Er komt beweging in onze economie
Alarm
toestand in
Harrisburg
KAMPALA HAAST GEVALLEN
Geen cent
extra voor
Nederlandse
boeren
Iran massaal
naar stembus
Bestrijding jeugdwerkloosheid
krijgt extra aandacht
CENTRAAL PLANBUREAU:
Noord- en Zuid- Jemen verenigen zich
Wetsontwerp voor
gelijke behandeling
mannen en vrouwen;
Jordaniërs J-
bidden om
dood Sadat
BINNENLAND/BUITENLAND
LE1DSE COURANT
ZATERDAG 31 MAART 1979 PAGINA 7
(Van onze sociaal-economische redactie)
DEN IIAAG - Onze economie is nog
zeer kwetsbaar. Er zijn echter ook wel
wat lichtpuntjes zoals een beperking
van de loonkostenontwikkeling, de rela
tief lage inflatiegraad en de zich niet
uitbreidende werkloosheid. En het lijkt
erop, dat er wat meer positieve bewe
ging in de economie zit dan tot voor
kort zichtbaar was. De directeur van
het Centraal Planbureau, prof. dr. C.
van den Beid, heeft met deze samenvat
ting van zijn „Centraal Economisch
Plan 1979" enig optimisme ten toon ge
spreid.
Hij noemt evenwel arbeidstijdverkorting
zonder dat daar een evenredige loonsver
laging tegenover staat „ronduit desas
treus" voor de economie, vervroegde uit
treding schept mipder problemen.
In zijn CEP doet het planbureau berede
neerde prognoses voor de economie op
korte termijn. Het blijkt, dat het tekort
op de betalingsbalans van vorig jaar zich
dit jaar zal voortzetten, enerzijds omdat
onze concurrentiepositie is verzwakt
(hoge lonen, soms 35 procent hoger dan
in het buitenland), anderzijds door een
sterke invoer (auto's met name) en ferme
bestedingen in het buitenland tijdens de
vakantie. Niettemin neemt het planbure
au aan, dat de export zal aantrekken en
dat de betalingsbalans er dit jaar iets
gunstiger zal uitzien, wellicht ook als er
door beperking van het consumptief kre
diet minder géimporteerd zal gaan wor
den. Toch blijft er een tekort op de ba
lans van 1,5 miljard (In 1978: 2,5 mil
jard).
Aangenomen wordt, dat de loonkosten
met 6,5 7 procent zullen stijgen, zo'n
driekwart procent meer dan men een
paar maanden geleden nog verwachtte.
De modale werknemer zal er 1 procent
in koopkracht op vooruitgaan, de mini
mumloner 1,5 procent. De prijsstijging
zal wat sterker zijn dan vorig jaar (was
4 procent, wordt 4,5 procent), maar het
planbureau blijft verheugd over de ten
dens tot vermindering van de inflatie.
De energiebalans vormt een aparte zaak.
In de eerste plaats zal onze aardagasex-
port afnemen, bovendien wordt de geïm
porteerde olie duurder. Zowel het één
als het ander werkt in op de betalings
balans. Het effect van de recente prijs
verhoging voor olie is nog niet te over
zien, doorgaans treedt dat effect aan de
kant van de produktiekosten van de in
dustrie pas een maand of negen later op.
Prof. van den Beid vreest van een sterke
olieprijsstijging wel een afremming van
de wereldhandel. Een onzeker element in
het effect van de olieprijsstijging is
voorts de vraag, of dat effect ook zal
doorwerken in de prijscompensatie. Van
den Beid zou er de voorkeur aan geven»
zo liet hij blijken, dat de prijscompensa
tie „geschoond" wordt van het olie-effect.
Van den Beid legt in het CEP sterk de
nadruk op beheersing van de loonkosten.
NIEUW LEK KERNCENTRALE
HARRISBLTRG (UPI) Een hoge, ongecontroleerde hoeveel
heid radioactieve straling is gisteren vrijgekomen uit de
kernreactor bij de Amerikaanse stad Harrisburg. De staat
van alarm is uitgeroepen en eenheden van de BB zijn door
de overheid in paraatheid gebracht voor de mogelijke evacua
tie van de bevolking.
De eersten die zouden worden geëvacueerd zijn alle kinderen
en zwangere vrouwen die binnen een straal van acht kilometer
van de centrale wonen. Veel mensen verlaten echter op eigen
initiatief het gebied. Woensdag vond al een ongeval plaats in
de kernreactor, waarbij wolken radio-actieve stoom ontsnap
ten. Het lek dat gisteren is ontstaan wordt veel ernstiger ge
noemd. Binnen de straal van acht kilometer wonen ongeveer
13.000 mensen.
Een woordvoerder van de centrale heeft gezegd dat er in de
reactor een gasbel is ontstaan, waardoor een klein risico be
staat dat de reactorkern smelt. Bij een volledig opsmelten be
gint in de centrale een oncontroleerbare reactie. De metalen
delen smelten en de kern zakt in de grond, waarbij grote hoe
veelheden radioactiviteit voorkomen. Het rampzalig opsmelten
is volgens hem onwaarschijnlijk, maar het risico t
Nadat bij het verwijderen van water uit het koelsysteem uit de
kernreactor opnieuw een grote hoeveelheid straling bleek te zijn
vrijgekomen, werd kinderen en zwangere vrouwen aangeraden het
gebied rond Harrisburg te verlaten.
NAIROBI (Rtr/AFP) Kampala, de hoofd
stad van Oeganda, is bijna in handen van
Tanzaniaanse troepen. Uit het gebied van
Kampala worden hevige gevechten gemeld.
Libische militairen, die president Idi Amin.
te hulp zijn gekomen, zouden een offensief
zijn begonnen om het bewind van de naar
het noorden gevluchte leider alsnog te red
den. Tegenstanders van Amin geloven echter
niet dat deze poging kans van slagen heeft.
Granaten vielen in het centrum van de stad.
Hierbij zouden enige doden gevallen zijn. De
uittocht van de bevolking duurt voort. De nor
male bedrijvigheid in de stad ligt zo goed als
stil. De militairen van Amin die zich nog in
de stad bevinden, zouden totaal ontredderd
zijn.
Een Lybische bommenwerper van het Russi
sche type TOE-22 heeft bommen laten vallen
op Mwanza, een Tanzaniaanse plaats aan het
Victoriameer. Deze aanval is door Amerika
De Verenigde Naties zijn begonnen met eva
cuatie van hun medewerkers in Kampala. De
betrokken functionarissen en hun familieleden
trekken weg naar Kenia.
TEHERAN (AP) De Iraniërs zijn gisteren massaal ter
stembus getrokken om zich uit te spreken voor of tegen de
instelling van een Islamitische republiek, zoals voorgesteld
door de Ayatollah Chomeini.
De stembiljetten bestaan uit twee gedeelten: rood voor nee en
groen voor ja. De functionarissen bij de stembussen nemen
het niet zo nauw. Een verslaggever zag hoe een functionaris
de rode gedeelten eraf scheurde en alleen het groene aan de
kiezers gaf. In enkele gebieden met grote ethnische minderhe
den is de volksstemming door gewapende overvallen verstoord.
In Koerdistan en Toerkemenië, aan de grens met Rusland,
werden aanvallen ondernomen op de stembureaus en werden
stembussen verbrand. Verwacht wordt dat de resulaten van de
verkiezingen over vijf dagen bekend zijn.
Ziekenhuizen mogen leerlingen
na opleiding ontslaan
UTRECHT (ANP) Zieken
huizen die vorig jaar onthef
fing hebben aangevraagd van
de cao-bepaling, dat ze leer
ling-verpleegkundigen moeten
aanstellen voor onbepaalde
tijd, mogen dat dit jaar op
nieuw doen.
Zo luidt volgens de Neder
lands Christelijke Bond van
Overheidspersoneel en Perso
neel in de Gezondheidszorg
een bindend advies van een
arbitragecommissie die is in
gesteld nadat de Nationale
Ziekenhuisraad en de werkne
mersorganisaties het over
deze kwestie niet eens bleken
te kunnen worden. Dit bete
kent dat ziekenhhuizen ook
dit jaar leerlinge A kunnen
aannemen zonder hun de ga
rantie te bieden dat ze niet
zullen worden ontslagen zodra
ze hun diploma hebben ge
haald.
Overblijfselen
Atlantis gevonden
LISSABON (AP) Russische
oceaanonderzoekers die kort
geleden bekendmaakten dat
zij resten van een stad heb
ben gevonden op de bodem
van de Atlantische Oceaan
geloven dat zij op overblijf
selen van het verloren conti
nent Atlantis zijn gestoten,
zo heeft een Portugese rege
ringsfunctionaris bekendga-
maakt.
Een Russisch oceanografisch
onderzoeksteam heeft foto's
gemaakt van de ruines van
een stad op de bodem van de
oceaan op ongeveer 400 km.
uit de Portugese kust. Aard
bevingen en vulkanischge uit
barstingen zouden de onder
gang van de stad kunnen ver
klaren. De vondst zou kunnen
helpen de „verrassende over
eenkomst tussen de culturen
langs de kusten van Afrika,l
Amerika en Europa" te ver
klaren. De foto's zullen wor
den gepubliceerd, nadat zij in
Rusland zijn bestudeerd.
Noodkreet Sahel
SAHEL (AFP) De acht zo
genoemde Sahel-landen heb
ben opnieuw een noodkreet
tot de internationale gemeen
schap gericht.
Zij vragen voor direct 350.000
ton graan en nog eens 250.000
ton voor herstel van de buf
fervoorraad voor de 30 mil
joen inwoners van het gebied.
Studentenstop
voor acht
richtingen
UTRECHT (ANP) De uni
versiteiten en hogescholen
vragen voor het komend stu
diejaar studentenstops aan
voor acht richtingen.
Deze studierichtingen zijn ge
neeskunde (1940 plaatsen voor
eerstejaars beschikbaar, 4452
belangstellenden verwacht),
tandheelkunde (465/639), dier
geneeskunde (175/819), biolo
gie (965/1301), farmacie
(310/401), lichamelijke opvoe
ding (120/143), rechten
(4030/4707) en geschiedenis
(968/999). Vorig jaar werd een
numerus fixus aangevraagd
voor elf sudierichtingen.
Kinder
spelen
In het tegelmu
seum "te Otterloo
wordt vanaf mor
gen de tentoon
stelling „Kinder
spelen op tegels"
gehouden. Er is
een overzicht te
zien van Neder
landse tegels van
1600 tot 1940. Op
deze manier kan
men zien welke
spelen in welke
eeuw het meest
in trek waren. Be
halve de tegels
worden ook pren
ten en origineel
speelgoed ten
toongesteld. De
tentoonstelling
duurt tot en met
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Om meer perspec
tieven te bieden aan langdurig
werkloze jongeren zal de over
heid meer dan voorheen aanvul
lende arbeidsplaatsen scheppen.
In het kader van nieuwe werk-
gelegenheidsmaatregelen is voor
de jongeren in het noorden ex
tra geld beschikbaar gesteld
voor 750 arbeidsplaatsen. Lim
burg krijgt extra middelen voor
500 arbeidsplaatsen.
Een en ander blijkt uit een notitie over
de jeugdwerkloosheid die de bewindslie
den Albeda (Sociale Zaken), De Jong
(Onderwijs) en Kraaijeveld-Wouters
(CRM) aan de Tweede Kamer hebben ge
stuurd.
Het bestrijden van de jeugdwerkloosheid
krijgt in het algemeen werkgelegenheids
beleid van het kabinet bijzondere aan
dacht, niet in de laatste plaats vanwege
het nog steeds stijgend aantal werkloze
jongeren. Eind 1978 waren er 35.960 man
nen en 38.810 vrouwen onder de 23 jaar
als werkloos geregistreerd. In percenta
ges steeg het aandeel van deze jeugdigen
in de totale werkloosheid van 20,6 pro
cent in 1970 naar 33,7 procent in 1978.
Vooral in de provincies Groningen,Dren
the,Noord-Brabant en Limburg is de po
sitie van de jeugdige beroepsbevolking
uiterst problematisch, zo blijkt uit de no
titie van het kabinet.
In de nota wordt nog een reeks van ver
dere maatregelen aangekondigd.
KOEWEIT (Reuter) De presidenten van Noord- en Zuid-Je-
men hebben besloten hun twee strategische landen aan de
Rode Zee te verenigen. Dit besluit is gevallen na drie dagen
van besprekingen in Koeweit.
De besprekingen vonden plaats op initiatief van de Arabische
Liga nadat vorige maand gevechten waren uitgebroken tusen
het conservatieve Noord-Jemen en het door Rusland gesteunde
Zuid-Jemen. Op grond van het akkoord zal het verenigde land
de Volksrepubliek Jemen heten, waarvan Sanaa uit Noord-Je-
men de hoofdstad zal worden. Er komt één grondwet die aan
een referendum zal worden onderworpen en er komen directe
vrije verkiezingen. Een souvereiniteitsraad en en een interim
regering zullen het gebied tot de verkiezingen besturen. De de
tails van het tijdschema en de stappen die moeten leiden naar
eenheid van het gebied (dat in 1839 werd verdeeld) zullen later
bekend worden gemaakt.
VAN DER STEE VERUEST
VAN BRITSE COLLEGA
(Van onze correspondent)
BRUSSEL De fikse rel tussen minister Van der Stee van
landbouw enerzijds en zijn Britse collega Silkin (met diens
„stupide arrogantie") anderzijds, leidde tot de uitspraak van
acht ministers dat zij hoopten hun Britse collega nooit meer
in Brussel aan de onderhandelingstafel te ontmoeten. Terwijl
Van der Stee en enkelen van zijn collega's probeerden door*
een prijsverhoging de stijgende kosten voor de boeren te kun^
nen opvangen, was het Silkin er alles aan gelegen de kosten;
voor de Britse schatkist niet hoger te maken. Hij besteedde,
geen aandacht aan het feit dat het EG-beleid ook voor dej
Britten heeft geleid tot stabiele prijzen, maar gaf alle aan«^
dacht aan de grote overschotten in de EG-landbouw.
Het resultaat van deze landbouwministerraad is daarmee vooij
Van der Stee nog magerder dan aanvankelijk werd verwacht.*
De Nederlandse minister was naar Brussel gegaan in de we-»
tenschap dat de Nederlandse boeren helemaal niet zo tevreden
waren, en hij wilde dus best met de vuist op tafel slaan. Tocl|
werd niet Silkin, maar Van der Stee de verliezer, omdat he(
lopende prijzenjaar wordt verlengd tot 3 juli.
Voor de Nederlandse boeren dus ditmaal geen cent extra, ter!
wijl daarentegen de Engelse, Italiaanse en Franse boeren wel
gaan strijken met een prijsverhoging van vijf procent.
-4
DEN HAAG (ANP) Minis
ter De Ruiter van justitie
heeft gisteren bij de Tweede
Kamer een wetsontwerp inge
diend voor een tijdelijke
voorziening voor gelijke be
handeling van mannen en
vrouwen bij ontslag.
Het wetsontwerp beoogt met
name problemen te voorko
men bij ontslag van vrouwe
lijke gehuwde werknemers.
Het voorstel verbiedt de
werkgever bij beëindiging van
de dienstbetrekking direct of
indirect onderscheid te maken
tussen mannen en vrouwen.
Als indirect onderscheid
noemt het voorstel verwijzen
naar de echtelijke staat of gt
zinsomstandigheden zoals he|
zijn van kostwinner
Spiraalveren
baby-trapezes
moeten worden
afgeschermd
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG - De spiraalve
ren van zogenoemde baby-tra
pezes, die aan de rand van
kinderbedjes, -wagens en bo
xen worden gehangen, moe
ten voortaan deugdelijk wor
den afgeschermd. Dit heeft
minister-president Van Agt
vrijdagavond meegedeeld na
afloop van het wekelijkse ka
binetsberaad.
In de praktijk is gebleken,
dat kinderen, die een kettink
je of koordje om de hals dra
gen, gemakkelijk verstrikt ra
ken in de spanveren van de
trapeze, waardoor zij het risi
co lopen te stikken na een
val.
Vliegen naar
Australië
goedkoper
CANBERRA (AFP) Austra
lië en Nederland hebben af
gesproken de luchtvaarttarie
ven te verlagen.
Het goedkoopste retourtarief
tussen Sydney en Amsterdam
wordt gehalveerd tot 566 Aus
tralische dollars (ca. 1270 gul
den), zo is in Canberra mee
gedeeld. De nieuwe tarieven
gaan in op 1 mei. De KLM
mag vliegen op Perth, Sydney
en Melbourne.
5 mei volgend
jaar nationale
feestdag
DEN HAAG - In tegenstel
ling tot wat eerst de bedoé-
ling was, zal volgend jaar op
5 mei de bevrijding van ons
land in 1945 toch worden gè-
vierd.
Alle rijksambtenaren krijgen
op die dag vrij en de rege
ring rekent erop, dat de lage
re overheden, het bijzondere
onderwijs en het bedrijfsleven
dit voorbeeld zullen volgen.
Het initiatief voor de vierinjj
wordt overgelaten aan de la
gere overheden en particulie
re instanties.
Minister-president Van A(*
vertelde dit gisteravond op
zijn wekelijkse persconfererv
tie. Hij legde uit, dat het ka
binet dit besluit had gencj
men, omdat er dé laatste
weer veel belangstelling if
voor de Tweede Wereldoorlog
en de daarop volgende bevrij
ding. „Het is weer een leveiv
de zaak", aldus de premier.
AMMAN (AP) Mohamme
daanse priesters hebben -gi»
teren in hun wekelijkse getx*
den president Anwar Sadaft
van Egypte als een „atheïst*
sche verrader" gebrandmerkt
en hem een gewelddadig eii^
de toegewenst.
De gebeden werden via de r%
dio uitgezonden. „Snijd dg
verrader, die een overeeiv
komst met Israël heeft geslc£
ten, de hals af", zo werd iQ
een van de gebeden gezegd.
HANOI (AFP) Sinds gistë-
ren circuleren in de Vietna
mese hoofdstad Hanoi hard
nekkige geruchten dat eeft
groot Chinees militair offen
sief tegen Vietnam ophanden
is.
Men wijst er in Hanoi op dal
waar de Chinezen eerst elf
steunpunten in Vietnam had
den, zij er inmiddels achttien
hebben.