,/e kunt een VN- verzoek niet
zo maar naast je neerleggen
Bulgaarse
chauffeurs
stranden in
Europoort
Zuidamerikaans
meisje mag
niet bij
moeder blijven
AALMOEZENIER QUERELLE MEE NAAR LIBANON
Bataljon naar Libanon
egeleidingsteams voor schuilkelders
gfNNENLAND'
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 18 JANUAR11979 PAGINA
ychiatrische
tiënten
irden extra
dupeerd
ïcasso-
)Sten van
gen fonds-
ijdrage
hechts
miljoen"
HAAG De incasso-
en van de vijf gulden ei-
bijdrage voor zieken-
Isverzekerden bij zieken-
opname zullen ongeveer
niljoen gulden bedragen,
heeft staatssecretaris me-
iw Veder-Smit van Volks-
ndheid vanochtend voor
Vara-radio gezegd. Vol-
i de staatssecretaris blij
de incasso-kosten ver on-
de totale opbrengst van
operatie (ruim honderd
oen per jaar), zodat dit
belemmering voor het
oit kan zijn.
de Tweede Kamer werd
er deze week getwijfeld
le opbrengst van de om-
jen operatie niet teniet
aan zou worden door de
sso-kosten. De fractie van
in de Tweede Kamer
ft de staatssecretaris van-
schriftelijk verzocht om
plan om de eigen bijdrage
april te laten ingaan, op
chorten. D'66 wil wacvh-
tot de totstandkoming van
harmonisch en integraal
voor de kostenbeheer-
in de gezondheidszorg,
rom de Tweede Kamer
lopen najaar in een CDA-
e heeft gevraagd,
ihiatrische patiënten vre-
extra te worden gedu-
d door de eigen bijdrage
5.00 per verpleegdag.
vinden dat hun toch al
lig rooskleurige financiële
tie niet nog verder mag
ien aangetast. Dit blijkt
;r meer uit een standpunt
een regionale raad van
rleg van patientenraden in
Herland gisteren heeft in-
pmen. In hun argumenta-
Rvijzen de vertegenwoordi-
k van de patiënten erop
velen van hen worden
pleegd op basis van ver
dingen via de algemene
bijzondere ziektenkosten.
vel door hen veelal een
ring wordt genoten moet
ran een zeer belangrijk
I worden ingeleverd omdat
wetgever er vanuit gaat
bij volledige of nagenoeg
edige verpleging aanrien-
op de kosten van leven-
lerhoud (huur, voeding
wordt bespaard. Volgens
Regionaal Overleg Patiën-
aden resteert daarna on-
ler 230.- zak- en kleed
per maand, maar daarop
nimmer de nieuwe
regeling van toepassing
den omdat van dit weini-
;eld ook nog moet worden
laard om een terugkeer in
maatschappij mogelijk te
ten.
99
Van een onzer verslaggevers)
ASSEN Eén van de weinige mili
tairen die met bet 44ste bataljon uit
Zuidlaren naar de Libanon vertrekt
en daarbij over oorlogservaring be
schikt, is de 50-jarige aalmoezenier
K. Querelle uit Assen. De geestelijke
verbleef namelijk als dienstplichtige
in bet voormalig Nederlandsch Indië
en maakte daar ook de politionele
acties mee. „Ik weet daarom don
ders goed wat deze jongens momen
teel doormaken en voelen en aan
welke twijfels zij onderhevig zijn",
zegt bij.
Aalmoezenier Querelle is momenteel
in de Johan Willem Friso-Kazerne in
Assen gelegerd en heeft er al tien
dienstjaren bij Defensie opzitten.
Over vier jaar hoopt hij af te
zwaaien en nog een tijdje als pastoor
te fungeren.
Over de uitzending naar de Libanon,
zegt de aalmoezenier: „Enerzijds
trekt zo'n uitzending je enorm aan.
Het is een avontuur. Je ziet wat van
de wereld en het gevaar trekt je ook
nog eens een tikje aan als een soort
magneet. Maar anderzijds zijn daar
ook de ogenblikken van angst, dat je
het niet ziet zitten en denkt: kon ik
maar gewoon bij moeder thuis blij
ven".
De aalmoezenier krijgt straks in Li
banon steun van zijn protestantse
collega ds. Stam uit Zuidlaren. Sa
men zullen zij daar het bataljon de
nodige geestelijke steun geven.
,Maar niet van die lange preken ot
verhalen over Onze Lieve Heer,
hoor", zegt hij. „Die knapen hebben
liever dat je er bent om de huis-,
tuin- en keukenproblemen aan te ho
ren. Als zij een rotklus moeten op
knappen, moet je er zijn en zorgen
voor een stuk contact met het thuis
front. Dat is ook van enorm belang".
Hij zal van morgen af in Zuidlaren
zeker geconfronteerd worden met
soldaten die met zichzelf in de knoei
zitten. Hij zal dan naar beste weten
advies moeten geven.
Wat vindt hij zelf van de uitzending?
„Ik vind het een positieve zaak. Een
dergelijk verzoek van de VN kun je
niet naast je neerleggen. Natuurlijk
begrijp ik, dat vooral veel ouders
angst hebbenMaar als je daar over
heen kijkt naar het grote internatio
nale belang, dan moet je dat niet
vergeten. Onze uitzending kan bete
kenen, dat wij de wereldvrede in
stand houden".
De aalmoezenier zegt er overigens
van bewust te zijn, dat hij met zijn
jongens een zware taak krijgt met
grote risico's. „Toch zal ik proberen
hen duidelijk te maken dat zij een
goede zaak dienen
In alle discussies over het uitzenden
naar Libanon krijgt de mening sterk
de overhand, dat de legerleiding gro
te aandacht dient te besteden aan se
rieuze verzoeken van militairen, om
niet te worden uitgezonden. Zeker
wanneer deze verzoeken afkomstig
zijn van dienstplichtigen, die zich
niet hebben opgegeven voor het die
nen bij een VN-eenheid. Dit klemt
des te meer, omdat er volgens inge
wijden voldoende vrijwilligers bereid
zijn naar Libanon te gaan.
Overigens geldt aldus verschillende
organisaties, zoals „Kerk en Vrede",
en „Pax Christi", de wet Gewetens
bezwaren ook voor militairen die
hun dienstplicht vervullen en naar
Libanon worden uitgezonden. Na er
kenning van het gewetensbezwaar zal
dan wel vervangende dienst moeten
worden vervuld, gelijk aan achttien
maanden en twintig dagen, maar met
aftrek van de al vervulde diensttijd,
aldus deze organisaties.
Onze Parijse correspondent meldt,
dat van de Franse VN-eenheid in Li
banon er vier zijn omgekomen: drie
tijdens militaire acties en éii bij een
ongeval. Verder vielen er 25 gewon
den, waarvan 15 eveneens tijdens mi
litaire acties. De meeste slachtoffers
vielen in de eerste weken van hun
verblijf in het gebied. De laatste tijd
is de situatie er relatief rustig. Ver
moedelijk trekken de Fransen zich
eind deze maand terug, aldus onze
Parijse correspondent, die eraan toe
voegde dat het Franse ministerie van
defensie weinig over zijn VN-eenheid
wil loslaten.
In Utrecht is onder leiding van de
ex-beroepsmilitair J. F. Oltmans een
comité „Verzet tegen Libanon" opge
richt. Volgens de oprichter, die zelf
een dienstplichtige zoon heeft, kreeg
hij al steun van tweehonderd ouders
van dienstplichtigen en van ongeveer
honderd ex-beroepsmilitairen. Het co
mité staat niet negatief tegenover uit
zending naar Libanon, maar dan wel
met een eenheid van liefst ervaren
beroepsmilitrairen.
RODE KRUIS ZORGT VOOR
WATER EN MEDICIJNEN
HET zenden van een Nederlands bataljon naar de VN-
vredesmacht in Libanon heeft in Nederland al veel stof
doen opwaaien. De „jongens" zouden veel te jong zijn;
er zouden alleen vrijwilligers gestuurd moeten worden;
er zouden alleen beroepskrachten moeten worden ge
zonden; de soldaten van het betrokken bataljon zouden
nooit geweten hebben dat hun eenheid een speciale VN-
taak zou kunnen krijgen. De overigens begrijpelijke
emoties zijn opgelaaid.
MAAR voordat beoordeeld kan worden of de gebruikte
argumenten terecht zijn, moet een aantal vragen beant
woord worden. Bijvoorbeeld: vallen er onverantwoorde
gaten in de in Nederland achterblijvende strijdmacht
indien uitsluitend beroepsmilitairen zouden worden ge
stuurd? En gaat er veel van de kracht van het te zen
den bataljon verloren als dat uitsluitend uit samenge
raapte, niet op elkaar ingespeelde vrijwilligers zou
bestaan?
DEZE en andere vragen worden waarschijnlijk volgen
de week beantwoord, in het overleg dat de meest be
trokken bewindslieden zullen hebben met de Tweede
Kamer. Nu al kan in ieder geval geconcludeerd wor
den, dat de theoretische voorbereiding van het deelne
men door Nederland aan VN-vredesmachten, verbeterd
moet worden. Dan kan het niet meer voorkomen dat
dienstplichtigen, die voor de Zuidlaarder kazerne heb
ben gekozen om dicht bij huis te zijn, straks van bijna
alle Nederlandse militairen juist het verst van huis ra
ken, zonder vooraf nadrukkelijk op die mogelijkheid te
zijn gewezen.
DE legerleiding doet er inmiddels verstandig aan, om
bij het uiteindelijk aanwijzen van de militairen die naar
Libanon gaan, veel rekening te houden met bezwaren.
Als een deel van de uitgezonden troepen met bezwaard
gemoed vertrekt, komt dat de slagvaardigheid van het
bataljon niet ten goede. Voor zover dat mogelijk is
kunnen bezwaarden van het bataljon dan beter vervan
gen worden door gemotiveerde vrijwilligers.
Met af een toe een wandelingetje door het koude havengebied proberen de Bul
gaarse chauffeurs de tijd te doden.
Rotterdam (ANP) Het
Rode Kruis in Rotterdam
heeft ervoor gezorgd dat
ongeveer 160 in Europoort
gestrande Bulgaarse
chauffeurs het niet hoe
ven stellen zonder drink
water of medische verzor
ging. De chauffeurs wach
ten met hun opleggers op
vracht die met North Sea
Ferries uit Engeland moe
ten komen. Door de sta
kingen daar moeten zij
misschien nog dagen lang
in het havengebied bivak
keren.
Alle chauffeurs zijn met hun
wagens bij elkaar gezet op
het terrein van North Sea
Ferries. Ze brengen de mees
te tijd door in hun cabine en
koken er ook hun eigen potje.
Twee mensen van het Rode
Kruis hebben de situatie be
keken. Zij zijn van mening i
dat de chauffeurs niet in een
noodsituatie verkeren. Zij
hebben nog voor een week
voedsel en krijgen volgens
hun informatie ook genoeg
geld uitgekeerd van de Bul
gaarse staatsvervoersmaat-
schappij.
Sommige chauffeurs staan er
al veertien dagen. Maar de
wagens zijn goed verwarmd
en zijn veelal uitgerust met
een koelkast en een keuken
tje, zodat men zich aardig
weet te redden.
Overwogen wordt om, als de
situatie voortduurt, een tent
neer te zetten waar de chauf
feurs elkaar kunnen ontmoe
ten en bijvoorbeeld een kaar
tje kunnen leggen. Eens in de
twee dagen zal het Rode
Kruis een kijkje gaan nemen.
Overigens staan er in Euro
poort ook Bulgaarse chauf
feurs die uit Duitsland en
België zijn gekomen omdat ze
hier geen staangeld hoeven te
betalen en daar wel.
KHAATS-
ÏHUILMpGELIJKHEDEN BEPERKT
'een onzer verslaggevers)
HAAG Er komen speciale teams
begeleiding van mensen in schuil-
«s. De teams gaan mogelijk be-
to uit gedragswetenschappers, geeste-
e& en psychologen.
■tons een opgave van het ministerie
Binnenlandse Zaken is het maar po-
Resteld met schuilmogelijkheden. Vol-
1 het ministerie kunnen 300.000 men-
^n veilig onderkomen vinden 3? zo
genaamde combinatie-projecten. Dat zijn
onder meer parkeergarages. Bij de bouw
daarvan is al rekening gehouden met
een bestemming als openbare schuilkel
der. Daarnaast zijn er ook veel flatge
bouwen, waarvan de kelders als schuil
plaats kunnen dienen. Hier zouden vol
gens het ministerie een paar miljoen
mensen kunnen schuilen. Op het platte
land, waar de helft van de bevolking
woont, zijn helemaal geen^ schuilplaatsen.
Openbare schuilkelders (voorzien van- bij
voorbeeld gas- en zogenoemde fall-out-fil-
ters) worden betaald uit een rijkspot van
jaarlijks enkele miljoenen guldens. De
bedoeling is dit geld te besteden voor
het als schuilplaats geschikt maken van
kelders in met name overheidsgebouwen.
Maar daar is de laatste jaren weinig van
terecht gekomen, omdat het grootste deel
van het potje is uitgegeten aan het als
schuilplaats geschikt maken van de Rot
terdamse en Amsterdamse metro.
ROTTERDAM (ANP)
Een 17-jarig meisje uit
Guyana mag niet bij
haar Nederlandse moe
der in Spijkenisse blij
ven wonen. Zij wordt
binnenkort uitgewezen.
Sishikaia Lachmansing
krijgt van het ministe
rie van justitie geen
verblijfsvergunning.
Volgens haar advocaat,
mr. G.J.W. de Vries,
vindt justitie het niet
nodig dat moeder en
kind bij elkaar wonen.
Sishikaia is een zogenaamd
voorkind. Haar ouders waren
niet gehuwd toen zij werd ge
boren en beiden zijn met een
ander getrouwd. Sishikala's
moeder trouwde met een Su
rinamer, kwam naar Neder
land en kreeg een paar jaar
geleden de Nederlandse natio
naliteit. Het meisje werd in
Guyana door haar grootmoe
der grootgebracht. Oma werd
echter riek en was niet meer
in stpat het meisje bij zich te
houden. Sishikaia werd daar
op ondergebracht in het gezin
van haar vader. Volgens mr.
De Vries werd zij in dit gezin
niet geaccepteerd en daarom
kwam zij in september vorig
jaar naar Nederland om bij
haar moeder te wonen.
Tot nu toe is haar echter een
verblijfsvergunning geweigerd.
Volgens het ministerie komt
rij niet in aanmerking voor
gezinshereniging omdat rij
nooit deel heeft uitgemaakt
van het gezin van haar moe
der. Het resultaat van verdere
procedures mag rij niet in
Nederland afwachten. Een
kort geding tegen de Staat
daarover, dat vorige maand
diende voor de Haagse recht
bank, werd verloren. De uit
spraak van het beroep hierte
gen wordt op 8 februari ver
wacht Of Sishikaia dan nog
in Nederland zal rijn is twij
felachtig. Volgens mr. De
Vries is het meisje dinsdag
middag, toen rij alleen thuis
was, door de politie opge
haald en verblijft rij beurte
lings op het politiebureau in
Spijkenisse en het hoofdbure
au in Rotterdam in afwach
ting .van haar definitieve uit
wijzing.
Weemoed is de laatste halte vóór sentimentaliteit. Het is een
lief station met veel bruin houtwerk en geraniums vóór de
ramen en de mensen, die daar uitstappen zijn onveranderlijk
dromers, die meer geboeid kunnen raken door langsjagende
wolken dan door een waardevast pensioen.
De reizigers op het smalle perron kijken langs de rails in de
verte en wachten ademloos op de inter-city stopt niet in
pech, wanhoop, wanbof en mislukking die hen in de
vertrouwde cadans naar het land van verlangen zal brengen.
Ze zullen het nooit bereiken, want de trein, die hen naar
weemoed heeft gebracht, was de laatste.
Waarom ze voortijdig zijn uitgestapt en niet zijn blijven zitten
tot het eindpunt? Je zou het kunnen vragen aan de oude
vrouw, die daar ginds bij de krokettenautomaat op haar koffer
zit en hoofdschuddend een liedje van vroeger zingt. Ze was zo
gelukkig met haar huis in die afbraakbuurt, met haar keuken
vol blinkende spullen en haar neteldoek boven de schoorsteen.
Al dat moois is haar op een gegeven moment afgenomen en
sindsdien zit ze haar tijd uit in een doorzonkamer met een
keukenhoek vol pannen, die niet meer geschuurd behoeven te
worden en waarin de biefstuk niet eens aanbrandt, als ze weer
eens een uurtje met haar gedachten elders is geweest. Ze leeft
ermee als een kind, dat aan het speelgoed is ontgroeid. Maar
in feite leeft ze in weemoed met haar kartonnen valies vol
herinneringen.
Meestal zijn de mensen, die elkaar in weemoed treffen, iets
kwijtgeraakt. Een stukje van de tijd of een kruimel van hun
geheugen. Daarom wordt er op de perrons en in de
wachtkamer ook nooit over de toekomst gesproken. Want het
heeft toch geen zin om met weemoed te denken aan iets, dat
nog komen gaat. Weemoedig wordt men pas. als men het
grootste deel van de reis er al op heeft zitten en op een
onbewaakt ogenblik omkijkt. De afstand tussen de reiziger en
de goeie, ouwe tijd moet eerst onoverbrugbaar zijn, voordat je
er met een radeloos verlangen aan kunt gaan denken. Vóór
die tijd heeft een enkele reis naar weemoed geen enkel nut.
Er zijn gelukkig vele dingen, die tot weemoed stemmen. Bij
voorkeur hebben ze geringe afmetingen, want van grote zaken
kan een mens al te gemakkelijk afstand doen. Niemand zal na
jaren met weemoed terugdenken aan de neutronenbom of de
repeterende vakantietrip van de Sjah van Iran. De kleine
dingen daarentegen, die zich fijnmazig verweven met ons eigen
leven, waar een draadje van onszelf of van mensen, die we
bemind hebben, is meegebreid, blijven in onze herinnering
voortspoken.
Telkens als ik mijn eigen bestaan terugvind in de kleine
dingen die mij omringen, stroomt de deernis onherroepelijk
naar mijn hoofd. Wellicht is dat de reden, waarom de kleine
rubrieksadvertenties in de krant me zo mateloos boeien. Ik lees
ze zelden onder „personeel aangeboden en gevraagd", ook
niet onder „auto's aangeboden" of „kamers gevraagd". Want
die annonces helpen me geen steek verder. Wat moet ik
immers beginnen met een voeringknipster of een nette jongen,
14-16 jaar. ter opleiding in onze afdeling fijndrukkerij? Een
jongen, die per se een vak wil leren, komt bij mij niet veel
verder, want ik beheers er zelf nauwelijks één.
De rubriek „diversen" daarentegen heeft altijd mijn grote
aandacht. Want die bevatten de vreugdeen ellende van de
mensheid in sterk geconcentreerde vorm. Een wanhopige
poging om tot welstand te geraken wordt in deze kolom
afgedaan met de zin „Tegen elk aannemelijk bod piano
z.g.a.n., spoed, telefoon 53467 (na zessen)".
Kijk. aan zo'n mededeling heb ik wat. Daarmee kan mijn
weemoed voorlopig weer uit de voeten. „Welk een vreugde",
denk ik, „moeten die mensen hebben gehad, toen het klavier
in de greep van de sterke takel naar boven werd gehesen.
Helaas hebben ze zelf niet gehesen. De piano moet weg en
vader heeft de lessen van kleine Kees inmiddels al
geannuleerd. „Echt goed piano spelen", zei hij. „is toch maar
voor weinigen weggelegd". Hij glimlachte, maar zijn stem
beefde.
En wat voor onverdund leed gaat er schuil achter de
aankondiging „t.k. malth. leeuwtje. Brieven onder nummer
234"? Het was toch zo'n lief leeuwtje, dat kopjes gaf en uit
je
hand at. Maar het kon niet langer op dat bovenhuis.
Elke advertentie onder „diversen" maakt me weemoediger. De
warmbloedige bakker Oppijnen adverteert: "Komt uw
schoonmoeder op bezoek? Zorg dan, dat u onze overheerlijke
boterkoek in huis hebt". Ik zal nooit weten, of bakker Oppijnen
hiermee bedoeld heeft, dat zijn boterkoek niet te vreten is.
Zo gaan achter de bedrukte regels van „diversen" vele
minidrama's schuil. Wat waren ze niet blij, toen dat aquarium
op Sinterklaasavond de kamer werd binnengedragen. Nu is het
te koop: „Trop. aquarium, 70 x 35 x 50. compl. m. vissen,
autom verw. en pomp. 70.-". .Zeventig gulden", denk ik, „is
een Judasfooi, waarvoor je een andermans droom vernielt".
Soms denk ik ook: misschien doen die mensen hun piano
alleen weg, omdat ze een vleugel hebben gekocht. En wellicht
heeft die man van het aquarium er nu één aangeschaft van
80 x 45 x 65.
Maar dergelijke kwalijke gedachten onderdruk ik onmiddellijk
weer met kracht.
Want als ik dat niet doe, waar moet ik dan in vredesnaam
voortaan met mijn heimwee naar toe?
