestanden in nazi-
Duitsland. In de eerste afle
vering maakt men kennis
met de Berlijnse doktersfami
lie Weiss en met de eerste te
kenen van openlijke joden-
Pommetje
Pommetje schijnt iets zoek
gemaakt te hebben en Margje
kan de hulp van Ieke best ge
bruiken.
Ned. II 18.59 uur.
Lucy
haat, zoals die in november
1938 aan de dag trad in de
zogenaamde Kristallnacht.
Ned. 120.00 uur.
Mr. Mooney leert Lucy skiën.
Dat wordt lachen geblazen.
Ned. II 19.25 uur.
Geheim
commando
Een spion wordt voor een pi
loot aangezien, waardoor Life
line gevaar loopt.
Ned. II 20.37 uur.
„Een dagje uit"
Een pedagogische handleiding
voor de omgang met moeilijk
opvoedbare kinderen biedt
geen garantie voor een juiste
hantering van dit slag scholie
ren en voor een gezellig
schoolreisje. Het loopt dan
ook fout in de Britse tv-film
„Een dagje uit" (Our day
out), al worden er ook veel
leuke dingen beleefd.
Ned. II 22.00 uur.
Elizabeth Estenzen en Lennox Greaves als twee opstandige leerlingen
spel „Een dagje uit".
Scène uit de eerste aflevering van „Holocaust": het
huwelijk van Karl Weiss met Inge Helms met links va
der Josef en rechts moeder Bertha.
In ieder geval konden wij
eergisteren een zucht van ver
lichting slaken omdat er ein
delijk een einde kwam aan
„De stalen illusie", de Ameri
kaanse rim-ram, waarmee de
TROS het scherm de afgelo
pen vijf zaterdagavonden op
vulde. Maar ik geef toe, dat
het weinig is voor een hele
avond kijken. TROS-Aktua
bestond voor* deze gelegenheid
geheel uit „ons eerste begelei
dende programma", zoals
Wibo van de Linde het uit
drukte. Hij doelde daarmee
uiteraard op een van de uit
zendingen waarmee de om
roep de vertoning van Holo
caust - waarmee vanavond
een begin wordt gemaakt -
voor- en nazorg omspoelt.
Dat gebeurt met zulk een fre
quentie, dat een mens wel bij
na moet gaan vermoeden dat
ér iets suspects schuilt in het
op het scherm brengen van
die serie. Wat in zekere zin
ook zo is, want te oordelen
naar wat ik er bij de Duitse
televisie van heb gezien gaat
het ook om een romantisering
van verdacht allooi van een
hemel en aarde omwoelend
menselijk leed. Uiteraard
moet ik daar straks nog wel
op terug komen. Maar in ie
der geval hoop ik dat „onze
begeleidende programma's"
verder toch wat zinniger in
elkaar steken dan de afleve
ring die wij zaterdagavond
kregen te zien. En waarin on
der meer het anti-semitisme-
door-de-eeuwen-heen bij wijze
van achtergrond-informatie,
maar op een zeer oppervlak
kige manier aan de orde
wordt gesteld; en waar moet
éen mens kijken als hij bij
voorbeeld een uitspraak als
„het evangelie is anti-semi-
tisch" zomaar zonder meer
voor de voeten geworpen
krijgt? En doet het verder
ook maar iets ter zake als
een loslopende interviewer en
kele argeloze jongelui die
peer voorhoudt met een
waanzinnige vraag als „heb
jij het gevoel, dat al die mis
dadigheid nog eens zou kun
nen gebeuren?" En hebben
wij ook maar enigszins met
een zinnig argument te ma
ken als een TROS-functiona-
ris al zijn mening te kennen
geeft, dat „deze vorm van
dramatisering de brede massa
aanspreekt?" Enfin, laten wij
ons tweede begeleidingspro
gramma eerst maar eens af
wachten.
Voor „de jeugd van tegen
woordig in 13 portetten"
bleek gisteravond vrijwel ie
dereen te zijn ingeschakeld
die bij de VPRO in staat is
tot een goed interview. En
dat loopt inderdaad op tot
een niet te miskennen aantal
dames en heren. Als je het
mij vraagt lfomt vooral ook
dat in dit samenvattende pro
gramma aan het licht. Dat
het ook enig inzicht bood in
„de" jeugd van nu, zou ik
niet durven beweren. Maar
„de jeugd van tegenwoordig"
bestaat, geloof ik, dan ook
helemaal niet, zo ze al be
staan heeft. Wel was er spra
ke van een aantal gebundel
de, interessante karakterologi
sche studies, waarbij gelukkig
ook gezorgd was voor enige
afwisseling.
HERMAN HOFHUIZEN
NEDERLAND 1
NOS
18.30 Sesamstraat
18.45 Kortweg (kunst)
18.55 Journaal
TROS
18.59 Matchpoint, spelprogram-
ma
£0.00 Inleiding Holocaust
0.30 Holocaust, TV-serle, afl.1
HOS
21.37 Journaal
TROS
21.55 Holocaust, vervolg
Socutera
23.10 Astma Fonds (Knete*
mann)
NOS
23.25 Journaal
NEDERLAND 2
NOS
18.00 Journaal voor slechtho
renden
Teleac
18.25 Biologie, les 19
18.40 Natuurkunde, les 10
NOS
18.55 Journaal
NCRV
18.59 Pommetje Horlepiep,
jeugdserie
19.25 Lucy en mr.Mooney, TV-
serle
NOS
20.00 Journaal
NCRV
20.27 Geheim commando, TV-
serle
21.20 Hier en Nu
22.00 Ourdayout,TV-spel
23.10 Groeten uit., het Slnalge-
bergte
NOS
23.30 Journaal
DUITSLAND 1
18.00 Spase muis sein. 11.50 Joür-
naal. 19 Orel Oaman vom
Grill (Hürdenlauf). 19.30 Trick
um halb 7 (La ilnea), teken
film. 19.40 Der 7.Kontlnent
(Der Weg In die Gefangeo-
schaft).
20.15 Hier und Haute
20.45 Trick um 4tel vor 8 (Eln Haus
von Magie)
21.00 Journaal
21.15 Die Herren mlt den Armef-
schonern (Messieurs Ie
Ronds de Culr), TV-flIm
22.45 Frankrelch.'Kulturheute
23.30 Tagesthemen
24.00 Music Hall aus Frankrelch
0.50 Journaal
DUITSLAND 2
Die Drehschelbe. 19.;
ung Kunstdlebe,
afl.1 (Mlka macht'a m&
20.00 Journaal
20.30 Muslk geht um die Welt
21.15 ReldamatJonen (B<
Altersversorgung)
22.00 Journaal
22.20 DleSchattengrenze.TV
0.05 WK Ijshockay (Moskou)
0.55 Journaal
DUITSLAND 3
WDR
18.00 School TV. 19 Sei
19.30 Cursus Duits, lei
20.00 HlnterdenSchlagzeHen ini
20.45 Regionieuws ,UI
21.00 Journaal
21.15 Anders als die Andert
von Mayenburg)
22.00 Momenta
dse
ee), speelfilm
Jean Renoir
0.20 Interview met Jean Renol
0.30 Journaal
ENGELAND
rs e
BBC1
18.05 John Craven's Ne» el t
18.10 Blue Peter. 18.<^n
naai. 18.55 Reportln
land. 19.20 Nationwld
Ask the Family. 31
20.20 The Rockford files, TV-i
21.10 Panorama
22.00 Journaal
22.25 Secrets of three hunt
ves, TV-film
24.00 Tonight, actualiteiten
BBC 2
18.00 Open University. 19.55
of the Day.
20.35 Journaal
20.45 Horseback, hippische
tie
21.10 Johnny Mathls zingt
22.00 Not the Nine
22.30 Horizon (Radwaste)
23.20 Snooker (biljarten)
0.10 Journaal
BELGIE NED. 1 en
18.00 Da fovermmolen. 18.05
op de oude boerderij,
serie. 18.30 Dobromlr,
film. 18.35 Open
19.05 Doe meel 191
ultl 19.35 Morgen. 11
20.15 Dubbel dobbel, spelpr
20.55 Edward en mrs.Slmpn
serie, afl.4
21.45 Inspraak 79
22.35 Journaal, Wetstraat
BELGIE FRANS 1
18.00 Journaal. 18.10 Danke schön,
es lebt slch, TV-serle (Auch
Hehler machen Fehler). 18.40
pr d
Zigzag, spelprogrammi iep
Da Christenen In de
schappij. 19.15 Sport
Journaal. 19.55 Vos
juridische adviezen.
20.00 Double Indemnity,
over assurantlezwendel
21.10 Elementaire, mon che een
steln (De stem en de spri 7pt
22.40 Journaal "iei
NEDERLAND 1
NOS
10.00 School TV
13.00 Journaal voor slechtho
renden
14.30 School TV
NEDERLAND 2
NOS
13.00 Journaal voor slechtho
renden
DUITSLAND 2
ENGELAND
DUITSLAND 1
7.38 Open University. 11.31
?reat life. 12 Play
7.50 Open University.
11.00 Journaal, Tagesthsmen. 11.25 nri /^ir- tirn 4
01, Aug.nweld. (kllkluit Dll BELGIE NED. 1 en
12.10 Im Ram-
penllcht, operettemelodleén.
12.55 Avventura, TV-serle
((Elne Schule für Abenteuer).
13.25 Umschau. 13.55 Presse-
schau. 14 Journaal. 17.10
Journaal. 17.15 lm Namen
des Fortschrltts (Frelhelt ver
boten: Nomaden In Somalia).
dlrekt 13.45 Jourm hed
Pebble Mill. 14.45 S npe
16.20 Pobol-y-Cwm,
programme. 16.55
School. 17.20 Animal
17.40 Tarzan.
nc
ch
lie
IDE)
(M
BELGIE FRANS 1 £.3
hans
17.30 1. 2. 3... Cinéma, n v£
14.00 School TV. 17 School TV.
londr
18.11 (S) Aktua. 18.25 (S) De verha
len van Vergilius van Tuil. 18.30 De
kinderplatenbak. 18.40 (S) De blauwe
zaden, jeugdserie. 19.02 (S) Tross-
Country. 20.02 (S) Zomaar s avonds. HILVERSUM 3
22.02 (Sj De volkomen gelijkenis,
hoorsp. 22.48 (S) Lichte muz. (gr.).
23.02-00.30 (S) Naar aanleiding van
Holocaust
HILVERSUM 2
18.00 (S) Muziek in vrije tijd. 19.00
Rondom het woord. 20.00 (S) Klas
siek in NCRV Studio 2: Klass. piano-
muz. 21.30 (S) Literama,
progr. 22.25 Bond zonder
NOS: 22.30 Nws. 22.40 Open
NCRV: 23.25 (S) Muziek van e
tijd. 23.55-24.00 Nws.
II pi
nme
P.P.: 18.03 De B.P. NOS: Itjevroi
De Avondspits met de Nation eisje
parade. AVRO: 19.02 (S) 13H -
aal. 20.02 (S) Superclean Dr
chine. 21.02 Radiojournaal. 2
Negen uur jazz show. 22
Vierkleur. 23.02-24.00 (S) BIu tri bc
lads en beat
iöi AVRO: 00.30 (S) One
I o'clock jump. 2.02 (S)
I AVRO's Service Stion. 5.02
h (S) Ochtendblom. 7.03
AVRO's Radiojournaal. 7.10
(S) AVRO: Muziek- en ver-
keersinform. (8.03 Radiojournaal).
8.54 Morgenwijding. 9.03 (S) Van
Strauss tot Straus (S). 10.02 De
zandbankshow. 10.10 Arbeidsvitami
nen. 11.02 Paradijsplein, hoorep.se-
rie. 11.18 (S) Rondom twaalf. 12.30
Sportpanorama. 13.03 Radiojournaal.
13.20 (S) De AVRO diligence. 13.50
(S) 'n Middaoie AVRO. 16.02 Her-
senaym. 16.30 De zandbakshow
(hem.). 16.40 Kat in de zak, kinder-
progr. 17.02 (S) Promenade Orkest
KRO: 07.00 Nws. 07.10
Ochtendgym. 07.20 Het le
vende woord. 07.30 Nws.
07.36 Echo. (08.00-08.10).
08.30 Nws. 08.36 Amusem-
.muz. 08.50 Postbus 900.
09.00 gym. voor de vrouw. 09.10 Wa-
terst. 09.15 Scheepspraat 09.20 De
letter M. 10.30 Ouder worden we al
lemaal. 11.00 Ik sta hier niet voor de
banken te praten. 11.30 Ratel. 12.16
OVERHEIDSVOORLICHTING: Uitz.
voor de landb. 12.26 Medei
land- en tuinb. 12.30 Nws.
Echo maazine. 13.00 Nws
Goal. 13.30 Lange vingers
14.30 Open School. KRO: 15
deren om te horen. 15.35 Ge
boden toegang. 16.30 Spri
17.24 Meded. 17.30 Nws. 17.31
BarreuM VARA: (Van 7.00-181
■Er tualiteiten via Ding»
de dag). 7.02 C
meurders. 8.30
ze zeggen. 10.30 I
pisch Jansen. 11.30;
SSgSS TROS: 7.00 Nws. I
Capriccio. 9.00 Nws "ulc
H H staat een orgel inn
kSöi» burg. 9.30 (S) Varr mob
en verre. 10.00
tien tot twaalf, iz.w
12.02 (S) Specialiteiten H W11
klass. verzoeken. 13.00 (S) Oe
verkochte klassieke tien. 11 7
Koren - korpsen. 14.00 NvfS dt
(S) Om het boek. 14.30 (S)< de 2
teiten. 15.00 (S) Belcantorium.
itti
h.
ikell