jlahlangii vanmorgen opgehangen
fef)Hchteoiergi^e|)etóig
Wj^ksoverheid
Abonnees
Adverteerders
Nieuwtjesjagers
en Anderen....
I)
'clieepswerven
SM bezet
Iran heeft
Nederlandse fregatten
niet meer nodig
NDANKS VELE PROTESTEN
EVANS KRIJGT UITSTEL
VAN EXECUTIE
Sch
Ccidóc Gourant
Elpees gestolen
s'
Eeidóc (Bou/io/nt
Rapenburg 2. 2311 GC Leiden, postbus 11. 2300 AA. tel. 071-122244 - Giro 103003 - Bank: Amro-bank N.V.. Leiden. Directeur-hoofdredacteur: J. J. Hallewas-
redacteur: Wim Buijteweg. Advertenties (excl. BTW) ƒ0.49 per mm. Telefoontjes ƒ4,46 Klachten bezorging: tel. 071-122244 (18.00 tot 19 00 uur)
nnementen: kwartaal 43,05; jaar 160,70; losse nummers: 55 cent.
Vrijdag 6 april 1979,69e jaargang no. 21317
DAGBLAD
VOOR
ZUID-HOLLAND
KNIL
„Van het KNIL in de knel",
film van Frank Zichem over
het Molukse leven in Neder
land op Ned.I om 23.00 uur.
Om 21.55 uur „Tussen toen
en toekomst".
Ned.II om 19.25 uur Leo
Sayer in „De Muppet Show"
om 20.27 uur deel 8 van
„Centennial" en om 22.00 uur
Brandpunt over Harrisburg.
Veel bewolking
Veel bewolking en perioden
met regen. Middagtemperatu-
ren ongeveer 8 graden, mati
ge wind uit uiteenlopende
richtingen. Morgen zon op:
7.03. Zon onder 20.23. Hoogw.
12.00. Laagw. 7.12 en 20.07.
HANNESBURG Ondanks protes-
en verzoeken op clementie uit de
e wereld is de 23-jarige Solomon
hlangu vanochtend in de gevange
van de Zuidafrikaanse hoofdstad
Btoria opgehangen. Samen met Ma-
ngu werden nog vier ter dood ver
deelden gehangen, twee zwarten
twee kleurlingen.
der de personen en organisaties die
teren nog om clementie hebben ge-
iagd waren president Carter, de
Veiligheidsraad, de Europese Gemeen
schap en Justitia et Pax.
Vanmorgen reageerde de Nederlandse
regering „diep geschokt" op het lot
van Mahlangu, die in een verklaring
wordt omschreven als een vertegen
woordiger van het verzet tegen de
apartheid. „Op die grond kan men
zich in alle bezorgdheid afvragen of
een verzoenend gebaar niet op zijn
plaats was geweest", aldus de verkla
ring van de Nederlandse regering.
Mahlangu was in maart van het vorig
jaar ter dood veroordeeld wegens lid
maatschap van het verboden „Afri
kaans Nationaal Congres", waartoe hij
na de onlusten in Soweto was toege
treden, en wegens betrokkenheid bij
een schietpoartij in 1977, waarbij twee
blanken werden gedood. Door de poli
tie van Zuid-Afrika was echter aange
toond dat Mahlangu zelf niet gescho
ten heeft, maar hij was wel de enige
die terecht stond. Een van zijn metge
zellen wist te ontkomen, de ander
werd zo ernstig aan het hoofd gewond
dat hij niet in staat werd bevoiden te
recht te staan.
Het Afrikaans Nationaal Congres
noemt het «geen toeval dat 6 april is
uitgekozen voor de executie. Op 6
april landde de Nederlander Jan van
Riebeeck in Zuid-Afrika, „waarna
voor het Zuidafrikaanse volk een tijd
perk van koloniale roof en plundering
aanbrak".
Solomon Mehlangu
WASHINGTON Rechter William Rehnquist van het Ameri
kaanse hooggerechtshof heeft de terechtstelling van John
Louis Evans uitgesteld tot Goede Vrijdagmiddag. Die dag
komt het federale Hooggerechtshof bijeen. Evans zou vandaag
in de staatsgevangenis van Alabama op de electrische stoel
hebben moeten sterven. Hij was ter dood veroordeeld wegens
moord.
Rehnquist besloot tot uitstel op verzoek van de moeder van
Evans „in afwachting van een diepgaander onderzoek naar de
zaak". Evans' moeder stelt dat haar zoon ontoerekeningsvat
baar is. Maar zelf heeft Evans gevraagd om een spoedige exe
cutie, -die hij verkiest boven „een hel op aarde in de gevange
nis". Evans had zijn laatste maaltijd al gegeten en zijn af
scheidswoorden aan zijn familie al op de band ingesproken,
toen hij van het uitstel van de executie hoorde.
poort van de werf in Rozenburg werd vanmorgen
>n kwart over negen gesloten
NOG MEER ACTIES VERWACHT
(Van onze sociaal-economische redactie)
OTTERDAM/ DEN HAAG De VDSM-werven in Rozen-
irg bij Rotterdam zijn vanmorgen door de drieduizend
erknemers bezet. De acties is bedoeld om te protesteren te-
ïn het uitblijven van financiële steun door de overheid. Het
irsoneel had daarover woensdag nog een telegram gestuurd
n het kabinet, dat echter tijdens een kamerdebat over de
westie afgelopen nacht bij haar besluit bleef om pas over
jf tot zeven week een definitieve beslissing over steun ne
en. Verwacht wordt dat ook op ander werven, die deel uit-
aken van het Rijn-Schelde-Verolme concern acties zullen
tbreken.
et PvdA-Tweede Kamerlid Van der Hek laakte afgelopen
acht in de kamer het standpunt van de regering. In tegenstel-
ng tot een meerderheid in de kamer vindt Van der Hek dat
e regering le weinig redenen heeft aangvoerd om een verder
itstel rechtvaardigen. In het jongste nummer van de Vak-
ondskrant maakte de FNV al duidelijk dat de sfeer van
fvurgende onzekerheid", op de werven ieder ogenblik op ac-
?s kan uitlopen.
irect na de bezetting vanmorgen is het personeel in de kantf-
t in vergadering bijeengekomen. Daar verzocht actieleider
erkhout van de industriebonden NVV/NKV directeur Sonne
et bedrijf te verlaten. Ook directie en raad van bestuur zijn
leteen na de actie in conclaaf gegaan.
)e werknemers van VDSM hebben inmiddels duidelijk ge
blaakt dat zij hun acties zullen staken, zodar het ministerie
an economische zaken hen een uitnodiging stuurt om de situ-
tie te bespreken. Ondanks de bezetting zullen enkele vitale
nderdelen van het bedrijf normaal blijven doordraaien,
et grootste deel van het personeel heeft de werf vanmiddag
ïrlaten na inschrijving bij de vakbond voor een stakingsüit-
ering en is naar huis gegaan. Een klein ploegje is achterge-
even, onder wie ook het kantoorpersoneel.
e directie had vanmiddag nog geen gehoor gegeven aan de
s van de industriebonden om de werf te laten verlaten. Het
'NV heeft laten weten achter de acties van NW en NKV te
Kalmer rijden;
minder licht en warmte;
zon benutten
Bovag doet
mee in actie
energie
besparing
%a
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De overheid gaat het
voorbeeld geven bij de besparing van
vijf procent op het olieverbruik,
waartoe de regering gisteren heeft op
geroepen in verband met het dreigend
tekort aan olie en de daardoor sterk
gestegen prijzen. Hoewel de bezuini
ging een vrijwillig karakter heeft,
geldt er voor de rijksoverheid een
verplichting. Zo moet in alle rijksge
bouwen de verlichting en verwarming
aanzienlijk worden getemperd. Ook
wordt erop toegezien dat alleen de
vertrekken die werkelijk in gebruik
zijn, worden verwarmd en dat er na
kantoortijd geen lampen meer onno
dig branden. Wat de lange termijn be
treft is er een plan ontwikkeld om de
rijksgebouwen zodanig aan te passen,
dat het energieverbruik voor verwar
ming met tien procent wordt vermin
derd.
De verplichting tot bezuiniging op het
energieverbruik geldt ook voor allerlei
instellingen die vallen onder diverse
departementen: onderwijsgebouwen,
bejaardenoorden, het leger, enzovoort.
Daarnaast zal de regering een „klem
mend beroep" doen op alle lagere
overheden (provincies en gemeenten)
om hetzelfde te doen als het rijk.
Een bijzonder initiatief is inmiddels al
genomen op het departement van ver
keer en. waterstaat. Volgens minister
Tuijnman worden door zijn ambtena
ren pogingen ondernomen tot „car
pooling" (een aantal collega's gaat in
één auto naar kantoor). Hij hoopt dat
nog veel meer mensen, ook op andere
departementen, daartoe zullen over
gaan, „omdat daardoor een hele grote
slok benzine kan worden bespaard".
Bovendien kan dat ertoe bijdragen, al
dus de bewindsman, dat er minder fi
les ontstaan, die niet alleen veel erger
nis opwekken, maar ook een groot
benzineverbruik veroorzaken bij het
steeds maar optrekken en weer afrem
men.
Iedere chauffeur wordt opgeroepen
zich aan de geldende maximum snelhe
den te houden. Minister Tuijnman
merkte daarbij op dat de meeste men
sen niet eens weten dat er bij vracht
auto's een limiet is van tachtig kilome
ter per uur op de grote weg. Het nale
ven van de voorgeschreven snelheden
is daarom zo nuttig, omdat een auto
onevenredig meer brandstof gaat ver
bruiken naarmate de snelheid toe
neemt. Een vermindering van bijvoor
beeld 120 naar 100 kilometer per uur
levert een besparing op van circa
twintig procent.
Hoewel dit niet op de voorgrond staat
•overweegt de regering toch de contro-
•le op de naleving van de maximums
nelheden te verscherpen.
Minister Tuijnman doet ook een drin
gend beroep op iedereen om meer ge
bruik van het openbaar vervoer te
maken.
Een maatregel waarmee weggebrui
kers direct te maken krijgen, is een
verzoek van de regering aan de ener
giebedrijven om in gemeenten waar
mogelijk de sterkte van de straatver
lichting te verminderen. De verlichting
van rijks- en provinciale wegen zal
hetzelfde blijven, omdat deze sinds de
oliecrisis van 1973 al op een aanzien
lijk lager niveau staat.
Binnenshuis zijn er volgens minister
Van Aardenne van economische zaken
ook heel wat mogelijkheden om te be
zuinigen, niet alleen thuis maar ook in
de bedrijven:
- stook wat graadjes lager
- laat de zon uw kamer binnen
- ramen open, kachel uit
- gebruik minder warm water
- een uur voor het slapen verwarming
lager
- ontdooi de koelkast regelmatig, enzo
voort, enzovoort
Aan het eind van de zomer zal de re
gering bekijken of het beroep op de
vrijwillige medewerking voldoende re
sultaat oplevert. Zo niet, dan zullen er
maatregelen met een dwingend karak
ter worden genomen, waarbij vooral
gedacht moet worden aan benzinedis
tributie of autoloze (zon)dagen.
RUSWIJK De
bij Bovag aange
sloten autohandela
ren gaan een lan
delijke actie voe
ren om besparing
op bezine en LPG
te stimuleren. Iede
re automobilist
kan bij een Bovag-
garage zijn auto
gratis laten contro
leren op onnodig
energieverbruik.
Volgens de organi
satie kunnen er in
het brandstofver
bruik besparingen
van tien tot vijfen
twintig procent
mogelijk zijn, als
de motor goed is
afgesteld. Van de
beschikbare bezine
in Nederland
wordt vier vijfde
deel door auto's
gebruikt.
KLAP VOOR
RIJN-SCHELDE-
VEROLME
ROTTERDAM (ANP) Iran heeft de fregat
ten die Nederland voor hen zou bouwen, niet
meer nodig. Dat heeft een woordvoerder van
de Iraanse regering gisteren in Teheran mee
gedeeld. Alle contracten inzake leveringen
van militair materieel en alle contracten die
economische betekenis hebben, zullen worden
herzien in het licht van hun werkelijk nut,
aldus de woordvoerder.
Deze uitspraken betekenen een grote klap
voor de Nederlandse scheepsbouw en in het
bijzonder voor het Rijn-Schelde-Verolmecon-
cern, dat destijds met de regering van de
Sjah over de leveringen ygn twaalf fregatten
voor de Iraanse marine heeft onderhandeld.
RSV wil nog geen commentaar geven omdat
een officiële annulering nog niet is binnenge
komen. Overigens was de potentiële miljarde
norder nog niet geplaatst. Men verkeerde nog
in het stadium van onderhandelingen toen in
Iran de chaos uitbrak, die het vertrek van de
Sjah tot gevolg had. De hoop op de order
slonk toen al aanzienlijk, maar vorige maand
liet voorzitter Stikker van de Raad'van Be
stuur van RSV doorschemeren dat de kansen
nog niet helemaal verkeken waren. Tot er een
officieel bericht binnen is, wil RSV niet mee
delen wat het verlies van de order voor het
concern betekent.
Behalve in Nederland lijden ook werven in
West-Duitsland en Frankrijk een strop door
annulering van orders. Met Engeland zou Iran
al praten over terugbetaling van voorschotten
die door Iran op een aantal schepen zijn ver
strekt. Dit zou 20.000 extra werklozen in En
geland betekenen.
5 buitenlandse croupiers heb-
j: fn een belastingschuld van
m 16 niljoen.
2E DE>JK£J4 ZBKER PAT
VOOR. M!JM PlEZEER.
*7 SfEEL
paf is de fout van de Casinos-
chting, die ze vertelde dat 30
Meent van hun inkomsten be-
I stingvrij zou zijn.
kunnen ons vanaf 9 april a.s.
bereiken op een nieuw adres:
Apothekersdijk 34 2312DD Leiden
ons telefoonnummer blijft
ongewijzigd: 071-122244
LEIDEN Uit een grammo
foonplatenwinkel in het win
kelcentrum .Kopermolen in de
Leidse Merenwijk is gister
nacht voor enkele duizewn-
den guldens aan elpees gesto
len
De diefstal werd gepleegd na
dat de ruit in de toegang*
sdeur was ingeslagen.
Staatssecretaris dreigt
casino's aan te pakken
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Als de Nationale Stichting Casinospelen nog
één keer de wet (en dan met name de belastingwetgeving)
overtreedt, zal de regering rigoreuze maatregelen tegen de
Stichting nemen, die verregaande gevolgen kunnen hebben
voor de samenwerking tussen de Stichting en de overheid.
Dit heeft een boze staatssecretaris Nooteboom (Financiën) gis
teren in de Tweede Kamer uitgeroepen tijdens de beantwoor
ding van vragen van mevrouw Haas-Berger (PvdA) over de
belastingschuld van f 3 miljoen die de buitenlandse croupers
van de Casinostichting gezamenlijk hebben. Deze belasting
schuld is ontstaan doordat de Stichting aan de buitenlandse
croupiers heeft toegezegd, dat zij over 30 procent van hun in
komen geen loonbelasting behoeven te betalen.
Treinverkeer Leiden-Haarlem
tijdelijk gestremd
UTRECHT(ANP) In ver
band met omvangrijke werk
zaamheden aan de spoorbaan
tussen Leiden en Haarlem
ten behoeve van de toekom
stige Schiphollijn rijden de
laatste twee treinen Leiden-
Amsterdam v.v. zaterdaga
vond niet tussen Leiden en
Lisse. De NS zetten bussen in
tussen beide plaatsen.
Zondagochtend rijdt de Bene-
lux-trein Amsterdam-Brussel
niet tussen Amsterdam en
Leiden. Reizigers uit Haarlem
en Amsterdam kunnen per
extra trein via Gouda naar
Rotterdam, waar ze dan de
Benelux-trein weer op kunnen
■pikken. Na de werkzaamhe
den zal er nog enige tijd
langzamer gereden moeten
worden.
Automobilist
na aanrijding
doorgereden
LEIDEN Een 22-jarige
Leidse bromfietsster is gister
morgen gewond geraakt bij
een aanrijding op het fiets
pad van de Hoge Rijndijk.
De betrokken automobilist,
een bestuurder van een grijs
Hanomag bestelbusje, is na
het ongeval doorgereden.
De Leidse vrouw reed op het
fietspad van de Hoge Rijndijk
ter hoogte van de snelweg
Den Haag—Amsterdam. De
autobestuurder is door rood
ücht gereden en sloeg rechts
af zonder voorrang te verle
nen aan de bromfietsster die
verwondingen aan handen en
gezicht opliep. De Leidse poli-
tiè verzoekt getuigen van het
ongeval zich in verbinding te
stellen met de Leidse Ver-
keersongevallendienst, tel.
149961.
AMSTERDAM Uit een
auto die geparkeerd stond bij
het Amsterdamse RAI-con-
grescentrum is gisteravond
een stalen kist gestolen,
waarin zich zes ionisatiemel
ders (rookmelders) bevinden.
Daar de inhoud van deze kist
radio-actief is, loopt degene
die hem -opent het risico dat
hij aan een lichte dosis stra
ling wordt blootgesteld, zo
waarschuwt de politie.
WiV
