NTERESSANTE VERHALEN
,Bij loting iedereen
dijke kansen geven
HET
HIERVOORMAALS"
Brand in
Leiderdorps
houtverwerkings
bedrijf
[VERSITEITSRAAD:
De Zijl/LGB-jeugd
negende in Eindhoven
„Nul komma nul, niks
procent alcohol99
1 Wetenschapswinkel
p proef in Leiden
Op mijn omwegen door stad ,en Jand kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van rriijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
.toestel 18 vragen.
niiwiiu
een zeer beminnelijk man
die steevast iedereen op
straat die hij tegenkwam
vriendelijk groette en de
kinderen bovendien een
hand gaf. Geen wonder dan
ook dat pastoor Van
Straelen iedereen bij naam
kende en wist waar hij of
zij woonde. Het zou te ver
voeren als alle deugden van
deze man zouden worden
opgenoemd. In leven zou
hij dat beslist niet gewild
hebben want dan zou hij
onmiddellijk gezegd
hebben: „Ik ben in dienst
van God en daarom heb ik
maar één ding te doen en
dat zijn de bevelen op te
volgen die God mij
opdraagt en dat is zijn
Heilsboodschap uitdragen".
„Degene die zou denken
dat pastoor Van Straelen
zich alleen bemoeide met
de Rooms-Katholieken heeft
het mis, want deze man
was zijn tijd ver vooruit en
had een zeer oecumenische
gedachtengang. Hij zag in
Jezus Christus alle mensen
gelijk en daarom bezocht
hij ook vaak
„andersdenkenden" of wel
mensen die niet tot de
Rooms-Katholieke kerk
behoorden. Hij wist dat
daar soms nood en/of
verdriet was en daarom
ging hij er heen om
troostrijke woorden te
spreken en te helpen".
„De parochie die hij moest
verzorgen was zeer groot in
oppervlakte, aangezien het
aantal Rooms-Katholieken
in deze omgeving nou niet
zo dik gezaaid was en
daarom strekte de parochi«
zich uit tot de volgende
gemeenten: Katwijk aan
Zee, Katwijk aan den Rijn
Valkenburg en de helft va
Rijnsburg.
Over kerkbezoek had
pastoor Van Straelen niet
te klagen, want buiten zijn
geloofsgenoten waren er
ook altijd een aantal
Protestanten die op zijn
predicatie afkwamen en
gaarne zijn preken
beluisterden. Een preek van
pastoor Van Straelen
bestond altijd uit 3 punten
aan leerstof die uitvoerig
werden uitgewerkt en zo
duurde een kerkdienst bij
hem dan ook van 9.30 uur
tot minstens 11.30 uur en
vaak als de leerstof daartoe
leidde nog een half uur
langer".
„En zo kon het gebeuren
dat een door de week
moegewerkte kerkganger
de ogen tijdens de
predicatie even dicht kneep
om een kort „hazenslaapje"
te pikken, hetgeen de
pastoor nimmer ontging en
zo kon men dan tijdens de
preek van hem dikwijls
horen: „Zeg Piet Wil je
even je buurman wakker
maken, want hij mist veel
van de preek. Het is
belangrijk want het kan tot
zijn zaligheid dienen".
Tijdens de behouden teelt
trokken veel zeelieden naar
de R.-K. kerk om aldaar
naar het Kerststalletje te
gaan kijken en dat was
meestal tijdens de Vesper
omdat deze Liturgie het
meest op de Protestantse
Godsdienst geleek".
„Hoe plichtsgetrouw
pastoor Van Straelen was
blijkt wel uit de volgende
gebeurtenis:
Op de pastorie was het
bericht binnengekomen dat
in Valkenburg een vrouw
op sterven lag en bediend
wenste te worden. Pastoor
Van Straelen haastte zich
met de meeste spoed naar
de boerderij van Piet van
der Gugten, alwaar hij
altijd een rijtuig huurde om
hem naar Valkenburg te
vervoeren.
Toevalligerwijze was het
rijtuig net naar Leiden voor
een rit en het tweede
beschikbare rijtuig was
voor een dag weg. Goede
raad was duur en daarom
werd er ijlings naar een
oplossing gezocht bij
collega's maar overal was
geen voertuig vrij.
Ijsberend liep intussen
meneer pastoor over het
boerenerf en plotseling zei
hij tegen de heer Van der
Gugten „Man daar staat
toch een kar". Met een
kleur op de wangen keek
Van der Gugten in de
aangewezen richting en zei
toen beschamend „Maar
meneer pastoor dat is geen
wagen maar een strontkar,
daar kunt u niet op!"
„Span snel die wagen in",
was het vastberaden
antwoord van de pastoor
dat als een vurig bevel
overkwam. Van der Gugten
deed het en zo wreven
enkele inwoners van
Katwijk aan den Rijn zich
even de ogen uit toen ze
daar hun pastoor, de hoed
stevig op het hoofd
houdend, naast boer Van
der Gugten op de bok van
een strontkar gezeten met
een razende snelheid
richting Valkenburg zagen
rijden.
Ze zullen het wel niet
begrepen hebben, maar
pastoor van Straelen was
juist op tijd gekomen, en
daar ging het om". Tot
zover Van der Plas in zijn
geschiedschrijving.
Van onze zwemmedewerker
Eindhoven De Leidse ver
enigingen hebben afgelopen
zondag deelgenomen aan de
derde ronde van de jeugdcom-
petitie. De Zijl/LGB, uitko
mend in de eerste divisie,
moest daarvoor naar Eindho
ven. De jeugdige Leidenaren
zijn er niet in geslaagd, de in
deze poule belangrijkste con
current in de strijd om de
dreigende degradatie, te ver
slaan. Het op de negende
plaatst staande Mosa Regio
werd nl. tweede, terwijl de
Zijl/LGB (tot nog toe elfde)
vierde werd.
Toch werden er door enkele
zwemmers goede tijden op de
klokken gebracht Op de 200-
school jongens (1967) zorgden
Hans Bouwmeester (3.16.4) en
Martin van 't Riet (3.22.0) voor
een tweede en derde plaats.
Mare v. Belkum, 2.42.6 op de
200-rug, Andrea Grim 3.20.3 op
de 200-school en Ingrid Kerk
vliet 1.42.2 op de 100-rug be
haalden een tweede prijs.
Overige uitslagen: 200-vrije
meisjes 1966: 1 Judith* Bor-
mans (MZPC), 3 Karin v.d.
Linden 2.35.1 (Zijl/LGB), 200-
wissel meisjes onder 12 jaar:
1 Judith Bormans 2.41.8
(MZPC), 3 Karin v.d. Linden
2.52.8 (Zijl/LGB). 200-rug meis
jes 1965: 1 Nicol v. Engelsho
ven 2.37.1 (MZPC), 4 Reneé
Dijkshoorn 2.49.6 (Zijl/LGB).
LEIDSE COURANT
DINSDAG 14 NOVEMBER 1978 PAGINA 5
LEIDEN De Noordwijkse
politie heeft een aantal maan
den geleden een automobilist
bekeurd, die een botsing had
veroorzaakt. In het proces-ver
baal dat naar aanleiding van
deze botsing was opgemaakt
schreef de politie: „Wij roken
dat de verdachte naar alcohol
riekte. Twee maal heeft de
blaas test zulks uitgewezen.
Verdachte verklaart twee of
drie flesjes bier genuttigd te
hebben in een bar te Noord wij-
kerhout". Met de uitslag van
een gerechtelijk onderzoek op
zak trachtte deze zelfde ver
dachte, thans dienend onder de
wapenen, gisterochtend kan
tonrechter Van Dijke ervan te
overtuigen dat er van enig mis
verstand sprake moet zijn ge
weest op die bewuste nacht.
Want, de bloedproef die het
gerechtelijk laboratorium van
hem had gecontroleerd wees
uit, dat verdachte 0,0 procent
alcohol in zijn bloed gehad zou
hebben.
„Vreemd geval", vond de kan
tonrechter. „Nul komma nul
niks procent alcohol in uw
bloed, wat vreemd?" Volgens de
rechter moest er sprake zijn van
een foutje op het laboratorium,
want de politie had de lichtelijk
benevelde toestand van de ver
balisant niet alleen zelf gecon
stateerd. Verdacht zelf vond na
melijk ook dat hij wat raar
achter het stuur had gezeten op
die zomerse avond in het bad
plaatsje. Terwijl hij tegenover
de politie had bekend dat zijn
alcoholverbruik op twee drie
flesjes geschat moest worden,
wilde hij aan rechter Van Dijke
wel verklappen, dat het er aan
zienlijk meer geweest waren.
Hij dacht waarschijnlijk bij zich
zelf als het gerechtlijk onder
zoek mij lager wil schatten dan
kan ik mijn eerdere verklaring
best nog wat opschroeven. Dan
maken we er helemaal maar een
potje van De man kreeg
uiteindelijk een lichte geldboete
opgelegd.
Dat een bromfiets zonder peda
len algemeen door de politie
wordt beschouwd als een motor
moet iedere weggebruiker ge
noegzaam bekend zijn. Dat een
bromfiets met een opgevoerde
cilinder ook als een motor wordt
gezien is eveneens geen nieuw
tje meer. Toch is het wel een
beetje vreemd, dat berijders
van bromfietsen in de hoedanig
heid van een motor moeten
beschikken over alle bescheiden
die voor het gebruik van een
dergelijk voertuig noodzakelijk
zijn. Dus eist de politie van hen:
a) een rijbewijs; b) een kente
kenbewijs en c) verzekeringspa
pieren. Voor een heer uit Leiden
bleek dit ten overstaan van het
gerecht allemaal een beet je ver
warrend te werken. Bij een
bona fide rijwielhandel in Lei
den had hij enige tijd geleden
een bromfiets gekocht, die alles
in zich had om louter en alleen
een bromfiets te blijven. Op het
moment echter dat zijn zoon er
een ritje mee wilde maken,
bleek het rijwiel ineens geen
brommer meer te zijn, maar een
motor. Zoonlief werd derhalve
door de politie bekeurd op
grond van het niet in zijn bezit
hebben van genoemde paperas
sen. Een technisch onderzoek
had uitgewezen, dat de cilinde
rinhoud van de brommer te
groot was. „En dat terwijl ik
de tweewieler gekocht heb bij
een bona fide winkel hier in de
stad, hoe kan dit nu? Ik heb
helemaal geen verstand van dat
soort zaken maar het is wel
vreemd. Wat weet ik als leek
nou van motoren af?"
Kantonrechter Van Dijke is in
het dagelijks leven ook geen
knutselaar, maar wist de heer
wel uit te leggen dat de brom
mer niet aan de eisen* voldeed
en dat het een koud kunstje is
om met een boor de cilinderin
houd van een bromfiets te ver
groten. Op deze uitleg ant
woordde de heer met een ver
bluffend staaltje van inzicht hoe
het een en ander inderdaad kan
worden verwezenlijkt In zijn
pleidooi bleek 'smans kennis
een dusdanige diepte en feiten
materiaal op te leveren, dat Van
Dijke zich afvroeg wie er nou
als leek te boek stond, hij of
de verdachte
Verkeersschout Van der Ham
wenste de wetsovertreder niet
al te zwaar te beboeten en eiste
daarom een vordering van 125
gulden, een bedrag dat overeen
komt met de bedragen die van
bromfietsrijders zonder verze
keringsbewijs worden ge
vraagd. De verkeersschout
lichtte hierbij toe, dat hij voor
uitblikt op de toekomstige situa
tie, waarin het ministerie via
een nieuwe wetgeving een con
creter beleid gaat voeren inzake
het verschil tussen bromfietsen,
semi-bromfietsen en „echte"
motoren.
Peter Viering
plaatjesboekjes
[eft het best in deze
igen. Al een paar
tr lang doet het
rieden opgeld in
loze
rbiedwaardige
jderlandse
ïeenten. We mogen
m n niet meer ons
Vinsopje aantrekken
i de wekelijkse
asbeurt in teil of
bbe, de Bonte
itrem
j dan niet meer
jden en de zondag
t meer worden
igeluid door pater
rockbernd OSB, het
„hiervoormaals" trekt
als zelden tevoren.
Daar zijn
samenstellers van
fotoreportages die
brood gevonden
hebben in het
oprakelen varr
toestanden van
weleer; goedwillenden
die quasi dromerig in
fotobeelden
teruggingen en
teruggrepen naar
vooroorlogse situaties.
Men vond het
schuiihbad naar den
geest: het Zich
vermeien bij plaatjes
en praatjes die
„weleer" opriepen:
Klaproosterwoude,
zoals het was, meer
dan een halve eeuw
geleden. Of
Duisterveen, meer
dan zestig jaar terug,
met die lindenlaan die
nu een secundaire
provinciale rijbaan is
geworden. Dan was er
opeens
Bommelerskonte,
zoals het reilde en
zeilde in de dagen
van de hondekar en
de Goudsterwaard ten
tijde van de bijna
verveende daggelders
die model hadden
kunnen zitten voor
S?astoor B-c-van Straelen.
een schilder als
Vincent van Gogh
voordat die de
mediterrane zon had
ontdekt.
Zo kreeg je Zoeterwoude
van toen, Hazerswoude van
destijds, Hoogmade in
beelden, Woubrugge zoals
het ooit was. Het ene dorp
in prentbriefkaarten na het
andere. De „vergangenheid".
van eigen bodem dient zich
aan temidden van
televisieseries die de
verleptheid van de
eeuwwisseling opdissen in
scènes die de grootste
kijkdichtheid als
honorarium krijgen. We
hebben nu pas een
plaatjesboek gezien over
Hazerswoude „van toen" en
daar is nu meteen weer iets
verschenen over Katwijk.
Onder de titel „Kijkjes in
Katwijk". Het vierde boekje
van de hand van Jan van
der Plas. Een kijk- en
vertelboekje, waarin Van
der Plas zich kan uitleven.
Het zijn alle interessante
verhalen geworden over het
oude Katwijk. Over allerlei
zaken wordt in het boekje
verhaald en we kunnen de
schrijver niet betichten dat
hij een van de beide
Katwijken voortrekt, want
in het verleden werd wel
eens beweerd dat Katwijk
aan den Rijn wat minder
bedeeld zou zijn dan
Katwijk aan Zee, maar in
de boekjes van Jan van der
Plas kunnen we dit euvel
niet ontdekken.
Vaak wordt in zijn
algemeenheid dergelijke
boekjes over het verleden
verweten dat ze de „goede
oude tijd" verheerlijken tot
een zeer goede tijd, maar
wie het boekje „Kijkjes in
Katwijk" leest komt wel tot
een andere gedachte.
Onverheuld vertelt Jan van
der Plas over de vaak
slechte' tijd die de mensen
moesten doormaken en dan
terug ziende wijst hij op de
vele voordelen van de
tegenwoordige tijd.
Dat die verleden tijd
romantischer was laat zich
verstaan, de gemeenschap
was veel en veel kleiner en
de genoegelijkheid was
daarom des te groter
vandaar dat er vaak
hartveroverende plaatjes
werden gemaakt waarover
wordt verteld.
Kostelijke verhalen die niet
verloren mogen gaan,
kostelijke plaatjes die
bewaard moeten blijven om
het aloude Katwijk nog
eens terug te halen om tot
de slotsom te komen dat
Katwijk geen Katwijk is
zoals dat wordt gekend.
De schrijver weet wat hij
schrijven moet en weet zeer
veel van het oude Katwijk
hetgeen hem niet is aan
komen waaien maar een
verzameling is en een
vasthouden van iemand die
zijn geboorteplek trouw en
lief is want buiten die
eigenschappen wordt het
moeilijk om 4 boekjes op
de markt te laten komen.
Een van de prachtige
onderdelen van „Kijkjes in
Katwijk" is de geschiedenis
van de oude pastoor Van
Straelen. Van der Plas weet
over hem het volgende te
vertellen:
„Onder de vele
predikanten, herders en
leraars, of hoe men ze ook
noemen wil, heeft Katwijk
vele grote figuren gehad
die bekendheid en aanzien
hebben genoten tot ver
buiten Katwijk. Een van
die figuren was Bernardus
Cornelis van Straelen,
geboren in 1832 te
Maassluis. Hij kwam met
zijn vader op 26 januari
1874 van Ovezande nar
Katwijk om daar als
herder, leraar en pastoor
de Rooms-Katholieke
parochie te gaan dienen.
Een functie die hij ruim 27
jaar zou gaan vervullen om
daarna nog 8 jaren van een
welverdiend emeritaat te
genieten tot hij in 1909
stierf".
„Velen zullen zich pastoor
Van Straelen niet meer
herinneren want het zijn de
zeer sterken onder ons die
hem nog hebben gekend
doch in zijn „gloriedagen",
dus toen hij werkte, was hij
DEN De Leidse universiteitsraad vindt
bij de toelating tot studierichtingen waar-
r een stop geldt, voorlopig het systeem van
vaifcwogen loting moet gelden. Dit betekent dat
be >reen dezelfde kans moet krijgen om toegel a-
;ch te worden. Zeventien raadsleden waren voor
€n oelatingsstelsel, dat zij karakteriseerden als
cha t minst onrechtvaardige". Tien raadsleden
;n. en tegen, één onthield zich.
gen e uitspraak past in de discussie over de
ïeft ;ria voor toelating die minister Pais op gang
Ihoi t gezet. Nu geldt nog het systeem van
;n>' ogen loting, waarbij iemand meer kans heeft
:om [elaten te worden naarmate zijn examencij-
gre hoger zijn. Hier zijn veel bezwaren tegen
ko gevoerd.
;efii door Pais aangestelde commissie Wiegersma
^jft gepleit voor het aanbrengen van een driede-
de studenten met de hoogste cijfers worden
en de „onderste" groep loot.
Leidse college van bestuur stelde een tweede-
voor: studenten met cijfers boven een be-
ld niveau meteen toelaten, studenten die daar
ieni er zitten laten loten. Zo kan ieder proberen
lot in eigen handen te nemen door hoge
e n èrs te halen. Bovendien zou de eerste groep
ató grotere kans hebben in de studie te slagen
kw i de tweede. Het geld, dat in steeds mindere
erg beschikbaar is, zou zo meer rendement
sveren.
voorstanders van gewogen loting, de progres-
partij voorop, stelden echter dat je geen
;ed
systeem moet gebruiken dat de schijn wekt
rechtvaardig te zijn. Het staat immers helemaal
niet vast, zo stelden zij, of hoge eindexamencijfers
ook tot goede studieresultaten leiden. Bovendien
moet een te grote prestatiegerichtheid voorkomen
worden, scholieren moeten ook nog tijd hebben
te kijken wat er om hen heen gebeurt.
Een derde argument was dat de Machtigingswet
inschrijving studenten, die de studentenstops
mogelijk maakt, eigenlijk een noodmaatregel is.
Nog steeds staat in de wet dat een diploma VWO
recht geeft op toelating tot het hoger onderwijs.
Ook werd gesteld dat het rendement voor de
universiteit als geheel in het voorstel van het
college mogelijk gelijk blijft, omdat uitgelote
studenten naar andere studierichtingen zouden
De raadsleden waren het er wel over eens dat
invoering van een extra toets na het eindexamen
niet wenselijk is. Ook vonden de meesten dat
kandidaten niet onbeperkt mee mogen loten.
De voorstanders van ongewogen loting zagen dit
systeem niet als een ideale, maar als de minst
slechte oplossing. Het wachten is op een stelsel
van hoger onderwijs „waarin ieder die daartoe
de capaciteiten blijkt te hebben een aan zijn
belangstelling aangepaste opleiding kan krijgen".
Op 18 december gaat de Leidse universiteit met
de andere universiteiten, in de Academische
Raad, over de toelatingscriteria praten, in de
hoop dat het tot een gezamenlijke standpuntbepa
ling komt.
ÏDEN Leiden krijgt voor
proefperiode van twee jaar
wetenschapswinkel. Met
meerderheid keurde de
idse universiteitsraad gister-
jid een voorstel van het
lege van bestuur in die rich-
S goed. Na twee jaar zal
•men bekeken of het zinvol
jT mee door te gaan.
t besluit van de universiteits-
ad komt voort uit het werk
J i de initiatiefgroep weten-
ïe lapswinkel; veel elementen
1 het 'Voorstel voor een we-
f schapswinkel aan de Rijksu-
i' 'f?iteit Leiden' zijn in het
ia< sluit overgenomen.
- universiteit geeft er wel een
lepere naam aan dan weten*
namelijk ïnfor-
iai luecentrum voor onderzoek,
t Üu unmers niet de bedoeling
net centrum zelf onderzoek
doen, het moet een bemid
delende functie krijgen. Het
gaat, aldus het college, om het
verzamelen en presenteren van
informatie, om het doorspelen
van vragen naar vakgroepen
binnen de universiteit, om het
stimuleren van de medewerking
van faculteiten, vakgroepen en
individuele medewerkers.
Het genomen besluit betekent
niet dat het centrum meteen kan
starten. Eerst moet een aantal
problemen opgelost worden,
vooral het vinden van passend
onderdak en van (geld voor)
twee coördinators, die het cen
trum gaan bemannen. Het colle
ge van bestuur vond dat vol
staan kon worden met één coor
dinator, maar gaat op verzoek
van de raad kijken of er ook
twee aangesteld kunnen wor
den. Buiten deze coördinators)
omvat het centrum een advies
raad, waarin naast mensen uit
de universiteit o.a. iemand van
de initiatiefgroep wetenschaps
winkel komt en iemand die nau
we contacten heeft met de ge
meente Leiden, met name met
het welzijnsbureau. De contact
personen in de vakgroepen vor
men de basis van het centrum.
Het college stelt dat het centrum
vooral die mensen moet helpen
die niet in staat zijn de kosten
van wetenschappelijk onder
zoek te betalen. Het voegt daar
wel aan toe dat voorzover bij
drage in de kosten tot de moge
lijkheden behoort, deze dient te
worden gevraagd.
Het centrum past in een ontwik
keling waarin wetenschap en
samenleving steeds meer naar
elkaar toe groeien, aldus het
college, al zal deze toenadering
in de ogen van het college eer
der andere opvattingen over
beoordeling en financiering van
het onderzoeksbeleid tot gevolg
hebben, dan dat de weten
schapswinkel hier een ant
woord op vormt.
Leiden zal niet de enige stad
zijn met een wetenschapswin
kel. In Amsterdam, Nijmegen,
Groningen en Delft bestaan ver
gelijkbare instellingen, al dan
niet in een experimentele fase.
SCHADE: TWEE TON
LEIDERDORP In het Leiderdorpse houtverwerkingsbedrijf
Van der Zwan aan de Achthovenerweg is gistermorgen om tien
over elf brand uitgebroken in één van de twee afzuiginstallaties
voor houtafval.
De brand is waarschijnlijk ontstaan doordat een verdwaalde vonk1
van een machine in het houtafval terecht kwam en in de
afzuiginstallatie is meegevoerd. De brand gaf een enorme rookont
wikkeling en de Leidse brandweer die direct ter plaatse was,
is nog de hele dag bezig geweest het smeulende vuur te doven.
De Leidse brandweer heeft twee autospuitwagens en een hoogwer
ker nodig gehad om het vuur te bedwingen. Ook de Leiderdorpse
brandweer met spuitwagens geassisteerd. De schade zal ongeveer
tussen de één en twee ton bedragen. Er deden zich geen
persoonlijke ongelukken voor.
