Kardinaal Arns:
kerk in Brazilië trekpleister voor jongeren
Meer bioscoopzalen
betekent niet meer films
Verjaardagsfilm koningin
eind april in vijftig theaters
HTIOS excelleert in
„Sil de strandjutter'
r;Bi
ANGLICANEN PRATEN MET
WERELDRAAD OVER BELEID
kerk
wereld
BINNENKORT DRIE NIEUWE
DOCUMENTEN VAN PAUS
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 23 MAART 1979 PAGINA |PO
Koningin Juliana tijdens de watersnoodramp in begin 1953 meteen paraat in het
rampgebied.
Ter gelegenheid van de ze
ventigste verjaardag van Ko
ningin Juliana zal onder au
spiciën van het Nationaal Co
mité, dat daarvoor is ge
vormd, in het Amsterdamse
Tuschinski-theater een film
over haar leven op 26 april
in feestelijke première gaan.
De film „Juliana in zeventig
bewogen jaren" zal nog die
zelfde week in liefst 50 thea
ters in Nederland, van Steen-
wijk tot Terneuzen, van Den
Helder tot Maastricht, wor
den vertoond. Aansluitend
zullen via de ambassades
vertoningen worden georgani
seerd voor Nederlandse clubs
in het buitenland.
De film, die voor een groot
deel uit oude journaalopna
men is samengesteld, zal voor
veertig procent nog niet eer
der vertoond materiaal bevat
ten, onder meer een vraagges
prek met de koningin en op
namen uit de filmotheek van
Prins Bernard. Scenario, sa
menstelling en commentaar
werden verzorgd door Anton
Koolhaas. Tijdens de perscon
ferentie van het Nationaal
Comité Koningin Juliana 70
jaar werd Bert Haanstra als
regisseur genoemd, maar deze
schudde lachend het grijze
hoofd. Hij staat op de titel
lijst als adviseur vermeld.,. Er
was zoveel materiaal waar
een keuze uit gedaan moest
worden, dat je er niet uit
komt als je met te veel men
sen gaat selecteren. Ik heb al
leen maar gezegd, laat maar
zien wat jullie uitgekozen
hebben en dan wil ik daar
wel een oordeel over geven.
Ik weet niet eens of er iets
inzit van het laatste deel van
mijn film „Alleman" - een on
gedwongen beeld van het ko
ninklijk gezin in huiselijke
kring - wat ik persoonlijk wel
leuk zou vinden. Maar ik
weet het echt niet."
De film werd geproduceerd
door Cinecentrum in Hilver
sum en door Tuschinski Film
Distribution uitgebracht.
MILO
Prinses Juliana omhelst moeder Wilhelmina tijdens een van haar bezoeken aan
Londen. Ontroerend beeld uit de „verjaardagsfilm" van de huidige koningin.
Muziek
schadelijk voor
geh
jaar
ATLANTA Onderzoekers
van de Emory Universiteit in
Atlanta hebben bewijzen ge
vonden voor hetgeen veel ou
ders al jaren vreesden: harde
muziek kan schadelijk zijn
voor het gehoor.
Een onderzoek van anderhalf
besloten met de con
clusie dat voortdurende bloot
stelling aan buitensporig la
waai kan resulteren in perma
nente oorsuizingen,- bekend
als tinnitus, waaraan meer
dan 36 miljoen Amerikanen
lijden.
Volgens de onderzoekers kan
deze beschadiging van het ge
hoor optreden door langdurig
verblijf in discotheken, maar
ook op andere plaatsen waar
veel lawaai heerst, zoals vlieg
velden of fabrieken.
Liberale Omroep
in beroep tegen
weigering zendtijd
tie)
Den Haag Het dagelijks
bestuur van de Liberale Om
roep zal in beroep gaan bij
de afdeling rechtspraak van
de Raad van State tegen de
weigering van minister Garde
niers de Stichting Liberale
Omroep zendtijd toe te ken-
Toen enkele jaren geleden de
kleine bioscoopzaaltjes, vaak
door het splitsen van grote
theaters ontstaan of door het
benutten van overtollige
ruimte in bestaande bios
cooppanden, als paddestoelen
uit de grond of van het bal
kon schoten, leek dit een
gunstige ontwikkeling voor
de filmliefhebber. Immers, zo
werd gezegd, nu kunnen
films die commercieel het
grote theater niet halen een
kans krijgen in een van de
kleinere zaaltjes. Maar de
profeten, die verklaarden dat
dit groter aantal vertoning
smogelijkheden alleen maar
zou leiden tot eindeloze
.move-overs" van het ene
theater naar het andere van
succesvolle films, kregen ge
lijk. Het werd een onafgebro
ken stuivertje wisselen, waar
bij films op grond van de
weekrecette verhuisden naar
kleinere en in sommige ge
vallen zelfs naar grotere za
len. Het filmaanbod in de bi
oscopen werd niet groter, het
aantal „wachtende" films
wel.
Eén blik op het weekpro-
gramma bewijst voldoende.
Terwijl het lijstje nog niet in
Den Haag vertoonde films
met de week groeit, voert
John Guillermin's verfilming
van Agatha Christie's „Moord
op de Nijl" met liefst 21 we
ken de indrukwekkende lijst
van prolongaties aan. Het is
natuurlijk verheugend dat een
Nederlandse film als „Een
vrouw als Eva" evenals
Woody Allen's voortreffelijke
„Interiors" hun negende week
ingaan en dat Ettore Scola's
„Una giornata particolare" al
weer acht weken in De Uit
kijk staat We gunnen de sim
pele „Superman" met zijn in
drukwekkende speciale effec
ten best een zesde week en
„They called him Bulldozer"
terwijl er nog zoveel films
de wachtlijst staan, is niet
duidelijk.
Het „uitmelken"
heeft bovendien zijn nad(
want verdwijnt zo'n film
tal van prolongatie-'
plotseling van het repertoi
dan is de kans om hem
nog eens terug te zien ui
gering. En de trage bioscoi
ganger, die gedacht had
volgende maand wel esfcr jaar
f4
toe te gaan „omda jjai
toch wel zou blijven" zit
dan lelijk naast.
De politiek v£
kantoren is tegenwoordig
films - inhakend op de pul
citeit er omheen - met een
weldige dreun uit te br
15 tot 30 copieën tegelijk
heel normaal geworden
_ch W
Xuldelij
al i
af te wachten hc eert v;
'tin tgezeg
vorlj
Eur<
niet
vttckeyp
herei
oÉet een
laten.
D rs is
Alistair MacLean's uit 1968
daterende „Ice station Zebra"
teruggebracht moet worden,
U zult ze in Den Haag niet te zien krijgen. Oscar-winnaar George Burns. Richard
Benjamin en Walter Matthau in „The Sunshine boys". Een voortreffelijke komedie
maar vernietigd voordat Den Haag aan de beurt was.
doorwerkt. De bioscoopbezo en aai
ker, die vroeger rustig
wachtte tot de füm in „l,
buurttheater teruggebracl liriï ja
werd, bestaat niet meer. D
typische buurtbioscopen zi
met de komst van de televis j
trouwens één voor een vt ie
dwenen. Vandaar dat de ta^et inte
i de overige theaters nu
genlijk zou moeten zijn
zoveel mogelijk variatie
bieden op het witte doek.
praktijk is echter anders. A| eg voc
kan het geen enkel theatt aer en
kwealijk
lekker lopende film proloi
geert - tenslotte staat me^ernooi
hoge wekelijkse kosten
de oorspronkelijj
opzet om zaaltjes vai
plaatsen te benutten
vertonen van de zogenaamd
„moeilijke" films is bitter
nig terecht gekomen. En
blijven we wekelijks met
lange lijst prolongaties zi
en groeit het aantal films
nog niet in Den Haag geweejboete
En misschien ook
komt omdat na enige tijd
rechten voor Nederland
verlopen en „de bijl e
moet." Een droevige situatw K0V
verandering in zien komen.
NOORDWIJK De Oranje
vereniging Noordwijk-Binnen
bestaat over enkele maanden
zeventig jaar. Ter gelegen
heid van dit jubileum heeft
het bestuur een reeks festivi
teiten op haar programma
gezet, waaronder een tweetal
toneelavonden voor haar hon
derden leden. Men verzekerde
zich daartoe van de mede
werking van HTIOS. Gistera
vond vond in De Kuip de
première plaats. Noordwijks
oudste toneelgezelschap
kwam voor het voetlicht met
„Sil de strand jutter".
Er is lef nodig om een toneel
bewerking van Cor Bruijns
beroemde roman aan te pak
ken, temeer omdat het nog
niet zo lang geleden als serie
op de televisie verscheen, ge
speeld door beroepsacteurs.
HTIOS had niet alleen de
moed, maar ook de kwaliteit.
Het gezelschap beschikt over
natuurtalenten, die zich speci
aal in hun element voelen in
stukken over zee en het zee
mansleven. Zo werd destijds
„Op hoop van zegen" een top
per, die vele malen volle za
len trok. Zo was het ook gis
teravond. Stuk voor stuk ver
tolkte men de rollen met zo
veel glans en overtuiging, dat
•de nagenoeg volle „bak" ge
heel in de ban van het spel
geraakte. Doodstil was het.
Geboeid zag de schare bezoe
kers hoe een club ras-tonelis
tten in dit stuk over de „Schil-
lingers" excelleerde. Hoofdrol
spelers als Ab Barmentlo
(Sil), Riet Barmentlo-de Jong
(Jaakje, de vrouw van Sil),
„tante" Gras de Jong-Rijnders
als buurvrouw Gonne, Wim
Rijnders (Gert, de vriend van
Sil), Martine Hermans in de
luchthartige rol van Maam,
gastspeler Ab van Oudgaar-
den en Jos Westgeest als de
zoons Jelle en Wietze, voerden
het naar een climax'. Subliem
was Ellen de Vries als Lobke,
Sils aangenomen dochter. De
rol van ontwapenende teener,
die steeds weer de ruwe jut
ter om haar vinger windt,
was haar op het lijf geschre
ven. Zij verdiende haar plaats
in dit team van nimmer fa
lende routinés in het vak.
Henk Steenvoorden weet zijn
figuren feilloos te kiezen en
zijn regie liet niets aan het
toeval over.
Een compliment verdient de
inrichting van het toneel tot
kamer van een Terschellinger
hoeve, met alles erin, erop en
eraan. Het kwam tot stand
door medewerking van enkele
Noordwijkse zakenlieden, die
attributen beschikbaar stel
den. Vanavond wordt een re
prise van de voorstelling ge
geven, wederom in De Kuip,
aanvang 20 uur.
N. Leeflang.
Opera Peter Schat naar V5
AMSTERDAM Peter
Schats opera „Houdini" zal
in augustus in de Verenigde
Staten worden opgevoerd.
Dat gebeurt op het muziek
festival in Aspen (Colorado),
waar zeker twee voorstellin
gen van de opera in een cir
custent worden gegeven. Het
is de eerste keer dat een ope
ra van een Nederlandse com
ponist buiten Europa wordt
uitgevoerd, aldus de organi
satie Donemus.
Donemus publiceert eigentijd
se Nederlandse muziek. „Hou
dini" ging op 29 september
1977 in premire in het Am
sterdamse theater Carré, toen
in een produktie van de Ne
derlandse Operastichting en
het Concertgebouworkest.
De uitvoering in Aspen komt
in handen van een Ameri
kaans gezelschap en orkest.
Schat vertrekt drie weken
voor de eerste uitvoering naar
de Verenigde Staten om de
leiding van de opvoeringen op
zich te nemen.
De Nederlandse Operastich
ting brengt in 1
1980-'81 „Houdini" opnieuw
ons land op de planken.
Dichter houdt mil Jfka
joenen Russen aai
de buis gekluisten föl
MOSKOU - Miljoenen Russl J"ke'
sche televisiekijkers hebl
naar een twee uur dur<
eenmansoptreden
ar
,w|es
et EIST
Éverse,
J econd
bebbti
dat een did
Het blijkt
ter
massa's mensen op de bi
kan brengen, want de
certzaal in Moskou, waai
televisieopnamen werden
maakt, was tot de laatste
plaats bezet
Wim Kan op
oudejaarsavond
HILVERSUM Wim Ka
heeft een contract gesloten
met de VARA voor een tele
visie-uitzending op oudejaa»
avond.
Het ligt in de bedoeling dai
een show van één uur uit te mer
zenden uit het programma,
dat Kan vanaf begin novem
ber in het Nieuwe de La Mai
theater in Amsterdam gaal
brengen.
DEN ILAAG „De kerk en de
nieuwe politieke strategieën in La-
tijns-Amerika" is de titel van het
symposium, dat gisteravond in
Noordwijkerhout is begonnen en tot
zondagavond zal duren. Aan het
symposium nemen 134 personen
deel, van wie er 37 rechtstreeks uit
Latijns-Amerika zijn overgekomen.
De bekendsten onder hen zijn kar
dinaal Evaristo Arns (57), aartsbis
schop van Sao Paolo in Brazilië,
mgr. Mendez Arceo, bisschop van
Cuernavaca in Mexico en dom An
tonio Fragoso, bisschop van Crateis
in N.O.Brazilië.
Toch gaat het hier niet om een ka
tholieke of zelfs christelijke bijeen
komst, zoals prof. F. Houtart uit
Leuven ter inleiding op het colloqui
um uiteenzette. Het is een open be
raadslaging, waaraan wordt deelge
nomen door vertegenwoordigers Van
basisgemeenschappen, boerenbewe-
gingen, arbeidersorganisaties, sociale
instituten en studiecentra, politici,
bevrijdingstheologen en geëngageer
de bisschoppen.
Het initiatief is nog genomen door
de in december overleden Italiaanse
senator Lelio Basso, onder anderen
stichter van de Internationale Liga
voor de Rechten van de Volkeren,
die werd opgezet om het werk van
het tweede Russel-tribunaal voort te
zetten.
Het symposium heeft wel als aanlei
ding de bisschoppenconferentie van
Puebla, maar men zal zich, aldus
prof. Houtart, zeer vrij tegenover
deze gebeurtenis opstellen. Iedereen
is zich zeer bewust van het belang
van de religieuze factor in Latijns-
Amerika en van de rol, die de ker
ken daar kunnen spelen. De deelne
mers, die voornamelijk in groepen
bijeen komen ter bespreking van
deelonderwerpen, zoals de politieke
situatie in Latijns-Amerika en de
kerken, kerk en politiek, de basisge
meenschappen en christendom en
marxisme, zullen aan het eind een
werkdocument samenstellen, dat zo
wel in Europa als in Latijns-Ameri
ka gepubliceerd zal worden en kan
worden benut als studiedocument.
Kardinaal Arns van Sao Paolo zei
in Den Haag, dat hij bijna van deel
neming aan het colloquium had af
gezien, omdat momenteel in deze
stad een grote staking wordt gehou
den van metaalarbeiders uit protest
tegen het invoeren van een wet, die
voor hen zeer nadelig is. Zij ver
wachten daarbij steun van de kerk,
die de afgelopen vier jaar op basis
van hetgeen uit de mensen zelf naar
voren is gekomen, haar aandacht is
gaan richten op de verdediging van
de rechten van de mens, de evange
lisatie van de wereld van de arbeid,
de pastoraal aan de rand van de
stad en op de kerkelijke basisge
meenschappen.
De kardinaal, die zich zeer erkente
lijk betoonde voor de hulp uit Ne
derland, vooral in religieuze man
kracht, die sterk heeft geholpen de
kerk in Brazilië te vernieuwen, zei
onder meer, dat na Puebla de
macht van de kerk ligt in de keus,
die is gemaakt voor de armen. Een
andere keuze is die voor de wereld
van de jongeren, op wie de kerk
een sterke aantrekkingskracht uitoe
fent. Dit komt vooral.omdat de jon
geren geen kans krijgen zich in het
politieke leven te uiten. Tien jaar
geleden, zei de kardinaal, was het
ondenkbaar, dat een bisschop een
uitnodiging zou krijgen om op een
staatsuniversiteit te spreken vanwe
ge de anti-clericale geest. Nu krijgt
hij er zeer veel.„Geen zaal is groot
genoeg om de studenten te herbe
rgen als wij komen spreken", aldus
de kardinaal, die sprak van een zeer
bijzondere tijd voor de kerk nu, die
deze situatie moet benutten om ook
lijnen van actie voor de praktijk uit
te stippelen.
De gespannen verhouding tussen de Britse anglicanen en de Wereldraad
van Kerken wordt deze week besproken tijdens een bezoek van een Engelse
delegatie aan Genève. De voorzitter van het Centrale Comité van de we
reldraad, de anglicaanse aartsbisschop Edward W. Scott uit Toronto, en de
secretaris-generaal, dr. Philip Potter, hebben al negen vertegenwoordigers
van de anglicaanse kerk ontvangen.
Tijdens de algemene synode van de anglicaanse kerk, in februari te Londen,
is scherpe kritiek geleverd op de gift van hèt speciale fonds van het anti
racisme fonds aan het Patriottisch Front van Rhodesiè. De delegatie zal ech
ter ook over het gehele beleid van de wereldraad spreken.
De delegatie, die onder leiding van bisschop David Say van Rochester staat,
telt twee kritici en twee sympathisanten van het anti-racisme fonds, en ver
der stafmedewerkers van de Kerk van Engeland.
Na de encycliek „Verlosser van de mens" zal paus Johannes Paulus II bin
nenkort drie nieuwe documenten publiceren. In het Vaticaan wordt momen
teel hier de laatste hand aan gelegd.
Allereerst zal de paus een boodschap aan alle priesters en ordeleden zenden.
Hierin zal hij een totaalbeeld geven van de ideeën, die hij tot nu toe in ver
schillende lezingen naar voren heeft gebracht.
De werkzaamheden voor een document over een hervorming van theologi
sche hogescholen en over de priesteropleiding zijn reeds afgesloten. Bij de
voorbereidingen hebben de nationale bisschoppenconferenties grote invloed
gehad.
Het derde document werd reeds in de encycliek aangekondigd. Dit zal ge
wijd zijn aan de catechese, overeenkomstig een wens van de bisschoppensy
node van 1977.
KORTE METTEN
De bisschoppenconferentie heeft voor het lopende jaar een
aanvullende begroting van de interdiocesane rekening goedge
keurd. Onder meer zal honderdduizend gulden worden be
steed aan daadwerkelijke hulp vanuit de kerkprovincie bij
ongewenste zwangerschap. Nader zal worden bekeken via
welke instellingen en projecten deze steun het beste kan
worden geboden. Voor de zielzorg onder buitenlandse werkne
mers wordt als garantie drie ton gereserveerd. Voorts gaat
zeventigduizend gulden naar de Nederlandse commissie Justi-
tia et Pax, 75.000 gulden naar een project voor katechese
buiten de school en dertigduizend gulden naar de vorming
van lekenkader.
De algemeen secretaris van de Unie van Baptistengemeenten,
ds. J. van Dam (53) is plotseling overleden. Ds. Van Dam, die
op verscheidene plaatsen predikant is geweest, schreef ook een
zeer uitvoerige geschiedenis van het baptisme. In de periode
1975-1976 was hij voorzitter van de unie en sinds 1976 alge
meen secretaris.
Paus Johannes Paulus heeft de Egyptische vice-president Hos-
ni Moebarak in privé-audientie ontvangen. Vernomen wordt,
dat deze de paus op de hoogte heeft gebracht van de Egyp-
tisch-Israëlische vredesonderhandelingen en het komende
desverdrag. Het Vaticaan had destijds al laten weten de po
gingen van de Verenigde Staten en vooral die van president
Carter om te trachten in het Nabije Oosten de vrede te
bereiken, te steunen.
De Britse katholieke bisschoppen hebben de katholieken
Engeland en Wales opgeroepen op 7 juni massaal naar
stembus te gaan voor de verkiezing van een Europees parle
ment. In een herderlijke brief zeggen zij, dat de verantwoorde
lijkheid van de christenen niet alleen op het plaatselijke
nationale maar ook op het Europese vlak ligt.
De gesuspendeerde Franse aartsbisschop Marcel Lefebvrë
wenst dat de paus zelf een oordeel over hem zal vellen. Dit
verklaarde hij in een interview met het Florentijnse dagblad
„La Nazione". In een brief heeft hij de paus van deze wens
op de hoogte gesteld. Tot nu toe werd in Rome aangenomen,
dat mgr. Lefebvrc voor een college van kardinalen zou moe
ten verschijnen. Dit college zou moeten beslissen of er voor
de bisschop nog plaats in de kerk is.
Op zaterdagavond 14 april, die de Paasnacht inluidt, zullen in
de oecumenische kloostergemeenschap van Taizé verschillende
aankondigingen worden gedaan. Onder meer zal worden be
kend gemaakt waar aan het einde van het jaar de „Handelin
gen 1980 van het concilie van jongeren" zullen worden geschre
ven. Voorts zullen de plaatsen worden aangegeven waar de
volgende grote bijeenkomsten zullen worden gehouden. Tevens
zullen mededelingen worden gedaan over de mondiale oecume
nische bijeenkomst van jongeren, die twee jaar geleden werd
aangekondigd.
