c
Voor even
duizend gulden
maakt u zelf
een badkamer
Voorkomen van
regen in huis
«w.üy qs\
jfaaa as
•4#1
I
Op beurzen worden soms de meest luxueuze
badkamers getoond. Een oprechte doe-het-zelver
lean echter veel gelukkiger zi|n met zijn eigenge
maakte badkamer, welke voor zijn gezin Juist
dat Wedt, waarnaar ma, pa en de kinderen al zo
lang reikhalzend hebben uitgezien.
LEI
jTb
In vele hulzen Is de badkamer verwaarloosd. De
ruimte Is vaak te klein en mager of verkeerd
Ingericht. Nog altijd bezitten heel wat woningen
helemaal geen badkamer. En toch la het aanbod
van badkamers onvoorstelbaar groot. Gedeeltelijk
komt dat doordat menige leverancier
constaterend dat vele mensen hun woning modern
en royaal hebben Ingericht tot en met de keuken
een nieuw terrein zoekt voor zl|n omzet. Deels
ook ontdekken steeds meer mensen de luxe van
een mooie en rijk voorziene badkamer, nu hygiëne
en lichaamsverzorging meer nadruk krijgen. In
talrijke doe-het-zelf-zaken vindt men een ruime
uitstalling van badkamers. Ook het aantal
speciaalzaken voor badkamers Is groeiend. Er Is
keus genoeg, van de allereenvoudigste tot de
meest luxueuze badkamer. Wat de laatste betreft,
er zijn beurzen waar kamers van 50.000,- worden
tentoongesteld.
Het kan de moeite waard zijn de niet al te
onhandige doe-het-zelver wat nuttige tips te bieden
voor het geval hij zelf een badkamer wenst in te
bouwen of te verbeteren. Daartoe gaan we uit van
een lege ruimte, aangezien dan vrijwel alle
onderdelen aan de beurt komen. Wij zeggen met
nadruk de niet al te onhandige doe-het-zelver, want
wie met twee linkerhanden is geboren, moet zich tot
een vakman wenden en de dingen aan hem
overlaten. Natuurlijk kost dat extra geld, doch het is
zinloos zelf dingen in huis te ondernemen als men
er niet van overtuigd is het redelijk goed te kunnen
volbrengen.
Eventuele fouten of ongelukken moeten immers toch
verbeterd worden en dat is duurder dan men denkt.
Een verkeerd vervaardigde badkamer kan bovendien
leiden tot overstromingen, tot waterdoorslag in
muren en zelfs tot dodelijke ongevallen.
Voorzichtigheid is dus allerminst overbodig. Wij gaan
er dus van uit, dat de doe-het-zel'f-badkamerbouwer
wel eens meer iets heeft ongeknapt in huis en met
gereedschap weet om te gaan.
Een tweede vereiste is, dat hij wil en kan lezen. Dat
lijkt een gekke opmerking, maar het blijkt telkens
weer dat mensen de gebruiksaanwijzingen niet lezen
Eindelijk Is het zo ver. En als zoon- of dochter
lief als eerste de nieuwe badkamer mag Inwij
den, Is moeder best bereid de helpende hand te
bieden.
Laat u niet in
met leidingen,
dat is werk
voorde vakman
Een bad, een wastafel, een toilet. De houten wand lijkt ons niet zo doelmatig en op de grond hadden
wij liever tegels gezien.
of menen het zelf beter te weten dan de fabrikant
van het geleverde. Als men materiaal koopt, lijm. kit
of iets dergelijks, tegels plaatst, schildert, wit en wat
al niet, dan vindt men gewoonlijk op de doos, het
pak, de tube enz. aanduidingen voor een juist
gebruik. Denk dan niet dat u het beter weet, doch
volg die aanduidingen letterlijk. En breng voldoende
geduld op. Als een verffabrikant zegt dat zijn verf na
24 uur droog is, reken er dan liever drie dagen
voor, wantdroog is iets anders dan hard en daar
gaat het om. Volg dus altijd de
gebruiksaanwijzingen. U zult er later blij om zijn.
Lege kamer
Stel u voor dat u ergens in huis een leeg vertrekje
hebt, waar u een badkamer van wilt maken. Meestal
is het een kleine ruimte, zoiets van 2 meter lang en
breed of minder. Omdat een bad als regel ongeveer
1.70 meter lang is, hebt u tenminste een binnenmaat
van 1,80 nodig. Wanneer de zijde, waaraan u het
bad wilt plaatsen, korter is, zult u een bad van
geringere afmetingen moeten kopen. Die zijn er wel,
maar u kunt er niet languit in liggen. Indien uw
ruimte te klein is, kunt u ook overwegen geen bad
maar een douche te plaatsen, die slechts zo'n 80
centimeter in het vierkant inneemt. Een douche
heeft het voordeel dat u veel minder water per keer
gebruikt en dus ook minder gas of stroom voor de
verwarming van het water. Een douche is
hygiënischer omdat u niet in min of meer vuil water
zit of ligt en legt, zoals gezegd, minder beslag op
de ruimte. Een nadeel is dat een douche spat, zodat
u rondom een scherm moet plaatsen of een gordijn.
Verder zijn er in de badkamer nodig: een wastafel
(of een dubbele als er ruimte is), een spiegel, een
toiletkast en eventueel verdere bergruimte, alsmede
verschillende accessoires zoals kranen,
handdoekenrek(ken), muurbekleding, wandbekleding,
buizen, leidingen, verlichting en ventilatie. Wil men
een toilet in de badkamer hebben, dan komt er ook
nog een reservoir bij.
Natuurlijk moet u ergens heet water vandaan krijgen,
meestal van een geiser of boiler. Het is echter aan
te bevelen de verwarmingsbron van het water buiten
de kleine badkamer te houden, aangezien u anders
met een levensgroot ventilatieprobleem zit.
Wij stellen ons derhalve een kleine badkamer voor
met een ligbad, een wastafel, een wc met stortbak,
een spiegel, een toiletkastje en een plastic standaard
in een hoek, waarop diverse zaken kunnen worden
geborgen, een rekje voor handdoeken, een
zeepbakje boven het bad, een los opgehangen wc-
papiervoorziening en een lamp. De geiser of boiler
is ergens buiten de badkamer geplaatst vanwege de
veiligheid. De verwarming van het vertrek zelf is
ofwel een verwarmingsradiator of een elektrisch
apparaat dat aan muur of plafond kan worden
bevestigd. Koop altijd een badkamerkachel en niet
zo maar een voordelig verwarmingsapparaatje!
Elektriciteit samen met water is dodelijk en u weet
nooit waar een straal water eventueel heen kan
gaan!
Inrichting
Wij hebben nog niet gezegd op welke wijze u
muren, vloeren plafond kunt bekleden. Een
badkamer kan best een stenen wand hebben,
afgewerkt met kalk en verf. U moet er echter van uit
gaan, dat een badkamer geen gladde wanden
behoort te hebben omdat daar het water vanaf loopt
en u eeuwig blijft dweilen. Dus geen met harde
olieverf beschilderde muren. Laat de stenen muur
poreus.
Een gewoon gewit plafond is ook het beste, maar u
kunt daarin best een tintje aanbrengen als u dat
leuk vindt. Vaak tegelt men halve wanden. Tegels
kunt u plakken of metselen. Plakken is het handigst
voor de doe-het-zelver. Aardige muurtegels kosten u
vanaf een gulden of twintig per vierkante meter. In
een badkamer van 4 m2 hebt u ongeveer 7 a 8 m2
tegels nodig wanneer u ze tot 1,35 of 1,50 m
hoogte zet. Lees goed de gebruiksaanwijzing van de
kit en eventueel de tegels en ga vrolijk aan het
werk. U kunt in dezelfde zaak plastic hoekjes kopen,
die u tussen de vers geplakte tegels duwt, zodat ze
op gelijke afstanden blijven zitten en kunnen
drogen. Tegels zetten is tegenwoordig kinderspel.
Het is ook aardig om achter het bad spiegeltegels
te
plakken. Ten eerste lijkt uw vertrek er veel groter
door en ten tweede wordt uw vrouw als zij voor de
wastafel het haar doet. een blik op haar achterhoofd
gegund, wat menige dame nodig oordeelt. U kunt
natuurlijk ook spiegeltegels op alle wanden
aanbrengen. Het plakken van deze tegels is net zo
eenvoudig als dat van gewone tegels.
Tegels tegen een muur plakken, betekent vaak niet
in een hoek beginnen, maar in het midden van de
wand, waarop u met behulp van een schietlood
volkomen rechte lijnen hebt getekend. De meeste
muren zijn immers scheef en vooral de hoeken
worden bij de bouw afgerond. Als u dan in een
hoek begint, eindigt u gegarandeerd verkeerd. Een
schietlood is elk stukje metaal van minstens 100
gram aan een touwtje.
Ook de vloer kunt u het best betegelen, uiteraard
met goedkopere tegels. Maar er zijn tegenwoordig
ook allerlei andere watervaste bedekkingsmaterialen
gewoonlijk van plastic, die u in elke goede zaak
kunt vinden. Denk er wel aan dat u, bij voorkeur in
een hoek, een afvoer nodig hebt om water in te
lozen. Als u die afvoer zo dicht mogelijk bij de
afvoer van het bad plaatst, kunt u de eerste op de
tweede aansluiten.
Koop het liefst een wc met een laaggeplaatst
waterreservoir, een zogenaamd duobloc. Aan de
muur vastgemaakte reservoirs maken een vreselijke
herrie. Bovendien houdt u uw muur onbeschadigd.
Aan wastafels bestaat een overgrote keus. U kunt
een wastafel kiezen meteen bijbehorende zuil.
waarachter de leidingen zitten verstopt. Ook kunt u
een ombouw maken (laten maken) van hout of met
waterdicht materiaal bekleed hout. Als u hout kiest,
moet u er op letten dat dit aan alle kanten echt
waterdicht is gemaakt, want anders gaat de zaak op
den duur rotten. Dat wil zeggen dat u vooral de
kopse kanten van het hout met verf moet
doordringen, wat betekent dat u dit meestal moet
doen voordat u het geheel in elkaar zet, want
anders kunt u er niet meer bij. Eén of twee laagjes
verf is beslist onvoldoende op ruw hout, dat aan
water wordt blootgesteld.
De beste volgorde is. eerst uw muren, dan uw vloer.
Voeg tegels degeiijk (met b.v. het in de handel
verkrijgbare voegwit, dat u gewoon over de hele
wand smeert, laai drogen en daarna van de tegels
verwijdert). Ook dit staat weer op de
gebruiksaanwijzing te lezen.
Wanneer u in tegels moet boren, bijvoorbeeld om
iets op te hangen of te plaatsen, tik dan eerst met
een scherpe spijker en hamer eventjes een heel
klein putje in het glazuur en zet daar uw boor in.
Dan glijdt de boor niet weg en houdt u de juiste
plaats aan.
Leidingen
Voor de normale doe-het-zelver zijn loodgieterswerk
en het leggen van elektrische leidingen niet
weggelegd. Het is bovendien verboden, omdat zulke
dingen door een erkend installateur moeten worden
verricht. Laat dus alle waterleidingen en
lichtleidingen door vaklui leggen en pruts er zelf
niet aan.
Als u ervaring bezit, kunt u wel zelf kranen plaatsen,
maar ook dit zouden wij de vakman laten doen. Zelf
solderen in uw splinternieuwe badkamer zou heel
wat kunnen bederven, en dat is zonde.
Kopen of huren?
De geiser of boiler kunt u aanschaffen of huren, in
de meeste gevallen van de gemeente. Kies een
bekend merk en kijk daarbij niet op een tientje meer
of minder, want kwaliteit is hier hoofdzaak. Wat u
verder wilt kopen, zult u in de meeste doe-het-zelf-
zaken of speciaalwinkels vinden. Kies een winkel,
waar u ruime informatie krijgt als u daarom vraagt.
Als de winkelier weinig vertelt, ga dan ergens
anders. Men moet u allerlei uiterst nuttige tips
kunnen geven, waar u wellicht zelf nooit aan zou
denken. Maar vraag duidelijk wat u wenst te weten
en geneer u niet zogenaamd „domme" vragen te
stellen. Het gaat om uw goede geld en uw woning
en dat is wel iets extra's waard.
Kosten
Voor menigeen is het erg belangrijk te weten wat
een eenvoudige badkamer mag kosten. Wanneer u
het allereenvoudigste neemt, moet u in totaal
rekenen op iets in de buurt van de 1100 tot 1300
gulden. En wel ongeveer verdeeld als volgt:
aanschaf ligbad 120,-; wastafel (inbouw) 70,-;
spiegel 30,-; wc met reservoir (duobloc) 250,-;
toiletkast 65,-; hoekstandaard 45,-; kranen, rek,
enz. 100,-; muurtegels per m2 25,-; vloertegels
per m2 20,-; aansluitingen water, licht, afvoer
300,-; hout, verf, enz. 75,-.
Ventilatie
Tenslotte nog een woordje over de ventilatie van uw
badkamer. Het beste is vanzelfsprekend een
luchtafvoer in het plafond, direct naar buiten. Maar
dat is niet altijd mogelijk, of men vindt lange buizen
lelijk. Het is niet uitgesloten de waterdamp naar
binnen te lozen, hoewel dat natuurlijk minder prettig
is voor het vertrek waar de damp dan naar toe gaat.
Neem nooit een bad of douche in een gesloten
badkamer, want dat is vragen om moeilijkheden en
zelfs verstikkingsgevaar. Als het niet anders kan, laat
u gewoon de deur openstaan. In dat geval is het
verstandig om rondom bad of douche een gordijn te
plaatsen, dat binnen de rand valt. Kies voor een
badkamer ook een deur die van onderen iets wijkt,
zodat er frisse lucht binnen kan komen, of schaaf er
desnoods enkele millimeters vanaf. En laat iemand
altijd weten dat men een bad neemt, opdat er op
gelet kan worden of men er in goede welstand
uitkomt! Mocht iemand onverhoopt toch niet goed
worden in bad, dan moet hij onmiddellijk uit de
badkamer worden verwijderd. Hij heeft niet alleen
snel frisse lucht nodig, maar ook warmte. U kunt
hem daartoe het best in een deken wikkelen.
Wij wensen u veel plezier, niet alleen met de
vervaardiging maar ook daarna, met uw
eigengemaakte badkamer.
De sneeuw en ijstijd heeft ons weer eens met de
neus op één feit gedrukt: een lekkage. Machteloos
moest men vaak aanzien hoe een nieuw behangetje
plotseling een smerige uitslag kreeg door
wateroverlast. Wanneer het vriest wil het zink van de
balkonbedekking of dat rond een afwateringsgoot
wel eens krimpen zodat kleine scheurtjes ontstaan,
waardoor water komt siepelen (of stromen...). En dat
heeft menigeen in de voorbije kwade dagen tot zijn
grote schrik ondervonden.
De loodgieter had niet direct tijd om uit te rukken.
Bovendien kon hij bij al die nattigheid niets
repareren omdat het dichtingsmateriaal niet „plakte"
of „hield" op die vochtige ondergrond. „Eerst moet
het warm en droog worden", was steevast het
antwoord bij alarm voor niet te omvangrijke schade.
Het was daarna wachten geblazen, terwijl er
inmiddels veel kwaad kon geschieden.
Beter voorkomen dan genezen! Dat dacht ook de
fabrikant, steeds in de weer op de doe-het-zelf
markt, die op de februaribeurs Karwei (Jaarbeurs te
Utrecht) met een paar nieuwe produkten kwam.
speciaal voor dichting van daken en goten.
„Dakfill" is een waterverdunbare, dikvloeiende
verfpasta voor reparatie, renovatie en preventieve
bescherming. Ook hierbij is natuurlijk het wachten
op een droog dak, c.q. droge zinkondergrond. Het is
aan te bevelen de omschrijving „preventief" goed tot
Zo wordt dakfill opgebracht, hier met de spuit
zich te laten doordringen. Kwetsbare plaatsen
kunnen bijvoorbeeld al in droge voorjaars- of
zomerperioden bekleed worden met de elastisch
blijvende laag. „Dakfill" is ook geschikt voor het
waterdicht maken van andere poreuze oppervlakten
als flatgalerijen en luifels. „Noxyde" van dezelfde
fabrikant (Verffabrieken Marin Mathys, België) is een
elastische roestwering, speciaal voor metalen.
In deze opsomming mag de reeds twee jaar
bestaande maar zeer goede rubbersubstantie
„Mastiek", voor bescherming van balkon, goot en
dak, niet ontbreken. Het plezierige van dit produkt is
dat restanten op de handen zonder mr r onder de
kraan kunnen worden afgewassen.„f stiek" dient
bij losse ondergrond te worden aanc racht op een
transparante „sealer" (verzegelaar), at wordt
verkocht in zwart, groen, wit en rood, welke laatste
drie kleuren het als vrolijke noot goed doen bij
kampeerwagens, tuinhuisjes of schuurtjes.
Behalve daken en goten kunnen ook muren en
betonoppervlakken scheuren als het met 't weer
tegen zit. Nieuw van de Belgische firma om dit te
voorkomen of te verhelpen zijn „Murfill", een zachte
rubber bekleding voor wanden en lambrizeringen, en
de elastisch blijvende voegkit „Fillgom", welke
volgens het systeem van tegellijm werkt. De laatste
produkten worden evenals „Dakfill" en „Noxyde"
geleverd als strijk- en spuitbare, halfvloeiende
dispersie in water Zij harden uit tot een door en
door op rubber gelijkende massa.
De Belgische fabrikant, in ons land
vertegenwoordigd onder de naam „Mathys
Nederland" (Breda, tel. 076-147351) kent de
produkten uitstekende eigenschappen toe, o.a.
duurzaamheid, blijvende elasticiteit, chemische
resistentie, brandveiligheid, alsmede ongevoeligheid,
voor inwerking van UV-straling. Ze bevatten geen
teer en bitumineuze stoffen.
o# ,0°N
it- rO A
v