Leidse Courant | 1979 | 10 maart 1979 | pagina 12

weekpuzzel door dr

postzegels

dierenportret

DENKSPORTEN/HOBBY

:si

oplossing vorige puzzel

GKIEK

S KW

BBftAT

NR. 10

Kruiswoordraadsel

g7j]32maw

S I 1

J3

ii ut 1

LEIDSE COURANT

ZATERDAG 10 MAART 1979 PAGINA 1

De prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn:

Vijftien gulden:

Mevr. Van der Hulst-Van Es. Veursestraatweg 209, 2264 EH Leid-
schendam.

D. Kniest, Duinzichtstraat 44,2341 BZ Oegstgeest.

De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.

Horizontaal:

1 verblijfplaats v.e. bevelhebber met
zijn staf; 13 hoofdtooi; 14 soort
hond; 16 schaakterm; 17 boom; 19
vreesachtig; 20 dwaas; 22 uitroep; 23
passagiersverblijf op zeeschepen; 24
deel v.h. gezicht; 26 meisjesspeel
goed; 27 per adres (afk.); 28 boom;
30 landbouwwerktuig; 32 r.k. gods
dienstoefening; 33 evenzo; 35 be
rghol; 37 plezier; 38 en andere (afk.);
39 stuk stof; 41 stevige vogelveer; 42
manier van zingen v.e. kanarie; 44
regiment infanterie (afk.); 45 zuigbuis-
je; 47 verhaal van aanzienlijke om
vang; 49 ingebeeld meisje; 50 meta
len staaf; 51 speelwerktuig; 52 lichte
stof; 54 voedingsgewas; 57 hellend
wegdeel; 60 bijwoord; 62 ontkenning;
63 wig om hout te klieven; 65 tel
woord; 66 op deze wijze; 67 schoor-
steenzwart; 69 dier met gewei; 72
god der liefde (myth.); 74 vogelsna
vel; 76 bosgewas; 78 boomloot; 79
voorzetsel; 80 vogel; 82 stoot; 83
kortstondige periode van slecht weer;
84 lidwoord; 85 zwaarlijvig; 87 pret;
89 potloodstreep; 90 vallei; 91 begin
v.e. sprong; 94 poging tot moord; 96
toestel voor het veranderen van de
spanning van elektrische stromen.

Verticaal:

1 klein paard; 2 onder andere (afk.);
3 reukwater; 4 daad handeling; 5
scheepsvloer; 6 1000 meter (afk.); 7
aan boord (afk.); 8 zeehond; 9
bloem; 10 kostbare stof; 11 vogelpro-
dukt; 12 belemmering (figj; 13
bloem; 15 lange, puntige degen; 16
familielid; 18 kleur; 21 hinder veroor
zakend; 24 deel v.e. pet; 25 reclame-
licht; 29 sint (afk.); 30 per procuratie
(afk.); 31 gelukkig nieuwjaar (afk.); 32
titel (afk.); 34 dikhuidig dier; 35 roof
vogel; 36 soort duif; 37 edel metaal;
40 Amsterdams peil (afk.); 43 voorzet
sel; 45 gegraven diepte; 46 gesloten;
47 verkorte naam van stad in Brazi
lië; 48 vochtig; 53 het verbieden; 55
muzieknoot; 56 bedriegerij; 58 mu
zieknoot; 59 metselspecie; 61 vreem
de munt; 63 veel wetend; 64 roofvo
gel; 66 dag van de week; 68 maan
stand (afk.); 70 eerstvolgende (afk.);
71 voegwoord; 73 vorm van mij; 75
riante woning; 77 goedheid; 81 sala
ris; 83 ten naaste bij; 86 huisdier; 86
niet bevestigd; 89 jong schaap; 90
insekt; 92 nummer (afk.); 93 tot ge
lukwens (afk.); 9 paardeslee; 95 licha
melijke opvoeding (afk.).

Oplossingen onder vermelding van Puzzel 10 dienen uiterlijk

woensdagmiddag in bezit te zijn van

Leidse Courant,

Postbus 112300 AA Leiden.

In de vorige rubriek vertelde ik
u iets over het Bridge Rama en
beloofde ik ook iets te zeggen
over de bidding boxes, zulks
naar aanleiding van daarover
gestelde vragen.

Wat zijn bidding boxes en waar
om worden ze gebruikt? Om
met het laatste te beginnen: in
de Spelregels voor Wedstrijd-
bridge staat in hoofdstuk VII,
Regels van de ethiek, onder an
dere: Biedingen behoren steeds
op dezelfde toon te worden ge
daan, zonder bijzondere nadruk
of stembuiging en zonder onno
dige haast of aarzeling.

Een uiterst plausibel voorschrift,
maar in de praktijk een wel
haast onmogelijke opgave. En
nu heb ik het niet over de dui
delijke vraagtekens die in een
bod doorklinken als vier klave
ren als azenvraag wordt bedoeld
of van partner nog een bod
wordt verwacht, want dat kan
iedereen vermijden, maar zelfs
de meest eerbiedwaardige, tot
in de puntjes verzorgde ethicus
ontkomt niet aan het feit, dat
zijn bod te eniger tijd wat som
berder klinkt dan anders, al was

het maar vanwege het resultaat
op het vorige spel.

Om dit, maar vooral ook de
spraakverwarring in internationa
le toernooien (er moet in het
Engels worden geboden, maar
niet iedereen beheerst dat of
spreekt het op dezelfde manier
uit) te voorkomen, gebruikt men
de boxes. Een set bestaat uit
vier plastic houdertjes (voor elke
speler een), die op de hoeken
van de tafel worden bevestigd
en waarin zich, trapsgewijs als
de letters van het alfabet in een
klapper, kaarten bevinden met
alle biedingen van 1 klaveren
t/m zeven SA. Die biedingen
staan rechtsonder klein afge
drukt en de speler die een bod
wil doen legt zijn duim op dat
bod en trekt die kaart, met de
hele daaronder liggende stapel,
uit de box en voor zich op ta
fel. De bovenliggende kaart
geeft dat bod dan levensgroot
weer. Een tweede bieding ge
schiedt op dezelfde manier,
maar wordt zodanig op de sta
pel gelegd, dat het (de) vorige
bod (biedingen) zichtbaar blij
ven. Verder zijn er kaartjes

Stilte

(groen) met PASS, (rood) met
D, voor doublet en (blauw) met
RD, voor redoublet. Na afloop
schuift men de hele stapel in
elkaar en plaatst die weer ach
ter de nog resterende kaarten in
de box, zodat de zaak gesor
teerd blijft. Het bieden geschiedt
dus in stilte en vragen om her
haling is overbodig, omdat ie
dereen, alvorens op te ruimen
het nog kan overzien.

Zuid opende in de derde hand
met 1 harten, west volgde met
een schoppen, noord 2 ruiten,
oost 2 schoppen, zuid vier har
ten, einde. Aan beide tafels
werd met schoppenheer gestart
en oost I speelde de 6, om een
oneven aantal kaarten aan te
geven. West was nu niet zeker
van zijn zaak en was bang, dat
zuid met A xx in schoppen een
introever wilde maken. Hij speel
de troef na en de leider maakte
gemakkelijk elf slagen.

Het spel is een mooi voorbeeld
van de BOLS Bridge Tip van,

•72
*6

o A V1087

VB1093

H V1093 N A86
0 74 WO °B953
o 942 w_u o 653
*;H65 L A72

B54
O AHV1082
o HB
4 82

Noord gever. NZ kwetsbaar.

Jeff Rubens: help de partner in
de verdediging. Oost II (les Cre-
veld) herinnerde die zich zeer
goed: omdat hij duidelijk kon
zien, dat de ruitenkleur voor de
leider goed zat, nam hij de eer
ste slag met het aas over en
vervolgde met klaveraas. West
werd met schoppen aan slag
gebracht en kon een tweede
klaverslag incasseren. Toen de
leider daarna de hartensituatie
niet goed raadde, ging het spel
wee down. Knap tegenspel.

Sovjet-Unie

Het 24e persoonlijke kampioen
schap van de Sovjet-Unie is ge-
wonnon door de Leningrader
Korenevski. De jonge internatio
nale meester (sinds het WK in
Arco) won de vierkamp voor
Tsjegolev, Tsjoelkov en Letsjins-
ki. In de finale waren vijf spe
lers op de gedeelde eerste
plaats terecht gekomen. Gant-
warg trok zich terug om zich
beter te kunnen voorbereiden
op de match met Harm Wiersma
om de wereldtitel.

De eindstrijd van het toernooi
luidt: 1. Korenevski 22,2/5.
Gantwarg, Tsjegolev, Tsjoelkov
en Letsjinski 22,6. Bezversjenko
20,7. Sjavel 19,8/10. Merins, Da-
vidov en Tsipes 18,11/13. Mogil-
janski, Sjoelman en Weiman
16,14. Katz 13,15. Golosoejev
12,16. Korchov 11,17. Slobods-
koj 10 en 18. Kontrobarski 9
punten.

In het gewone toernooi stond
Korenevski na de voorlaatste
ronde al op de drempel van de
titel. Maar in de beslissende

ff' ff' ff' i
I si ff ff

IJl: O
J

1 II ff ff
ff ff ff ff

ff ff

Tsjoelkov

ronde liet hij zich verrassen
door Merins, waardoor vier spe
lers langszij kwamen. Drie frag
menten uit het toernooi krijgen
in deze rubriek de aandacht. In
het eerste diagram de stand na
25.5044 van Tsjoelkov in zijn
partij tegen Korchov. die een te
leurstellend toernooi achter de
rug heeft. Een stand zonder ge
vaar maar de ruil 25. 17—22?
26. 28x17 11x22 was niet zon-

Slobodskoj

der risico door de actie 27.
33—29 23x34 28. 39x30 25x34
29. 32—28 22x33 30. 38x20 9—
14 31. 20x9 3x14 32. 44-39
1420 33. 39x30 en wit wint
een schijf en later de partij. Na
27. 24x33 28. 39x17 12x21
29. 31—26 wint wit nog sneller
een schijf.

Slobodskoj was tegen Bezvers
jenko in een nadelige stand te
recht gekomen door de nuttelo

ze schijf op 36. Na 4417—

21 was de stand van het tweede
diagram bereikt. Zwart vond de
volgende winstgang: 45. 28—22
24—29 46. 40-34 29—40 47.
35x44 23—29 48. 36—31 19—23
49. 44—39 14—19 50. 39—34
29x40 51. 30—24 19x30 52.
25x45 13—19! 53. 22x24 23—28
54. 32x23 21x41 55. 31—27 12—
17 56. 23-19 17—21 57. 38—33
21x32 58. 19-14 41—47 59.
33-29 32—37 60. 14—10 37—41
61. 10—4 41—46 62. 4—36 47—
38 63. 45-40 46—14 64. 36-4
38-21 65. 4—13 21-43 66.
13—4 4334 en het doek valt.
In de partij Tsipes—Belman
vond zwart een leuke slagzet: 1.
33—29 17—22 2. 38-33 11—17
3. 43-38 0-11 4. 49—43 1-6
5. 31—27 22x31 6. 37x26 19-23
7. 35—30 20—25 8. 40—35 15—
20 9. 44—40 10-15 10. 30-24
5—10 11. 42-37 18—22! 12.
29x27 20x29 13. 34x23 25-30
14. 35x24 13—19 15. 24x13 9x29
16. 33x24 17-21 17. 26x17
11x35.

Britse PTT brengt lente in beeld

Om de komst van de lente nog
eens extra te onderstrepen heeft
de Britse PTT voor 21 maart
een serie van vier bijzondere ze
gels op het programma staan.
Met deze serie worden de eer
ste tekenen van de lente onder
de aandacht gebracht, en wat
zouden dat anders kunnen zijn
dan bloemen?

Dit jaar zullen de sleutelbloem,
het grasklokje, de narcis en het
sneeuwklokje fleur en kleur ge
ven aan de post, evenals aan
de tuinen en velden. Hoewel de
sleutelbloem (9 p.), de narcis
(10,5 p.), het .grasklokje (11 p.)
en het sneeuwklokje (13 p.) tot
de meest geliefde onder de wil
de bloemen van Engeland beho
ren, stonden ze tot voor kort
niet onder bescherming van de
wet.

Overdadig plukken en uittrekken
hebben hun aantallen sterk
doen teruglopen. De wet ter be
scherming van in het wild le
vende dieren en planten trad in
begin 1975 in werking. Dit als
gevolg van de pogingen van di
verse milieubeschermings-organi-
saties, waaronder het „World
Wildlife Fund", een dergelijke
wet tot stand te brengen.

Het ontwerp voor de zegels
kwam van de hand van Peter
Newcombe en het drukken was
in handen van Harrison and
Sons Ltd.

De eerste directe verkiezingen
voor de Raad van Europa zijn
ook voor de Britse PTT aanlei
ding een bijzondere serie uit te
geven. Deze serie verschijnt op
9 mei en hqeft als motief han
den, die de vlaggen van de ne
gen EG-landen in stembussen
steken. Iedere zegel heeft een
anders gekleurde achtergrond.

Op 18 juli a.s. zal in het kader
van het „Internationale Jaar van
het Kind" een bijzondere serie
van vier zegels verschijnen.
Deze serie wordt in Engeland,
en ook daarbuiten, nu al onder
de aandacht gebracht, daar de
kinderen in Engeland met elkaar
wedijveren om voor deze zegels
de officiële eerste-dag-envelop
te ontwerpen. Deze wedstrijd
ging op 11 januari j.l. van start
via het tv-kinderprogramma
„Blue Peter". De kijkers kregen
de bijzonderheden van de wil

strijd en de ontwerpen van de
zegels zelf te zien. Het ging
hier om de voorlopige ontwer
pen, nog zonder de tekst „The
Year of the Child". Daarbij is
ondermeer een afbeelding van
Peter Rabbit, het bekende ko
nijn van Beatrice Potter. De
wedstrijd zal verdeeld worden in
drie groepen naar leeftijd van
de kinderen. Er zal in elke
groep een drietal hoofdprijzen
te verdelen zijn,met daarnaast
nog 5000 prijzen voor verdere
mededingers.

Sosonko heeft in het Hoogoven
toernooi uitstekend gespeeld,
maar het had nog beter gekund
en hij was nog een plaats ho
ger geëindigd (gedeelde 2e en
3e plaats) als hij tijdig had ge
zien dat hij in zijn partij tegen
Timman op de 23e zet een win
nende voortzetting had. De
stand was toen als volgt:

Zwart: J. Timman
(Zie diagram nr. 1.)

Wit:G. Sosonko.

Wit maakte iets goed van zijn
materiële achterstand door op
b7 te slaan en twee zetten later
werd tot remise besloten. Hij
miste hier de, wat wijlen Gut-
maijer noemde „a proposzug"
waarbij hij een derde pion had
moeten offeren: 23. d5-d6!,... U
moet dat maar eens terdege uit
spelen en zien de winnende va
rianten uit te dokteren. De beste
verdediging schijnt nu te zijn:
23.... c7-c6 24. Td1-f1, Td8-f8
25. Db3xb7, waarna wit ook nog
de c-pion veroverd en daarmede
het veld voor zijn paard (d5),
terwijl dan al zijn stukken voor
de aanval zeer sterk staan ter
wijl zwart moeite heeft om tot
enige samenwerking van zijn
stukken te komen.

Men moet erkennen dat Jan
Timman na zijn vele suksessen
in het afgelqpen jaar overver
moeid was. En pas op, dat u
deze „profeet in het vaderland"
niet hierom verguist, hij is en
blijft onze hoop voor de toe
komst!

Theorie en praktijk

De theorie leert ons dat een
kale koning tegen een koning,
loper en een randpion niet be
hoeft te verliezen als de loper
niet de kleur heeft van het pro-
motieveld van de pion, waarbij
dan de koning van de zwakkere
partij het promotieveld moet be
heersen. Gesneden koek zult u
zo zeggen, maar men moet het
weten en in de praktijk toepas

sen. Zo eindigde een partij in
Budapest in 1961 tussen J. Fi
scher en Ghitescu in de volgen
de stand:

Zwart: Ghitescu.

(Zie diagram nr. 2.)

Wit: J. Fischer.

Wit: Kg2, Df3; pionnen b4 en
h2.

Zwart: Ka7, Lb7; pionnen: a5,
b6.

De jonge Fischer moest zetten.
Dat hij zijn dame aan de loper
kwijt moet raken is niet zo erg.
maar hij ging de tempi tellen
die de beide randpionnen nodig
hebben om aan de overkant te
komen en te promoveren, en hij
stelde daarbij tot zijn verdriet
vast dat de zwarte pion op de'
a-lijn nu net één zet eerder op
de a1 zou aankomen dan zijn
randpion op h8. Hij ging daarbij
uit van de zetten: 1. b4xa5,
b6xa5 2. Kg2-f2, Lb7xf3 3.
Kf2xf3, en kon dan het ont
brekende tempo niet vinden. Het
is dan, wie aan zet is wint, en
dat was zijn tegenstander. Hij
gaf daarom in de bovenstaande
stelling de partij op.

Nu ben ik niet zo flauw om te
veronderstellen dat Fischer
dacht dat hij zat te dammen (bij
het damspel moet men slaan
als men kan slaan.) Maar wél

overzag de witspeler dat hij, als
hij aan de in de aanhef ge
noemde theorie had gedacht,
niet had behoeven te verliezen.
Het slaan van de loper kost
hem n.l. net dat verliezende
tempo. Hij moet de loper niet
slaan en door met zijn koning
naar de e-lijn te gaan in het
kwadraat van die zwarte a-pion
treden. De beheersing van het
promotieveld a1 is dat voor hem
en daarmede remise!
Correspondentieschaak
Correspondentieschaak is voor
schakers die afgelegen wonen
en daardoor geen schaakclub
kunnen bezoeken een uitkomst!
Daarbij komt dat men vrienden
op de 64 velden, die een baan
hebben aanvaard op een halve
wereldomtrek afstand, kan ver
blijden met regelmatig een zet
over te zenden. Zo'n partij kan
dan wel eens een paar jaar du
ren, maar dan heb je er ook
lang plezier van. En denk niet
dat bij schaken op lange af
stand en op termijn geen fouten
worden gemaakt of prachtige
combinaties op het bord komen.
Eén zo'n gev,al is wereldbe
roemd geworden. Ik weet niet
of u ooit de naam Boekdrukker
hebt gehoord. Een heel goede
schaker die voor de oorlog in

een simultaanpartij Aljechin
een Siciliaan op wonderbaarlijk
wijze van het bord veegde. Or
Tarrasch heeft daar nog aan*
dacht aan gewijd in zijn Tar
raschzeitung. Boekdrukkefi
speelde ook per correspondent
en één van die partijen kvwj
tot de navolgende stand: j

Zwart: Lewander.

(Zie diagram nr. 3.)
Wit: Boekdrukker.

Wit: Kg5, Ta1, Lh7; pionnen: f3,
97.

Zwart: Kb4, Td7, Lf7; pionner
a4, e5.

Van die witte vrijpion kan direl
geen voordeel worden getrol
ken. Na: 1. g8D, Lg8: 2. Lgf
Tg8:+ heeft wit niet meer dé
remise. Maar Boekdrukker vor
hier een prachtige combinatii
die, als u de eerste zet ziet,
het hoofd doet schudden in or
geloof: 1. Ta1xa4Een fout
zet? We slaan natuurlijk die tc
ren er af: 1..., Kb4xa4 En
nu? Ook de tweede zet van
verdient een uitroepteken:
Lh7-g6!,... en zwart gaf op. Ni
2. Lf7-g8 3. Lg6-e8!,... wit wil
de toren en de partij. En o<
2..., Lf7xg6 3. g7-g8D is verli
ren. Zwart kan dan nog wel ei
beetje spartelen maar kan ve(
lies niet ontgaan.

Dokter, mijn hond krabt zo

Uit de praktijk van verschillende
dierenartsen blijkt dat één van
de meest voorkomende klachten
bij honden huidjeuk is. Sommi
ge honden krabben hun huid
tot bloedens toe kapot. Bij veel
honden zijn vlooien de oorzaak,
terwijl de eigenaar soms niet
eens weet dat zijn huisdier on
gedierte heeft. Want een hond
kan soms zo allergisch zijn voor
vlooien, dat hij er maar één
hoeft te hebben om uren te
gaan zitten krabben en bijten.
Door het doodbijten van de vlo
kan de hond zich dan ook weer
met lintworm besmetten. Voor
deze overgevoelige honden is
de vlooienband een uitkomst.

Een uitwendige parasiet die ook
jeuk veroorzaakt is de luis, die
we vooral bij puppies zien. De
luis bevindt zich meestal aan de
oórranden. Het woord schurft
(of scabiës) maakt veel honde
eigenaren aan het schrikken,
doch de echte schurft, die ook
op mensen kan overgaan komt
gelukkig uiterst zelden voor. De
zogenaamde jongehondeschurft,
oftewel demodicose, veroorzaakt
door een haarzakmijt is voor
mensen niet besmettelijk maar
wel erg moeilijk te genezen. Bij
deze schurftsoort komt geen
jeuk voor.

Meestal begint deze aandoening
bij jonge honden met kale plek
jes op kop en oren om dan la
ter kale plekken op borst en
poten te veroorzaken. De aange
taste honden worden dikwijls
mager. Het is erg belangrijk in
een vroeg stadium, dus bij de
eerste kale plekjes op het
hoofd, naar de dierenarts te

Tegen oorkrabben kan een hond beschermd worden
met bijvoorbeeld een emmer waaruit de bodem is ge
sneden.

gaan. De behandeling is vrij i
langdurig.

Opvallend is dat kortharige ras-
sen zoals boxers, teckels
pinchers erg gevoelig zijn voöl f
jonge hondeschurft. Boxers heb- 1
ben ook nog wel eens last van
allergische verschijnselen ei) 1
krijgen dan plotseling zwellingen
aan kop en lichaam. Spaniëli
hebben weer vaak aanleg vo&
lipeczeem, oorontsteking en 1
chronische eczeem. Een regel-
matig voorkomend eczeem
honden met lange haren tusse^
de tenen is de tussenteenontsfê
king. De voet is opgezet
pijnlijk en de hond likt veel a
zijn poten.

Bij witte honden, b.v. poedels
kan dat lelijke bruine verkleurin
gen aan de voeten veroorzaken
Wanneer de hond veel boven
zijn staart bijt en soms „sleetje
rijdt" kan dat weer veroorzaak
worden door een verstopte
anaalklier. Honden die veel aan
hun hoo(d of bij de oren krab-
ben, hebben dikwijls last val
oormijt of ontstoken oren. Ooi
kan haar in de oren een oor
zaak zijn. Wanneer de hond me
zijn hoofd scheef gaat lopen
kan een middenoorontsteking
ontstaan zijn.

Er komen bij honden echter et?
veel huidklachten voor waarval
de oorzaak niet zo gemakkelijk
op te sporen is. Fouten in ffl
voeding, vitaminegebrek en al
lergie (zelfs door de luchtvervuï
ling) kunnen jeuk veroorzakéit
Ook door hormonale afwijkingei
of door een slechte nierfunktik
kunnen huidafwijkingen onr
staan.