gd
im
U\
intensiever pogen
armste groepen
te bereiken
flNISTER DE KONING:
Politiek
ervaren
A-fractie mag niet aan eigen verkiezingsprogram gehouden worden
oppel eerstejaars
udent na
ndexamen aan VWO
Van Thijn (PvdA) verbijsterd
over uitblijven van onderzoek
Afstaan van nier
voor familielid
lijkt aanvaardbaar
Ambtenaar
licht Emmen
op voor
40.000
paciiINENLAND
leidse courant
mateui
inde hu
in een i
ebouw,
VO.
re r def
>t thuj
lijk ai
tstaan
al, als
3 met
id in E ie
zater n
onze parlementaire
redactie)
8 A°,ntv*J HAAG - Toen drs J.
Koning in december
aantrad als minister
•k garlr Ontwikkelingssamen-
t ge heling in het kabinet-
Agt werd hij door de
verdij positie al direkt met ar»
het spi ©jen bekeken. Een sym-
rs. Ziji|hiek en politiek erva-
man, dat wel, zei men
ed alsl r, maar wat gaat hij
vas ro n met de „erfenis" van
terklai i bevlogen voorganger
iochtei jnk? Zou minister De
door, oing over voldoende
chtlust" beschikken om
beschikking te krijgen
die vi r voldoende financiële
zelf v Adelen in de strijd
Is het de armoede in de we
it ged t
oor ai
oeve". t parlement en het
.Gevai eds groter wordende
ital organisaties en
iet Nu Hingen in ons land dat
ing b< h bij de ontwikkelingssa-
nwerking betrokken
et werden snel gerust-
teld. In de regerings-
1 tklaring van het kabinet-
>Ci] n Agt werd bevestigd
de Nederlandse ontwik-
--Éngshulp ook in de nieu-
(Jll| periode minstens 1,5
ocent van het netto nati-
aal inkomen zal bedra-
Ts De Koning zetelt nu
m elf maanden in de
itersei mer naast die van zijn
rdag lega Van der Klaauw in
gebouw van het minis-
Buitenlandse Za-
aan het Plein in Den
nsenéag. Na de uiterst com-
jken, cte begrotingsbehande-
andac 6 van dit voorjaar gaat
komende dinsdag in de
Tweede Kamer voor het
eerst in een volledig debat
zijn begroting verdedigen.
Met het oog hierop hadden
we een gesprek met de be
windsman, waarin alle
reerst de vraag aan de
orde kwam of hij bezig is
het beleid van zijn voor
ganger voort te zetten. Dit
naar aanleiding van het
wel eens gehoorde verwijt
dat er toch sprake is van
een ombuiging van het be
leid.
Minister De Koning: „De
doelstellingen van het be
leid van mijn voorgangers
blijven onverminderd van
kracht: armoedebestrijding
in de wereld, structurele
verbetering van de econo
mische positie van de ont
wikkelingslanden, bijzonde
re aandacht voor de
armste landen en groepen."
„Het scheppen van condi
ties wardoor de inwoners
van de arme landen indivi
dueel en als gemeenschap
tot ontplooiing kunnen ko
men zal een uiterste in
spanning vragen van deze
landen zelf én van de rijke
landen. Nederland zal
daaraan met grote kracht
bijdragen. De inzet is hoog:
het gaat om het leven en
bestaan van een groot deel
van de huidige en toekom
stige mensheid". Dat is hét
motief voor (ook) de Ne
derlandse ontwikkelingsin
spanning.
In de afgelopen tijd is kri
tiek x>p het door minister
De Koning voorgestelde be
leid uitgeoefend omdat dit
te „zakelijk" zou zijn. De
bewindsman is van dit ver
wijt niet onder de indruk.
Zakelijkheid is naar zijn
mening bepaald geen slech
te eigenschap en bovendief
benadrukt hij dat kwali
teitsverbetering vooral no
dig is om de uitvoering
van een hoofddoelstelling
van het beleid (bijzonder
accent op de hulp aan de
allerarmsten) te bevorde
ren. Volgens de minister
worden de armste groepen
nog in te beperkte mate
bereikt. Om daarin verbe
tering te brengen moeten
bijvoorbeeld meer „steun
punten" in de ontwikke
lingslanden zelf gecreërd
worden teneinde daarmee
de werkelijk armste groe
pen op te kunnen sporen.
„Tot dusver werken we te
veel vanuit Den Haag, je
zou kunnen denken aan
versterking van de Neder
landse posten (op dit ge
bied) in het buitenland", al
dus de minister.
Tegen de achtergrond van
de noodzaak van kwali
teitsverbetering van de
hulp moet ook het besluit
van de minister gezien
worden om het in de afge
lopen jaren snel gestegen
aantal concentratielanden
te verminderen. Daarmee
kan een versnippering van
de hulpverlening worden
voorkomen. „Je zou erover
kunnen twisten of dat een
echte beleidswijziging is,
zéker is dat de intenties
van het beleid hierdoor
niet veranderd worden",
zegt de minister met na
druk. Overigens herhaalt
de bewindsman dat de ver
wijdering van Tunesië, Ja
maica, Peru en Colombia
van de lijst van concentra
tielanden bepaald niet in
houdt dat de Nederlandse
hulp aan deze landen daar
mee eindigt. Ze kunnen
nog wel rekenen op andere
hulpvormen, waaronder
medefinancieringsprogram
ma's, betalingsbal anssteun,
voedsel- en noodhulp..
Een accentwijziging zou
men ook kunnen noemen
de grotere nadruk op het
beter laten functioneren
van het ontwikkelingsbeleid
van de Europese Gemeen
schap (EG). Volgens de mi
nister is een betere coördi
natie van het beleid in EG-
verband noodzakelijk.
Minister De Koning "vindt
ook dat de samenwerking
met particuliere organisa
ties en het bedrijfsleven
wat betreft het ontwikke
lingsbeleid zo nauw moge
lijk moet zijn. Met de par
ticuliere organisaties was
de samenwèrking al bijzon
der goed, aan de coöpera
tie met het bedrijfsleven
kan nog meer aandacht ge
schonken worden. In dit
verband denkt de bewind
sman ook aan de noodzaak
om tendensen die wijzen
op protectionisme te be
strijden; protectionisme
kan de economische belan
gen van ontwikkelingslan
den sterk schaden.
Nogmaals verzekert de be
windsman, die verheugd is
over het vaste gegeven van
1,5 procent van het netto
nationaal inkomen (wat
voor 1979 neerkomt op 3,6
miljard gulden), dat het
zoeken en vinden van de
armste landen en groepen
in de wereld een zeer we
zenlijke zaak is. Daarnaast
is essentieel dat er een her
ziening komt van de econo
mische verhoudingen in de
wereld ten gunste van de
arme landen. Een belan
grijke zaak is verder dat
we ervoor moeten zorgen
dat de zeer grote schulden
last van de arme landen de
ontwikkeling van hun eco
nomie niet gaat frustreren
of verstikken.
Minister De Koning heeft
gedurende de afgelopen elf
maanden al heel wat ge
reisd. Hij was onder meer
in twee landen waarmee
Nederland vanouds hechte
banden heeft: Indonesië en
Suriname. De minister
heeft zich heel intensief ge
oriënteerd. Uiteraard is hij
sterk geboeid door de po
gingen om de Noord-Zuid-
dialoog wezenlijke inhoud
te geven.
De bewindsman, die ook
het „binnenlandse" werk
(voorlichting, arbeid van
maatschappelijke organisa
ties, kerken etc. op dit ge
bied) van uitermate groot
belang acht, benadert de
materie van Ontwikkeling
ssamenwerking uiterlijk
mogelijk wat anders dan
zijn voorganger, zijn be
trokkenheid is zeker niet
(Van onze parlementaire
redactie)
Drs Jan de Koning (52) werd
geboren in Zwartsluis. Hij
studeerde sociale geografie aan
de Utrechtse universiteit, waarna
hij in dienst trad van het
Sociologisch Instituut van het
Convent van Christelijke Sociale
organisaties. In 1961 werd De
Kqning benoemd tot
wetenschappelijk medewerker
docent aan het Instituut voor
sociale wetenschappen van de
Vrije Universiteit in Amsterdam.
Drie jaar later volgde zijn
benoeming tot algemeen
secretaris van de Nederlandse
Christelijke Boeren-en
Tuindersbond (CBTB). In 1969
ging drs De Koning „in de
politiek", eerst (twee jaar) als
lid van de Eerste Kamer, van
1971 tot 1977 als lid van de
Tweede Kamer (voor de ARP.
later voor het CDA). Enkele
jaren was De Koning ook lid
van het Europese Parlement en
van 1973 tot 1975 trad hij
tevens op als voorzitter van het
ARP. Sedert december 1977 is
hij minister voor
Ontwikkelingssamenwerking.
geringer. Ook vindt hij dat
hij in dit kabinet voldoen
de ruimte krijgt om het
door hem voorgestane be
leid tot uitvoering te bren
gen. „Dit kabinet heeft uit
drukkelijk de
ontwikkelingshulp uitgeslo
ten van de ombuigingsope
ratie", verklaart hij. „Die
anderhalf procent is een
anker, daar ben ik blij
mee. Dat de groei reëel
wat minder is omdat het
netto nationaal inkomen
minder groeit is hopelijk
een tijdelijke zaak. In bete
re tijden kan de groei snel
ler verlopen."
EVERT MATHIES
l-CONGRES gaat over abortus praten
ograii
nonie
de p;
ik lie
an dr
ajorei
i de
gel^
l besti
/erhai ECHT
Mevrouw Hannie van Leeu-
tivitesl vindt dat het CDA de fractie in de
ede Kamer niet mag houden aan het
tien ezmgsprogramma op het punt van
besti los provocatus.
ekinst
mei
:tie
ürstel voorzitter
iarengenootschap
ontw
o we p
(Van onze parlementaire redactie)
Zij zei dit zaterdag in Utrecht tijdens een
vergadering van het CDA-bestuur. Volgens
mevrouw van Leeuwen, indertijd indienster
Van het CDA-initiatief-wetsontwerp over
abortus, is het abortus-wetsontwerp van
het kabinet „een ontwerp dat in feite niet
deugt", maar wel het enige dat mogelijk is
in de gegeven situatie.
Premier Van Agt wilde in Utrecht niets
zeggen over het abortusprobleem. Hij zei
daartoe niet gerechtigd te zijn, omdat het
wetsontwerp nu bij de Raad van State ligt.
Waarnemend fractievoorzitter Lubbers
meent dat het in de abortuskwestie meer
gaat om de geest dan om de letter van het
verkiezingsprogramma. Volgens hem is het
belangrijk of de bescherming van het on
geboren leven beter gestalte krijgt dan nu
het geval is. Zijns inziens kan de opzet
van het kabinet daar inderdaad toe leiden.
Hoe de CDA-fractie als geheel zich gaat
opstellen tegenover het wetsontwerp zal, zo
werd in Utrecht duidelijk, in belangrijke
mate afhangen van de mening van het
CD A-congres, dat begin januari wordt ge
houden.
eg
.n wat-
Kort
aktefB'
olg
ïur «lECHT
een onzer verslaggevers)
Voorzitter Roefs
het Nederlands Genoot-
p van Leraren heeft in
olgei jaarvergadering van zijn
Tnisatie de gedachte geop-
het eerste studiejaar bij
niversiteit en hogeschool
te halen en toe te voe-
aan het voorbereidend
enschappelijk onderwijs
Op die manier zou
ens hem een einde ge
kt kunnen worden aan
problemen met de aan-
ting van atheneum en gy-
sium op het wetenschap-
onderwijs en met de
ie capaciteit daarvan.
:nigiépropaedeuse „het eerste
hei lejaar" in de VWO-gebou-
e we zou volgens drs.F.J.Roefs
tellii landen moeten komen van
ebbe ite graadsdocenten onder
m Li ervisie van de universiteit
dier r het betreft programma's
e da examens. De VWO eind-
eure mens zouden ingericht
rerdi ten worden voor acht of
;e g en vakken en de vrije
ld. ketkeuze zou enigszins
rand' banden gelegd moeten
it hi fden door ze te vervangen
ïuize,r twaalf vijftien stan-
arnie Td-paketten, die aansluiten
Eei een aantal verwante stu-
hei richtingen. Aanvulling zou
wei gelijk moeten zijn aan de
hei rokken of een naburige
looi.
koi
n deze manier kan men vol-
"f™ te Roefs terugkeren tot de
fioö ir velen gewenste en wette-
enige juiste situatie dat
het eindexamen de toelating
tot de universiteit en hoge
school bepaalt. De bedreiging
van het schoolonderzoek ver
dwijnt. Studentenloting en on
waarachtige selectieproblemen
zijn van de baan. De universi
teit kan ruimte en mankracht
gebruiken voor een vierjarige
studie. „Er ontstaat weliswaar
een studiejaar meer dan vol
gens de ideeën van Posthu
mus en de regering, maar het
zal waarschijnlijk minder kos
ten", aldus de voorzitter van
hetNGL.
awL
D'66 overweegt
boycot Spelen
Moskou
HILVERSUM (ANP) De
Adviesraad van D'66 wil dat
de partij zich bezint op de
wenselijkheid en de mogelijk
heid tot een internationale
boycot van de Olympische
Spelen in 1980 in Moskou te
komen.
De raad heeft tijdens zijn af
gelopen zaterdag gehouden
vergadering het hoofdbestuur
verzocht binnen het half jaar
met een notitie hierover te
komen. Daarin moet worden
uiteengezet of het zinvol is te
proberen om bijvoorbeeld En
geland, de Verenigde Staten,
Frankrijk, Japan en de
Bondsrepubliek bij een derge
lijke boycot te betrekken
Frontale botsing
Bij een frontale botsing tussen twee auto's in Waspik raakten zater
dagavond de twee bestuurders zodanig bekneld dat zij door de
brandweer moesten worden uitgezaagd. Een van de auto's was pas
25 dagen oud. Hij werd volkomen vernield. De bestuurder ervan
moest met een shock en beenwonden in het ziekenhuis worden
opgenomen. De inzittenden van de ander wagen hadden dankzij
hun autogordels slechts lichte verwondingen.
PLAN VOOR NIEUWE
HAVEN OOSTERSCHELDE
KORTGENE (ANP) De gemeente Kortgene wil een haven
in Colijnsplaat aan de Oosterschelde realiseren die geschikt
is voor zowel de beroepsvisserij als de sportvisserij en de
watersport.
In het kader van de dijkversterkingen langs de Oosterschelde
zal er bij Colijnsplaat een drastische verhoging van de dijken
moeten plaatsvinden. De huidige haven van de gemeente zal
daardoor moeten verdwijnen. De gemeente Kortgene heeft nu
een plan opgesteld dat voorziet in een nieuwe haven met
ligplaatsen voor minstens 85 sportvissersboten en 400 plezier
vaartuigen terwijl de bestaande aanlegplaatsen voor de be
roepsvissers verplaatst moeten worden. De kosten van het
plan worden geraamd op 8,5 miljoen galden.
cda-bestuur roemt aantjes
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - De vice-voorzitter van de
PvdA-fractie in de Tweede Kamer, drs Ed.
van Thijn, vindt het verbijsterend, dat CDA
en VVD geen parlementaire enquête willen
inzake de kwestie-Aantjes. Voor de VARA-ra-
dio zei Van Thijn zaterdag dat hij het als
een dieptepunt in zijn carrière als Kamerlid
ervaart, dat de politieke aspecten van de
zaak-Aantjes niet verder onderzocht worden.
Van Thijn vindt dat veel vragen over de wijze
waarop Aantjes toch politicus heeft kunnen
worden, alleen maar goed beantwoord kunnen
worden door mensen onder ede te horen.
„Maar de meerderheid van de bijzondere Ka
mercommissie die zich met de zaak-Aantjes
bezighield heeft zich tegen een parlementaire
enquete verzet, zonder er zelfs maar een alter
natief voor aan te dragen", aldus Van Thijn.
„Het is verbijsterend, dat met name CDA en
WD hun verantwoordelijkheid voor de goede
naam van het parlement niet hebben willen
aanvaarden."
Op de openbare vergadering van het alge
meen bestuur van het CDA afgelopzen zater
dag in Utrecht, werd Aantjes uitgebreid ge
roemd. CDA-voorzitter Steenkamp noemde
Aantjes een politicus van grote klasse, met
„grote sociale bewogenheid voor de rechtelo
zen en de zwakken, en bereidheid waar nodig
diepgaande hervormingen in de samenleving
aan te brengen". Premier van Agt zei dat
Aantjes „één der onzen is en zal blijven".
Lubbers, de waarnemend fractievoorzitter van
het CDA, zei dat Aantjes „niet wegliep voor
de spanningen tussen het fundament en het
politiek handelen.
Twijfel over zin
„FNV-
voordeelactie"
ARNHEM (ANP) De Gel
derse afdeling van de Federa
tie Nederlandse Vakbeweging
wil dat het hoofdbestuur van
de Federatie een onderzoek
instelt naar de zin van de
„FNV-voordeelactie". Dat is
een dienstverlenende activi
teit van de FNV waarbij de
leden van de aangesloten
bonden de mogelijkheid
wordt geboden goederen te
bestellen op de manier waar
op een postorderbedrijf
werkt.
Tijdens een zaterdag gehou
den vergadering bracht het
FNV-district Gelderland tal
van bezwaren tegen deze
dienstverlening naar voren.
De te bestellen goederen zou
den van niet al te beste kwa
liteit zijn, de prijzen niet la
ger dan in de winkel en de
mogelijkheid om reparaties
uit te laten voeren zou vrijwel
ontbreken. Bovendien stelde
een aantal FNV-ers dat de
vakbeweging zich met de
„voordeel-actie" schuldig
maakt aan valse concurrentie.
„Wat zijn we eigenlijk, een
commercieel cash and carry-
bedrijf of een vakbewe
ging?", zo werd ondermeer
geifjaagd.
UTRECHT (ANP) Het afstaan van een gezonde nier om
daarmee een ziek familielid nieuwe kansen op een redelijk
gezond leven te geven, lijkt een verantwoorde zaak. Dat viel
te beluisteren uit de verschillende toespraken die zaterdag
zijn gehouden op een symposium in Utrecht dat was georga
niseerd door de Nierstichting.
De kans dat „familietransplantaties" slagen is bijzonder groot
Volgens dr. W. Kalff van het Academisch ziekenhuis in Lei
den, is die kans meer dan 90 procent, terwijl de kans dat de
nier van een overleden donor (een vreemde) niet door het
lichaam van de patiënt wordt afgestoten, ongeveer 60 procent
is.
Prof. dr. P. Sporken, buitengewoon hoogleraar medische
ethiek aan de Rijksuniverstiteit in Maastericht, was van me
ning dat er geen principiële ethische bezwaren bestaan tegen
familiedonatie. „Het afstaan van een nier ontneemt de donor,
hoewel hij kwetsbaarder wordt dan vóór de operatie, niet de
mogelijkheid om redelijk gezond verder te leven", aldus dr.
Sporken.
In Nederland worden nu ongeveer 1300 mensen aan een kunst-
nier behandeld. Ongeveer de helft van hen komt voor nier
transplantatie in aanmerking.
EMMEN (ANP) Een 35-ja-
rige ambtenaar van de afde
ling sociale zaken in de ge
meente Emmen, heeft
tegenover de politie bekend
de dienst te hebben opgelicht
voor ruim 40.000 gulden.
In een tijdsbestek van een
paar maanden wist hij zich
het geld toe te eigenen. Hij
schreef cheques uit voor uit
keringsbedragen aan derden,
die hij echter zelf incasseerde.
De man was ruim tien jaar
bij de gemeente in dienst
KLM-functionaris
zou steek
penningen
hebben
aangenomen
AMSTERDAM (ANP)
Staatssecretaris mevrouw
Smit-Kroes (verkeer) heeft de
Nederlandse ambassadeur in
Washington nadere informa
tie gevraagd over berichten
uit Amerika dat de vliegtuig
fabriek McDonnel Douglas
steekpenningen zou hebben
betaald aan een niet nader
genoemde KLM-functionaris.
Als de beschuldiging wordt
bevestigd acht de staatssecre
taris deze zo ernstig dat zij
los van de Amerikaanse pro
cedure in Nederland een on
derzoek zal laten instellen.
Een woordvoerder van de
KLM heeft gezegd dat bij de
luchtvaartmaatschappij niets
bekend is van een dergelijke
beschuldiging. Is het bericht
echter juist dan acht de di
rectie de kwestie zeer ernstig.
Zij zal in dat geval de betrok
ken Amerikaanse instantie
vragen bewijs te leveren en
de naam van de bedoelde
KLM-er bekend te maken.
Kalma PSP-
lijsttrekker
Europese
verkiezingen
LEIDEN (ANP) - Het congres
van de PSP heeft zaterdag in
Leiden Bouwe Kalma (voor
malig hoofd van de zeden- en
kinderpolitie in Rotterdam)
gekozen tot lijsttrekker voor
de verkiezingen van het Eu
ropees parlement.
De PSP zal zelfstandig aan
deze verkiezingen deelnemen.
De PPR en de CPN hebben
een uitnodiging van de PSP
tot samenwerking van de
hand gewezen.
Koude lucht uit noordelijke
streken stroomt via de Noord
zee naar onze omgeving. In deze
lucht komen naast flinke opkla
ringen ook regen-, hagel- of
natte-sneeuwbuien voor. Deze
noordelijke aanvoer wordt ver
oorzaakt door een rug van hoge-
luchtdruk ten westen van Ier
land en een zone met lage baro
meterstanden die zich uitstrekt
van Scandinavië via Midden-
Duitsland tot het centrale bek
ken van de Middellandse Zee.
De kans op lichte vorst blijft
vannacht groot. De koude lucht,
die ons land zaterdag bereikte
is inmiddels tot Noord-Afrika
doorgedrongen, maar deze
lucht heeft op zijn weg naar het
zuiden wel wat van zijn koude
eigenschappen verloren.
Vooruitzichten voor woensdag:
Af en toe zon, perioden met
buien, overwegend lichte vorst
in de nacht.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor woensdag:
Aantal urep zon: 1 tot 5
Min. temp. omstreeks -1 graad
Max. temp. omstreeks +5 gra
den
Kans op een droge periode van
minstens 12 uur: 70 procent
Kans op een geheel droog et
maal: 40 procent
Weerbericht van gisteravond
Wear Me*. Neer-
temp. alag