Redacteuren van de Times werken
voorlopig alleen voor het archief
Suropese socialisten bedekken verschillen
Üjitenland'
ve
Sjah vertrekt
vermoedelijk
volgende week
VS: ISRAEL EN EGYPTE MOETEN
VERSCHILLEN WEGWERKEN
Veiligheidsraad
erkent Sihanoek
Sen van den heuvel op de bres voor de vrouw
i TOEKOMST BRITSE KRANT NOG ONZEKER
LEIDSE COURA*'
VRIJDAG 12 JANUAR11979 PAGINA 11
(Van onze correspondent
Roger Simons)
ONDEN Wat doe je als journalist
i een krant, die al ruim veertig dagen
meer verschijnt, omdat het tussen
p directie en de vakbonden hard tegen
1 gaat? Louis Heren, adjunct-hoofdre-
[acteur van de Londense Times, die zich
deze ongewone positie bevindt, zegt:
Ik heb voor mijn redactiestaf een twee-
aagse werkweek uitgekiend. Enkele men
en schrijven enkele dag korte samenvat
ingen van het binnen- en buitenlandse
ieuws voor het archief van de Times."
Er wordt ook gewerkt aan sociale, poli-
eke, industriële en economische enquetes,
ie we later nog kunnen publiceren. Ver-
èr houden we ons bezig met de voorbe-
Siding van de referenda, de parlementai-
p en de Europese verkiezingen, die in
[root-Brittannië op til zijn."
Ingeveer 500 Times-journalisten zijn nog
|ve. bi de arbeid. Zij strijken normaal hun
,evierplaris op. Heren zegt: „Het is een frustre-
ende situatie, die barst van speculaties en
*^^izekerheid. Voor de meesten van ons is
-et belangrijkste nieuws wat er omgaat
innen de muren van het nieuwe Times-
ebouw aan de Gray's Inn Road. Er staat
rouwens elke week een vergadering op
et programma om iedereen op de hoogte
brengen van de laatste stand van za
uwe
af eert
el spt
ervlei
ereldi
ken. Bovendien kunnen we in huis op ie
der ogenblik van de dag via een speciale
telefoonlijn vernemen hoe de situatie zich
ontwikkelt."
De toekomst van de Times is verre van
rooskleurig. Het ziet er naar uit dat
Groot-Brittannië's eerste krant nog min
stens een maand dicht zal blijven. Louis
Heren probeert de dingen optimistisch te
bekijken. „Ik verwacht dat de Times ein
de maart of in april weer op straat zal
komen", zegt hij. Sommige leden van de
Times-directie beginnen evenwel te gelo
ven, dat de vrijwillige sluiting van het Ti-
mes-dagblad en zijn drie weekbladen, de
zondagskrant Sunday* Times en haar bij
voegsel in kleurendruk, zal duren tot aan
het begin van de zomer.
Uitzichtsloos
Het conflict tussen directie en vakbonden
kan zelfs nog langer aanslepen. Voorlopig
is de situatie uitzichtsloos. Het journalis
tieke personeel van de Times-uitgeverij
heeft zo pas een beroep gedaan op Len
Murray, secretaris-generaal van de centra
le van Britse vakverenigingen (het zoge
naamde „Trade Union Congress") om te
bemiddelen. Murray, die het momenteel
erg druk heeft met allerlei zware sociale
conflicten, denkt er nog even over na.
Een bemiddelingspoging van de socialisti
sche minister van Arbeid Albert Booth is
mislukt Er zijn geen nieuwe onderhande
lingen op til tussen de Times en de vakve
reniging van grafische arbeiders over de
centrale kwestie van de bemanning van
de computer-zetmachines. Zoals bekend,
heeft de Times-uitgeverij vrijwillig haar
deuren gesloten, omdat de vakbonden wei
geren een serie nieuwe cao's te onderteke
nen.
De directie moet onderhandelen met niet
minder dan 54 verschillende afdelingen
van vakverenigingen. De sterkste vakbond
is deze van de grafische arbeiders. Totnu-
toe hebben slechts 20 afdelingen, die 1200
leden van het personeel vertegenwoordi
gen, een nieuwe cao ondertekend. De
journalisten horen bij die fractie. De re
dacteuren willen de krant eventueel voort
zetten in een coöperatie van de werkne
mers.
Sedert het begin van de sluiting hebben
700 personeelsleden, die ontslagen werden,
het bedrijf definitief verlaten. Drieduizend
andere werknemers die eveneens hun
baan kwijt zijn, wachten nog op het ver
strijken van een opzeggingstermijn. Hoe
wel dezen persoonlijk niets te maken heb
ben met'het grafische conflict, worden zij
ook op straat gezet, om de eenvoudige re
den, dat hun vakbonden dezelfde zijn als
die van de arbeiders.
De nieuwe cao's van de Times hebben tot
doel de continuïteit van de produktie te
verzekeren door het voorkomen van wilde
stakingen en andere onderbrekingen. De
directie zoekt ook garanties betreffende
het gebruik van de nieuwe apparatuur,
waaronder computers en machines voor
fotozetten. Deze apparatuur moet een aan
zienlijke vermindering mogelijk maken
van de getalsterkte van het personeel, om
te kunnen komen tot een sterke daling
van de produktiekosten, die momenteel te
zwaar drukt.
De Times uitgeverij is beslist niet van
plan het lijfblad van veel conservatieve
Britten te laten voortbestaan op de oude
manier. Er moet te veel geld in de Times
gepompt worden om dit dagblad in leven
te houden. Alleen de Sunday Times is een
renderende onderneming. In de afgelopen
twee jaar werd de produktie van beide
kranten echter herhaaldelijk plat gelegd
tengevolge van allerlei wilde stakingen. De
directie heeft daar nu schoon genoeg van.
Ze acht zich gelukkig, dat haar journalis
ten de zaak trouw blijven. Om te vermij
den, dat redacteuren, reporters en corres
pondenten na verloop van tijd uit
verveling een andere baan zouden zoeken,
tracht de Times hen aan het werk te hou
den. Charles Douglas-Home, chef van de
redactie buitenland, heeft zijn vijftien cor
respondenten opdracht gegeven veel te le
zen en nog wat te reizen om informatie
op te doen; evenwel zonder al te veel geld
uit te geven.
Ongeveer 20 van de 170 journalisten van
de Sunday Times schrijven momenteel
boeken, die later misschien als feuilleton
gepubliceerd zullen worden in de krant.
De meeste anderen trachten speciale op
drachten uit te voeren op lange termijn.
Intussen zijn ook de schoonmaaksters van
de Times-uitgeverij vertrokken. Het nieu
we gebouw begint te vervuilen. Er wordt
wel reparatiewerk gedaan. De nieuwe
computer-apparatuur wordt getest. Postau
to's brengen dagelijks duizenden brieven
van adverteerders, lezers en kranteverko
pers, die de Times steunen. Bij sommige
brieven zijn bankbiljetten gevoegd. De
brievenredactie van de Times is iedere
dag druk in de weer om ze allemaal te
beantwoorden, en het geld in dank terug
te sturen.
Als de Times ooit opnieuw verschijnt
momenteel weet dus geen mens wanneer
dit zal kunnen gebeuren zal het eerste
nummer honderden advertenties bevatten,
waarin de terugkeer van Groot-Brittan
nië's elitekrant warm toegejuicht wordt.
Bij de Times zijn momenteel al meer dan
drie pagina's volgeboekt door trouwe sup
porters, die dit idee spontaan gekregen
hebben. Zegt directeur-generaal Duke
Hussey: „Dat steekt ons een hart onder de
riem".
Heerema wil
Engeland grond
verkopen
LONDEN (Reuter) De Neder
lander H. Heerema, wiens plan
nen om van een vaan de groot
ste natuurgebieden in Engeland
akkerland te maken tot een
storm van protest van de milieu
beschermers hebben geleid,
heeft aangeboden een deel van
dit 2.225 ha grote gebied bij de
monding van de rivier de Ribble
in Noordwest-Engeland aan de
Britse staat te verkopen.
Dit is bekendgemaakt door de
Britse raad voor natuurbescher
ming.
Smith: zwart
bestuur niet te
vermijden
UMATALI (AP) De Rhodesi-
sche premier Ian Smith heeft
tot de -blanken van Rhodesië
verklaard dat zij de onvermij
delijkheid van zwart bestuur
en de noodzaak dat het land
in de vrije wereld erkend
wordt, moeten accepteren.
De premier deed deze uitspra
ken op een verkiezingsbijeen
komst in de grensstad Garrison
in het oosten van het land.
Hij spoorde de 80.000 blanke
kiesgerechtigden in Rhodesië
aan op 30 januari „ja" te stem
men wanneer het referendum
over de nieuwe grondwet ge
houden wordt.
Èraikke tanker
neelift Spaanse
ni'dd 1 «i
jrJctst bevuilen
t dimiD (DPA) De olie, die
Ae ron(l de jaarwisseling
rislagen supertanker „An-
a A Patria" vloeit, blijft de
Spanje vervuilen.
celd& een sterke noordwester
n drijft de olie oostwaarts
5 de noordkust.
'ren lag een soms twintig
meter dik olietapijt vlak
Gijon. Als gevolg van de
f konden geen bestrijdings-
igen worden ingezet.
ohl blijft
Bhictieleider
-t 16 j
rk orj (DPA) Helmuth Kohl,
1800, (orzitter van de Westduitse
gramijten-democratische unie
°P 79: gisteren na beraad van de
j top van acht uur, in Bonn
Geoijedeeld dat hij voorzitter
Van de CDU/SCU-fractie
n Beffe Bondsdag. Kohl deelde
no. 22ts mee dat hij zich op het
cposeezal stellen voor het partij-
maarntterschap.
an Ja(
n ïntto van brug:
gen vj
doden bij
1 vt J
"namakanaal
sier
janua
incert f
progi
vanPa (DPA) Vijftien Ame-
inse militairen hebben het
f verloren en twee werden
ind toen gisteren in de Pa-
^-kanaalzone een vrachtau
to het Amerikaanse leger
en uitwijkmanoeuvre van
brug schoot en 85 meter
1 op een weg terechtkwam.
jn vooronderzoek
in Carstens
Karl Carstens, voor-
r van de Westduitse Bonds-
(Tweede Kamer) en poten-
ikandidaat van de christen-
Dcraten voor het president-
p, heeft geen valse verkla-
in afgelegd voor een parle-
laire onderzoekscommissie,
sen gerechtelijk vooronder-
idoor het openbaar ministe-
pchtvaardigen. Er zijn geen
rijzingen dat Carstens valse
laringen heeft afgelegd, al-
het openbaar ministerie in
Deze vrijgelaten politieke gevangene in Teheran krijgt een hartelijk welkom van zijn jongere broer.
TEHERAN (Rtr, UPI) In de
Iraanse hoofdstad Teheran
werd gisteren algemeen aange
nomen dat Sjah Reza Pahlevi
volgende week zijn aangekon
digde „vakantie" in het buiten
land zal. beginnen. Premier
Bakhtiar heeft tegenover het
blad „Kayhan" verklaard dat
in het komende weekeinde een
regentschapsraad gevormd zal
worden. Een dergelijk instituut
treedt in functie wanneer het
staatshoofd voor langeretijd
het land verlaat.
Volgens de premier zullen in de
regentschapsraad ook militai
ren zitting hebben, hoewel zij
in de minderheid blijven. De
regentschapsraad zal uit negen
leden bestaan, onder wie de
premier, de voorzitters van de
beide kamers van het parle
ment, de hoogste rechter en de
minister voor' het hof. Verder
zullen er dan twee militairen en
twee prominente burgers deel
van uitmaken. Een van deze
laatsten wordt voorzitter.
In het parlement verklaarde
premier Sjapoer Bakhtiar don
derdag dat er een groot interna
tionaal komplot bestaat dat de
integriteit en de soevereiniteit
van Iran bedreigt. Hij drong er
bij de bevolking op aan „in deze
moeilijke tijden" de strijdkrach
ten te steunen.
In zijn toespraak, waarin de
premier het parlement zijn rege
ring presenteerde en het toe
komstige beleid uiteen zette,
deelde Bakthtar mee dat Iran
geen olie zal leveren aan Zuid-
Afrika en Israël en de Palestij-
nen zal steunen bij hun pogin
gen zich van hun legitime rech
ten te verzekeren.
De premier liet zich niet nader
uit over het door hem genoemde
komplot. Wel zei hij elders in
zijn rede dat 190 „min of meer
gewapende" Afghanen tijdens
de recente gewelddadige beto
gingen tegen de sjah waren
gearresteerd. In de afgelopen
jaren zijn veel Afghanen in de
Iraanse olieindustrie komen
werken.
Diplomaten zagen in deze uitla
ting van de premier een mogelij
ke waarschuwing aan de Afg
haanse pro-Russische regering
en, indirect, aan het Kremlin
tegen inmenging in de binnen
landse problemen van Iran.
Bakhtiar sprak met geen woord
over de sjah. Diens vertrek
wordt algemeen als noodzake
lijk beschouwd om de rust te
kunnen herstellen. Het paleis
heeft echter laten weten dat de
sjah niet eerder op vakantie
naar het buitenland zal gaan
dan nadat het parlement zijn
vertrouwen in de regering-
Bakhtiar heeft uitgesproken. De
toespraak van de premier bete
kende het begin van het debat
dat in een stemming over deze
kwestie zal uitmonden, mogelijk
volgende week.
Bakhtiar bleek donderdag een
wijziging te hebben aange
bracht in de lijst van ministers
die hij zaterdag bekend had
gemaakt. Als minister van oor
log wordt nu voorgesteld gene
raal Jaafar Sjafaqat, een sterk
aanhanger van de monarchie.
In Washington waarschuwde de
Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken Cyrus Vance
de Iraanse militaire leiders dat
hun steun noodzakelijk is om
een regering van burgers te
laten slagen. „De nieuwe bur
gerregering dient alle kansen te
krijgen. De strijdkrachten blij
ven een essentiële en noodzake
lijke aanvulling om voor stabili
teit te zorgen. Wij dringen er
bij allen op aan hun steun te
verlenen", aldus Vance.
WASHINGTON (Reuter AP) Voordat de
vredesbesprekingen tussen Israël en Egyp
te met hulp van de Verenigde Staten weer
kunnen beginnen, moeten Tel Aviv en
Cairo eerst de verschillen wegwerken die
er bestaan over de interpretatie van hun
ontwerp-vredesverdrag. Dit heeft de Ame
rikaanse minister van buitenlandse zaken
Cyrus Vance in Washington verklaard.
Op een persconferentie zei de bewindsman
dat alle partijen bereid zijn de onderhande
lingen te heropenen, maar hij wilde geen
voorspelling doen over een datum. „Het
belangrijkste is dat er een bijeenkomst
wordt gehouden en dat er vooruitgang
wordt geboekt. Wij nemen er onze tijd voor
de beste manier te vinden om met enkele
van de kleinere problemen af te rekenen
voor we weer om de tafel gaan zitten om
de moeilijker zaken aan te pakken," aldus
Vance.
De Israëlische premier Begin heeft gezegd
dat de vredesonderhandelingen met Egypte
spoedig moesten worden voortgezet, maar
dat, aan de andere kant, geduld nodig was
als men voort wilde gaan op de weg tot
de vrede.
De premier had dit gezegd in een toespraak
tot een aantal leden van de Britse conserva
tieve partij. Begin zei dat hij de accoorden
van Camp David als bindend beschouwde
„en dat ik mij daar ten volle aan zal
houden".
NEW YORK (UPI/Rtr) De Sovjet-Unie heeft gisteravond in
de Veiligheidsraad een zware diplomatieke nederlaag geleden
toen besloten werd prins Norodom Sihanoek te erkennen als
vertegenwoordiger van de Cambodjaanse regering en hem in
staat te stellen als zodanig in een open bijeenkomst het
woord te voeren. Zoals verwacht pakte Sihanoek daarbij fel
uit. Hij verklaarde dat Vietnam een „Hitlerachtige blitzkrieg"
had uitgevoerd tegen Kampuchea, „mijn kleine arme land".
Hij riep de Veiligheidsraad op Vietnam op te dragen zich
onmiddellijk en volledig uit Cambodja terug te trekken en
alle hulp aan dat land te beëindigen als Hanoi in gebreke
blijft. Hij drong erop aan de nieuwe machthebbers in Phnom
Penh niet te erkennen.
De Chinese ambassadeur Chen Chu viel Sihanoek bij en dien
de een resolutie in waarin Sihanoeks eisen werden herhaald.
Het is onwaarschijnlijk dat de resolutie zal worden aanvaard,
omdat de Sovjet-Unie van haar vetorecht gebruik zal maken
om geen tweede nederlaag te hoeven lijden.
Sihanoek had de Russen verweten het conflict in Cambodja te
hebben aangemoedigd. Ook hierin werd hij bijgevallen door
Chu die de Sovjet-Unie veroordeelde wegens het steunen van
het Vietnamese „gangsterdom". De Vietnamese afgevaardigde
Ha Van Lau noemde de gebeurtenissen in Cambodja het ge
volg van een massale opstand van het Cambodjaanse volk
tegen zijn onderdrukkers. De regering Pol Pot had volgens
De ambassadeur van de Chinese Volksrepubliek Chen Chu (links)
in gesprek met prins Norodom Sihanoek, even nadat laatstege-
noemde in het VN-gebopuw was aangekomen om in de Veiligheids
raad de zaak van Cambodja te bepleiten.
hem het land veranderd in een enorm concentratiekamp. Het
debat wordt vanavond voortgezet.
Het nieuwe bewind in Phnom Penh, dat het land heeft omge
doopt tot de „Democratische volksrepubliek Kampuchea",
heeft verklaard dat onder „de kliek Pol Pot—leng Sary" meer
dan drie miljoen Cambodjanen zijn gedood. Volgens diploma
tieke kringen in Thailand duren de zware gevechten in het
land voort, met name in de zuidwestelijke provincies. Het
tempelcomplex van Ankhorwat is opnieuw in Vietnamese han
den gevallen.
Overstromingen
in Noord-en
Midden-ltalië
Noord- en Midden Italië zijn ge
troffen door zware overstromin
gen. Deze inwoners van Seane
in de omgeving van Pistea zoe
ken met een' motorbootje droge
re grond op.
»te zitt
id okti
de leid
onferej
Van onze correspondent
IfSSEL Het congres van de Europese
voorwisten, dat deze week in Brussel wordt
t vanjuden, heeft vooral aangetoond dat
de Ne<chillen van opvatting wel worden a an
il d, maar op geen enkele wijze met
'illebraar worden bediscussieerd. Uit de van-
de heifc vast te stellen oproep aan de kiezers,
Neisoort programmatische verklaring, zal
vi' blijken, dat de socialistische partijen
oenmap geslaagd zijn elkaar te vinden op
Joharhts voorzichtige formuleringen, waar-
akau, elke partij het wel eens kan zijn. De
ir 1079A-deIegatie is redelijk tevreden over
ivereengekomen tekst, zij het dat die
ymposl minder ver gaat dan het nogal radicale
nferenlA-programma voor Europa.
Simoj
wor» van de belangrijkste tegenstellingen,
óp het congres naar voren kwam, heeft
ekking op de uitbreiding van de be-
■"""^Jdheden van de Europese organen, in
clusief het straks rechtstreeks gekozen par
lement. Van Nederlandse, Deense en Duitse
zijde werd in vele toonaarden gepleit voor
die uitbreiding. Maar de Engelse Labour-de-
legatie voelt er niets voor. Opmerkelijk is,
dat in die Engelse delegatie vijf vertegen
woordigers zijn opgenomen, die bekend
staan om hun anti-EEG-houding. Duidelijk
werd echter wel, dat de Engelsen in hun
afwijzing van meer bevoegdheden volstrekt
alleen staan.
Het congresthema van gisteren „Het Europa
van de burgers", werd ingeleid door de
leider van de Franse socialisten, Mitterrand.
Hij hield een kortdurend filosofisch getint
betoog, dat door het congres met grote
teleurstelling werd aanhoord. Concreet was
Mitterrand slechts daar, waar hij een plei
dooi voerde voor gelijke rechten voor de
vrouw, en aandrong op de instelling van
een soort Europese emancipatiecommissie.
De Deense Karen Dahlerup schetste uitvoe
rig de „onwaardige situatie", waarin de
vrouw in Europa nog steeds verkeert. Zij
noemde het de verantwoordelijkheid van
socialisten daarin verandering te brengen.
Het congres veerde even op, toen PvdA-
voorzitter len van den Heuvel in nogal felle
bewoordingen haar mannelijke collega-so
cialisten aanklaagde. „Jullie berusten te
gemakkelijk in de situatie, waarin de vrouw
door het kapitalistische systeem tot afhan
kelijkheid en tot een achtergrondbestaan
wordt gedwongen. Als jullie je socialistische
uitspraken waar willen maken, dan zul je
open moeten staan voor de eisen van de
vrouw. Wij vrouwen hebben meer aan echte
solidariteit dan aan weer meer rapporten
en commissies. Wij moeten samen, als
socialistische mannen en vrouwen, streven
naar een maatschappij, waarin man en
vrouw zich kunnen ontplooien naar eigen
individuele awileg. Zo'n strijd zal ons bei
den bevrijden van een opgelegde rolverde
ling. De ongelijkheid, die de mensen in twee
groepen verdeelt, moet socialisten door de
ziel gaan. Hoeveel socialistische leiders zijn
er echt van overtuigd, dat het doorbreken
van de rolpatronen, het scheppen van wer
kelijke gelijkheid tussen man en vrouw, tot
een van de grootste uitdagingen behoort?"
De PvdA-voorzitter verraste sommige dele
gaties ook met haar duidelijke uitspraak,
dat de Nederlandse socialisten in het Euro
pees parlement bij elke verdere overdracht
van nationale bevoegdheden aan Europese
organen zich zullen afvragen of deze over
drachten „het socialisme dichterbij bren
gen. Dat ze bovendien, als ze er van over
tuigd zijn, dat nationale maatregelen meer
dat doel dienen dan Europese maatregelen,
zullen kiezen voor een nationale aanpak.
„Meer Europa is niet hoe dan ook meer
garantie voor een oplossing van de proble
men dan minder Europa. We zeggen niet
zonder meer ja tegen Europa. We zeggen
ja tegen een socialistisch Europa".
Vanuit de PvdA-delegatie werd door Voort
man aan het congres duidelijk gemaakt,
dat de Nederlanders bijzonder ontevreden
zijn over de vrij magere uitspraken die in
de oproep aan de kiezers worden gedaan
over het energieprobleem met name over
het gevaar van kernenergie. „Met geen
woord", aldus Voortman, „wordt gesproken
over de ernstige veiligheidsrisico's die
voortvloeien uit de spreiding van zogeheten
vreedzame kerntechnologie. Daarbij valt in
het bijzonder te denken aan uraniumverrij
king van splijtstof opwerking en aan de
bouw van kweekreactoren van het type
Kalkar". Voortman noemde het een hoogst
ernstig tekort in de politieke doelstelling
van de eurosocialisten en waarschuwde, dat
het ontbreken van eenheid van visie op dit
punt in de komende periode kan leiden tot
verschillen van inzicht en opstelling. De
Nederlandse delegatie heeft dit pleidooi
echter verloren van met name de Fransen
en Duitsers, maar ook de andere partij dele
gaties stonden niet te springen om krachtige
uitspraken te doen over de gevaren van
de plutoniumeconomie.
De PvdA-delegatie tenslotte juichte toe, dat
in een gezamenlijke oproep aan de kiezers
de duidelijke zinsnede voorkomt, dat nie
mand op grond van zijn politieke overtui
ging uit overheidsdienst mag worden ge
weerd. Namens de delegatie verklaarde Van
Minnen, kritisch beluisterd door de SPD-af-
vaardiging, dat de PvdA er nimmer een
geheim van gemaakt heeft dat ze de Berufs-
verbote-praktijk in de Bondsrepubliek in
strijd acht met de beginselen van de sociaal-
demokratie. „Het Berufsverbote staan in
de traditie van de verkettering van links,
ze staan als symbool voor het muilkorven
van een kritisch burgerschap".