deTijd
ISRAEL KRIJGT EGYPTISCHE OLIE
Links beheerst
Spaanse steden
na verkiezing
NIEUWSNET
^buitenland
Terechtstelling oud-premier
Bhoetto massaal afgekeurd
Straf bevestigd voor illegale demonstratie
^Carter wil prijs
□binnenlandse olie
op
ereldpeil
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 5 APRIL 1979 PAGINA^
NA OVERDRACHT OLIEVELDEN
Illustere
drieling
JERUZALEM OUr) Israël zal Egyptische
olie raan ontvangen op de dag nadat de olie
bronnen in de Sinaï zijn overgedragen. Dit
beeft de Israëlische premier Begin gisteren
gezegd in zijn verslag aan het parlement over
zijn tweedaags bezoek aan Cairo.
In een, voor zijn doen korte, toespraak zei Be
gin dat er vanaf woensdag een rechtstreekse
telefoonlijn bestaat tussen hem en president
Sadat van Egypte.
Minister van defensie Weizman en de chef
van de generale staf Eytan gaan 15 april naar
Cairo om de terugtrekking van de Israëlische
troepen uit de Sinaï voor te bereiden. In de
tweede helft van april zal vice-premier Yadin
op uitnodiging van Sadat Cairo bezoeken.
Begin deelde verder mee dat de ratificatie
oorkonden van het vredesverdrag op verzoek
van Egypte niet in Jeruzalem en Cairo zullen
worden uitgewisseld, maar op het Amerikaan
se waarnemingsstation van Oem Hasjiba in de
Sinaï.
Aan het feit dat de uitwisseling van de oor
konden in Oem Hasjiba zal geschieden en niet
in Cairo en Jeruzalem, ligt de Egyptische
vrees ten grondslag dat de Arabische wereld
uitwisseling in Jeruzalem zal zien als een
Egyptische erkenning dat Jeruzalem (ook het
bezette deel) Israëlisch blijft
De olievelden moeten tegen 26 juni worden
overgedragen aan Egypte. Vanaf de dag daar
na zal Israël dan evenveel olie krijgen als de
olievelden bij overdracht opleveren. Dat zou
dan een kwart van de Israëlische behoeften
zijn. Israël heeft acht tot negen miljoen ton
per jaar nodig.
In Cairo zei president Sadat woensdag tot
verslaggevers dat het bezoek van Begin een
„nieuwe impuls voor het vredesproces" was.
TEL AVTV - Carter, Sa
dat en Begin maken het
goed, hun moeder ook. Zij
is een in Israël woonachti
ge Arabische, die woens
dag het leven heeft ge
schonken aan een drieling,
allemaal zoons. Door haar
kinderen deze namen te ge
ven 'wil zij de inspanningen
gedenken die Jimmy, An
war en Men ach em zich
hebben getroost om na 30
jaar strijd vrede in het
Midden-Oosten te bewerk
stelligen.
~""*Ernstig ongeval
bleek oefening
SASSENHEIM Te I
snellende politie- en br;
O.t weerkorpsen hebben zich gis-
ikorrèl
brokje aan een brandweeroefening
07
termiddag stevig geërgerd
op het terrein van de Sassen-
heimse verffabrikant Sikkens.
Er was een melding binnenge
komen dat er op het terrein
van de verffabriek meerdere
personen gewond waren ge
raakt bij een ongeval. Toen
de brandweer, politie en twee
imbulances bij het „ongeval"
arriveerden, bleek het om een
iwej oefening te gaan. Bezwaar
van de hulpverleners is dat
oefening precies tijdens
het middag-spitsuur werd ge
houden. Over het algemeen is
dat een tijdstip dat deze hulp-
i verleners nog wat meer te
orehotdoen hebben. Aan Sikkens is
3igevraagd in het vervolg van
tevoren 'even te bellen
^Premier van Iran
2 5! b^schiildigt links
3 jj ^TEHERAN In zijn eerste
rechtstreekse aanval op links
heeft de premier van Iran,
Mehdi Bazargan, „trotskisten,
maoisten en marxisten" er-
SA4flvan beschuldigd zijn regering
to v2 te ondermijnen en tegen hem
de taktick aan te wenden die
de sjah ten val bracht.
Hij gaf links, „geholpen door
resten van het satanische re
giem", de schuld van de on
rust onder stamleden en van
Ber» de industriële inactiviteit Hij
ide zei, dat de gemeentegroepen
industriële stakingen uitlokten
om de produktie te schaden,
studenten ophitsten en stamle-
ai* den er toe brachten op te
staan tegen de centrale rege
ling.
MADRID Na de eerste democratische ge
meenteraadsverkiezingen die sinds 48 jaar in
Spanje zijn gehouden heeft de linkse opposi
tie in alle grote steden de meerderheid. De in
het centrum opererende regeringspartij UCD
veroverde op het platteland de meeste zetels.
De opkomst bedroeg zestig procent en was
daarmee de laagste van de sinds de dood van
Franco gehouden vijf verkiezingen.
Als de socialisten en communisten gemeen
schappelijke kandidaten steunen, hetgeen
waarschijnlijk is, zullen de grootste drie ste
den, Madrid, Barcelona en Valencia, burge
meesters van linkse signatuur krijgen.
In Barcelona zal de Catalaanse socialist Nar
cis Serra burgemeester worden en zijn com
munistische rivaal José Miguel Abad plaats
vervanger. In Madrid veroverden zowel de de
mocratische centrumunie als de socialistische
partij vijfentwintig zetels. Aangezien de socia
listische kandidaat voor het burgemeester
sambt, professor Enrique Tierno Galvan, door
de communisten wordt gesteund, staat zijn
verkiezing vast.
Minister van binnenlandse zaken Rodolfo
Gonzales zei echter dat er sprake is van een
ommezwaai naar links.
Toen tachtig procent van de uitslagen binnen
was bleek dat de UCD ongeveer dertigduizend
zetels had gekregen, voornamelijk in de klei
nere plaatsen in de provincies, en de socialis
ten ongeveer veertienduizend. Onafhankelijken
hadden veertienduizend, de communisten te
gen de vierduizend en de rechtse democrati
sche coalitie tussen tweeduizend en vijfentwin
tighonderd.
Nationalistische partijen in Baskenland en in
Andalusië consolideerden hun successen van
de algemene verkiezingen. De gematigde Bas-
kische Nationalistische Partij veroverde onge
veer 1.085 zetels in haar gebied, terwijl de
meer extreme Baskische coalitie Herri Batasu
na er 267 kreeg. Herri Batasuna, dat in het
Baskisch „verbond van het volk" betekent,
wordt gesteund door de militaire tak van de
baskische afscheidingsbeweging ETA, die een
bloedige strijd vooronafhankelijkheid, van
Baskenland voert.
7"1! De wegens moord ter
dood veroordeelde
i Amerikaan John Louis
^vans bijt op zijn
tong terwijl hij zich
op weg begeeft naar
(de dodencel in de
(Holman gevangenis in
'Atmore. Alabama.
Naast hem een gevan-
[genispredikant. Evans
gaf eerder deze week
te kennen dat hij niet
langer achter tralies
nentfrtviide zitten en beteid
ummrls de doodstraf te on-
graft d0r®aan-
f: An
Populariteit van Tliatcher stijgt
LONDEN Britse oppositie
leidster Margaret Thatcher is
blijkens de jongste opiniepei
ling, in de Daily Express, po
pulairder dan ooit. Jarenlang
heeft zij wat dit betreft
steeds vlak achter premier
Callaghan gelegen.
Dit de peiling bleek, dat 47
procent van de ondervraag
den instemt met haar recente
aanpak. De conservatieve par
tij van Thatcher zou thans
een voorsprong van dertien
procent hebben op de rege
rende Labourpartij.
Moslim vrouwen in Rawalpindi treuren om de dood van Ali Bhoetto. Men ver
wacht fel verzet tegen de huidige machthebbers in Pakistan.
RAWALPINDI (AP/DPA/UPD In veel lan
den zijn gisteren gevoelens van spijt en woe
de uitgedrukt na het bekend worden van de
terechtstelling van de vroegere Pakistaanse
ZoeUlkar AU Bhoetto.
Zeker drie mensen verloren in de Indiase stad
Srinagar het leven tijdens een demonstratie
tegen de terechtstelling van oud-premier
Bhoetto van Pakistan. De menigte maakte
zich op om een gebouw van de Verenigde Na
ties aan te vallen, toen de politie begon te
schieten. In Nieuw Dehli verklaarde de India
se oud-premier Gandhi dat Bhoetto in weerwil
van de wereldopinie was opgehangen. „Het is
duidelijk dat Bhoetto slachtoffer is geworden
van een samenzwering van bepaalde gevestig
de belangen binnen en buiten Pakistan.
Een groot aantal leiders van andere landen
lieten hun afkeuring blijken over het ophan
gen van Bhoetto die voor een nimmer volledig
bewezen moord op een politieke tegenstander
terecht werd gesteld.
Premier Callaghan van Engeland die nog en
kele dagen geleden president Zia-Oel had ge
vraagd Bhoetto gratie te verlenen, verkllaarde
de executie diep te betreuren.
De Franse president Giscard d'Estaing vroeg
nog drie uur voor de terechtstelling van
Bhoetto om gratie.
Terwijl de meeste executies in Pakistan vlak
voor zonsopgang worden voltrokken, werd
Bhoetto om twee uur 's nachts in de gevange
nis van Rawalpindi opgehangen. Door dit uit
zonderlijk vroege uur te kiezen was Bhoetto
al begraven in zijn geboortestreek, honderden
kilometers ten zuiden van Rawalpindi voordat
de meeste mensen konden weten wat er was
gebeurd. Aanhangers van Bhoetto die in in
1977 een grote meerderheid verkreeg in het
parlement, hebben een storm van protesten
voorspeld als Bhoetto terechtgesteld zou wor
den.
DEN HAAG Bij wijze van demonstratie tegen het bouwbe
leid van het Haagse gemeentebestuur, bouwde op 2 juli 1977
een aantal Jongelieden met behulp van sloophout op het We
versplein een soort van huisje.
Toen het werk gereed was verscheen de politie en moest het
bouwsel waarvoor uiteraard geen vergunning was gegeven,
worden gsloopt. Maar wel deelde de politie enkele processen
verbaal uit, onder meer aan een 27-jarige Hagenaar.
Deze werd in eerste instantie door de kantonrechter veroor
deeld tot 55 gulden boete, van welk vonnis hij in hoger beroep
kwam bij de rechtbank.
De officier van justitie eiste bevestiging van het vonnis. Ver
dachte beriep zich erop dat het hier een demonstratie betrof
waarvoor geen vergunning nodig zou zijn in tegenstelling met
een betoging. Nog steeds is nog geen duidelijke uitspraak
gedaan in het verschil tussen die beide en dus wanneer een
vergunning nodig is.
De rechtbank heeft vonnis gewezen en het vonnis van de
kantonrechter bevestigd.
Amerikaans boek:
Nazi
gezindheid
reden aftreden
van Edward
VIII
LONDEN Edward de
Achtste moest in 1936 af
stand doen van de Britse
troon, niet wegens zijn liefde
voor een gescheiden Ameri
kaanse, maar omdat hij nazi
sympathieën had. Dit staat in
een boek van twee Ameri
kaanse historici, James en
Suzanne Pool,
de
waarvan
Britse versie gisteren in Lon
den het licht zag.
„Wie financierde Hitler?",
heet het werk, dat zegt de
pro-Hitler-gezindheid van Ed
ward VIII er talrijke invloe
drijke Britten toe had ge
bracht het Derde Rijk finan
cieel te steunen. De weigering
van de koning mevrouw
Simpson te laten vallen, was
door de regering alleen maar
gebruikt als facade, waarach
ter zij haar misnoegen over
de nazi-gezindheid van de ko
ning verborg.
Om hun stelling aannemelijk
te maken, halen de schrijvers
onder meer een memorandum
aan, dat de toenmalige duitse
minister van buitenlandse za
ken Von Ribbentrop op 2 ja-,
nuari 1938 aan Hitier richtte
en waarin zou hebben ge
staan: „Edward VIII heeft af
stand moeten doen van de
troon, want hij was er niet
zeker van, gezien zijn gezind
heid, dat hij zou meewerken
aan een anti-Duitse politiek".
Connie Mulder
bedreigd met
uitzetting uit
partij
KAAPSTAD De voormali
ge minister van voorlichting
in Zuid-Afrika dr. Connie
Mulder is gisteren voor de
keus gesteld de bevindingen
van de commissie van onder
zoek naar het steekpennin
genschandaal te aanvaarden
of uit de Nationale Partij te
worden gezet
Door aanvaarding van de be
vindingen van de commissie
te eisen vraagt de partij in
Transvaal Mulder in feite te
zeggen dat hij loog, toen hij
getuigde dat oud-premier Vor-
ster, die nu president is, en
senator Horwood op de hoog
te waren van de geheime pro
jecten om regeringsfondsen te
besteden aan verbetering van
het imago van Zuid-Afrika in
de wereld.
Portugese PSD verliest helft
van fractie
LISSABON De op één na
grootste Portugese partij, de
rechts van het centrum zit
tende sociaal-democratische
PSD heeft gisteren de helft
van zijn parlementaire frac
tie verloren. Van de 73 afge
vaardigden traden er 36 uit
de fractie.
De afscheiding dreigde al se
dert fractieleider Francisco
Sa Carneiro besloot dat de
PSD zich zou onthouden bij
de stemming vorige maand
over de begroting voor 1979.
Dit leidde ertoe, dat de niet
partijgebonden regering van
premier Carlos Mota Pinto
een klein verlies leed.
zellj
Van onze correspondent Dick
Toet)
WASHINGTON President
[Carter wil de prijs van in de
Verenigde Staten geprodu
ceerde olie opvoeren door
Sen belasting op binnenland-
olie in te voeren en de nu
geldende prijscontrole gelei
delijk op te heffen. Daardoor
'al het prijsverschil tussen
mport- en binnenlandse olie
jnu bijna 6 dollar per barrel)
ongeveer twee jaar tijd
rotendeels verdwijnen. De
isident maakt dat vana
vond bekend in een tv-rede,
Waarin hij zijn lang verbeide
[•.Energieplan 2" gaat aankon-
soortgelijk voorstel in
-arters eerste energiepro-
ia, dat hij in april 1977
Ontvouwde, is door het Con-
ïs afgewezen. De kansen op
ivaarding door het Congres
'jn thans groter, enerzijds
irdat de Amerikaanse ener-
ituatie er de laatste maan-
len niet beter op is geworden
ist.iten anderzijds omdat Carter
in groot deel van de belas-
jopbrengst wil besteden
op dit moment beter in
Ie markt liggende zaken als
inne-energie en andere alter-
itieve energiebronnen, aan
tortingen voor de laagstbe-
lalden op de hogere energie-
ikening en aan meer finan
ciële steun voor het open Daar
vervoer. De belastingmaatre
gel is ook bedoeld om al te
grote winsten van de olie
maatschappijen af te romen.
Carter zal zich ongetwijfeld
gesteund weten door het feit
dat Mexico zijn olieprijzen
gisteren met ruim 21 procent
heeft verhoogd. In een be
kendmaking deelde de staat
soliemaatschappij Pemex mee
dat de prijs van Mexicaanse
ruwe oüe voor het tweede
kwartaal van 1979 is ver
hoogd van 14,10 tot 17,10 dol
lar per barrel (159 liter).
Door het nucleaire ongeluk in
Pennsylvania zou Carter vol
gens waarnemers geen nieuwe
initiatieven aankondigen op
het terrein van de kernener
gie. Wel zou hij stimulerende
maatregelen bekendmaken
voor de winning van olie uit
leisteen en de produktie van
gasohol, een mengeling van
bezine en alcohol, die in en
kele staten in het Midden-
Westen al met groeiend suc
ces als autobrandstof wordt
gebruikt.
De verhoging van de prijs
van binnenlandse olie zal de
productie moeten opvoeren en
het verbruik dienen te ont
moedigen. Het zal echter ook
flink bijdragen aan de al zeer
hoge inflatie.
ELSEVIER onthult: „Volgens
een nog geheime nieuwe be
leidsstrategie zoekt het CDA
krachtig toenadering tot de
christelijke werknemers- en
werkgeversorganisaties". Het
omslagartikel analyseert de
vraag hoe veilig kerncentrales
zijn. Prof. M. Bogaardt: „Har-
risburg heeft ons geleerd dat,
hoewel er blijkbaar een hoop
onwaarschijnlijke dingen tege
lijk zijn gebeurd, men toch in
staat is om de crisisbeheer
sing toe te passen. Het onge
luk mag er zeker niet toe lei
den dat de Nederlandse rege
ring afziet van het gebruik
van kernenergie. Ik denk dat
we absoluut geen andere keus
hebben om in de toekomst te
overleven". Voorts een inter
view met Cornelis Berkhou
wer van de WD. „Als de de
mocratie bepaald wordt door
leipe mafkokers a la Van
Houwelingen^ is het eind
zoek. Hebben ze niks beters
te doen? Dit Don Quichottis-
me in de politiek is uniek".
Een vraaggesprek tenslotte
met WD-kamerlid dr. R. de
Korte. „De bezuinigingen in
Bestek '81 zijn het absolute
minimum. Het komt niet zo
zeer aan op beheersing van
bovenaf, maar op zelfbeheer
sing".
In de HAAGSE POST een
portret van Andriessen, „een
minister van financiën in
tweestrijd. Nog meer bezuini
gingen of de belastingen om
hoog? Het zal wel alletwee
worden". Een reportage uit
Israël bevat de onthutsende
uitspraak: „Het is een fout
van God dat hij ons dit land
heeft gegeven". Bij de ramp
in Harrisburg de conclusie:
„Kernenergie is niet alleen
beperkt en duur, maar ook
nog levensgevaarlijk. Aan de
belangrijkste alternatieve
energiebron echter, te weten
energiebesparing, is helemaal
niets gedaan, behalve dan
met het schijnheilige middel
van tariefsverhoging". Een in
terview tenslotte met filmer
Fons Rademakers. „Toen ik
met filmmaken begon, waren
Nederlanders totaal niet ge
wend aan speelfilms. Ze
dachten: dat kunnen we hier
niet, als we wat kunnen dan
is het documentaires maken.
Maar vijftien jaar geleden
dacht ik ook dat voetballen
niks was voor een Hollander,
dat was iets voor Italianen.
Dansen, ook niks, een Hollan
der is log, dom, eet aardappe
len, kan niet van de grond
komen. Wat hebben we ge
zien? Cruyff werd de beste
voetballer ter wereld en we
maakten de beste balletten
die er zijn".
NIEUWSNET praat met sjeik
Yamani over een nieuwe olie
crisis. „Dergelijke ontwikke
lingen zullen steeds weer te
rug komen, onverschillig of er
nu politieke of economische
oorzaken voor bestaan. Waar
schijnlijk zullen ze ook veel
dieper ingrijpen dan nu het
geval is. De olieprijs zal op
nieuw sprongen omhoog ma
ken". Voorts een interview
met Abu Iyad, chef van het
Palestijnse terreurcommando
„Zwarte September". „Sadat
zal niet lang genoeg leven om
te genieten van de vruchten
van zijn avontuur. Zijn re
giem zal dit niet overleven.
Sadat is een achterbakse,
kwade leugenaar. Ik zeg dat
niet graag van een Arabisch
staatshoofd, maar ik kan niet
anders". Ook gesprekken met
leiders van de Oegandese op
positie over de toekomst van
hun land. „Ieder spoor van
Amins machtsmisbruik moet
worden uitgewist. Dé over
gangsregering moet het land -
wéér bestuurbaar maken en
zorgen dat politieke partijen
worden opgericht, zelfs als de
idealen van die partijen tegen
die van de regering zouden
indruisen. Dat kan gevaarlijk
zijn, omdat de overgangsrege
ring zich wel eens kan gaan
beschouwen als de verlosser
van het land". De Franse pre
mier Raymond Barre tenslotte
zegt over de crisis in zijn
land: „De hulp van de infor
matica kan de. concurrentie
positie van onze industrieën
vergroten. Het zal zeker overi
gens problemen geven, maar
ik ben er van overtuigd, dat
niet alleen op middellange
termijn, maar zelfs op korte
termijn de informatica en au
tomatisering arbeidsplaatsen
zal scheppen".
VRIJ NEDERLAND voor
spelt: „Wat zich in de afgelo
pen week in Amerika afspeel
de. zou wel eens kunnen lei
den tot een stop om nieuwe
kernreactors in de komende
jaren te bouwen". Voorts een
interview met oud-staatssecre
taris Jan Schaefer, nu wet
houder in Amsterdam. „Het
controleren neemt zoveel van
zijn tijd dat ik geen tijd meer
heb om met mensen te pra
ten. Het werk heeft veel weg
van op de kassa letten. Je
moet echt veel achter je bu
reau zitten, en dat, terwijl ik
me veel van een open bena
dering had voorgesteld. Dat is
een enorme teleurstelling".
Een vraaggesprek ook met de
Duitse popzangeres Nina Ha
gen. „Ik ga een film maken.
Een sience fiction-film met
veel muziek en liedjes moet
het worden. Gaat over Eula-
lia, dat ben ik, die langs tra
pleuningen naar beneden
glijdt, want ik ben een kind.
Ik blijf kind".
DE TIJD schrijft over het fe
nomeen van de nieuwe poli
tieman ofwel de sociale re
chercheur. „Ik heb er geen
moeite mee. Natuurlijk wordt
er flink gefraudeerd. Waarom
zou je dat ontkennen? Ik zie
die fraude gewoon als iets
heel menselijks. Ik denk niet
dat er in dit land één wet be
staat die niet regelmatig
wordt overtreden. Daarbij
wordt het die steunfraudeurs
vaak erg gemakkelijk ge
maakt". Bij het ongeluk met
de Amerikaanse kerncentrale
deze kanttekening: „Het is
mogelijk en zelfs waarschijn
lijk, dat Harrisburg een keer
punt wordt in de historie van
de kernenergie. Die - dat
komt er nog bij - in Amerika
toch al op de terugtocht is.
Waarom jaagt Europa dan
nog aan achter de technologie
van gisteren? Ik denk omdat
er nog geen schokkende ram
pen zijn gebeurd en omdat
Europa veel meer een techno
cratie is dan de Verenigde
Staten".
HERVORMD NEDERLAND
over Harrisburg: „Geen dood
steek, maar wel een klap die
hopelijk voldoende hard is
aangekomen om echt ernst te
gaan maken met energiebes
paring en de ontwikkeling
van alternatieve vormen van
energieopwekking. Tot nog
toe is daaraan in vergelijking
met de kapitalen die in de
kernenergie zijn gestoken,
schandelijk weinig gedaan".
Voorts een gesprek met para
psycholoog Ten Haeff. „De
mensheid staat volgens mij
op een keerpunt. Het histo
risch materialisme zal in de
toekomst gaan plaats maken
voor het' historisch idealisme.
Meer en meer zal men tot de
ontdekking komen, dat aan
het wereldgebeuren een zich
verwerkelende idee ten grond
slag ligt". Een interview ten
slotte met minister Van der
Klaauw. „We hebben wel een
positie in de wereld, maar we
kunnen de wereld niet op
grote schaal veranderen. Toch
hebben we over alle mogelij
ke toestanden vaak een uitge
sproken mening. Het zit in
ons volkskarakter. We hebben
het altijd gehad. Het heeft
zijn goede kanten in het op
vangen van vluchtelingen, in
het in opstand komen tegen
alle mogelijke misstanden.
Het probeem is de machte
loosheid dat je niet veel kunt
veranderen".