gereformeerde vrijwilliger is kerkelijk
neelevend en politiek traditioneel
Vrijwillig sociaal jaar bij
Duitse jongeren zeer in trek
Boek van de Maand: Sprokkelwerk
voor een lezer die niet bestaat
1ST
„JE WEET NIET WAT JE LEEST"
Nieuwe Schoolatlas: kleuren naar functie van het landschap
Korte metten
LEIDSE COURAN'i
DONDERDAG 30 NOVEMBER 1978 PAGINA 9
Tijdschriften
Kortjakje
Jan Verstappen)
Nogal wat buitenlandse literatuur in recente nummers van „Het
Gewicht" (dat staat er bol van) en in zekere zin ook „De Revisor",
waarin de polemiek weer toeslaat, opnieuw met betrekking tot
de polemiek-clowns in ons literair wereldje, de heren Jeroen
Brouwers en Maarten 't Hart. De Baron van Münchhausen contra
Meneer Prikkebeen.
De chaos van „Het Gewicht", die per nummer aan de lezer wordt
geboden, is ditmaal helemaal kompleet. Alles wordt opgenomen,
lijkt wel- Alles wat ter redaktietafel komt, zelfs een brief van
de PTT over het verkeerd gebruik van het postcoöenummer
ontbreekt niet.
Overbodige en onzinnige interviews met een aantal mensen,
bestaande uit een schriftelijk beantwoorde vragenlijst, die bij
ieder hetzelfde luidt, geven je ook niet het gevoel dat het bij
de redaktie van „Het Gewicht" overstroomt van goede, laat staan
heldere ideeën.
ION
iee
rbij.
hem nog, de man die
0 plant, waaruit razend-
D plant groeit, zo hoog
ermee naar de maan kan
m? Waarna het fout
u wilde ik wel terng,
jee, de hitte van de zon
jn boon intussen uitge-
zodat er niet aan te
viel daar weer langs
tjes: te klauteren. Wat nu?
|t hakstro vlocht ik een
rtn maakte het zo lang
ffc. Dit bevestigde ik aan
f n de maanhoorns en liet
r|ngs naar beneden zak-
I Met mijn rechterhand
~Tk me vast, en met de
f. omklemde ik de bijl.
als ik een eindje omlaag
plr.n^,eden' hakte 111 bet
Talige stuk boven mij door
lkaarppt ik het er van onder
)ui, waardoor ik toch een
arr '^eind naar beneden
inw Tenslotte breekt dit
en dan valt deze fantast
n heel eind, tot hij een
1 zeker wel negen vadem
t grond inslaat En dan
et ook de nodige inspan-
en hoofdbrekers om uit
te komen.
■as dat toch ook weer,
field uit de wereldlitera
dat overkomen?
het ook niet meer gewe-
me dat verhaal was
;d een paar weken ge-
iar sinds herlezing van
lalen van de Baron van
iausen komt het alle-
naar boven, het kin
van toen. De leugenver-
.in een fantast, met ge-
nkel( veel humor en gevoel
it onwaarschijnlijke.
)ek is opnieuw versche-
in een wonderbaarlijk
uitgave: de auteur is
ied August Bürger en de
ige titel van het boek is:
lerbare reizen te land en
Veldtochten en vrolijke
uren van Baron van
ihausen, zoals hij deze in
ng zijner vrienden met de
onder handbereik zelf
te vertellen".
oek is opnieuw vertaald,
Jeroen Brouwers, er zijn
'e en prachtige illustraties
Pilliam D. Kuik. Het is
jjk geen kinderboek, inte-
el. de verhalen die bij
113 van de legendarische
tot ons komen, dragen in
jpzichten de kenmerken
(t gevolg zijn van „de fles
handbereik". Erotische
|en zijn dan ook in ruime
lanwezig.
rertaler Jeroen Brouwers
leen overigens dezer da-
ien jaar na de eerste publi-
de eerste herdruk van zijn
n „Joris Ockeloen en het
ten". Ook al bij de A'rbeid-
isne
dood van Johan Daisne
t Manteau allerlei boeken
yn in herdruk uit
Ian die zijn Haar Kort liet
n" verscheen onlangs, in
rtiende druk. Misschien
bekendste boek van
Paarlen Avond"
Een fraaie uitgave van de Haagse Kunstkring, niet zonder
problemen tot stand komen: „Paarlen Avond", een novelle van
F. Bordewijk, geheel in fascimile. Een inleiding van Pierre Dubois,
waarin hij schetst hoe juist de uitgave van dit verhaal (een herdruk
van een novelle uit „Het Eiberschild") past in het beleid van
de Haagse Kunstkring. Het verhaal speelt zich af in Den Haag,
met name in de buurt rond de Denneweg, waar de Haagse
Kunstkring op nummer 64 is gevestigd. Bordewijk heeft in dit
verhaal, dat in juni 1945 speelt een schets gegeven van een
antiquair, die vanuit zijn winkel de straat bekijkt. Architectuur,
herbouw van de door de oorlog geschonden stad, spelen een
grote rol in het denken van de antiquair.
Een uitgave van dit zeer Haagse verhaal is op zich niet zo bijzonder,
vermeldenswaard is het wel dat deze uitgave een volledig facsimile
is van het handschrift van de auteur: 24 ongenummerde A-4
pagina's, met alle doorhalingen en korrekties. Gedateerd: Bronovo,
aanvang April '48, en dan onderaan de laatste pagina een kleine
afbeelding van het Haagse wapen.
Er zijn wat moeilijkheden geweest bij de uitgave van dit, voor
Bordewijk-liefhebbers onmisbare boekje. De dochter van Borde
wijk,"Nick Funke-Bordewijk heeft aanvankelijk nogal bezwaar
gemaakt tegen deze uitgave, hoewel het plan daartoe wel met
haar besproken was. Als voorzitster van het auteursrecht van
het werk van haar vader, had zij vanwege haar bezwaren
tegen deze uitgave, die zij verder niet omschrijft de publikatie
kunnen verbieden. Dat heeft ze niet gedaan, om de Haagse
Kunstkring niet in grote financiële moeilijkheden te brengen. De
Haagse Kunstkring stelt de koper van het boekje echter via een
ingelegde brief wel van de bezwaren van mevrouw Funke op
de hoogte.
.^Altijd is Kortjakje Ziek" is de
titel van het jongste bundeltje
venijn en teleurstelling van Jan
Blokker. Commentaren zoals ze
bijvoorbeeld in zijn column in
De Volkskrant verschenen, of
verzameld van elders. Zijn
mensbeeld is niet al te optimisti
sch, dat hoeft nauwelijks her
haald te worden, de manier
waarop hij steeds weer vonken
weet te staan uit het ongerief,
dat hem taai dwarszit, getuigt
van een heel groot optimistisch
geloof in de menselijke geest en
de inventiviteit van de soort
Neem zo'n mijmering over kin
derversjes, terecht afgedrukt op
de achterzijde van het boek.
„Ellende troef', roept Blokker
welgemutst als hij is, uit: „Je
kunt met dichte ogen prikken
en de treurigheid komt je tege
moet. Berend Botje: nooit weer-
omgekomen. Klompertje en zijn
wijfje: eieren stuk, boter in het
slijk en halsdoek naar de blik
sem. Zeven kikkers in een boe
rensloot: honger en verdriet.
Aaltje zat op een paaltje, wip
zei het paaltje: weg was Aaltje".
Conclusie: het leven heeft geen
zin, elk initiatief is gedoemd te
mislukken, er is geen hoop en
de misere valt niet te verklaren
dus ook niet te bestrijden."
Zo maakt Blokker zich vrolijk
over de ongemakken waar het
menselijk soort en dan met na
me vooral de Nederlandse ver
sie daarvan zo innig onder ge
bukt gaat. Uit eigen vrije verkie
zing doorgaans, in de visie van
Blokker. Zijn vrolijkheid daar
om is natuurlijk verhulde woe
de en afschuw, maar het is
passend en terecht die vrolijk
heid uit al die cynische mopper-
stukjes over te nemen en zo
afstand te maken tot al dat
gedoe...
Ontraadseling
„In Exacto", een lijvig boek,
gestencild, 620 pagina's A' 4, is
niet meer of minder dan „de
sleutel tot het ontraadselen
van de mythologie in de breedst
denkbare zin." Aldus kondigt de
auteur ervan A.W.M. van Poelje
zijn geschrift aan. Dat is niet
mis, denk je dan. Vooral ook
als je verder in zijn begeleiden
de brief leest dat het hier gaat
om een „anders-wetenschappe
lijke uitleg van het Gilgamesj-
epos". En verder: „Het verleden
der mensheid, zoals dit tot ons
komt in sage en sprookjes, kin
derrijm en religie, rotstekening
en tarot, is m.i. doordrenkt van
aanwijzingen, dat de mensheid
in verleden, heden en toekomst
een globetrotter is in de kos
mos."
Dit alles is geschreven onder het
motto van de heer A.W.M van
Poelje zelf: "Godsdienst is Men
slastering".
Ik weet'niet zo goed wat ik
ermee aanmoet, met zo'n per
soonlijk boek, zo vol van per
soonlijke en uiterst subjectieve
theorieën. Uiteraard leent een
epos uit oude tijden, zeker ook
het Gilgamesj-verhaal zich uit
een reeks van uiterst subjectie
ve beschouwingen en interpre
taties. Maar het aplomb van
deze uitgave schrikt wel een
beetje af.
Daisne.
Het boekje onder de titel „Vene-
zy of Het Eiland in de Stille
Zuidzee" dat veel persoonlijker
lijkt en eigenlijk op veel com
pacter wijze een beeld schetst
van het leven van een naar
waarheid zoekende man, is ook
opnieuw uitgekomen.
ADVERTENTIE
Sommige
charmante dingen
van vroeger zrn
er nog steeds.
AMSTERDAM - Laten we
er geen doekjes om winden.
Het Boek van de Maand is
een alleszins respectabele in
stelling. Eén bepaald boek
goedkoper en in een grotere
oplage dan normaal het geval
zou zijn geweest op de markt
brengen, zoals de Commissie
voor de collectieve propagan
da van het Nederlandse boek
nu al geruime tijd onverdro
ten doet, kan in het minst
geen kwaad. Je krijgt er
vaak een zeer aardig koopje
mee in handen, al valt te be
twijfelen of Het Boek in het
Algemeen daarmee gediend
is, want rijen kooplustigen
vielen voor zover bekend zel
den buiten de deuren van
boekwinkels te signaleren bij
zo'n actie. Dat is allemaal tot
daar aan toe, maar nu heeft
de commissie met de lange
naam een eerste „fictionpro-
ject" gereed dat 7 december
a.s. op de markt gebracht
wordt. Geen wetenschappe
lijk boekske dus, maar echt
schrijverswerk. Onder de ti
tel „Je weet niet wat je
leest" zijn 107 fragmenten sa
mengebracht van 100 auteurs
die in Nederland veelgelezen
zijn. „De eerste doorsnee-
bloemlezing die een beeld
geeft van wat „de Nederlan
der,, leest, zegt de redactie
commissie ter verantwoor
ding. Een sprokkeltocht dus
door kreupelhout en edeler
bossage van de boekwinkel-
.Maar waarom? Om de lezer
te dienen? Maar welke lezer?
Jojanneke Claassen, Max van
Rooij, en Louis Ferron, heb
ben met medewerking van
Manuel van Loggem en Adfri-
aan van Veen dus een soort
Louis Ferron, Jojanneke Claassen en Max van Rooij,
samenstellers van ,,Je weet niet wat je leest".
winterboek van teksten sa
mengesteld, korte fragmenten
van Nederlandse schrijvers en
een paar buitenlanders, rijp
en groen dwars door elkaar,
keukenmeidenstijl naast de
„haute cuisine" van de litera-
tuur.„Geweld, seks. spanning,
tragiek en bezinning" zeggen
de samenstellers, „gewaagd,
ontroerend, grof, spannend
humoristisch, onzinnig en
hoogstaand". Hatsjekidee. Dat
is niet niks en als spelletje
hebben zij de namen van de
betrokken auteurs pas achter
in de 460 pagina's van het
boek vermeld, zodat je onder
weg nog eens kan gaan raden
wat van wie is. Nu is dat niet
zó bar moeilijk, want wie iets
meer dan z'n krant gelezen
heeft weet al gauw dat Sil
natuurlijk uit Sil de strand
jutter komt,. Grijpstra en de
Gier bij Jan Willem van de
Wetering vandaan, romanti
sche Joegoslaven bij Den
Doolaard, leuk experimenteel
proza van Bert Schierbeek,
moeilijk experimenteel proza
van Jacques Firmin Vogelaar,
leeuwen en Napels bij Johan
Fabricius en boekentaal spre
kende Duitse soldaten bij
Hans Helmut Kirst. En zo
voort. Zo iemand heeft dan
ook niets aan „Je weet niet
wat je leest". Hij wéét het, hij
heeft de schrijvers thuis staan
of hij heeft ze de deur net
uitgezet omdat hij ze niet
pruimde.
Onlogisch
Voor wie is die doorsnee-
bloemlezing dan bestemd?
Voor een doorsnee-publiek
misschien, maar dat lijkt ook
onlogisch, want dat wil een
doorsnee-boek en geen door
snee van de boekhandel waa
rin zijn boeken staan. En dat
is „Je weet niet wat je leest".
En in die boekhandel kan je
nog gratis en voor niks rond
neuzen tussen bladzij één en
de slotpagina om te proeven
of het van je gading is. In dit
Boek van de Maand word je
als een soort boemeltrein ge
dwongen van schrijver naar
schrijver te sporen volgens
goeddunken van de samen
stellers. En stel je voor dat je
je zit te verkneukelen bij het
sadistische proza van ene Ge
rard de Villiers en je wordt
zonder pardon doorgestuurd
naar de jeugdherinneringen
van Harry Mulisch uit „Voer
voor psychologen". Ik zou het
niet nemen. Zeker niet voor
de ƒ18,50 die het boekwerk
tot 6 januari moet kosten, en
helemaal niet voor de 32,50
die er daarna voor neergeteld
dient te worden.
De redactie heeft „een hand
boek willen samenstellen,
waaruit onderzoekers in het
jaar 2078 een beeld van onze
eigenaardige samenleving
anno 1978 kunnen optekenen"
staat in de verklarende tekst.
Aha, hier komt de aap uit de
mouw. „Je weet niet wat je
leest" is helemaal geen Boek
van de Maand voor de Lezer
van Nu. Het is een soort Rea
ders Digest voor over een
eeuw, als er misschien geen
boeken meer zijn. Dat is an
dere kost. Maar wat moet die
lezer van nu doen, die best
welwillend genoeg is om naar
de Propaganda van de Com
missie met de lange naam te
luisteren? Gewoon, een door
snee-boekwinkel binnen stap
pen.
BERTJANSMA
(Van een onzer redacteuren)
AMSTERDAM In ons land ziet van
daag een nieuwe schoolatlas voor het
voortgezet onderwijs het licht: scholen
zullen voortaan de keus hebben uit of
wel de befaamde Bosatlas of de Schoo
latlas mavo/havo/vwo die door Meulen-
hoff Educatief in samenwerking met de
Zweedse cartografische uitgeverij Essel-
te Map Service wordt uitgebracht. Het
kan een duidelijke keus worden, want
de nieuwe atlas biedt een aantal moge
lijkheden die tot dusver niet algemeen
zijn toegepast. Anderzijds zijn er ook
beperkingen: de nieuwe Schoolatlas telt
minder kaartbladen dan de Bosatlas,
hetgeen ook in een beperkter register
tot uiting komt. Maar het is te betwijfe
len of beknoptheid hier als bezwaar
moet gelden.
De nieuwe elementen liggen zowel op het
terrein van de cartografie zelf, als op
dat van didactische opzet en inhoud. De
samenstellers gaan niet langer uit van
hoogteverschillen bij de kleurindeling
van de kaarten, maar van de functie die
de verschillende gebieden innemen: het
leidt tot een kleurindeling die sterke
overeenkomsten vertoont met de foto's
die vanuit bemande ruimtevaartuigen
zijn gemaakt. Woestijnen en polders die
op een zelfde hoogte liggen, onderschei
den zich op deze kaarten in kleur. Gebe
rgten worden hierbij aangegeven door
schaduwtekening.
Een ander aspect is de aandacht die ver
anderingen krijgen. Kaarten zijn momen
topnamen, waarin het aanbrengen van
veranderlijke gegevens maar in beperkte
mate mogelijk is. Maar door het naast
elkaar plaatsen van allerlei thematische
kaarten krijgt het element verandering
een duidelijke kans, ook al zijn de moge
lijkheden, door het gebrek aan voldoen
de vergelijkbare gegevens, voor verschil
lende regio's slechts beperkt.
Wat de indeling betreft: de samenstellers
hebben afgezien van de gebruikelijke in
deling Nederland Europese landen
werelddelen. Na het behandelen van
mondiale aspecten (geologie, klimaten,
economische en demografische aspecten,
kaartprojecties, afstanden e.d.) krijgen de
werelddelen hun beurt, waarin Neder
land zijn plaats vindt binnen het Euro
pees geheel. Een duidelijke plaatsing bin
nen de EG ontbreekt echter. (België
komt er trouwens erg bekaaid af). Na
Europa volgen de andere werelddelen.
De Nederlandse overzichtskaarten zijn
samengesteld op basis van satellietfoto's,
waarbij als nieuwe elementen het coulis-
senlandschap en de glastuinbouw een ei
gen aanduiding krijgen. Thematische
kaartjes zijn gewijd aan tal van maat
schappelijke aspecten, en vooral aan ver
schijnselen die regionaal variëren. Nieu
we kaarten zijn ondermeer gewijd aan
de bereikbaarheid van de grote steden
en de ontwikkeling van industrie en
groothandel in het Groene Hart.
Een dergelijke aanpak is ook verder
doorgevoerd de thematische kaarten
verschillen van land tot land in onder
werp: voor Groot-Brittannië ondermeer
de probleemgebieden, voor de Bondsre
publiek de buitenlandse werknemers,
voor België de as Antwerpen—Brussel
Als belangrijk Sovjetrussisch onderwerp
is aandacht besteed aan sowchoz en kol
choz, terwijl voor de Verenigde Staten
kaarten over werkgelegenheid, de armoe
degrens en de energievoorziening zijn op
genomen.
Bij de spelling is uitgegaan van de loka
le/nationale schrijfwijze, waaraan de
gangbare Nederlandse benaming tussen
haakjes is toegevoegd: London (Londen),
Firenze (Florence), Al Qahira (Cairo),
etc. De transcriptie van andere schrijf
wijzen is zoveel mogelijk aangepast aan
de Nederlandse uitspraak (dus sj in
plaats van sh of ch, ch in plaats van
kh). Voor Chinese namen is het officiële
Chinese transliteratiesysteem gebruikt, en
dat zal in het begin wel problemen kun
nen opleveren: Shandong (Shantung),
Beijing (Peking), Shaanxi (Shensi).
Een geografische woordenlijst, een regis
ter en enkele historische kaarten beslui
ten een voortreffelijke, moderne atlas.
Schoolatlas mavo/havo/vwo; uitg.Meulen-
hoff Educatief. Prijs 42,50 (Bij de atlas
is ook een serie wandkaarten ontwik
keld).
grote meerderheid van de vrijwilligers in
t gereformeerd jeugdwerk is afkomstig uit
rkelijk meelevende gezinnen. De meeste'
ijwilligers rekenen zich tot de gereformeer-
kerk (90 procent), slechts drie procent voelt
h bij geen enkele kerk thuis. Van de 82
ocent, die een politieke voorkeur uitsprak,
elt 81 procent zich aangetrokken tot het
IA, twee procent tot de partijen RPF/GP-
15GP, drie procent tot de WD en veertien
beent tot de, partijen PvdA/D'66/PPR/PSP,
(dus een rapport van een onderzoek naar de
ijwilligers in het plaatselijk gereformeerd
'igdwerk. Het onderzoek werd verricht in
icht van het Landelijk Centrum voor
Gereformeerd Jeugdwerk.
Volgens het onderzoek is zestien procent tame
lijk sterk betrokken bij politiek, 36 procent
is matig betrokken en 49 procent nauwelijks
of niet betrokken bij politiek. Naarmate men
ouder is of een hogere opleiding heeft neemt
de betrokkenheid toe. Op de vraag naar „poli
tieke progressiviteit" bleek 42 procent tevreden
met de huidige situatie, 34 procent wenste enige
progressieve veranderingen, dertien procent
was zonder meer voor progressieve veranderin
gen, en twintig procent wilde de klok enigszins
of consequent terugdraaien.
tioneel. Zo twijfelt negentig procent geen mo
ment aan het bestaan van God, 77 procent
gelooft dat de wonderen in de bijbel echt zijn
gebeurd en 63 procent zegt er niet aan te
twijfelen dat er een hemel bestaat.
Een minderheid antwoordde echter traditio
neel op een viertal vragen over kerk en politiek.
„Politiek hoort op de kansel niet thuis" vond
instemming bij slechts dertig procent, 63 pro
cent was het hier niet mee eens. Vierentwintig
procent vond dat christendom en socialisme
niet met elkaar te maken hebben tegenover
57 procent, die vond van wel. Vijfenvijftig
procent vond dat de kerk zich moet inzetten
voor de zwarte bevrijdingsbewegingen in Zuid
elijk Afrika, 29 procent vond van niet en 56
procent vond dat de kerk zich moet uitspreken
over de neutronenbom tegenover 26 procent
die dit niet juist vond.
Het onderzoek omvatte 1185 geënquêteerde
vrijwilligers verdeeld over plattelandsgebieden
en grote steden, in de leeftijd van vijftien tot
zestig jaar, waarvan de helft vijfentwintig jaar
of jonger was. Het opleidingsniveau van de
vrijwilligers in het gereformeerd jeugdwerk
ligt gemiddeld een stuk hoger dan dat van
de totaliteit van Nederlanders in dezelfde
leeftijdsgroep, aldus het rapport.
et „vrijwillig sociale jaar,,
Duitsland, waarvoor jon-
ren zich beschikbaar kun-
:n stellen na hun schoolo-
eiding blijkt zich in een
eeds stijgende belangstel-
ag te verheugen. Op vele;
-Matsen overtreffen de aan-
eldingen al de beschikbare
katsen.
Ok'de
ami
it gaat daarbij geenszins
1 gemakkelijke baantjes,
iar om bezigheden als het
len van geestelijk en li-
ielijk gehandicapte kin-
ren, het wassen van bedle-
rige bejaarden, het helpen
de huishouding bij kinder-
ke gezinnen of assistentie
ziekenhuizen. De roman-
ik is daarbij ver te zoeken.
0or de meeste zestien- tot
pttien jarigen is het een
fer zware belasting om
urenlang bij een stervende te
zitten.
Op de vraag waarom jonge
ren niettemin voor een zak
geld van 150 mark per
maand zich toch vrijwillig
voor een ander beschikbaar
willen stellen antwoordt de
leider van het „vrijwillige so
ciale jaar" in het bisdom
Trier, J.Grewe, dat de motie
ven verschillend zijn. Een
groot deel benut het jaar als
hulp om zich te orienteren
bij het kiezen van' een be
roep. Voor enkelen is het een
voorwaarde voor een toekom
stige opleiding, maar de
meesten willen hun theoreti
sche schoolopleiding voltoo
ien met een jaar praktisch
bezig zijn. Een grote rol
speelt bij allen de wens om
anderen te helpen, maat
schappelijke verantwoorde
lijkheid te dragen en daad
werkelijk te helpen om de
wereld menselijker te maken.
Grewe wijst er in het bijzon
der op, dat meeste deelne
mers zonder het vrijwillige
sociale jaar werkloos zouden
zijn. In plaats van hun tijd
te verdoen willen zij liever
iets zinvols doen. Dat de
jeugd van tegenwoordig zou
weigeren iets te presteren
wijst hij dan ook af op
grond van zijn eigen erva
ring, dat jongeren willen
werken tot zij er bij neerval
len, mits zij maar ervaren.
dat zij nodig zijn, iets zinvols
doen dat anderen helpt. Als
jongeren op school of aan de
lopende band in de fabriek
niet de ijverigste werkers
zijn dan moet dat volgens
hem komen, doordat zij in
dit soort taken niets zinnigs
kunnen ontdekken.
Dat zij krachtig aanpakken
blijkt ook uit het feit, dat so
ciale instellingen hen graag
willen hebben, ondanks de
kosten die voor hen daaraan
verbonden zijn. Voor iedere
jeugdige helper betalen zij
ongeveer 275 mark (300 gul
den) voor huisvesting en voe
ding, 150 mark (165 gulden)
zakgeld, de sociale verzeke
ringspremies en de werkkle
ding. Daarenboven heeft de
overheid vijf cursussen van
een week voor de helpers
voorgeschreven, bedoeld als
pedagogische begeleiding en
waarin de ervaringen en pro
blemen worden besproken.
De deelnemers aan het vrij
willige sociale jaar komen uit
alle lagen van de bevolking.
Negentig procent van hen
zijn meisjes. De reden daar
van is, dat jongens in dezelf
de tijd hun militaire dienst
plicht moeten vervullen.
Volgens welingelichte Vaticaanse kringen zal paus Johannes
Paulus II naar Mexico gaan ter opening van de derde alge
mene conferentie van Latijnsamerikaanse bisschoppen (CE-
LAM) in Puebla op 27 januari. Naar wordt vernomen heb
ben de Mexicaanse autoriteiten goedkeuring gehecht aan het
voorgenomen bezoek, hoewel het Vaticaan geen officiële be
trekkingen met Mexico onderhoudt. Het thema van de con
ferentie in Puebla is „evangelisatie". Van de uitkomst ervan
wordt grote invloed verwacht op de toekomst van de kerk
in Latijns-Amerika.
Het internationale katholieke filmbureau (OCIC) en de inter
nationale katholieke organisatie voor radio en televisie
(UNDA) hebben in Rome een internationaal secretariaat voor
audio-visuele middelen in dienst van de missie opgericht Met
de leiding van het secretariaat is de Canadese pater Gilles
Comeau belast. Hij heeft jarenlang gepionierd in Canada met
de audio-visuele middelen ten behoeve van de pastoraal. Hij
is bovendien uitgever geweest van de uitgeverij „Novalis" in
Ottawa.
Paus Johannes Paulus II is van mening, dat het latijn on
verminderd van actuele waarde voor de kerk blijft. Hij zei
dit bij de ontvangst van de deelnemers aan de wedstrijd die
de stichting „Latinitas" heeft uitgeschreven. Het Vaticaan
organiseert sinds paus Pius XII jaarlijks een wedstrijd. On
der paus Paulus is daarvoor een stichting in het leven ge
roepen. De paus wees er zijn toehoorders op, dat de kerk
steeds grote betekenis aan het latijn heeft gehecht en dat
nog steeds doet Hij noemde het latijn in zekere zin een uni
versele taal, die in staat is om ook in de huidige technische
samenleving grenzen te overschrijden.
Volgens een recent onderzoek van het Katholiek Sociaal Ker
kelijk Instituut (KASKI) - zie ook ons blad van gisteren - wa
ren er op 1 januari 21.638 vrouwelijke religieuzen in Neder
land, van wie er 1.220 lid waren van een beschouwende orde
of congregatie. Bij dit aantal zijn niet gerekend de 1.547
vrouwelijke religieuzen, die buiten Nederland werkzaam zijn,
meestal in missielanden.
De broedercongregaties in Nederland telden per 1 januari in
totaal 2.330 leden, een teruggang van drie procent. Er waren
bovendien 158 broeders lid van een contemplatieve orde en
er waren 1.575 broeders lid van een priesterorde of -congre
gatie. Bij de laatstgenoemden is de teruggang percentueel
iets kleiner. Het aantal priesterreligieuzen bedroeg 6.562 (vo
rig jaar 6.724). Van hen is ruim zestien procent met emeri
taat gegaan. Van de nog actieve priesterreligieuzen werkt
ruim de helft in Nederland (2.646). In andere Europese lan
den werken er 547 en ruim 2.000 in landen buiten Europa,
meestal missielanden. Opvallend is, dat een stijgend percen
tage van de 1.797 parochies en rectoraten in Nederland ddor
religieuzen wordt bediend van 263 procent vorig jaax_tot
30,3 procent nu.
