■^Opbrengst suikerproduktie
1978 gunstiger dan verwacht
Import Ananas
w
GROENTE FR|PI I
EMEIM B#LLEN
LTB-afdeling Honselersdijk
een der eersten in Westland
Niet licht maar temperatuur
regelt groei van tarwekorrel
jjÜANP en tuinbouw
VOORUITZICHTEN CAMPAGNE:
WESTLAND-EXPORT
ANDRE v. MIERL0
GOEDE PRIJS VOOR SLA
GEEN SCHOKKENDE GEBEURTENISSEN AAN DE CCWS
TULPEN IN NAJAAR STRAKS HEEL GEWOON
LEIDSE COURANT.
ter
MORGEN 60-BESTAANSFEEST IN LEUNINGJES:
'OOIT,
At
t di
^3 HONSELERSDIJK De
Viering van het zestigjarig
bestaan van de Katholieke
ecre Land- en Tuinbouwbond
staat centraal op de feesta
vond, die op dinsdag 14 no-
£e®vember in gebouw „De Leu-
11 ningjes" in Poeldijk wordt
vaj gehouden. Op de feestavond
?r Bral worden teruggeblikt op
het bereiken van een aantal
.^doelstellingen, zoals de
stichting van de Rabobank,
le 'N.V. Interpolis en de
Coöp. Vereniging Maas-
niond. Met dit doel voor
1 t ogen besloot een aantal
VTftuinders in 1918 de Katho-
Land-en Tuinbouw
bond (L.T.B.) op te richten.
ren en tuinders over het ge
hele land te organiseren. Zo
ontstonden onder meer in
het gehele Westland de
L.T.B.-afdelingen, waarvan
Honselersdijk zich erop kan
beroemen tot een der eer
sten te behoren.
Taken
Met het bereiken van de ge
stelde doeleinden bleek dat
de L.T.B. andere taken
wachtte. Tegenwoordig
wordt onder meer mede
werking verleend bij het af
sluiten van de jaarlijkse col
lectieve arbeidsovereenkomst
(CAO) voor de werknemers
in de land- en tuinbouw via
het Landbouwschap. Verder
heeft de L.T.B. bemoeienis
gehad bij de oprichting van
de agrarische scholen in het
Westland. In Wateringen en
Naaldwijk staan twee tuin
bouwscholen, die jaarlijks
vele leerlingen afleveren.
Kring Westland
Energieaangelegenheden, het
structuurbeleid, zoals de Wet
Investeringsregeling (W.I.R.),
het Borgstellingsfonds, socia
le aangelegenheden en on
derwijs zijn te omvangrijk
gebleken om het aan de af
delingen afzonderlijk over te
laten. Daarom hebben de af
delingen zich op hun beurt
weer verenigd in de Kring
Westland. Hierin hebben de
voorzitters van de elf afde
lingen zitting, alsmede een
aantal adviseurs, die maan
delijks vele tuinbouwbelan-
gen de revue laat passeren.
Groeiend ledental
De afdeling Honselersdijk
verheugt zich nog steeds in
een groeiend ledental. Zij
ziet haar huidige functie
voornamelijk als schakel
tussen de leden en de hoge
re bestuursorganen. De laat
ste jaren heeft de afdeling
Honselersdijk zich vooral be
ziggehouden met planologi
sche aangelegenheden, zoals
bestemmingsplannen en het
structuurplan Westland, waa
rop een aantal aanmerkin
gen is doorgespeeld naar de
centrale organen.
HAAG De bietenoogst 1978 zal
^^aanzienlijk groter zijn dan aan het begin
van de campagne werd verwacht. Het
fraaie najaarsweer in september en okto
ber in grote delen van ons land heeft
le kg-opbrengst per ha en het suikerge-
lalte in de biet gunstig beïnvloed. Boven-
lien is de verwerkingskwaliteit van de
tieten dit jaar bijzonder goed, zodat de
[abrieken een hoog witsuikerrendement
naken.
Op dit moment wordt rekening gehouden
met een opbrengst per ha in Nederland
5 van gemiddeld bijna 49,5 ton en met en
suikergehalte van gemiddeld ruim 16 pro-
e" cent. Uitgaande van een aan de suikerfa-
e®n brieken opgegeven landelijk bietenareaal
van 134.600 hectaren zal de bietenoogst
dan ook een record bereiken van rond
6,6 miljoen ton bieten.
Lange campagne
gevolg, dat de campagne van lange duur
zal zijn. Uiteraard speelt hierbij ook een
rol, dat de Suiker Unie fabriek te Gronin
gen pas op 21 oktober aan de campagne
kon gaan deelnemen.
Zoals de zaken er thans uitzien moet
worden verwacht dat de campagne pas
rond kerstmis beëindigd kan worden, met
dien verstande dat enkele fabrieken wel
licht vlak voor de kerstdagen kunnen
uitdraaien - gedacht wordt aan de twee
fabrieken te Sas van Gent en de fabrieken
te Halfweg, Steenbergen en Zevenbergen
- en de overige fabrieken een enkele dag
na kerstmis.
Veel suiker
Was bij de aanvang van de campagne nog
de gedachte, dat bij een gemiddelde suike
ropbrengst per ha de totale suikerproduk
tie binnen het gegarandeerde A- en B-quo
tum van rond 880.000 ton zou kunnen
blijven, thans moet - helaas - rekening
worden gehouden met de produktie van
zgn. magere suiker, ook wel C-suiker
genaamd. Hoeveel dit zal zijn is nog
moeilijk aan te geven, maar een quantum
van 50.000 - 60.000 ton (6 7 procent van
het A- en B-quotum) moet niet uitgesloten
worden geacht. Dit brengt de totale suiker
produktie dus op 930.000 tot 940.000 ton.
Deze hoge produktie valt in een jaar
waarin Nederland voor het eerst het con-
tractenstelstel voor de bietentelers heeft
toegepast, in plaats van het vele jaren
gehanteerde mengprijssysteem.
Enerzijds is dit een gelukkige omstandig
heid, omdat we nu bijna 95.000 ton B-sui
ker meer hebben dan we onder het meng
prijssysteem zouden hebben gekregen.
Aan de andere kant echter brengt het
contractenstelsel zijn eigen problemen met
zich mee, omdat nu de magere suiker niet
meer gelijkelijk verdeeld is over alle bie
tentelers, maar in verschillende mate te
recht komt bij de individuele telers, afhan
kelijk van het aan hen toegewezen quotum
A- en B-suiker en hun individuele op
brengst.
Voor het eerst is in het Westland bij „Westland Export BV" ananas van de Ivoor
kust per container aangekomen.De foto's geven een beeld van deze gebeurtenis
bij het bedrijf, dat gevestigd is in het veilingcomplex van Westland Noord.
IR. H. SPIERTZ IN PROEFSCHRIFT:
WAGENINGEN De tem
peratuur, en niet de lichtin
tensiteit, regelt primair de
groeisnelheid en de groei-
duur van de tarwekorrel.Bij
hoge temperaturen verlopen
de omzetting van suikers in
zetmeel en de eiwitaanmaak
in de korrel sneller. Dat is
mogelijk doordat koolhy
draaten eiwitreserves in
bladeren en stengel worden
aangesproken voor de kor-
relgroei. Als de plant echter
op dat momente te weinig
water, stikstof of licht
krijgt, bestaat de kans dat
deze „herverdeling" de le
vensduur van de plant sterk
bekort, met als gevolg ver
minderde opbrengst. In de
praktijk heet dit verschijn
sel „noodrijpheid".
Deze conclusies volgen uit
een onderzoek van de Wage-
ningse ir. J. Spiertz, waar
van het verslag is neerge
legd in het proefschrift, dat
de basis vormde voor zijn
promotie, vorige week, tot
doctor in de landbouwweten
schappen.
In de klimaatkamers van de
landbouwhogeschool waa
rin licht en temperatuur los
van elkaar kunnen worden
geregeld, onderzocht Spiertz
de effecten van deze beide
weersfactoren op het ver
loop van de korrelvulling.
Hij combineerde vier tempe
raturen met drie lichtnive-
au's, zodat twaalf „weer-
stoestanden" ontstonden. De
temperaturen variëerden van
10 tot 15 graden Celcius,
wat overeenkomt met de
laagste dagelijkse temperatu
ren van de korrelvullingspe-
riode in 11978 en de hoogste
in 1976. Het hoogste lichtni-
veau correspondeerde met
een zonnige dag in de
maand april, het laagste was
vergelijkbaar met een be
wolkte dag in de zomer.
De in de klimaatkamer ge
vonden relaties werden ge
toetst aan de uitkomsten
van veldproeven. Hiervoor
werden gegevens gebruikt
van tarweproeven waarbij
de groeioms tandiggheden op
timaal waren: geen waterte
kort, voldoende stikstof, be
strijding van blad- en
aarziekten.
Het bleek dat de tempera
tuur ook in het veld de
groeisnelheid en de groei-
duur van de tarwekorrel be
ïnvloedt. Er is echter éeh
groot verschil: hoge tempe
raturen leidden in de kli
maatkamers steeds tot lage
re korrelopbrengsten
vanwege de beperkte hoe
veelheid kunstlicht. In het
veld echter stelt de hoeveel
heid zonlicht gedurende de
korrelvulling geen beperkin
gen, zodat bij een goede wa
ter- en stikstoftoevoer ook
met hoge temperaturen goe
de opbrengsten mogelijk
zijn. Maar naderhand, tegen
het einde van de groeiperio
de blijken d
kwetsbaar te zijn. Dat komt
tot uiting in een verstoorde
waterhuishouding, vermin
derde stikstofopname en het
optreden van ziekten.
Om een betere benutting
van zonne-energie door land
bouwgewassen te krijgen,
zou vooral gezocht moeten
worden naar rassen en teelt
methoden die, bij hoge tem
peraturen, toch een lange
na-bloei-periode realiseren.
In veldproeven kan de le
vensduur van de groene or
ganen reeds aanmerkelijk
verlengd worden door late
stikstofgiften en chemische
ziektebestrijding. De groei-
duur van de korrel, blijkt
echter met deze teeltmaatre
gelen slechts heel beperkt te
beïnvloeden, vanwege de in
wendige hormonale regeling
van de afrijping. Beïnvloe
ding van de groeiduur zal
vooral langs genetische weg
bereikt moeten worden.
Er kwamen de afgelopen week goede prij
zen tot stand op de sla-markt. Dit voor voor
een belangrijk deel toe te schrijven aan
de beperkte concurrentie van natuursla en
van glassla uit het buitenland. De groei van
het binnenlandse aanbod van glassla bleef
achter bij die van voorgaande jaren. Dit
is echter geen verrassing gezien het kleinere
areaal dat er aangeplant was. Al enkele
weken ligt de wekelijkse aanvoer 2 miljoen
kroppen per week achter bij die van vorig
jaar. Voor de sla van 21 kg. en op werd
er 52 cent per krop betaald. Vorig jaar
moest men in dezelfde verslagweek genoe
gen nemen met een prijs van 15 cent per
krop. De gemiddelde prijs voor alle gewich
ten kwam uit op 35 cent per krop. De
aanvoer zal verder toenemen, waarschijn
lijk blijft er genoeg ruimte voor dit grotere
aanbod, waardoor de prijzen betrekkelijk
weinig gevaar lijken te lopen.
Rode paprika's
Het aanhoudende grote aanbod van rode
paprika's veroorzaakt knap wat problemen
bij de prijsvorming. Ook in de afgelopen
week vielen de resultaten tegen. Er wordt
per week zo'n 120 ton meer aangevoerd
in vergelijking met vorig seizoen en hier
weet de handel met moeite raad mee. De
gemiddelde prijs daalde naar 2,85 per
kilo. Er wordt een aanhoudend groot aan
bod van rood verwacht. Misschien dat er
door de afnemende concurrentie van Italië
op de Westduitse markt er hogere prijzen
tot stand kunnen komen. Bij de groene
papnika's is er sprake van een veel gunstiger
situatie. De aanvoer van groen is nagenoeg
gelijk aan die van vorig jaar. De prijs die
er voor een kilo groene paprika's betaald
werd lag vorige week op gemiddeld ƒ3,-
per kilo. Het is niet uitgesloten dat de prijs
bij een verder afnemend aanbod nog wat
verder stijgt.
Overige gewassen
Pluk van sperziebonen in de kas.
Komkommers duur
De laatste komkommers van dit seizoen
brengen goede prijzen op. In vergelijking
met vorig jaar worden er rekordprijzen
betaald. In de afgelopen week lag de gemid
delde prijs op 1,03 per stuk. De concurren
tie van Griekenland neemt thans duidelijk
toe. Veel schade kan deze concurrentie niet
meer berokkenen omdat het Hollandse
komkommerseizoen bijna afgesloten wordt.
De voorbereidingen voor het nieuwe seizoen
zijn alweer in volle gang. Ook voör de
komende week zullen de komkommerprij-
zen hoog zijn.
Voor de goede kwaliteit andijvie liep de
prijs weer met enkele centen per kilo op.
Zo kwam er de afgelopen week een gemid
delde prijs van 66 cent per kilo tot stand.
Door een kleiner wordend aanbod kan de
prijs verder oplopen. Het inmiddels sterk
afnemende aubergine-aanbod wordt tegen
goede prijzen verkocht. Er werd gemiddeld
4,28 per kilo betaald. De kleinere maten
staken echter gunstiger in prijs af als de
grotere sorteringen. De aanvoer blijft klei
ner worden en er zullen goede prijzen
betaald worden. Voor radijs werd er vorige
week minder voor een bosje betaald. Op
woensdag 8 november werd er gemiddeld
61 cent per bosje betaald op Veiling West
land Zuid. De tomaten veranderen weinig-
in prijs er werd gemiddeld 1,50 per kilo
betaald. De aangevoerde postelein werd
goed betaald want ze ging voor een prijs
van 2,60 per kilo van de hand. Rettich
bracht gemiddeld 19 cent per stuk op. Voor
raapstelen werd er 31 cent per bosje be
taald. Er wordt nog steeds spinazie aange
voerd, de prijs lag op 2,- per kilo. De
aanvoer van sperziebonen is bijna aan z'n
eind. De kwaliteit loopt over het algemeen
snel terug, er werd gemiddeld 3,80 per
kilo betaald. Voor bloemkool worden er
hogere prijzen verwacht, de aanvoer lijkt
kleiner te worden. Prijzen van 80 cent per
stuk lijken snel tot het verleden te behoren.
Waspeen is en blijft nog steeds goedkoop,
nl. 22 cent per kilo. De spruiten brachten
gemiddeld 70 cent per kilo op. De binnen-
en buitenlandse aanvoer blijft groeien, zo
dat de prijs onder druk blijft. Voor prei
was er afgelopen week wat meer belangstel
ling, de prijs liep op naar 76 cent per kilo.
De aanvoer blijft ruim zodat er geen vaste
prijzen verwacht worden. Bleekselderij
bracht gemiddeld 47 cent per stuk op.
Geen schokkende gebeurtenissen aan de
CCWS in de afgelopen week. Niet wat
betreft de aanvoer van bloemen en in feite
evenmin inzake de prijzen. Het was allemaal
tamelijk stabiel hetgeen overigens in deze
tijd van het jaar niet abnormaal is. De
chrysanten maken de hoofdmoot uit in de
handel en voor het overige is er een kleurig
geheel van herfstbloemen te kust en te keur.
Ditmaal slechts aangevuld met het nieuwe
van de bloemen uit Columbia, die het nog
niet eens zo slecht doen, ook wat de statice
betreft. Mogelijk zaten die bloemen onze
anjers wat in de weg hoewel voor trosanjers
de gemiddelde prijs gunstiger lag in dezelf
de week van het vorig jaar waarbij moet
worden aangetekend, dat de aanvoer met
een kleine drie miljoen ongeveer een mil
joen lager lag en dat is van invloed op
het prijspeil. Opvallend is de vrijwel gelijke
aanvoer van Amerikaanse anjers met tegen
de twee miljoen en een eveneens vrijwel
gelijk prijspeil.
De irissen hadden nogal wat te verduren
van de ingevoerde statice hoewel de prijs
op vrijwel gelijk niveau van vorig jaar kon
blijven. Het matige groeiweer had niet veel
invloed op de totale bloemenaanvoer welke
ruim 25 miljoen bos of stuks bedroeg
hetgeen ongeveer een miljoen meer is dan
dezelfde week van het vorig jaar. Maar het
omzetbedrag lag eveneens een miljoen ho
ger.
De totale omzet vaan de CCWZ bedroeg
afgelopen week 11.337.698,74 tegen
9.785.552,71 zodat er geen grote verschil
len te zien zjn. Ook de buitenlandse invoer
bleef met 74.535,80 nog beneden die van
vorig jaar 111.070,50.
Gemiddelde prijzen met tussen haakjes die
van dezelfde week in het vorig jaar zijn:
amerikaanse anjers 29 (28) trosanjers 43
(29) anthurium 1,30 (1,33) snijgroen 1.30
(1,33) jaarrond troschrysanten 39 (34) idem
geplozen 69 (61) normaal tros 1,78 (1,31)
normaal geplozen 56 (47) freesia 22 (19)
gladiolen 11 (7) irissen 25 (22) leliekelken
60 (72) lelietakken 50 (33) grote cymbidia
1,10 (1,11) idem klein 25 (36) grote rozen
51 (45) idem klein 34 (29) sonia 46 (42) belinda
33 (28) red garnette 23 (20) tulpen 39 (22).
Voor de import van statice bestond goede
belangstelling met behoorlijke prijzen in
tegenstelling tot de geïmporteerde rozen
waarvan overigens de kwaliteit en sortering
te wensen overlieten.
De aanvoer van potplanten voor de klok
was afgelopen week matig in tegenstelling
met die bij het bemiddelingsbureau waar
zelfs een toename viel te constateren.
Het totaal van de prijzen was redelijk vooral
wat betreft de bloeiende soorten die het
beter deden dan vorig jaar om deze tijd.
Er mag worden verwacht dat het aanbod
ook in deze week behoorlijk zal zijn.
Voor wat de snijbloemen betreft wordt
gerekend op een meer beperkte aanvoer,
mogelijk met uitzondering van de chrysan
ten. Een redelijke prij_svorming wordt mo
gelijk geacht omdat ook de weersomstan
digheden geen aanleiding geven tot abnor
maal grote aanvoeren van bloemen, na de
drukte in de eerste week van november.
„IJs"-tulpen,..een nieuwe kreet in het
bloembollenvak. Dat zijn tulpenbloemen die
nu aan de veiling komen. Ze zijn getrokken
uit bollen van oogst 1977 en die hebben
dus minimaal dertien maanden in de koel
cellen gestaan bij een temperatuur die even
onder het nulpunt lag. Vandéór de naam.
Het heeft wel even geduurd voor het zover
was, maar het handjevol kwekers dat zich
met de produktie van deze bloemen heeft
bezig gehouden, blijkt er nu goed de vingers
achter te hebben. De kwaliteit die wordt
aangevoerd, is zeker niet onbevredigend.
Bloeiende tulpen kan men momenteel ook
zien staan in een reeks grote tuincentra.
Een stunt die veel kijkers trekt en die
mogelijk is gemaakt door het Produktschap
voor Siergewassen. Dat liet een groot aantal
tulpenbollen programmeren voor bloei in
november. Doel: particulieren er op te
wijzen dat het nü tijd is om bloembollen
te planten als men straks een tuin vol
uitbundige bolbloemenweelde wil hebben.
Vriendelijke prijzen
Er zijn bloemkwekers en exporteurs die
het nut van bloeiende tulpen in de herfst
niet zo bijster goed zien zitten. Waarom in
oktober en november tulpenbloemen?, zo
vragen zij zich af. In deze maanden wordt
men bedolven onder andere bloemen en
tulpen zijn er toch al van december tot
half mei.
Alles goed en wel, maar er blijkt in oktober
en november gewoon een markt voor tulpen
te zijn. Zij gaan vandaag in ieder geval
weg voor heel vriendelijke prijzen. Apel
doorn en Golden Apeldoorn noteerden nog
tot 3,50 en 4,- per bos, de uitdagend
getinte randtulp Lustige Witwe kwam in
extra mooie kwaliteit zelfs nog tot 6,- en.
Kees Nelis bleef daar niet ver van af.
Natuurlijk worden nu nog geen vele karren
tegelijk tulpen aangevoerd. Maar in beperk
te hoeveelheden is er in de herfst kennelijk
een gat voor tulpen.
Forse kosten
Goede prijzen dus, maar men moet zich
vooral niet verkijken op de kosten. De
bollen zelf zijn omstreeks september 1977
geplant in kistjes met potgrond. En die
kistjes zijn, nadat de bollen goed beworteld
waren, in de koelcel geplaatst. Die kistjes
met bollen kan men natuurlijk wel stapelen,
maar tussen iedere kist moet ruimte blijven
en het aantal dat men per kubieke meter
in een cel kwijt kan, is dan ook niet zo
groot. Bovendien: dertien maanden achter
een koelen kost een hoeveelheid stroom van
lieb-ik-jou-daar en daar komt nog bij dat
Nieuwe methode
Zo leek het er op dat het aanbod van
bloeiende tulpen in oktober en november
altijd wel aan de beperkte kant zou blijven.
Totdat de heer L. Kraakman, chef van de
preparatie-afdeling Coöperatieve Neder
landse Bloembollencentrale (CNB) in Bo-
venkarspel, een methode ontwikkelde die
heel wat simpeler en goedkoper is. Hij
brengt de bollen in droge en dus niet
geplante conditie in de cellen. En dan kan
men per cel natuurlijk veel meer bollen
kwijt dan wanneer men ze eerst in kistjes
moet planten. Welke temperatuur hij toe
past en wat hij doet om het „uitdrogen"
van de bollen te voorkomen, daarover
zwijgt men in Bovenkarspel als het spreek
woordelijke graf.
Voorsprong
Nu bloembollen planten In de tuin.
men geen 100 zekerheid heeft dat er bij
het in bloei trekken niets kan gebeuren.
Dat laatste blijkt nl. wel degelijk het geval.
Kort en goed: de teelt van „ijs"-tulpen was
tot nu toe een dure en ietwat riskante zaak
en daarom hebben de enkelingen die zich
op dit pad hebben begeven, nooit veel
navolgers in hun kielzog gekregen.
Elders bollen telen
Er was nog een tweede methode: men
stuurde grof plantgoed (of tienen) van
tulpen naar Zuid-Frankrijk, Italië en zelfs
naar de Golanhoogten in Israël en liet die
bollen daar een jaar telen. Klimatologische
omstandigheden zorgden ervoor dat de daar
geteelde bollen veel eerder „klaar" waren
met de bloemaanleg. Men kon ze in West
en Noord-Europa dan ook veel vroeger in
bloei trekken dan de in Holland geteelde
exemplaren. Het aantal kwekers dat deze
methode toepaste is ook nooit groot ge
weest. Om te beginnen waren de kosten
niet kinderachtig en groeiden de bollen
ginds veel minder dan hier, maar bovendien
werd men soms geconfronteerd met een
viruspercentage van-hier-tot-ginder. Tussen
twee haakjes: de zo verkregen bollen bloei
den wel veel vroeger dan de in Holland
geteelde, maar van bloei in oktober kon
geen sprake zijn.
Dat is geen wonder. Deze methode verschaft
CNB een voorsprong op de concurrentie
en deze veiling heeft dan ook al laten weten
dat men van 1980 af de aldus geprepareerde
tulpen bij CNB zal kunnen bestellen. Als
alles volgens de plannen verloopt zal het
aanbod van bloeiende tulpen in de herfst
van 1981 vermoedelijk dus heel wat groter
zijn dan nu. Dat weet U dan al vast! De
preparatiekosten zullen vermoedelijk rond
5,- per 100 liggen. Geen gekke prijs temeer
daar men de bollen geleverd krijgt met een
bloeigarantie van 90 tot 95 En dat is niet
niks.
Breed assortiment
Moest men bij de tot nu toe gevolgde
methoden bepalen tot een beperkt assorti
ment, met de methode-Kraakman blijkt
men veel meer cultivars tot zeer vroege bloei
te kunnen dwingen. In de afgelopen weken
liet CNB in de Bloembollenbeurs te Hille-
gom een hele reeks soorten in bloei zien:
Kees Nelis, Lustige Witwe, Mirjoran, Land-
seadle Supreme, Prinses Irene (die normaal
op zijn vroegst pas half februari in bloei
te krijgen is), Parade, Golden Parade, Luc
ky Strike en nog enkele andere rassen.
Bolbloemenmaand
Hyacinten zijn er nu al heel wat, de narcis
sen zullen snel volgen en straks dus ook
volop tulpen. November lijkt een echte
bolbloemenmaand te gaan worden. Met
andere woorden: het broeiseizoen wordt
straks met een maand vervroegd. En dat
betekent extra verkoopkansen voor de
bloembollet..
