Pater H. Leemrijse: geen sprake van
,,schaduwconferende"in Puebla
Paus: bezittende klasse
moet delen met de armen
COMMENTAREN VERDEELD
OVER TOESPRAAK PAUS
STERILISATIE
Eindelijk licht in zaak—Oetker
—buitenland
Carter en Deng
maken weg vrij
voor brede
samenwerking
Europese Commissie akkoord met
crisis plan olievoorziening
Deel 1: De vrouw
BEIERS LANDDAGLID VAN
SPIONAGE VERDACHT
sinaL
LEIDSE COURANT/
WOENSDAG 31 JANUAR11979 PAGINA 7
n pol
ermi
)p hi
Kiebl
am er
ifera
mtvar
se ka
heide
•s va;
oede
n ve
)t al
ve
ai
te k
v;
;tenn
vriei
te)
d(
era ei
PUEBLA - „Wij willen helemaal geen „al
ternatieve Celam-conferentie", en er is geen
sprake van een georganiseerd congres van
progressieve, laat staan marxistische pries
ters en leken. Wat wij willen is binnen de
Celam en de kerk onze stem laten horen."
Pater Herman Leemrijse (van het H. Hart)
is niet zo gelukkig met de hardnekkige be
richten dat er in de Mexicaanse stad Puebla
een soort „schaduwkabinet" zou opereren,
als tegenhanger van de Latijns-Amerikaanse
bisschoppenconferentie (Celam) die momen
teel in diezelfde stad aan de gang is. De
aartsbisschop van Puebla heeft al twee bij
eenkomsten afgelast van priesters, die een
gelijktijdige conferentie willen houden, om
dat zij hem vooraf geen toestemming had
den gevraagd.
„Wat wij willen is dat binnen de assemblé
volledige pluriformiteit kan bestaan. Dat
niet alleen de traditionele opvattingen gel
den, maar dat ook andere stemmen gehoord
worden."
Pater Leemrijse is sinds drie jaar pastoraal
actief in Mexico-city. In de weekeinden ver
richt hij pastoraal werk in Cuernavaca, een
stad die ongeveer vijftig kilometer ten zui
den van Mexico-city ligt.
Bisschop van deze stad is Sergio Mendez
Arceo, „Don Sergio", die in het doorgaans
niet zo progressief denkende Mexicaanse
episcopaat een uitzonderlijke plaats inneemt.
Zijn aandringen op een meer sociale hou
ding van de kerk en de kerkelijke hiërar
chie wordt hem niet in dank afgenomen,
maar door zijn opvattingen is hij wel een
voortrekker geworden in de groeiende groep
priesters en leken die ijvert voor een beter
lot van de massa op het Zuidamerikaanse
continent.
Tot die groep behoort ook pater Leemrijse
en als hij van „wij" spreekt bedoelt hij de
priesters en leken die de Celam-conferentie
met de nodige argwaan volgen. De langduri
ge voorbereidingen en vergaderdocumenten
hebben inderdaad aanleiding gegeven tot
scepsis. Te veel immers klonk de stem van
de traditie door. „Er werd officieel nauwe
lijks plaats ingeruimd voor meer afwijken
de, meer progressieve opvattingen", aldus
pater Leemrijse.
Ook de directeur van het Centro Nacional
de Communicacion Social (Cencos), José Al
varez Icaza, ontkent het functioneren van
een „alternatief' congres. Icaza vormt met
zijn bureau een uitermate belangrijke infor
matie-schakel over de religieus-sociale toe
standen in Mexico en andere Latijnsameri-
kaanse landen. Gisteren beschuldigde hij de
reactionaire pers van het verspreiden van
gefantaseerde en paniek veroorzakende pu-
blikaties. „Alsof „dissidente" priesters bezig
zouden zijn het marxisme in de Zuidameri
kaanse kerk te halen".
Begrijpelijk dat in progressieve kringen de
pauselijke redevoeringen van de eerste da
gen als teleurstellend zijn ervaren, „maar
maandag is een heel andere dag geweest",
aldus pater Leemrijse. „Bij de Indianen in
Oaxaca heeft de paus veel nadruk gelegd
op de rol van de leek in de kerk, eerder
heeft hij dingen gezegd, die in dit wereld
deel nogal merkwaardig klinken. Ik denk
dat de paus nog te veel zaken door een
Poolse bril ziet Logisch, hij moet meer tijd
hebben zich te oriënteren."
In Puebla zelf proberen groepen demon
stranten regelmatig hun meningen aan de
conferentie-deelnemers te vertellen, met
spandoeken en pamfletten. Ultra-rechtse
groepen vroegen in spreekkoor om betrek
kingen met het Vaticaan: „Vaticano si,
Kremlin no". Anders-georiënteerde groepen
waarschuwden tegen een „Lefebvre-effect"
op de conferentie: het terugkeren naar vroe
gere traditioneel-hierarchische structuren en
opvattingen. Eén en ander heeft tot gevolg
dat het Seminario Palafoxiano waar de con
ferentie gehouden wordt, nog strenger be
waakt wordt. Voor onbevoegden is het on
mogelijk binnen te komen. Dat komt de
meest deelnemers trouwens goed uit, omdat
zij op dit moment niets voelen voor com
mentaar, of zich gebonden voelen aan een
solidaire zwijgplicht gedurende de conferen
tie.
Diepe aandacht van jeugdige franciscanen voor de toespraak van
de paus gisteren in Guadelajara. Zij deden in aandacht niet
onder voor het standbeeld, waartegen zij leunen en dat niet voor
hen.
In een dichte sneeuwbui van confetti heeft paus Johannes Pau-
lus II gisteren een tocht gemaakt door Guadelajara, de tweede
stad van Mexico. Ook nu weer werd zijn bezoek gekenmerkt
door de enthousiaste belangstelling van honderdduizenden Me
xicanen.
PUEBLA „Een verwachte en gewen
ste toelichting". Zo noemden de kardi
nalen Baggio uit Rome en Lorscheider
uit Brazilië, presidenten van de CE
LAM, in een persconferentie de toe
spraak van de paus ter opening van de
conferentie van Latijnsamerikaanse
bisschoppen.
Volgens Zuidamerikaanse perscommen
taren evenwel is de toespraak met te
leurstelling ontvangen door de vele bis
schoppen, priesters, religieuzen en le
ken, die na Medellin in 1968 hun krach
ten hebben gegeven aan het bewustma-
kingsproces van het volk en aan de
strijd tegen de overheersing van de
machthebbers en de internationals. Dit
ontwaken van het kerkelijk besef lijkt
volgens de perscommentaren nu te zijn
afgeremd door hetgeen de paus heeft
gezegd, zo niet voor altijd dan toch
voor lange tijd.
Curie-kardinaal Baggio heeft de theolo
gie van de bevrijding bestempeld als
een „afwijking" van de resultaten van
Medellin. Jorge Alvarez Izaca, voorma
lig medewerker van de paus en woord
voerder van de progressieve christenen
in Mexico, meent echter, dat de verkla
ringen van de paus geen radicale ver
oordeling van deze theologie inhouden.
Volgens hem is de boodschap van paus
Johannes Paulus II veel duidelijker en
beter dan die welke paus Paulus VI
destijds in Medellin tot de armen van
Latijns-Amerika richtte.
Guadelajara Onder opnieuw
overweldigende belangsteling
en enthousiasme van honderd
duizenden heeft paus Johannes
Paulus II gisteren een bezoek
gebracht aan Guadelajara, de
tweede stad van Mexico met
anderhalf miljoen inwoners.
Onder meer sprak hij daar honderddui
zend arbeiders toe. Hij zei het billijk te
vinden, dat de arbeider opkomt voor
zijn rechten, maar, zo zei hij, de arbei
der moet ook beseffen, dat hij plichten
te vervullen heeft. Hij noemde arbeid
geen vloek, maar een zegen, een roe
ping om de wereld om te vormen tot
een wereld van vrede en rechtvaardig
heid.
Tijdens een bezoek aan een krottenwijk
stelde hij, dat de bezittende klasse moet
delen met de armen. „Wie de middelen
heeft en zich christen voelt, moet meer
gerechtigheid doen en zijn goederen de
len met degenen, die onvoldoende voed
sel en kleding hebben of geen mens
waardige woning, onderwijs en werk,
met degenen aan wie alles ontDreekt,
wat de menselijke persoon waardigheid
geeft".
Minutenlang duurde de luidruchtige begroeting door de menigte, die het Jalisco-
stadion van Guadelaraja vulde, toen de paus daar een toespraak kwam houden en
vooraf in een karakteristiek gebaar de toejuichingen beantwoordde.
In Mexico had hij in de ochtend erop
aangedrongen het probleem van het
analfabetisme in Latijns-Amerika on
middellijk en met voortvarendheid aan
te pakken. Na een ontmoeting met stu
denten en journalisten in Mexico-Stad
vertrekt de paus vandaag weer naar
Rome, via een korte stop op de Baha-
ma-eilanden. Vanavond laat wordt hij
in Italië terugverwacht
brste minister Ian Smith van
hodesië bij het uitbrengen van
in stem.
Ilanke
Maitliodesièrs
es.
ais'Jezen voor zwart
leerderheids-
-i
wind
HLISBURY (UPI) De
ke kiesgerechtigden van
hodesië hebben met zeer
fote meerderheid van stem-
jen gisteren hun fiat gege-
t aan de ontwerp-grondwet
(or een zwart meerderheids-
stuur van Zimbabwe-Rho-
jsië. Ongeveer 70% van de
4.000 blanke stemgerechtig-
i nam aan het referendum
fel; toen de uitslag van 37
de 50 kiesdistricten be-
1 was, had ruim 85 pet ja
:gd. Premier Smith, die
had gezworen dat in
geen duizend jaar er een
fart meerderheidsbewind in
'desië zou komen, noemde
uitslag een overwinning
n het gezonde verstand.
jft waren vermoedelijk de
'fitste verkiezingen waaraan
Jen blanken konden deelne-
fen. Volgende week komt het
1 meerderheid blanke parie
tent. bijeen om de ontwerp-
ïondwet te bekrachtigen, in
'1 worden algemene verkie-
igen gehouden waaraan
jast 250.000 blanken ook 6,7
pijoen zwarten mogen deel-
":men.
twee voornaamste groepe-
frgen die geijverd hebben
tor verwerping van de ont-
fcrp-grondwet, de rechtse
hodesische actiepartij en de
Vraal-conservatieve alliantie
'dt ons land", hebben laten
eten dat ze zichzelf zullen
Qtbinden. De leider van de
iepartij, Ina Bursey, zei
ft het Rhodesische volk zijn
1 aan de duivel heeft ver-
fcht.
WASHINGTON (Rtr/UPI) - Terwijl de Chi
nese vice-premier Deng Xiaoping (oude spel
ling: Teng Hsiao-ping) een Amerikaanse tele
visiester aan het worden is, hebben hij en
president Carter gisteren de basis gelegd
voor een bilaterale samenwerking op breed
terrein. Nog geen maand nadat beide landen
besloten hun betrekkingen te normaliseren en
tot officiële wederzijdse erkenning over te
gaan, zijn er volgens de woorden van Deng
grote perspectieven voor de samenwerking
tussen beide landen op het politieke, econo
mische, wetenschappelijke en culturele vlak.
Overigens zal er vrijwel zeker geen slotcom
muniqué op het bezoek volgen. De krasse uit
spraken van Deng aan het Russische adres
(„de Poolbeer moet bedwongen worden door
de vorming van een gezamenlijk front van
China, het Westen en Japan") hebben de be
trekkingen tussen Washington en Moskou al
voldoende belast. De Verenigde Staten en de
Sovjet-Unie staan op het punt een nieuw
SALT-akkoord over de wederzijdse afrem
ming van de kernbewapening te sluiten. Car
ter heeft Deng van de noodzaak van een der
gelijk akkoord voor het Westen weten te over
tuigen, al nam de Chinese vice-premier niets
terug van zijn woorden over Moskou.
Tegenover de Congresleden heeft Deng verze
kerd dat zijn land streeft naar een vréedzame
eenwording met Taiwan en dat het eiland veel
van zijn zelfstandige bevoegdheden (een lokale
Vice-premier Deng van de Chinese Volksrepubliek
voelt zich, ondanks zijn bescheiden gestalte, in
het minst niet gëintimideerd, toen hij in Washing
ton kennis maakte met enige opgeschoten kna
pen, leden van de bekende basketbalploeg Har
lem Globetrotters.
regering, een soort leger en een vrije handel
volgens kapitalistisch systeem) kan behouden.
Overigens garandeerde Deng niet dat China
in de toekomst in het geheel geen machtsmid
delen zal gebruiken tegen de nationalistische
regering.
BRUSSEL Binnen de EEG
is met ingang van vandaag
een crisismechnaisme in wer
king om de olievoorziening
in de negen-lidstaten te rege
len. De Europese Commissie
is gisteren akkoord gegaan
met een voorstel daartoe van
Nederland, Frankrijk en Bel
gië. Uitgangspunt is de han
del in olieproducten tussen
de negen landen te volgen
via een stelsel van vergun
ningen, om eventuele crisissi
tuaties rond de olievoorzie
ning vroegtijdig te signale
ren.
Ondanks de tagr.atie m de
oiie-aanvoer uit Iran is er nog
geen sprake van een dergelij
ke crisis.De meeste industrie
landen beschikken nog over
voorraden en verscheidene
OPEC-landen hebben toege
zegd eventuele tekorten aan
te zullen vullen. Ook zijn er
nog een aantal olietankers uit
Iran op weg naar west-Euro
pa. Deze tankers werden gela
den nog voor het uitbreken
van de stakingen.
Op het ministerie van econo
mische zaken werd nadrukke
lijk gesteld dat het EEG-plan
in deze fase veel meer be
doeld is om greep te krijgen
op de oliestroom, dan om de
lid-staten nu al beperkende
maatregelen od te leeeen.
In West-Duitsland het land
dat door een eventuele cisis
het meest benadeeld zou zijn,
gelden overigens nu al hogere
prijzen voor olie. Met name
in dit land is men bang dat
het door de Europese Com-
s.missie genomen besluit, de in
voer van olie in West-Duits-
land nu al aan banden zal
leggen.
ADVERTENTIE
Deze week in Libelle het eerste
artikel over sterilisatie. Lees het
openhartige verhaal van een jonge
moeder (2 kinderen) die zich vijf jaar
geleden liet steriliseren. Ze vertelt
hoe ze via lang praten met haar
man tot die beslissing kwam en
wat het voor haar betekende. Een
gynaecoloog vertelt over de me
dische aspecten van de operatie.
Volgende week alles over de
sterilisatie van de man.
Libelle overal te koop fl,60.
MÜNCHEN (REUTER/AFP) De jacht op
spionnen in de Duitse bondsrepubliek heeft
zich uitgebreid tot de deelstaat Beieren, waar
gisteren de Landdag op verzoek van het par
ket van de federale procureur-generaal in
Karlsruhe de onschendbaarheid heeft opgehe
ven van het Landdaglid de 58-jarige dr. Frie-
drich Cremer.
Deze sociaaldemocratische afgevaardigde die
sinds 1966 deel uitmaakt van de Beierse
Landdag, is tevens burgemeester van Leng-
furt. Ook is hij voorzitter van het sociaalde
mocratisch genootschap van artsen en apothe
kers in Beieren en ondervoorzitter van het
landelijk bestuur van deze organisatie.
De leiding van de Beierse Landdag werd vori
ge week donderdag ingelicht over de verden
king tegen dr. Cremer. Deze afgevaardigde
werd die dag voor het laatst gezien. Hij zei
toen dat hij om gezondheidsredenen wellicht
een kuur zou gaan volgen. Gisteren waren hij,
noch de andere leden van zijn gezin in hun
woonplaats te bereiken.
Naar het parket in Karlsruhe meedeelde,
heeft de verdenking tegen dr. Cremer niets te
maken met het overlopen naar het westen van
een functionaris van de Oostduitse geheime
dienst, Werner Stiller, op 20 januari jl.
Syrië en Irak
Op weg naar
eenheid
DAMASCUS (Reuter) Syrië
en Irak hebben bekendge
maakt dat zij een defensie-
verdrag hebben gesloten en
van plan zijn zich tot één
staat te verenigen.
De twee landen zeggen in een
gemeenschappelijke verkla
ring, uitgegeven na drie da
gen van topoverleg, dat zij
hun besprekingen spoedig in
Bagdad zullen voortzetten om
formules op te stellen voor
constitutionele en politieke
eenheid. De Arabische een
heid blijft hun voornaamste
doel en wat genoemd wordt
het verraad van de Egypti
sche leiders die vrede met Is
raël willen, moet bestraft
worden. Syrië en Irak vormen
één gebied, aldus de verkla
ring.
Virusziekte in Napels
eist vijftigste dode
NAPELS (Rcuter-UPI)
Door de dood van nog drie
kleine kinderen is het aantal
kleuters dat in Napels en
omgeving aan een geheimzin
nige virusziekte overleden is
gisteren tot 50 gestegen.
Het dodelijke virus tast de
ademshalingswegen van de
kinderen, variërend in leeftijd
van een paar maanden tot 2.5
jaar aan, waarna zij hoge
koorts krijgen en heftig moé
ten braken. Zij raken in een
coma en sterven dan. Alle
kleuters die de ziekte tot nu
toe hebben gekregen, komen
uit de achterbuurten van Na-
(Van onze correspondent
Ami van Vree)
BONN Voor het eerst na meer aan
twee jaar schijnt er enig licht geko
men te zijn in de spectaculairste af
persingszaak uit de geschiedenis van
de Duitse criminaliteit. Gisteren is
namelijk in München een 37-jarige
werkloze bedrijfseconoom gearres
teerd die er ernstig van wordt ver
dacht betrokken te zijn geweest bij
de ontvoering van de miljonairszoon
Richard Oetker in december 1976 die
voor het fabelachtige losgeld van 21
miljoen Mark het grootste wat ooit
in de Bondsrepubliek werd uitgekeerd
zwaar gewond werd vrijgelaten na
dat hij geruime tijd in een kleine
houten kist had opgesloten gezeten.
Ondanks intensieve naspeuringen en
het uitloven van een beloning van
430.000 DM ontbrak van de daders en
van het losgeld tot nu toe ieder spoor.
Circa 5000 tips uit de bevolking lever
den evenmin iets op
De man die nu is gearresteerd, een
Duitser van Joegoslavische afkomst,
zou het schuimrubber hebben gekocht
waarmee de houten kist bekleed was
en ook de auto, een Opel Commodore,
waarin het slachtoffer was aangetrof
fen. Eveneens zou de man in minstens
zeven gevallen herkend zijn toen hij
1000 DM-biljetten, waarin het losgeld
was uitgekeerd, m Beieren en Oosten
rijk uitgaf. De politie probeert nu te
weten te komen waar de man zich in
de tijd van de ontvoering ophield en
met wie hij omging.
De toen 26-jarige Oetker, telg uit het
bekende geslacht van levensmiddelen-
fabrikanten, liep tijdens zijn ongemak
kelijke gevangenschap mede als ge
volg van stroomstoten ernstig letsel
aan hart- en vaatsysteem op, alsmede
verschillende fracturen. Hij is hiervan
nog altijd niet hersteld. De opsporing
door de Beierse politie werd tot nu
toe voornamelijk gekenmerkt door een
onverkwikkelijke reeks blunders, mis
lukkingen en competentiegeschillen.
