„Dit mag men de
vakbeweging niet aandoen
Heks
van
Amersfoort:
gezellig
ouderwets
Botsing tussen Aantjes en Van Agt over Zuid-Afrika
nnenland
Coekoek zegt
teun kabinet op
aVoor Pasen
volgende nota
over ombuiging
DEN UYL HAALT UIT NAAR CDA
Spektakel in Kamer
over huurverhoging
09e
oliogeval
Gezondheidszorg
steeds
arbeidsintensiever
Residentie-Orkest
kampt met
Praagse problemen
In Duivenvoorde
mocht publiek
,de paarden aaien9
IN!
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 13 OKTOBER 1978 PAGINA 13
(Van onze parlementaire redactie)
EN HAAG— CDA-fractieleider
intjes en premier Van Agt zijn
relopen nacht enrstig met elkaar
botsing gekomen over een door
intjes ingediende motie over
id-Afrika.
de motie Werd gesteld dat, als in
ernationaal kader zou zijn vast-
steld dat er geen wijziging in het
apartheidsbeleid komt, de regering
gepaste maatregelen zal nemen.
Premier Van Agt reageerde er op
vallend negatief op. Hij gaf te ken
nen dat de regering het betreurt
dat de motie-Aantjes in feite dezelf
de bewoordingen bevat als de pas
sage over Zuid-Afrika in het re-
geer-akkoord PvdA-CDA-D'66 van
september 1977.
Aantjes rende naar de interruptie
microfoon en verzekerde dat hij de
motie bepaald niet met die achter
grond had geschreven. „Ik heb
.haar uit het hoofd opgesteld", zei
hij, daaraan toevoegend dat de mo
tie óók veel gelijkenis vertoont met
de bewoordingen van de regerings
verklaring van het kabinet-Van Agt.
Aantjes vroeg woedend om een
schorsing, „voor fractieberaad".
AantjeS nam het de premier zeer
kwalijk dat hij op deze wijze pu
bliekelijk op de motie had gerea
geerd.
Na de schorsing nam Aantjes op
nieuw het woord. Hij deelde mee
de reactie van Van Agt politiek als
„enigszins grievend" te hebben er
varen. „Ik heb zojuist geconstateerd
dat mijn fractie dit gevoelen deelt-
.Van Agt antwoordde daareop geen
kwade trouw bij Aantjes te hebben
verondersteld.
Daarmee was het incident officieel
gesloten. Opvallend was echter dat
Aantjes direct na afloop van de
vergadering niet, zoals de meeste
andere Kamerleden (onder wie de
oppositieleider) naar de regeringsta
fel liep om de bewindslieden te feli
citeren.
De motie-Aantjes werd aangeno
men, mede gesteund door de PvdA
en enkele ander linkse partijen.
landen schuddend en kusjes weggevend hebben
anmorgen rond vijf uur Tweede Kamer en regering
Ikaar weer gevonden na afloop van de scherpe
ebatten over Bestek '81.
(Van onze parlementaire redactie)
)EN BLAAG De Boerenpartij heeft don-
erdagnacht de steun aan de regering opge-
egd. Partijleider Koekoek zei ernstig te-
eurgesteld te zijn in hetgeen dit „rechtse"
abinet in de tien maanden dat het bestaat
eeft gedaan.
lu de Boerenpartij heeft afgehaakt, heeft
iet Kabinet nog de steun van 82 Tweede-
Lamerleden. Naast CDA en WD hebben
iok de SGP (3 zetels), GPV (1) en DS'70 (1)
vertrouwen in het kabinet-Van Agt.
(Van onze parlementaire redactie)
IEN HAAG - De Tweede Kamer krijgt
óór Pasen 1979 een nota van minister An-
Iriessen (Financiën) over de gang van za
ten bij de uitvoering van de ombuigingsno
ta Bestek'81. Daarna zal de Kamer een
debit aan deze nota wijden.
De bewindsman beloofde de nota gisteren in
Kamerdebat over Bestek'81 op aandrang
de PvdA-er Dolman, die zei graag de"
vinger aan de pols te houden bij de yitvoe-
nngvan Bestek'81.
minister kwam aan het verzoek van
iLubbers (CDA) om de Kamer er direct bij
betrekken als het financieringstekort be
langrijk onder of boven de 6 procent zou
dreigen te komen slechts gedeeltelijk tege
moet. Als het tekort er boven komt wordt
eerst de veelbesproken noodremprocedure in
werking gesteld, daarna kan de Kamer er
een oordeel over geven. Lubbers had de vol
gorde liever anders gezien
Het ziet ernaar uit dat het volgende maand
jlaatsvindende Kamerdebat over het dek
ringsplan voor 1979 het volgende belangrij
ke en mogelijk spannende treffen over het
inanciële beleid tussen regering en Kamer
vordt. Andriessen verschoof donderdag no-
jal wat discussies naar dat tijdstip, vooral
iver de vraag hoe het gat in Bestek '81 ge
topt moet worden nadat de Tweede Kamer
daar vannacht enkele onderdelen uit schrap
te.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Oppositieleider den Uyl
meent dat de uitkomst van het debat over
het ombuigingsplan Bestek'81 de vakbewe
ging „in een onmogelijke positie" heeft ge
plaatst. Dit omdat de regering en de par
tijen, die haar beleid steunen, naar zijn
mening de vakbonden verantwoordelijk
hebben gesteld voor het al dan niet door
gaan van een korting op de sociale uitke
ringen per 1 januari a.s.
„Dat is iets wat men de vakbeweging niet
mag aandoen", aldus een duidelijk geëmoti
oneerde den Uyl, afgelopen nacht omstreeks
vijf uur in zijn slotwoord tijdens de Alge
mene Beschouwingen.
De PvdA-voorman doelde erop dat de rege
ring het resultaat van het komende overleg
over de arbeidsvoorwaarden als criterium
heeft genomen voor haar beleid met betrek
king tot de genoemde korting. Alleen als de
werknemers bereid zijn tot een extra loon
matiging, blijft de ombuiging van de uitke
ringen achterwege.
In zijn conclusies haalde den Uyl fel uit
naar de CDA-fractie. „Het CDA is voor
honderd procent verantwoordelijk voor dit
beleid". Ondanks het grote aantal concessies
van het kabinet, is Bestek'81 overeind geble
ven, aldus den Uyl, wat volgens hem bete
kent dat de Jasten onrechtvaardig worden
verdeeld". De leider van de sociaal-democra
ten ontzegde het CDA voortaan zelfs elke
schijn van progressiviteit.
CDA-fractieleider Aantjes vond het niet no
dig uitvoerig op de woorden van den Uyl in
te gaan. Hij volstond met te zeggen: „Ik
wijs volstrekt af dat dit een juiste weergave
is van de houding van de CDA-fractie. Wij
zijn heel duidelijk geweest in wat we wel,
wat we voorwaardelijk hebben aanvaard".
GEROFFEL
OPBANKEN
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Het debat in de
Tweede-Kamer over de huurverho
ging voor volgend jaar heeft don
derdagnacht een enorm spektakel
opgeleverd. PvdA-kamerlid van
Dam nam het niet, dat premier
Van Agt voor de derde keer wei
gerde uit te leggen, waarom de re
gering had besloten tot een verho
ging met zes procent.
Hij wees erop dat staatssecretaris Brokx
(Volkshuisvesting) een aantal weken geleden
in een circulaire aan de gemeentebésturen
geschreven had dat een percentage van vijf
mogelijk was.
Van Dam eiste op steeds woedender toon
dat de minister-president een verklaring zou
geven over deze verandering in beleid.Van
Agt verwees Van Dam naar de behandeling
van de begroting van Volkshuisvesting.
De PvdA'er hield echter voet bij stuk. Mi
nister Wiegel kwam tussenbeide: „We heb
ben wel wat beters te doen dan antwoord te
geven op onjuiste opmerkingen". Marcel van
Dam: „Ik constateer dat de minister-presi
dent niet weet wat hij moet zeggen, omdat
de staatssecretaris niet weet wat hij
schrijft".
Het spektakel eindigde toen de leden van
CDA en WD boos op hun tafeltjes begon
nen te slaan.
PvdA-leider Den Uyl, die net in debat was
geraakt met zijn collega van het CDA: „Ik
hoor het geklepper op de bankjes. U hebt
hier de meerderheid, meneer Aantjes. Ik
stop".
Salarissen ambtenaren
per 1 januari „gekort"
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Wat er in de tussentijd ook
gebeurt, per 1 januari a.s. zullen de ambte
naren een stukje inkomensverhoging moe
ten inleveren. Dit heeft minister Wiegel
(Binnenlandse Zaken) donderdag tijdens dq
Algemene Beschouwingen verklaard.
Op de vraag van de PvdA'er Dolman of
daardoor het overleg met de centrales van
de ambtenarenbonden niet zinloos is gewor
den antwoordde Wiegel, dat de in te leveren
bedragen nog niet tot „achter de komma
vaststaan". De bewindsman voegde daar
echter aan toe dat de marges erg smal zijn.
In wat voor vorm de salarissen van het
overheidspersoneel worden „gekort" staat
volgens de minister niet vast. In elk geval
wil Wiegel bereiken dat na 1 januari de
ambtenaren, die volgens de regering sterk
bevoordeeld zijn (betere rechtspositie, pensi
oen, e.d.) wat hun netto inkomen betreft een
gelijke trend zullen volgen als de werkne
mers in het particuliere bedrijfsleven.
Pleidooi voor
kerkmarokkanen
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - PPR en CPN hebben donder
dag tijdens de Algemene Beschouwingen
een beroep op de regering gedaan de 182
„kerk-Marokkanen" zo snel mogelijk een
verblijfsvergunning te geven.
Mevrouw Beckers en communist Bakker
vroegen het Kabinet staatssecretaris Haars
(Justitie) daarvoor de nodige ruimte te bie
den, zodat de Marokkanen een nieuwe „lij
densweg" wordt bespaard.
De Raad van State sprak donderdag uit dat
de omstandigheden in Marokko wellicht zo
danig gewijzigd zijn, dat zij op grond daar
van opnieuw een verblijfsvergunning kun
nen vragen.
rbitterd
ezier
adden wel plezier,
grote getale op-
imen, witbejaste,
(nemers van Uni
toen zij gisteren
HlBotterdam voor het
dgebouw van het
cern demonstreer-
tegen de sluiting
Unilever-nederzet-
|en in oost-Neder-
Maar noch hun
ier, noch de losge-
n vredesduiven
"den de verbittering
r de aanslag op de
•(gelegenheid ver-
X^
RECHT (ANP) - Met po-
als voorlopige diagnose is.
129-jarige vrouw uit Waar-
Jburg (gemeente Heerijnen)
teren in het Academisch
tsenhuis in Utrecht opge-
-J,vrouw bleek niet tegen
j, Merverlamming te zijn in-
ent. Het totaal aantal polio-
vaüen is hiermee op 109 ge-
'nien.
i in
DEN HAAG (ANP) - „Als er
in het ziekenhuiswezen ar
beidstijdvermindering komt,
betekent dit een kostenstij
ging, die tussen de anderhalf
en twee miljard gulden zou
kunnen bedragen."
Deze woorden sprak Dr. J.
van Mansvelt vanmiddag in
het Nederlands Congresge
bouw jn Den Haag tijdens het
zilveren jubileum van het
Nutsziektekostenverzekering.
Dr. Van Mansveld is voorzit
ter van het College voor Zie
kenhuisvoorzieningen.
Hij wees op de totaal ver
schillende situaties tussen het
ziekenhuiswezen en het indus
triële bedrijfsleven. In de ge
zondheidszorg zijn, in tegen
stelling tot het bedrijfsleven,
weinig mogelijkheden tot me
chanisering of automatisering.
Integendeel, de arbeid wordt
in de gezondheidszorg met de
dag personeelsintensiever, al
dus de heer Van Mansvelt.
Starfighter stort
neer:
piloot gedood
DEN HAAG (ANP) Een
Starfighter van de Koninklij
ke Luchtmacht is gistermid
dag omstreeks kwart voor
vijf ter hoogte van het
Noordbrabantse Erp neerge
stort. De 26-jarige ongehuwde
piloot J. C. Vleesch Dubois
kwam daarbij om het leven.
De Starfighter was na een oe-
fenvlucht op weg naar de
thuisbasis, toen het op onge
veer tien kilometer afstand
van het vliegveld Volkel in
een maïsveld neerstortte.
Naar de oorzaak van het on
geluk wordt een onderzoek
ingesteld.
Reclamebedrijf in
Beek
door brand verwoest
BEEK (ANP) - Een felle
brand heeft gisterenavond
voor zeker een miljoen gulden
schade aangericht aan een re
clame-bedrijf in het Zuid-lim-
burgse Beek. Het hele bedrijf'
waar grote hoeveelheden re
clamemateriaal in opgeslagen
lag, moet als verloren worden
beschouwd. Het vuur werd
bestreden door de brandweer
korpsen van Beek, Geleen en
Sittard. De brand ging met
grote rookontwikkeling ge
paard, waardoor de bewoners
uit de omgeving van Beek
dachten dat het om een ex
plosie bij één van de chemi
sche bedrijven van de DSM
gipg-
DEN HAAG Het Residentie-
Orkest, dat op zijn oost-euro-
pese tournee ook Tsjechoslo-
wakije heeft opgenomen,
heeft moeten ondervinden
dat de stemming in Praag
nog steeds anti-nederlands is.
Dit als gevolg van de be
moeiingen van minister Van
der Stoel inzake de onderte
kenaars van Charta 11, ge
volgd door de vermeende on
heuse behandeling van twee
kinderen van Tsjechische af
komst door de politie van
Ridderkerk, medio vorig jaar.
Vertragingen en om. een bij
na lege zaal waren er het ge
volg van.
Het orkest, dat de hele reis in
autobussen maakt, heeft aan
de grens van de DDR en
Tsjechoslowakije maar liefst
vier en een half uur moeten
wachten vordat het verder
kon rijden. Hierdoor arriveer
den de musici zó laat in
Praag, dat het concert daar
vijf kwartier te laat begon.
De orkestleden hadden niet
eens de tijd om zich te ver
kleden, dus zaten rij in reis-
costuum op het podium.
Daar kwam nog bij dat de
zaal in Praag niet erg gevuld
was omdat de organisatoren
van het concert hadden nage
laten het publiek duidelijk op
de hoogte te stellen van het
feit dat het Haagse orkest in
een andere zaal zou optreden.
De aanvankelijk geplande
zaal, de Zofin-zaal, was enke
le dagen tevoren plotseling
gesloten „omdat er een stuk
muur naar beneden was ko
men vallen".
Na Praag heeft het Residen
tie-Orkest geconcerteerd te
Ostrawa en Bratislawa. In de
laatste stad werden twee con
certen gegeven, waarvan het
laatste voor de Tsjechische
tv. js opgenomen.
STUDENT LEVENSGEVAARLIJK
GEWOND NA GASEXPLOSIE
EINDHOVEN(ANP) Een 23-jarige student uit Tricht is gis
teravond levensgevaarlijk gewond geraakt bij een gasexplosie'
op zijn kamer in Eindhoven. Hij is opgenomen in het St.
Josephziekenhuis in Eindhoven.
Na de explosie raakten de kleren van de jongeman in brand.
•Al brandend is hij van het aan zijn kamer grenzende balkon
op de derde verdieping gesprongen of gevallen. De politie stelt
eejj onderzoek in naar dp oorzaak vaqjjJe pvr»loc?o.
Schrijven is leuk als je het kan, leuk voor de auteur met
een goed plotje en leuk voor de lezer, als het goed is.
Maar er zit aan schrijven ook een minder leuke kant die
met „huiswerk maken" kan worden samengevat. Annet van
Battum had alles om een goed boek te maken: een Interes
sant gegeven, een getrainde pen en jeugdige lezers die op
een nieuw boek van haar zitten te wachten. Maar gerouti
neerd en wel heeft Annet voor haar laatste boek „De heks
van Amersfoort" vergeten haar huiswerk te maken.
Het verhaal is erg goed.
Brugklaskinderen besluiten
de historie van Amersfoort
op te rakelen, met hekserij
als middelpunt. Wreed als
kinderen kunnen zijn, betrek
ken zij een roodharig klasge
nootje in deze hekserij, om
dat zij zich best eens als
heks zou kunnen gedragen.
Haar moeder werkt, de vader
is dood en erg gemakkelijk
is zij niet.
Gedeeltelijk tegen de zin in
van de meeste leerlingen,
wordt het roodharige meisje
mikpunt, tot heks verklaard
en als zodanig gemeden. Een
grapje dat nogal uit de hand
loopt. Alleen het meisje zelf.
Lisa, doorziet de grap pas la
ter, als de leerlingen hun
heksenspel hebben voltooid.
Natuurlijk komt alles best in
orde en kan het lezende kind
met tevreden gevoel het boek
wegleggen.
Op het gegeven is niets aan
te merken en het is goed en
logisch uitgewerkt. Maar
wanneer bijvoorbeeld haar
uitgever het huiswerk van
Annet had nagekeken, had
de schrijfster op verscheide
ne fouten gecorrigeerd moe
ten worden. Deze fouten, die
Annet van Battum achteraf
best begrepen moet hebben,
praat zij goed in een voor
woord, waarin zij de lezer er
voor waarschuwt, dat alles
speelt in een verleden tijd,
toen de Mavo nog Mulo
heette. „Het is al heel wat ja
ren geleden gebeurd", legt
Annet uit. Maar dat mag
geen reden zijn om ook het
taalgebruik uit die tijd over
te nemen, uit de jaren dertig
en die bovendien te vermen
gen met hedendaagse woor
den. die Annet vermoedelijk
nog juist heeft opgevangen.
Dat een jongen, de hoofdper
soon, Jan-Karei heet, wordt
na een bladzijde of wat be
hoorlijk irritant; het boek
knarst van de Jan-Kareis. De
kinderen spreken elkaar aan
met „zeg lui", Garen dertig)
maar Annet denkt dit weer
goed te kunnen maken, door
op het storende af vqte dialo
gen af te sluiten merhet ei
gentijdsere „man" in de trant
van „Maar nou hebben we al
wat anders, man". Ook ter
men als „deed Fred" of
„lachte Fred", zijn ruim
schoots achterhaald.
Wanneer Annet van Batuum
heeft geprobeerd een jeugd
herinnering op te halen of
een gegeven wilde uitwerken
dat een jaar of dertig gele
den speelde, dan is zij daar
niet in geslaagd, door het
taalgebruik van die tijd pluks-
gewijs over te nemen. Boven
dien ontbreekt er elke reden
voor, omdat ook in deze tijd
klassen van middelbare scho
len projecten uitwerken, al
dan niet in klasseverband.
Wanneer Annet haar huis
werk goed had willen maken,
had zij het manuscript aan
een jongere collega kunnen
laten lezen, met een beetje
zelfkritiek. En de vraag kun
nen stellen: „Die dialogen,
kloppen die nog wel met het
huidige taalgebruik?" Wan
neer Annet een eerlijk ant
woord had gekregen, zou zij
het hele manuscript hebben
overgetypt en er alle „lui's"
uit hebben gehaald. En zeker
drie kwart van de „man"s
hebben geschrapt. En had
Jan-Karei of Jan, of Karei ge
heten. En het is soms ook
heel zinvol dialogen van tie
ners van deze tijd aan te ho
ren; dit om onredelijke voor
woorden te voorkomen. Aan
jeugdigen vragen, wat hun
specifieke woorden van deze
tijd zijn, is weinig zinvol, om
dat zij het zelf niet als eigen
tijds ervaren. Desgevraagd
schudde een meisje van 15
enige tijd geleden het hoofd.
Ze zei: „Weet ik veel". Maar
geen drie seconden later kaf
ferde zij haar iets jongere
zusje aan tafel - uit met
deze zeer eigentijdse woor
den: „Stom wijf, lazer dan
gelijk op". Ze zei het heel
netjes, want uit een bijzonder
goed milieu. Maar over „zeg
lui" had zij het niet meer. En
dat heeft Annet van Battum,
in het overigens lekker ver
teld boek „De heks van
Amersfoort", heel consequent
vergeten.
F.J. BROMBERG
Annet van Battum: De heks
van Amersfoort, uitg. Hol
land, prijs 17,90.
Voor zijn recital in Kasteel
Duivenvoorde bracht Jaap
Spigt een virginaal, een clavi
chord en een clavecymbel mee.
Deze drie zijn enkele „beesten
uit mijn stal" en het publiek
mocht in de pauze de instru
menten nader bekijken en zelfs
de toetsen aanraken, of zoals
een bezoekster 't uitdrukte „bij
wijze van uitzondering mocht
men de paarden aaien". Was de
pauze dus al ongewoon, het
concert was het zeer zeker ook.
Zo*n concert van Spigt is eigen
lijk een causerie met muziek.
Hij vertelt honderduit over Am
sterdamse muziekherbergen,
over een clavichordklank als
„een nest met jonge varkens",
over de 68 clavichords van Ko
ningin Elisabeth, over compo
nist Farheby die met zijn com
ponerende tijdgenoten spotte,
over fluitspeler Blacheroche die
een grote invloed had op compo
nist Fro berger en over allerlei
17e en 18e eeuwse programma.
Men denkt daarbij niet aan een
droog professoraal betoog, Jaap
Spigt verstaat de kunst zijn
verhaal te larderen met tal van
anekdotes.
De concertgever is niet alleen
een vlot causeur, hij is een
meester op zijn instrumenten.
Op het „maagdenklavier" zoals
men een virginaal ook wel
noemt, vertolkte Spigt de Fanta
sia Chromaüca van Sweelinck
en van de reeds genoemde Far-
neby enkele piepkleine werkjes.
Ook bekendere componisten als
Mozart, Bach en Haydn lever
den hun aandeel met resp. het
clavichord (volgens Spigt het
instrument om weer te leren
luisteren) en het clavecymbel
Met dit concert kon men zich
nauwelijks een meer geslaagde
afsluiting denken van een Dui
venvoorde-seizoen dat ander
maal uitblonk door veel afwis
seling, door kwaliteit, door sfeer
en intimiteit
