■■■11
eter Falk in
oldwaze
iogart-parodie
FRAAI GEFILMDE DECADENTIE
H
jurtons brein
'eroorzaakt
lieuwe rampenfilm
öETAH
«foor Peter WaSat
rn
j UÊ
li
Jjh
Jg
ijjfP» j§
1,
■L
vpvNe
CAFÉ MORS'
KWARTIER
Toevluchtsoord
voor sportlieden
EN VERDER.
Bruidssuite centraal
in Prachthotel"
[BebAG 17 NOVEMBER 1978
LEIDSE COURANT
„Play it again Sam" voor Peter Falk in ,,Casablanca"-decor.
RIANON: The cheap
ctive (a.l.) met Peter
I en Louise Fletcher,
e: Robert Moore.
estien Broadway-succes-
evenzovele jaren mag
leil Simon wel tot de
produktieve toneel
vers van deze tijd reke-
Daarnaast schrijft hij
oordig ook „direct
iet witte doek" wat een
ffelijke komedie als
Goodbye girl" oplever-
ook een nogal gefor-
persiflage op de detec-
;ory als „Murder by dea-
,waarin alle beroemde
Iers uit de Engelstalige
tuur naar de oplossing
een moord in een oud
uis zochten.
he cheap detective" heeft
i zich als scenarioschrij-
>or deze laatste film gere-
ïeerd met een schitteren-
irodie op de bekendste
ihrey Bogart-films. Peter
in „Murder by death" al
nker met een verrukkelij-
jpering van Dashiell Ham-
,'s „private eye" Sam Spa-
reeg nu de hoofdrol toebe-
B. Hij speelt de gesjochten
Iculier-detective Lou Pec-
jaugh, een. kruising tussen
kphrey Bogart in „The
iese falcon" en Falk's ei-
iColombo. De zaak waar
D betrokken raakt lijkt «ook
jacht veel op Hammett's
Itese falcon", waar geen
i aan vast te knopen was,
r waarin allerlei schilder
ing onbetrouwbare figuren
^Har naar het leven stonden
^Hiet bezit van een kostbaar
kleinood, dat achteraf waarde
loos bleek te zijn. Simon ge
bruikt dezelfde situaties, maar
geeft ze steeds een andere -
komische - wending, zoals hij
ook de „hard boiled" dialogen
onder handen neemt. Niet te
vreden met de „Maltese fal
con"- intrige laat Simon bo
vendien het eerste deel van de
handeling spelen in een Oos
ters aandoend café in Bay
City, dat sprekend op het café
uit de film „Casablanca" lijkt.
Als dan ook een paar Gestapo-
officieren van de Cincinnati-
divisie binnen stappen, die in
Amerika een twee-sterren res
taurant willen beginnen dan
weten we dat ook dat geen
toeval is.
Wie de films van Humphrey
Bogart kent, zal natuurlijk
veel meer grapjes in woord en
beeld ontdekken dan de toe
schouwer die argeloos bij
„The cheap detective" binnen
stapt, maar ook deze laatste
zal zich geen moment vervelen
in dit doldwaze detective-ver--
haal.
Nadat Falk's compagnon is
vermoord en hijzelf door de
politie als hoofdverdachte
wordt beschouwd, krijgt hij te
maken met een warrige dame,
die zich van vele namen be
dient, is er - net als Sidney
Greenstreet in Houston's
„Maltese falcon" weer een
gluiperige „fat man" (ditmaal
John Houseman) en „leent"
Simon even de oude miljonair
in een rolstoel uit Chandler's
„The big sleep".
Ook de eerste Bogart-Bacall-
film „To have and have not"
is niet overgeslagen. De film,
eigenlijk alleen maar onverge
telijk door Lauren Bacall's
TUDIO: The Medusa
Wh (16) met Richard
ton en Lino Ventura,
lie: Jack Gold.
kenden de uitdrukking:
ie Midas Touch" voor ie-
l»d, die net als koning M'
maar even iets behoefd
te raken om het in puu
ld te laten veranderen,
di zij Richard Burton en
isseur Jack Gold hebben
nu ook „The Medusa tou
ch" voor iemand, die net als
de beruchte schrikgodin al
leen maar aan een ramp hoeft
te denken en deze geschiedt.
John Morlar bezit deze „gave".
Als hij zijn ouders dood wenst,
vallen zij prompt van de rotsen
te pletter en een gehate leraar
verbrandt levend als de jonge
Morlar dat in zijn hoofd haalt.
Later „werkt" hij in het groot.
Hij laat een ruimtevlucht mis
lukken omdat hij het geldver
spilling vindt en wil tijdens de
feestelijke opening de geres
taureerde Minster kathedraal
vernietigen omdat het ingeza
melde geld aan de armen en
O LIDO III: Loflied op de
zonde (16) Regie: Miklós
Jancsó.
De Hongaarse regisseur Mi
klós Jancsó heeft zich met zijn
in Italië gemaakte, en daar
vervolgde „Loflied op de zon
de", op een opvallend ander
pad gewaagd dan zijn publiek
van hem gewend is. De maker
van o.a. „De roden en de wit
ten" en „De rode psalm" lijkt
zich helemaal op de erotiek te
hebben gestort, maar al wijst
de Nederlandse titel voor het
originele „Privé-zonden en
openbare deugden" samen met
het puur blote fotowerk de
bioscoopreclame in die rich
ting, die conclusie klopt niet
„Loflied op de zonde" telt no
gal wat naakt acteerwerk,
maar erotisch en prikkelend is
het nauwelijks. Jancsó ver
filmt een half-historisch, half-
imaginair drama van de jeugd
die zich afzet tegen de verstijf
de, schijnheilige macht van de
ouderen, waarbij het omverlo
pen van het kaartenhuis der
conventies inclusief het uit
gooien van kleren en de alge
mene erotiek een daad van
protest is die in feite staat
voor een hippie-achtige zucht
naar zuiverheid.
De ware historie op de achter
grond is die van de zoon van
de Heilige Keizer Franz-Jo-
seph, Rudolf van Oostenrijk
die met zijn geliefde Maria
Vetsera op niet geheel ver
klaarde wijze om het leven
kwam. Het zogenaamde Mayer-
tekstje „Als je me nodig heb,
fluit je maar. Je weet toch hoe
je moet fluiten? enz." is in
„The cheap detective" terug te
vinden maar dan als „Als je
me nodig hebt bel je maar. Je
weet toch hoe je moet bellen?
Je stopt je vinger in het gaatje
en je draait het gewenste num
mer".
Naast Falk, voortreffelijk als
de slonzige detective, heeft re
gisseur Robert Moore de be
schikking over een ijzersterke
rolbezetting die naar hartelust
de draak steekt met de Bogart-
films op een wijze die toch ook
weer van een soort bewonder
ing voor deze oude films ge
tuigt
Louise Fletcher, de harteloze
hoofdverpleegster uit „One
flew over the cuckoo's nest"
is nu een in het smetteloos wit
gehulde Ingrid Bergman uit
„Casablanca", Fernando La
mas geeft als haar verzetshel
dechtgenoot een fraaie imita
tie van Paul Henreid uit dezelf
de film terwijl Nicol William
son de Conrad Veidt-rol voor
zijn rekening neemt. De slots
cène, nadat het raadsel rond
het kostbaar kleinood is opge
lost, is een getrouwe copie van
die uit „Casablanca" met dat
verschil dat het vliegtuig is
vervangen door een veerpont
en Peter Falk niet als Bogart
met lege handen achterblijft.
Integendeel zeis.
Al deze verwijzingen naar de
oude Bogart-films zijn bedoeld
als achtergrond-informatie. U
kunt ze rustig naast u neerleg
gen als u dat wilt, maar voor
een avondje knotsgekke situa
ties en dialogen moet u wel
„The cheap detective" gaan
zien.
MILO
niet aan de kerk behoort toe
te komen.
Een vrouwelijke psychiater,
die hij in vertrouwen genomen
heeft, tracht hem te vermoor
den maar het misdadig brein
is sterker. Ook een Franse
politieman die Morlar defini
tief tracht uit te schakelen, zal
de volgende ramp, het vernie
tigen van een kerncentrale niet
kunnen voorkomen.
De mogelijkheden van zo'n
gegeven zijn natuurlijk onuit
puttelijk. Scenarioschrijver
John Briley hoeft maar iets te
bedenken en John Morlar alias
Café „Morskwartier"
Morsweg 63, Leiden
Open: alle dagen van de woelt, behalve 'a
woensdag, van 'a middags twee uur tot de
gebrulkelllke slultingsttfden van één of twee
uur na middernacht In het weekend opent het
café zijn deur om twaalf uur.
Snacks: broodies kaas, tartaart, ham, gehakt,
uitsmijter en exclusieve bruine bonen-, erwten
en klppesoep.
De café's zijn tegenwoordig het schouwtoneel van de
maatschappij.
F. Chevier. 1752.
Café Morskwartierziet de treinen voorbij
gaan. Achter het café ligt de spoorbaan naar
Amsterdam en aan de straatkant kan men
de trein richting Utrecht zien vertrekken.
Hoewel men het zich niet bewust zal zijn,
vindt er dagelijks een uitwisseling van ge
dachten plaats tussen de treinreizigers en
de cafébezoekers. Vanuit de trein kan men
's avonds de schemerlampjes in het café zien
branden, terwijl de gasten van Morskwar
tiereen vluchtige blik wordt gegund in de
verlichte coupé's van de trein. De reiziger
verplaatst zich in de ruimte, de man achter
het glas doet dat in gedachte. Dat is het
enige verschil tussen die twee. Maar dat
verschil is groot genoeg om iedere avond
nieuwsgierig naar elkaar uitte kijken.
len en vier reserves mee in de competitie.
Onze klanten komen uit alle windstreken.
Het is geen typisch buurtcafé meer zoals het
vroeger was. Nu zien we hier mensen, die
zowel uit de Merenwijk als uit Leiderdorp
of Voorschoten komen. De reden hiervoor
is onder meer, dat de ene klant de andere
hier mee naar toe neemt en de mees ten zie
je dan ook wel weer terug. De mensen
worden in dit café snel opgenomen. Binnen
een half uur is het meestal wel bekeken.
Ook de drie visverenigingen die hier om de
zoveel tijd vergaderen zorgen voor veel
aanloop. Dat zijn de Sportvrienden, Zuid-
West en de Hengelsport. Die laatste vereni
ging is de oudste van Leiden en bestaat
binnenkort 75 jaar".
Drie biljarts
„Lekker he?"
Het café bestaat 15 jaar. Voordien stonden
er twee woonhuizen, op de plaats waar thans
het café is gevestigd van .Morskwartier"
kwam de eerste eigenaar op het idee om
de woningen samen te trekken en er een
geheel van te maken. „Vierenhalf jaar gele
den zijn wij er in getrokken. Het had toen
veel weg van een kale en verwaarloosde
kantine. We hebben deze zaak eigenhandig
gebouwd en ingericht Het resultaat kun je
met je eigen ogen zien. Het is wel wat
geworden hè?" John en Alie van Ginneken
hebben alle sporen van het verleden op een
fantastische wijze weggepoetst. Hun inzet
heeft vruchten afgeworpen, want ze bezitten
thans niet alleen het grootste café, maar ook
één van huiselijkste cafe's van Leiden. Ruim
te genoeg in dit etablissement om plaats te
bieden aan maar liefst drie biljarts, twee
bars en de talrijke stamgasten die het vrien
delijke kasteleinsechtpaar rijk is.
Hengelsporters
„Zodra de zaak opengaat, beginnen ze hier
al te spelen. Sinds dit seizoen spelen we mee
in de biljartbond. Stuk voor stuk zijn het
goede biljarters. We spelen met twee viertal-
John en Alie doen erg veel om het hun
klanten naar de zin té maken. Of het nu
het organiseren van de altijd enthousiast
bezochte disco-avondjes is (,jnet de beste
disc-jockey van de stad"), de door het huis
georganiseerde viswedstrijden, de eigen lote
rij )voor een piek kan je een welgevulde
fruitmand winnen) of de talrijke andere
activiteiten, het is allemaal tot in de puntjes
verzorgd. Alie is als een moeder voor haar
klanten. Vijf jaar geleden was zij dat voor
de chauffeurs in het koffiehuis „De Valk"
te Oegstgeest, waar zij samen met John in
werkte en nu is zij dat voor de bezoekers
vein het MorskwartierAls keukenprinses
zou zij in de damesbladen geen gek figuur
slaan, want fotograaf Theo Ringers en ik
zijn ons een aantal malen te buiten gegaan
aan de door haar bereide overheerlijke verse
bruinebonensoep. Bij het consumeren van
deze delicatesse werden wij aangemoedigd
door de papegaai Coritadie bij elke hap
het nodig vond om steeds maar „lekker hè"
te roepen en bij elke slok een imitatie weggaf
van de bekende „klokklok"-slikgeluiden. Bij
ons vertrek werden we door Corita overladen
met koosnaampjes en een Laurel en Hardy-
achtig afscheidsgroet: „goodbye, bye', 'daa-
g
John en Alie van Ginneken aan de bar van hun huiselijke café. Papegaai
Corita levert er commentaar bij.
ling-drama, dat al heel wat
schrijvers en filmers inspireer
de. Jancsó gebruikt die uiterlij
ke trekken alleen als aandui
ding van een bestaande
machtssituatie van een ver
roest tijdsgewricht De zoon
wordt een hele film lang dan
ook niet met name genoemd
en de erotische escapades van
hem en zijn hofhouding krijgen
een algemenere strekking. Hij
provoceert een politieke rel
omdat hij niet vrij is de vrouw
te huwen die hij wil en te leven
zoals hem goeddunkt
Jancsó filmt nu eens niet in
de ellenlange, draaiende came
rabewegingen cüe zijn „Hon
gaarse" stijl kenmerkten, de
montage is sneller al straalt
van de hele film wel een bijna-
nonchalante loomheid af. De
beelden zijn prachtig verzorgd
in hun compositie van kleuren
en naakte lijven. Maar Jancsó
wordt op den duur zo esthe
tisch dat het wel een superlan-
ge zit wordt om dit „Loflied"
tot het einde met hem uit te
zingen.
BERTJANSMA
een somber kijkende Richard
Burton zorgt voor de rest.
Regisseur Jack Gold en de
afdeling speciale effecten heb
ben het niet kunnen bijbenen
en concentreren zich dan ook
op het instorten van de kathe
draal, de andere rampen zoals
het verongelukken van een
vliegtuig in het hartje van
Londen en de mislukte ruimte-
vlucht zeer summier afdoend.
Burton zien we eigenlijk alleen
maar in coma in het zieken
huis of in flash-backs, wan
neer de koele psychiater
gespeeld door Lee Remick -
haar ervaringen met Morlar
vertelt aan een Franse politie
man, die meer fantasie blijkt
te bezitten dan heel Scotland
Yard. In deze laatste rol past
LUXOR Grease (a.l).
John Travolta en Olivia New
ton John in een lieve, vriende
lijke musical die pretendeert
een beeld te geven van de high
school-jeugd in de jaren vijf
tig (zesde week).
len aan (12). Richard Burton
en Roger Moore in een on
overzichtelijke geweldfilm,
die speelt in het moderne
Afrika waar blanke huurlin
gen het vuile werk moeten
opknappen voor rijke specu-
CAMERA For a few lanten (vierde week),
dollars more (12). Het is schie- REX Ella Erotica (16).
ten of geschoten worden in Matig sexwerkje. Alleen voor
de spaghetti-western van re- behouden aan de liefhebber
gisseur Sergio Leone, waarin (eerste week),
twee mannen er hun levensbe- EUROCINEMA I en II
stemming van maken door (Alphen aan den Rijn). Death
met scherpschieten belonin- on the Nile (a.l.). Zie Lido I.
gen op kwalijke hoofden te EUROCINEMA IH (Alp-
incasseren. (tweede week). hen aan den Rijn) Het
LIDO I Death on the Debuut (16) Matige Neder-
Nile (a.l.). Briljante film met landse film met Gerard Cox
veel klinkende namen naar de in de hoofdrol (eerste week).
gelijknaminge detective-ro
man van Agatha Christie.
EUROCINEMA IV (Alphen
aan den Rijn). Hooper (a.l.).
Drie uur lang kijkplezier (der- Burt Reynolds als stuntman
de week).
LID O II Aasgieren v al-
met rugklachten. Veel actie en
vrijwel geen verhaal.
Imm
mÊÈ ijl
Een scène uit „Prachthotel".
LEIDEN Luc Lutz en Si-
mone Rooskens geven mor
genavond een voorstelling
van het toneelstuk „Pracht
hotel" in de Leidse Schouw
burg. De voorstelling begint
om kwart over acht.
In het toneelstuk, dat geschre
ven is door Neil Simon en
waarvoor Gregor Frenkel
Frank de Nederlandse be
werking maakte, staat de
bruidssuite van een hotel cen
traal. Lutz en Rooskens spe
len achtereenvolgens drie ver
schillende paartjes die gedu
rende één nacht hun intrek
in de suite nemen. Een en
ander leidt tot pijnlijke, pi
kante en kluchtige scenes.
CONCERT
GROENE KERKJE
OEGSTGEEST De pianist Rudolf Jansen en de hobóist
Han de Vries geven zondag 19 november een concert in het
Groene Kerkje in Oegstgeest. Het programma bevat werken
van componisten als Röntgen, Maderna, Debussy, Bartok,
Shumann, Shinohara en Nielsen. Het concert begint om twee
uur. De kaartverkoop is op het Bureau van K&O, Oude Vest
45 in loeiden. Op de dag van het concert kunnen indien
voorradig, ook in het Groene Kerkje kaarten worden gekocht
vanaf half twee.
Amsterdams Strijkkwartet
in Leidschendam
LEIDSCHENDAM In de
serie „Acht Concerten op de
Zondagavonden" speel f zon
dagavond 19 november het
Amsterdams Strijkkwartet
in het Paus Johannes Cen
trum in Leidschendam. Op
het programma staat het der
de strijkkwartet van Paul
Hindemith en verder een
strijkkwartet van Mozart
(KV 421) en het strijkkwartet
nr. 14 van Franz Schubert
Het concert begint om kwart
over acht
Leden van het strijkkwartet
zijn Jeannelotte Herzberger,
viool, die bij Oskar Back stu
deerde aan het Amsterdams
Muzieklyceum en vervolgens
in Parijs bij René Benedetti.
Zij kreeg de Prix d'Excellen-
ce, won het ICC-concours in
Amsterdam en behaalde de
eerste prijs op een internatio
naal vioolconcours in Spanje.
Zij is eerste violiste geweest
in het Nederlands Kameror
kest en op het ogenblik ver
bonden aan het Amsterdams
Sweelinck Conservatorium
waar zij viool en kamermu
ziek doceert.
De violist Jan Hulst, was leer
ling van Jan Damen en Jo
Juda onder wie hij het solis
tendiploma behaalde aan het
Amsterdams Conservato
rium. Hij was concertmeester
van het Kunstmaandorkerst
maar werkte ook mee aan het
Nederlands Kamerorkest.
Jan Hulst is hoofdleraar aan
de conservatoria van Gronin
gen en Zwolle.
Altvioliste Rena Scholtens be
haalde onder Oscar Back met
onderscheiding het solistendi
ploma aan het Muzieklyceum
in Amsterdam. Op het ICC-
concours behaalde zij de eerte
prijs voor de vertolking van
hedendaagse muziek. Ook zij
werkte bij het Nederlands Ka
merorkest.
De cellist Ben de Ligt studeer
de in Amsterdam cello en
gamba bij Carel van Leeuwen
Boomkamp. Hij was solocel
list in het Utrechts Stedelijk
Orkest en maakte deel uit van
Amati Kwartet. Ben de Lagt
is hoofdleraar aan het Gro
nings Conservatorium.
Lino Ventura wonderwel in
een hem toch vreemde omge
ving.
Regisseur Jack Gold weet
door de meeste catastrofes te
suggereren toch een zekere
spanning op te roepen in dit
vreemde mengsel van films als
„The heretic", „Carrie" en de
„normale" rampenfilm.
MILO
