Alternatief" Puebla is optimistischer geworden Willem Duys: ik rook weer, maar nu wel verstandiger. Nieuwe agenda voor Puebla Strijd van kerk tegen ongerechtigheid eiste al duizenden doden Zweedse oud-premier Palme opmoordlijst" van Chileense DIN A PUEBLA (AFP) De strijd van de kerk tegen de Zuida- merikaanse machtsstructuren en tegen de ongerechtigheid heeft al duizenden slachtof fers geëist. Lange lijsten met de namen van die slachtof fers zijn voorgelegd aan de Latijnsamerikaanse bisschop penconferentie in Puebla. De lijst omvat 1500 namen van priesters en leken, die sedert de vorige bisschoppenconfe rentie in Medellin, in 1968, zijn vermoord. De organisatie „Dial", het centrum voor informatie over Zuid-Amerika, merkt op dat het gezien de omstandigheden in Zuid-Amerika niet in staat is geweest om de namen ge detailleerd met land, en per jaar te publiceren. Uit de data blijkt dat hoogte punten van onderdrukking beginnen in de periode van 1969/70 en voortduren tot 1975/76. „Dial" noemt het op vallend dat de vervolging van katholieke priesters en leken telkens oplaaide na rapporten van Rockefeller over Zuid- Amerika in 1969 en van de Rand Corporation in 1972. Rockefeller omschreef de ka tholieke kerk als „een macht geneigd tot verandering, zo nodig tot revolutionaire ver andering", en Rand Corpora tion vermeldde de rol van de kerk in de kritiek op het ka pitalisme als economisch sys teem en op de liberale demo cratie als politiek systeem. Volgens „Dial" zijn de namen van bisschoppen en priesters die het slachtoffer zijn gewor den van terreur praktisch compleet, dit in tegenstelling tot de namen van de leken. Op de lijst van de geestelij ken bevinden zich ook de na men van enkele dominees. WASHINGTON De voormalige Zweedse premier Olaf Pal me had vermoord moeten worden door een Chileense geheim agent. Dit meldt de Zweedse krant Dagens Nyheter woensdag. Volgens de Zweedse krant heeft de Amerikaan Townly tegen over de FBI toegegeven, dat hij van de Chileense geheime politie DINA opdracht had gekregen om Palme te ver moorden, tijdens een internationaal socialistisch congres in Madrid in 1975. Townly staat momenteel terecht in Washington voor de moord op de voormalige Chileense minister van bui tenlandse zaken, Letelier. Palme, leider van de Zweedse sociaal-democratische partij (op positie), behoorde tot een internationale groep van vooraan staande critici van het Pinochetregime, die op een dodenlijst was geplaatst, aldus de krant. De Chileense geheime politie heeft drie verbannen Chilenen vermoord, generaal Carlos Prats in Buenos Aires in september 1974, de politicus Bernardo Leigh ton in Rome in oktober 1975 en Orlando Letelier in Washington D.C. in september 1976. De DINA, geheime politie, werd in 1977 ontbonden na de schan dalen, die door de moorden veroorzaakt werden. Hennepgebruik oorzaak van blijvende ziekte verschijnselen GENEVE (REUTER) - De internationale narcotica con trole raad van de VN heeft gisteren verklaard, dat het gebruik van hennepprodukten blijvende ziekteverschijnselen kan veroorzaken. De raad sprak zijn veroordeling uit over regeringen, die een lak se houding aannemen ten op zichte van het gebruik van cannabisprodukten. In zijn jaarverslag signaleert de raad een verontrustend nieuw gebruik: het roken van hennep of tabak, vermengd met „cocapasta", een vorm van cocaine. Dit heeft bijzon der ernstige gevolgen voor de gezondheid. In 1977 werd een recordhoe- veelheid aan cannabisproduk ten onderschept. Alleen al in, Columbia, de VS en Mexicoi werd in 1977 2,273 ton in be slag genomen. In 1976 was dat 1,747 ton op de gehele wereld. Hoewel cannabis een enorm probleem vormt, laten rege ringen het gebruik ervan maar al te vaak oogluikend toe. Het gebruik van cannabis is, na alcoholgebruik, een van de voornaamste oorzaken van verkeersongevallen. Ook veel bedrijfsongevallen zijn te wij ten aan cannabisgebruik. Sid Vicious opnieuw op borgsom vrij NEW YORK In New York is gisteren bekendgemaakt dat Ex-Sex Pistol Sid Vicious (zijn echte naam is John Si mon Ritchie) op een borgsom van 50.000 dollar in vrijheid gesteld zou worden. Vicious bevond zich in verze kerde bewaring omdat hij er van beschuldigd wordt zijn vriendin, Nancy Spungen vo rig jaar oktober te hebben doodgestoken. Het is de twee de keer dat hij op borgsom vrij komt De eerste keer werd hij weer gearresteerd nadat hij de eigenaar van een discotheek was aangevallen. Tijdens de rechtzitting giste ren, verklaarde de advocaat van Vicious, dat deze een bloedproef ter beschikking zou stellen van de openbare aanklager. De proef wordt vergeleken met bloedresten uit de hotelkamer, waarin de jonge rockster zijn vriendin om het leven zou hebben ge bracht. •4 BUITENLANDLEOSE COURANT BASISGEMEENTEN KENMERKEND VOOR KERK IN LATIJNS-AMERIKA VRIJDAG 2 FEBRUAR11979 PAGINA 10 (Van onze speciale verslaggever Frans Wijnands) PUEBLA Puebla is de staat van de kerken, zeggen de toeristische folders. En daar is geen woord van gelogen. Op elke straathoek en elk plein staat een kerk, doorgaans in Spaans-koloniale stijl gebouwd. Pue bla is ook de hoofdstad van Volk swagen. Althans met die tekst wordt de bezoeker, komende uit de richting Mexico-City, welkom gehe ten; langs de highway ligt vlak bui ten Puebla een gigantisch Volkswa gen-complex, een formidabele motor voor de werkgelegenheid in deze bij na één miljoen inwoners tellende stad. Puebla heet voluit Puebla-van-de-en- gelen. Maar de engelachtige sfeer die de paus tijdens zijn bezoek aan Pue bla opriep, is grotendeels verdwenen. Want „duivelse" machten zijn bezig het goede verloop van de derde La tijns-Amerikaanse bisschoppenconfe rentie (Celam) die in Puebla gehou den wordt, te verstoren. Zo is ten minste de opvatting van iedereen, die liever met „gezag en orde" te maken heeft dan met sociale denk beelden over gelijkgerechtigheid. Puebla wordt gekenmerkt door verdeeldheid, zowel binnen als buiten de conferentiezaal. Een groot deel van de bisschoppen buigt zich bever niet of slechts noodgedwongen over thema's als „nationale veiligheid" en opvattin gen als de „bevrijdingstheologie". Dat roept spanningen op binnen de conferentie, temeer omdat de openingstoespraak van de paus ach teraf niet zo orthodox hoeft te worden uitge legd als aanvankebjk leek. Een vol jaar is de conferentie voorbereid. De geproduceerde werkdocumenten waren echter van een traditionele lijn, zodat de uitkomst van de conferentie voorspelbaar leek. Vandaar ook de genoegzame opmerking van kardinaal Baggio, de in het pausebjk gevolg meegeko men curiekardinaal, prefect van de bisschop, pen-congregatie in het Vaticaan. dat de eind documenten als het ware reeds getekend kon den worden. Groot gezag Maar zo eenvoudig lopen de zaken niet De Braziliaanse kardinaal Lorscheider die in de afgelopen jaren groot gezag in Vaticaanse kringen heeft opgebouwd, gebruikte al zijn in vloed en intellectueel gewicht om de koers van de conferentie om te buigen. Veel werkdocumenten verdwenen van tafel, en inplaats daarvan kwamen wel de thema's op de agenda die op deze conferentie thuishoren, zoals „nationale veiligheid", „evangelisatie en politiek", „het gezin". Daardoor kunnen de discussies interessanter worden en de resulta ten concreter voor iedereen die bezig is ook via de kerk het lot van miljoenen te verbeteren. Hoewel, over de discussies zelf komt weinig naar buiten. De informatie aan de bijna 3000 geaccrediteerde journalisten geschiedt via vage persconferenties, waar vragen beant woord worden die 's morgens al schriftelijk moeten zijn ingediend. Alternatief Verdeeldheid over de vraag hoe de verkondi ging van het evangelie in Zuid-Amerika moet geschieden, roept ook buiten de conferentie zaal discussie op, want er bestaat zoiets als een „alternatief' Puebla, het forum waar (be- vrijdings)theologen, priesters, missionarissen en leken elkaar treffen, toespreken en beluis teren; daar klinken onafgebroken de theorieën van de bevrijding van de massa. „Radicale" woorden, die felle reacties teweegbrengen. Ultra-rechtse krachten, om maar niet van fas cistische te spreken, deinsen er niet voor te rug deze „alternatieven" te bedreigen, met on heilspellende telefoontjes, met kreten en span doeken. Maar dat weerhoudt deze groeiende groep bewogen priesters en leken er niet van door te gaan met hun acties. Op de Zocal, zoals het voornaamste plein van Puebla heet, is Cencos gevestigd, een speciaal informatie- en documentatiecentrum. Het is gehuisvest op een bovenverdieping en je moet dwars door de ijssalon op de begane grond om, via kaal-betonnen trappen, de werkruim ten van Cencos te bereiken. Holle vertrekken, de wanden vol affiches die aangeklagend wij zen op de mistoestanden overal op het La tijns-Amerikaanse continent. deze vertrekken worden de dagelijkse „al ternatieve" nieuwsbulletins gemaakt. Er wordt commentaar geleverd op de persconferenties van Celam en er worden persconferenties ge organiseerd waar vooraanstaande theologen en pastorale werkers hun visie geven, mensen van diverse nationaliteit die doorgaans wel er gens in het continent „persona non grata" zijn geworden, in onmin leven met de overheid of met hun bisschop. Mensen als Joseph Com- blin, die in vele geschriften de situatie van de katholieke kerk in Zuid-Amerika beschilderd en becommentarieerd heeft, als Delle Valle en Guetierrez. Cencos staat onder de bezielende leiding van de Mexicaanse leek Icasa, die intertijd sa men met zijn echtgenote werd toegelaten op het tweede Vaticaanse Concilie. Ook het Crie. mede onder leiding van pater Leemrijse, is een informatiebron van betekenis geworden en des te belangrijker naarmate het nieuws uit de bisschoppenconferentie uitblijft. De „al ternatieve" gemeenschap is sinds enkele dagen een stuk optimistischer omdat de verhouding kerk-maatschappij onderwerp van discussie binnen Celam is geworden, en omdat de paus in zijn openingstoespraak regelmatig zo alge meen bleef, dat hij voldoende vrijheid voor de bisschoppen heeft gelaten om naar eigen in zicht en goeddunken te handelen. Wat heet radicaal? Toch bestaat er een uiterst merkwaardige ver houding tussen de bisschoppenconferentie en de „alternatieve, radicale groep". Het is alsof men bang is elkaar te kwetsen, elkaar open lijk aan te vallen. Er bestaan zelfs duidelijk samenwerkingsvor men tussen deze theologen en bepaalde bis schoppen. Kenmerkend voor de omzichtigheid die betracht wordt is ook het feit, dat de „be vrijdingstheologen" zich als het ware verbor gen houden en voor de pers niet of nauwe lijks te spreken zijn. „Och, wat heet radicaal. Het komt in Europa soms over alsof het allemaal marxistisch den kende personen zijn die niets liever willen dan de hele kerkelijke hiërachie omver te gooien", aldus een Europese waarnemer op het congres. „Het zijn mensen die volop in de praktijk van alledag staan en die onbarmhar tig wijzen op de sociale ongerechtigheid in de wereld. Die ook het rijke Westen de verwijten geven, dat er nog te weinig gedaan wordt aan een eerlijke Verdeling van de aardse goederen Ja mensen, laatst zei ik voor de vuist weg dat ik met roken zou stoppen. Ik heb het helaas maar twee weken volgehouden, maar ik rook nu wel verstandiger.'Teer'-en_ nicotine-armdus. En om de smaak heb ik Roxy Dual gekozen. Roxy Dual de lekkerste'teer- en nicotine-arme sigaret. Ook in menthol. en rijkdom". Dr. J. van Nieuwenhoven, witte pater, lector in Nijmegen en specialist inzake de (kerkelij ke) verhoudingen in Latijns-Amerika, is in Pu ebla een stuk optimistischer geworden dan hij voor de aanvang van de conferentie was. Hij baseerde, zijn vermoedens toen op de nogal behoudende teksten van de werkdocumenten. Hij constateert dat het uitstel van de confe rentie vanwege de plotselinge dood van paus Johannes Paulus I voordelig heeft gewerkt, of „nadelig" voor de traditionalisten die van Ce lam een voorgebakken product wilden maken. „In die paar maanden uitstel is enorm veel in formatie vanuit de basisgemeenten naar de conferentie-deelnemers gevloeid", aldus pater Van Nieuwenhoven. „Die basisgemeenten zijn kenmerkend voor de kerk in Zuid-Amerika. Ze hebben jiooit de in tentie om met de kerk te breken. Ze vinden doorgaans met hun bisschop een corresponde rende verstandhouding, omdat de bisschoppen niet de kerkelijke wet primair stellen, maar het grote belang van het groeiproces onder kennen. Dragers van het geloof In Nederland zijn de basisgemeenschappen vaak verzamelingen van kritische intellectue len die openlijk tegen wet en doctrine in gaan", aldus pater Van Nieuwenhoven. „In Latijns-Amerika hebben de leken de kerk al tijd gedragen, ze hebben in de evangelisatie een enorme bijdrage geleverd. De broeders en paters hebben hier de kerk gemaakt en niet de hiërarchie. Anders dan bij ons in Neder land, botsen de leken hier ook niet zo tegen de clerus. De leken hier voelen zich dragers van het geloof en zich verantwoordelijk voor de verdere verspreiding ervan, vanuit de ba sisgemeenten waar veel bisschoppen enthousi ast tegenover staan. Vergeet niet dat de La tijns-Amerikaanse kerk pas in 1899 in een Ro meins concilie „georganiseerd" werd, werd in gelijfd in de kerkelijke discipline". Puebla werd in 1530 gesticht, nadat enkele ja ren tevoren twaalf Franciscaner paters in de vallei van Mexico het evangelie verkondigd hadden. De paters werden volgens de overle vering de twaalf apostelen genoemd. Eeuwen later proberen bisschoppen, theologen en pas torale werkers een spraakverwarring te voor komen om in het belang van de vooruit gang van dit continent een en dezelfde taal te spreken op basis van dezelfde opvattingen. Lege Roxy pakjes kunnen tot I mei a.s. geld voor uw sportclub opleveren. Vraag uw bestuur. PUEBLA (AFP) - De gedele geerden op de Latijnsameri kaanse bisschoppenconferen tie in Puebla hebben giste ren, na een heftig debat tus sen voor- en tegenstanders van de zg. bevrijdingstheolo gie een werkschema goedge keurd dat afwijkt van het oorspronkelijke schema, dat was opgesteld door de con servatieve secretaris-generaal van Celam, mgr. Alfonso Lo pez Trujillo. De nu goedge keurde agenda omvat vijf al gemene discussiepunten, waarmee de bisschoppen zich nu gaan bezig houden: De realiteit van Latijns-Ame rika uit het oogpunt van de zielzorg; overwegingen over de leer; de evangelisatie van Latijns- Amerika; de Latijnsamerikaanse kerk in evangelisatie en missie nu en in de toekomst; de pastorale keuze. Waarnemers denken dat het vierde punt van deze agenda het meest explosief zal zijn, omdat daaronder punten val len als bijzondere rechten voor de armen, samenwerking met krachten van een plura listische maatschappij en vrij heid voor de individuele per soon (mensenrechten). Paus Johannes Paulus is gisteren bij zijn terugkeer in Rome verwelkomd door de demissionaire premier An- dreotti. De paus zei dat één gevoelen bij hem over heerst: dat van dankbaarheid. Voor zijn terugreis naar Rome had de paus nog vredesboodschappen ge stuurd naar vier Middenamerikaanse staten: Nicara gua, Cösta Rica, Guatemala en El Salvador.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 10