Iraanse vrouwen
stellen eisen op
Weer nieuw Brits
plan voor
Kanaaltunnel
Betogingen in Voerstreek
met sisser afgelopen
Ziekteverschijnselen
na olieramp met
Amoco Cadiz
Bonn ver
spreidt posters
tegen „liefde"
VS-regering poogtgevaarlijk" artikel te verbieden
Amin boekt
succes met
Libische
steun
^BUITENLAND
LEIDSE COURANT MAANDAG 12 MAART 1979 PAGINA 7
I
I
Weer overlopers naar DDR
BERLIJN (DPA) -
Een echtpaar uit
de Westduitse
bondsrepubliek
heeft zaterdag het
Oostduitse persbu
reau ADN „om po
litiek asiel in de
DDR" gevraagd.
De vrouw, ADN
geeft als namen
Wolfgang en Inge
Goliath op, heeft
verklaard „persoon
lijke medewerk
ster" va/i de bond-
sdaga fge va ardigde
Werner Max ge
weest te zijn.
Marx is onder
meer woordvoerder
van de CDU-CSU-
fractie in Bonn.
De aanvraag wordt
momenteel door de
betrokken Oostduit
se instanties bestu
deerd, zo meldde
ADN zonder nade
re bijzonderheden
te geven.
De Westduitse rege
ring heeft een cam
pagne per poster
ontketend om haar
ambtenaressen te
waarschuwen voor
amoureuze praktij
ken van agenten
uit Oost-Europa, zo
heeft een vooraan
staand lid van de
Westduitse inlich
tingendienst zater
dag bekendge
maakt.
Er zijn posters en
ook stickers ver
spreid waarop
staat: „Er is een
wachtwoord dat de
kluizen opent: lief
de".
Volgens de contras
pionage stuurt de
DDR knappe spion
nen naar Bonn en
omnsti-eken, met de
opdracht het ver
trouwen te winnen
van alleenstaande
secretaresses in mi
nisteries.
(Van correspondent Toet)
WASHINGTON Inde
Verenigde Staten is
opnieuw een hevige
juridische strijd
losgebarsten rond de vraag
of ten behoeve van de
nationale veiligheid inbreuk
mag worden gemaakt op de
persvrijheid. Net als in 1971
bij de geruchtmakende
affaire rond de „Pentagon
Papers" gaat het om een
actie van de Amerikaanse
regering publicatie van een
als gevaarlijk voor de
nationale veiligheid
beschouwd artikel te
voorkomen.
Ditmaal gaat het om een
verhaal, dat in het
linksgerichte maandblad
„The Progressieve
Magazine" in de staat
Wisconsin zou verschijnen.
In het verhaal doet de free
lance schrijver Howard
Morland (36) uitvoerig uit de
doeken hoe een atoombom
werkt. Morland, afkomstig
uit het onder de rook van
Washington DC gelegen
Arlington, zegt niets uit
geheime documenten te
hebben gehaald.
Volgens hoofdredacteur
Erwin Knoll van het kleine
(40.000 abonnees), maar
vooral in progressieve
kringen invloedrijke
maandblad, gaat het artikel
over de nationale veiligheid:
„Iedereen, die er de moeite
voor zal nemen, kan precies
dezelfde gegevens
verzamelen". Morland is een
jaar bezig geweest met zijn
artikel, dat hij als titel heeft
gegeven „Hoe een
waterstofbom werkt".
Het artikel zou overigens al
geplaatst zijn als Morland
het niet tevoren aan een
aantal atoomdeskundigen
zou hebben opgestuurd: om
de technische juistheid te
doen verifiëren. Een van de
deskundigen zond het naar
het ministerie voor
energiezaken, omdat hij
veiligheidsproblemen
vreesde. Het ministerie
kwam pas na geruime tijd
in actie, nadat het blad tot
twee keer toe zelf een copie
van het artikel had
opgestuurd. Het eerste bleef
in de Washingtonse sneeuw
steken en arriveerde tegelijk
met de tweede - per expres
opgestuurde - copie. Op het
allerlaatste moment vroeg
het ministerie een federale
rechter in Milwaukee
publicatie van het artikel te
verbieden. De rechter heeft
inmiddels om meer
bedenktijd gevraagd. In de
tussentijd mag het artikel
niet worden geplaatst.
Idateita
negens
en. In
inister
igd tf
en g*
i van
ALLEEN VOOR TREIN; GEFINANCIERD DOOR PRIVE-SECTOR
(Van onze correspondent Jan Drummen)
PARIJS Een jaar na de grootste oliever-
vuilingsramp in de geschiedenis (die van de
Amoco Cadiz) voor de kust van Bretagne
heeft men bij een aantal personen die aan de
reinigingswerkzaamheden deelnamen ziekte
verschijnselen vastgesteld.
Enkele dienstplichtigen en vrijwilligers die
mee hebben gewerkt aan het schoonmaken
van de 150 km kustlijn in Noord-Bretagne die
op 16 maart 1978 vervuild werd door een
schipbreuk van de Amoco Cadiz hebben als
gevolg daarvan ernstige aandoeningen opgelo
pen. Er is een geval van vallende ziekte, een
hersenbloeding met verlamming, een longoe
deem en verschillende complicaties in de
ademhalingsorganen. Een en ander is volgens
de medici het gevolg van drie maanden lang
werken in het olieslib en het inademen van de
uitwaseming van de olie. Het betreft slechts
enkele gevallen, maar alle bloedanalyses zijn
bij gebrek aan voldoende facaliteiten nog niet
verricht en honderden bloedmonsters bevin
den zich nog in koelcellen. De medici verkla
ren dat zij nog grotendeels in het duister tas
ten over de gevolgen op langere duur van het
contact met de oliemassa waar vele personen
aan blootgestaan hebben.
Alles wijst er evenwel op dat de ernstige ge
volgen voor de gezondheid zich tot enkele ge
vallen zullen blijven beperken. Intussen heb
ben de talrijke hevige winterstormen ertoe bij
gedragen de laatste zichtbare sporen van de
vervuilingsrartip geheel en al weg te vagen.
LA COBCNA (Rtr) Het
Nederlandse schip Van Speyk
heeft in de nacht van sater
dag op sondag vier beman
ningsleden gered van het 499
ton nietende Duitse vracht
schip Jasmin. Dit schip was
bij slecht weer in de Golf
van Biscaye vergaan.
Korte tijd na het opvangen
van het radio-noodsignaal
nam men op de Van Speyk
vuurpijlen waar, waarna bij
ruwe zee de vier overleven
den van een reddingsvlot kon
den worden gehaald.
Volgens de bemanning van de
Jasmin was de lading ijzer in
het voorschip gaan schuiven,
gevolgd door de lading hout.
Pompen had niet meer gehol
pen, waarna de vier zich op
het vlot in veiligheid had
kunnen stellen.
Vermoed wordt dat de kapi
tein zich nog in de stuurhut
bevond toen zijn schip kap
seisde.
GELIJKWAARDIGHEID AAN DE MAN VERLANGD
TEHERAN (AFP/AP)
Tienduizenden vrouwen heb
ben in het afgelopen week
einde in Teheran opnieuw ge
demonstreerd voor gelijke
rechten. Zij weigeren de
sluier om te doen waarin zij
een symbool zien van de on
derdrukking van de vrouw.
Bij hun demonstratie zater
dag werden de vrouwen aan
gevallen door „revolutionai
ren" die gewapend waren
niet geweren en messen. An
dere „revolutionairen" pro
beerden de vrouwen te be
schermen. Sommige vrouwen
hebben gedreigd zich te ver
branden als ze verplicht wor
den de sluier te dragen.
In een resolutie van acht pun
ten eisen de vrouwen van de
regering-Barzagan op politiek,
economisch, en sociaal terrein
gelijkwaardigheid aan de
man. Ook willen zij de vrii-
heid van meningsuiting en
vereniging en vrijheid van
kledij. Zij eisen van de over
heid ook bescherming tegen
bepaalde „reactionaire ele
menten".
De vrouwen hielden zaterdag
onder meer bijeenkomsten in
het ministerie van justitie en
de universiteit. Niet alleen
studenten, maar ook vrouwen
uit kantoren en winkels sloten
zich bij de manifestatie aan.
Veel vrouwen gingen modieus
gekleed, met make-up en al.
Naar verluidt zou zou pre
mier Barzagan met de reli
gieuze leider Khomeini ge
sproken hebben over de vrou
wenkwestie. Barzagan zou
hierin een gematigd stand
punt innempn, maar Khomei
ni wil zich houden aan de
strenge islamitische wetten.
Het referendum in Iran over
de vraag of het volk een isla
mitische republiek wenst zal
op 30 maart worden gehou
den. De datum voor het refe
rendum is al enkele malen
verschoven. De geestelijke lei
der Khomeini heeft de nieuwe
datum per decreet aan pre
mier Barzagan bekendge
maakt.
In Teheran zijn zondag op
nieuw twee leden van de
strijdkrachten en een politie
man van de sjah terechtge
steld. Zij waren schuldig be
vonden aan het doden van
mensen tijdens anti-sjah beto
gingen. In een gevangenis van
Teheran zijn gisteren ook
twee mannen terechtgesteld
die waren beschuldigd van ze
denmisdrijven. Sinds de isla
mieten aan het bewind kwa
men zijn zeker al zestien
mensen, waaronder homose-
xuelen, wegens sexuele han
delingen terechtgesteld door
vuurpelotons.
Lawines India eisen 200doden
NEW DELHI (Reuter) - In
twee dalen van de Himalaya,
in de Indiase staat Himachal
Pradesj, zijn als gevolg van
sneeuwlawines 200 mensen
omgekomen, zo meldt het In
diase nieuwsbureau PTI. De
lawines zijn veroorzaakt door
ongewoon hevige sneeuwval.
De reddingsoperaties werden
bemoeilijkt door slecht weer
en moeilijk terrein.
Vietnam
blijft vrezen
voor Chinese
aanval
HANOI (REUTER/UPI/AP)
Ondanks de herhaalde Chine
se aankondiging van een te
rugtocht bereidt Vietnam
zich toch voor op een her
nieuwde Chinese aanval. Alle
burgers moeten van donder
dag af twee uur daags mili
taire plichten vervullen.
Scholen en universiteiten
gaan een tot twee weken
dicht om scholieren en stu
denten in de wapenhandel te
bekwamen.
Niettemin gaat de Chinese te
rugtocht voort, maar verloopt
wel zeer traag. Vietnam blijft
melding maken van doorgaan
de hevige strijd en van Chi
nese vernielingen en wreedhe
den.
Een mogelijke aanleiding tot
deze Vietnamese reactie is het
verschil van opvatting over
het grensverloop tussen de
beide landen. Hanoi heeft
China beschuldigd, dat het de
grenspalen in zijn voordeel
verzet heeft. Hanoi maakt
verder melding van menings
verschillen binnen de Chinese
leiding. Volgens berichten uit
Japanse bron hebben deze
meningsverschillen geen be
trekking op de oorlog tegen
Vietnam.
Veel schade
na aanslagen
op Corsica
BASTIA (AFP) Zaterdag
nacht zijn op Corsica en
meer in het bijzonder in de
hoofdstad Bastia en op de
oostkust nieuwe bomaansla
gen gepleegd.
Slachtoffers zijn er met maar
er is wel grote schade' aange
richt. In Bastia werden drie
bedrijven vernield: een winkel
van koelapparaten voor res
taurants, een kledingzaak en
een café.
Buiten Bastia werden een ge
parkeerde auto opgeblazen en
een medische bedrijfsruimte,
een kledingwinkel en een le
vensmiddelensupermarkt ver
nield.
Vrij
worstelen
met
politie
Het leek wel een
beetje op vrij worste
len, toen betogers
tegen de aanbouw
van een kernreactor
in Seabrook (New
Hampshire, VS). De
betogers hadden
zich aan elkaar vast
geketend om zo een
convooi met onder
delen voor de kern
reactor tegen te hou
den.
NAIROBI (UPI) Dictator
Idi Amin heeft zondag aange
boden, vredesoverleg met
president Julius Nyerere van
Tanzania in een neutraal
land te ontmoeten om te pra
ten over een beëindiging van
de onderlinge strijd. Wel zou
Tanzania eerst zijn invasies
trijdmacht van circa 4.000
man uit Oeganda moeten te
rugtrekken.
Amin wiens moeilijke militai
re positie weer is versterkt
door de komst van Libische
militairen en wapens, zei een
en ander tot een speciale Ni-
geriaanse bemiddelaar die
ook met Nyerere heeft ge
sproken. Waarnemers achtten
de kans op spoedig overleg
tussen de twee staatshoofden
op het ogenblik vrijwel uitge
sloten, gezien het feit dat Ny
erere alle verzoeningspogin
gen heeft afgewezen.
De Oegandese rebellen leden
zaterdag hun eerste neder
laag. Na een gevecht met re
geringstroepen op de weg
naar de hoofdstad Kampala,
hebben zij zich moeten terug
trekken, zo verluidt uit krin
gen van Oegandese ballingen
in Nairobi.
Ontvoerde na
politieaanval
bevrijd
POPENZA (TJPD De Itali
aanse politie heeft gisteroch
tend vroeg een ontvoerde
functionaris van de christen
democratische partij bevrijd
en twee vermoedelijke leden
van de extremistische Rode
Brigades gevangen genomen.
Een van hen is gewond.
De optocht van de ongeveer 2000 Waalse betogers
door een van de straten van s Gravenvoeren in de
Belgische Voerstreek.
Belgische rijkswachten ruimen in Moelingen (Voer
streek) een barricade op, die boze Vlamingen, als re
actie op de Waalse betogingen, hadden opgeworpen.
(Van onze correspondent Jan Schils)
BRUSSEL De met veel angst tege
moet geziene betoging van Franstaligen
in de Vlaamse Voerstreek is gisteren
met een sisser afgelopen. Van een harde
confrontatie tassen de drieduizend Fran
stalige demonstranten, die met een auto
karavaan van Oubel naar 's Gravenvoe
ren waren gekomen en een duizend
Vlaamse tegenbetogen was geen sprake.
De Belgische Rijkswacht had reeds
vroeg gistermorgen een hecht cordon ge
legd rond de Voerstreek een gebied van
circa 5000 hectare, met zes dorpen die
tot een gemeente Voeren zijn samenge
voegd. Dit gebied is sedert 1963 bij
Vlaanderen ingedeeld in ruil waarvoor
twee Vlaamse steden Komen en Moes-
croen bij het Franstalige Henegouwen
werden ingedeeld.
In de Voerstreek, die economisch van
geen enkel belang is, wonen circa 4500
inwoners, van wie er bij de laatste ge
meenteraadsverkiezingen 65 procent op
Franstalige lijsten hebben gestemd. In
Komen en Moescroen wonen nog altijd
een 70.000 Vlamingen. Bij de betogingen
van gisteren kwam het slechts tot spora
dische incidenten tussen Rijkswachten en
Vlaamse tegenbetogers, die, komend uit
Bilzen in Belgisch-Limburg via de gren
sposten bij Maastricht en Eijsden naar
het Voerdorp Moelingen wilden doorsto
ten om vandaar naar 's Gravenvoeren te
gaan, waar de Franstalige betogers zou
den worden toegesproken door Waalse
en Franstalige Brusselse politici.
Toen de weg versperd bleek, wisten de
Vlaamse betogers onder wie de volledige
parlementsfractie van de Vlaamse Volk
sunie via de weiden en velden toch in
Moelingen te komen, maar verder kwam
ze niet, mede omdat de Rijkswacht
traangas inzette.
De Vlamingen deelden later mee, dat zij
slechts tot Moelingen waren gegaan om
daar te bewijzen dat ze Voerstreek had
den kunnen betreden zonder dat daar ie
mand iets had tegen kunnen doen.
Aan de andere kant slaagden de Fran
stalige betogers er evenmin in om Moe
lingen binnen te komen om de Vlamin
gen daar een lesje te geven. De enige
oogst was een aantal bloedneuzen en sla
gen met de wapenstok.
De betoging in de Voerstreek, die was
georganiseerd door de „Action Fouron-
naise" die terugkeer van het gebied naar
de provincie Luik voorstaat, heeft de af
gelopen twee weken in België het politie
ke leven bepaald. Met name de Brusselse
Francofonen-partij FDF had zich achter
de eisen van de Franstaligen in de Voer
streek gesteld.
Brigitte
komt op
voorjonge
zeehondjes
De Franse filmster Bri
gitte Bardot tijdens
een persconferentie in
Chamalliéres, waar
ooit president Giscard
d'Estaing burgemees
ter is geweest. Brigitte
opende hiermee haar
jaarlijkse actie tegen
de jacht op jonge zee
hondjes op de Cana
dese Atlantische kust,
die vandaag is begon
nen.
Z.-Afrika wil
paspoort
Eschel
Rhoodie
PARIJS (UPI) Zuid-Afrika
heeft aan bepaalde regerin
gen gevraagd medewerking te
verlenen bij het intrekken
van het paspoort van Eschel
Rhoodie, voorheen ambtenaar
bij het ministerie van voor
lichting en de man die cen
traal staat in het politieke
(voorlichtings) schandaal van
vorig jaar.
Leden van de vroegere rege
ring Vorster zouden betrok
ken zijn bij de financiering
van het dagblad Citizen met
geheime fondsen van het mi
nisterie van Voorlichting.
De Zuidafrikaanse minister
van buitenlandse zaken, Roe
lof Botha, zei zondag dat het
paspoort van Rhoodie slechts
tijdelijk is.
Botha is in Frankrijk voor
besprekingen met minister
van buitenlandse zaken Oli
vier Stern. Hij heeft tegenge
sproken dat zijn bezoek ver
band zou houden met zijn ge
sprek met generaal Van de
Bergh, voormalig hoofd van
de staatsveiligheid.
Van de Bergh zei dmsdag dat
hij naar Frankrijk was ge
gaan om te voorkomen dat
Rhoodie 45 uur aan geluids
banden openbaar zou melken
waardoor de loopbanen van
veel hoge politici in gevaar
zouden komen.
zaak kunnen zijn voor Britse en continenta
le investeerders.
Het nieuwe plan heeft niet veel tijd ge
vraagd omdat in de ingenieurs gebruik heb
ben kunnen maken van veel dingen, die
vroeger al onderzocht en bedisseld werden.
Men zou nu maar slechts een tunnel behoe
ven te boren, waardoor dagelijks honderd
twintig treinen zouden kunnen rijden tussen
Londen, Parijs en Brussel. Om het risico
van botsingen uit te schakelen, zou het
treinverkeer georganiseerd worden in
„vluchten" van vijf treinen per uur in de
zelfde richting.
De treinreis Londen-Parijs zou 4,5 uur du
ren. Londen-Brussel zou 4 uur en tien minu
ten vergen. De prijs van een retourkaart
voor Londen-Parijs zou dan op ongeveer 20
pond komen. Per trein en boot kost die reis
tegenwoordig minstens 37 pond. Per vlieg
tuig komt ze op 47 tot 83 pond retour.
De uitvoering van dit nieuwe Kanaaltunnel
project zou naar schatting 600 tot 700 mil
joen pond sterling vergen. De spoorwegen
zouden geen regeringshulp vragen. Inves
teerders zouden gezocht worden in alle lan
den van de EEG.
Als de toestemming om de enkelvoudige Ka
naaltunnel te boren niet te lang op zich laat
wachten, zou hij al tegen 1988 in gebruik
genomen kunnen worden. Naast de eigenlij
ke spoorwegtunnel zou eventueel nog een
kleine service-tunnel komen. De Britse en
Franse spoorwegen verwachten, dat in het
eerste jaar al 6 miljoen reizigers onder het
Kanaal van Groot-Brittannië naar Frankrijk
en omgekeerd zouden reizen. Dit cijfer zou
jaarlijks toenemen met 2,5 tot 3 procent.
Het vrachttarief onder het Kanaal wordt
momenteel berekend op 7.10 pond per ton.
Dat is heel wat goedkoper dan de huidige
tarieven voor vrachtgoed op de Britse,
Franse en Belgische veerboten van het Ka
naal.
„Van Speyk" redt schipbreukelingen
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN De socialistische min
derheidsregering van Groot-Brit-
tanniü is niet principieel gekant
tegen het nieuwe plan om een en
kelvoudige spoorwegtunnel te bo
ren onder het Noordzeekanaal.
Haar omdat hier parlementaire
verkiezingen in de lucht hangen,
wordt de knoop nog niet doorge
hakt.
Er is dus niets nieuws onder de zon, maar
alle vroegere Kanaaltunnelontwerpen wer
den ook om diverse redenen op de lange
baan geschoven. De uitvoering van het
meest recente plan voor een dubbele Ka
naaltunnel werd in 1975 stopgezet omdat de
Britse Labourregering de kosten te hoog
vond. Frankrijk wilde er toen wel mee
doorzetten, maar kon het uiteraard niet op
eigen houtje doen.
De laatste maanden hebben de Britse spoor
wegen nieuwe belangstelling gekregen voor
een Kanaaltunnel. Ze zien er brood in om
dat de spoorwegtarieven aanzienlijk geste
gen zijn. De Fransen willen pas meewerken
als de Britten tonen, dat zij het dit keer
ernstig menen.
Het nieuwe plan werd uitgewerkt door Brit
se ingenieurs, die het voorlegden aan hun
collega's van de Franse spoorwegen. Hoewel
Londen en Parijs het principieel goedge
keurd hebben, kan het startsein nog niet ge
geven worden omdat de Britse politieke si
tuatie momenteel tè onzeker is.
In tegenstelling tot vroegere plannen, ligt
het ditmaal in de bedoeling het Kanaaltun
nelproject te laten financieren door de pri-
vé-sector. Met een mogelijke rente van naar
schatting 12,6 procent zou het een goede
