Italiaanse
pelgrims stromen
toe naar
Sant' Arpino
Uranium-complot:
werkelijkheid
fantastischer
dan de waan
Duizenden en nog eens duizenden zijn uit vroomheid of nieuwsgierigheid naar het nieuwe
pelgrimsoord getrokken
SANT' ARPINO Van
één „miracolo" in Sant'
Arpino staat onomstote
lijk vast dat het echt is:
dit weekeinde is het
wrakkige oord tussen
Caserta en Napels
overstroomd door meer
dan honderdduizend
toeristen. Dat ze zich
eerst thans geroepen
voelen op te trekken
naar het achtduizend
inwoners tellende stad
je, dat al meer dan
tweeduizend jaar in al
zijn armoede, onopval
lend gehurkt heeft gele
gen in de laagvlakte
aan de voet van de Ap-
penijnen, vindt zijn oor
zaak in het feit, dat er
In de week na carnaval
een reeks wonderen
heette te zijn geschied
in de kerk van Sant' El-
pidio. Een kindje Jezus
van geplastificeerd pa-
pier-maché, twee gipsen
crucifixen, een door
amateurshand geschil
derde christuskop en
een levensgroot beeld
van de gestorven Chris
tus onder het zij-altaar
hebben bloed gestort.
In deze streek waar het
gestolde maar soms als
door een wonder
vloeiende bloed van de
heilige Januarius uit het
naburige Napels vurig
wordt vereerd, heeft dat
grote opwinding veroor
zaakt Vanuit het noord
elijke Milaan en Turijn,
zo goed als vanuit het
Siciliaanse Syracuse,
beroemd om zijn. We
nende Madonna, zijn
mensen komen kijken
naar het „miracolo" van
Sant' Arpino.
De pompbediende in de
buurgemeente Capua,
wie we de weg vragen,
zegt het met duidelijke
spijt: „Waarom moest
dat nou in Sant' Arpino
gebeuren? Waarom niet
hier in Capua?". Later
wordt ons duidelijk dat
zijn klacht niet alleen
door vrome gevoelens
werd ingegeven. Aan het
tankstation van Sant' Ar
pino staan de auto's in
een lange rij op hun
beurt te wachten. In het
„Gran Caffé" naast de
kerk kan de blinkende
espresso-machine de
vraag niet bijbenen. Ge
vulde koeken en honing-
wafels vliegen sneller
van de bakplaten op het
buffet dan de waardin
ze er op kan leggen.
Een dorpskapelaan trekt
Belangstelling
Tussen haastig gespij
kerde dranghekken voor
de ingang van de kerk
staat een rij van honder
den mensen te wachten
op het moment, dat ze
van de inderhaast hier
heen gedirigeerde cara
binieri en het spontaan
gevormde ordecomité
worden toegelaten. On
der hen bevinden zich
veel moeders met kinde
ren, soms wel een half
dozijn, de jongsten met
een fopspeen tussen de
lippen op moeders mol
lige arm. Ze wachten
soms langer dan een
uur, maar gelukkig is
het lente en de zon
schijnt welwillend. Onze
uitbundig bestempelde
perskaart van de Itali
aanse Republiek maakt
diepe indruk. De uitgang
wordt voor ons ingang
en we komen eerst in
de sacristie terecht.
'Daar wordt juist vanuit
de kerk een meisje van
een jaar of achttien bin
nengebracht. luid
schreeuwend, slaand en
schoppend naar de vier
mannen die haar in be
dwang houden. Een
priester grijpt de stola
van de spijker, legt zijn
hand op het voorhoofd
van het meisje en begint
hardop te bidden. Het
meisje kalmeert. „Ik heb
het gezien! Ik heb het
gezien!" is het laatste
dat ze uitschreeuwt.
We krijgen tekst en uit
leg van de kapelaan:
..Carnavalsdinsdag is het
begonnen. Er zat een
groepje mensen in de
kerk voor een begrafe
nis. Opeens begon een
vrouw achter in de kerk
te schreeuwen: „Het
kruisbeeld heeft ge
bloed". Ik ging kijken
en zag geronnen bloed
druppels op de handen,
voeten, borst en knieën
van het crucifix. Op het
muurgedeelte onder het
kruis was een bloed
spoor getrokken. Ook
op de vloer lag bloed.
Twee dagen later zag ie
mand dat ook het Chris
tuskind. dat we pas voor
het afgelopen kerstfeest
hadden aangeschaft, be
bloed was. De 6e maart
zag iemand dat de ogen
van de Christuskop
bloed hadden geweend.
Een vrouw werd bijna
hysterisch toen ze bloed
ontdekte op het liggen
de beeld van de gestor
ven Christus onder het
altaar. Later ontdekte ik
zelf vers geronnen bloed
op het crucifix in de sa
cristie".
Als wij om zijn oordeel
vragen heft de kapelaan
beide armen in de lucht:
„Er is een tribunaal ge
vormd dat de zaak gaat
onderzoeken. Monseig
neur Luigi Pezzuelo zit
er in en dottore Pagano
Raffaele. lector aan het
seminarie en bisschop
pelijk afgevaardigde. Het
derde lid is Nicola Com-
parole. Er wordt nog ge
zocht naar een notaris
die alle bijeenkomsten
zal notuleren. Verder
kan ik niets zeggen. Of
er gebedsverhoringen
zijn geweest? Nee.
tenminste niet dat ik
weet".
Tentoonstelling
In het middenpad van
de kerk is een kleine
tentoonstelling ingericht.
Fotograferen is streng
verboden. Als het pu
bliek de pilaar is gepas
seerd waarachter een
pas aangebrachte glasr
uit de bloedsporen
zichtbaar zijn, wordt het
langs een tafel geleid
waarop het eerste kruis
beeld ligt uitgestald. Er
zit inderdaad bloed op
verschillende plaatsen.
Met viltstift staat op een
stuk karton geschreven:
„Piccolo Crucifix-27 feb-
braio" Op een volgende
tafel ligt in een gloed
nieuwe rieten mand. die
afkomstig lijkt te zijn uit
een speelgoedwinkel,
een van nieuwigheid
blinkend Christuskind.
Rond de ogen, op de wangen en In de hals van het
dertig centimeter hoog.
Rechteroog en -wang
zijn besmeurd met
bloed. Het stuk karton
vermeldt: „2 maart".
Op de afschuwelijk ge
schilderde christuskop
zit een druppel bloed in
het rechteroog: 6 maart.
Volgt het grote crucifix
en tenslotte het liggende
Christusbeeld. allebei
onder de bloedspetters.
Door de glasruit onder
het altaar is een stapel
bankbiljetten te zien die
in de gleuf erboven wer
den gestopt. Voortdu
rend worden verse bloe
men aangedragen en
kaarsen ontstoken. Een
stramme, oude man valt
-op de knieën voor de
„bambino" en begint
met hese stem luidop te
bidden. Een vrouw in
een blinkend. zwart
schort met dito hoofd
doek heft een Marialied
aan. Sommige stemmen
mee in, andere lopen
zwijgend verder. Leden
van het geïmproviseerde
ordecomité zorgen voor
een snelle doorstroming.
Ze dragen witte armban
den waarop een sticker
van het Heilige Hart. Het
moet geen probleem zijn
geweest hen te vinden:
het Nezzogiorno-stadje
heeft werklozen in over
vloed, 1 op de 8 inwo
ners.
Politiek
Een van hen spreekt zo
waar wat gebroken Ne
derlands. Hij is gastar
beider geweest in Rot
terdam.
„Sant" Arpino heeft het
gewonnen van Napels",
legt hij uit. „Verleden
week heeft kardinaal
Urso in de Dom van Na
pels na urenlang gebed
geprobeerd het bloed
van de Heilige Januarius
te laten vloeien in het
kader van de massale
babysterfte. Het is niet
gelukt. De Heilige Janu
arius heeft verstek laten
gaan. Nog altijd gaan er
baby's dood aan de my
sterieuze ziekte. En kijk
u eens wat hier in
Sant' Arpino gebeurt.
Alle pelgrims die vroe
ger naar Napels trokken
komen nu hierheen",
zegt hij geestdriftig.
Geldstroom
Om het lid van het or
decomité en de „giorna-
lista olandese" vormt
zich een groepje men
sen. Eén van hen brengt
de zaak in de politiek.
„De laatste tien jaar
heeft Sant' Arpino me
rendeels op de commu
nisten gestemd. Ik denk
dat daarom de beelden
in de kerk van verdriet
zijn gaan bloeden". Te
oordelen naar de uit
drukking van zijn ge
zicht, meent hij het.
Een ander, meer van het
Ongelovige Tomas-iype.
zegt: „Als dat waar is.
zitten de christen-demo
craten er achter. Er zijn
nieuwe verkiezingen op
komst en dan komt het
„miracolo" hen goed
uit".
Voor een potige arbei
der met een baard van
drie dagen is het alle
maal lood om oud ijzer:
„Er gebeurt hier nooit
iets in het dorp. Wij zijn
rood en het provincie
bestuur is christen-de-
itèie
mocratisch. Daarom k M
gen wij hier ge d<
school, geen gezoi
heidsdienst, geen nil
we wegen of fabrieki M>en.
Sant' Arpino krijgt no J8
iets van ze. Ze noem 9en-
ons hier „het stinken r
dorp". Ga ginds nu P»
eens ruiken
beek, die het afvalwal
van de hele streek i ^ing
voert. Ook daar hebb 1 n
ze nog nooit iets aan: 1'ss,r
daan Of het wond|ril is
echt is of niet, op h
ogenblik komt er
binnen in Sant' Arpini
en dat kunnen we goe61
gebruiken".
De geldstroom lijkt
bescheiden van omvar 16
De ballonnenverkoopsi ns,er
doet geen beste zake
de straathandelaar m
zijn kitsch-schilderijtj
evenmin. Vlotter loc: |9 kf
de negotie van de mi ei
die kleurenfoto's van d
bloedende beelden vê
koopt onder de poorte 9eco
van een particuliere g 1 en
rage. Hij vraagt 500 li ipare
2,50) voor een bric
kaart. De jongetjes ai lin9
de uitgang van het de
vragen 700 lire.
Soms is de werkelijkheid fantastischer dan de
waan. Deze overtuiging krijgt men na lezing van
het door Elaine Davenport, Paul Eddy en Peter Gil-
man geschreven boek „Uranium-complot", waarin
de verdwijning van 200 ton uranium uit de EG-lan-
den centraal staat Zoals bekend is deze uranium-
voorraad terecht gekomen in het Israëlische kem-
centrum Dimona, waar het uranium ongetwijfeld ge
bruikt is voor de aanmaak van kernwapens.
Wat heeft de schijnbaar zinloze moord op een kel
ner van Arabische afkomst in het vreedzame Noorse
stadje Lillehammer in juli 1973 te maken met de ver
dwijning van die uraniumvoorraad en met de ge
ruchtmakende vlucht van vijf, voor Israël bestemde
kanonneerboten uit de haven van Cherbourg? Heel
veel. Niet alleen omdat deze drie activiteiten het
werk waren van de Israëlische geheime dienst, de
Mossad, maar ook omdat de ontraadseling van die
moord de stoot heeft gegeven tot de oplossing van
het mysterie van het verdwenen uranium. Bij de
vlucht van de vijf kanonneerboten was hetzelfde
schip betrokken, als waarmee het uranium Israël-
waarts was vervoerd, de Scheersberg A.
In 1973 hadden de Israëliërs ontdekt, dat hun
doodsvijand Ali Hassan Salameh van de Zwarte Sep-
tember-beweging, die verantwoordelijk werd geacht
voor de beruchte aanslag op de Israëlische Olym
pische ploeg in München, in het Noorse Lillehammer
vertoefde. Het Israëlische moordcommando, dat met
de liquidatie van Ali Hassan was belast, perforeerde
vakkundig de verkeerde man: de kelner Ahmed Bou-
chiki, toen deze met zijn hoogzwangere Noorse
vrouw na een avondje bioscoop naar huis terugkeer
de (Later hebben zij Ali Hassan Salameh toch te
pakken gekregen, want onlangs is hij, in Beiroet,
met auto en al, letterlijk opgeblazen). Het geluk was
met de Noorse recherche, want een van de gearres
teerde leden van het commando, Dan Aerbel, die als
gevolg van een gebeurtenis uit zijn jeugd claustrofo
bie had opgelopen, sloeg, na enige tijd cel, door en
noemde bij die gelegenheid de naam van het schip
dat destijds het uranium naar de Middellandse Zee
had vervoerd, waar het overgeladen werd op een
boot met bestemming Israël.
Als joods kind was Dan Aerbel in Denemarken tij
dens de oorlog een tijdje ondergedoken geweest in
een kelder, die veiligheidshalve was dichtgemetseld.
Daar heeft hij zijn claustrofobie (de angst in geslo
ten ruimten) letterlijk aan overgehouden.
Cherbourg
De opzienbarende vlucht van vijf voor Israël bestem
de kanonneerboten uit de haven van Cherbourg in
1969 had een duidelijk politieke achtergrond. In 1968
had een Arabisch moordcommando op de luchtha
ven van Athene de passagiers van een El Al-vliegtuig
onder vuur genomen en zo een groot aantal doden
veroorzaakt. Als wraak deden enige dagen later Isra
ëlische commando's een aanval op de luchthaven
van Beiroet en vernietigden bijna alle lijnvliegtuigen
van de Libanese luchtvaartmaatschappij. Hierover
was De Gaul'e. toen president van Frankrijk, zo woe
dend, dat hij bevel gaf alle wapenleveranties aan Is
raël te staken met inbegrip van de door Israël be
stelde kanonneerboten, waarvan er nog vijf op stapel
stonden. Tenslotte had De Gaulle nog zeer goede
herinneringen aan de Libanon uit de tijd dat hij
daar als jong luitenant gediend had.
De Mossad zat intussen niet stil en bedacht een
even minutieus als stoutmoedig plan om de vijf in
middels van stapel gelopen kanonneerboten uit de
haven van Cherbourg te halen. Dit lukte in decem
ber 1969 wonderwel en de Scheersberg A, die des
tijds braaf het uranium naar zijn bestemming had
gebracht, voorzag ditmaal bij Kaap Finisterre de vijf
vaartuigen van de benodigde brandstof. De Gaulle
was toen al, als gevolg van een zeer onbevredigen
de uitslag van een volksstemming, afgetreden en
was opgevolgd door Pompidou. Dank zij deze en de
eerder afgeleverde kanonneerboten, behield Israël tij
dens de Yom Kippoeroorlog de suprematie op zee
en bleek het in staat om bases en installaties van
de tegenstander aan te vallen en te vernietigen.
Dit uiterst boeiende boek. samengesteld na een
diepgaand onderzoek door de drie publicisten, geeft
een uitermate goede kijk op de werkwijze van de
Mossad en van de geheime diensten in het alge
meen. Een werkwijze, waarin niets onbeproefd wff
gelaten: het speculeren op menselijke zwakhedf
zoals geldzucht, en voorts het oprichten van alleii
legaal ogende handelsondernemingen. Het boek
bovendien in een zeer ontspannende stijl gesel»
ven. Men kan het ook met recht een „politieke tl»
Ier" noemen.
T. VAN GRINSVE
Elaine Davenport, Paul Eddy en Peter Gllmi
„Uranium-complot". Ultg. Tlebosch Amsterdi
17,50.