Nederlandse kwartiermakers
thans in
eigen kampement
Oudstrijders
woedend op
'Haagse kringen'
9Tien miljoen niet-rokende
Nederlanders hebben recht
op bescherming"
Schriftelijk studeren
eist doorzetters
Beschietingen in
Zuid-Libanon
Centraal ambulance
systeem nog vol
problemen
BINNENLAND
LEIDSE COURANT/
MAANDAG 5 MAART 1979 PAGINA 6
DR. F. WAFELBAKKER VAN VOLKSGEZONDHEID:
UTRECHT(ANP) Er moe
ten rookwetten komen
zoals bijvoorbeeld al in
Finland het geval is om
de kleine tien miljoen
niet-rokende Nederlanders
te beschermen tegen de
schadelijke gevolgen van
de rookgewoonte van het
resterende volksdeel. Hier
door moet het recht op
vrije lucht, zo mogelijk in
Europees verband, worden
vastgelegd, aldus dr. F.
Wafelbakker, inspecteur
jeugdgezondheidszorg bij
het ministerie van Volks
gezondheid.
Het is volgens dr. Wafel-
bakker in Nederland met
rookmaatregelen droevig
gesteld, het Ministerie van
Volksgezondheid heeft te
weinig mensen en te wei
nig geld om werkelijk iets
op dit gebied tot stand te
brengen. Het is daarom
nuttig eens in het buiten
land te kijken hoe ze het
daar aangepakt hebben.
Daarbij is men in Finland
het meest gevorderd met
rookwetgeving. Ook in
Noorwegen en Frankrijk
zijn wettelijke maatregelen
op dit gebied van kracht,
en in Hongarije, Polen en
Tsjecho-Slowakije is het
recht op vrije lucht onder
gebracht bij algemene mi-
lieu-bepa lingen.
In de Finse rookwetten is
onder meer bepaald, dat
het roken in openbare
ruimten en in het openbaar
vervoer beperkt moet wor
den. Er mag geen reclame
meer worden gemaakt voor
rookwaren, een gezond
heidswaarschuwing op de
pakjes is verplicht en ver
koop aan personen onder
de 16 is verboden. Verder
wordt een half procent van
dc belasting op tabaksarti
kelen in Finland gebruikt
voor de ontwikkeling van
een „gezond" tabaksbeleid.
„Prima ideeën, die ook
goed in Nederland toege
past kunnen worden",
vindt dr. Wafelbakker.
Het kostenprobleem zou
dan meteen uit de wereld
zijn, want de half procent-
sregel zou hier ongeveer
7,5 miljoen gulden opbren
gen. De opbrengst van de
tabaksaccijns in Nederland
is 1,6 miljard gulden. Met
die ?,5 miljoen kan dan
heel wat meer gedaan wor
den dan met de 600.000
gulden die nu beschikbaar
is voor rechtstreekse rook-
bestrijding, aldus Wafel
bakker. Het is weliswaar
nog niet zonder meer aan
getoond dat het zogenaamd
passief roken (het inade
men van andermans rook)
voor iedereen schadelijk is,
vast staat volgens hem wel
dat het een recht moet
worden om er in ieder ge
val van verschoond te blij
ven. Er zijn groepen men
sen die direct gevaar lopen
als ze passief roken. Men
sen met astma en allergie,
met chronische hart- en
longaandoeningen krijgen
het gauw te kwaad als zij
in rook komen te zitten, en
ook contactlensdrager, zui
gelingen en kinderen on
dervinden er nadelige ge
volgen van, aldus dr. Wa
felbakker, die verder op
merkte dat jonge kinderen
waarvan de ouders roken
meer last hebben van luch
tweginfecties als longont
steking en bronchites.
DEN HAAG ANP
De stichtingen
Oud-Strijders Legi
oen en Politieke
Bewustwording
zijn boos op het
Vara-telcvisiepro-
gramma "Haagse
Kringen". Ze vin
den dat in de uit
zending van afgelo
pen vrijdag minis
ter-president Van
Agt op een zo er
gerlijke manier is
ondervraagd, dat
zij er bij de pre
mier en de minis
terraad op aandrin
gen zich niet meer
voor dergelijke
„beschamende" uit
zendingen te lenen.
In het programma
werden aan pre
mier Van Agt vol
gens de organisa
ties op een dusda
nige manier vragen
gesteld over zijn
kabinet en het lid
maatschap van de
NSB van Navo-se-
cretaris-generaal
mr. Luns, dat die
ondervraging meer
van een soort in
quisitie voor een
Vara (volksj-tribu-
naal weg had. He
laas, zo zeggen de
verzetsorganisaties
in hun brief, bleek
de minister-presi
dent tegen dat ver
hoor niet opgewas
sen te zijn.
"Oud-Strijders Le
gioen" en "Politie
ke Bewustwording"
vragen zich af hoe
lang politici en ka
binetsleden zich
nog beschikbaar
moeten stellen om
in zulk een uitzen
ding ten aanschou-
we van het hele
Nederlandse volk
te kijk te worden
gesteld en als „kop
van jut" te funge
ren, aldus beide
verzetsgroepen in
hun brief.
DIKWIJLS TE WEINIG GOEDE INFORMATIE
AMSTERDAM (ANP) Stu
derenden via een schriftelijke
cursus hebben goede informa
tie nodig, vóórdat zij met
deze cursus beginnen. Zij
hebben daaraan volgens een
onderzoek grote behoefte.
Deze informatie moet gaan
over de moeilijkheidsgraad
van de cursus, maar ook over
de tijd die voor het volgen
van zo'n cursus nodig is. Om
dan nog maar niet te spreken
over de speciale problemen,
die het studeren per post met
zich meebrengt.
Een en ander is gebleken na
een onderzoek, dat het Kohn-
stamm—instituut van de Am
sterdamse universiteit heeft
gehouden onder 3500 schrif
telijk studerenden voor mavo,
havo en vwo en bij 350 afge
haakte cursisten.
Het onderzoek wees ook uit,
dat cursisten met een lager
beroepsniveau eerder afhaken
dan de anderen. Ook het peil
van het dagelijks werk heeft
grote invloed op het volhou
den bij het schriftelijk stude
ren.
Voorzitter MHP vreest aftoppingseis
ARNHEM Voorzitter Van
der Schalie van de Raad
voor Middelbaar en Hoger
Personeel (MHP) vreest dat
een eventuele aftopping in de
prijscompensatie van de
overheidssalarissen leidt tot
een aftoppingseis in de huidi
ge cao-onderhandelingen. Dit'
zei hij tijdens de jaarverga
dering van de Unie BLHP in
Gelderland.
Naar aanleiding van een mo
gelijke korting op de prijs
compensatie voor de middel
bare en hoge ambtenaren
merkte Van der Schalie ver
der op dat een dergelijke
maatregel het trendmechanis
me aantast:,, Op die manier'
worden de overheidsinkomens
in plaats van trendvolgers
trendsetter". Naar zijn oor
deel kan dit op den duur na
delige gevolgen hebben voor
de inkomensontwikkeling in
het bedrijfsleven.
Troosteloos
De Enschedese tex
tielfabriek FIBROTEX
heeft dit weekeinde
een schade van ze
ker 6,5 miljoen gul
den geleden door
een brand, die een
loods vol textiel ver
woestte. Wat over
bleef was een troos
teloze ruïne
Vuil goed wassen in zijn helm leert de soldaat al op grote oe
feningen. Dat geldt nu ook voor de VN-mannen in Libanon
zoals deze sergeant laat zien
BEIROET (REUTER) Israëlische kanoneerboten hebben
gisteren in het zuiden van Libanon een kwartier lang be
schietingen uitgevoerd op Palestijnse stellingen.
Toen de Israëliërs met de beschietingen begonnen namen
ook christelijke milities twee dorpen, Hasbaya en Khalouat
al Bayada veertig minuten lang onder vuur.
Aan de beschietingen kwam een einde toen leden van het
Noorse contingent van het vredesleger van de VN met de
milities contact opgenomen hadden.
Tevoren hadden Israëlische vliegtuigen verkenningen uitge
voerd boven het zuiden van Libanon met inbegrip van Be
iroet.
DEN HAAG (ANP) - De in
werkingtreding van de Cen
trale Posten Ambulancever
voer (CPA) per 1 juli zal in
grote delen van Nederland
niet haalbaar zijn. Staatsse
cretaris mevr. Veder-Smit
(volksgezondheid) moet de la
gere overheden strengere
richtlijnen geven, om de drei
gende chaos te voorkomen,
aldus heeft de vereniging van
CHED/Hoofdverpleegkundi-
gen, belast met de regeling
van de ongevall^ndienst en
het ziekenvervoer bij de ge
zondheidsdiensten, de staats
secretaris laten weten.
Volgens de vereniging zijn de
huidige richtlijnen aan pro
vincies, gemeenten en ge
meentelijke samenwerkings
verbanden zo vaag, dat
met grote vertragingen
vaak de goedkoopste en
slechtste voorzieningen wor
den getroffen voor de centra
le posten ambulancevervoer.
De vereniging vindt het on
juist als de posten worden
ondergebracht bij al bestaan
de meldkamers van de (regio
nale) brandweer. Zij vraagt
de staatssecretaris nieuwe
richtlijnen vast te stellen, op
basis waarvan de subsidie
verleend zou kunnen worden
als de organisatie van de
CPA's de gemeenten te duur
wordt.
De kwaliteitseisen die de ver
eniging wil zouden onder an
dere betrekking hebben op de
bemanning van de centrale
(geen brandwacht, maar een
ervaren verpleegkundige), nor
men voor het materieel en de
leiding van de centrale post,
waar een geneeskundige voor
moet worden aangesteld.
Dierziekte
veroorzaakt
veesterfte
ZWOLLE Een forse uit
breiding van de dierziekte
„aujeszki" baart de Overijs
selse Landbouwmaatschappij
grote zorgen. Deze dierziekte
grijpt volgens de OLM de
laatste tijd vooral in Oost-
Nederland om zich heen. Op
tientallen bedrijven heeft het
virus sterfte veroorzaakt bij
varkens en koeien-
De OLM gaat stappen onder
nemen om deze virusziekte
een halt toe te roepen. Men
denkt hierbij aan de verplich
ting om alle varkens in Ne
derland op voorhand in te en
ten, zodat een uitbraak van
het virus voorkomen kan
worden. Volgens de OLM is
deze methode in de Oostblok
landen met succes toegepast.
De dierziekte is daar prak
tisch uitgebannen.
Agressieve
bezoekers
bedreigen
kelners CS-
Amsterdam
AMSTERDAM (ANP) De
eerste-klas wachtkamer van
de restauratie op het Cen
traal Station in Amsterdam
is voorlopig gesloten in af
wachting van maatregelen
die het bedienend personeel
moeten beschermen tegen
agressieve bezoekers.
Hiertoe is besloten in overleg
met het personeel en de vak-'
bond. Onder de kelners was
de afgelopen dagen onrust
ontstaan doordat zij zich be
dreigd voejden door bepaalde
bezoekers. Er wordt gedacht
aan een oplossing, waarbij de
spoorwegrecherche een beter
toezicht krijgt op de wachtka
mer.
Vrouw gedood
door kortsluiting
KLOOSTERBUREN (ANP)
De 57-jarige mevrouw G. A.
van Hoorn-Noord uit Kloos
terburen is zaterdagmiddag
om het leven gekomen we
gens kortsluiting in de elek
triciteit.
Een niet-geaard verlengsnoer
was er de oorzaak van dat zij
onder stroom kwam te staan
toen zij een zogenaamde „aar
dappellamp", die wordt ge
bruikt bij het sorteren van
aardappels, wilde aansteken.
De vrouw was op slag dood.
HARRIS De Nederlandse kwartiermakers
die de komst voorbereiden van het Neder
landse VN-detachement, hebben in het
Zuidlibanese plaatsje Harris inmiddels een
uit 25 tenten bestaand bivak opgeslagen.
Gelegen op een strategisch punt, circa 800
meter boven de zeespiegel, kan het sterk
geaccidenteerde terrein kilometersver wor
den bekeken. Eind vorige week hadden de
militairen voor het eerst in hun eigen
kampement overnacht, daarvoor hadden zij
bij de Fransen geslapen. De meesten deden
echter geen oog dicht door de kou omdat
er een temperatuur was van slechts enkele
graden boven nul. De volgende dag werden
er direct dekens uit het VN-hoofdkwartier
aangevoerd.
Zaterdag werd eveneens voor het eerst de
rijdende veldkeuken gebruikt „Heel wat be
ter dan bij de Fransen", was algemeen de
indruk
De 25 gloednieuwe en stevige groene tenten
zijn voorlopig voor legering, de geneeskundi
ge dienst, eetzaal, kantine en materiaal be
stemd. Als de hoofdmacht eenmaal is gear
riveerd wordt het uit vijf compagnieën be
staande detachement verspreid in het gehele
te controleren gebied. Op het circa 200 me
ter lange en 100 meter brede bivakterrein
staan ook een aantal voertuigen, een opslag
plaats voor benzine, toiletten en douches.
Een prikkeldraadversperring vergroot de
veiligheid in het kamp maar desondanks
wordt er dag en nacht patrouille gelopen.
„Het is hier wel even wat anders dan een
oefening op de hei bij Assen", merkt
majoor M. Straatman, plv-commandant van
het 44ste pantserinfanterie bataljon op. Hij
put bij deze operatie vooral uit zijn Nieuw-
Guinea-tijd. „Ik heb geleerd niet in paniek
te raken". De majoor zei goed op tijd te
zijn met de voorbereiding en zondag kon er
voor iedereen zelfs een vrije dag af. En dat
betekent onder meer opstaan om twaalf uur
in plaats van half zeven. Volgens de plaats
vervangend commandant zal de soldaat in
de naaste toekomst in dit gebied van alle
gemakken worden voorzien. Er is inmiddels
zelfs een tv gekomen. „Ze gaan een luie tijd
tegemoet", aldus majoor Straatman.
„De Nederlanders gaan niet op dezelfde wij
ze optreden als de Fransen dat deden. „We
hebben onze eigen techniek, de gepantserde
wielvoertuigen worden bijvoorbeeld tijdens
patrouilles ingezet en bij controleposten ge
plaatst, waar de Fransen slechts zandzakken
als bescherming hadden. Bovendien zullen
de Nederlandse pantserwagens, indien no
dig, voor het nodige machtsvertoon kunnen
zorgen", aldus majoor Straatman. Voorop
staan in moeilijke situaties overreding, ge
disciplineerd en vastberaden handelen, ter-
de ene op de andere dag uit de de Nederlandse sneeuwkou terechtkomen in de warmte van Libanon brengt zijn
eigen problemen mee. Zonnebrand is er een van. Een soms hinderlijk probleem zelfs, dat met wat zonnebrandolie
bezworen kan worden
wijl ook direct radiografisch contact met
het stafbureau moet worden gemaakt. „We
zijn hier om gewapende elementen tegen te
houden. Pas als het om lijfsbehoud gaat,
wordt er geschoten maar zelfs dan hoeven
het nog geen direct gerichte schoten te
zijn", aldus de commandant der kwartier
makers.
Men houdt terdege rekening met de moge
lijkheid dat Palestijnen of christelijke mili
ties in de komende week bij de wisseling
der troepen hun posities zullen willen verbe
teren. Dat gebeurde ook in het verleden
toen Franse eenheden werden afgelost. Veel
zal afhangen van de wijze van optreden van
de nog onervaren Nederlandse soldaten. „De
eerste tijd schakelen we alleen ervaren men
sen in bij het patrouillelopen, bijvoorbeeld
degenen onder ons. die ook in Nieuw-Guinea
en Korea zijn geweest". Overigens is het
majoor Straatman nog niet precies duidelij
ke welke normen moeten worden gehan
teerd als wapens in beslag worden geno
men. Volgens de door de Fidzji-eenheden
gevolgde methoden werden bijvoorbeeld wa
pens, gevorderd van PLO-strijders, later aan
het PLO-hoofdkwartier teruggegeven. Eén
dag later hadden hun soldaten de wapens al
weer in handen, „Een vrij frustrerende
zaak", zo meent een Fidzji-officier.
De verbindingsdienst van de kwartiermakers
heeft sinds twee dagen vier maal daags con
tact met het op drieduizend kilometer af
stand gelegen Nederland, ondermeer met
het op het ministerie van Defensie in Den
Haag gevestigde algemene informatiebureau
van het VN-detachement. „De ontvangst
over en weer is erg goed en als onze mast
van vijftien meter hoogte eenmaal staat, zal
de verbinding nog beter worden", aldus
majoor Straatman.
Één man in Harris, burgemeester Moham
med Josef Alali, kijkt nog even de kat uit
de boom ten aanzien van de Nederlandse
soldaten. „Als ze het goed doen dan hangt
hier binnenkort de Nederlandse vlag uit en
verander ik de naam van mijn restaurant in
een Nederlandse naam". Nu heet dit etablis
sement nog „restaurant de la paix". Als de
Nederlanders het niet maken, dan hang ik
er een bordje neer: verboden voor Neder
landers", aldus de burgemeester van Harris.