„Voorkeur kamermuziek"
Op NOS-radio
toch nationale
hitparade
TERUGBLIK
PIANISTE MARJA BON:
58 miljoen Nederlanders
op zoek naar
een goede gezondheid
feO
scherm
ih het
oog
TELEVISIE VANAVOND
TELEVISIE WOENSDAG
RADIO VANAVOND
RADIO WOENSDAG
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT
DINSDAG 9 JANUAR11979 PAGIN^
AMSTERDAM „We spelen
opnieuw in het wit, weer zo
opvallend, dat ik bang ben
dat die kleding van de mu
ziek afleidt Aan de andere
kant vind ik het erg moedig
van Erik van Rijen dam om
te proberen een groot pu
bliek te bereiken". Aldus de
Amsterdamse pianiste Mar ja
Bon, die in de TROS-serie
„Olof presenteert", op initia
tief van en geregisseerd door
Van Reijendam, eerder in
een Schumann-programma
optrad en thans de Mendels-
sohn-uitzending voorbereidt
die komend voorjaar wordt
uitgezonden. Om zijn klassie
ke programma's een wat
feestelijker tintje te geven,
kleedde Van Reijendam de
musici in het wit Marja
Bon: „Afgezien van die witte
kleding, geloof ik niet, dat
je een groot publick kan be
reiken. Ik heb daar zelfs een
bewijs voor. Nadat ik in het
Schiimann-prngramma een
werk van Chopin had ge
speeld, werd ik de dag erna
opgebeld door enthousiaste
mensen. Die zeiden, Marja,
wat heb je Schumann toch
mooi gespeeld. Maar het was
tóch Chopin..."
Het gegeven dat mensen heb
ben gekeken, die doorgaans
klassieke programma's op te
levisie overslaan, monterde
deze pianiste op, al behoudt
zij haar bezwaren. „Mensen
uit mijn eigen kring tonen
hun bedenkingen. Maar ik
ben nog niet zo ver, dat ik
aanbiedingen kan afslaan.
Want het feit is wel, dat ik
alles aanneem. Er zijn veel
goede pianisten in Nederland
en al krijg je in ons land be
hoorlijk de kans, je moet de
geboden kansen wel aanpak
ken. Ik geloof, dat er veel
opgesloten, reproducerend ta
lent in Nederland zit, musici,
die niet kunnen tonen waar
toe zij in staat zijn. Of hun
kans niet pakken. Ik ben
eens uitgenodigd in Zeeland
te komen spelen en daar heb
ik gevraagd waarom IK juist.
Ze zeiden, nou, we zochten
een Nederlandse pianist en
bij voorkeur een jonge
vrouw".
Marja voldeed aan deze be
schrijving, kwam en speelde.
Niet als een opvallende pri
ma donna, maar bescheiden
vriendelijk, eenvrouw die
weet wat zij waard is maar
er niet mee te koop loopt.
Een rustige doorwerkster, die
eigen meningen toetst aan
die van anderen, voldoende
bedenktijd neemt en dan be
slist. Maar dan wel overtuigd
en innerlijk zeker.
Waardoor de wat onzekere
en bescheiden indruk die
Marja Bon maakt op mensen
die haar alleen van televisie
of concertzaal kennen, ge
makkelijk een onjuist beeld
van haar kan opwekken. De
thans kortharige pianiste is
een harde werkster die pre
cies weet wat zij wil en wat
NIET. En op momenten die
haar geschikt lijken, de tan
den op scherp kan zetten.
Marja's artistieke mentaliteit
echter en wat zij presteert
op hoog niveau klinkt
door in haar concerten en op
de grammofoonplaat voor de
Stichting Donamus, met werk
van Diederik Wagenaar,
waaraan behalve Marja Bon
(en de pianist Stanley Hoog
land, in werk voor twee pia
no's) ook meewerkte het Ne
derlands Blazersensemble.
Haar repertoire met orkest
vermeldt zeven pianoconcer
ten van Mozart, drie van Van
Beethoven (1, 3 en 4), Schu
mann, Brahms, Grieg en
Liszt, maar ook Ravel, Pou-
lenc, Prokofieff, Pijper, Bar-
tok, Antheil en Strawinsky.
Sinds Marja Bon in 1967
cum laude het solistendiplo
ma behaalde en vervolgens
noga* wat prijzen won, speel
de zij met vrijwel alle Neder
landse orkesten en gaf zij re
citals in Nederland,
Duitsland, Frankrijk en En
geland. Ook de vaderlandse
omroepen en de BBC
hebben de, afgelopen jaren
via de radio zendtijd voor
deze Amsterdamse pianiste
ingeruimd.
Plezier
Haar eigen opvattingen
dringt zij anderen niet op,
maar komt*er desgevraagd
wel voor uit: „Wie aan kinde
ren les geef, moet ervan uit
gaan, dat zij plezier in pia
nospelen moeten houden. Ik
ben erg bang voor goedwil
lende tantes, die een kind
aanslepen onder het motto:
„Daar moeten we wat van
maken". Op elk niveau, ook
voor het beginnende kind,
bestaan voordrachtstukjes
waar het plezier in heeft.
Daarop kan je voortbouwen,
tot er stukken komen waarin
toonladders zijn verwerkt en
ander studiemateriaal. Als je
dan aan toonladders begint,
weet het kind waarom.
Marja: „Ik zie nauwelijks
verschil tussen leerlingen die
voor hun plezier piano spelen
of er hun beroep van willen
maken. Maar als iemand be
roeps wil worden, moet die
leerling ook het rotwerk wil
len opknappen, het droge
studiemateriaal. Dat hoort er
bij, omdat je het nodig hebt
De beginnende pianist zit
achter de piano en wil mu
ziek maken. Hij komt niet
voor de toonladder in Bes,
maar voor de sonate van Mo
zart, die hij eens zo graag
wil spelen.
Ik weet dat sommige musici
hun instrument gebruiken
om er problemen aan kwijt
te raken. Die sluiten zich met
vluchten het probleem. Na
tuurlijk raak ik aan de piano
ook emoties kwijt. Maar het
is niet goed om zo puur en
alleen met de piano bezig te
zijn. Want als je later voor
problemen komt te staan heb
je niet altijd èen piano bij de
hand."
Groot gezin
Marja Bon komt uit een ge
zin met acht kinderen: een
groot muziekmakersgezin,
amateurs en beroeps. Broer
Willem Frederik is componist
en dirigent, Charlotte werd
violiste, Maarten pianist, Jan
Bart drummer. „M'n moeder
speelde piano, Bach, voortdu
rend Bach, tot Maarten piano
ging spelen. Toen stopte ze
er abrubt mee, je begrijpt
waarom. Ze heeft zich daar
na heel intensief op kunstrij
den op de schaats toegelegd.
Pa is chemicus en kunstschil
der, maar hij haalt uit elk
instrument muziek."
In die opgeving groeide Mar
ja op; zij kreeg haar eérste
pianolessen toen zij zeven
was en omdat het op school
niet zo heel best ging, maar
op de piano des te beter, lag
een carrière als pianiste voor
Marja voor de hand. Een
kasplantje werd zij niet, wel
een pianiste die zich terdege
van haar werk bewust werd
en zich naar verscheidene
kanten ontwikkelde. „Vol
gend jaar werk ik weer mee
aan stampconcerten, met al
lerlei vormen van muziek,
Marja Bon, bescheiden, maar met een ijzeren wil.
ook modef-nen, werk van le
vende componisten die eigen
werk dirigeren. Pianorecitals
zijn voor mij het moeilijkst,
omdat je zo in je eentje zit
te concerteren. Met kamer
muziek blijkt, dat twee plus
twee zes is. Ik hecht erg aan
samenspelen."
Marja: „Het is een belevenis
werk van levende componis
ten te spelen dat net klaar is,
waarvan je je nog moet af
vragen hoe het is bedoeld.
Van de bekende componisten
weet je dat al. Hoewel..."
Aan de vleugel neemt Marja
spontaan sonaten van Mozart
door en wijst zij aan: „Dat
daar is ook toonladder, maar
zo op z'n Mozarts, dat je die
apart moet instuderen. Trou
wens, als je die paar regels
neemt, moet je daar twee
weken op studeren. Het is
muziek die geestelijk veel
van je vraagt."
Niet als tegenstelling, wel als
„iets totaal anders", grijpt
Marja met iets verwilderds in
haar optreden de pianopartij
van Mendelssohns eerste pia
noconcert en haalt zij met
lange armen en grijpvingers
uit, flitsend over de toetsen.
En met schitterende ogen vat
zij samen: „En dat is nu
spéélmuziek!"
F.J. BROMBERG
Het is een hele weg van de
latijnbazelende kluchtfiguur,
die de arts, een paar eeuwen'
geleden was in gedicht en to
neelstuk, tot de moderne dok
ter van heden. In de NOS do
cumentaire „58 miljoen
Nederlanders en hun ziekten"
komt het eindeloos gevecht
om de schat der gezondheid
aan de orde. Vroeger bleef de
patiënt amper in leven ter
wijl hij nu bijna niet sterven
mag. In de middeleeuwen
ging men de wetenschap te
lijf met Romeinse- Griekse of
Arabische leerboeken en pro
beerde men de mens door
middel van praktische kennis
van planten en kruiden te ge
nezen. Met de vooruitgang
van de techniek worden in
de 19e en 20e eeuw de artsen
knapper. De gemiddelde leef
tijd van de Nederland stijgt
en de dood krijgt steeds min
der een kans. Er komen ech
ter weer andere ziektes te
voorschijn die moeilijk te ge
nezen zijn zoals hart- en
vaatziekten en kanker en ook
het verkeer eist nieuwe do
den. Toch blijft men vechten
en zoeken naar nieuwe mid
delen om de ziektes te be
strijden.
Ned.1,21.55 uur.
Het kleine huis
Mevrouw Sanderson, een we
duwe met drie kinderen,
hoort van de dokter dat ze
nog maar één week zal leven.
Na het bericht gaat ze met
Pa Ingalls praten en vraagt
hem iets te beloven.
Ned.1,18.59 uur.
Windkracht 16
In het jongerenprogramma
„Windkracht 16" praten Alma
de Vries en Henk Binnendijk
over vergeven, vergeving ont
vangen en vergeving vragen.
Ned.1,19.50 uur.
Van u wil ik
zingen
Vanuit de Grote Kerk in
Naarden komt het program
ma „Van u wil ik zingen".
Ned.1,20.25 uur.
Tijdsein
In het programma „Tijdsein"
praat men in drie afleverin
gen over het kind. In het
tweede deel wordt aandacht
besteed aan taal zonder woor-
Ned.1,20.50 uur.
Pinokkio
Pinokkio is weer eens wegge
lopen. Gina en Rocco gaan
Pinokkio zoeken en het duurt
niet lang voordat ze hem vin
den.
Ned.II, 19.05 uur.
Onedin Lijn
In de eerste aflevering van de
„Onedin Lijn" hebben we
kennis gemaakt met Josiah
Beaumont, die de Harris-
Bank heeft overgenomen. Hij
wil van deze zakelijke tran
sactie een groot succes ma
ken. Hij raakt bevriend met
William Frazer en leert deze
dat het bedrijfskapitaal aan
het werk gehouden moet wor
den. Tijdens een dichte mist
laat William daarom een
schip toch zee kiezen. James
die net naar Liverpool terug
keert met een lading plaat
Kapitein Baines (Howard Lang) moet vanavond zijn
zinkende schip verlaten.
staal wordt door de mist ge
dwongen bij Mersey voor
anker te gaan. Uit de mist
doemt een schip op en een
aanvaring is onvermijdelijk.
James' schip zinkt. Aan land
gaat hij heftig tegen William
tekeer. Deze heeft echter van
zijn kapitein een verklaring
dat James' schip het vaarwa
ter voor Williams boeg door
kruiste.
Ned.II, 20.27 uur.
George en Mildred
George geeft Mildred een ver
jaardagscadeau waarmee ze
heel blij is. Er staan haar
echter ook een aantal minder
plezierige dingen te wachten.
Ned.II, 21.42 uur.
Woensdagmiddag
Woensdagmiddag zendt de
VARA de film „Zeehondenei
land" uit. Mike en Kate Mur
ray en hun vriend Ben ont
dekken dat hoewel het
kiezelsteen-eiland beschermd
gebied zal worden, er een
jachtvergunning is afgegeven
aan twee beroepsjagers, die
de jonge zeehonden, die er ie
der jaar geboren worden wil
len doden voor hun mooie
huid. De vergunning wordt
ingetrokken, maar de jagers
zijn al onderweg naar het ei
land.
Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De NOS-radio zal tot 1 april van dit jaar op
de woensdagavond van 19.02 tot 19.30 uur via Hilversum 3
wekelijks een overzicht geven van de nationale hitparade.
Zoals bekend is de NOS per 1 januari gestopt met het uitzenden
van die hitparade, omdat men de zendtijd op vrijdagmiddag heeft
afgestaan aan Veronica.
Maar onlangs is besloten na het eerste kwartaal er tcch weer
mee door te gaan, waarschijnlijk op zondagmiddag via Hilversum
3. Dat is dan mogelijk omdat per 1 april, als tenminste de
zenderkeuring door de minister van CRM wordt goedgekeurd,
de sportrubriek „Langs de Lijn" van Hilversum 3 naar Hilversum
1 verhuist.
Om geen vacuüm te laten ontstaan heeft de NOS nu besloten
tot dat wekelijkse half uurtje, waarin Felix Meurders de nieuw
binnengekomen platen, twee sterk gestegen nummers en de
één van de hitparade zal draaien.
De NCRV begon gisteravond
een serie documentaires over
het „Englandspiel", het be
faamde spionagedrama uit de
Tweede Wereldoorlog: een
tragedie van (noodlottige) ver
gissingen mag men wel zeg
gen. Er komen daarin mensen
aan het woord, zo werd mee
gedeeld, die er destijds bij be
trokken waren en die er nu,
meer dan dertig jaar nadien,
voor het eerst over willen
spreken. Deze eerste keer was
dat zeer in het bijzonder
Huib Lauwers, die, na ge
dropt te zijn, al in 1941 werd
gearresteerd. Hij bleek een
uitstekend formulerend vertel
ler. Door zijn toedoen kreeg
de aflevering iets van een
spannend boek, wat natuur
lijk een tikkeltje in strijd was
met de afschuwelijke werke
lijkheid, zoals die destijds
moet zijn geweest. Met dat al
moet men de volgende afleve
ringen ongetwijfeld wel met
interesse tegemoet zien.
Bij het kijken naar „Show
room" voel ik steeds de nei
ging mij af te vragen: zijn zij
nou gek, of ben ik het? Be
leefdheidshalve wil ik dan
meestal wel tot het laatste be
sluiten. Maar dan zie ik Coen
van Frijberghe, de meest
overbodige (door Jan Fille-
kers en Henk van der Horst
het bos ingestuurde) presenta
tor die ik ken voor mij optre
den en dan weet ik het nog
niet zo zeker.
HERMAN HOFHUIZEN
NEDERLAND 1
NOS
18.30 Sesamstraat
18.45 Paspoort
18.55 Journaal
EO
18.59 Het kleine huls, serie
19.50 Windkracht 18
20.25 Van U wil ik zingen
20.50 Tijdsein
NOS
21.37 Journaal
21.55 58 Miljoen Nederlan
ders
22.40 Journaal
NEDERLAND 2
NOS
18.25 Microprocessors,
18.55 Journaal
VARA
18.59 Barbapappa
19.05 Pinokkio
19.27 De Ombudsman
NOS
20.00 Journaal
20.27 Onedin Line
21.17 Hoe bestaat het
21.42 George en Mildred
22.10 VARA-Visie
NOS
23.05 Journaal
DUITSLAND 1
18.00 Pari8er Geschichte;
18.30 Tussen Oostzee
en Thüringer Woud,
over oude steden en
landschappen; 18.40 lm
Werk notlert;
19.15 Hier und Heute;
19.45 Tip urn 4tel vor
8;
20.00 Tagesschau
20.15 Die Montagsmaler
21.00 Monitor
21.45 Owen Marshall, Straf-
verteidiger, afl.„Te
veel getuigen"
22.30 Tagesthemen
23.00 Toernee (5), serie
over showballet dat
grote reizen maakt
24.00 Tagesschau
DUITSLAND 2
17.40 Die Drehscheibe;
18.20 Tom Jerry;
19.00 Heute;
19.30 Lauf mir nach, dass
ich dich fange („Cours
après que je t'attra-
pe"), Franse speelfilm
uit 1976, met in de
hoofdrol Annie Glrar-
dot
21.00 Heute-Journal
21.20 Impulse, over expres
sie-vakken op school
22.00 Gesichter, portret van
de Russische actrice
Inna Curikova
22.45 Das Musik-Portrat, te
levisie-portret van het
Philadelphia Orchester
23.40 Heute
DUITSLAND 3
18.00 Sesamstrasse;
18.30 Cursus wiskun
de/algebra; 19.00 Lan
der, Menschen, Abe
teuer, documental
serie;
19.45 Journal 3
20.00 Journaal
20.15 Landessplegel: Pa
Bessel
21.00 Momente
21.15 Ensalada Muslca
Muslksalat, muziekpr
gramma met Rog
Whlttaker, Elton Jol
en Linda Ronstadt
21.45 Monitor im Kreuzfeue
22.30 Der Elterführerschein
23.00 Journaal
ENGELAND
18.10 Grange Hill,
18.40 bvenlni
Ing
18.55 Reporting
land; 19.20 Nationw
de, regionaal progran
ma; 19.50 Peninsuli
studenten interviewen;
20.20 Blake's Seven, deel
van 13-dellge SF-serie
21.10 Dallas, speelfilm
22.00 Nine o'clock news
22.25 Play for today, „Vam
pires"
23.15 Missing, documentair
over vermiste perso
nen
00.15 Journaal
00*45 On the rocks, over d
evolutie van berge
endalen
BBC2
18.00 Open University
19.55 The great egg race
20.25 The Master Game
schaakshow
20.55 The mid-evening news
21.05 Event horse, docu
mentaire
22.00 Call me bluff
22.30 Man alive
23.20 Count Dracula, serie
deel 1
00.15 Journaal
00.30 The old grey whistli
test, popprogramma
BELGIE
BRT1
18.00 De Tovermolen
18.05 Sesamstraat;
18.30 Open School
19.00 Tienerklanken:
19.40 Morgen;
19.45 Nieuws
20.10 Dolle Dinsdag, amuse
mentsprogramma
20.50 De Belgische Repu
bliek
21.40 Jij of wij
22.05 Gastprogramma
22.35 Journaal
BRT 2
Tot 20.10 zie BRT1
20.10 Allemaal beestjes
dierenprogramma
20.40 Op een goeie
(The good life), feuille
ton van BBC, afl.9
21.15 Filmtribune: „Utopia"
psychologisch drama
uit 1978 met Laurent
Terzieff en. Dominque
Sanda
NEDERLAND 1
NOS
11.00 Schooltelevisie;
15.00 Kleding, TELE-
AC;
VARA
15.30 Barbapappa;
15.35 Stan Laurel en
Olivier Hardy-
;16.00 Zeehondenei
land;
16.55 Mieuw en Mauw;
17.00 De film van Ome
Willem
DUITSLAND 1
09.30 Sesamstrasse;
10.50 Philadelphia, Pa
DUITSLAND 2
16.15 Trickbonbons, serie
voor kleuters;
16.30 Pusteblume, se
rie voor kinderen;
17.00 Heute; 17.10 Bis
ans Ende der Welt,
avonturenserie
16.30 Schooltelevisie;
18.00 Sesamstrasse
ENGELAND
13.45 Journaal; 14.00 Peb
ble Mill; 14.45 Finger-
bobs; 16.00 Delia
Smith's Cookery Cour
se; 16.55 Play School;
17.25 Jackanory;
17.40 Take Hart
BBC 2
11.20 Am Gharbar;
11.45 Parosi;
12.00 Playschool
BELGIE NED.
BRT 1
15.30 Open School
16.30 Tip-Top, jeugd
programma
BELGIE FRANS
RTB 1
15.00 Schooltelevisie
HILVERSUM I
AVRO: 18 00 Per Saldo. P.P.: 18.19
Uitzending van de CPN. NOS: 18.30.
Nws. AVRO: Toppers van toen. NOS:
19.15 (S) Accoord. AVRO: 20.00 (S) Van
Broadway tot Carré. 20.45 (S) Teksten
van Kurt Tucholsky. 21.05 (S) Het
Cocktail Trio 21.20 (S) AVRO's Swing
Time. 22.10 Koopavond (15). strip. 22.30
Nws. 22 40 AVRO's Radiojourn. 22.50
Eurojoum. 23.00 (S) Easy Listening.
23.55 Nws.
HILVERSUM II
ning. 19.00 Kerk in meervoud: Een
fruitmand en daarmee basta. 19.30 (S)
Zin in muz.: Klassieke muz. 20.00 Nws.
20.05 Overweging. 20.15 (S) Heden
daagse muz. 21 30 Spektakel, cultureel
magaz. 22.30 (S) Muz. op het spel,
hedendaagse muz (14). NOS: 23.00 (S)
Met het oog op morgen. 23.55 Nws.
HILVERSUMIII
NOS: 18.03 De vacaturebank. 18 10 (S)
Avondspits. VARA: 19.02 (S) Popkrant.
VARA: 19.02 (S) Top Tien Toen 19.30
(S) Popdonder. ca. 21.30 (S) And all
that jazz. (22.30) (S) Elpee tuin. 0.30
IS) Nacht drie draai. 2.30 (S) Groot lichL
,05-7.00 (S) Truck.
HILVERSUM I
TROS: 7.00 Nws. 7 02 (S) Rustig bijko
men. (7.30 Nws. 7.41 Aktua I). 8.30 Nws.
8 36 Gym voor de vrouw. 8.45 Kom
er maar eens bij. 10.00 (S) Big Band
a Go Go. 10 30 Nws. (S) Toerja-Toernee.
11.45 (S) Café-Chantant 12.26 Meded.
voor land- en tuinbouw. 12.30 Nws.
12.41 Aktua II. 13.00 (S) Raad een
lied.of niet. 13.30 (S) Sport na sport.
14.00 (S) De Vera Lynn Story. 15.00
(S) Gerard de Vries draait op verzoek.
(15.30 Nws). 16.30 (S) Kernpunt.
OVERH VOORL.: Franco Huis. 17.30
Nws. 17.32 (S) Aktua-Magazine. PP:
Uitz. van de WD.
HILVERSUM II
VARA: 7 00 Nws. 7.11 Ochtendgym. 7.20
In de Roode Cirkel. (8.00 Nws. 8.50
Ombudsman. 9.00 Even muziek. NOS:
9.20 Boerenbont. 9.35 Waterst. VARA:
9.40 Schoolradio. 10.00 Radioweek
blad. (11.00 Nws.). 11.30 Zing zomaar
simpel een melodie. 12.00 Dinxperlo-
Centraal. 13.00 Nws. 13.11 Dingen van
de dag. 13.30 Stoomradio. 16 00 Nws.
16.03 Pantoffels en Pistolen, hoorspel.
16.30 Lichte gramm. muziek. 17.00 (S)
Metropole Orkest, amus. muziek. 17.55
Meded. SOS- en politieber.
HILVERSUMIII
KRO: 7.02 (S7 Drie op je boterham.
9.03 (S) Pep op drie. 11.03 (S) Drie
draait op verzoek. 12.03 (S) Drie tussen
de middag. 14.03 (S) De Theo Stokkink
show. 16.03 (S) De Hitrheesters.
HILVERSUM IV
NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Het levende
woord. 7.10 (S) Preludium. 9.00 Nws.
9.02 (S) Onder schooltijd. 10.00 (S)
Orkestpalet: Frysk Orkest, klass. mu
ziek. 11.40 (S) Platennieuws. 12.00 (S)
Pianowerken uit de Romantiek., 12.30
(S) Tafelmuziek. (12.30 (S) Lunchcon
cert. 13.30 (S) Middagsymfonie) 14 02
(S) Saxofoon en piano: Hedendaagse
muziek. 14.30 (S) Orgelconcert 15 00
(S) Vertolkers beluisterd. 16.00 (S) Po
pulaire klassieken.
