iDNA-
onderzoek
rin Groningen
van start
Wilde staking bedreigt voortbestaan Leyland
Wallonië ziet Vlaanderen als
boosdoener in economisch ontij
binnenland/buitenland
Arme lidstaten
betalen EEG
het meest
Van der Klaauw ontbiedt
ambassadeur Zuid-Afrika
fieidóc ©oiptcmt
BELGIE GROEIT STEEDS MEER UIT ELKAAR
Geheel dorp
op TBC
onderzocht
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 7 APRIL 1979 pagina 7
LONDEN British Ley
land, het genationaliseerde
automobielbedrijf dat de
Britse staat al 950 miljoen
pond (vier miljard gulden)
gekost heeft, zou in de ko
mende weken volledig plat
gelegd kunnen worden ten
gevolge van een wilde sta
king van werktuig- en in
strumentmakers. Hoewel de
directie van het concern
nog wanhopige pogingen
doet om het conflict te ver
mijden, ziet het er toch
naar uit, dat vanaf maan
dag honderden arbeiders
zich niet meer zullen aan
melden.
Van een wilde staking wordt
dan vrij snel een ernstig
sneeuwbaleffect verwacht.
De werktuig- en instrumen
tenmakers zijn van vitaal
belang voor de normale pro
ductie in alle Leyland-fabrie-
ken. Als na verloop van tijd
de Austin/Morris-vleugel van
Leyland stil valt. zal de
weerslag hiervan ook spoe
dig gevoeld worden in de fa
briek in het Belgische Senef-
De getalssterkte van het
Leyland-personeel bedraagt
160.000 man, verdeeld over
36 vestigingen. 35.000 Arbei
ders werken in de assembla
gefabrieken. Tot 1977 werd
het bedrijf door een staking
van werktuig- en instrument
makers op de rand van een
financiële afgrond gebracht.
Ditmaal wordt gevreesd, dat
de wilde staking het concern
volledig in de grond zal bo-
OM LNZICHT IN
ERFELIJKHEID TE
VERGROTEN
GRONINGEN Na een lange strijd waarbij
het vooral ging om juridische en technische
aspecten mag men in het scheikundig labora
torium van de Rijksuniversiteit te Groningen
volgende week van start gaan van het zoge
naamde Recombinant DNA. Met d-- resultaten
van dit onderzoek hopen de wetenschapsmen
sen meer inzicht te krijgen in de erfelijkheid
en de mogelijkheid door invloed op de genen
uit te oefenen in de erfelijkheid veranderin
gen aan te brengen.
Het starten van dit onderzoek heeft in Gro
ningen nogal wat voeten in de aarde gehad.
Met name was er onenigheid tussen het ge
meentebestuur van Groningen en het College
van bestuur van de Rijksuniversiteit over een
hinderwetvergunning. Na aanvullende onder
handelingen werd een serie van 45 aanvullen
de veiligheidseisen gesteld die voor het meren
deel al werden ingewilligd. Over enkele van
de voorwaarden zal het universiteitsbestuur
binnenkort nog vergaderen. Volgens professor
dr. A. M. Kroon die als veiligheidsofficier toe
zicht houdt op het project, is er aan het expe
riment geen gevaar verbonden omdat de voor
het onderzoek benodigde gekweekte bacterieën
niet buiten de reageerbuis in leven kunnen
blijven.
Minister Ginjaar van Volksgezondheid heeft
gisteren in een commissievergadering van de
Tweede Kamer gezegd dat er mogelijkheden
komen voor nog uitgebreider DNA-onderzoek.
Het betreft hier onderzoek dat bekend staat
onder de op een na hoogste risicoklasse (C—
III). De regering wil niet dat er meer van der
gelijke faciliteiten komen. Met de gezondheid
sorganisatie van het TNO gaat de minister
praten over de CIII faciliteit.
elijk BRUSSEL (AP) De Euro
pese Commissie heeft giste
ren eindelijk moeten toege
ven, dat de .armste" leden
van de Europese Gemeen
schap vreemd genoeg meer
betalen dan ze ontvangen,
zoals Engelse tegenstanders
van de EEG lang hebben be
weerd.
Hoewel de commissie bena
drukt dat het onmogelijk is
precies vast te stellen hoe
veel ieder lid betaalt en ont
vangt, is er nu een eind ge
maakt aan een stroom van al
dan niet onjuiste berichten
hierover door het bekendma
ken van cijfers, die ruwweg
weergeven, welke van de ne
gen lidstaten voordeel heb
ben bij het EG-lidmaatschap
en welke erop toe moeten
leKtn.
De Bondsrepubliek is de
grootste verliezer met 1,35
miljard gulden over 1978,
maar in het jaar daarvoor
was het verlies nog groter, te
weten 3,8 miljard gulden en
West-Duitsland is nu eenmaal
het rijkste land van de ge
meenschap.
Groot-Brittannië staat op de
tweede plaats met een verlies
van rond de 1 miljard gulden
in 1978. Italië, ook een „arm"
lid, verloor in 1978 600 mil
joen en Frankrijk iets meer
dan 800 miljoen.
Daartegenover staan de rijke
re lidstaten, zoals Denemar
ken, Nederland, België en Lu
xemburg, die profijt hadden
van het EEG-iidmaatschap.
Nederland had ongeveer 150
miljoen gulden voordeel.
De moeder van Soloman Mahlangu in gebed donderdagavond voordat het vonnis
over haar zoon werd voltrokken. Naast haar een dominee van de Ethiopische Bap-
tistenkerk.
HEFTIGE PROTESTEN NA EXECUTIE MAHLANGU
DEN HAAG Zowel binnen als buiten
Zuid-Afrika is gisteren verontwaardigd gerea
geerd op de executie van de nationalistische
guerrillastrijder Solomon Mahlangu. Minister
Van der Klaauw ontbood de Zuidafrikaansc
ambassadeur De Villiers Booysen teneinde
blijk te geven van de verbijstering en veront
waardiging van de Nederlandse regering over
de executie van de vrijheidsstrijder. Een der
gelijke stap wordt in Den Haag als vrij fors
en ongebruikelijk gekenmerkt. Verontwaardi
ging werd ook geuit dóór de regeringen van
België, Engeland en het Indiase parlement.
Het Russische persbureau Tass schreef dat
Zuid-Afrika de wereldopinie kon trotseren
omdat men zich aangemoedigd weet door de
westerse landen.
Volgens waarnemers heeft de Zuidafrikaanse
regering met de voltrekking van het vonnis
willen tonen dat zij niet wijkt voor buiten
landse druk. Het is voor het eerst sinds 1956
dat in Zuid-Afrika een vonnis met politieke
bijbedoelingen is voltrokken. Men meent dat
de regering een voorbeeld heeft willen stellen
met het oog op de toegenomen guerrila-activi-
teiten. Met Mahlangu zijn gisteren nog vier
mensen terechtgesteld, drie kleurlingen en een
zwarte Zuidafrikaan. Allen waren wegens
moord veroordeeld. Mahlangu is ook wegens
moord ter dood veroordeeld omdat hij betrok
ken was bij een schietpartij in het centrum
van Johannesburg in 1977, waarbij twee blan
ken om het leven kwamen. De officier heeft
echter niet kunnen bewijzen dat Mahlangu
zelf ook daadwerkelijk heeft geschoten.
Het functioneren
van de Tweede Kamer
Na enkele maanden van druk, maar vooral van vol
strekt onregelmatig en onvoorspelbaar werken is de
Tweede Kamer deze week met Paasreces gegaan. Het
kan niet anders of veel van de volksvertegenwoordigers
zijn met een stevige kater aan de twee weken adem
pauze begonnen. Een kater vanwege de aard van het
werk in de Tweede Kamer, dat steeds meer dreigt te
verworden tot een nalopen van allerhande incidenten in
de samenleving, waardoor menig kamerlid het onbe
stendige gevoel moet hebben dat het werk waarvoor hij
eigenlijk in Den Haag zit niet echt en niet volledig ge
daan wordt. De afgelopen maanden is de parlementaire
chaos wat dit betreft groter geweest dan ooit tevoren.
Toch zijn de gevoelens hierover voornamelijk onbe
stendig, want tot nu toe is het niemand gelukt om een
afdoende omschrijving te geven van de exacte tekortko
mingen en de mogelijke oplossingen. Ook het PvdA-ka-
merlid Van Thijn niet, die zich de afgelopen weken
heeft opgeworpen als eerste verdediger van een opti
maal functionerend parlement. Ook hij komt niet ver
der dan de suggestie dat het aantal medewerkers van
kamerleden en fracties drastisch moet worden uitge
breid, waardoor de Kamer meer en diepgravender on
derzoek zou kunnen plegen.
Het is onmiskenbaar, dat de Kamer, vooral in de
controlerende taak, voor een andere opgave staat dan
vroeger het geval was. De maatschappij is talloze ma
len ingewikkelder geworden, en het landsbestuur, met
alle goedbezette departementen, is met die ontwikkeling
meegegroeid. Alleen al door het steeds gecompliceerder
worden van het landsbestuur is het daarom voor een
volksvertegenwoordiger vaak uiterst moeilijk om te
doorgronden waar de overheid mee bezig is. Maar het
doorzien van de overheidsbezigheden is toch één van
de hoofdtaken van de gekozen volksvertegenwoordigers.
Zij tesamen vormen immers het hoogste orgaan in onze
parlementaire democratie.
Het is hierom ook onontkoombaar, dat er aan het
functioneren van het parlement iets gedaan wordt.
Maar voorlopig blijft de vraag wat dat moet zijn. Zon
der enige bezinning of verdere studie ingaan op het
voorstel van Van Thijn en het aantal medewerkers
drastisch uitbreiden, kan uitwerken op een wijze zoals
ook Van Thijn dat zelf niet wil. Zoals in de Verenigde
Staten zouden die medewerkers bijvoorbeeld vrijwel
uitsluitend ingezet kunnen worden in een soort ombuds
functie, naar de kiezers toe. Daarmee zou van onder
zoek ten behoeve van de controlerende taak nog niets
terecht komen.
MaAR vooruitlopend op een diepgravende noodzakelij
ke studie zouden de kamerleden ook best eens zelf de
schoen kunnen aantrekken; hij past hen ook ten dele.
Het is immers uiteindelijk het parlement zelf dat steeds
maar weer beslist om aan incidenten van allerlei aard
buitensporige aandacht te besteden. En het zijn de par
lementariërs zelf die er keer op keer maar weer blijk
van geven nauwelijks bereid te zijn om bepaalde bezig
heden aan elkaar te delegeren, waardoor bijvoorbeeld
het beleid van de fractievoorzitters van detail tot detail
door hun fractiegenoten wordt gevolgd, bestudeerd en
bekritiseerd. Enige terughoudendheid bij de kamerleden
zou bij wijze van tijdelijke oplossing alvast enige ver
lichting kunnen geven.
Koffie compleet
Prinses Beatrix heeft gisteren de tentoonstelling Koffie compleet
geopend in Breda. Zij staat hier gefotogafeerd bij het moriaantje
dat meewerkte aan tie openingshandeling; op de achtergrond twee
dames in Friese klederdracht uitJoure.
Luchtbrug voor VN-detachement
SOESTERBERG De koninklijke luchtmacht gaat een lucht
brug openen op Libanon. Dinsdag vertrekt een F-27 Friend
ship vanaf de vliegbasis Soesterbèrg met post, medicamenten
en materiaal. Tot bet instellen van de luchtbrug is besloten
omdat gebleken is dat het materieel van het nederlandse VN-
detachement ernstig te lijden heeft onder de slechte omstan
digheden daar.
De belangenverenigingen van militairen die geklaagd hadden
over de slechte verbindingen met Libanon, onder meer door
een poststaking in Israël, kunnen van nu af aan dringende be
richten over verenigingszaken met hun leden in Libanon uit
wisselen via militaire kanalen, zo heeft het ministerie van de
fensie bekend gemaakt.
Libïérs uit Oeganda vertrokken
NAIROBI (AP) - De Libi
sche bondgenoten van de Oe-
randese president Idi Amin
hebben vrijdag, naar ver
luidt, Oeganda verlaten,
waardoor Amin van zijn laat
ste steunpilaar is beroofd.
Amin heeft echter verklaard
dat hij een „ware Oegandees
is" en „zijn hoofdstad nooit
al verlaten".
In een in de Keniaanse
hoofdstad Nairobi afgegeven
suf Luie, gezegd dat verbar.
nen Oegandezen de hoofdstad
Kampala „compleet omsin
geld" hebben. De verklaring
bevestigde berichten uit Kam
pala dat, hoewel de Libische
verdedigers grotendeels zijn
vertrokken, de Tanzaniaanse
en Oegandese bevrijdingsgroe-
pen de bijna verlaten hoofd
stad nog niet hebben bezet.
Men zou de inwoners zoveel
mogelijk in de gelegenheid
verklaring heeft de voorzitter ^willen stellen om de stad te
van het Oegandees Nationaal verlaten voordat er gevechten
Bevrijdingsfront (UNLF), Yu- uitbreken.
Washington stopt hulp Pakistan
WASHINGTON De Verenigde Staten hebben besloten alle
economische en militaire hulp aan Pakistan stop te zetten na
berichten dat dit land een kerncentrale bouwt waarin materi
al kan worden vervaardigd voor atoomwapens. Dit heeft
woordvoerder Hodding Cartier van het ministerie van buiten
landse zaken gisteravond in Washington meegedeeld.
BRUSSEL België heeft dan einde
lijk deze week, meer dan 100 dagen
na de verkiezingen, zijn kabinet ge
kregen. Een kabinet dat verder van
de oplossing van de belangrijkste
problemen waar het land mee wor
stelt is af komen te staan dan de re
gering die premier Tindeinans op 21
oktober j.l. zelf ten val bracht.
Er is in al die dagen geen akkoord
over de fundamentele landsproble-
men ontstaan. Wel nam het het onge
noegen van de man in de straat
sterk toe, die steeds minder begreep
van de langdurige palavers in de
Brusselse Wetstraat en dat zal er in
niet onbelangrijke mate toe bijgedra
gen hebben dat de Belgen weer een
regering hebben.
Maar de Rroblemen zelf hebben on
der die lange kabinetsformatie alleen
maar ernstig geleden. Daar zijn in
de eerste plaats de economische pro
blemen. Het aantal mensen zonder
uitzicht op werk stijgt nog steeds, de
salarissen eveneens, het tekort op de
rijksbegroting bedraagt vele miljar
den franken en België zal nu voor
het eerst op grootscheepse schaal
buitenlandse leningen moeten aan
gaan om de tekorten van de schat
kist aan te zuiveren. Er zijn door
formateur Vanden Boeynants paarde-
middelen in het vooruitzicht gesteld
om de zaak te saneren, onder meer
door bedrijven verplicht te stellen
extra personeel aan te nemen en
daardoor de werkloosheid drastisch
in te dammen. Dat alles in ruil voor
een aanzienlijke lastenverlichting
door de staat.
Economisch zelfbeheer
Het is "uiteraard nog de vraag of de
uitslag van die aanpak een positief
saldo voor de Belgische staat zal op
leveren, maar het allerbelangrijkste
lijkt toch te zijn dat die economische
maatregelen vandaag de dag in Bel
gië ten nauwste verbonden zijn met
wat wordt genoemd de communau
taire problemen, dat wil zeggen de
problemen die rechtstreeks verband
houden met de manier waarop de
werkgelegenheidsprojecten, de subsi
dies, de economische steunmaatrege
len enzovoort over de verschillende
landsdelen moeten worden verdeeld.
Daarvoor is het nodig dat België een
federale structuur krijgt, waardoor
vast staat wie wat krijgt en welke
instanties over welke materies beslis-
Het grote struikelblok daarbij is en
blijft echter Brussel omdat daar im-
niers twee gemeenschappen in steeds
minder verhulde onmin met elkaar
leven en het nog altijd niet duidelijk
is welke rechten met name de
Vlaamse minderheid moet krijgen in
eën door Vlamingenhaat en Vlaamse
expansie-angst vertroebelde stad. De
Vlamingen zijn er sinds de verkiezin
gen in december mordicus tegen dat
Brussel een derde, uiteraard door
Franstaligen beheerst derde gewest
zal worden, omdat de Vlamingen, die
ongeveer zestig procent van de be
volking uitmaken, dan bang zijn dat
ze in een kunstmatige minderheid
spositie worden gemanoevreerd.
In het economisch achteruithollende
Wallonië begrijpt men echter weinig
of niets van het feit waarom de com
munautaire problematiek, waarover
nu al sinds 1971 wordt gesproken,
nog altijd niet tot een oplossing is
gebracht. Politieke leiders, die van
het Rassemblement Wallon vottfop,
later gevolgd door de socialisten, ver
tellen de Walen nu al jaren dat zij er
economisch alles bij te winnen heb
ben wanneer zij in hun landsstreêk
zelf orde op zaken kunnen stellen.
Vlamingenhaat
De woede in Wallonië was dan ook
aanzienlijk toen het tijdens de rege-
nng-Tindemans uitgewerkte Egmont-
plan, dat de zozeer verlangde federa
lisering in het vooruitzicht stelde, in
het najaar op het allerlaatste mo
ment door de Vlamingen met Tin-
demans voorop werd getorpe
deerd. Naarmate de tijd verstrijkt
groeien de Waalse problemen met
name in de omvangrijke staalindus-
De Vlamingen hebben wel begrip
voor de wens van de V/alen. maar
een belangrijk deel van de Vlaamse
opinie is nu eenmaal bezorgd over
Het lot van de Vlaamse minderheid
en de Vlaamse randgemeenten rond
Brussel. Men wil niets liever dan een
federhal België, maar dan met waar
borging van hun rechten in de (van
oorsprong Vlaamse) hoofdstad Brus
sel. De Vlaamse voorhoede heeft dus
vooral cultureel zwaar wegende rede
nen om niet al te gauw akkoord te
gaan met een in haar ogen ongunsti
ge federalisering in België.
Naar de Opvatting van veel Vlamin
gen zal er pas een werkelijke door
braak in de eindeloos lijkende com
munautaire problematiek in zicht ko
men wanneer de Walen niet langer
gemene zaak maken met de Brusse
laars. Er bestaat, zo zeggen zij, geen
vijandigheid tussen Vlamingen en
Walen in België, maar tussen Vla
mingen en ironie van het lot
verfranste Brusselaars, in feite
Vlaamse nouveaux riches die zich
het Frans als omgangstaal hebben
aangemeten en voor een belangrijk
gedeelte de Brusselse politiek bepa
len.
Franstalig front
Een dergelijke ontwikkeling is echter
nog lang niet in zicht, integendeel.
Het elimineren van het Egmontplan
door Vlaamse politici vorig najaar
heeft juist een nog nimmer vertoond
franstalig eenheidsfront van Brussel
se en Waalse politici in het leven ge
roepen. Zij hebben elkaar om poli
tiek verschillende redenen gevonden
in dit front. De Walen om hun eco
nomisch zelfbeheer te versnellen, de
Brusselaars uit afkeer voor de
Vlaamse expansie. Het front werd in
januari beantwoord door een Vlaams
front, ook nog nooit eerder in de
Belgische politiek vertoond.
Tot vorig najaar had België nationa
le partijen, nu heeft België alleen
nog maar federale partijen die voor
uit willen lopen op een federalisering
die nog altijd niet tot stand is ge
bracht en zelfs verder weg lijkt te
zijn dan ooit. Vorig jaar was er nog
een uitgewerkt plan waarbij vooral
de Vlamingen een veer moesten la
ten. maar nu? Geen wonder dan ook
dat het thema van het uiteenvallen
van België de laatste tijd weer met
enige schrik resp. genoegen wordt
opgeroepen.
Een niet onaanzienlijk deel van de
Belgen echter, en vooral vele Vla
mingen die niet het economische of
culturele mes op de keel voelen, is
het gedrag van de politici beu. Het
ontzagwekkend hoge aantal mensen
dat in december blanco stemde mag
daarvoor illustratief heten. Als er nu
weer verkiezingen zouden worden ge
houden de mogelijkheid is in ie
der geval door bepaalde politici se
rieus overwogen dan zou deze ont
wikkeling nog onvervalster aan het
licht treden dan vorig jaar het geval
was.
Mokkend hebben de franstalige poli
tici het de Gentse advocaat en CVP-
politicus Wilfned Martens deze week
mogelijk gemaakt een regering te
vormen. Het gestuntel van de politici
was immers niet langer aan te zien,
maar hoe nu verder? Martens wil de
federaliseringsproblematiek door het
parlement laten behandelen, maar
het is de vraag of dat een oplossing
is. want de door de partijtoppen op
gelegde discipline is groot en de üjn
van niet toegeven zit er dik in. Wat
er de komende dagen in Wallonië ge
beurt met nieuwe grote stakingen
in de staalindustrie voor de deur
verschaft wellicht een beteré aanwij
zing voor wat de komende dagen
gaat gebeuren. De Waalse en Brus
selse politici zouden die steun wel
eens best kunnen gebruiken om aan
de Vlamingen een staatshervorming
af te dwingen die hen niet zint. Bui
gen zij niet, dan is- het onloochen
baar dat de Belgen de komende
maanden verder dan ooit uit elkaar
zullen groeien.
PAUL VAN VELTHOVEN
INGEN Enige honderden
kinderen in de leeftijd van 1
tot 4 en van 12 tot 18 jaar
zijn vrijdag als laatste inwo
ners van het Betuwse dorp
Ingen getest op tuberculose.
Dat is gebeurd, omdat naar
nu bekend is geworden, eind
januari bij een 37-jarige huis
vrouw in Ingen open tbc
werd ontdekt.
De gehele bevolking van
Ingen (gem. Lienden) is in
middels groepsgewijs onder
zocht. Burgemeester J. Hoftij-
zer van Lienden schat, dat
enkele tientallen inwoners van
het dorp (totaal 1900 inwo
ners) zijn besmet. Een drei-
gende tbc-epidemie is afge
wend, aldus de burgemeester.
ARP VIERT
EEUWFEEST
ROTTERDAM „Het sociale
vraagstuk heeft wereldwijd
een dimensie die in afschu
welijkheid niet minder is dan
in Abraham Kuypers tijd.
Ontwikkelingssamenwerking
is goed, maar als we niet
kunnen werken aan een ande
re wereldrechtsorde blijven
het druppels op een gloeien
de plaat. Architectonische
kritiek was en is nodig om
dat er structureel iets mis is
met verdeling van welvaart
en welzijn".
Dit zei de voorzitter van de
Antirevolutionaire Partij H.A.
de Boer vanmorgen op een
drukbezochte eeuwfeestbijeen
komst van zijn partij in De
Doelen in Rotterdam, waar de
dankbaarheid voor wat de
ARP in deze eeuw heeft kun
nen betekenen overheerste.
Een groot aantal prominenten
sprak de vele honderden
ARP-ers op deze .feestelijke
bijeenkomst toe Onder hen
minister-president Van Agt,
CD A-voorzitter Steenkamp.
het erelid mr. J. Donner.
prof. Verkuyl. prof. Goud
zwaard en Tweede Kamer
voorzitter Vondeling.
