,ffet komt omdat ik zo'n goed kosthuis heb9 VREEMD LICHTVERSCHIJNSEL WAS RUSSISCHE SATELLIET Weer missionaris in Rhodesië vermoord Vietnamezen rukken op naar Pnom Penh 1979 heeft tal van struikel blokken voor kabinet-V an Agt Lokvogel Mary maakt New York onveilig voor rovers en aanranders BINNENLAND/BUITENLAND LEIDSE COURANT" DONDERDAG 4 JANUAR11979 PAGINA 6 V OUDSTE INWOONSTER VAN NEDERLAND WORDT 109 JAAR: TWELLO Vaak zegt Opoe Grada Hurenkamp, de oudste van Nederland, dat bet nu lang genoeg geduurd heeft. Dat ze het zat is, dat Onze Lieve Heer haar nu wel mag komen halen. Maar ze heeft ook momenten van levenslust. Dan vergeet ze haar doofheid, haar slechte ogen, haar eeuwige „piene in de buuk", baar hulpeloosheid. Zoals gisteren, toen ze mooi zat te wezen voor de fotograaf, een beetje koket zelfs, in haar stoel bij de gloeiende ka chel in bet witbesneeuwde boerderijtje van haar zoon Hein en schoondochter Dina in het verstilde Twellose Harte- laar. Morgen wordt ze 109 jaar. De pastoor zal er weer zijn met evenveel rozen en een H. Mis. En de burgemeester. En de krant En later de heie schare van fa milie en buren. „Ze zal er van genietenzegt zoon Hein. Zijn vrouw Dina zal het er weer druk mee hebben. Dina zelf zegt er weinig van. Ze weet niet beter. Al 39 jaar woont ze onder een dak met Opoe, vanaf haar trouwen in 1940. Is dat geen geweldige belasting ge weest? „Jawel", aarzelt Hein (71), „het was wel eens zwaar, zeker als je na gaat dat we zelf 9 kinderen hadden, maar toch zijn we blij, dat we het ge daan hebben". En Dina? „Och", klinkt het weinig toe schietelijk, „we hebben het altijd als onze plicht beschouwd. Het is altijd in goede harmonie gegaan. Maar het was natuurlek wel eens een hele opgave voor jong en oud". Opoe heeft zich in „haar goede jaren" nooit met de opvoeding van de kinde ren bemoeid. Hein: „Ze zei weieens, moet dat nu zo? Maar dan zei ik altijd. Was het vroeger altijd zo goed? Nee, zei ze dan, dat deugde ook altijd niet. En toen was het over". Toch zal Hein er voor waken om zijn kinderen ooit tot last te zijn. „Ik zal het zelf niemand aandoen. Maar ik weet ook dat ik niet graag in een bejaarden tehuis zou willen zitten. Dat is het laat ste wat ik zou doen". Hij boert nog elke dag, zij het op bescheiden schaal, een beetje vetweiden van jong vee. Opoe was gisteren dus goed te pas. Te gen de blitsende fotograaf zei ze: „Toe maar jong, dat doet me niks geen zeer. Ik ga nu zeker weer de hele wereld door". Hein: „Jullie treffen het. Meestal zegt ze niet veel. Daar is ze te suf voor. Ze zit onder de pillen en poeders. Een paar uurtjes per dag komt ze er nog uit. Dan zit ze in haar stoel voor zich uit te staren. Ja, ze leeft helemaal in het verleden. Lezen doet ze al jaren niet meer. Lopen gaat nog wel, maar het wordt minder. Zo nu en dan stapt ze nog wel eens naar buiten. Niet in de sneeuw natuurlijk, maar bij mooi weer. Ach, het is een mens van de dag. Ei genlijk van het uur". „Maar eten doet ze nog prima", vult Dina aan. „Ja, ge woon met de pot mee". De wijkzuster was er gisteren ook voor de wekelijkse wasbeurt van Opoe. „Le nig dat ze is", weet ze, „ze pakt nog makkelijk de stoof van de grond" Opoe zelf: „De zuster helpt me altijd zo goed. Ze denkt, dat ik te zwaar ben, maar dat valt wel mee". Iedereen lacht. De sneeuwpracht ontgaat Opoe. Ze voelt dat het winter is. Meer niet. „Ik heb alleen zwarte vlokken voor de ogen", roept ze. Ze vertelt van haar Moeder die 51 jaar geworden is en van haar Vader die de 102 haalde. „Mijn vader is al blind geworden toen ik nog naar school ging. Ze toont trots een ring aan een vinger. „Die heb ik gekre gen toen ik twaalf en een half jaar bij boer Havekes in Duustervoorde gewerkt heb. Prachtig he". Ze praat over de vo rige eeuw. Het geheim van Opoe's ouderdom? „Ik weet het ook niet", zegt zoon Hein. „Ze heeft wel altijd ontzettend sober ge leefd. Hard werken, geen druppel, drank, geen koffie en vroeg naar bed, maar ja, dat deden ze vroeger alle maal". En wat zegt Opoe er zelf van? „Ik denk dat het komt, omdat ik hier zo'n goed kosthuus hebbe. En Dina, die zorgt zo goed voor me, daar kan ik niets van zeggen". HOMMEKROL Achterkleinkind Gerben (4) biedt zijn overgrootmoeder opoe Hurenkamp (morgen 109) een bosje bloemen aan. Paus dringt op herkenbaarheid priesters aan VATICAANSTAD Paus Jo hannes Paulus II zal er zelf op toezien dat de priesters en reli gieuzen volgens de voorschrif ten het habijt van hun orde dragen of tenminste een onder scheiding die hen herkenbaar maakt. Zo zeggen bronnen in het Vaticaan. Zo had de Paus op 1 januari: alvorens naar de Gesukerk gaan aan de jezuïeten, die hem zouden ontvangen, laten weten dat hij hoopte hen in toog te zien of tenminste in zwart pak met priesterboord. Bij elk bezoek aan de Vaticaan se burelen, wordt er bij de functionarissen van de Heilige Stoel op aangedrongen, dat zij hun toog opnieuw gaan dragen. Op 16 november sprak de Paui, de oversten van 770.000 religieu zen toe met de aanbeveling, dat zij net „stille maar welspreken de getuigenis" van hun orde zouden dragen. Prof. De Jager: Politiemannen in Milaan staren omhoog naar de twee niet geïdentificeerde voor werpen in de lucht. Bovende beide als UFO's aangemerkte voorwerpen. UTRECHT (ANP-UPI) Het vreemde lichtverschijnsel dat zondagavond door vele mensen boven Nederland is gezien was een Russische satelliet, aldus woensdag prof. dr. C. de Jager van het sterrenkundig instituut in Utrecht. Dinsdag verklaarde prof. De Jager dat het lichtver schijnsel een kosmische steen Volgens De Jager is na vergelij king van de gegevens echter gebleken dat het ging om de satelliet 1978-23b, die door de Sovjet-Unie op 25 december werd gelanceerd. De baan van de satelliet liep boven Schotland en Noord-Nederland naar Mid den-Europa. De Jager acht het niet uitgesloten dat meldingen over UFO's, ook zondag en o.a. in Nieuw-Zeeland, betrekking hebben gehad op de satelliet. Overigens houdt de volksster renwacht in Hoeven het vreem de lichtverschijnsel op het ver gaan van een Amerikaanse sa telliet. In een verklaring zegt de sterrenwacht dat het vermoede lijk de in 1973 gelanceerde satel liet 1973-88b betreft. Volgens betrekkingen zou deze satelliet door wrijving met de hogere luchtlagen slechts een beperkte levensduur hebben gehad. De sterrenwacht zegt dat was bere kend dat de satelliet op 31 de cember 1978 zou vergaan met een onzekerheidsmarge van ma ximaal drie dagen. Milaan had gisteren met talloze meldingen over UFO's (uniden tified flying objects) uit zeker vijf verschillende richtingen zijn nacht van de vliegende schotels. De in de pers opgetekende ver halen spraken van twee UFO's „die op sterren leken, een wit licht uitstraalden en zich lang zaam verplaatsten" De politie zond een patrouille uit met een deskundige die fo to's nam van het fenomeen dat een half uur duurde. De laatste UFO werd om acht uur in de ochtend gesignaleerd. Een Romeins ingenieur, Aldo Sabatini, zag in de nacht met andere getuigen boven de win tersportplaats Campocatino, 100 km ten zuiden van Rome. een „witgloeiende bal". Een hall uur lang draaiden de telefoonr schijven als dollen en begonnen radio's te functioneren zondei) dat men daaraan een eind kon maken. „Ik geloof niet in UFO's", zef Sabatini, „maar men zal mij een verklaring moeten geven vooi dat fenomeen waarvan ik geer enkele logische uitleg kan ge Intussen is uit Nieuw Zeelanfl gemeld dat berichten over vlie gende schotels boven de kustlij) wellicht niets anders betroffeij- dan de dansende lichten va» Japanse vissersboten. SALISBURY (AP, UPI) - Een Zwitserse rooms-katho- lieke missionaris is gisteren doodgeschoten aangetroffen in een zwart reservaat in het midden van Rhodesië, drie dagen nadat hij waarschijn lijk door nationalistische gue- rillastrijders ontvoerd was, zo hebben kerkelijke autori teiten meegedeeld. De vermoorde priester, de 44- jarige Martin Holenstein, ver dween op Nieuwjaarsdag op weg naar een Mis in een plaatselijke kerk. Vijf dagen eerder was een Westduitse je zuïet in het noorden van het land doodgeschoten. In totaal zijn in de nu al zes jaar du rende oorlog in Rhodesië 32 blanke missionarissen om het leven gebracht. Het militaire commando in Salisbury heeft verder bekend gemaakt dat in de afgelopen dagen vijf militairen en een senator om het leven zijn ge bracht. Een van de leiders van de gu erillas tnjders, Robert Mugabe, heeft verklaard dat de troe pen van zijn organisatie Zapu dit jaar ook economische doe len in Rhodesië zullen gaan aanvallen. De leider van de bevrijdingsorganisatie Zanu, Josua Nkomo, is momenteel in Moskou om Russische steun voor zijn strijd tegen het blanke minderheidsbe wind van Ian Smith. BANGKOK/HONG KONG (AP/AFP) - Vietnamezen en pro-Vietnamese Cam bodjaanse rebellen hebben gisteren ver klaard dat zij behalve Kompong Cham nog twee provinciale hoofdsteden heb ben ingenomen, een derde hebben aange vallen en tot 176 kilometer op Cambod- jaans grondgebied zijn doorgedrongen. Het sinds kerstmis door een nieuwe Viet namese invasie bedreigde regiem-Pol Pot in Cambodja heeft gisteren opgeroepen tot een „heilige volksoorlog tegen de Vietnamese aggressoren". De staatsradio meldde dat de troepen van het militaire district van de hoofdstad Pnom Penh in alarmtoestand waren gebracht. De Viet namese aanvalsspits zou de Cambodjaan se hoofdstad tot op 60 kilometer gena derd zijn. Doel van de Vietnamezen zou eerst zijn de hoofdstad van alle aanvoerlijnen via land en zee af te grendelen. Zo zouden de door sterke pantseri en artillerie-een heden ondersteunde Vietnamese divisies al het gehele noordoosten van Cambodja en daarmee een kwart van het land on der controle hebben. Vietnam heeft met klem ontkend dat zijn leger Cambodja binnenrolt. Hanoi zegt dat de strijd tegen de „reactionaire kliek van Pol Pot" wordt geleid door Cambod jaanse vrijheidsstrijders Voor de Red ding van Cambodja waarbij zich hon derdduizenden zouden hebben Waarnemers in Bangkok menen dat de inname van de stedelijke centra meer psychologische waarde heeft dan strate gische. De Cambodjaanse steden werden na de overwinning van de communisten in 1975 op grote schaal verlaten en er is geen enkele aanwijzing dat zij sindsdiens herbevolkt zijn geraakt. Zigeuners in Veendam mogen blijven .vO.Vj.V EN De gemeen te Veendam heeft een kort geding, over een aantal wis selwoningen waarin elf zigeu nergezinnen verblijven, ge wonnen. Het kort geding wai door een aantal bewoner) van de nabijgelegen Haven buurt tegen de gemeente aap gespannen. UITVOERING BESTEK '81 KAN GROTE SPANNINGEN GEVEN Hieronder het eerste van twee beschouwingen over de landspolitiek in het nieuw begonnen jaar. Het tweede artikel, dat vooral op de grote politieke par tijen in zal gaan, ver schijnt één van de ko mende dagen. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Hoewel het op dit moment bladstil lijkt in de Neder landse politiek (beide Kamers verga deren deze week niet en premier Van Agt is voor een werkbezoek naar de Nederlandse Antillen) wordt op en om het Binnenhof druk ge praat over wat de Nederlandse poli tiek dit jaar allemaal te wachten kan staan. Na 1978, het jaar van de opstelling, presentatie en parlemen taire behandeling van Bestek'81, moet dit jaar de uitvoering van deze ombuigingsoperatie van start gaan. Het ziet er voorlopig naar uit dat dit het centrale probleem van dit jaar wordt. Het kabinet-Van Agt is zijn tweede jaar ingegaan, traditioneel het moei lijkste jaar voor een kabinet. Het eerste jaar pleegt door een kabinet gebruikt te. worden om zich in te werken en zich over de „restanten" van het vorige kabinet te buigen. In het derde en vierde jaar heeft de „oogst" plaats, het tweede is het „weerbarstigste". Een van de grootste problemen voor het kabinet is de kleine parlementai re meerderheid waarover het be schikt. In de Tweede Kamer bezetten CDA en WD, zoals bekend, slechts 77 van de 150 zetels, in de Eerste Kamer 39 van de 75. Het CDA is duidelijk de „moeilijkste" coalitie partner omdat in de Tweede Kamer een üeei (rond tien fractieleden) ui terst kritisch tegen het kabinetsbeleid aankijkt. Zolang Aantjes de fractie leidde was er sprake van een flinke discipline, maar het is de vraag of ook Lubbers daarin zal slagen, zeker nu Van Houwelingen geen eerste vice-voorzitter van de fractie is ge worden. Zodra meer dan vijf leden van de CDA-fractie op cruciale mo menten tegen de regering stemmen zou er een crisis kunnen uitbreken; in zo'n situatie zou immers ook de steun van SGP en GPV onvoldoende zijn. Een ander heet hangijzer voor het kabinet wordt de felle tegenstand uit „de samenleving" ten aanzien van met name het sociaal-economisch be leid. De FNV keert zich fel tegen de kabinetsplannen en het CNV staat er uiterst kritisch tegenover. Ook uit de kringen van het onderwijs en de wel zijnszorg is de oppositie niet gering. Het kabinet-Den Uyl had althans nog een breed maatschappelijk draag vlak, het kabinet-Van Agt ontbeert dit. Hete vuren Direct na het kerstreces komt het kabinet voor enkele hete vuren te staan, met name die van de behan deling van de begroting van Volks huisvesting en Ruimtelijke Ordening. Dat kan last bezorgen, zeker als mi nister Beelaerts en staatssecretaris Brokx er binnen het kabinet niet in zouden slagen meer geld te krijgen voor sociale woningbouw. Het beleid van deze beide bewindslieden staat trouwens toch al aan veel kritiek bloot, in en buiten het parlement, ook bij de bouwwerkgevers. Zeer moeilijk zal het kabinet het krijgen bij het dichten van het in de begroting-1979 geslagen „gat" van 240 miljoen gulden waarvan minister Andriessen de dag na kerst in de Eerste Kamer gewag maakte. In het kabinet is afgesproken dat de door de Tweede Kamer tot stand gebrach te „gaten" in principe in dezelfde sectoren gecompenseerd zullen wor den. En dat zal ongetwijfeld veel pijn geven! Tal van spanningen zal het in de ko mende weken en maanden te voeren loonoverleg met zich meebrengen. Weliswaar tracht minister Albeda de gemoederen van de vakbeweging enigszins te sussen door niet af te la ten de sociale partners bijeen te roe pen voor beraad over belangrijke za ken waarover overeenstemming niet helemaal onhaalbaar lijkt (met name het arbeidsmarktbeleid), maar er moet wel een wonder geschieden wil len de collectieve arbeidsovereenkom sten zonder al te grote problemen tot stand komen. In elk geval ziet het ernaar uit dat de minister van Socia le Zaken enkele malen als bemidde laar zal moeten optreden. In de nu aangebroken cao-onderhan delingsperiode zal ook blijken hoe de werkgeversorganisaties zich zullen gaan opstellen; tot dusver hebben ze zich min of meer achter het rege ringsbeleid verstopt. Belangwekkend wordt ook het beraad in de SER over o.a. de advisering over de door werking van de bouw-cao. Abortus Ingewikkeld wordt zonder meer de parlementaire behandeling van het wetsontwerp over de abortusregeling. Het kabinet moge eensgezind zijn over (de hoofdlijnen van) het wets ontwerp, dit .lijkt vooralsnog niet op te gaan voor de Tweede-Kamerfrac ties van CDA en WD. In beide frac ties zitten leden die min of meer we zenlijke wijzigingsvoorstellen zouden willen indienen, maar de marges daarvoor zijn, zoals herhaaldelijk van kabinetszijde wordt betoogd, ui termate smal. Of het kabinet-Van Agt dit jaar door stormen heen komt is helemaal niet. te voorspellen. De vraag is natuurlijk welk alternatief er is, zeker nu de PvdA zich sinds het Bestekdebat van oktober meer van het CDA verwij dert en de pijn van de mislukte for matie van een kabinet PvdA-CDA- D'66 m Den Haag nog steeds voel baar is. Veel zal afhangen van de beleidslijnen die de grote partijen in de komende tijd zullen volgen. EVERT MATHIES NEW YORK Overvallen worden is dagelijks werk voor Mary Glatzle in New York. Mevrouw Glatzle, 1.57 lang en vijftig kilo wegend, verdient haar brood met door donkere straten en eenzame parken te dwalen om als lokvogel voor duistere figuren te dienen. Sinds 1970, toen zij bij de afdeling straatmisdrijven van de Newyorkse politie kwam, is zij al heel wat misdadigers fataal geworden. Na gedurende die periode voor slachtoffer ge speeld te hebben in meer dan vijfhonderd pogin gen tot aanranding, beroving en andere misdrij ven heeft de 36-jarige politieagente zich de bijnaam „Lokvogel Mary" verworven. Hoewel zij zegt haar mannetje te staan als het erop aankomt geweld of een vuurwapen te gebruiken gaat Mary nooit alleen „op karwei". Zij wordt daarbij geholpen door drie mannelijke collega's. Op het bureau zien zij er onberispelijk uit, maar bij de „operatie lokvogel" past het drietal zich aan de situatie aan. Dat betekent dat zij zich ooms voordoen als zwervers, die in vuilnisemmers graaiend of sigaret en peuken zoekend op veilige afstand hun collega Mary volgen. „Wij zien er zo smerig en gemeen uit dat sommige mensen zich snel uit de voeten maken en de politie waarschuwen", zegt recher cheur James Miller. Terwijl de „lokvogel" met winkel tassen en een ogenschijnlijk rijkgevulde beurs door de eenzame straten wandelt, doen haar begeleiders alles wat nodig is om haar in het oog te houden. Zo gebeurde het eens dat een van hen snel een aangelijnde hond van een stomverbaasde voorbij ganger leende, toen hij een verdachte figuur in de buurt van Mary bespeurde en zo dicht mogelijk in de buurt wilde komen zonder arg waan te wekken. Politieagent Lery Callier zegt dat het drietal allei zal proberen om er overtuigend uit te zien. Zi hebben daartoe al dronkenschap voorgewenq of zich voorgedaan als imbecielen, bejaarden ei straatvegers. Enige tijd geleden slaagden zij er op deze manie» in een aanrander te grijpen die een park in Ne\* York onveilig maakte. Volgens Mary was dit ee( van haar meest beangstigende momenten ge weest. „Een aanrander is erg moeilijk te vangen ze zijn bijzonder op hun hoede", zegt zij. Daarorj moesten de begeleiders zich op flinke afstam achter de bomen verbergen. Mary wandelde me» haar hond Brooklyn alleen door het verlate» park. Plotseling zag ze een man die beantwoordde aan het signalement van de aanrander. „II bibberde", aldus lokvogel Mary, „maar ik citeeij de in mijzelf de 23ste psalm, het gedeelte da| zegt: „Hoewel ik wandel door het dal van schaduw des doods, en toen voelde ik mij rusti, De aanrander sprong op Mary af, hield een r op haar keel en begon haar in het struikgewa| te sleuren. Maar haar collega's schoten to^ vuurden in de lucht en riepen „politie". De maj liet Mary los en probeerde te vluchten, i hij kon door in het park patrouillerende poli^ mannen worden gegrepen. Hij werd tot langdurige gevangenisstraf veroordeeld. Mary, gescheiden en moeder van een zoon, 2 dat haar twee levens goed harmoniëren, ik dienst heb voel ik mij een politievrouw, ik thuis ben voel ik mij moeder". Ze is er trol op dat het werk van haar en haar drie collegaf. helpt de straatmisdaad in New York te vermindi ren. „Het is geweldig figuren achter de trali^ te helpen die oude mensen beroven", zegt lokvogel.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 6