Vijf verplichte
'bezinningsdagen'
QeidóeQomcmt
Mr. Aantjes was in Duitsland al SS-er
Smallenbroek sr. wist van
Aantjes SS-lidmaatschap
^uwe abortusontwerp:
positie zeer kritisch, CDA
willend, VVD tevreden
Opnieuw een
abortus-wetsontwerp
TGENOOT IN PORT-NATAL:
ïen complot
ren Aantjes'
PATRIA BEZET
CNV voor aanschaf
Brequet Atlantique
Expansieve
groei WAO
ten einde
BERJENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 16 NOVEMBER 1978 pagina 9
LSE
.EN
ize parlementai-
redactie)
IAAG Het
wetsontwerp,
Kabinet heeft
jden aan de
an State, is ge-
op de „noodsi-
van de vrouw"
verantwoorde
voor het onge-
leven". Daarom
enerzijds de
vrouw vrijgelaten in
haar beslissing, maar is
anderzijds een procedu
re ontworpen, die moet
leiden tot een zorgvul
dige besluitvorming.
In het bijzonder zal moeten
vaststaan dat er voorlichting
aan de vrouw wordt gegeven
over andere oplossingen (bij
voorbeeld het afstaan van het
kind) en dat de vrouw vrijwil
lig tot haar beslissing is geko
men. Daarom zal abortus al
leen toegestaan worden in
klinieken en ziekenhuizen, die
een vergunning hebben voor
deze ingreep. Als de zwanger
schap langer dan 13 weken
(„drie maanden") heeft ge
duurd, mag de abortus alleen
in een ziekenhuis worden ver
richt. Tussen het eerste be
zoek aan een kliniek of zie
kenhuis en de abortus moeten
tenminste vijf dagen liggen.
Dit heeft minister Ginjaar
(Volksgezondheid en Milieuhy-
in onze parlementaire redactie)
AG De grote en middelgrote
ierfracties hebben woensdaga-
:ld gereageerd op het abortusont-
het Kabinet-Van Agt. Waarnemend
jievoorzitter Lubbers maakte in een
irlopige beoordeling" enkele welwil-
ierkingen over het ontwerp en de
;ie toonde zich tevreden. Zeer kri-
in de eerste reacties uit de fracties
en D'66.
>pige indruk van Lubbers (CDA) is
Cabinet een zeer serieuze poging ge-
ft vorm te geven aan een gedeelde
>rdelijkheid van vrouw, arts, over-
nenleving voor de bescherming van
oren leven". Daarmee wordt aan ons
tegemoet gekomen dat volledig
lus verwerpelijk is", aldus Lubbers.
Op de WD-fractie maken de doelstellingen
van het nieuwe ontwerp „een positieve in
druk". Het hoofdprincipe van de WD - de ei
gen verantwoordelijkheid van de vrouw en
haar recht om zelf te beslissen - lijkt geheel
te worden geëerbiedigd.
De PvdA-er Roethof was zeer kritisch: „De
arts loopt groot risico want niet-nakoming van
bepaalde essentiële voorschriften levert onmid
dellijk misdrijf op. De vrouw kan geholpen
worden, maar alleen via een uitzonderingswe
tje". De PvdA zal het ontwerp niet steunen.
De D'66-er Zeevalking zei het sterk te betreu
ren dat abortus niet geheel uit het wetboek
van strafrecht wordt verwijderd.
Uit artsenkring was de reactie overwegend
positief. Verder wordt er zeer verdeeld gerea
geerd op het ontwerp door de actiegroepen en
instellingen, die zich met abortusproblemen
bezig houden.
giëne), die samen met zijn
ambtgenoot De Ruiter (Justi
tie) verantwoordelijk is voor
het wetsontwerp, gisteren ge
zegd in een toelichting. De
bewindsman wilde niet zeggen
of er in het Kabinet eenstem
migheid was over het wet
sontwerp.
Het geheel van maatregelen
moet ertoe leiden, aldus de
minister, dat het besluit om
een zwangerschap af te bre
ken de gezamenlijke verant
woordelijkheid wordt van
hen, die er rechtstreeks bij
betrokken zijn. „Dat wil zeg
gen: de vrouw en de arts te
zamen, met inbegrip van
eventueel anderen, die bij de
voorbereiding van de beslis
sing worden betrokken". Een
arts kan niet worden ver
plicht tot een abortus. Weigert
hij, dan staat het de vrouw
vrij naar een ander te gaan.
Minister De Ruiter verklaarde
dat abortus provocatus blijft
opgenomen in het Wetboek
van Strafrecht. Er komt nu
echter te staan dat abortus
verboden is tenzij de Wet Af
breking Zwangerschap van
toepassing is. Deze wet, waar
van nu dus het ontwerp be
kend is gemaakt, heeft be
trekking op het afdrijven van
een niet levensvatbare vrucht
(jonger dan 24 weken). Abor
tus van een wel levensvatbare
vrucht levert een misdrijf op
volgens het Wetboek van
Strafrecht. Datzelfde geldt als
iemand een abortus vericht,
die niet bevoegd is tot het
uitoefenen van de genees-
Bloemen van brandweer
De Rotterdamse brandweer is gisteravond met bloemen uitge
rukt naar de slagerij van de heer Van Nooten aan de Aster
straat. Zijn zaak was noodgedwongen negen weken wegens
verbouwing gesloten, omdat de brandweer begin september
zijn voorgevel ramde, bij een manoeuvre om een overstekend
kind te ontwijken. Op de foto's de schade na de botsing en
een beeld van de feestelijkheden gisteren bij de heropening.
Alimentatie met 6% omhoog
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De alimentatie-uitkeringen zullen met ingang
van 1 januari met zes procent worden verhoogd. Dit is vast
gesteld door minister De Ruiter van Jusititie.
De verhoging geldt voor alle alimentaties, of ze nu door de
rechter zijn vastgesteld of door de partijen zelf zijn afgespro
ken. Het percentage wordt berekend over het uitkeringsbedrag
zoals het op 31 december 1978 vaststond of was vastgesteld.
Als de betrokkenen het niet eens zijn met de verhoging kun
nen ze zelf een andere regeling treffen. Komen de beide par
tijen niet tot overeenstemming dan kan de zaak aan de rech
ter worden voorgelegd.
Er is weer een nieuwe stap gezet op de lange en
moeizame weg van de abortus-wetgeving in Nederland.
Opnieuw is er een wetsontwerp, maar opnieuw is het
nog maar zeer de vraag of dit wetsontwerp de eind
streep in het parlement zal halen. Het is immers het
resultaat van ae afspraken die in het CDA-WD-regee-
rakkoord zijn vastgelegd. Enkele leden van de CDA-
fractie behielden tijdens de kabinetsformatie van vorig
jaar bij de abortusparagraaf hun stem voor. Omdat de
CDA-VVD-coalitie slechts steunt op 77 van de 150 ka
merzetels is de parlementaire basis voor dit nieuwe
abortiüs-wetsontwerp wel erg smal.
Het wetsontwerp, dat er nu ligt (of beter: dat er nu
bijna ligt want de Raad van State moet er nog over
oordelen) blijft tot op zekere hoogte berscherming van
het ongeboren leven garanderen. Want overtreding van
de wet blijft een misdriif. Anderzijds krijgt de vrouw
een veel groter zelfstandig beslissingsrecht dan ooit is
neergelegd in abortus-wetsontwerpen waaraan het CDA
meewerkte. Formeel beslissen vrouw en arts samen,
maar de eerstverantwoordelijke WD-minister Ginjaar
van volksgezondheid haastte zich gisteren, bij de pre
sentatie van het wetsontwerp, om duidelijk te maken
dat dit eigenlijk betekent dat de vrouw alleen beslist
Dit omdat immers mag worden aangenomen dat artsen
die bij de vergunninghoudende klinieken en ziekenhui
zen werken geen principiële bezwaren tegen abortus
provocatus hebben. De vijf-dagen termijn voorafgaande
aan elke ingreep lijkt een redelijke dam op te werpen
tegen de commerciële abortus-praktijken, vooral bii
vrouwen die speciaal voor een ingreep naar Nederland
komen.
Het nu gepresenteerde wetsontwerp betekent - on
danks de kritiek van de oppositie - een duidelijke ver
ruiming ten opzichte van de bestaande wetgeving. Het
is dat echter niet ten opzichte van de bestaande prak
tijk. Die praktijk is de laatste jaren immers uitgegroeid
tot een situatie waarin in feite alles mag. Met het nu
op tafel komende wetsontwerp ontstaat eindelijk de
mogelijkheid om een afglijden van de praktijk in een
nog minder te aanvaarden richting tegen te gaan. En
verder kunnen we alleen maar hopen dat de enige posi
tieve ontwikkeling in de abortus-praktijk, namelijk dat
zich steeds minder vrouwen voor een abortus aanmel
den, met kracht doorzet.
ïonze parlementaire redactie)
HAAG - Mr. Aantjes was in
and al lid van een politieke
.atie, vóórdat hij in okto-
opgeroepen werd voor de
lorm Nederland, een onder-
de militaire Waffen-SS.
t een lotgenoot van Aantjes
- j rt Natal, de 58-jarige Johan
een interview met het week-
e Haagse Post.
vanwege zijn kinderen zijn
naam niet gepubliceerd wil
irri veerde op dezelfde dag als
:s in Hoogeveen, namelijk 21
acht anderen weigerden daar als
militair te velde te trekken, omdat
zij tegen hun zin naar Hoogeveen
gebracht zouden zijn en er in het
geheel niet voor voelden SS-soldaat
te worden.
De «politieke organisatie, de „Sturm-
banne", die dateert van 1942, was
een onderdeel van de politieke „All-
gemeine SS", die de pretentie had
de voorhoede van de nazi-beweging
te zijn, en speciaal opgericht voor
de buitenlandse arbeiders in Duits
land.
Volgens dr.L.de Jong van het Rijk
sinstituut voor Oorlogsdocumentatie
;r 1944, in het depot van de ontvingen de „Sturmbanne-leden"
Hij, Aantjes
nog
soort uniform en legden zij
(wellicht niet allen) een SS-eed af.
Dit klopt met het verhaal van L.,
die zegt dat Aantjes in Hoogeveen
arriveerde in een zwart SS-uniform.
Aantjes zou ooit tegen L. gezegd
hebben, dat hij zich niet bij de
Waffen-SS had willen aanmelden,
omdat hij daar ernstige godsdiensti
ge bezwaren tegen had.
L.vertelt ook wat er gebeurde met
de tien dienstweigeraars. „In het
begin probeerden ze je nog vriende
lijk te overreden, maar later moes
ten wij, het groepje dat overbleef,
op een kist gaan staan en werd je
in je gezicht gespuugd en geslagen.
Ja, daar was Wil Aantjes ook bij".
Het tiental zou voorts met het con
centratiekamp en zelfs doodschieten
zijn bedreigd. „Ik herinner me dat
Wil Aantjes zijn zwarte uniform
van de Germaanse-SS, waarmee hij
in Hoogeveen was binnengekomen,
moest uittrekken, omdat hij als
dienstweigeraar niet waardig was
dat te dragen.(...) We werden op
nieuw geslagen en ze schreeuwden
tegen ons dat we in Drente pantser
grachten en loopgraven moesten
maken". Daarop werd het tiental
overgebracht naar Port Natal. De
eerste twee maanden zouden zij
daar niet anders behandeld zijn
dan de andere gevangenen. Maar in
januari 1945 werden zij „van de
schop gehaald" om bewaker („Wa-
che") te worden. „Wij hadden geen
wapens". L. herinnert zich dat Aan
tjes altijd binnenshuis op een kan
toortje met een paar anderen admi
nistratief werk verrichtte.
L. zegt nooit iets gemerkt te heb
ben van sympathie bij Aantjes voor
het nazisme. Hij herinnert zich
evenmin hem ooit de Hitlergroet te
hebben zien brengen. L. werd een
paar dagen na de bevrijding gear
resteerd door mensen uit het verzet.
Zonder proces werd hij anderhalf
jaar vastgehouden. Hij mocht tien
jaar lang geen openbare functies
vervullen. 2ijn Nederlandschap
heeft hij behouden.
ITERDAMSE
ÏOCATEN:
Dit hebben de
Amsterdamse ad
vocaten mr.
H.J.P.1 Dolk en
diens broer mr;
G.A.J. Dolk, die
de zaak-Aantjes
definitief aan het
rollen brachten,
gisteren schrifte
lijk aan Kamer
voorzitter Vonde
ling laten weten.
Met grote stellig
heid schrijven de
gebroeders Dolk,
oud-schoolgeno-
ten van Aantjes,
dat zij eind okto
ber j.l. slechts
„terloops" en
„spontaan" enke
le belastende ge
gevens over Aan
tjes aan dr. De
Jong en diens
medewerker Van
der Leeuw heb
ben verteld, tij
dens een bespre
king over een
zakelijke kwestie.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De overleden oud-ARP-
fractieleider en oud-minister mr. J.
Smallenbroek is een van de weinige
politici geweest die in de tweede helft
van de zestiger jaren op de hoogte was
van het feit dat mr. W. Aantjes in de
oorlog lid is geweest van de Land
storm. Hij wist ook, dat de Landstorm
een onderdeel van de Waffen-SS was.
Dit blijkt uit een brief die zijn zoon
mr. Smallenbroek jr., thans burgemees
ter van Waddinxveen, gisteren aan Ka
mervoorzitter Vondeling heeft geschre
ven. Mr. A.G. Smallenbroek heeft vaak
met zijn vader over het oorlogsverleden
van Aantjes gepraat. Uit een brief van
oud-ARP-minister Bakker blijkt tevens,
dat ook hij in de jaren zestig van zijn
collega Smallenbroek het een en ander
over Aantjes heeft gehoord.
Andere oud-politici, onder wie de heren
Schmelzer, Drees jr., Udink, Veringa en
De Gaay Fortman sr. hebben laten we
ten, nooit iets belastends over de heer
Aantjes te hebben vernomen.
In een nadere brief schrijhft premier
V'. an Agt tgijdens de formatie vorig
jaar niet meer geweten te hebben dan
uit de eerder door Aantjes gegeven in
terviews bekend was. Hij komt daar
mee ewnigszins terug op zijn verklaring
dat hij in de formatie helemaal niets
wist.
AMSTERDAM De kans is
groot dat banken in de naas
te toekomst niet meer eens
per halve maand, maar dage
lijks rente zullen berekenen.
Het college van overleg van
de gezamelijke banken heeft
daartoe een advies opgesteld.
Voor de rekeninghouders zou
Banken willen
elke dag rente
berekenen
de wijziging aanmerkelijke
voordelen met zich meebren
gen, omdat dan ook niet lan
ger over het laagste saldo
rente wordt berekend.
Kamerdebat
gevraagd over
KLM-affaire
D£N HAAG (ANP) - De
vaste Kamercommissie voor
verkeer en waterstaat vindt
dat er nodig een Kamerdebat
moet komen over de gang
van zaken bij de KLM in
New York.
In verband hiermee heeft de
commissie gisteren besloten
om binnen enkele dagen in
de staatscourant een oproep
te plaatsen waarin aan iede
reen wordt gevraagd om in
lichtingen te geven over mo
gelijke onregelmatigheden bij
de luchtvaartmaatschappij. De
commissie zal voorts schrifte
lijke vragen aan de regering
over deze zaak opstellen.
Daarna volgt mondeling over
leg met staatssecretaris me
vrouw Smit-Kroes over de
knelpunten. Deze staat zelf op
het standpunt dat een onaf
hankelijk onderzoek naar de
vermeende vermenging van
zakelijke en privé belangen
door hoge KLM-functionaris-
sen in New York, niet nodig
AG (ANP) Een
meerderheid in de
ner gaat akkoord
coppeling per 1 janu-
:nd jaar van de wed-
dienstplichtigen af-
'i van de leeftijd, aan
mumloon van een 18-
fjarige.
regerings- als de
ipartijen verklaarden
iindC in te stemmen met
au be oord dat is bereikt
staatssecretaris van
en de militaire belan-
lisaties. CDA en
benadrukten wel dat
r om een tussenoploss-
at en drongen erop
itudie naar een defini-
oldigingssysteem voor
chtigen zo snel moge
ronden.
3n
Het Meneba-bedrijf Patria in Amsterdam is sinds gistermiddag bezet, nadat bekend werd dat de
raad van bestuur het besluit had genomen om de zaak te sluiten. Dat betekent ontslag voor de
170 personeelsleden.
UTRECHT In een brief aan minister-president Van Agt
dringt het CNV erop aan de Franse Brequet Atlantique te
kiezen als vervanger voor de Neptune.
In de brief wordt gesteld, dat de keuze van het Amerikaanse
toestel Orion nauwelijks compensatie-orders met zich mee
brengt. „De economische situatie is slecht. Steeds meer wordt
ook van regeringszijde de nadruk gelegd op de noodzaak
hoogwaardige industriën in Nederland te vestigen en-of te
handhaven. De vliegtuigindustrie is duidelijk een voorbeeld
van een dergelijke industrie. Het lijkt daarom in de huidige
situatie van het grootste belang de keuze te laten vallen op
een toestel waarvan de aanschaf de werkgelegenheid nu en in
de toekomst ten goede komt", aldus het CNV.
Snelheidsmetingen vanuit de lucht
EINDHOVEN (ANP) De rijkspolitie voert al geruime tijd
snelheidscontroles uit vanuit de lucht. Dat zei de Eindhoven-
se kantonrechter Mr. J. Nieskens gisteren in de rechtzaak
tegen een 36-jarige inwoner van Hapert die vorig jaar op
rijksweg twee 171 kilometer per uur had gereden.
De snelheidsmeting was verricht met behulp van twee chrono
meters in een vliegtuigje van de rijkspolitie. De waarnemer
had meerdere malen de tijd gemeten die de verdachte nodig
had om 99 meter te rijden. De gemeten snelheden liepen
uiteen van 129 tot 171 kilometer per uur.
UTRECHT (ANP) De Soci
ale Verzekeringsraad meent
dat de expansieve groei van
het aantal WOA-uitkeringen
ten einde is. De Raad neemt
aan dat het aantal nieuwe
toekenningen de komende ja
ren beperkt zal blijven tot
ongeveer 71.000.
Het totaal aantal uitkeringsge
rechtigden bedroeg vorig jaar
402.000, dit jaar 428.000 en
het wordt voor 1979 en 1980
geschat op respectievelijk
452.000 en en 474.000. Deze
ten opzichte van vroegere ja
ren geringe groei is te danken
aan een stijging van het aan
tal gevallen waarin een WAO-
uitekering wordt beëindigd.
Dat aantal, in 1970 nog maar
28.000 en in 1976 rond 40.000,
zal volgend jaar waarschijn
lijk oplopen tot 47.000. Overi
gens buigt de Sociale Verze
keringsraad zich morgen over
de vraag of de premie van de
WAO volgend jaar verhoogd
moet worden van 11,4 tot 13,4
van de premieplichtige
loonsom.
Nadat in de afgelopen nacht een
koufront in hoog tempo over
ons land naar Duitsland was
getrokken, kwam het weer on
der invloed van een krachtige
westelijke stroming. Via deze
stroming wordt onstabiele
oceaanlucht naar West-Europa
gevoerd. Op het midden van de
oceaan bevindt zich een uitge
breid regengebied dat naar het
oosten wordt gevoerd. Het ziet
er naar uit dat dit slechtweer
gebied morgen ten noorden van
ons land langs zal trekken, zo
dat de regenkansen niet groot
zijn. Wel moeten we op vrij veel
bewolking rekenen. Het blijft
nog tamelijk zacht
Vooruitzichten voor zaterdag:
in het algemeen veel bewolking,
maar overwegend droog. Mid-
dagtemperatuur omstreeks 11
graden. Weersvooruitzichten in
cijfers voor zaterdag: aantal
uren zon 0 tot 4; min. temp.
omstreeks 7 gr.; max. temp.
omstreeks 12 gr. Kans op een
droge periode van minstens 12
uur 90 procent. Kans op een
geheel droog etmaal 70 procent
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Weerbericht van gisteravond
Max. Naar-
Las P&lmas
New York
Tel-Aviv
IIIIIIM7IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUI
