Khomeini houdt vast
aan terugkeer naar Iran
Chinese kapitalistenkrijgen geld terug
Brits ziekenhuis stuurt
kankerpatiënten naar hui
Beul in Zuid-Afrika
heeft volop werk
Nixon en Teng, oude lotgenoten, ontmoeten elkaar
Duitsers reageren
goeddeels positief
op Holocaust
BUITENLAND
LEIDSE COURANT/;
VRIJDAG 26 JANUAR11979
PAGINA 10
PEKING (Reuter) De Chinese
overheid zal geld en eigendommen
teruggeven aan vroegere kapitalis
ten van wie dat tijdens de culture
le revolutie is afgenomen. Dit
heeft het persbureau Nieuw China
gemeld.
Deze politieke omwenteling wordt
gezien als een nieuwe stap om de
medewerking te krijgen van men
sen met commerciële en industriële
ervaring bij het Chinese modernise
ringsprogramma. Het schijnt ook
een wenk te zijn voor Chinezen in
het buitenland, met name in Tai
wan, dat kapitalisten in het nieuwe
China kunnen rekenen op een eer
lijk aandeel.
Vroegere zakenlieden en industrië
len, op een hoop gegooid onder de
naam „nationale bourgeoisie", kun
nen rekenen op betaling van ach
terstallige inkomsten, die zij te goed
hebben sedert bij het begin van de
culturele revolutie in 1966 op hun
salarissen werd besnoeid.
Een en ander is bekendgemaakt
door het lid van het politburo Ulan-
fu op een bijeenkomst in Peking
die werd bijgewoond door „onge
veer 200 van de grootste kapitalis
ten en vooraanstaande leden van
democratische partijen". De „natio
nale bourgeoisie zal grote sommen
terugkrijgen in bankdeposito's en
eigendommen, die werden geconfis-
ceerd.tijdens de grote culturele
revolutie", aldus Nieuw China.
Het meeste geld was aan de betrok
kenen uitgekeerd toen de regering
hun ondernemingen had opgekocht
na de communistische overwinning
in 1949.
Schuldig aan de confiscatie waren,
aldus de melding, zoals doorgaans,
wijlen minister van defensie Lin
Biao (Lin Piao) en de „bende van
vier".
Brown: Russen
verhogen hun
kernpotentieel
WASHINGTON, (ap) - De
Amerikaanse minister van
defensie Harold Brown heeft
gisteren in zijn rede tot het
congres verklaard dat de
Sowjet-Unie „sneller dan wij
vorig jaar verwacht hadden"
nieuwe raketten met meer
kernkopper aan het uitrusten
is en bovendien de nauwkeu
righeid van deze raketten
heeft verhoogd.
„De groei van de Russische
inspanningen op militair ter
rein is potentieel erg gevaar
lijk voor ons. Ondanks hun
toegenomen militaire inspan
ningen hebben de Sowjets
echter nog niets bereikt dat
lijkt op een militaire vernieti
gingskracht" aldus Brown.
Tanzania
verovert stad
in Oeganda
NAIROBI (Reuter-Upi) Pre
sident Idi Amin van Oeganda
heeft gezegd dat strijdkrach
ten van Tanzania tot 5 km in
Oeganda zijn binnengedron
gen en een stad aan de grens
hebben ingenomen.
Het is voor de tweede keer in
■"drie maanden dat de twee
landen in strijd gewikkeld
zijn ten westen van het Victo-
riameer. In november bezette
Oeganda een stuk Tanzani-
aanse grond, maar trok zich
onder diplomatieke druk te
rug.
Nieu w Zeeland:
geen vliegende
schotels
AUCKLAND (UPI) De
vreemde lichten die verleden
maand aan de noordwestkust
van Nieuw Zeeland zijn
waargenomen, waren geen
vliegende schotels, zo heeft
de luchtmacht van Nieuw
Zeeland meegedeeld.
Plaatselijke televisieploegen
hadden de onverklaarbare
lichten op de film vastgelegd
en gezegd dat zij voor het
eerst in de geschiedenis beel
den hadden gemaakt van een
vliegende schotel.
In december en begin januari
waren de omstandigheden in
de atmosfeer zodanig dat ze
konden leiden tot vreemde ef
fecten op de radar, aldus het
rapport van de luchtmacht.
WEER MASSALE DEMONSTRATIES VOOR GEESTELIJKE LEIDER
TEHERAN, PARIJS Ondanks het ver
bod van de Iraanse militaire leiding op
het houden van bijeenkomsten is er
vanmorgen in Teheran weer massaal ge
demonstreerd voor Khomeini. Direct na
het aflopen van het nachtelijk uitgaans
verbod verzamelden zich honderdduizen
den mensen bij de door militairen afge
sloten luchthaven. Khomeini werd van
morgen door hen in Teheran verwacht.
Er ontstond bijna een gewapende con
frontatie tussen de mensenzee en het le
ger. De spanning verminderde wat toen
de bevelvoerende kolonel een kleurenfo
to van Khomeini aannnam en deze aan
zijn tank bevestigde.
De vooralsnog bij Parijs in ballingschap
levende Iraanse geestelijke leider ayatol
lah Khomeini heeft gistermiddag ver
klaard naar Iran te zullen terugkeren
zodra de luchthavens in Iran voorlo
pig tot zondag dicht weer open zijn,
zelfs wanneer dit zou betekenen dat er
bloed gaat vloeien.
„Als er bloed moet vloeien, zal ik de
eerste zijn om het mijne te vergieten
voor mijn land", zo zei hij tegenover de
pers bij zijn verblijfplaats in Neauphle-
Le-Chateau. „Wanneer ik meen dat het
nodig is zal ik het volk vertellen hoe
het moet vechten", aldus Khomeiny.
Hij noemde de sluiting tot zondag van
de luchthavens „verraad van de rege-
ring-Bakhtiar". Op de vraag of zijn op
roep tevens een aansporing tot het be
ginnen van een heilige oorlog betekende
antwoordde Khomeini „nog niet".
Aanhangers van Khomeiny en de leger
leiding van Iran onderhandelen „sedert
enkele dagen over de samenwerking tus
sen de militairen en het volk". Dit werd
gisteren in Teheran onthuld door hoge
geestelijken op een persconferentie.
Volgens de geestelijken heeft Khomeini
toestemming gegeven voor de onderhan
delingen. Men zei dat het niet in tegen
spraak met de weigering van Khomeini
omdat men het leger beschouwt als „een
leger van het volk dat gevoelsmatig de
revolutie steunt".
De geestelijke leiders onder wie de in
vloedrijkste, de ayatolla Taleghani, zei
dat zaterdag „een beslissing genomen zal
worden" over die samenwerking wanneer
ook dan nog de luchthavens gesloten zul
len blijven.
De Iraanse regering gaf donderdag leger
en politie opdracht de bepalingen van de
staat van beleg weer strikt toe te passen
in de gebieden waar deze nog van
kracht is. Met name moet nauwlettend
op naleving van de avondklok tot vijf
uur in de ochtend worden toegezien.
„Elke betoging waar geen toestemming
voor is verleend, is verboden".
Itussen zijn er duidelijk aanwijzingen dat
de anti-Khomeini in Iran op gang aan
het komen is. De tegenstanders van Kho
meini hebben zich een maand lang koest
gehouden.
Het eerste teken was gisteren de grote
demonstratie in Teheran waaraan werd
deelgenomen door enige tienduizenden
mensen, tegenstanders van de vorming
van een islamitische republiek zoals Kho
meini wil.
De demonstranten getuigden luide van
hun steun aan de huidige premier Bakh-
tiar die door hen wordt beschouwd als
een liberaal en toch gematigd man aan
wie de kans gegeven moet worden zijn
werk voort te zetten en te tonen wat hij
waard is. De demonstranten die zich
goeddeels rustig hielden, kregen op hun
weg nu en dan applaus van politieman
nen en militairen.
Demonstranten voor de regering-Bakhtiar worden toegejuichd door militairen in Teheran
CDU kritiseert
opheffing van
radicalenbesluit
(Van onze correspondent)
BONN Tijdens de begro
tingsdebatten in de Duitse
Bondsdag heeft de CDU/CSU-
oppositie bij monde van Al
fred Dregger gisteren scherpe
kritiek laten horen op het be
sluit van de regering-Schmidt
om het zogenaamde radicalen-
besluit van 1972 op te heffen
en voortaan af te zien van
het BVD-onderzoek bij sollici
taties naar overheidsfuncties.
„Dat verandert de kwaliteit
van de Bondsrepubliek", al
dus Dregger; „van een strijd
lustige wordt het een toegee
flijke democratie die buigt
voor de druk van anti-demo
craten". Minister Baum van
binnenlandse zaken beschul
digde Dregger van bangmake
rij. Volgens -hem heeft de
Bondsrepubliek geen behoefte
aan onkritische ambtenaren.
Succes voor
Rode Khmers
BANGKOK (AP) - De nieu
we regering van Cambodja
heeft in de hoofdstad een
overwinningsfeest op touw ge
zet, waarin de Vietnamese bij
drage aan de verjaging van
de regering Pol Pot werd toe
gegeven. Toch duren de ge
vechten bij de steden Kom-
pong Som en Kampot Cham
in het oosten, rond Battam-
bang in het noordwesten en
rond Takeo ten zuiden van
Phnom Penh nog in alle he
vigheid voort. Volgens het
omvergeworpen regime zijn
drie noordoostelijke provin
cies bijna geheel heroverd,
waarbij meer dan 10.000 Viet-
namezen zouden zijn gedood.
Sovjet-Unie
bouwt kernkruiser
WASHINGTON (DPA) Op
een werf aan de Oostzee
wordt op het ogenblik een
door kernenergie aangedreven
zware kruiser voor de Sovjet-
Unie gebouwd, zo heeft de
Amerikaanse minister van de
fensie Brown gisteren meege
deeld. Het zou de eerste Rus
sische door kernenergie aan
gedreven oorlogsbodem zijn
met een tonnage dat twee
maal zo groot is als de nor
male Sovjet-kruisers en een
waterverplaatsing hebben van
20.000 ton.
Hoela-hoela in de sneeuw
Ondanks sneeuw en koude huppelt deze welgeschapen jon
dame vrolijk in hoela-hoeladracht door de dreven van Hy<
park in Londen. Dit overigens minder voor haar eigen gem
gen, maar meer om de verkoop van een bepaalde zon nee
me te stimuleren.
(Van onze correspondent)
BONN De Amerikaanse film „Holocaust" waarvan gis
vond de derde aflevering op de Westduitse televisie veri
is heeft talrijke tot nu toe onbekende dokumenten ov<
vernietiging van de joden tijdens Wereldoorlog II aai
licht gebracht.
Zij werden bijeengebracht door Duitse soldaten, die geti
waren geweest van de massamoorden op de joden, maa
nu toe niet hadden gedurfd deze bewijsstukken openba
maken.
De dokumenten waren vergezeld van brieven, waarin de si
ten getuigden, dat het werkelijk zo was als in de film
caust" vertoond werd. Een van de brieven vatte de zin
kan u verzekeren, dat de scènes, waarin de verbranding
joden in een synagoge vertoond werd, op waarheid ben
Ik was er zelf bij".
Een andere getuige telefoneerde naar de studio van
duitse televisie: „Ik was erbij toen talrijke joden doodge
ten werden".
Terwijl na de tweede uitzending het aantal reacties, di
film positief beoordeelde sterk steeg, nam gisteravond ni
derde deel het aanta» negatieve commentaren weer toe.
Talrijke toeschouwers belden de studio op om de verantv
delijken mee te delen, dat zij nu eindelijk hun rust w
hebben of met de vraag: „Waarom brengt men nu deze
Het is eindelijk tijd de andere zijde van de medaille te
zien".
Er waren ook kijkers, die vroegen: „Wanneer hebben wij
schuld nu eigenlijk gedelgd?"
Het meest merkwaardige fenomeen van „Holocaust" is, d
nog nooit zoveel toeschouwers sinds het bestaan van de t
sie op een uitzending gereageerd hebben. Tot gisteravoni
belden 7.000 mensen de studio op om hun mening kenba
maken. Vele duizenden anderen gaven hun pogingen oio
studio te bereiken wegens de geblokkeerde lijnen op.
Terwijl velen van de toeschouwers hun diepe smart oveK
gebeurde betuigden, bleef toch het kernpunt van de rea>
„We besmeuren alleen maar onszelf" en „Deze film is®
schande voor het Duitse volk", terwijl een vrouwelijke)®
schouwer de studio liet weten: „Men had alle joden md
ombrengen".
Het voormalige concentratiekamp Dachau bij München r
STAKERS VERHINDEREN TRANSPORT VOEDSEL EN MEDICAMENT?
KAAPSTAD (ANP) - Ook
voor het jaar 1978 heeft
Zuid-Afrika de betwistbare
eer ontvangen van alle lan
den in de wereld de meeste
doodvonnissen te hebben vol
trokken. Per week werden
twee tot drie mensen op de
centrale plaats voor terecht
stellingen in de gevangenis
van Pretoria opgehangen: in
totaal 132 mensen. Van die
132 was er slechts één blan
ke: de 27-jarige Ronald Coo
per, die een 12-jarige jongen
sexueel had misbruikt en
daarna had gewurgd.
"Er zijn geen precieze cijfers
bekend van de laatste paar
jaar, maar zeker is wel dat
het jaarlijkse gemiddelde van
voltrokken doodvonnissen
sinds 1966, toen er 67 geregi
streerd werden, het aantal
verdubbeld is en al lange tijd
minstens 100 per jaar be
draagt. In 1968 waren het er
116. In 1970 stond in een rap-,
port van de Zuidafrikaanse
Raad van Kerken: „Bijna de
helft van alle terechtstelling
ter wereld" werden in Zuid-
Afrika uitgevoerd.
De 131 opgehangenen, die
niet blank waren, waren
kleurling (26) en zwart (105).
De doodstraf in Zuid-Afrika
staat niet alleen op criminele
daden zoals moord, roof, ge
weldpleging en verkrachting,
maar ook op politieke delic
ten zoals het deelnemen aan
samenzwering tegen de staat
of aan aanslagen. Er zijn in
totaal veertien misdrijven,
waar de doodstraf op staat.
Waarnemers zien de raciale
onderdrukking en de sociale
onrechtvaardigheid als oor
zaak voor de stijging van de
criminaliteit in het algemeen
en het feit dat bijna alle ter
dood gebracht niet-blanken
Zuid-Afrika kent twee be-
roepsbeulen, wier naam zorg
vuldig geheim worden gehou
den, een derde, die met pensi
oen is, oefent zijn vroegere
beroep nog in de weekeinden
uit in de zwarte buurlanden
Botswana, Lesotho en Swazi
land.
Carter waarschuwt voor gevaren van inflatie
WASHINGTON (Reuter) President Carter
gelooft dat de samenhang van het Ameri
kaanse economische en sociale leven zal wor
den verbroken als de inflatie niet tot staan
wordt gebracht.
Hij zegt dat in zijn jaarlijkse economische
boodschap aan het Amerikaase Congres. Hij
herhaalt daarin eerdere ramingen voor een
tragere ecomische groei en slechts geringe
vorderingen in wat naar zijn mening een lang
durige strijd tegen de inflatie gaat worden.
Protest tegen
beeldschermen
in de V.N.
NEW YORK (Upi) Ty.
pisten die zich zorgen ma
ken over mogelijke scha
delijke gevolgen voor hun
gezondheid door het wer
ken met beeldschermen
bij de V.N. hebben don
derdag het werk verlaten,
waardoor alle werk van
de algemene vergadering
gisteren moest worden ge
staakt, een dag voordat
de 33ste vergadering zou
worden beëindigd.
Een woordvoerder van de
vakbond waarschuwde
dat deze actie wel beperkt
is en slechts om een en
kele kwestie gaat, meer
actie kan worden gevoerd
om andere grieven.
Een functionaris van de
V.N. zei dat alle mogelij
ke concessies gedaan zijn.
„Ofwel de typisten komen
terug, of zij krijgen niet
uitbetaald en huren wij
andere mensen om hun
werk af te maken", zei
hij.
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN Hoewel de sociale onrust
hoogtij viert, heeft de Britse Labour-re-
gering de steun van het Lagerhuis ge
kregen voor haar weigering de noodtoes
tand af te kondigen. De conservatieve
oppositie onder leiding van Margaret
Thatcher had geëist dat de regering
„haar verantwoordelijkheid zou inzien"
in deze periode van sociale onrust en
„het gezag van het parlement" zou her
stellen.
Sommige leden van het kabinet Callag-
han zijn wel geschrokken van de ernsti
ge gevolgen van de toenemende sociale
onrust. Volgens bepaalde geruchten heeft
in de schoot van de socialistische rege
ring het woord „ontslagneming" al enke
le keren geklonken. Voorlopig vestigen
de ministers evenwel hun hoop op on
derhandelingen met de centrale van Brit
se vakverenigingen (het TUC), die vol
gende week zullen plaats vinden, met het
doel een compromis te vinden dat de
vakbeweging opnieuw zou kunnen ver
zoenen met de Labour-politiek inzake
prijzen en lonen.
Twee ministers, Merlyn Rees (Binnen
landse zaken) en David Ennals (Volksge
zondheid), hebben toch al gezinspeeld op
een mogelijk gebruik van troepen. Rees
zei in het Lagerhuis, dat militaire con-
vooien ingezet zouden kunnen worden
voor het transport van dringende genees
middelen.
Minister Ennals van zijn kant heeft het
stakende niet-medische personeel van het
Koningin Elizabeth-ziekenhuis van Bir
mingham doeltreffend bedreigd met een
actie van het leger om een blokkade te
breken. Sinds zondagavond werken in
dat ziekenhuis nog slechts vijf brancar
diers en één chauffeur. De overige leden
van het niet-medische personeel hebben
stakersposten uitgezet om het normale
werk in het ziekenhuis te kunnen verhin
deren.
Het vuile linnen wordt niet meer gewas
sen. Er heerste gisteren een ernstig ge
brek aan vers voedsel en andere essen
tiële dingen, zoals geneesmiddelen. Onge
veer 75 patiënten, onder wie een I
zieken dat aan kanker lijdt, werdeif
huis gestuurd, omdat het niet meeP
gelijk was hen de behandeling te j
die ze nodig hadden. De dokters i
van oordeel, dat sommige zieken!
gang van zaken niet lang zouden
ven. Een chirurg heeft bekend gel
tijdens de staking geen vakbondsni
meer te zullen behandelen.
De regering in Londen is daar er|
geschrokken. Minister Ennals liet i
dat hij rechtstreeks zou ingrijpen, z
probleem niet snel opgelost
departement onthulde, dat desnoodf1
pen naar het bewuste ziekenhui
stuurd zouden worden. Na dit
kwam het stakingscomité van h
medische personeel snel bijeen,
sloot de stakersposten opdracht te
alle essentiële goederen door te laten, i
Inmiddels hebben de Britten
koop toe een mijnstaking in het
zicht. De vakbondsleiders van de£
werkers hebben gisteren vernomeC
slechts 15 miljoen pond beschikb*
om de lonen van hun leden te verhoger
RAF-leden in
hongerstaking
BSRLIJN (ATP) - Drie
Westduitse extremisten, die in
de speciaal beveiligde gevan
genis van Stuttgart-Stamm-
heim opgesloten zitten, zijn
-gisteren voor onbepaalde
duur in hongerstaking ge
gaan. G ün ter Sonnenberg,
Siegfried Haag en Roland
Mayer willen met hun actie
protesteren tegen het door de
fevangenisautoriteiten aan
onnenberg opgelegd totale
isolement. Hoewel de artsen
hebben bepaald dat het voor
Sonnenberg van levensbelang
is dat hij regelmatig mense
lijk contct houdt.
WASHINGTON Richard M. Nixon zal,
viereneenhalf jaar nadat hij gedwongen
werd ontslag te nemen als president van
Amerika, in grote stijl terugkeren naar
het Witte Huis. Nixon heeft namelijk een
uitnodiging aanvaard voor het bijwonen
van het banket dat maandag in Washing
ton gehouden zal worden ter ere van de
Chinese vice-premier Teng Sjiao-ping.
President Carter heeft meermalen gezegd
dat Nixon zijn ambt „in ongenade" moest
neerleggen, maar wat dat betreft heeft hij
een goede vriend aan Teng, die bijna even
vaak als Nixon werd vernederd en daarna
weer in ere hersteld.
De Chinezen hebben in feite Nixon het
eerste duwtje gegeven op zijn lange weg
terug naar de gunst van het volk, toen zij
hem in 1976, precies vier jaar na zijn op
zienbarende staatsbezoek, vroegen nog
eens naar hun land te komen. Dat Mao Ni
xon uitnodigde en niet zijn opvolger Ge
rald Ford bracht de toenmalige president
enigszins in verlegenheid, want indirect gaf
de Chinese leider hiermee te kennen dat
het normalisatieproces hem niet snel ge
noeg ging.
Nixon kreeg Teng in 1976 echter niet te
zien, want die werd juist in die tijd op de
muurkranten weer eens beschuldigd van
revisionisme.
Het zal overigens niet de eerste keer zijn
dat Nixon een bezoek aflegt aan Washing
ton sedert hij op 9 augustus 1974 voor het
laatst karakteristiek zijn handen ophief en
vervolgens in een helicopter stapte. Een
jaar geleden was hij in de hoofdstad voor
de begrafenis van Hubert Humphrey. Hij
was toen te zien op de televisie. Nixon zat
vlak naast Gerald Ford in het Kapitool.
Washington gaf op die manier te kennen
dat Nixon niet langer genegeerd kon wor
den. Op de muren van de stad werd Ni
xon echter veroordeeld, en op de straten
verschenen groepjes demonstranten die
zich hadden aangekleed in de stijl van de
zestiger jaren, en ook de kreten van die
Vietnam-tijd herhaalden: „Weg met Ni
xon!" en „Stop de bombardementen!" La
ter bleek het allemaal mee te vallen. De
„demonstranten" waren figuranten in een
film over het leven van Charles Cölson.
D(
Deze was Nixons adviseur voor br'
landse aangelegenheden, speelde een'r'
rol in het Watergate-schandaal, enP
volgens eigen zeggen in de gevaP
„herboren" als christen. P
In het afgelopen jaar heeft Nixoifcj
steeds meer gerehabiliteerd. Hij hik
New York een persconferentie over V»
landse politiek, hield een door de Lf
televisie uitgezonden interview en b^p
in Engeland de universiteit van Oxford
Copyright The G
