orster vrijgepleit van
misbruik geheime gelden
Doctoren vechten voor het leven
van de sfinx van Algerije
-Nederland voelt niet
eel voor 2e brigade
n West-Duitsland
leausescu demagogisch
Khomeiny mag
naar Iran terugkeren'
litieke
emiddeling
Duitse
aalstaking
h-ê\
Definitieve eis
tegen Ponti:
70 min gulden
Herrera Campins
nieuwe president
van Venezuela
Egypte boos over optreden Israël op
westelijke Jordaanoever
JITENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 6 DECEMBER 1978 PAGINA 11
4PSTAD Een commissie
een onderzoek heeft inge-
naar het misbruik van
:ime fondsen van het Zuid-
kaanse ministerie van voor-
ting, is tot de conclusie
»men dat ex-minister Con-
Vlulder onbekwaam was en
plicht verwaarloosde,
dat president John Vor
en premier Pieter Botha
eze zaak geen blaam treft.
ninister Connie Mulder, al-
dus het rapport, dat gisteren is
gepubliceerd heeft zijn plicht
verwaarloosd toen hij dr. Rhoo-
die, destijds staatssecretaris
van voorlichting, in feite blanco
volmacht gaf bij de besteding
van miljoenen dollars over
heidsgeld. Het ministerie van
voorlichting van Mulder werd
echter eerder dit jaar opgehe
ven toen het misbruik van de
gelden uitlekte. Hij werd tot
minister van plurale betrekkin
gen (betrekkingen met de zwar
te bevolking) benoemd, maar
trad de vorige maand als zoda
nig af en nam ook ontslag als
leider van de aan het bewind
zijnde Nationale Partij in de
provincie Transvaal, een zeer
belangrijke post. Zijn naam was
genoemd in verband met het
plan een rechts engelstalig blad
„The Citizen" op te richten.
Het rapport, waarover het Zuid-
afrikaanse parlement zich mor
gen en vrijdag zal beraden, is
mild tegenover John Vorster,
destijds premier en nu presi
dent van Zuid-Afrika. Hem, zo
zegt de commisssie, kan slechts
verweten worden dat hij geen
maatregelen heeft genomen om
de uitgave van „The Citizen"
stop te zetten toen men hem had
laten weten dat er overheids
geld was gebruikt voor de op
richting van het blad in 1976.
Blijkens het rapport was Vor
ster zo gedeprimeerd door de
geheime activiteiten van het mi
nisterie van voorlichting dat hij
echt ziek werd tijdens een con
frontatie hierover met onder
anderen Connie Mulder en dr.
Eschel Rhoodie.
Vorster trad in september om
gezondheidsredenen af als pre
mier. Het pTdh om „The Citizen"
op te richten had ten doel de
„Liberale" opvattingen te be
strijden die vertolkt worden in
de overige Engelstalige kranten
van Zuid-Afrika.
Strenge vorst
veranderde de
veertien stand
beelden voor
het station van
St-Louis in de
Amerikaanse
staat Illinois in
ijsbeelden. De
bronzen beel
den van Carl
Millers dragen
de naam „Ont
moeting der
wateren" en
symboliseren
de samen-
vloeïng van de
Missouri en de
Mississippi.
Unse premier ontkent
orgdheid over regime
IERAN (AFP.UPI) De premier van Iran, generaal Gho-
Reza Azhari heeft gisteren verklaard dat de Iraanse
itelijke leider Khomeiny „zoals elke andere Iraniër" naar
vaderland kan terugkeren, vooropgesteld dat hij zich
dt aan de wetten van het land.
verzeker de wereld dat hij niet zal worden aangehouden",
is Azari op een persconferentie waarin hij verzekerde dat
nu al 38 jaar durende regime van de sjah in het geheel
gevaar is en er ook geen kans is dat zijn regering
eedt.
mier Azari noemde de religieuze opppositieleider Khomeiny
instrument in handen van de vijanden van de natie die
bedienen van zijn naam.
reactie daarop verklaarde Khomeiny in zijn verblijfplaats
Parijs dat hij naar Iran zal terugkeren als hij van mening
lat de revolutie ermee gediend is. Deze verklaarde verder
de Iraanse aardgasindustrie door stakende arbeiders volle-
is .lamgelegd. Gisteren hebben zich in Iran opnieuw dui-
ien arbeiders aangesloten bij de staking in de olieindustrie,
olieproductie zou met 2,2 miljoen vaten gedaald zijn tot 3,7
loen vaten per dag.
Braziliaanse oppositie
verzet zich tegen
uitverkoop
van Amazonewoud
RIO DE JANEIRO - Brazili-
aanse oppositiepartijen en
natuurbeschermers zijn sinds
begin deze week heftig in het
geweer gekomen tegen een
plan van de regering voor
het verlenen van een vergun
ning aan buitenlandse maat
schappijen voor de exploita
tie van een deel van het
Amazonegebied.
Volgens een Braziliaanse
krant zou de regering 56 mil
joen hectare dicht regenwoud
ofwel 20 procent van het hele
Amazonegebied in Brazilië in
exploitatie van multinationale
ondernemingen willen geven.
De opbrengsten van naar
schatting 18 miljard dollar
zouden moeten worden ge
bruikt voor de delging van de
enorme buitenlandse schuld
van Brazilië die tegen het ein
de van het jaar zal zijn geste
gen tot ongeveer 40 miljard
dollar (ongeveer 80 miljard
gulden).
jJSSEL (ANP) Begin volgend jaar zal de
erlandse regering een beslissing nemen over
al dan niet legeren van een tweede brigade
:lest-Duitsland. Het heeft alle schijn, dat het
net zich tegen het zenden van nog meer
ndse troepen naar de Bondsrepubliek zal
een.
lister van defensie, Willem Scholten, heeft
;sel zijn collega's uit andere NAVO-landen
ield dat de studie van een rapport over
•rse mogelijkheden om de reactiesnelheid
Öjhet eerste Nederlandse legercorps te vergro-
Dijna is voltooid.
leze studie, opgesteld door deskundigen uit
en met troepen in het noorden van West-
pland (Nederland, België, Engeland, Canada
en West-Duitsland) worden ook andere mogelijk
heden ter vergroting van de reactiesnelheid dan
het stationeren van een tweede brigade nagegaan.
Hiertoe behoren verdere mechanisatie, aanpas
sing van mobilisatiesystemen, verbetering van
opmarsroutes en modernisering van transport-
materieel en het aanleggen van voorraden.
De ministers van defensie van de NAVO-landen
nemen mogelijk vandaag nog in Brussel een
besluit over AWACS, het uitrusten van een vloot
Boeing-vliegtuigen met radarschermen om over
de horizon te kijken en zo tijdig vijandelijke
activiteit te signaJeren. Dezer dagen is bericht,
dat de betrokken Boeings voorlopig op de grond
staan vanwege een ondeugdelijke brandstof-
pomp.
IEZJNEV:
KOU (Rtr) De Russi-
president en partijleider
id Brezjnev heeft giste-
openlijke veroordc-
uitgesproken over wat
„demogogische argumen-
noemde vodr veranderin-
in het defensiebeleid van
Pact van Warschau. Vol-
waarnemers is het ge-
ik van de term „demago-
h" met betrekking tot een
lieerd staatshoofd (presi-
Ceausescu van Roeme-
uitzonderlijk.
zjnev zei dat de vrede
slecht gediend kon zijn met
eenzijdige stappen tot ontwa
pening door de communisti
sche landen. Ceausescu heeft
de laatste weken herhaalde
lijk geweigerd de militaire
uitgaven van zijn land te ver
hogen, mede 'omdat de situa
tie in de wereld een dergelij
ke verhoging niet
rechtvaardigt. Met de uit
spraak van Brezjnev lijkt het
geschil tussen Moskou en
Boekarest zich te hebben ver
scherpt.
Brezjnev deed zijn uitspraak
tijdens een diner voor de pre
mier van het buurland Afgha
nistan, die een vriendschaps
verdrag met de Sovjet-Unie
getekend heeft. In Afghanis
tan heeft in april een bloedi
ge revolutie plaats gevonden,
waarna de toenadering tot
Moskou is gegroeid. Overi
gens wordt in het noorden
van Afghanistan nog hevig
gevochten tussen regering
stroepen en islamitische op
standelingen.
LHEIM (REUTER) De
bondsonderhandelaars
ben ermee ingestemd
een politieke bemidde-
1 helpt bij de oplossing
het arbeidsconflict in
staalindustrie. Bijna
KX) arbeiders zijn al een
k in staking,
besluit werd genomen na
vruchteloze vergadering,
tndagavond, van de vakver-
Jing en de werkgevers, waar-
Ie laatsten opnieuw de voor-
mste eis van de vakvereni-
I, verkorting van de wer-
iek, verwierpen. De werkge-
stelden voor een beroep op
bemiddelaar te doen. De
erhandelingscommissie van
werknemers stemden daar-
ROME (Reuter) Tegen de
filmproducent Carlo Ponti is
gisteren wegens overtredin
gen van de deviezenbepalin-
gen drie jaar gevangenis
straf en boeten van in totaal
meer dan 70 min geëist.
Tegen de verwachting in
werd gevraagd Ponti's
vrouw, de actrice Sophia Lo-
ren, haar Amerikaanse colle
ga Ava Gardner en de Ierse
filmster Richard Harris bui
ten vervolging te stellen.
Ponti en zijn vrouw die bei
den de Franse nationaliteit
bezitten, en de twee andere
verdachten woonden de
rechtszitting in Rome niet
bij. Zaterdag was Ponti ten
laste gelegd dat hij onwettig
in totaal meer dan 20 min
uit Italië naar het buiten
land had overgebracht, naar
zijn zeggen om er internatio
nale co-produkties mee te
financieren. Volgens officier
van justitie Paolino dell'An-
no was echter een deel van
dit geld op persoonlijke re
keningen van Ponti bij Zwit
serse banken overgeschre
ven. DelI'Anno eiste tegen de
producent boete van in to
taal 30 miljard lire (ongeveer
74 min).
Naar in Rome werd ver
wacht, lopen ook twee com
pagnons van Ponti, de ban
kier Giorgio Baldini en de
Westduitse financier Robert
van Daalen, de kans veroor
deeld te worden.
Tegen Sophia Loren, Ava
Gardner en Richard Harris
waren in eerste aanleg boe
ten van in totaal ongeveer
38 min geëist.
CARACAS (Rtr) Luis Her-
rera Campins, de kandidaat
van de sociaal-christelijke
partij Copei, wordt de nieu
we president van Venezuela.
Zijn verkiezing is door de
Wereldunie van christende
mocraten als een positieve
stap naar de democratische
ontwikkeling van Latijns-
Amerika begroet. De regering
van Venezuela heeft de ne
derlaag van Luis Pinerua, die
kandidaat stond namens de
partij „Accion Democratica"
van de aftredende president
Carlos Andres Perez, erkend.
Perez moexht zich krachtens de grondwet
niet opnieuw kandidaat stellen.
Herrera, een robuuste man, heeft een agres
sieve campagne gevoerd om de aanhang van
de sloppenbewoners te winnen. Hij voorspelde
dat de hoge kosten van het levensonderhoud,
de ontoereikende sociale voorzieningen en de
woningnood onder de vier miljoen Venezola-
nen tot de nederlaag van de regering zou lei
den. Hij beloofde dat zijn regering zich zal
concentreren op verbetering van het onderwijs
en de armoede van de bevolking zal opheffen.
Tegenstanders noemden zijn campagne
Ballingschap
In zijn buitenlandse politiek zegt Herrera zich
te zullen laten leiden door de beginselen van
sociale rechtvaardigheid. Hij prijst president
Carter vanwege zijn campagne voor de men
senrechten en hij wil de politiek van de huidi-
Zoals de meeste ervaren politici in zijn land
heeft de 53-jarige Herrera gevangen gezeten
en ballingschap gekend. Hij ving zijn loop
baan van advocaat en journalist aan in 1942,
hij werd in 1945 voorzitter van de unie van
studenten en na de machtsovername door
naar links neigende officieren kreeg hij een
actieve politieke functie. Hij richtte Copei op,
maar toen rechtse krachten van het leger de
macht grepen, werd Herrera gevangen geze'
na het schrijven van een kritiek op de
suur. Toen hij werd vrijgelaten uit de gevan
genis, ging Herrera met andere vooraanstaan
de politici, onder wie de huidige presiden
Andres Perez in ballingschap om pas naar
zijn land terug te keren na de omverwerping
van de dictatuur van generaal Perez Jimenez.
Tijdens zijn ballingschap rondde hij zijn rech
tenstudie in Europa af.
CAIRO (UPI) Egypte heeft gisteren
zijn „zeer sterke afkeuring" uitgespro
ken over het opblazen door Israël van
de huizen van twee Arabieren op de
westelijke Jordaanoever. Volgens Egyp
te is het „een schending van de mensen
rechten en een slag voor de huidige
vredesonderhandelingen tussen beide
landen".
Egypte waarschuwt tegen „herhaling van
deze schendingen, die de vrede en veilig
heid in het gebied in gevaar brengen".
Intussen duurt de impasse in het vredes
overleg tussen Egypte en Israël voort.
Beide landen blijven op hun standpunt
staan, waardoor het onwaarschijnlijk is
dat een vredesverdrag kan worden on
dertekend tegen de streefdatum in de
akkoorden van Camp David, 17 decem
ber.
Grote hinderpaal is de eis van Egypte
dat een datum wordt vastgesteld waarop
De burgemeester van El Bireh op de onthouden.
westelijke Jordaanoever verklaarde dat Het Israëlische militaire gezag op de
de Israëliërs met het opblazen van het westelijke Jordaanoever heeft gezegd dat
het de order van het hooggerechtshof
niet bijtijds had ontvangen.
(Van onze correspondent
David Hirst)
ALGIERS Als het waar is
dat president Houari Bourne-
dienne, zoals hardnekkige ge
ruchten ^willen, op zijn sterf
bed ligt, dan zou hij, als hij
dat tenminste nog kan, zich
wellicht willen verontschul
digen voor de lange duur
van zijn ziekte. Ondanks de
oppervlakkige gevoelloos
heid, waarom de Algerijnen
bekend staan, maken zij zich
toch danig zorgen om de ge
zondheid van hun president.
De „Sfinx van Algiers", zoals
Boumedienne wel werd ge
noemd, is dan wel niet echt
geliefd onder zijn volk, maar
de mensen hebben wel veel
respect voor hem. Van alle
Arabische leiders leek hij het
hardst te werken, het soberst
te leven en het minst corrupt
te zijn. Maar tijdens zijn per
soonlijk, autoritair regime,
dat dertien jaar duurde,
heeft Boumedienne minstens
één kapitale fout gemaakt,
en ook om die fout liggen
zijn landgenoten nu wakker.
De president heeft altijd na
gelaten een opvolger aan te
wijzen.
Officieel ligt Boumedienne
niet op sterven. Er is nog
hoop, wordt er gezegd. Maar
zelfs de meest welwillende
Algerijn gelooft dat niet
meer. Vanaf het eerste mo
ment, dat er sprake was van
moeilijkheden met Boume-
dienne's gezondheid, hebben
de autoriteiten met veel ver
ve geprobeerd de geruchten
de kop in te drukken. Maar
het enige wat ze hebben be
reikt is dat de mensen nog
wantrouwender werden. In
oktober verdween de presi
dent plotseling uit het open
bare leven. In het buitenland
werd toen, niet altijd met
kwade bedoelingen, gesugge
reerd dat Boumedienne mis
schien te kampen had met
ernstige politieke moeilijkhe
den, en misschien zelfs bang
was voor een coup. De Alge
rijnse autoriteiten wisten dit
Houari Boumedienne in gelukiger dagen met Fide!
Castro.
alleen op te lossen door plot
seling te onthullen dat de
president voor een zeer ge
heim bezoek in Moskou was.
Dat was echter niets meer
dan een „werkbezoek", en in
het dagblad Al-Mujahid ver
scheen een vreemde foto van
Boumedienne, samen met een
adviseur gezeten voor Brezj-
new en andere Sovjet-groten.
Bij de terugkeer van de pofe-
sident in Algiers noemde Al-
Mujahid de geruchten „laster
van de vijanden van Algeri
je", en drukte nog een foto
van Boumedienne af. Deze
was niet minder vreemd dan
de eerste. De „glimlachende
en ontspannen" president
was op de foto aan het spre
ken met een aantal advi
seurs.
Drie dagen later, op 19 no
vember, kon de staatspers-
dienst niet langer ontkennen
wat de „imperialistische en
reactionaire" propaganda al
die tijd al had gezegd. Bou
medienne had in Moskou in
derdaad een „rustkuur en
een medische behandeling"
ondergaan. Bij zijn terugkeer
was „de behandeling voortge
zet".
Dat laatste was overigens
een vrij zachte omschrijving
van iets dat tegen die tijd al
veel serieuzer was. Boume
dienne was opgenomen in
het Mustapha-ziekenhuis, het
grootste hospitaal in de
hoofdstad. Daar werden uit
alle hoeken van de wereld
medische experts en appara
ten naar toe gevlogen, maar
het leven van de president
bleef aan een zijden draadje
hangen.
Bulletins
Sedertdien hebben de Alge
rijnen middels drie medische
bulletins nieuws over hun
president gekregen. In het
eerste rapport werd toegege
ven dat de toestand ernstig
was. De president was in een
coma. Maar de technische
termen waarin het bericht
gesteld was moesten de ware
ernst verbergen.
Volgens een tweede bulletin
had zich een duidelijke ver
betering voltrokken. Op za
terdag kwam er een derde
bulletin: Boumedienne's ge
zondheid was „stabiel", en
hij lag „in een neurologische
coma, die niet afgewend kon
worden. De electro-encepha-
lograpische grafiek was sub
normaal". Hierop volgde een
scherpe aanval op de „psy
chologische oorlogsvoering"
van de buitenlandse media.
De president was geen mo
ment in een „hersencoma"
geweest, en zijn hersenschors
had ten alle tijde normaal
gefunctioneerd.
Dat bericht was bedoeld de
mensen gerust te stellen, eve
nals de aankondiging dat een
bekwaam internationaal me
disch team aan het vechten
was voor Boumedienne's le
ven. Op zondag werd nog be-,
kend gemaakt dat zich nog
eens een ploeg van Chinese
doktoren gevoegd had bij het
al uit zo'n 50 man bestaande
team.
Wat de Algerijnen, althans
officieel, niet weten, is dat
een aantal doktoren zich al
teruggetrokken hebben, waa
ronder ook de 72-jarige
Zweed, dr. Jan Walden-
stroem. Boumedienne zou lij
den aan de ziekte van Wal-
denstroem, een
immunologische aandoening.
Waldenstroem heeft voor
zichzelf Boumedienne's geval
als bijna hopeloos opgegeven.
Ook als hij er weer bovenop
komt, dan nog zou hij nooit
meer zijn ambt kunnen uitoe
fenen. De„seanner", een ap
paraat voor geluidsdiagnos
tiek dat helemaal uit
Amerika was aangevlogen, is
ook teruggestuurd. De „scan
ner" is wel gebruikt, maar
voor andere patiënten, want
de president mocht zelfs niet
worden vervoerd. De bloedk
lonters in zijn hersenen wer
den blijkbaar gelokaliseerd
door een ander, Duits, appa
raat, dat in Boumedienne's
eigen kamer werd gezet.
Kranten verboden
zijn de Algerijnen aangewe
zen op de buitenlandse radi
ostations. Sindskort zijn de
buitenlandse kranten name
lijk verboden. Ze worden op
het vliegveld zelfs afgepakt
van reizigers. Tot vorige
maand werden in Algiers
27.000 exemplaren van Le
Monde verkocht, en dat is
meer dan in enige Franse
stad, met uitzondering van
Parijs. Het enige Franse blad
dat nu nog gekocht kan wor
den, is de sportkrant L'Equi-
pe.
Soms wordt er in Al-Mujahid
stoutmoedig gesuggereerd dat
de diep bezorgde Algerijnen
wellicht recht hebben op wat
meer informatie. Voor het
grootste deel worden de pagi
na's van de krant echter ge
vuld met sympathiebetuigin
gen uit de hele wereld: van
de Engelse koningin tot het
presidium van de Mongoolse
Revolutionaire Volkspartij en
de unie van Jordaanse vrou-
Ook binnenlandse notabelen
maken hun gevoelens van
medeleven kenbaar in de
krant, en zij spreken altijd
de wens uit dat de president
spoedig zal herstellen. Onder
tussen blijven zij vastbesloten
het volk te mobiliseren ter
verdediging van het socialis
me en al wat de revolutie
heeft bereikt.
Sommige sympathiebetuigin
gen getuigen van een ontroe
rende ongekunsteldheid: boe
ren die hun bloed aanbieden
(compleet met bloedgroep), of
diverse lichaamsdelen, zoals
levers van de Soedanezen,
die er zelfs vier menen te
hebben.
In geen van de spontane uit
ingen is er iets te merken
van het optimisme, dat de re
gering blijkbaar wel heeft.
De meeste Algerijnen schij
nen zich er al mee verzoend
te hebben dat „Broeder Hou
ari" door zijn schepper al tot
zich geroepen is.
Copyright The Guardian
