iuid-Afrika protesteert gen Amerikaanse wraak ïinister De Koning reeg echte problemen liet te horen £eidóc Qowuvnt KEMA: afwasmachines kunnen zuiniger Huis-aan-huis-gevechten in Esteli (Nicaragua) Bonn viert verjaardag met grote parktentoonstelling S^nenland/buitenland" ov Jan bezet i)or Turken i Armeniërs ;rnreactor aten drijf na and Den Uyl mag niet in promotiecommissie Hoessein: Rol VS in M. -Oosten uitgespeeld Geen ijzer met handen breken LEIDSE COURANT ZATERDAG 14 APRIL 1979 PAGINA 5 iJGTON De Zuidafrikaanse ing heeft bij de regering in Was- *y ton een krachtig protest inge- J tegen de uitwijzing van twee afrikaanse diplomaten. Zuid-Afri- I «schouwt die uitwijzing als een kneming voor de uitwijzing door Afrika van drie Amerikaanse di aten, die beschuldigd zijn van twee diplomaten van haar ambassade in Washington, attache's op defensie gebied, niet schuldig aan misdragin gen. Het Amerikaanse ministerie van bui tenlandse zaken is niet van plan ver ontschuldigingen aan te bieden in ver band met de door de Zuidafrikaanse iage. Volgens Zuid-Afrika zijn de premier Botha geuite beschuldiging dat een vliegtuigje van de ambassade is gebruikt voor luchtverkenning bo ven geheime Zuidafrikaanse installa ties. Volgens een hoge functionaris van het ministerie in Washington wa ren de Zuidafrikaanse autoriteiten op de hoogte van de foto-uitrusting aan boord van het vliegtuigje. Volgens deze zegsman hebben ook hoogge plaatste Zuidafrikanen met het toestel meegevlogen. In Washington wordt ge- zorgdheid geuit dat Zuid-Afrika bezig is met het torpederen van de westerse pogingen om overeenstemming te be reiken over een onafhankelijkheidsre geling voor Namibië. De uitgewezen Zuidafrikanen zijn commodore William Duplessis en kolo nel Gert Coetzee. Zij hebben een ho gere rang dan de drie uitgewezen Amerikanen. kAMARIBO (ANP) - Tij- S zijn' bezoek aan de bin- landen van Suriname is tater De Koning (ontwik- hgssamenwerking) nauwe- de kans gegeven de kelijke problemen van de legers te leren kennen. plaatselijke bevolking I voor het bezoek te ver in gegeven dat het minis- lie bezoek uit Nederland j de gelegenheid mocht die problemen aan te 7 zouden voorlopig geen idstof meer krijgen voor onze buitenboordmotoren, als we onze werkelijke problemen wel aan zouden roeren", zo bevestigde later de kleinzoon van granman Aboikoni. Een van de problemen is de totstandkoming van een eigen houtverwerkingsbedrijf, waar voor een kredietaanvraag is afgewezen, omdat de bosne gers geen deugdelijk onder pand hebben. De kleinzoon van de granman wil binnen kort naar Nederland komen om over de problemen te pra ten. Tijdens bezoek aan de granman hoorde minister De Koning het opperhoofd de wens uitspreken dat ook zijn volk de vruchten zou plukken van de Surinaamse ontwikke ling. „De hele bevolking van Suriname moet iets aan de Nederlandse ontwikkelings hulp hebben, hoe ver die be volking ook woont van Para maribo". Minister Cambridge van opbouw kreeg te horen dat hij maar zo zelden in het binnenland gezien wordt. Deze wees erop dat het niet de tijd was om echte proble men te bespreken. BOSCH Een groep ongeveer tweehonderd Hengelo afkomstige Tur- Armeniërs heeft gis- ig de kathedraal van lint Ju in Den Bosch bezet §at de groep een kerk- had bijgewoond, wei zij de kerk te verla- wi politie vermoedt dat eden van de bezetting 0n in de afwijzing van een W0I g om asiel door de Tur- n Armeniërs. :hop Bluyssen heeft aan A? «zetters van de Sint Jan et ifd hun problemen onder e landacht van de regering brengen. Dat heeft een j_ v rdvoerder van het bisdom afko evraaêd verklaard. Het jrtjgl leg wat er nu verder gaat ,n luren wordt voortgezet, dhe Ra luatgNHAGEN Na een ian nd in een generator op era de Vrijdag heeft men Jrernreactor Barsebaeck Zweden voor langere buiten werking moe stellen. Volgens de be- fsleiding neeft de ld de reactor zelf niet getast en is er geen ra- ctiviteit vrijgekomen, brand in de kerncen- in Barsebaeck, die hts twintig kilometer Kopenhagen ligt. ont- id door een technisch nkement in de genera- Zowel de generator de reactor trad auto- isch buiten werking. AMSTERDAM Oud-premier Den Uyl mag niet tot lid van een promotiecommissie benoemd worden, omdat hij zelf niet is gepromoveerd en ook niet werkt bij een wetenschappelijke instelling. Dit heeft het college van dekanen van de universi teit van Amsterdam beslist. Het verzoek om drs. Den Uyl te benoemen was gedaan door het bestuur van de subfaculteit van algemene politieke en sociale wetenschappen, op grond van de deskundigheid van Den Uyl op het gebied van de Limburgse mijnsluitingen. Dit is het onderwerp van een aan staande promotie. Den Uyl nam als minister van economische zaken m het mid den van de zestiger jaren het initiatief tot sluiting van de steenkolenmijnen. Daarvoor was hij jarenlang werkzaam ge weest als econoom bij ~de Wiardi Beekman Stichting, het we tenschappelijk bureau van de PvdA, waar hij zich bezighield met de mogelijkheid en consequenties van de mijnsluitingen. De promovendus, de heer Moharir, zegt dat naast economische ook partijpolitieke overwegingen hebben meegespeeld bij het sluiten van de mijnen. Via Dolorosa Een vrouwelijke pelgrim draagt een kruis door de Via Dolorosa in Jeruzalem. waar gisteren de pelgrims samenstroomden om de dood en verrijzenis van Christus te herdenken. PARUSE MUSEA BLIJVEN DICHT PARIJS De musea en mo numenten blijven met Pasen in Parijs gesloten, wegens een staking van de suppoosten. Het Louvre en Versailles zul len dicht blijven, zo heeft de vakbond CGT verklaard. Ook de Notre Dame, de Are de Triomphe en talrijke andere bezienswaardigheden zullen voor het publiek gesloten blij ven. De staking duurt tot 17 april. Langste tunnel Bij Valle di Susa in Italië maakt men voorbereidingen voor het doorbreken van het laatste obstakel in de tunnel, die volgende week Frankrijk en Italië zal verbinden. De tunnel is bestemd voor het autover keer en zal met bijna 13 kilometer lengte de langste zijn in Europa. Hij zal in de zomer van 1980 in gebruik genomen kunnen worden. BendeCoca Girls"in VS opgerold NEW YORK Federale agenten hebben in New York bekendgemaakt dat zij een bende cocainesmokkelaarsters, „The Coca Girls" geheten, hebben opgerold die sinds no vember van het vorig jaar maandelijks een hoeveelheid cocaine ter waarde van 1 mil joen dollar van Bolivia naar de V.S. zou hebben gesmok keld. De leidster van de uit 24 vrouwen bestaande bende, de 39-jarige Susan Torres, die in hechtenis is genomen, kan op vrije voeten worden gesteld tegen een borgsom van 1 mil joen dollar. Susan Torres is een gescheiden vrouw en moeder van vier kinderen. De vrouwen wacht een veroorde ling tot maximaal vijftien jaar. BEIROET „De Verenigde Staten hebben hun rol als neutraal bemiddelaar (in het Midden-Oosten) verloren. Zij zijn niet langer in staat deze taak alleen te vervullen. Er dient een nieuwe internatio nale actie te komen waaraan de Sovjet-Unieu en andere betrokken partijen kunnen deelnemen". Koning Hoessein van Jorda nië heeft dit verklaard in een gisteren gepubliceerd vraag gesprek met het Libanese weekblad Al Hawadess. Zijn opmerking wordt gezien als een duidelijke oproep terug te keren tot vredesoverleg onder auspiciën van de Verenigde Naties, zoals dat van Genève aan de vooravond van de oor log in het Midden-Oosten in 1973. Doelend op de verkoeling die als gevolg van het Ameri kaanse aandeel in de Egyp- tisch-Israëlische toenadering is opgetreden in de betrekkin gen van Jordanië met de Ver enigde Staten verklaarde de vorst ip het interview met Al Hawadess: „Als de Verenigde staten ons zien als een pro bleem in de politiek zoals zij die tot dusver hebben ge volgd, ziet het er naar uit dat wij een probleem zullen blij ven. Onder geen voorwaarde zullen wij ook maar een deci meter Arabisch land of ook maar een snippertje van de Arabische en Palestijnse rech ten op Palestijns land prijs geven". Wat de Amerikanen als een „groot resultaat" be schrijven OoK de industriebonden van FNV en CNV hebben deze week eieren voor hun geld gekozen en het niet la ten aankomen op een krachtmeting om in de metaal een begin te maken met verkorting van de werktijd. Het heeft deze bonden gezichtsverlies opgeleverd. Dat hadden zij zich kunnen besparen indien ze de eis van een 35-urige werkweek niet met zoveel vertoon bij de werkgevers op tafel hadden gelegd, nadat de Westduitse metaalbonden na een zes weken durende staking ten slotte ook het hoofd hadden moeten buigen. De leden van de bonden zijn in de voorbije weken niet bepaald onder de indruk gekomen van de ferme taal, waarin de industriebonden stelden, dat inkrimping van de werktijd noodzakelijk was om meer banen te scheppen. Het streven naar kortere werkweken kreeg vanuit het land onvoldoende steun om met enige kans van slagen de barricades op te gaan. Niet alleen het Centraal Planbureau toonde met sprekende cijfers aan dat onder de huidige economische omstandigheden in voering van een kortere werkweek een averechts effect zou hebben, ook oppositiepartijen lieten blijken, dat de vakbonden geen enkele steun mochten verwachten. Arie Groeneveld vond zelfs Joop den Uyl tegenover zich. HET loonkostenniveau in Nederland is op het ogenblik het hoogste van Europa en beperking van de werktijd zou dat nog verder omhoog stuwen. Het ;is nu vooral van belang dat er voorlopig rust komt aan het cao front in de metaal. De looptijd van de cao. waar het overleg over voortduurt, mag geen struikelblok worden. Van de industriebonden zou verwacht mogen worden, dat zij bij het overleg met hun achterban dat uiter lijk vrijdag voltooid moet zijn dit keer wél stilstaan bij onze concurrentiepositie ten opzichte van West- Duitsland, waar de arbeidstijdverkorting immers al voor vijf jaar in de ijskast is gezet. Ook bij het metaa- loverleg kan je tenslotte geen ijzer met handen breken. ARNHEM Afwasmachines kunnen over het algemeen zuiniger worden ge bruikt zonder dat het reinigingseffect noemenswaardig verloren gaat. Dat zegt de KEMA in Arnhem na een onderzoek naar de mogelijkheden tot energiebespa ring bij afwasmachines. Er zijn volgens de KEMA twee manieren om de apparaten zuiniger te gebruiken ofwel men verlaagt de temperatuur van het water of men vermindert de hoeveel heid water. Doet men beide tegelijk, dan gaat het reinigingseffect van de afwas machine wel achteruit. De afwasmachine behoort volgens de KEMA tot de huishoudelijke toestellen, die vrij veel energie gebruiken, gemid deld 2.5 kilowattuur per wasprogramma. Bij een gebruik van de afwasmachine van één maal per dag betekent dat een jaarverbruik van 870 kilowattuur, wat volgens de KEMA overeenkomt met on geveer het vijfde deel van het totale jaarlijkse elektriciteitsgebruik van een gezin. De KEMA rekende uit, dat een verlaging van de watertemperatuur van 55 graden tot 45 graden celsius resulteerde in een elektriciteitsbesparing van 9 procent. Het reinigingseffect verminderde in dat geval niet noemenswaardig. Vermindering van de gebruikte hoeveelheid water per spoelgang van 11,5 liter tot 9 liter lever de een energiebesparing op van ongeveer 12 procent, eveneens zonder al te grote achteruitgang in kwaliteit, aldus de KEMA. JONGEN OVERLEDEN NA ONGELUK EIERZOEKEN LEEUWARDEN Een 15-jarige jongen uit Molenend (Fr.) is in de nacht van donderdag op vrijdag overleden aan de gevol gen van een ongeluk, dat hem bij het eierzoeken overkwam. De jongen raakte bij het springen over een sloot in het water en kwam toen in de modder terecht. Zijn vriend, die een eind verderop aan het zoeken was, merkte niets van het ongeval. De jongen wist zichzelf uit zijn benarde positie te bevrijden, maar had zoveel modder in zijn longen gekregen dat hij buiten bewustzijn raakte. Hij werd in het Academisch Ziekenhuis in Groningen opgenomen en overleed daar afgelopen nacht. MANAGUA, Nicaragua (AP) Gevechts vliegtuigen van het Nicaraguaanse leger, de Nationale Garde, hebben gisteren stellingen van de Sandinisten in de noordelijke stad Es teli met raketten beschoten, terwijl grond troepen huis-aan-huis-gevechten met de guer rillastrijders leverden en artilleriegeschut te gen hen inzetten. In de hoofdstad Managua vielen Sandinisten in een armenwijk in het oostelijke stadsdeel donderdagavond een politiepost aan, maar de aanval werd volgens een woordvoerder van de Nationale Garde afgeslagen. Ook in de nacht van donderdag op vrijdag werd in Managua gevochten. Daarbij zouden tien burgers om het leven zijn gekomen en een onbekend aan tal gewond. De gevechten in Managua worden beschouwd als pogingen om de druk op de guerrillastrijders in Esteli op te heffen. Verpleegtehuis in Houtwijk wordt wisselvoorziening DEN HAAG Het door de gemeente Den Haag te huren semi-permanente verpleegte huis met 158 bedden in de nieuwe woonwijk Houtwijk moest in een later stadium dienen als een wisselvoorzie ning voor de Haagse regio. B. en W. van Den Haag gaan de gemeenteraad voorstellen dit semi-permanente gebouw te gaan huren als tijdelijke vervanging voor gemeentelijke verpleegtehuizen. De tijdelijke accommodatie heeft een af- schrijvingsduur van tien ja ren. De Staatssecretaris van Volksgezondheid gaat ak koord met deze huur mits na beëindiging ervan dit gebouw beschikbaar blijft voor de Haagse regio oftewel de om liggende gemeenten van Den Haag. Na de huurperiode zal de Vereniging Dr. Schroeder van der Kolk op deze plaats een nieuw dagverblijf realise ren voor gehandicapten. Dit voorstel zal evenwel eerst nog enige commissies moeten pas seren. (Van onze correspondent Arie van vree; ONN De Westduitse hoofdstad eeft er nog altijd een beetje moeite iee om ook werkelijk hoofdstad van e Bondsrepubliek te zijn. Weliswaar M>rdt er nog voortdurend gebouwd aan ieuwe onderkomens voor ministeries n parlementariërs en weliswaar wordt r in de regeringswijk ten zuiden van e stad en met name in de kanselarij wereldpolitiek gemaakt, maar Bonn zelf eeft nog altijd onmiskenbaar iets Ieinsteeds en provinciaals behouden, fet is zeker geen metropool als Berlijn f München en wil dit, zo heeft de ge meenteraad na enkele mislukte uitingen *n grootheidswaan tot opluchting van Weel Rijnlanders besloten, ook nooit worden. Iet deed de stadsbestuurders daarom eugd dat eindelijk eens om heel andere «n politieke redenen de ogen van West- hitsland op Bonn zullen zijn gericht. 'U de Bondsrepubliek haar dertigste terjaardag viert, is de hoofdstad name- 0k aangewezen om de Bundesgarten- fchau te organiseren: een grootscheepse uui- en parktentoonstelling die eens in le twee jaar in een Duitse stad wordt ^•gehouden en die miljoenen lj(bezoekers trekt. Behalve talloze inheemse en exoti sche planten, bloemen en struiken zijn er allerlei kunstwerken en curiosa te be zichtigen en er worden veelsoortige eve nementen en manifestaties gehouden. Een groot aantal landen uit de hele we reld is op de tentoonstelling met hun ei gen typische tuincultuur vertegenwoord igd. Als de Bundesgartenschau in Bonn een succes wordt wat het aantal bezoekers betreft, zal dit zeker een gevolg zijn van de grote voorpubliciteit die de tentoon stelling heeft gehad; een publiciteit evenwel die Bonn graag had willen ver mijden. Want het was de verslaggeving van een onafzienbare reeks misslagen, blunders, pech, ongelukken en foutieve berekeningen die de faam van de Duitse gründlichkeit een behoorlijke deuk heb ben gegeven. Toen het gemeentebestuur in de gaten kreeg dat de organisatie m de verkeer de, volstrekt amateuristische handen was gegeven (de betrokken hoge ambte naar is inmiddels met vervroegd pensi oen gestuurd), was het te laat. De oor spronkelijke schatting van de kosten, 23 miljoen DM., moest telkens weer worden gecorrigeerd en met,Aanvullende begro tingen worden aangepast. Nog voor de poorten op 27 april zullen open gaan hebben de geraamde kosten inmiddels het bedrag van 60 miljoen DM. over schreden en achter de hand wordt ge fluisterd dat uiteindelijke kosten nog ze ker enige tientallen miljoenen hoger zul len uitkomen. Al maanden lang hebben de burgers van Bonn, gniffelend of verontwaardigd, kunnen lezen wat er allemaal fout ging. Grote grasvlakten en talloze bomen wer den het slachtoffer van een verkeerd soort aarde en een onoordeelkundig ge bruik van een verdelgingsmiddel. Een belangrijk toeleveringsbedrijf ging hal verwege de aanleg failliet. De toiletten die op het terrein waren gebouwd ble ken achteraf niet te zijn aangesloten op de riolering wat hun functie natuurlijk ernstig bemoeilijkte. Het grote paviljoen waar vermoeide bezoekers op adem zou den kunnen komen, zag er heel mooi uit en zou dit ook zijn, ware het niet dat men vergeten was er een fundering on der aan te brengen. En ga zo maar door. Tot overmaat van ramp had de Bundesgartenschau (afgekort BGS) te lijden onder de onverwacht strenge win ter waar eejjy deel van de jonge aanplant met tegen opgewassen bleek. Walter Scheeltulp Maar ondanks al deze hindernissen en het feit dat er heel wat onderdelen niet gereed zijn, zal Bondspresident Walter Scheel over twee weken toch de Bun desgartenschau kunnen openen. Hij zal daarbij ongetwijfeld gevleid de naar hem genoemde nieuwe tulp in ogen schouw nemen die in Wageningen is ge kweekt en waarvan er 35 te zien zijn in het Nederlandse paviljoen. Deze vader landse inzending is grootscheeps opge zet, zoals het een land met zulke nauwe (economische) betrekkingen met zijn grote buurland past. Alleen het ministe rie van landbouw heeft er een half mil joen voor uitgetrokken. De Nederlandse floriade op Duitse bo dem bestaat uit een tuin met ettelijke soorten bloemen, planten, struiken en bomen die afwisselend tot in oktober bloeien. Vanzelfsprekend ontbreken de geliefde bloembollen niet. In de Rhei- naue, het terrein waar de tentoonstelling wordt gehouden en dat zich aan beide zijden van de Rijn ten zuiden van Bonn uitstrekt, zijn in totaal ruim 600.000 bloembollen gepoot. De Nederlagders zijn bij uitzondering blij met de koude winter, omdat zij nu ook nog de „vroege bloeiers" kunnen laten zien. Voorts is er een paviljoen waar behalve voorlichting over tuincultuur allerlei Ne derlandse produkten aan de man wor den gebracht. Er zijn drie kunstwerken speciaal voor de BGS vervaardigd; een graniet-plastiek van André Volten, een metaal-plastiek van Piet Siegers en een groep stalen zuilen van Evert Strobos. Tenslotte manifesteert Nederland zich met allerlei muzikale en folkloristische aktiviteiten. Daartoe behoort waarschijn lijk ook de bespeling van het rijdende klokkenspel van de Koninklijke Eys- bouts uit Asten bij welke firma de stad Bonn een vast klokkenspel voor de BGS heeft gekocht. Beethoven in badkuip Een groot granieten standbeeld van Beethoven dat op het terrein van de BGS is geplaatst waarbij de componist somber over de Rijn uitkijkt, hoefde Bonn niet te kopen; het stond jarenlang vergeten op een binnenplaats van pu blieke werken. Dat het daar terecht was gekomen, had niet zozeer >piet zijn artis tieke kwaliteiten te maken alswel met de persoon van de schenker, ene Adolf Hitler. Deze was begeesterd geraakt, toen hij het uit 1920 daterende ontwerp van de naakte held en overwinnaar dat precies paste in de kunstzinnige filosofie van de Nazi's, zag. Hij verordeneerde in 1936 als „Reichssache" het meer dan le vensgrote beeld uit graniet te houwen en schonk het twee jaar later persoon lijk aan de stad Bonn dat het „in diepe dankbaarheid" aanvaardde en het een ereplaats gaf bij de universiteit Met het verdwijnen van de Führer en het verlies van de oorlog verdween ook alras de dankbaarheid. Het beeld van „Beetho ven in de badkuip", zoals de volksmond het noemde gaf nu „aanleiding tot er gernis" en moest in 1949 het veld rui men voor een monument ter nagedach tenis aan de slachtoffers van het natio- naal-socialisme. Een plaatselijke krant ontdekte vorig jaar het vergeten beeld en wist, na hart stochtelijke debatten, te bereiken, dat het als voorbeeld van de typische ver menging van Jugendstil en heroïsme uit de twintiger jaren - dus niet als ge schenk van Hitier - tijdens de Bundes gartenschau iruere werd hersteld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 5