EMEIM BALLEN
Besparingen van veertig
procent op energiekosten
in glastuinbouw mogelijk
AA]
NAAR EXPORTVERPAKKING VOOR POTPLANTEN
land en tuinbouwLEIDSE COURANT MAANDAG 12 MAART 1979 PAGINA 9
NIEUW MATERIAAL VOOR KASSENBOUW
en tóch lekker voordelig!
PAGIN
nen y
r van
Vrijwil
erkst<
de i
loen
JW
et lief.
ts.
WESTLAND In winters
zoals deze gaat men zich in
het Westland zo langzamer
hand afvragen wat men te
gen de stijgende energiekos
ten kan gaan doen. Het „te
len onder glas" zoals de
vakmensen dat noemen
blijkt erg duur te worden
omdat glas de eigenschap
heeft veel warmte af te ge
ven. Verschillende wegen
zijn in de loop der jaren al
bewandeld om dit energie
probleem op te lossen. Een
jaar geleden is de firma On
derwater uit Monster met
een nieuw kostenbesparend
systeem op de markt geko
men. De kassen worden vol
gens deze nieuwe methode
niet meer van glas ge
bouwd, maar in plaats daar
van van de kunststof Poly-
carbonaat vervaardigd.
Door toepasssing van dit
materiaal in de kassenbouw
kan gemiddeld veertig pro
cent op de energiekosten
worden bespaard.
Op het ogenblik is in het
Westland één kas, gemaakt
van dit materiaal, in bedrijf.
De resultaten zijn tot op dit
moment goed te noemen. De
planten, in dit geval Anthu-
riums, groeien in zeer korte
tijd uiterst snel. De heer
A.C.W. Brabander, verkoo
pleider buitenland van On
derwater: „De tuinder, de
heer Vellekoop, zei mij dat
zijn planten in twee weken
net zoveel waren gegroeid
als onder glas in twee
maanden. We moeten echter
nog bekijken hoe de andere
gewassen het in de nieuwe
kas het uithouden". De
vochtigheid die in de kas
heerst is uitzonderlijk hoog.
Zelfs zo hoog dat het water
als gevolg van de condense
ring van de onderkant van
het dak afdruipt. Ten gevol
ge van een soort plaatselijk
regenbuitje binnenshuis hoe
ven de planten minder te
worden bevloeid, wat ook
weer een besparing met zich
meebrengt.
Vochtig
De heer Vellekoop wiens be
drijf in Wateringen staat
heeft naast zijn kas, die ver
vaardigd is van het nieuwe
materiaal, een kas van glas
staan. Het verschil in tempe
ratuur tussen de twee kas
sen is voelbaar wanneer
men van de ene de andere
inloopt. Doordat het systeem
geen of bijna geen lucht
doorlaat, is de temperatuur
in de kas makkelijker con
stant te houden. Bij de
„nieuwe" kas zijn 36 procent
minder verwarmingsbuizen
nodig. En zelfs bij deze ver
kleining van de verwarming
sinstallatie is de tempera
tuur gemakkelijker op en
constante hoogte te houden
dan in een glazen kas.
Een ander voordeel van dit
materiaal is de buigzaam
heid. Onder invloed van de
vaak enorme temperatuur-,
versdhillen tussen binnen- en
buitenlucht, gaan enorme
krachten spelen op het ma
teriaal. Dit gaat ten gevol
gen van die verschillen in
krimpen en uitzetten. Het
grote voordeel van dit sy
steem ten opzichte van glas
is dat het ondanks die
krachten niet breekt. De pla
ten zijn buigzaam zodat de
krachten gemakkelijk kun
nen worden opgevangen.
Licht
Het grote vraagteken, dat
bij de kassen van dit nieuwe
materiaal gezet moet worden
is de doorlaatbaarheid van
het licht. Er is nog niet veel
onderzoek naar gedaan.
Maar al wel is gebleken dat
het polycarbonaat bepaalde
zonnestralen doorlaat, zoals
zogeheten VU- en infrarode
stralen, die bij een kas ver
vaardigd van glas niet of in
mindere mate tot de planten
worden toegelaten. Volgens
de heer Brabander is dit
een positief punt omdat deze
soorten' straling goed zijn
voor de planten. Als men
van de normale hoeveelheid
licht uitgaat, die er op moe
der aarde aanwezig is, laat
glas 90 procent van dat licht
tot de planten toe. Bij het
polycarbonaat is dat „maar"
80 procent. Op zich is dit
verschil niet zo groot en
waarschijnlijk voor een aan
tal tuinders zelfs te verwaar
lozen. Maar op dit moment
is nog niet precies bekend
of de doorlaatbaarheid van
de nieuwe beplating onder
invloed van slijtage minder
gaat worden. Vanuit Wage-
ningen is men nog steeds
met onderzoek bezig om met
cijfers omtrent dit produkt
Het „telen onder glas": door de hoge energiekosten erg duur
Het zit allemaal nog wat vreemd in de
bloemenhandel. De zonnige dagen zijn
van invloed op de ontwikkelingen vooral
wat betreft toenemende aanvoer.
Bijzonder de chrysanten en vooral de
jaarrond tros hebben zich afgelopen
week aan de CCWS laten gelden met
een dubbele hoeveelheid van dezelfde
week in het vorig jaar. Dat oefende uit
eraard invloed uit op de prijszetting die
lager lag hetgeen ook het geval was bij
de geplozen soort.
Ook van gerbera kwam een flinke
stroom los en ook hier zakt de prijs, dit
in tegenstelling met sonia waarvan de
aanvoer wel groter was doch waarvan
de prijs het goed deed.
De stilstand in het omzetcijfer in februa
ri wijzigde zich en ook in de afgelopen
week werd weer iets van de achterstand
afgeknabbeld, al was dat niet meer dan
een miljoentje, zodat we er nog niet zijn!
De stijging was in hoofdzaak te danken
aan de nog toenemende aanvoer, dus
niet zozeer in hoger opbrengsten.
Ook de potplanten lieten afgelopen week
zich goed gelden. De irissen mogen er de
laatste maanden best zijn, afgelopen
week ruim drie miljoen, ongeveer gelijk
aan vorig jaar met een lagere opbrengst.
De totale aanvoer bedroeg 28.363.924 bos
of stuks en opbrengst van 11.298.529,39
tegen aanvoer van 27.316.848 vorig jaar
en omzet van 10.699.864,77 vorig jaar.
Het aanbod van snijbloemen, ruim 27
miljoen, was ongeveer een miljoen meer
dan vorig jaar.
Er kwamen 644.995 potplanten met op
brengst van 1.332.570.29 tegen 564.486
stuks vorig jaar en opbrengst
1.127.658,64.
Gemiddelde prijzen met tussen haakjes
die van vorig jaar zijn: Amerikaanse an
jers 30 (27), trosanjers 24 (25), anthurium
1.71 (1.97), snijgroen 21 (28), jaarrond
troschrysanten 60 (69), idem geplozen 78
(91), freesia 28 (26), gerbera 34 (46), ge
rbera 34 (46), irissen 18 (22), leliekelken
70 (81), lelietak 66 (75), cymbydia groot
65 (57), idem klein 23 (32), rozen groot 64
(65), idem klein 44 (44), sonia 55 (59). be-
linda 46 (48), red garnette 34 (35).
De importanjers noteerde van 33-50, im
port trosanjers 39-68, import rozen 1.21-
1.48, idem klein 58-85 en gladiolen 41-57.
Zo langzamerhand zal de import ook wel
wat meer van betekenis worden na de
beperkingen gedurende de zware winter
maanden. De wat betere inzet van de
prijzen in maart zakte later toch weer
weg en de laatste dagen van afgelopen
week brachten nog geen verandering.
Met de freesia ging het iets beter on
danks de forse aanvoer die nog altijd
ruim zeven miljoen bedraagt De pot
planten blijven het nog goed doen vooral
wat de bloeiende en groene soorten be
treft.
Perkplanten zijn bijzonder matig in aan
bod, daar zal eerst het winterse weer
voor moeten verdwijnen.
De toenemende belangstelling voor de
potplanten ook ten behoeve van de ex
port heeft geleid tot een onderzoek naar
een speciale exportverpakking voor pot
planten. Bijzonder uit kringen van de
handelskwekers bestaat daar veel belang
stelling voor. Bij de wijze van verpak
king moet ook rekening worden gehou
den met de transportmogelijkheden en
belading.
Het ligt in de bedoeling om bij de ko
mende drukke maanden voor aanvoer
van potplanten in de CCWS gebruik te
gaan maken van speciale stapelwagens,
waarvoor echter nog niet alle soorten in
aanmerking komen.
de hoeveelheid licht die
wordt doorgelaten constant
Bij het polycabonaat, dat re
latief gemakkelijk te bekras
sen is, loopt het percentage
licht gedurende de jaren van
gebruik terug. Daartegen
over staat wel dat het glas
vele malen eerder breekt
dan de kunststof. Verder
kunnen de kunststofplaten
die op het dak worden aan
gebracht veel groter van af
meting zijn dan bij glas mo
gelijk is. Hierdoor zijn veel
minder verbindingsstukken
nodig om de kas in elkaar
te houden, wat ook weer
warmteverlies scheelt. De
heer Vellekoop houdt zijn
resultaten naukeurig bij om
die met een andere tuinder
die met glaskassen werkt te
kunnen vergelijken. Pas na
enkele jaren kan met zeker
heid worden gezegd of poly
carbonaat daadwerkelijk
aantrekkelijker is dan de
„teelt onder glas".
Schuim
Naast dit nieuwe systeem
zijn nog een aantal andere
manieren uitgevonden die én
energie besparen én com
mercieel aantrekkelijk zijn.
Eén van die andere syste
men is het zogeheten Acril-
systeem. Dit is echter on-
buigzaaam zodat er na een
aantal jaren nogal eens
scheurtjes in het materiaal
komen. Dat komt doordat
de krachten die het tempe
ratuurverschil tussen binnen
en buiten teweegbrengt niet
weg kunnen.
Ook in de Amerikaanse
staat Arizona is een manier
ontwikkeld om energie te
sparen. Deze manier geeft
echter geen bezuiniging van
veertig procent,maar van
maximaal 83 procent. Door
het schuim in een ruimte
onder het dak te spuiten
vormen de zeepbelletjes klei
ne kamertjes met stilstaande
lucht. Deze vorm van isola
tie kan echter alleen in de
nachtelijke uren worden ge
bruikt. Overdag zou het
zeepsop teveel licht tegen
houden om de planten of
gewassen te laten groeien.
Het schuim rust onder het
dak op een laag plasticfolie.
Brabander: „Het nadeel van
deze folie is dat ze om de
twee jaar moet worden ver
vangen". Daarom zijn de be
sparingen dus relatief gezien
minder dan de eerder ge
noemde 83 procent
Lucht
In Nederland is deze tech
niek nog niet ingevoerd, al
is het folie wel bekent. En
kele Westlandse tuinders
hebben het al in gebruik.
Hier wordt echter geen
schuim als isolatielaag ge
bruikt maar gewone lucht
Door middel van een machi
ne wordt lucht in de „buf
fer" gepompt zodat een van
de rest van de kas geschei
den luchtlaag ontstaat.
Brabander: „Ook deze ma
nier van isoleren scheelt on
geveer veertig procent in de
stookkosten. Alleen doet zich
ook hier het probleem voor
dat het folie na een gebruik
van ongeveer twee jaar ver
nieuwd moet worden".
Er wordt dus al het één en
ander gedaan aan de bespa
ringen op energie. Dat dat
nodig is blijkt niet alleen uit
de hoge prijzen die de tuin
ders neer moeten tellen voor
hun brandstof. Ook het slin
ken van de wereldvoorraad
brandstof lijkt cfnverbiddel-
lijk op ons af te komen.
Want zoals het ministerie
van economische zaken al in
haar pamfletten laat zien: de
kaars brandt zonder ophou
den door.
C&4liAtöcA\footele£üje\!
Rechts:
Elegant bloesend
in de taille, écru
fond met bloemdes-
sin. 100% Polyester,
44-52.
Middenhoven:
De nieuwe schou
derlijn is charmant
verwerkt in deze
sierlijke japon. 100%
Polyester, 38-48.
Links:
Schitterend 2-delig
japonpakje, écru fond
met bloemdessin.100%
Polyester, 40-50.
89r
nou ook regelma
tig mee te kam-
pen.Toevallig ben
ik ook wat uit de
kluiten gewassen
en dan kost het
gewoon meer moei
te om iets aardigs
te kopen. Gelukkig
zijn er zaken die het er
niet bij laten zitten."
