be
ver Chinese inv
i Vietnam
gypte: geen
ncessies meer
n Israel
>ese v<
erin
grote mate
voor coup Iran
TENLAND
LEIDSE COURANT/
MAANDAG 19 FEBRUAR11979 PAGINA 7
n onze correspondent Dick Toet)
NGTON De Amerikaanse rege-
eschouwt de Chinese invasie in
n als „een belangrijke internatio-
•isis". Bij de Chinese regering is
rk protest ingediend. „Wij hebben
ezelfde kracht geprotesteerd als
laan hebben tegen de Vietnamese
in Cambodja", aldus een woord
van het ministerie van buiten-
taken.
kertijd wordt van Amerikaanse
e zwaarst mogelijke druk uitgeoe-
de Sovjet-Unie om openlijke
in de Russen aan hun Vietnamese
noten te voorkomen. De in allerijl
ekomen „crisisstaf, bestaande uit
ïsident Mondale, minister van bui-
se zaken Vance, de veiligheidsad-
Brzezinski en staatssecretaris van
ie Duncan, maakt zich ernstig zor-
een mogelijke Russische inmen-
)e afgelopen week werd geken-
door een uiterst korzelige ver-
>uding met de Sovjet-Unie naar
ing van de aanval op de Ameri-
ambassade in Teheran en de
Jneke Grönloh
tolen
Djakarta
moord op de Amerikaanse ambassadeur
in de hoofstad van Afghanistan. Ameri
ka reageerde uiterst scherp op de Russi
sche beschuldiging, dat de aanval op de
ambassade in Teheran door de CIA was
uitgelokt om een excuus te geven voor
Amerikaanse militaire inmenging. De
Russen reageerden op hun beurt zeer
verontwaardigd op de beschuldiging, dat
Russische militaire adviseurs betrokken
waren bij de als „klunzig" bestempelde
poging de Amerikaanse ambassadeur in
Afghanistan uit handen van rebellen te
bevrijden.
Het karakter van de Chinese invasie in
Vietnam is nog onduidelijk. Volgens
Amerikaanse intelligentie-rapporten
wordt er door 150.000 Chinese militairen
aan deel genomen, hetzelfde aantal waar
mee de Vietnamezen onlangs de Cam
bodjaanse grens zijn overgetrokken.
Amerikaanse deskundigen achten het het
meest waarschijnlijk dat het gaat om
een „strafexpeditie". Wellicht zullen de
Chinezen eisen, dat ze hun troepen pas
terugtrekken als de Vietnamezen Cam
bodja verlaten. De Amerikaanse regering
heeft er bij China steeds sterk op aange
drongen geen aanval op Vietnam te on
dernemen, maar een duidelijke belofte is
nooit verkregen, ook niet van de Chinese
vice-premier Deng tijdens zijn recente
bezoek aan Amerika. De Chinese invasie
wordt gezien als een flinke tegenslag
voor president Carter in zijn pogingen
het Amerikaanse congres te krijgen ach
ter maatregelen, die de nieuwe relatie
met communistisch China moet bekrach
tigen.
\RTA (ap) De Nederlandse zangeres Anneke Grön-
mecr dan achtduizend dollar kwijtgeraakt uit een kluis
hotel in Djakarta, zo heeft een zegsman van de Indo-
epolitie zaterdag meegedeeld.
Grönloh, kwam in december naar Djakarta om een
concerten in verscheidene delen van het land te geven,
oorlichter Ari Tonang- verklaarde dat er een onderzoek
ïgesteld naar het verlies. Men vermoedt diefstal die dan
de woordvoerder „zeer netjes" is uitgevoerd. De echt-
van Anneke Grönloh, van der Land, heeft tegenover de
verklaard dat de promotor van de zangeres nog steeds
ollar moet betalen van een beloofd bedrag van 7.000
voor haar Indonesische toernee van een volle maand,
iressario is voortvluchtig, zo is van officiële zijde verno-
TT U
JA (Rtr) President
ran Egypte heeft ver-
dat zijn land geen
ies meer zal doen op
ïistersconferentie die
ag in Camp David ge-
zal worden over het
en vredesverdrag tus-
pte en Israël.
Amerikaanse functio-
had Sadat bij zijn
ingen met de Ameri-
minister van defensie,
Brown, die op het
in Egypte is, gezegd
ypte al genoeg conces
sit gedaan bij de vre-
irhandelingen die het
iver met Israël heeft
en dat nu het woord
ïël is.
neende verder dat de
enissen in Iran de sta-
het Midden-Oosten
lar brengen en dat hij
de V.S. om wapens zal vra
gen om inmenging van
vreemde staten in dit gebied
tegen te gaan. Hij voegde
daaraan toe dat de wapen-
voorraad in zijn land gelijk
zal moeten zijn aan die in Is
raël. In het afgelopen week
einde kwamen ook de proble-
men aangaande de levering
van Amerikaanse gevechts
vliegtuigen aan Egypte rond.
Saoedi-Arabië stemde ermee
in 525 miljoen dollar (ruim 1
miljard gulden) te betalen zo
dat Egypte vijftig Amerikaan
se gevechtsvliegtuigen van het
type f-5 geleverd kan krijgen..
Oorspronkelijk zou Egypte de
toestellen al afgelopen okto
ber hebben ontvangen, maar
een geschil tussen Saoedi-Ara
bië en de V.S. over de prijs,
heeft uitstel van de levering
veroorzaakt.
dbeving in Chili en Peru
1PA (AP) Een
ebied in het zuiden
u en het noorden van
in het weekeinde
aardbeving getrof-
larbij zijn zeker vijf
omgekomen en meer
gewond geraakt in
Arequipa in de An-
eeld werd dat er ook
22 mensen gewond zijn ge
raakt in Cam ana aan de kust
van de Stille Oceaan, 160
kilometer ten westen van Are
quipa.
Hulpverleningsdiensten heb
ben meegèdeeld dat er nog
geen bericht is ontvangen van
een aantal afgelegen dorpen
waar wellicht ook slachtoffers
zijn gevallen.
ee harten in een lichaam
>TAD (Reuter) De harttransplantatie-pionier Christi-
mard heeft vrijdagavond een tweede hart geplaatst in
stkas van de 2&-jarige Amerikaan Rick Anderson. De
geschiedde in het Kaapse ziekenhuis „Groote
en duurde vijf uur. p
>n heeft sinds oktober in Kaapstad gewacht op een
gjs ingeschikt „tweede hart".
laiinard die in 1967 de eerste hartoverplan ting bij mensen
Ne, specialiseert zich nu op het plaatsen van een twee-
iju Waarbij het eigen hart van de patient intact gelaten
een donor-hart ernaast geplaatst wordt
S -militair smokkelt
Lej
'Üosieven naar El Fatah
:Ch
(AFP) De Israëlische veiligheidstroepen hebben
Senegalese militair van de vredesmacht van de
de Naties in Zuid-Libanon aangehouden, toen hij juist
grveband met explosieven en ontstckingsapparaten
r a.an ,id van de Palestijnse guerrillabewe-
iêi heeft de Israëlische radio bekendgemaakt.
Egalees was met een jeep van de VN via de grensover-
pik "*os^ Hanikra Israël binnengekomen. Bij Acre ont
leen lid van El Fatah, afkomstig uit het bezette deel
rdanië. In de band die hij hem gaf zaten30 pakjes
rwT en ontstekingsapparaten. Beide mannen zijn
'Uden. Hun namen werden niet genoemd.
Amerikaanse adviseur Ball:
9 9
Londen (AP) Ilenry Kissinger is in grote mate verantwoor
delijk voor de machtswisseling in Iran. Dit schrijft de vroe
gere Amerikaanse onderminister van buitenlandse zaken Ge
orge W. Ball, die in december vorig jaar door de regering
Carter werd aangesteld ais adviseur voor Iran, deze week in
het onafhankelijke weekblad The Economist.
Volgens Ball was het Richard Nixon, onder wie Kissinger
minister van buitenlandse zaken was, die de inmiddels afgezet
te sjah aanmoedigde buitensporig veel dure, moderne wapens
te kopen.
„Deze zware last had niet alleen een financiële aderlating tot
gevolg die leidde tot beperking van de ontwikkeling met daar
uit voortvloeiende werkloosheid en ontevredenheid, maar voer
de de sjah ook tot een grootheidswaan, die hem afsneed van
ieder contact met de werkelijkheid en het Iraanse volk", aldus
Ball. De consequenties van de wapenaankopen en de corruptie
van de sjah en de hem omringende kringen waren de "twee
meest in het oog lopende oorzaken van de instorting van de
sjah", schreeef hij vanuit New York. Hij leverde commentaar
op uitlatingen van Kissinger over Iran, die eerder verschenen.
Kissingers uitspraken waren vol feitelijke onjuistheden en
zwakke analyses", aldus Ball, die onderminister van buiten
landse zaken was onder John F. Kennedy en Lyndon B. Joh
nson. In tegenstelling tot Kissingers beweringen, schreef hij,
„heeft de Amerikaanse regering nooit gepropageerd dat de
sjah een coalitieregering moest scheppen". Geen enkele Ameri
kaanse afgezant heeft hem ooit in het openbaar of onder vier
ogen, zichtbaar of onzichtbaar, voorgesteld op te stappen en
president Carter heeft hem tot het einde toe onvoorwaardelijk
gesteund."
Ball schreef dat de Verenigde Staten voor de „daad van
dwaasheid" van Nixon en Kissinger in 1972 na de oliecrisis,
hebben moeten boeten, door de sjah zoveel en welke moderne
wapens hij maar wilde te laten kopen" omzichtig, men zou
„de obsessie van de sjah voor wapens streng in toom hebben
moeten houden". „In de 22 jaar van 1950 tot en met 1971
hielden wij onze totale wapenverkopen aan Iran beperkt tot
slechts 1,2 miljard dollar, maar in het korte tijdsbestek van
zeven jaar na Nixons zorgeloze besluit, sprongen onze geza
menlijke militaire verkopen omhoog tot ongeveer 16 keer die
hoeveelheid, ofwel 19,5 miljard dollar. Ball noemde het „onzin"
dat Kissinger meende dat de sjah getwijfeld moet hebben aan
de werkelijke Amerikaanse bedoelingen, toen hij besloot de
hem ter beschikking staande macht niet te gebruiken om de
revolutie krachtiger het hoofd te bieden.
„De reden dat de sjah de wapens niet opnam, was dat zijn
hele land tegen hem was en dat zijn leger uiteen begon te
vallen onder druk van twee tegenstrijdige loyaliteiten, zoals
thans is geschied. Het is dwaas te denken dat wij een gehate,
absolute vorst in het zadel zouden hebben kunnen houden
door militaire onderdrukking aan te moedigen. Dit was uitein
delijk een binnenlandse opstand, wat zou mijnheer Kissinger
hebben gedaan? De zesde vloot laten opstomen naar de Perzi
sche Golf? Aldus Ball.
Een vermoeide
Khomeini hij
moet de
komende
dagen rust
houden laat
zich omhelzen
door PLO-leider
Jasser Arafat.
ARAFAT DOOR KHOMEINI ONTVANGEN
TEHERAN (Rtr/DPA/AP) De islamitische
revolutionaire regering in Iran heeft gistera
vond bekend gemaakt, dat zij de diplomatie
ke betrekkingen met Iran verbroken heeft.
De maatregel werd bekend gemaakt nadat
premier Mehdi Barzagan in Teheran een ont
moeting had gehad met de Palestijnse leider
Jasser Arafat. Deze zei na afloop van het on
derhoud dat de nieuwe Iraanse machthebbers
hem hadden verzekerd dat de overwinning
van htm revolutie niet volledig zou zijn zo
lang ook de Palestijncn niet hun zin hebben
gekregen.
Arafat streeft er kennelijk naar een revolutio
naire anti-Israëlisch verbond tot stand te
brengen met het nieuwe bewind in Iran. Ara
fat die zaterdag verwelkomd werd door de re
ligieuze leider Khomeini, leek gisteravond op
zijn wenken te worden bediend toen een radi
ostation in Abadan in de Arabische taal aan
kondigde dat het Iraanse leger zich zal voegen
aan de kant van de Arabische legers en Pa
lestijnse guerillastrijders in hun strijd om de
zionistische staat te vernietigen.
Tegenover verslaggevers zei Arafat op het de
partement van Barzagan dat de „Iraanse revo
lutie misschien zal overslaan naar Palestina".
Israëlische functionarissen hebben zich eerder
deze week al bezorgd uitgelaten over de mo
gelijkheid dat een Islamitische regering in
Iran troepen zou sturen ter versterking van
de strijdmacht van de radicale Arabische lan
den langs Israëls oostgrens.
Koning Hassan II van Marokko heeft gezegd
dat hij niet zal ingaan op het verzoek van
Khomeini om sjah Reza Pahlavi uit te wijzen
en over te dragen aan het gezag in Teheran.
Khomeini liet in het afgelopen weekeinde we
ten dat hij om uitlevering zou vragen van van
de sjah. Deze zou terecht moeten staan voor
een islamitisch revolutionair tribunaal „we
gens misdaden, begaan tegen het Iraanse
volk".
Het mysterie rond het lot van de afgezette
Iraanse premier Sjapoer Bakhtiar werd giste
ren vergroot toen de staatsradio zijn eigen be
richt ontkende als zou hij zijn gearresteerd en
een gevangene zijn van de revolutie. De
Iraanse radio meldde dat nog steeds pogingen
worden ondernomen om Bakhtiar te vinden.
Hij is 38 dagen lang minister-president ge
weest alvorens hij werd weggevaagd. Kort na
de machtsovername door Khomeini en het
aantreden van de nieuwe premier Barzagan,
een oude vriend van Bakhtiar beiden had
den in de gevangenis gezeten wegens verzet
tegen de sjah had de radio gemeld dat
Bakhtiar zelfmoord had gepleegd. Daarna was
gemeld dat dat hij vanuit zijn schuilplaats
met Barzagan onderhandelde over voorwaar
den voor zijn overgave en op 13 februari
werd gemeld dat hij door revolutionaire troe
pen was gearresteerd.
De regering in Iran heeft nieuwe chefs be
noemd voor de marine, de politie en de ge
ndarmerie. De Keizerlijke Garde bekend om
zijn trouw aan de sjah is gisteren ontbonden
verklaard.
Een inwoner
van Teheran
barst in tranen
uit wanneer hij
erachter komt
dat een
bekende van
hem tijdens de
gevechten van
vorig week om
het leven is
gekomen. In de
lijkenhuizen
van Teheran
kunnen
nabestaanden
met behulp van
foto's nagaan
wie bij de
strijd is
omgekomen.
Brand
in ijs
gesmoord
Brand
weermannen in
New York
spuitenwater
op de gevels
vaneen
flatgebouw
waarin
woensdagavond
brand uitbrak.
Ze namen het
zekere voor het
onzekere tegen
het
nasmeulende
vuur en dat
leverde dit
ijzingwekkende
t plaatje op.
Napels wordt
gedesinfecteerd
NAPELS (ReuterUPI) -
Italiaanse militairen zijn za
terdag een desinfectie-cam
pagne begonnen in de volk
swijken van de Zuiditaliaan-
se stad Napels, waar zeker 64
baby's het afgelopen jaar zijn
overleden aan een virus-ziek
te.
Een team Italiaanse en bui
tenlandse deskundigen rap
porteerde onlangs dat de kin
dersterfte onder meer te wij
ten is aan de slechte sanitaire
toestanden, waardoor de
weerstand van de kinderen
afneemt. De soldaten be
sproeiden straten, klinieken,
scholen en openbare gebou
wen met een desinfecterend
middel.
Aanval van
Rhodesië op
vluchtelingen
kampen
LOESAKA (Reuter) Dc
Rhodesische luchtaanval van
zaterdag op Zambiaans
grondgebied was gericht te
gen twee vluchtelingenkam
pen in de buurt van de Zuid-
zambiaanse stad Livingstone
zo is in Zambia bekend ge
maakt.
Bij de bombardementen zijn
geen doden gevallen en zijn
twee mensen licht gewond ge
raakt. Op het moment van de
aanval waren de vluchtelin
gen niet in het kamp.
De verklaring is in tegen
spraak met een communiqué
dat werd uitgegeven door de
Rhodesische legerleiding. In
dat communiqué werd ver
klaard dat de aanval gericht
was tegen guerrillatroepen die
zich opmaakten uit Zambia
Rhodesië binnen te trekken.
Zwitsers
krijgen geen
bevoegdheid
kerncentrales
BERN (DPA) De Zwitserse
kiezers hebben zondag bij re
ferendum met een kleine
meerderheid een voorstel ver
worpen dat, indien aanvaard,
in feite een eind zou hebben
gemaakt aan het program tot
uitbreiding van het aantal
kerncentrales en de toekomst
van de bestaande vier instal
laties op losse schroeven zou
hebben gezet.
Met een meerderheid van
slechts 45.348 stemmen werd
in een referendum waaraan
een betrekkelijk hoog percen
tage van 49,2 van de stemge
rechtigden deelnam, een voor
stel van particulieren tot aan
passing van de grondwet af
gewezen, dat de bevolking
meer zeggenschap zou hebben
gegeven over de bouw van
nieuwe centrales. De initiatief
nemers wensten dat niet al
leen het plaatselijke gemeen
tebestuur, maar ook de inwo
ners van de kantons binnen
een straal van dertig km
goedkeuring zouden moeten
geven. Pas daarna zou het fe
derale parlement zich over de
zaak kunnen uitspreken.
AMERIKAANS CONGRES:
Washington - Het is zeer twijfelachtig of de
NAVO in staat zal zijn Europa in een con
ventionele oorlog te verdedigen tegen het
Warschaupact, zo concluderen twee studies
van het Amerikaanse congres. „Onze defensie
lijkt meer gebaseerd op hoop en wensen", al
dus een rapport van een subcommissie van
het huis van afgevaardigden over de stan
daardisering van de bewapening in de Navo-
landen. Door een tekort aan munitie en uit
rusting zal de NAVO het waarschijnlijk geen
30 dagen uithouden, aldus dit rapport.
Deze militaire zwakte zal nadelig werken voor
NAVO-landen in politieke confrontaties met
leden van het Pact van Warschau. De drie
procent stijging van de defensie-uitgaven (bui
ten de inflatie), die de NAVO zich tot doel
heeft gesteld, is een „politiek compromis". Zo
lang de Sowjets hun uitgaven met jaarlijks
vier procent verhogen, wordt alleen bereikt
dat het overwicht van het Warschaupact wat
langzamer toeneemt. „We strooien onszelf en
de mensen die op ons vertrouwen, zand in de
ogen als we niet ontwaken uit onze huidige
droomwereld", zo meent de subcommissie.
De subcommissie vraagt zich af of de Europe
se bondgenoten wel hun deel bijdragen aan
de gemeenschappelijke verdediging. „Zolang
de Verenigde Staten het leeuwendeel léveren
van de totale defensie-uitgaven, zijn de Ameri
kanen gerechtigd zich zorgen te maken over
de vraag of onze bondgenoten wel hun eerlijk
deel dragen van de last". De subcommissie
noemt het „ironisch dat de Amerkaanse rege
ring meer schijnt te weten over de Russische
begroting dan over de begrotingen van onze
bondgenoten".
Een studie van het begrotingsbureau van het
congres concludeert eveneens dat de conventi
onele defensie in Europa tekort schiet. Ameri
kaanse plannen om tegen 1983 voor 2,5 mil
jard aan militaire uitrusting in Europa te sta
tioneren kunnen er toe leiden dat de bondge
noten zich minder genoopt voelen zelf te voor
zien in de grote tekortkomingen.
De subcommissie van het huis meent dat hot
defensieplan voor de lange termijn, waarover
in mei overeenstemming werd bereikt, geen
bruikbare blauwdruk is voor het toekomstige
beleid. Plannen om de wapens te standaardi
seren en gezamenlijk te produceren zullen
nauwelijks een belangrijke besparing opleve
ren. De drie miljard dollar die hierdoor jaar
lijks kan worden uitgespaard is minder dan
twee procent van de totale defensie-uitgaven
van de bondgenoten.
