peter mmm
Prof. De Jong: Onbewust
NSB-lidmaatschap van
Luns onwaarschijnlijk
5ES1N VMNIIIIMH»'
LAGE CIJFERS DIE SPREKEN
EXTRA MILD
CDA moet afstand nemen van
beleid kabinet-Van Agt"
Water daalt
U
m
R5
W
REGERING ZIET GEEN REDEN VOOR ACTIE
PVDA WIL KAMERDEBAT
fieidteGowuvnt
Complottenjacht
op zijn Duits
Lente-
romantiek bij
Maison Kuijper
Nieuwe bewoners
voor Bronbeek
mededeling aan alle rokers en
met
H Alll
'tt mgteer tOmgnicotine
dat is belangrijk minder dan 97,8% van
alle in Nederland verkochte sigaretten
yu'Stini
scT
SC.
gaas
pw
EL*
Ibu.
Binnenland
LEIDSE COURANT
woensdag 7 maart 1979 pagina 13
gj
UIT ARTIKEL
1933 BLUKT:
Luns had
sympathie
voor nazi's
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG In tegenstel
ling tot wat hij nu zegt,
heeft mr. Joseph Luns in
zijn studententijd wel dege
lijk sympathie gekoesterd
voor het nationaal-socialis-
me. Dit blijkt uit een arti
kel van zijn hand, dat \n
1933 werd geplaatst in het
Amsterdamse studentenblad
Propria Cures. Luns gaf
daarin zijn mening, over het
bombarderen van het oor
logsschip Zeven Provinciën,
waarvan de bemanning aan
het muiten was geslagen.
Luns schreef toen onder
meer het volgende: „Men
kan zich verheugen dat het
tot bloedvergieten is geko
men, daar dit hopenlijk een
rem zal zijn tegen een der
gelijke gezags verkrachting.
De grote schuldigen lopen
helaas nog los. Dat zijn de
lieden, die „een minuut eer
biedige stilte aan de geval
len helden" wijden. Dat zijn
de lieden, die ongestraft met
hun hersenschimmige uto
pieën de arbeidersmassa
vergiftigen. Dat zijn de lie
den, die in Italië het fascis
me, in Duitsland het natio-
naal-socialisme als reactie
opriepen en noodzakelijk
maakten en er ook hier om
roepen".
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De PvdA-fractie
in de Tweede Kamer is zeer on
tevreden over de handelswijze
van de regering in de „zaak
Luns", en over een aantal on
derdelen van de brief die minis
ter-president Van Agt hierover
gisteren aan de kamer zond. De
fractie vindt dat er een Kamer
debat over deze zaak moet ko
men.
Fractieleider Den Uyl is van oordeel dat
ook opheldering moet komen over de te
genstrijdige verklaringen die vorige week
door mr. Luns over zijn NSB-lidmaat
schap in de periode 1933-1936 werden af
gelegd. „De regering heeft te lichtvaardig
gehandeld door te stellen dat onvoldoen
de staatsbelang aanwezig was om de
zaak via het kabinet naar buiten te laten
brengen".
Eerder op de dag stuurde premier Van
Agt een brief aan de Tweede Kamer,
waarin werd gesteld dat de regering
geen aanleiding zag om het eind februari
aan haar bekend gemaakte feit van
Luns' NSB-lidmaatschap aan de Tweede
Kamer te melden. De regering ziet even
min reden voor politieke consequenties.
Uit een rapport dat prof. De Jong, direc
teur van het rijksinstituut voor Oorlogs
documentatie, aan de regering blijkt, dat
de verklaring van mr. Joseph Luns, dat
hij „onbewust" lid is geweest van de
NSB, niet erg aannemelijk is. Het rap
port bevat drie punten, die een merk
waardig licht werpen op de bewering
van de NAVO-secretaris-generaal, dat hij
buiten zijn medeweten door zijn broer,
H.F.B. Luns, moet zijn opgegeven als
NSB-lid. Ten eerste was het de gewoonte
bij de NSB dat een belangstellende pas
echt lid werd na een persoonlijk gesprek
met een partij-functionaris. Tijdens zo'n
onderhoud werd dan op het registratie
formulier het contributiebedrag ingevuld
en werd de vraag beantwoord of de be
trokkene bereid was een functie in de
NSB te gaan uitoefenen.
Dr. De Jong wijst erop dat de overige
gegevens op het formulier van Luns met
inkt zijn geschreveq, maar dat de contri
butiebedragen 0,50 per maand, 6,00
per jaar) met potlood zijn ingevuld. Ten
tweede is er het feit dat mr. Luns een
lager NSB-stamboeknummer (5399) had
dan zijn broer (5599). „Dit wettigt de
conclusie dat de heer H.F.B. Luns na
zijn broer een stamboeknummer heeft
gekregen", zo schrijft dr. de Jong. Het
bedanken voor het lidmaatschap in 1936
levert het derde punt van twijfel op aan
de verklaring van mr. Luns. Hieruit
blijkt namelijk, aldus De Jong, dat de
NSB in dit geval wel degelijk contributie
heeft ontvangen. „Het stamboek vermeldt
in verscheidene gevallen dat leden van
de NSB als zodanig hetzij ontslagen het
zij geroyeerd zijn. Royement vond o.m.
plaats wanneer men nalatig bleef de con
tributie te betalen", aldus De Jong.
Afsluitdijk
gestremd door
kruiend ijs
DEN HAAG Vanmorgen
om zeven uur is de noordelij
ke rijstrook van de Afsluit
dijk afgesloten omdat
kruiend ijs dat vanuit de
Waddenzee de dijk opkomt
het verkeer onmogelijk
maakt. Rijkswaterstaat zou
in de loop van de ochtend
trachten de gestremde rij
strook van het ijs te ontdoen.
Volgens de verkeerscentrale
van de rijkspolitie in Drie
bergen is het mogelijk dat
het opkruiende ijs ook het
verkeer op de dijk Enkhui
zen-Lelystad zal bemoeilijken.
VN-generaal
verwelkomt
VN-hoofdrnacht
BEIROET Generaal-majoor
E.A. Erskine, commandant
van de VN-vredesmacht in
Zuid-Libanon, zal op 10
maart aanwezig zijn bij de
aankomst van de hoofdmacht
van het Nederlandse VN-ba-
taljon op de luchthaven van
Beiroet.
Deze week is uitvoerig over
leg gepleegd over de opvang
van de hoofdmacht Er zal
van een op het vliegveld aan
wezige loods gebruik worden
gemaakt voor de overnach
ting, waarvoor onder meer
750 veldbedden uit het VN-
hoofdkwartier Nakoera zullen
worden aangevoerd. Daarna
zal de volgende ochtend in
alle vroegte het transport
naar het zuiden zal plaatsvin
den met behulp van Franse
voertuigen en voertuigen van
de kwartiermakers
de vooringenomen kritiek van een groep Nederlanders
op CDU-leider Helmut Kohl, in Den Haag geuit tijdens
een in Pulchri-studio opgenomen uitzending van de
Westduitse televisie, heeft een staartje gekregen die de
in de uitzending geuite kritiek ten dele van zijn voorin
genomenheid lijkt te ontdoen.
Het Zweites Deutsches Fernsehen heeft met de
hete adem van de CSU in zijn nek koste wat kost
geprobeerd de namen en adressen van de aanwezigen
in Pulchri Studio te achterhalen, als zouden zij samen
een extreem links complot tegen Kohl hebben gevormd.
Over die pogingen van het ZDF behoeven geen twijfels
te bestaan. Deze Westduitse omroeporganisatie geeft
daarmee voedsel aan het hier en daar in Nederland le
vende, en ook in de uitzending vertolkte, idee dat het
met de bescherming van de persoonlijke identiteit in de
Bondsrepubliek maar povertjes gesteld is.
Als er echter tijdens de uitzending sprake was van
een complot, dan was dat er toch een van de meest on
beschaamde, maar tegelijkertijd ook van de meest on
schadelijke soort. Hoe kan men anders het optreden
kwalificeren van een aantal jongeren die Kohl een hak
willen zetten?
Nu dreigen echter Duitse angsten geprojecteerd te
worden op een Nederlandse situatie. Alsof Kohl in die
uitzending werkelijk belaagd werd door vervaarlijke
linkse extremisten. Beide partijen kunnen zich van nu
af aan koesteren in hun karikatuur. Is er echter een
ergerlijker vertekening van de feitelijke verhoudingen
tussen Nederland en de Westduitse Bondsrepubliek
denkbaar? Als men niet de bereidheid heeft naar el
kaar te luisteren, zoals de uitzending met Kohl heeft
aangetoond, kent men nu de wonderlijke uitwassen van
dit gebrek aan begrip.
Driedelig wollen ensemble double-face van Herniès, Pa
rijs. De blouse is van crêpe de Chine
ZEIST De eerste voorjaarsboden uit Parijs
hebben zich reeds aangekondigd. En wel in
de vorm van een prachtige collectie kleren,
die ons getoond werd door Maison Kuijper
uit Zeist. Dit huis brengt al jaren lang Fran
se en Italiaanse boetiekmodellen, evenals co-
pleen van haute couture creaties van be
roemde ontwerpers. Men hoeft dus geen ver
re reizen te maken om d la Givencby, Lan-
vin en Valentino gekleed te gaan.
Als hommage aan Coco Chanel opende de show met en
kele klassieke pakjes in de typisch los geweven wollen
Chanel stoffen. Deze stijl blijkt ook nu weer in het nieu
we modebeeld te passen. Rechte rokken, een handbreed
onder de knie, verbrede schouders en een duidelijk aan
gegeven taille, geven een nieuw silhouet aan de vrouw
'79. Het lijkt een beetje op de mode uit de veertiger ja
ren, maar nu wat strenger en zonder te veel opsmuk.
Van Hermès bijvoorbeeld doet zo'n gestreept wollen pak
je met dito gestreept zijden blouse, vrouwelijk en toch ei
gengereid aan. Er zijn voor overdag veel wikkelrokken
en rokken met voorsluiting. Of kokernauw met splitten
om te kunnen lopen. Hierop worden streng getailleerde
colberts gedragen. Voor de avond wordt het allemaal wat
uitbundiger. Dan vertonen de japonnen zwierige rokken,
die van voren als brede volants over elkaar sluiten. Ook
de plisées zijn weer terug. Van schouders tot zoom flad
deren de fijne plooitjes recht toe recht aan naar bene
den, zodat het smalle silhouet blijft behouden. De zoete
pasteltinten zijn verdwenen. Er zijn nu felle kleuren als
rood, geel en kobalt blauw. Maar gelukkig is er ook nog
marine, zwart en beide voor wie het wat rustiger aan wil
doen. De mooie materialen zijn een feest voor het oog.
Crêpe de Chine, satin duchesse, zijden mousseline en
ruwe shantung, maar ook puur batist en katoen satiné
verlenen deze kleren een bijzondere chic. Ook verschil
lende ontwerpen van Rob Falk, die de leiding heeft bij
Kuijper, deden het lang niet slecht in deze collectie van
grootmeesters.
TOSCA LEENDERS
PVDA-V OOR WAARDE VOOR NIEUWE SAMENWERKING
(Van c
e parlementaire redactie)
DEN HAAG „Een CDA dat
deel zou willen uitmaken van
een progressief kabinet zou
duidelijk afstand van het be
leid van het kabinet Van Agt
moeten nemen. Het vindt in
zijn eigen verkiezingsprogram
ma („Niet bij brood alleen")
hiervoor voldoende aankno
pingspunten".
leidsnota. De .-r Au&i*:. van deze nota
worden aan c t gesteld op het
PvdA-congres cpt M.»d april gehouden
wordt.
In het stuk wordt samenwerking tus
sen PvdA en WD vooralsnog onmo
gelijk geacht. „We luisteren met veel
interesse naar bepaalde geluiden in de
WD die minder conservatief klinken,
maar uiteindelijk hebben we alleen te
maken met de WD zoals ze officieel
in program en stemgedrag naar buiten
treedt", zei de vice voorzitter van de
PvdA, Jaap van der Doef in een toe
lichting. De deur naar het CDA wordt
in de beleidsnota niet dichtgeslagen,
maar samenwerking met het CDA
wordt slechts onder strakke
den mogelijk geacht. Een daarvan is,
zoals hierboven vermeld, dat het CDA
afstand neemt van het „rechtse be
leid" van het huidige' kabinet. Volgens
het partijbestuur leent de CD A-achter
ban zich méér voor ombuiging rich
ting PvdA dan de WD-achterban.
Voor de PvdA staat de noodzaak van
progressieve samenwerking voorop,
concreet: mét D'66, de PPR en de
PSP. Programmatische samenwerking
met de CPN op landspolitiek niveau
wordt thans niet mogelijk geacht.
In de nota wordt de WD „de verte
genwoordigster van de belangen die
door onze partij worden bestreden"
genoemd. En wat het CDA betreft:
„De PvdA zal er alles aan moeten
doen het CDA het kiezen van een
middenpositie onmogelijk temaken".
„Eeh frontale opstelling tegen het ka
binet Van Agt is voor de PvdA de
enig begaanbare en geloofwaardige
weg. Het kabinet Van Agt staat voor
het behoud, de krachten en de restau
ratie, gebrek aan visie en gezapig
heid".
Over het Navo-lidmaatschap wordt ge
concludeerd dat „vooralsnog de hand
having van een kritisch Nederlands
lidmaatschap van de NAVO wenselijk
is." Het partijbestuur stelt wel voor
een extra congres van de PvdA bijeen
te roepen als het besluit tot invoering
van de neutronenbom binnen de
NAVO zal worden genomen.
ARNHEM Het koninklijk tehuis voor oud-militairen Bron
beek in Arnhem neemt weer nieuwe bewoners op. De huis
arts van Bronbeek heeft gisteren drie bejaarde ex-KNIL-mili-
tairen goedgekeurd. Een van hen is meteen gebleven, de
tweede neemt eind deze week zijn intrek en der derde zal
eind deze maand arriveren.
Het actiecomité „Behoud Bronbeek" meent dat er nog 15 men
sen in aanmerking komen om te worden opgenomen in het
tehuis, dat jaarlijks een tekort heeft van 2 miljoen gulden.
Doordat de dreigende sluiting is afgewenteld, omdat de Twee
de Kamer zich vorige maand unaniem uitsprak voor het voort
bestaan van Bronbeek, melden zich nu weer oud-KNIL-militai-
ren aan, aldus een veerheugd actiecomité.
Nu spoedig
over eenstemming
over aardgas
uit Algerije
DEN HAAG Minister Van
Aardenne van Economische
Zaken heeft de Tweede Ka
mer meegedeeld te verwach
ten, dat de financiering van
de installaties in Algerije
voor de levering van vloei
baar aardgas aan Nederland
en West-Duitsland binnenkort
bevredigend wordt geregeld.
Algerije zal Arzew als plaats
van verscheping aanwijzen,
terwijl de gecontracteerde
hoeveelheid gas enigszins ver
hoogd zal worden.
GRONINGEN (ANP) Het water daalt in de ondergelopen
gebieden in de provincie Groningen, maar nog altijd is het
waterpeil zeer hoog. Op het Leekstermeer werd gistermiddag
nog een stand van 64 cm boven het normale peil gemeten.
Op het kritiekste moment bedroeg het peil 76 cm plus.
Ook gisteren zijn militairen samen met anderen weer onver
moeibaar bezig geweest dijken te verbeteren en zwakke dijken
te versterken, waarbij gebruik wordt gemaakt van genieboten.
Ook vanuit de lucht blijft men via een helicopter de situatie
nauwlettend volgen. Door het ontdooien zouden dijken kwets
baarder worden.
De toevloed van water uit Drente, waardoor het Westerkwar
tier een soort stuwmeer werd, neemt duidelijk af.
Sinds zaterdagnacht is nu in totaal via de uitwateringssluizen
bij Lauwersoog en het Eemskanaal bij Delfzijl zo'n 100 mil
joen kubieke meter water gespuid. Het provinciaal beleidsch-
centrum verwacht dat, wanneer het weer zich gunstig blijft
ontwikkelen, over ongeveer anderhalve week het overschot aan
water zal zijn geloosd.
KIEZEN STEEDS HEERMENSEN VOOR PETERsfimMlmAmrr
ZACHT EN MILD VAN SMAAK
ZUN TUD VOORUIT
Staatssecretaris
„doodziek" over
geruchten KLM
DEN HAAG Staatssecreta
ris Smit-Kroes is zo langza
merhand „doodziek" van de
geruchten over de KLM-affai-
re die steeds weer de kop op
steken.
Mevrouw Smit haalde giste
ren in de Eerste Kamer fel
uit naar het dagblad „Het
Vrije Volk" dat zaterdag j.l.
meldde dat president-direc
teur Orlandini van de KLM
zitting had in de raad van
commissarissen van de Alge
mene Bank Nederland, en
mevrouw Smit-Kroes zelf in
de raad van advies van de
AMRO-Bank. Deze banken
zouden betrokken zijn ge
weest bij de verhuur van
vliegtuigen door de nationale
luchtvaartmaatschappij. „De
waanzin ten top", aldus de
staatssecretaris. „Men heeft
hier op onverkwikkelijke wij
ze zaken gecombineerd."
Boven het zeegebied ten zui
den van Groenland en IJs
land bevindt zich een zone
met slecht weer. Door de
westelijke luchtstroming zal
deze zone in de loop van
morgen dicht bij ons land
aankomen. Later op de dag
zal er mogelijk enige tijd re
gen vallen en ook de wind zal
weer gaan toenemen. Van
nacht komt een gebied met
opklaringen boven ons land
terecht, waardoor de tempera
turen tot dicht bij het vries
punt kunnen dalen. De vrij
krachtige westelijke stroming
waarin ons land zich de laat
ste paar dagen bevindt wordt
veroorzaakt door een zeer
groot hogedrukgebied, dat
zich van de oostkust van Af
rika tot boven zuid-Rusland
uitstrekt
Vooruitzichten voor vrijdag:
eerst zonnige perioden, later
regen of motregen.
Middagtemperaturen ongeveer
8 graden.
Weersvooruitzichten in cijfers
voör vrijdag: aantal uren zon
0tot5
min temp. omstreeks 4 gr.
max temp. omstreeks 9 gr.
kans op en droge periode van
minstens 12 uur 70 procent
kans op een geheel droog et
maal 40 procent
gB^sT
Klagenfurt
Kppenhagen
Mataga
Panjs
fbaw.'
zw.bew.
£&*bew.
Ss
