Polen terecht trots
op hun nieuwe Polonez
NIEUWE SERIEh
SCHUIFDAKEN
VOOR DE AUTO.
n
Fiat 131voortvarende
start van dieselavontuur
91
Korea rijdt met Pony Nederland binnen
BINNENLAND
LEIDSE COURANT/
DONDERDAG 1 FEBRUAR11979 PAGINA 6
-SIN
WÊÊÊÊÊÊÊÊ
Auto-industrie
bestond al
in 1935
Een Poolse auto-industrie
bestond al in 1935 toen
men er een Fiat-model
maakte. Chevrolets
assembleerde en lorries
e.d. fabriceerde naar eigen
ontwerp. In 1951 werd
begonnen met een
Russische auto in licentie
te bouwen, de Warszawa M
20 die ook werd
geëxporteerd, evenals de
daarop volgende modellen
223,224, een station-wagen
en een pick-up uitvoering.
Die export bleef overigens
beperkt tot landen in het
oostblok en bevriende
naties zoals Finland.
China e.d. In 1967 kwam
de eerste Polski Fiat van
de band. de 125Pen deze
wordt nog altijd,
aangepast en verbeterd,
gemaakt. Vorig jaar werd
het produktiecijfer 100.000
gehaald. Er werden er
bijna 70.000 van
geëxporteerd. In de
fabriek te Warschau maakt
men ook onderdelen voor
export naar o.a.
Joegoslavië en andere
landen. Met de nieuwe
Polonez hoopt men op
een stevige doorbraak naar
de westerse markten.
Ook Polen heeft een auto-industrie, al
merken wij er hier niet veel meer
van dan door de Poolse Fiat 135, een
stevige wagen die echter niet in grote
aantallen in Nederland wordt ver
kocht. Daar zou best eens verande
ring in kunnen komen, nu een nieu
weling zich aandient: de Polonez, een
buitengewoon fraai gelijnde wagen
die op de Amsterdamse RAI zijn op
wachting heeft gemaakt. Het is een
middenklasser met een 1500 cc motor,
die, evenals de Polski Fiat, in ons
land wordt geïmporteerd door de
oudste auto-importeur in ons land, de
thans 80-jarige Englebert in Voorscho
ten.
De Polen zijn uitermate trots op deze
nieuwe wagen, die gebouwd wordt in
de Fabryka Samoehodow Osobowych
te Warschau en die in ons land voor
een attractieve prijs van 14.495,-
wordt aangeboden.
In Polen zelf wordt de vooruitstrevend
gestyleerde Polonez (uit te spreken
als: Polonaise, hoewel de importeur er
een ander soort Frans van maakt met
de uitspraak Polonee) als een prestige
object beschouwd van een nieuwe ge
neratie autobouwers, die overigens
nog wel min of meer onder de vader
lijke vleugels van Fiat opereert. Het
model is door Italianen ontworpen en
geheel op westerse smaak geënt: een
gestroomlijnde fast-back met sierlijke
effectieve kunststof-bumpers rondom.
De Polonez kwam voor het eerst in
het daglicht op de Parij se autosalon
nadat in mei vorig jaar. de produktie
was gestart. De fabriek is nu in hoge
mate geautomatiseerd en dit jaar
hoopt men 40.000 exemplaren van de
band te laten komen. Englebert denkt
een afzet van 5000 stuks in ons land
te kunnen bereiken.
In een land als Polen gaat het alle
maal wat anders dan in een zoge
naamd kapitalistisch land. Zo zou men
verwachten dat de Polen meteen zou
den inhaken op de behoefte aan een
diesel-versie, maar nee, dat gebeurt
pas op lange termijn, zo vertelde ons
de directeur: in 1980 een drie-deurs
versie, in 1981 een coupé-model en pas
in 1983 wellicht een diesel-uitvoering.
Ook staan er in de eerstkomende ja
ren uitvoeringen van de Polonez met
1600, 1800 en 2000 cc motoren op het
programma.
De Polonez is 4.27 meter lang, heeft
een breedte van 165 cm met een wiel
basis van 251 cm. Het gewicht is rijk
laar 1140 kg. De wagen is technisch
aan een veilige kant gehouden: onaf
hankelijke voorwielophanging met
schroefveren en triangel draagarmen
en achter een starre as met half ellip
tische bladveren. Maar men heeft wel
degelijk dé westerse maatstaven in het
oog gehouden: schijfremmen op vier
wielen, gescheiden remcircuit, verstel
baar stuur, radiaal banden, polyure-
thene bumpers die een botsing tot 5
km per uur totaal opvangen, kreukel-
zone. automatische veiligheidsgordels,
halogeen mistlampen vóór en gewone
mistlampen achter, kindersloten op de
achterportieren, gelaagd glas in de
voorruit, tectylbehandeling e.d.
Ook bij het ontwerpen van het inte
rieur is men niet blijven steken in de
oostblok-filosofie: er is zelfs een zeke
re luxe in te ontdekken. Zo zijn er de
onmisbare hoofdsteunen en verstelba
re rugleuningen, een modern gesty-
leerd stuur en een dashboard met veel
goed ontworpen functies waaronder
een kwartsklokje en een tachometer.
Veel verklikkerlichtjes, een panneel-
lichtdimmer, een dagteller, alarmlam
pen, sigarenaansteker, ruitewissers
met twee snelheden, ook op de achter
ruit een wisser en tenslotte een radio
met speaker. Een verre van Spartaan
se wagen dus, bovendien, dank zij het
schuin aangebrachte korte versnelling
spookje, nog sportief aandoend ook.
Wat de motor betreft: een beproefde
viercilinder lijnmotor (1481 cc) met
een vermogen van 82 DIN-pk (60,3
kW), verbeterde Weber-carburateur,
automatishce elektrische koelventila-
tor, maximum snelheid 155 km per
uur. gesloten koelsysteem, brandstof
verbruik volgens fabrieksopgave 10,5
tot 12 liter per 100 km. De Polonez
heeft een vierversnellingsbak, aandrij
ving op de achterwielen. Een vijfbak
en een automaat komen te zijner tijd.
De onderzijde van de wagen is met
tectyl behandeld.
Een schuifdak in de auto is
meestal een kostbare geschie
denis. Dat geld betaalt men
niet zozeer voor het schuif-
mechanisme dan wel voor de
langdurige werktijd, want
het inbouwen is een zorgvul
dig karwei wil het dak geen
bron van ellende worden.
Voor de inbouw van een tra
ditioneel schuifdak wordt
meestal achttien uren uitge
trokken. De grootste schuif-
dakenfabrikant in ons land,
Vermeulen-Hollandia B.V.
toont op de RAI een nieuw
type dak onder de naam
Streamline.
De montagetechniek is anders
dan bi) de bekende schuifda-
ken. In plaats van beneden
naar boven wordt het dak
van boven naar beneden ge
monteerd. waardoor de in-
bouwtijd beperkt kan blijven
tot een dag. De Streamline
kost 990,- Het gevolg van
deze wijze van inbouw (op
dezelfde manier zoals ook het
Sky Sight schuifdak van de
zelfde fabrikant wordt opge
bouwd voor 825.-.) is dat op
het dak een rand van ander
halve millimeter ontstaat.
Deze wordt echter onzich
tbaar doordat er naderhand
vinyl overheen wordt geplakt
(eventueel met enige opvul
ling). Om nog een prijs te
noemen: een traditioneel
schuifdak. handbediend, komt
bij deze firma op 1.327,-
Nieuw soort open dak is ook
Amilïte, een Amerikaans pro-
dukt dat wordt geleverd door
Ellermeijer en Zn. B.V. te
Amsterdam. Het dak bestaat
uit gekleurd veiligheidsglas
met een UV-filter en is uit-
neembaar of ten dele te ope
nen voor ventilatie. Het in
bouwen duurt enkele uren.
Een enkelklappend dak kost
495.- (excl. BTW). Dezelfde
firma bouwt ook een Coenen
131 Diesel 2500 Super.
De technische ontwikkelingen
van de laatste jaren hebben
sterk in het voordeel gewerkt
van de dieselmotor. Vooral
op het terrein van kracht en
betrouwbaarheid. Daarnaast
is een relatief schone ver
branding in een tijdperk van
milieu- en luchtverontreini
ging een niet te onderschat
ten binnenkomertje. Het is
daarom niet verwonderlijk,
dat automobiel-producenten,
die vooralsnog nog niet van
zin zijn een stuk marktaan
deel in te leveren, volop in
de slag zijn gegaan om ook
op dieselgebied een fikse hap
uit de ruif te trekken.
Een duidelijk voorbeeld is
Fiat. Het is de Italiaanse fa
brikant in het recente verle
den niet voor de wind ge
gaan. In 1977 kon het merk
zich nog net als negende af
nemer in de vaderlandse top
tien handhaven. Een ontwik
keling, die er ongetwijfeld toe
heeft bijgedragen, dat Fiat
met grote voortvarendheid
zich in het dieselavontuur
heeft gestort En bepaald niet
op een kinderachtige manier.
In samenwerking met Alfa
Romeo en Savien is nabij het
Zuid Italiaanse Foggia een
splinternieuwe fabriek uit het
stoffige zand gestampt, waar
met de modernste middelen
massa's dieselmotoren gefa
briceerd zullen worden. Aan
vankelijk met een dagproduk-
tie van zevenhonderd en zo
snel mogelijk oploDend naar
duizend diesels per etmaal.
Op de Parijse auto-salon
werd de eerste diesel aan het
autovolk getoond, verpakt in
een Fiat 131. In het moeder
land is de verkoop inmiddels
gestart, direct na de jaarwis
seling ook in het buitenland.
De motor meet 2445 cc en is
goed voor 72 DIN-pk's. De 4
cilinders liggen in lijn met
een boring van 93 mm en een
slag van 90 mm
131 Diesel 2500 Panorama Super.
De kennismaking met de
nieuwe Fiat-hoop is bijzonder
bevallen. Niet in de laatste
plaats, omdat de fabrikant
erin is geslaagd enkele hin
derlijke karaktertrekken van
een dieselmotor te elimineren.
Zoals het klop-klop-klop-ge-
luid, dat zich bij een statio
nair toerental zo sterk mani
festeert. Bij de Fiat 131 wor
den de trommelvliezen beslist
niet bovenmatig gekieteld.
Een andere narigheid bij die
sels is het trage versnellen.
Ook dit heeft Fiat grotendeels
opgevangen. Zo lukte het de
wagen nog binnen de 38 sec.
vanuit een staande start de
eerste kilometer te laten over
bruggen De topsnelheid is
volgens fabrieksopgave 150
km per uur. De testwagen
kwam tot 160 op de teller.
Van 0 tot 100 km vergt 18
sec.
Bijzonder aangenaam is de
standaard ingebouwde 5-ver-
snellingsbak. Het geeft een
extra mogelijkheid het opti
male rendement uit de auto
te halen. De eerste versnelling
is erg kort, waardoor vrijwel
onmiddellijk naar 2 overge
schakeld kan worden. De vijf
is geen overdrive.
Als verbruik geeft Fiat op tot
80 km - 100 km: 5,2 liter
brandstof. Bij 100 km: 6.6 li
ter en bij 120 km: 8.5 liter.
Uiterlijk zijn de 131 Diesels te
onderscheiden van de benzi
neuitvoeringen door hun dub
bele koplampen en de verho
ging van de motorkap. En na
tuurlijk hebben ze forse
kunststof bumpers en erg
apart gestyleerde velgen.
Prijs 131 Diesel 2500 Super
en 131 Diesel 2500 Panorama
Super/ 21.990,-.
TXMET
BRANDSTOF
INJECTIE
Renault 20
en 30 met
vijf
versnellingen
Renault behoort tot de merken die zo
veel mogelijk aan de wensen van het
totale koperspubliek tegemoet wil ko
men. Voor 9.895,- kan de automobilist
met een smalle beurs reeds bij deze
Franse producent aan zijn gerief komen
met een Renault 4. Vervolgens spiraalt
de prijs van de „5", de „6", de „12", de
„14", de „15", de „16". de „17", de „18"
en de „20" op tot 32.295,- voor de Re
nault 30 TX. Een dezer dagen konden
de vaderlandse autojoumalisten met
deze luxueuse, uit de Renault 30 TS ge
ëvolueerde, nieu wel ing kennismaken.
De 30 TX is uitgerust met een brand
stof-injectie (Bosch K-Jetronik-systeem),
een elektronische ontsteking, een vijf-
versnellingsbak en licht metalen velgen.
Daarnaast zijn in het interieur vele ver
fijningen terug te vinden, zoals de fraaie
stoffen bekleding, verwarming voor de
passagiers achterin en een centrale elek
tromagnetische vergrendeling van de
portieren. Van de brandstof-injectie
wordt verwacht dat het leidt tot betere
prestaties, vergroting van het motorkop
pel bij lage snelheden en een verminde
ring van schadelijke uitlaatgassen.
Het is een voortreffelijke gedachte van
Renault, dat ze de 30 TX met een vijf-
versnellingsbak heeft uitgerust. Het ver
mogen is daardoor beter uit te buiten,
met als resultaat lager benzineverbruik
en een betere trekkracht! Nog beter dan
de 30 TX komt de vijf evenwel tot zijn
recht in de 20 TS. Tegelijk met zijn
duurdere broer kreeg deze uitvoering er
eveneens een extra gangwissel bij. Een
zes cilinder (een krachtbron van de 30
serie) is van nature al vrij rustig. Daar
door is het voordeel van een vijfde ver
snelling minder direct merkbaar. Bij een
4 cilinder ligt het duidelijk anders. Met
een vierbak is bij relatief hoge snelhe
den een kwaadaardig gebrom onder de
motorkap onontkoombaar. Het is frap
pant, hoe een versnellinkje meer daarin
tegemoet komt. De 20 TS is er plotse
ling een heel andere auto door gewor
den. In vergelijking met de „oude" TS
zijn de derde en vierde versnelling iets
ingekort. De eerste en tweede zijn daar
entegen gelijk gebleven. Het gevolg is.
dat er weliswaar wat meer tussen ..ge
knuppeld" moet worden, maar dit is te
verwaarlozen, gemeten naar het genoe
gen, dat de vijfbak in zich bergt. Hoe
wel de meerprijs voor de 20 TS nog
niet exact bekend is, denkt Renault Ne
derland, dat deze tussen de vijf- en zes
honderd gulden komt te liggen. Een te
gering verschil om er een buil aan te
vallen. Op basis van de bekende gege
vens mag worden verwacht, dat Renault
20 TS ongeveer 25 mille zal gaan kos
ten.
Op de RAI vindt men een
opvallend personenwagentje,
mooi van styling maar met
beperkte ruimte binnenin.
Het is de eerste Koreaanse
auto in ons land, een produkt
van Hyundai Motor Corp.. de
Pony, die al een jaar of vier
in produktie is en die nu
West-Europa moet gaan ver
overen nadat andere, eenvou
diger markten (Zuid-Amerika,
Afrika en delen van Azië) al
bewerkt zijn.
De wagen ziet er zeer aan
trekkelijk uit en is bovendien
niet hoog geprijsd, wat een
gevolg is van het merkwaar
dige feit, dat de auto uit een
land komt dat officieel ont
wikkelingsland is, zodat er
geen invoerrechten voor be
taald behoeven te worden en
dat scheelt zo'n zeshonderd
gulden in de prijs. Die prijs
is voor de goedkoopste uit
voering 11.600,- en voor de
iets luxueuzere 12.600,- Er
zit een 1238 cc motor in. Een
derde versie, met een 1439 cc
motor kost 13.400,-. Als we
reldprimeur wordt op de RAI
een vijf-deurs stationcar van
de Pony getoond en verderop
De Hyundai Pony, Korea's eersteling in Nederland.
in het jaar komen er nog ty
pen met motors van 1600 en
2000 cc.
Hyundai Motor is een onder
deel van een groot Koreaans
metaalconcern dat tal van
soorten machines maakt, bo
ten bouwt en andere acitivi-
teiten op staalgebied ontploo
it.De fabriek staat in Seoel
(Zuid-Korea dus) en heeft
zich voor de constructie van
de Pony (een proto-type stond
al in 1974 op de autotentoon
stelling in Turijn) tot tal van
landen gewend. Een jaar of
veertien geleden werd de fa
briek opgericht met veel En
gels kapitaal, waarna de per
sen in Frankrijk werden be
steld. Een ex-topman van Bri
tish Leyland bemoeide zich
met de Pony (de geringe
draaicirkel herinnert aan de
Triumph), het ontwerp kwam
van de Italiaan Giorgio Giu-
griaro, en de motor is met
enkele wijzigingen overgeno
men van Mitsubishi (Lancer).
De fabricage van de auto ge
beurt echter voor honderd
procent in Korea waar Hyun
dai overigens ook verscheide
ne soorten vrachtwagens
maakt en in het verleden al
Ford Cortina's en Grand Gra
nada's geassembleerd heeft.
De Pony wordt hier gedistri
bueerd door een Nederlandse,
in Leidschendam gevestigde
dochtermaatschappij van Hy
undai en men hoopt nog dit
jaar 2.500 wagens te verko
pen. De Pony heeft een lengte
van bijna vier meter en weegt
910 kilo. Als prestatie wordt
een top van 155 km/u opgege
ven. Al is de Pony dan geen
Japanse auto, hij heeft wel de
volledigheid in uitrusting, die
men van de wagens uit het
Verre Oosten gewend is. Zo
zijn dubbele koplampen,
staalradiaalbanden, achterruit-
verwarming, twee achteruit-
lampen, slaapstoelen, alarm-
üchten, aansteker, in hoogte
verstelbare stuurkolom, e.d.,
standaard.
Sunliner in. een stalen dal*
bekleed met vinyl, dat oji^
715,- komt (excl. BTW)
zij zal in het voorjaar begini^gj
nen met de introduktie var.^.
een inbouwschuifdak van hef
merk Britax dat elektrisch t^j
bedienen is en ongeveeL
1.700,-gaat kosten. uj v
Een glazen schuifdak heef^j
ook Vermeulen-Hollandia en
dan elektrisch bediend. Tusi
sen de lagen van het veilig-*^
heidsglas is een coating aan-
gebracht die zonnehitte buiten
houdt. Bovendien kan onder_
het glas een bekleed metalendl.
paneel worden geschoven.
Prijs 2.950,- (incL BTW) De4j^p
zelfde firma heeft een kantel
baar glaspaneel, de Sunroof^l-t
dat aan de voorzijde schar*-"
niert. Vermeulen-Hollandia,
(Haarlem)* rekent er 796.50,
voor (incl. BTW). fd!
üjoi
rd
Weer een contactpuntloos' de
elektronisch ontstekingssys- ha
teem, nu speciaal voor Itali-tn g
aanse automerken. Merk Mag-ghei
neti Marelli. Prijs 349 -mo«
(imp. Neita bv, postbus 27 hve
Breukelen). H e
Van dezelfde importeuritelli
Autovax-autoradio's-cassettes- de r
pelers die met een slede in deftüif
auto kunnen worden gezet engób;
er dus ook gemakkelijk uitge-- we
nomen kunnen worden om el- WO
ders (boot of caravan) te ge-rijei
bruiken. De
De Towi is een kleine spie-rt. 1
gel die op een deel van dek
reeds bestaande buitenspiegel&ne<
wordt geplakt en met de restte
van de spiegel een kleine ^Pf-
hoek maakt. Op die manier helt
verdwijnt de beruchte dode°Pe
hoek. In verschillende maten!
en vormen. Prijs 8.50 (imp.rt r
Techn bur Trevis. Goudse-uar
singel 248. Rotterdam). £en(
Een nieuwe ruggesteun i
voor de auto. Deze (verstelba-°et
re) Schukra-steun kan over^ert
de stoelleuning worden gehan-ts
gen. Binnenkort ook als in-ma
bouwsysteem leverbaar. fiate
Van dezelfde importeur
(Ellermeyer en zn. bv. H.J.E-
Wenckebachweg 75, Amster-1
dam-Weespertrekvaart) ook
een auto-capuchon ofwel een
parkeerhoes van 100 procent -i
polyamide en luchtdoorlatend. I
In het midden zit een elasti-^-'^
sche band zodat de hoes goed
om de auto sluit, ook bij harj
de wind. jn(
Voorlopig geen verplichting K
tot gelaagd glas als voorruit^'
van de auto. heeft minister'
Tuinman meegedeeld. Van de ste
in 1977 nieuw verkochte su-|scj
to's was overigens al ruim de
helft van gelaagd glas voor-|erz
zien.
Het nieuwe model van de.u:;
Volvo 242 GT is nu uitgerust agt
met de nieuw ontworpen
B23E motor, een krachtbron
die een vermogen van 103 kW!-"
(140 DIN pk) levert. Het is
een 2,3 liter motor met boven
liggende nokkenas, boring 96
mm. De GT onderscheidt zich O
van de andere Volvo-modellen L»,
dooi* ronde koplampen. een'<ir'
zilverkleurige grille met ver- ï|f]
zonken verstralers. Standaard
is een vier versnellingsbak
met overdrive, spoiler aan de
voorkant, licht metalen velgen t
en stuurbekrachtiger. De prijs
is 33.445,-. i
De Rover 3500 wordt ini
het vervolg geleverd met licht I
metalen wielen. De prijzen
zijn daarom aangepast: de i
handgeschakelde 3500 kost
£6.950,- ewn de automaat^»'
38.950.-. H
De Triumph Spitfire heeft
van nu af aan standaard vijf
inch stalen wielen. Tot nu toe, -
bandenmaat is ongewijzigd
155 SR 13.
Er is een nieuw elektro
nisch ontstekingssysteem
voor alle 4-, 6- en 8-cilinder- r1
motoren van Mobilec. op del
markt gebracht onder de
naam Magnum. Wordt gele-1
verd met een speciaal ontwik- p
kelde bobine. Zelfmontage Pe
voor wie een beetje handig is, 7
is mogelijk want er zit een 3
Nederlandse handleiding bij i®"
Prijs 258,- (imp. Ripaults j®
Ltd.. Mercuriusweg 13. Barne-
veld).
De nieuwe Fiat Ritmo is |a.
in ons land leverbaar. Het
moet dé grote concurrent
worden van VW Golf, Simca l3»
Horizon en Renault 14. De sc
goedkoopste ligt juist onder
de 13.000,- (de driedeurs 65
L). de duurste met vijf deu
ren en een vijfversnellingsbak
kost 15.980,- (afleveringskos-
ten 225.-). Keuze uit 1300 en
1500 cc-motor.
Er is nu ook een vijf cilin
der diesel-uitvoering van de
Audi 100 te krijgen. Vermo
gen 70 pk (51 kW). De nok- F
kenas wordt door een getande
riem aangedreven. Er zijn vijf
modellen leverbaar. De een
voudigste L 5D kost 29.718,-
de duurste CD5D 38.155.-.
De top ligt op 150 km per
uur. verbruik naar DIN-maat-
stafl 12,2.
Louwman en Parqui over-
wegen de kleine Suzuki-perso-
nenauto op de Nederlandse
markt te brengen, een twee-
deurs wagentje met een 900
cc motor achterin en een top
van maar liefst 165 km per