Aanvoer van Israëlische bloemen „meedogenloos" Egypte nu in staat tot opvoeren broodnodige eigen voedselproduktie TOMATENPRIJS BROKKELT LANGZAAM AF POT- EN PERKPLANTEN SCHOTEN UIT HUN SLOF BOLLENKWEKERS ZIEDEND OVER PVS LAND EN TUINBOUW LEIDSE COURANT. MAANDAG 2 APRIL 1979 PAGINA 11 NA TEKENEN VREDE MET ISRAEL Cairo De Egyptische landbouwpolitiek is hoofd zakelijk gebaseerd op het verhogen van de zelfvoorzie- ningraad. Vorig jaar deed men nog een beroep op de Westerse wereld om voed selhulp, onder meer 165.000 ton tarwe. Ook aan andere agrarische produkten be staan tekorten. Nu de vrede met Israël is getekend, kan het land aan zijn groene toekomst werken. De oor logseconomie ombouwen in een vredeseconomie. Met de hoeveelheid Nijlwater die de Egyptenaren jaarlijks voor irrigatie mogen aan wenden kunnen duizenden hectaren woestijn tot vruch tbare akkers worden. De zon en het water zijn sterke troeven voor primeur teel ten in Egypte. Egypte ligt in de enorme woestijngordel die zich uit strekt van de Afrikaanse Westkust tot diep in Azië. Het land is eigenlijk een enorme zandbak van een miljoen vierkante kilometer. Als een wonder stroomt daar de Nijl doorheen. De rivier voedt zich met de neerslag van de overvloedige tropische regens in Centraal en Oost-Afrika. Dankzij de nieuwe dam bij Aswan in Zuid-Egypte behoren de jaarlijkse overstromingen tot het verleden en kan men een gigantische hoeveelheid water opslaan in het Nasser- meer. Dat is een reservoir van 164 miljard m3. Volgens internationale afspraken mag Egypte daaruit 55,5 mil jard m3 water putten. Hier mee kan maar liefst 509.000 hectare woestijnland in cul tuur gebracht worden. Dit komt bijna overeen met een kwart van de Nederlandse cultuurgrond. Meerdere pro- jekten zijn overigens al in ontwikkeling. Het is wonder lijk te zien hoe uit de onher bergzame woestijn ineens het vertrouwde groene leven opdoemt. De jonge vrede zal hopelijk de bestaande pro- jekten versnellen en nieuwe plannen inluiden. Moderne technieken, zoals druppelbe- vloeiing, kunnen uiteraard het rendement van een kuub water nog aanzienlijk verho gen. De Amerikanen staan klaar met een soort Mars- hall-plan, waarin naar ver wachting ook de landbouw zal delen. Bestaansminimum Het opvoeren van de eigen voedselproduktie is hard no dig. Tallozen leven in Egyp te op het bestaansminimum. De eerste levensbehoeften zijn gesubsidieerd. Hiermeer is per jaar een paar miljard gulden uit de staatskas mee gemoeid. Officiële bronnen melden dat de militaire uit gaven tien procent van de staatsbegroting opeisen. On officiële woordvoerders noe men evenwel een percentage van boven de dertig procent De buitenlandse schuld loopt hoger op dan de totale staatsbegroting. De inflatie zou tegen of zelfs boven de dertig procent uitkomen. Egypte kent een schatrijke bovenlaag, maar het meren deel van de 40 miljoen Egy ptenaren is straatarm. In feite zou het land er zonder buitenlandse financiële steun hopeloos voorstaan. Vrijwel de gehele bevolking concen treert zich langs de Nijldel- ta. Steden als Cairo en Ale- xandrië behoren tot de dich- tsbevolkte ter wereld. Bo vendien breidt de bevolking zich zeer snel uit. Voor 1980 verwacht men een inwoner- stal van 50 miljoen. Het is daarom niet overdreven te stellen dat de Egyptische economie snakt naar vrede. Export Wanneer de binnenlandse voedselvoorziening niet in gevaar komt, is Egypte uit eraard graag bereid te ex porteren. Momenteel doet men ook zijn uiterste best buitenlandse investeerders in landbouwprojecten aan te trekken. Egypte is bekend om zijn primeurs (bonen, aardappelen, uien) en om zijn citrus en watermeloe nen. Het klimaat in de win ter en het voorjaar leent zich echter voor tal van pro dukten. De handel met Egy pte is evenwel niet een van de eenvoudigste. In de prak tijk komt het er op neer dat de importeur vooruit moet betalen. De telecommunica tie van en naar Egypte, maar ook in het land zelf, is aller bedroevendst. Wanneer de telex werkt, is dat een opmerkelijk verschijnsel. Te lefoongesprekken moeten minstens een dag vein te vo ren aangevraagd worden. Daarbij komt nog het inge bouwde wantrouwen van de Egyptenaren tegenover zijn handelspartner. Alleen im porteurs die door dejaren heen een persoonlijke band met hun toeleverancier heb ben opgebouwd, durven de Egypte-handel nog aan. Het grootste probleem ligt name lijk in de organisatie van de afzet Het blijkt steeds weer uiterst moeilijk te zijn de sortering, verpakking en het transport goed te organise ren. Concurrent? De Egyptische boer en tuin der kunnen een goed pro- dukt telen. Uit het oogpunt van irrigatie verbouwt men de gewassen in vele gevallen op ruggen van een beschei den hoogte. De hoeveelheid handwerk is enorm. De fac tor arbeid speelt voor ex- portprodukten evenwel geen rol. Een arbeidskracht kost ongeveer drie gulden per dag. Vrouwen doen het voor de helft. Kan Egypte een concurrent worden voor de Nederlandse kasgroenteteelt? Het klimaat met zijn milde tot zomerse temperaturen in hartje winter is voortreffe lijk. De Nijl zorgt voor het water. De boer en tuinder kennen hun vak. En de ar beid kost vrijwel niets. Toch zijn er twee grote „maars", waaruit men kan conclude ren dat het zo'n vaart niet zal lopen. Het zijn de hier boven beschreven facetten: de eigen, snel groeiende be volking kan zelf nog een zeer groot kwantum opne men en aan de handel zitten tot op heden veel te veel ha ken en ogen. Tomaten van een hele beste smaak Bonen, half maart, onder dadelpalmen en" bloeiende mengobo- men. IN LANDEN VAN EG DEN HAAG De aanvoer van Israëli sche bloemen in landen van de EG wordt door de Engelse kwekers al dus meldt het Engelse agrarische blad The Grower „meedogenloos" ge noemd. Het is een geluid, dat men ook in Nederland heeft kunnen opvangen en al heeft geleid tot protesten bij de Israëlische organisatie „Agrexco", die grotendeels de export in handen heeft! Althans officieel, want het is gebleken dat heel wat bloemen via „zwarte lij nen" de EG-landen binnenstromen en dan buiten de veilingen om verhandeld. Hetgeen ook in ons land werd gesigna leerd. Ook hiertegen worden maatrege len getroffen, nu er een officiële gele genheid tot veilen van importbloemen aan alle Nederlandse bloemenveilingen is geschapen, waarvoor ook vaste kana len zijn aangewezen. Zover schijnt men in Engeland nog niet te zijn. Van de economische chaos in dat land als gevolg van de enorme sta kingen is gebruik gemaakt om langs al lerlei wegen Israëlische bloemen in te voeren. De staking van bijvoorbeeld de1 douaneambtenaren heeft dat vergemak kelijkt. Het waren vooral trosanjers, die de Engelse markt overstroomden, zeer tot schade van de Engelse kwekers die dan ook steen en been klaagden. Maatregelen in Israël is bereid gebleken, middels wettelijke bepalingen de bloemenexport via genoemde organisatie te leiden. Door Agrexco zijn ook minimumprijzen toegepast, teneinde meer controle op de markt te krijger) en de concurrentie voor de Engelse kwekers niet te groot te maken. Voor trosanjers geldt een mi nimumprijs van 8 tot 10 pence en voor chrysanten 25 tot 30 pence. In de laat ste maanden lag de prijs voor bloemen in het vaste land gemiddeld ongeveer 15 procent lager dan in Engeland. Daarin is verandering gekomen door de genoemde minimumprijsregeling en doordat na de vorstperiode ook in ons land de prijzen stegen. Niettemin zien de kwekers in Engeland de toekomst somber in. Terwijl bijvoorbeeld in 1977 de import twee miljoen stuks bedroeg, was deze het vorig jaar gestegen tot 42 miljoen en dit jaar wordt een stijging van 50 miljoen verwacht. Voorwaarden De „National Farmers Union" heeft dan ook aan de Engelse regering ge vraagd, de perioden waarin de EEG-in- voerrechten op snijbloemen gelden te wijzigen. Het is nog niet bekend hoe de voorwaarden precies zullen luiden, maar mogelijk wordt een beperking van de import gevraagd. Gezien de dreigende gevaren sluiten de Engelse kwekers zich steeds meer aaneen. Zo is na langdurige voorbereidingen door de veertien grootste anjerkwekers een or ganisatie opgericht. Zij bezitten totaal .ongeveer negen hectare glas en zullen gaan samenwerken bij de afzet van hun anjers. Men hoopt daartoe een marktplanning samen te stellen tenein de tot een betere prijsregeling te ko men. Ook zal aandacht worden besteed aan andere onderdelen van de marke ting middels het invoeren van standaar disatie en van presentatie. Organisatie Er is ook een organisatie opgericht met betrekking tot de bevordering van de bloembollenteelt. Men wil bijvoorbeeld het vermeerderen van plantgoed bevor deren, dat afkomstig is van landbouw kundig onderzoekstations. Ook in Ier land is een actie gaande tot bevorderen en uitbreiden van de boom- en bloe menteelt en ook andere takken van de tuinbouw. Teneinde de import van fruit te vervangen, zouden de boomgaarden met ongeveer 1.400 ha uitgebreid kun nen worden en voor boomkwekerij pro dukten is tot 1980 ongeveer 23 ha en daarna nog eens 35 ha nodig. Er wordt nu onvoldoende uitgebreid, teneinde de marktstructuur behoorlijk tot ontwikke ling te brengen en investeerders en kwekers aan te trekken. Maar de grondprijs in Ierland is wel gestegen tot ongeveer 27.000 gulden per ha en dat zal in veel gevallen problemen ge- De aanvoer van tomaten begint nu weke lijks sterker te groeien. Daarbij komt dat het totale aanbod groter is dan vorig jaar. Volgens het oude liedje is Marokko weer de grootste concurrent Maar naast Marokko importeert West-Duitsland to maten uit Spanje en de Canarische Ei landen, Bulgarije, Italië, België en IsraeL Dit zijn wel niet zulke indrukwekkende hoeveelheden, maar er is een gezegde dat luidt: „vele kleintjes maken ook een grote". Ondanks al deze feiten kan er niet gesproken worden van een slechte Nederlandse export. In de week van 12 t/m 17 maart werd er 314 ton naar West- Duitsland geëxporteerd, het jaar daar voor was dit 147 ton. Ook is er sprake van een behoorlijk prijsverschil op de West-Duitse groothandelsmarkten. Voor de Hollandse tomaten wordt er 6,- per kg. betaald. De Canarische brengen 3,- per kg. op. Hieruit mag men met enige voorzichtigheid toch afleiden dat kwali teit betaald wordt. Als er naar de mark tsituatie op de Nederlandse veilingen ge keken wordt, dan roept dit niet direkt een hoerastemming op. Ook de afgelopen week daalde de prijs. De A-I-tomaten zakten terug naar 4,30 per kilo, voor de B-tomaten lag de prijs net onder de 4 gulden per kilo. De aanvoer wordt onge twijfeld groter en aan een verdere prijs daling lijkt niet te ontkomen. Slaprijs geduikeld Waar vorige week niet aan leek te ontko men is in de afgelopen week werkelijk heid geworden. De uitzonderlijk hoge slaprijs van de afgelopen weken kon niet langer vastgehouden worden. Dit had tot gevolg dat de gemiddelde prijs van 53 Paprika, cent naar 39 cent per krop daalde. Er is echter nog sprake van een dubbeltje prijsverschil in vergelijking met vorig seizoen, toen lag de prijs op 28 cent per krop. De aanvoer zal verder toenemen, de prijsdruk zal aanhouden, lagere prij zen zijn daarom niet uitgesloten. Het hakken van de bloemkool is weer begonnen. deze sorteringen betekende dit een ge middelde pnjs van 65 cent In dezelfde aanvoerweek lag de prijs vorig jaar op 34 cent, hier moet wel bij opgemerkt worden dat er toen aanmerkelijk meer komkommers aangevoerd werden. De aanvoer zal groter worden en de prijzen zullen geleidelijk dalen. Overige gewassen. Vaart uit de komkommeraan- voer. Uit de aanvoercijfers van de veilingen blijkt duidelijk dat de aanvoer van kom kommers stagneerde. Het donkere weer heeft hiertoe in belangrijke mate bijge dragen. De groei van de gewassen zakte duidelijk terug. Het gevolg is, dat de vruchten ook langzamer uitgroeien. De concurrentie van Griekenland begint af te nemen. Daarnaast heeft de Commissie van Europese Gemeenschappen besloten om met ingang van 27 maart de compen serende heffing op Griekse komkommers te verhogen van 20,89 naar 65,23 per 100 kg. Er kwamen de afgelopen week weer goede prijzen tot stand. Voor de sorteringen van 26 t/m 41 varieerde de prijs van 49 tot 81 cent per stuk. Voor Het paprikaseizoen is al weer enkele we ken oud, de aanvoer is op gang geko men. Het gaat tot op heden wel duidelijk moeizamer dan vorig jaar. In de week van 19 t/m 24 maart bedroeg de aanvoer 64 ton tegen 114 ton in 1978. Dit kleinere aanbod heeft ertoe bijgedragen dat de gemiddelde prijs voor de groene sorterin gen wat hoger lag dan vorig jaar. Voor de sortering van 65 t/m 85 was dit op donderdag 29 maart 5,60 per kilo. Voor de rode sorteringen was dit 12,60 per kilo. Als de situatie op de West-Duit se markt wordt bekeken, dan krijgt men de indruk dat er sprake is van een In ternationaal Paprika Toernooi. Er doen namelijk weer een groot aantal landen mee zoals, Italië, Israël, de Canarische Eilanden, Cuba, Senegal, Nederland, Spanje, Bulgarije en Roemenië. Uit deze opsomming blijkt dat Nederland op de 6e plaats staat. Gelukkig vindt er ook nog export plaats naar een aantal ande re West-Europese landen waaronder de Scandinavische landen, die een belangrij ke plaats innemen. Voor de komende week zal het aanbod groter worden, de prijs lijkt iets te dalen. De aanvoer van bloemkool is voorzichtig op gang gekomen. De aanvoer bleef tot op heden flink achter bij die van vorig jaar. Het aanbod van kleine bloemkolen is vrij groot als gevolg hiervan daalde de prijs vrij sterk. De grotere maten, bij een ieder naar men mag aannemen be kend omdat ze veel bezongen zijn, wor den duidelijk beter betaald. De „achten" brachten 3,27 per stuk op en de „tie nen" 2,67. De aanvoer zal groter wor den en in april en mei wordt er ook meer Franse bloemkool verwacht. Prijs daling ligt dus voor de hand. Courgettes worden in kleine hoeveelheden aange voerd, de prijs is daarom hoog. De ge middelde prijs lag eind vorige week op 1,20 per stuk. Het aanbod neemt toe en de prijs daalt. Door de groei in het radijs-aanbod daal de de prijs naar 88 cent per bosje. Ook hier blijft de prijsdruk aanhouden door een groter wordend aanbod. De spinazie- prijs moest de afgelopen week een flinke veer laten want de prijs daalde naar 1,65 per kilo. Een geringe prijsdaling is nog mogelijk. Andijvie blijft aanhoudend duur, nl. 3,07 per kilo. Er zit dan ook nog steeds weinig schot in de aanvoer. Ook de komende week lijkt de prijs hoog te blijven. Raapstelen werden ook de afgelopen week weer goed betaald, een bosje bracht gemiddeld 46 cent op. Koolrabi daalde in prijs, per stuk werd er 79 cent betaald. De aanvoer van dit groentegewas wordt geleidelijk groter waarbij het tevens goedkoper wordt Het wat milder klimaat van de afgelopen week heeft zijn uitwerking niet gemist in de bloementeelt en handel, al betekent dat allerminst dat er optimistische gelui den zijn. Weliswaar was de aanvoer aan de CCWS bijna twee miljoen bos of stuks groter dan in dezelfde wëek van het vorig jaar, maar geldelijk was er een achterstand, al was het verschil dan ook niet groot. Het totale omzetbedrag van 10.603.907,41 en vorig jaar 10.610.709,23. Hierbij moet worden op gemerkt dat aan importbloemen voor de rond 200.000 bos of stuks bijna 20.000 werd ontvangen bij een import van min der dan de helft en opbrengst van ruim 50.000 gulden vorig jaar. Hieruit blijkt dus wel dat de prijzen voor het import- produkt er niet zo best aan toe waren. De potplanten en perkplanten schoten uit hun slof. Bij een aanvoer van 669.976 potplanten werd een omzetbedrag van 1.374.016,39 gehaald tegen de 361.573 potplanten voor 773.356,39 in dezelfde week van het vorig jaar. Het werd ook gunstiger weer voor de perkplantjes in de tuintjes. Er werden 23.047 stuks aan gevoerd voor 27.920,17. Bij dit alles moet rekening worden ge houden met het feit, dat als gevolg van het wegvallen van de zaterdag nu een dag per week minder wordt geveild. In het geheel bleven de prijzen matig en ze ker wat betreft de bolbloemen. Ook de tulpen moesten een dikke veer laten. Op vallend was dat ondanks de ruime aan voer van gerbera, namelijk rond de an derhalf miljoen hetgeen bijna het dubbe le is van de hoeveelheid in dezelfde week van het vorig jaar, het prijsverschil gering was zelfs wat de topprijzen be treft. Vorig jaar 1,09 en nu 1,11. Gemid delde prijs respectievelijk 30 en 31 cent. Andere gemiddelde prijzen met tussen haakjes die van vorig jaar zijn: Ameri kaanse anjers 22 (27); trosanjers 22 (31); anthurium 2,05 (2,46); snijgroen 22 (24), jaarrond troschrysanten 54 (64); idem ge plozen 67 (77); freesia 19 (21); irissen 17 (20); lelie kelken 65 (54); lelietak 46 (46); cymbidium groot 52 (55); idem klein 25 (30); grote rozen 47 (49); idem klein 31 (35); sonia 44 (44); belinda 35 (33); red garnette 25 (31); tulpen 18 (24). De im portanjers waarvan er 1.389.160 werden aangevoerd, brachten gemiddeld 31 cent op met ten hoogste 50 cent, import tro sanjers gemiddeld 27 cent, import rozen klein 34 en de statice 53. Ook het aanbod van violen begon aan zienlijk toe te nemen en werden redelijk verkocht. Het betekent tevens een uit breiding van de sortering. Het warme weer in het buitenland is daar van in vloed geweest op de ontwikkelingen en tevens de concurrentie op de diverse markten. Voor ons land blijft het een af wachten wat de nieuw begonnen april maand gaat brengen. Wanneer de zon eenmaal doorbreekt kan ook hier een snelle uitbreiding in de aanvoer plaats vinden, vooral wat de bolsoorten betreft. En helemaal gerust op de prijzen kun nen we in dat geval niet zijn. Het bemiddelingsbureau neemt voor de afzet van de nog wassende stroom van potplanten een belangrijke plaats in. Het veilen van de aanzienlijke aantallen pot planten kan hierdoor een vlotter verloop hebben. De totale aanvoer was afgelopen week vrijwel gelijk aan die van voor gaande week maar dat werd mede ver oorzaakt doordat vorig jaar de paasda gen invloed uitoefenden op de gang van zaken. Het ziet er ook naar uit dat de onlangs gehouden plantenbeurs toch wel van invloed is geweest op een toenemen de belangstelling van de handelaren voor hetWestland. PVS-voorzitter ir. J. E. C. Spithoven is niet te benijden!... Sinds zijn benoeming heeft hij een groot deel van zijn tijd moeten besteden aan het spitsroeden lo pen. En dat hield voor een groot deel verband met een affaire die het bloem bollenvak al een jaar lang op de achter ste benen houdt, nl. de terugbetaling van de vakheffingen, omdat de betreffende verordeningen van het PVS een lek ver toonden. Het College van Beroep ver klaarde ze dan ook ongeldig en dat bete kende een grote triomf voor de advocaat mr. J. v.d. Plas. Het gevolg was dat het PVS tot terugbetaling moest overgaan aan exporteurs, die op tijd hun bezwa ren kenbaar hadden gemaakt. Het ging niet om kinderachtige bedragen. Tot nu toe is een bedrag van zeven miljoen te rugbetaald. Kort geleden volgde een der de serie. Weliswaar ging het nu om het minder indrukwekkende bedrag van ruim vier ton (waarvan alleen al een ex porteur uit Voorhout 262.000,— tou cheerde), maar niettemin ook in 1979 nog wel een sommetje om met de ogen tegen te knipperen. Gemakkelijk verdiend Nu zouden de kwekers niet zo razend zijn als het hier ging om gelden die de handelaren zelf hadden betaald. Maar van de zeven miljoen die de exporteurs in hun zak staken, is rond vijf miljoen door de kwekerij op tafel gelegd. Dat geld, zo zeggen de producenten, zal bo ven water moeten _komen. Gaat het niet goedschiks, dan maar kwaadschiks! Tot nu toe hebben de betrokken handelaren zich op een paar gunstige uitzonderingen na, Oostindisch-doof getoond voor de verzoeken die tot hen werd gericht. Zo'n zoet winstje binnenhalen zonder er ook maar iets voor behoeven te doen, is slechts zelden vertoond. Al zal de fiscus zich voor dit doucheurtje van deze groep handelaren ongetwijfeld ook grote inte resse tonen... Nog meer betalingen? Het PVS zal trouwens nog meer betalin gen aan protestanten moeten doen. De vraag die men zich in het vak stelt is: waar haalt het PVS het geld vandaan? Komt dat uit de inmiddels zeer sterk ge slonken reserves of gebruikt men daar de gelden voor uit de cautierekening, die onlangs aan het produktschap is overge maakt? Die cautierekening was geopend toen men nog in onzekerheid verkeerde of het College van Beroep het nieuwe vakheffingssysteem het zgn. bronwaar desysteem wel zou goedkeuren. Men stortte de vakheffing op die cautiereke ning met de garantie dat men het geld zou terugkrijgen als het College van Be roep ook de nieuwe verordening ongeldig zou verklaren. Dat gebeurde niet, het bollenvak haalde verlicht adem en liet de gelden vervolgens aan het PVS over maken, zodat men die zou kunnen ge bruiken voor het doel, waarvoor ze wer den opgebracht, nl. de financiering van de keuringen, het laboratorium in Lisse en de afzetbevordering. De organisaties hebben hun ongenoegen aan het PVS kenbaar gemaakt via een in een gespier de taal gestelde brief. Men meent dat de leiding van het vak op zijn minst tevo ren ingelicht had moeten worden. Men staat er in ieder geval op, dat de opge brachte vakheffing zal worden gebruikt voor het doel waarvoor hij werd betaald. Naar het Landbouwschap Op de achtergrond speelt mee, de vraag of de organisaties in het bloembollenvak maar niet beter uit het PVS kunnen stappen en hun zaken gaan overhevelen naar het Landbouwschap als heffende instantie. Dat is geen zaak die men in een vloek en een zucht kan beslissen. Het is natuurlijk begrijpelijk dat het PVS. in deze fase verwijten naar het hoofd krijgt geslingerd, die tot onze spijt niet voor publikatie geschikt zijn, maar die niettemin aan duidelijkheid niets te wensen overlaten... Maar een overstap van het PVS naar het Landbouwschap is uiteraard wel een ingrijpende zaak, die grondige bestudering van de pro's en de contra's noodzakelijk maakt. Van beslui ten nemen in een emotionele sfeer zal men zich verre dienen te houden. Maar dat de gezamenlijke organisaties binnen kort met het PVS een hartig woordje te wisselen zullen hebben, staat wel vast

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 11